1 00:00:07,384 --> 00:00:09,844 Tokom istorije, postojali su univerzalni likovi 2 00:00:10,011 --> 00:00:11,763 o kojima smo ispredali priče 3 00:00:13,056 --> 00:00:15,392 da bismo iskazali moralna stanovišta 4 00:00:16,226 --> 00:00:17,769 ili izazove sa kojima se suočavate. 5 00:00:18,853 --> 00:00:20,897 To su bili religiozni likovi, 6 00:00:21,064 --> 00:00:23,900 mitski likovi, kraljevi i kraljice. 7 00:00:25,652 --> 00:00:28,029 Danas su to superheroji 8 00:00:28,196 --> 00:00:30,282 i zato toliko verujem u njih. 9 00:00:32,867 --> 00:00:34,703 Heroizam je vrlo jednostavan. 10 00:00:36,955 --> 00:00:39,416 Svaki put kad neko postupi hrabro u trenutku kad je uplašen 11 00:00:40,959 --> 00:00:42,460 u ime nečega dobrog. 12 00:00:43,545 --> 00:00:44,546 U filmovima, 13 00:00:45,046 --> 00:00:47,132 superheroji su uzori vrline, 14 00:00:47,299 --> 00:00:49,551 simboli naših najviših ideala. 15 00:00:49,718 --> 00:00:51,261 Postala sam opsednuta stripovima 16 00:00:51,428 --> 00:00:53,096 kad sam počela da ih istražujem. 17 00:00:54,347 --> 00:00:55,473 I oduševili su me. 18 00:00:55,640 --> 00:00:58,143 Još se igram akcionim figurama, čoveče, neprestano. 19 00:00:58,310 --> 00:00:59,894 Ne prođe ni dan 20 00:01:00,061 --> 00:01:02,272 da ne vidite nekog u majici s likom Betmena. 21 00:01:02,439 --> 00:01:05,859 Ali za skok s papira na ekrane bile su potrebne decenije, 22 00:01:07,235 --> 00:01:08,653 i mnogo ubeđivanja. 23 00:01:09,696 --> 00:01:12,449 Nije bilo mnogo adaptacija stripova 24 00:01:12,615 --> 00:01:15,827 tokom '80-ih i '90-ih jer mnogi ljudi u Holivudu 25 00:01:15,994 --> 00:01:17,454 nisu verovali u izvorni materijal. 26 00:01:17,662 --> 00:01:20,999 Direktori studija su nipodaštavali tvorce 27 00:01:21,166 --> 00:01:23,335 i govorili da likovi iz stripova 28 00:01:23,501 --> 00:01:24,669 ne vrede previše. 29 00:01:25,378 --> 00:01:27,922 Kad je Holivud shvatio da superheroji treba da lete, 30 00:01:28,089 --> 00:01:29,924 strastveni tvorci 31 00:01:30,091 --> 00:01:32,927 transformisali su stripove iz dečje igre 32 00:01:33,094 --> 00:01:36,056 u sofisticiranu zabavu za odrasle. 33 00:01:36,765 --> 00:01:39,434 Ljudi kojima su likovi isuviše dragoceni 34 00:01:39,601 --> 00:01:41,811 nikada neće preći granice. 35 00:01:42,520 --> 00:01:46,024 Bilo je nečega u tim rečima i crtežima. 36 00:01:46,191 --> 00:01:48,651 Bilo je tako pametno i izazovno. 37 00:01:50,653 --> 00:01:52,530 Taj buntovni duh, 38 00:01:52,697 --> 00:01:55,325 uz odanost doživotnih obožavalaca, 39 00:01:55,492 --> 00:01:59,245 doveli su superheroje u centar pop kulture 40 00:01:59,412 --> 00:02:01,539 i naše kolektivne mašte. 41 00:02:02,624 --> 00:02:05,460 Kako bi to izgledalo kad bih ja mogao da budem heroj, 42 00:02:05,627 --> 00:02:07,879 kad bih mogao da promenim svet? 43 00:02:08,046 --> 00:02:10,507 To je u srži priča o superherojima. 44 00:02:11,299 --> 00:02:13,385 Nešto u našem moralnom kompasu 45 00:02:13,551 --> 00:02:17,263 govori nam da je u redu želeti da se borimo za ono što je ispravno. 46 00:02:18,556 --> 00:02:21,351 To je prava moć. To znači biti superheroj. 47 00:02:29,150 --> 00:02:33,321 SUPERMOĆNI PRIČA O "DI-SIJU" 48 00:02:36,491 --> 00:02:38,243 Prvi strip koji je adaptiran za film... 49 00:02:38,410 --> 00:02:39,244 "AKCIONI STRIPOVI" 50 00:02:39,411 --> 00:02:41,454 ...nije bio onaj kog biste očekivali. 51 00:02:41,621 --> 00:02:43,665 Kapetan Marvel je imao sve Supermenove moći... 52 00:02:43,832 --> 00:02:44,666 "VIZ STRIPOVI" 53 00:02:44,833 --> 00:02:47,127 ...i prodavao se bolje od njega 1940-ih. 54 00:02:47,293 --> 00:02:51,047 Strip je ispredao priču o dečaku koji bi se pretvorio u superheroja 55 00:02:51,214 --> 00:02:52,465 uz pomoć jedne reči. 56 00:02:52,632 --> 00:02:53,550 Šazam! 57 00:02:55,552 --> 00:02:59,931 I 1941. godine, Kapetan Marvel je dobio serijal od 12 nastavaka... 58 00:03:00,098 --> 00:03:01,224 "AVANTURE KAPETANA MARVELA" 59 00:03:01,391 --> 00:03:03,893 ...koji je zapanjio mladu publiku na subotnjim matineima. 60 00:03:04,686 --> 00:03:09,774 Ali trebalo je 78 godina, promena imena i kratko prikazivanje na TV-u 61 00:03:09,941 --> 00:03:13,445 da Kapetan Marvel dođe na filmska platna 2019... 62 00:03:15,113 --> 00:03:16,156 Kao "Šazam!". 63 00:03:17,949 --> 00:03:19,868 Film je oživeo bezvremenu priču 64 00:03:20,034 --> 00:03:23,288 o nemoćnom dečaku koji postaje supermoćni čovek. 65 00:03:23,455 --> 00:03:25,081 Šazam! 66 00:03:27,834 --> 00:03:29,169 Svako u nekom trenutku života... 67 00:03:29,335 --> 00:03:30,378 ZAKARI LIVAJ GLUMAC, "ŠAZAM!" 68 00:03:30,545 --> 00:03:33,131 ...sanja da postane neko poput superheroja. 69 00:03:33,840 --> 00:03:36,676 Da bude jači, brži ili veći junak u svetu. 70 00:03:36,843 --> 00:03:37,802 Svi ruke ovamo. 71 00:03:37,969 --> 00:03:38,803 Šazam! 72 00:03:42,015 --> 00:03:45,435 Ovaj film se povezuje sa unutrašnjim detetom u svima nama. 73 00:03:48,188 --> 00:03:49,647 Ide kamera, molim vas! 74 00:03:49,814 --> 00:03:50,940 Snimamo, ljudi. 75 00:03:51,107 --> 00:03:52,859 DANAS 76 00:03:53,026 --> 00:03:55,403 Hajde, familijo, znate koliko je sati. 77 00:03:56,279 --> 00:03:58,072 Upadaj. 78 00:03:58,239 --> 00:03:59,866 Kad govorimo o nastavku, 79 00:04:00,033 --> 00:04:02,035 to mi je bio jedan od omiljenih setova 80 00:04:02,202 --> 00:04:03,995 na kojima sam radio u životu. 81 00:04:04,162 --> 00:04:07,332 Meri, kako to da si zaposlena? Čudesna žena nije! 82 00:04:07,499 --> 00:04:08,625 Prekini. -Ozbiljno. 83 00:04:08,791 --> 00:04:10,251 Misliš da nosi naočare 84 00:04:10,418 --> 00:04:12,712 i niko je ne prepoznaje i da je računovođa? 85 00:04:12,879 --> 00:04:13,713 Prekini. 86 00:04:13,880 --> 00:04:16,674 To je veoma zabavna uloga jer mogu da izigravam dete. 87 00:04:20,136 --> 00:04:22,096 Bez panike! To sam ja, Bili. 88 00:04:22,263 --> 00:04:25,433 A video-igrice me drže u tom detinjastom modu. 89 00:04:26,351 --> 00:04:29,729 Kad vam je posao da glumite dete, 90 00:04:29,896 --> 00:04:32,899 onda želite da zadržite to razigrano raspoloženje. 91 00:04:36,486 --> 00:04:37,820 Ne bi trebalo da imam osećaj da radim. 92 00:04:37,987 --> 00:04:40,573 Oblačimo kostime i igramo se heroja, i još nas plaćaju za to. 93 00:04:41,366 --> 00:04:43,243 Posle prvog filma bilo je sjajno 94 00:04:43,409 --> 00:04:45,119 slušati ljude dok izlaze iz bioskopa, 95 00:04:45,286 --> 00:04:47,413 i kako su se oraspoložili. 96 00:04:47,580 --> 00:04:48,623 Osećali su se opuštenije. 97 00:04:48,790 --> 00:04:51,876 Toliko toga je loše u svetu u ovom trenutku, 98 00:04:52,043 --> 00:04:53,378 a mi imamo priliku 99 00:04:53,545 --> 00:04:55,380 kao umetnici, stvaraoci i zabavljači 100 00:04:55,547 --> 00:04:59,259 da malo olakšamo taj teret, makar malo. 101 00:04:59,425 --> 00:05:01,511 I moramo to, jer je svet sada mračan. 102 00:05:01,678 --> 00:05:03,012 "ŠAZAM!" 103 00:05:04,514 --> 00:05:07,475 Pedeset godina pre nego što je "Šazam" došao na platna, 104 00:05:07,642 --> 00:05:09,435 svet je bio na rubu ambisa. 105 00:05:12,772 --> 00:05:17,235 Hoćemo mir odmah! 106 00:05:17,402 --> 00:05:18,987 Kao mlada osoba, 107 00:05:19,153 --> 00:05:22,323 imali ste osećaj da nigde nema odgovora. 108 00:05:22,490 --> 00:05:26,369 Šta možete da učinite u svetu kad postoji preovlađujuća kultura 109 00:05:26,536 --> 00:05:28,997 u kojoj neprijatelj ponekad nema lice? 110 00:05:29,747 --> 00:05:30,873 Kako se boriti protiv toga? 111 00:05:31,040 --> 00:05:33,626 MARTIN LUTER KING UPUCAN U MEMFISU BELAC OSUMNJIČEN, DŽONSON POZIVA NA MIR 112 00:05:33,793 --> 00:05:35,670 Tada sam počeo da osećam... 113 00:05:35,837 --> 00:05:37,213 MAJKL JUSLAN PRODUCENT, "BETMEN" 114 00:05:37,380 --> 00:05:38,881 ...da sam prerastao svoje stripove. 115 00:05:39,048 --> 00:05:41,384 I upravo u to vreme, 116 00:05:41,551 --> 00:05:45,221 "Marvelovo" doba je istinski eruptiralo. 117 00:05:45,388 --> 00:05:47,724 Dok je "Marvel" objavljivao svog prvog crnog superheroja 118 00:05:47,890 --> 00:05:50,351 i bavio se hitnim društvenim problemima, 119 00:05:50,518 --> 00:05:53,813 prenaglašene ludorije "Betmena" Adama Vesta 120 00:05:53,980 --> 00:05:56,441 delovale su neprimereno i bolno dosadno. 121 00:05:57,442 --> 00:05:59,986 U tom trenutku, sredinom '60-ih, 122 00:06:00,153 --> 00:06:03,364 osim nekolicine nas pravih čitalaca stripova, 123 00:06:03,531 --> 00:06:07,577 svet je percipirao Betmena na osnovu te serije. 124 00:06:08,494 --> 00:06:10,913 I to je ono što je mene najviše uznemirilo. 125 00:06:11,080 --> 00:06:11,914 "BETMEN" 126 00:06:12,081 --> 00:06:12,915 Tad sam se zakleo. 127 00:06:13,833 --> 00:06:17,045 Nekako, jednog dana, na neki način, 128 00:06:17,211 --> 00:06:20,548 pokazaću svetu pravog Betmena. 129 00:06:20,715 --> 00:06:21,758 MAJKL E. JUSLAN 130 00:06:21,924 --> 00:06:23,509 Mladi obožavaoci poput Juslana, 131 00:06:23,676 --> 00:06:25,637 vođeni svojom dubokom ljubavlju prema likovima 132 00:06:25,803 --> 00:06:27,513 i odanošću medijumu, 133 00:06:27,680 --> 00:06:30,308 započinju novo doba u američkim stripovima. 134 00:06:31,225 --> 00:06:33,519 Svaki naraštaj zaslužuje da ima likove 135 00:06:33,686 --> 00:06:36,397 koji se uklapaju u njegovu generaciju. 136 00:06:36,564 --> 00:06:39,067 Kao deca tokom '60-ih, želeli smo... 137 00:06:39,233 --> 00:06:41,444 MARV VULFMAN PISAC, "KRIZA NA BESKRAJNIM ZEMLJAMA" 138 00:06:41,611 --> 00:06:42,904 ...da ispričamo važne priče. 139 00:06:43,071 --> 00:06:47,408 Nismo mi bili sledeći Mladoturci koju planiraju revoluciju, 140 00:06:47,575 --> 00:06:50,286 ali, s druge strane, ipak smo to i bili. 141 00:06:50,453 --> 00:06:51,579 POL LEVIC IZDAVAČ, "DI-SI KOMIKS" 142 00:06:51,746 --> 00:06:53,831 Ispipavali smo teren. 143 00:06:53,998 --> 00:06:56,751 Pisac Deni O'Nil i crtač Nil Adams 144 00:06:56,918 --> 00:06:59,128 odlučili su da promene sadržaj stripova 145 00:06:59,295 --> 00:07:01,964 donoseći stvarni svet u svoje slike. 146 00:07:02,131 --> 00:07:06,010 Odabrali su dva superheroja koji nisu imali mnogo uspeha. 147 00:07:09,180 --> 00:07:12,100 Zeleni strelac, koji je predstavljao liberalne poglede, 148 00:07:12,266 --> 00:07:15,103 i Zeleni fenjer, s konzervativnim, 149 00:07:15,269 --> 00:07:18,981 seli su u kamionet i krenuli na put otkrivanja Amerike. 150 00:07:19,941 --> 00:07:23,986 U više od 14 delova, Zeleni fenjer i Zeleni strelac 151 00:07:24,153 --> 00:07:26,739 suočavaju se s velikim nacionalnim pitanjima, 152 00:07:26,906 --> 00:07:30,326 poput prenaseljenosti, diskriminacije, 153 00:07:30,493 --> 00:07:33,162 zagađenja i zavisnosti od droge. 154 00:07:34,163 --> 00:07:36,541 Obojica smo odrasli u vremenu u kojem smo odrastali, 155 00:07:36,708 --> 00:07:39,961 i bili smo besni na društvo. 156 00:07:40,128 --> 00:07:42,171 To je bilo vreme promene, setite se '60-ih, 157 00:07:42,338 --> 00:07:44,340 velikih promena u Americi, i to je sve bilo tu... 158 00:07:44,507 --> 00:07:46,050 NIL ADAMS CRTAČ, "ZELENI FENJER/STRELAC" 159 00:07:46,217 --> 00:07:47,844 ...u tom stripu. Pred vašim očima. 160 00:07:48,010 --> 00:07:49,595 KRIVI! ZAVERENIČKI TRIO OSUÐEN NA SMRT! 161 00:07:49,762 --> 00:07:51,889 Bila je to prekretnica za "Di-Si komiks", 162 00:07:52,056 --> 00:07:55,727 koja je počela da se odražava i na druge stripove i druge heroje, 163 00:07:55,893 --> 00:07:57,729 bili su smeli i odvažni. 164 00:07:58,688 --> 00:08:02,900 Čuveni "Marvelov" crtač, Džek Kirbi, došao je u "Di-Si" 1970. 165 00:08:03,067 --> 00:08:05,945 da napiše svoju duhovnu sagu "Novi bogovi". 166 00:08:06,112 --> 00:08:07,280 "NOVI BOGOVI" 167 00:08:08,072 --> 00:08:10,908 To je bio njegov ep, ponovno ispredanje Biblije. 168 00:08:11,075 --> 00:08:13,161 Ovako je sve počelo. Tako će se sve završiti. 169 00:08:13,327 --> 00:08:14,412 TOM KING PISAC, "GOSPODIN ČUDO" 170 00:08:14,579 --> 00:08:15,997 Ovako izgleda dobro, a ovako zlo. 171 00:08:16,164 --> 00:08:19,584 Svaka stranica ima hiljadu ideja koje mogu da pokrenu još hiljadu priča. 172 00:08:19,751 --> 00:08:21,502 To je najinspirativnije umetničko delo. 173 00:08:22,795 --> 00:08:26,215 Godine 1972, Len Vin i Berni Rajtson 174 00:08:26,382 --> 00:08:31,345 prišili su dušu heroja telu čudovišta 175 00:08:31,512 --> 00:08:32,847 u "Stvorenju iz močvare". 176 00:08:33,931 --> 00:08:36,726 Rajtsonovi crteži bili su emotivni, 177 00:08:36,893 --> 00:08:40,062 čudni i lepi u isto vreme. 178 00:08:40,229 --> 00:08:43,983 A Lenov tekst bio je prožet petparačkom poezijom. 179 00:08:44,150 --> 00:08:46,611 Taj klasik i dalje smatram jednim od najboljih stripova... 180 00:08:46,819 --> 00:08:48,029 DŽ. M. DEMATEIS PISAC, "LIGA PRAVDE" 181 00:08:48,196 --> 00:08:49,781 ...koje je "Di-Si" objavio do sada. 182 00:08:49,947 --> 00:08:54,660 Ali u kratkovidom pokušaju da osavremene člana panteona "Di-Sija", 183 00:08:54,827 --> 00:08:58,247 muški urednici su oduzeli Čudesnoj ženi njene supermoći 184 00:08:58,414 --> 00:09:00,458 i poslali je na kung-fu. 185 00:09:01,501 --> 00:09:02,960 Uklonili su joj kostim. 186 00:09:03,127 --> 00:09:04,295 DŽIL TOMPSON CRTAČ, "ČUDESNA ŽENA" 187 00:09:04,462 --> 00:09:06,172 Trebalo je da postane kul Dajana Prins. 188 00:09:07,423 --> 00:09:09,926 Ona je poput špijuna. Moderna. 189 00:09:10,092 --> 00:09:11,636 Ona je uzbudljiva. 190 00:09:11,803 --> 00:09:13,763 Ali meni se nije čitao takav strip. 191 00:09:13,930 --> 00:09:15,515 Šta želite? -Želimo jednaka prava! 192 00:09:15,681 --> 00:09:17,683 Kada to želite? -Odmah! 193 00:09:17,850 --> 00:09:19,644 "Di-Sijev" promašaj je zapao za oko 194 00:09:19,811 --> 00:09:21,938 novom vođi feminističkog pokreta. 195 00:09:22,104 --> 00:09:23,815 Gloriji Stajnem. 196 00:09:23,981 --> 00:09:25,358 Čudesna žena je bila feministkinja. 197 00:09:25,525 --> 00:09:26,943 GLORIJA STAJNEM OSNIVAČ, MAGAZIN "GOSPOÐA" 198 00:09:27,109 --> 00:09:30,363 Upravlja se snagom, pravdom i ljubavlju 199 00:09:30,530 --> 00:09:33,866 i trebalo je da bude protivotrov nasilju 200 00:09:34,033 --> 00:09:36,619 u stripovima kojima dominiraju muškarci. 201 00:09:36,786 --> 00:09:39,330 Mislimo da bi bilo zanimljivo da je kandidujemo za predsednicu. 202 00:09:39,497 --> 00:09:41,165 Piše: "Mir i pravda u '72." 203 00:09:41,332 --> 00:09:43,084 Kad ste to već pomenuli, pokažite je kameri. 204 00:09:43,251 --> 00:09:44,710 "GOSPOÐA" ČUDESNA ŽENA ZA PREDSEDNICU 205 00:09:44,877 --> 00:09:47,004 U prvom broju magazina "Gospođa" 206 00:09:47,171 --> 00:09:49,340 objavljen je esej o Čudesnoj ženi 207 00:09:49,507 --> 00:09:52,969 kao modelu snage i nezavisnosti. 208 00:09:53,135 --> 00:09:55,012 "Di-Si" je shvatio poruku. 209 00:09:55,179 --> 00:09:57,431 Čudesna žena se povratila. 210 00:09:58,474 --> 00:10:00,017 I nekoliko godina kasnije, 211 00:10:00,184 --> 00:10:02,478 "Ej-Bi-Si" je počeo da traži savršenu glumicu 212 00:10:02,645 --> 00:10:05,231 da oživi mitsku figuru na TV-u. 213 00:10:05,982 --> 00:10:08,568 Mogla sam da osmislim svoj lik. 214 00:10:08,734 --> 00:10:10,069 Niko je nije tumačio pre mene. 215 00:10:10,236 --> 00:10:11,737 LINDA KARTER GLUMICA, "ČUDESNA ŽENA" 216 00:10:11,904 --> 00:10:13,823 Nisam imala predstavu šta radim. 217 00:10:15,449 --> 00:10:17,618 Bila sam pomalo naivna. 218 00:10:18,703 --> 00:10:21,998 Podrobno sam istražila mitologiju 219 00:10:22,164 --> 00:10:24,333 i kako bih ja mogla da doprinesem liku. 220 00:10:24,500 --> 00:10:27,295 Ništa to nije bilo zapisano. 221 00:10:27,461 --> 00:10:30,131 Proučavala sam Beti Fridan, 222 00:10:30,298 --> 00:10:34,010 Gloriju Stajnem, sufražetkinje. 223 00:10:34,927 --> 00:10:39,265 Feminizam tipa "ja sam žena i urlam", 224 00:10:40,349 --> 00:10:41,684 to je bila Čudesna žena. 225 00:10:45,271 --> 00:10:47,231 "ČUDESNA ŽENA" 226 00:10:50,610 --> 00:10:52,820 U jesen 1975, 227 00:10:52,987 --> 00:10:56,449 čuvena Čudesna žena Karterove došla je na TV ekrane, 228 00:10:56,616 --> 00:10:59,118 uzbuđujući mlada srca širom nacije. 229 00:10:59,785 --> 00:11:04,123 Nije postojao uzor na koga biste se ugledali. 230 00:11:04,290 --> 00:11:05,333 A ja sam bila u uzrastu 231 00:11:05,499 --> 00:11:08,711 kad je bilo vrlo važno glumiti da ste neko drugi na igralištu. 232 00:11:08,878 --> 00:11:10,087 PETI DŽENKINS REDITELJ, "ČUDESNA ŽENA" 233 00:11:10,254 --> 00:11:13,132 Sva deca bi istrčala napolje i glumila Supermena, Hi-mena 234 00:11:13,299 --> 00:11:14,634 ili nekog sličnog. 235 00:11:14,800 --> 00:11:16,886 A kad je izašla "Čudesna žena", 236 00:11:17,053 --> 00:11:18,846 bilo je to takvo otkrovenje... 237 00:11:23,142 --> 00:11:25,561 ...da ste iznenada poželeli 238 00:11:25,728 --> 00:11:27,563 da vi glumite Čudesnu ženu. 239 00:11:29,565 --> 00:11:33,486 Dobila sam priliku da iskusim isto što i dečaci, 240 00:11:33,653 --> 00:11:35,655 ali ne na dečački način. 241 00:11:37,698 --> 00:11:40,785 Ispunila mi se želja. 242 00:11:40,952 --> 00:11:44,288 Svi možete da budete ono što istinski želite. 243 00:11:45,164 --> 00:11:46,666 Svi ste vrlo posebni. 244 00:11:47,917 --> 00:11:49,168 I svi ste drugačiji. 245 00:11:50,878 --> 00:11:54,256 Linda je bila primer žene kakva želite da budete. 246 00:11:54,423 --> 00:11:56,425 Nisam glumila Čudesnu ženu. 247 00:11:56,592 --> 00:11:58,719 Glumila sam samo Dajanu. 248 00:11:58,886 --> 00:12:01,889 Suština Čudesne žene 249 00:12:02,056 --> 00:12:06,352 jeste to što ste mogli da se poistovetite s njom kao Dajanom. 250 00:12:07,979 --> 00:12:10,231 Linda Karter je čuvena po tome što je izmislila okret 251 00:12:10,398 --> 00:12:13,526 kad se pretvori iz Dajane Prins u Čudesnu ženu u TV seriji. 252 00:12:13,693 --> 00:12:15,069 Taj bljesak svetlosti 253 00:12:15,236 --> 00:12:18,489 i transformacija iz jednog običnog lika 254 00:12:18,656 --> 00:12:20,700 u tu moćnu superheroinu, 255 00:12:21,367 --> 00:12:25,037 podsećao me je na moć da postaneš nešto veće od sebe. 256 00:12:25,204 --> 00:12:26,706 FIL HIMENEZ PISAC/CRTAČ, "ČUDESNA ŽENA" 257 00:12:26,872 --> 00:12:29,542 Čak i kad sam bio mali, meni je to mnogo značilo. 258 00:12:29,709 --> 00:12:31,627 Razumeo sam to. 259 00:12:33,254 --> 00:12:38,426 Nije bilo važno to što je žena obukla kostim superheroja. 260 00:12:39,343 --> 00:12:42,847 Važno je bilo na neki način uveriti svet 261 00:12:43,014 --> 00:12:45,516 da postoji bolji način. 262 00:12:45,683 --> 00:12:48,436 Zaista verujete da ljudi mogu da nauče da postanu bolji? 263 00:12:48,602 --> 00:12:49,937 Da. 264 00:12:50,104 --> 00:12:54,400 U mom rodnom kraju, učeni smo da dobro mora da nadvlada zlo 265 00:12:54,567 --> 00:12:57,737 i da žene i muškarci mogu da nauče. 266 00:12:59,905 --> 00:13:04,368 Poruka "Čudesne žene" o jednakosti odjeknula je celim svetom. 267 00:13:06,037 --> 00:13:07,204 Za to vreme, kod kuće, 268 00:13:08,956 --> 00:13:12,460 još jedna popularna serija iznedrila je ceo odred superheroja 269 00:13:12,626 --> 00:13:14,670 čije avanture su isticale vrednost timskog rada. 270 00:13:14,837 --> 00:13:15,796 "SUPER-PRIJATELJI" 271 00:13:16,505 --> 00:13:18,507 U velikoj dvorani Lige pravde, 272 00:13:18,674 --> 00:13:22,053 okupila su se četiri najveća superheroja na svetu. 273 00:13:22,219 --> 00:13:25,639 "Super-prijatelji" su bili prvo TV okupljanje ovih likova. 274 00:13:25,806 --> 00:13:28,893 Bio je to prvi put kad nisi gledao samo priču o Supermenu, 275 00:13:29,060 --> 00:13:31,062 ni o Čudesnoj ženi, 276 00:13:31,228 --> 00:13:32,938 niti o Betmenu, 277 00:13:33,105 --> 00:13:34,857 već o svim tim likovima na okupu. 278 00:13:35,024 --> 00:13:37,818 Jasno je zašto kao odrasli svi želimo da snimamo 279 00:13:37,985 --> 00:13:39,111 serije i filmove o stripovima. 280 00:13:39,904 --> 00:13:41,238 Ali mnogim čitaocima stripova, 281 00:13:41,405 --> 00:13:44,492 četvrti član ovog superherojskog tima iz snova 282 00:13:44,658 --> 00:13:46,243 još uvek je delovao kao levo smetalo. 283 00:13:47,411 --> 00:13:50,915 Ako moja vodena telepatija radi na ovim čudnim egzorijanskim ribama, 284 00:13:51,082 --> 00:13:53,709 trebalo bi da uspem da zaustavim Darkonove ljude. 285 00:13:55,336 --> 00:13:58,089 Akvamen je smatran nebitnim likom. 286 00:13:58,839 --> 00:14:00,883 Sećam se kad sam počeo da pišem za strip "Akvamen"... 287 00:14:01,050 --> 00:14:01,967 DŽEF DŽONS PISAC, "AKVAMEN" 288 00:14:02,134 --> 00:14:04,470 ...ljudi bi me pitali: "Zašto traćiš vreme na Akvamena?" 289 00:14:04,637 --> 00:14:07,056 Ali kao piscu, mnogo mi je zabavnije 290 00:14:07,223 --> 00:14:10,267 da zaronim u neki manje bitan lik 291 00:14:10,434 --> 00:14:13,687 i dobro ga sagledam iznutra 292 00:14:13,854 --> 00:14:15,439 jer to niko pre mene nije uradio. 293 00:14:16,774 --> 00:14:20,528 Ako pogledam Akvamena i kažem da su njegov svet i njegove priče 294 00:14:20,694 --> 00:14:23,572 jednako bogate i duboke kao Betmenove i Supermenove, 295 00:14:25,449 --> 00:14:26,325 kakve su onda one? 296 00:14:27,785 --> 00:14:30,913 Džef Džons je 2011. iznova ispričao Akvamenovu priču 297 00:14:31,080 --> 00:14:33,666 i ispunio svet nedovoljno voljenog heroja 298 00:14:33,833 --> 00:14:36,627 na kopnu i pod morem. 299 00:14:37,962 --> 00:14:41,924 Džonsov strip je postao šablon za filmsku adaptaciju 2018. godine 300 00:14:42,091 --> 00:14:45,928 sa zvezdom koja nije mnogo ličila na glavnog junaka, 301 00:14:46,095 --> 00:14:47,596 barem ne na površini. 302 00:14:47,763 --> 00:14:50,391 Rekao sam: "Koga želite da glumim?" 303 00:14:50,558 --> 00:14:51,475 DŽEJSON MOMOA "AKVAMEN" 304 00:14:51,642 --> 00:14:54,687 Kroz glavu mi je samo prolazilo: "Belac, plavokos, obrijan. 305 00:14:55,354 --> 00:14:56,230 Ne ja." 306 00:14:56,397 --> 00:15:00,526 Predstavili su mi projekat. I onda sam rekao: "Bestraga, da." 307 00:15:01,569 --> 00:15:04,864 Otac mu je čuvar svetionika, a majka kraljica Atlantide. 308 00:15:06,448 --> 00:15:08,492 Postoji velika napetost između ta dva sveta. 309 00:15:09,618 --> 00:15:11,287 Odmah sam se poistovetio s time, 310 00:15:11,453 --> 00:15:13,414 pošto sam rođen na Havajima, a rastao u Ajovi, 311 00:15:13,581 --> 00:15:15,583 podeljen između svojih roditelja. 312 00:15:15,749 --> 00:15:18,002 Na kopnu se oseća kao autsajder, 313 00:15:18,169 --> 00:15:20,880 ali u Atlantidi, on je naslednik prestola. 314 00:15:21,046 --> 00:15:23,340 Ta dva sveta mogu da pomirim samo ja, 315 00:15:23,507 --> 00:15:25,384 a ne želim to. 316 00:15:25,551 --> 00:15:27,970 Koliko puta moram da vam kažem? Ne želim da budem kralj. 317 00:15:28,637 --> 00:15:31,891 Mora da nauči da pomiri ta dva sveta, 318 00:15:32,057 --> 00:15:34,643 da bi spasao svet od rata sa Atlantidom. 319 00:15:36,896 --> 00:15:39,815 Akvamenu je bilo potrebno malo podsticaja, 320 00:15:41,275 --> 00:15:43,569 pa sam tumačio ulogu potpuno drugačije. 321 00:15:43,736 --> 00:15:46,113 Idemo. Akcija! 322 00:15:50,117 --> 00:15:51,660 Nadam se da ćemo sve ubaciti. 323 00:15:53,287 --> 00:15:54,496 On je kavgadžija. 324 00:15:54,663 --> 00:15:57,499 Tip koji lupa glave i tuče se po kafanama. 325 00:15:59,543 --> 00:16:01,587 Iz radničke je klase. Oni šljemaju, znate? 326 00:16:01,754 --> 00:16:05,466 Ne pričaju mnogo o osećanjima, i to mi je bilo blisko. 327 00:16:06,258 --> 00:16:07,301 Tvoja majka je oduvek znala 328 00:16:07,468 --> 00:16:09,887 da ćeš ti ujediniti naše svetove. 329 00:16:10,054 --> 00:16:10,888 Samo prestani. 330 00:16:11,055 --> 00:16:14,099 Ali upravo ta slabost, njegova ljudskost, učiniće ga kraljem. 331 00:16:14,266 --> 00:16:16,727 Kralj se bori samo za svoj narod. 332 00:16:17,436 --> 00:16:20,314 Ti se boriš za sve. 333 00:16:25,277 --> 00:16:27,780 "Akvamen", u režiji Džejmsa Vana, 334 00:16:27,947 --> 00:16:31,242 bio je najunosniji film u istoriji "Di-Sija", 335 00:16:31,408 --> 00:16:35,579 zaradivši više od milijarde dolara na blagajnama širom sveta. 336 00:16:37,039 --> 00:16:40,251 Pobeda ovog nekada omalovažavanog superheroja 337 00:16:40,417 --> 00:16:42,336 pokazala je da hit filmovi prema stripovima 338 00:16:42,503 --> 00:16:44,755 treba da krenu od izvornog materijala. 339 00:16:46,548 --> 00:16:49,677 I snažne priče bile su prioritet novom direktoru 340 00:16:49,843 --> 00:16:52,554 koji je došao u "Di-Si" 1976. godine. 341 00:16:55,516 --> 00:16:58,978 Dvadesetosmogodišnja Dženet Kan nije imala iskustva sa stripovima 342 00:16:59,144 --> 00:17:03,857 kad ju je "Vorner" zaposlio da zameni Karmajna Infantina kao izdavača. 343 00:17:04,024 --> 00:17:07,736 Bilo je mnogo straha i prezira zbog mog zaposlenja. 344 00:17:07,903 --> 00:17:09,154 "Kako je ona dospela ovamo? 345 00:17:09,321 --> 00:17:10,864 Ona nije iz ove industrije... 346 00:17:11,031 --> 00:17:12,366 DŽENET KAN IZDAVAČ, "DI-SI" 1976-2002. 347 00:17:12,533 --> 00:17:14,368 ...mlada je, i još žena." 348 00:17:14,535 --> 00:17:17,413 To je bila potpuno zatvorena kompanija. 349 00:17:17,579 --> 00:17:20,874 Nikada nije neki autsajder bio na upravljačkom položaju. 350 00:17:21,041 --> 00:17:23,544 Nikada nije žena bila na upravljačkom položaju. 351 00:17:24,336 --> 00:17:26,839 Osim činjenice da je bila pametna i Jevrejka, 352 00:17:27,006 --> 00:17:29,842 nije imala ništa zajedničko sa ljudima 353 00:17:30,009 --> 00:17:31,885 koje je nasledila kao svoj tim. 354 00:17:32,052 --> 00:17:34,555 Zapravo, uprava "Di-Sija" unajmila je Kanovu 355 00:17:34,722 --> 00:17:37,391 zbog prethodnog uspeha sa dečjim časopisima... 356 00:17:37,558 --> 00:17:38,392 "DECA" 357 00:17:38,559 --> 00:17:41,645 ...jasnim pokazateljem toga ko su mislili da je ciljna publika. 358 00:17:41,812 --> 00:17:46,608 Stripovi su smatrani jednokratnim, efemernim medijumom, isključivo za decu. 359 00:17:47,401 --> 00:17:51,488 I osećaj sramote je pratio rad u industriji stripova. 360 00:17:52,865 --> 00:17:57,244 Ali došla sam u "Di-Si" osećajući 361 00:17:57,411 --> 00:17:58,954 da su stripovi vid umetnosti. 362 00:17:59,121 --> 00:18:02,624 Naš posao je pripovedanje priča kroz crteže i reči, 363 00:18:02,791 --> 00:18:04,835 i, ako tako posmatramo stripove, 364 00:18:05,002 --> 00:18:06,920 možemo da ispričamo svaku priču. 365 00:18:08,130 --> 00:18:11,675 Jedna neispričana priča već dugo je čekala. 366 00:18:11,842 --> 00:18:13,761 Za pisanje prvog serijala 367 00:18:13,927 --> 00:18:16,764 o afroameričkom superheroju u glavnoj ulozi, 368 00:18:17,556 --> 00:18:20,476 "Di-Si" je unajmio Tonija Izabelu. 369 00:18:20,642 --> 00:18:23,520 Hteo sam da stvorim najboljeg crnog superheroja. 370 00:18:23,687 --> 00:18:25,064 TONI IZABELA PISAC, "CRNA MUNJA" 371 00:18:25,230 --> 00:18:26,940 Hteo sam da bude uzor drugima, 372 00:18:27,107 --> 00:18:29,068 neko na koga bi se deca ugledala. 373 00:18:29,234 --> 00:18:31,028 Bio je olimpijski sportista 374 00:18:31,195 --> 00:18:33,989 koji je salutirao pokretu Crna moć na Olimpijadi. 375 00:18:34,990 --> 00:18:37,701 Ti momci su uništili svoje karijere. 376 00:18:38,702 --> 00:18:40,746 Pa je postao učitelj u školi, 377 00:18:40,913 --> 00:18:43,165 borio se protiv zločina u centru grada. 378 00:18:43,332 --> 00:18:46,210 To je bio Džeferson Pirs, Crna munja. 379 00:18:49,296 --> 00:18:52,925 "Crna munja" je stigao na kioske 1977. 380 00:18:53,926 --> 00:18:55,386 Sećam se da sam otvorio kesu... 381 00:18:55,552 --> 00:18:57,638 DŽON RIDLI - PISAC "DRUGA ISTORIJA UNIVERZUMA 'DI-SIJA'" 382 00:18:57,805 --> 00:18:59,640 ...i unutra je bio prvi broj "Crne munje". 383 00:18:59,807 --> 00:19:05,229 Prožeo me je neki nepoznat osećaj. 384 00:19:06,105 --> 00:19:08,399 Mislim da sam prvi put u životu osetio da mi je stalo. 385 00:19:09,400 --> 00:19:12,653 Razumeo sam sve na tim stranicama. 386 00:19:14,071 --> 00:19:15,864 Bila je to ljudska priča, 387 00:19:16,031 --> 00:19:17,783 neposredna. 388 00:19:17,950 --> 00:19:19,368 Društveno-politička. 389 00:19:19,535 --> 00:19:20,994 Bila je sve to. 390 00:19:22,413 --> 00:19:24,289 "Di-Si" se povratio, 391 00:19:24,456 --> 00:19:26,083 ali čak ni novi superheroj 392 00:19:26,250 --> 00:19:28,252 nije mogao da preokrene opadajuće tržište stripova. 393 00:19:30,379 --> 00:19:33,674 Američki novinski kiosci više nisu bili najbolje mesto za prodaju stripova. 394 00:19:33,841 --> 00:19:35,717 Prodaja stripova je padala. 395 00:19:36,593 --> 00:19:38,345 Amerikanci su se selili u predgrađa 396 00:19:38,512 --> 00:19:41,181 gde su lanci marketa odbijali da postave police za magazine. 397 00:19:41,765 --> 00:19:45,769 Stripovi su se vraćali u skladišta, a investicije "Di-Sija" propadale. 398 00:19:47,229 --> 00:19:50,482 Boreći se da se vrati na tržište, Kanova je prionula još jače. 399 00:19:50,649 --> 00:19:52,484 Kompanija je objavljivala nove stripove 400 00:19:52,651 --> 00:19:56,572 u kampanji koju su nazvali "Di-Si eksplozija". 401 00:19:56,738 --> 00:19:59,992 Hajde da preplavimo kioske 402 00:20:00,159 --> 00:20:02,661 izdajući što više stripova. 403 00:20:02,828 --> 00:20:06,498 Dali smo prednost kvantitetu umesto kvalitetu. 404 00:20:07,708 --> 00:20:09,668 Na zimu 1978, 405 00:20:09,835 --> 00:20:13,005 ogromna mećava je prekinula isporuke 406 00:20:13,172 --> 00:20:15,174 dok je rastuća inflacija 407 00:20:15,340 --> 00:20:18,594 pokosila već lošu prodaju stripova. 408 00:20:18,760 --> 00:20:21,180 Preko noći, "Di-Si eksplozija" postala je "Di-Si implozija". 409 00:20:21,346 --> 00:20:23,307 "DI-SI" UVODI NOVU STRATEGIJU ZA DISTRIBUCIJU 410 00:20:23,474 --> 00:20:25,100 Kompanija je otpustila veliki broj ljudi 411 00:20:25,267 --> 00:20:28,312 i naglo otkazala 17 serijala stripova, 412 00:20:28,479 --> 00:20:30,397 uključujući "Crnu munju". 413 00:20:31,565 --> 00:20:34,818 Niko ko je radio u "Di-Siju" sredinom '70-ih 414 00:20:34,985 --> 00:20:37,237 nije mislio da će industrija opstati. 415 00:20:37,404 --> 00:20:40,324 Nešto je moralo da se učini. Moralo se doći do odgovora. 416 00:20:42,409 --> 00:20:45,496 Kako je budućnost "Di-Sija" bila neizvesna, 417 00:20:45,662 --> 00:20:47,247 "Vorner" je prilično rizikovao 418 00:20:47,414 --> 00:20:50,709 filmom o superheroju koji je započeo sve. 419 00:20:51,919 --> 00:20:54,004 Niko nije mislio da će to biti dobar film. 420 00:20:54,171 --> 00:20:55,839 TOM MANKEVIC KREATIVNI SAVETNIK, "SUPERMEN" 421 00:20:56,006 --> 00:20:58,091 Svi su se sećali TV serije "Betmen" 422 00:20:58,258 --> 00:20:59,968 i mislili su: "Ovo će biti preterano, 423 00:21:00,135 --> 00:21:02,804 a ne možemo imati dva sata lepršavosti." 424 00:21:02,971 --> 00:21:06,642 Čak i uz čuvenog scenaristu "Kuma", Marija Puza, 425 00:21:06,808 --> 00:21:09,061 film je imao problema u pretprodukciji. 426 00:21:09,853 --> 00:21:11,897 Neproverena tehnika za letenje 427 00:21:12,064 --> 00:21:13,774 i promena reditelja usred produkcije 428 00:21:13,941 --> 00:21:17,694 doveli su do kašnjenja i probijanja budžeta. 429 00:21:18,779 --> 00:21:21,156 Kad je došao Ričard Doner, novi reditelj, 430 00:21:21,323 --> 00:21:22,991 počeo je da ispravlja stvari, 431 00:21:23,158 --> 00:21:25,202 počevši od tona scenarija. 432 00:21:25,869 --> 00:21:29,081 Imali su drugačiji pristup Supermenu od mene. 433 00:21:29,248 --> 00:21:30,749 RIČARD DONER REDITELJ, "SUPERMEN" 434 00:21:30,916 --> 00:21:34,211 Oni su zamislili nekakvu parodiju parodije. 435 00:21:35,587 --> 00:21:38,924 Rekao sam im: "Ovo je Supermen. On je naša dika." 436 00:21:39,758 --> 00:21:41,552 Bio je deo američke istorije. 437 00:21:41,718 --> 00:21:44,054 To je po meni podrazumevalo realnost. 438 00:21:44,930 --> 00:21:46,974 Plan je bio da ga snimimo kao običnu priču. 439 00:21:47,140 --> 00:21:48,642 "NEVEROVATNE NOVE AVANTURE SUPERMENA" 440 00:21:48,809 --> 00:21:50,561 Dok je scenario prepravljan, 441 00:21:50,727 --> 00:21:52,688 počela je intenzivna potraga 442 00:21:52,854 --> 00:21:55,816 za glumcem koji će otelotvoriti Čoveka od čelika. 443 00:21:55,983 --> 00:22:00,612 Robert Redford, Pol Njuman, i sve druge velike američke zvezde. 444 00:22:01,572 --> 00:22:05,200 Meni je problem bio to što nisam mogao da ih zamislim kako lete. 445 00:22:05,367 --> 00:22:07,828 Ako niste verovali da Supermen može da leti, 446 00:22:07,995 --> 00:22:10,038 onda niste verovali da je Supermen stvaran, 447 00:22:10,205 --> 00:22:12,082 pa sam hteo da uzmemo manje poznatog glumca. 448 00:22:13,458 --> 00:22:15,586 Hvala vam što ste izdvojili vreme za ovaj razgovor. 449 00:22:15,752 --> 00:22:16,712 KRISTOFER RIV PROBNI SNIMAK 450 00:22:16,878 --> 00:22:18,380 Sigurno postoji mnogo pitanja o meni 451 00:22:18,547 --> 00:22:20,007 na koja bi svet želeo odgovore. 452 00:22:20,173 --> 00:22:23,010 Kristofer Riv je bio poznat po svom radu u pozorištu 453 00:22:23,176 --> 00:22:24,595 i u sapunicama, 454 00:22:24,761 --> 00:22:27,014 ali njegov ozbiljan pristup Supermenu 455 00:22:27,180 --> 00:22:30,100 savršeno se poklopio s Donerovom vizijom. 456 00:22:30,267 --> 00:22:32,019 Supermena izdvaja to 457 00:22:32,185 --> 00:22:34,938 što poseduje izvesnu zrelost, pa i nevinost... 458 00:22:35,105 --> 00:22:36,106 KRISTOFER RIV GLUMAC, "SUPERMEN" 459 00:22:36,273 --> 00:22:37,649 ...i posmatra svet na jednostavan način. 460 00:22:37,816 --> 00:22:38,859 Kada kaže: 461 00:22:39,026 --> 00:22:42,988 "Ovde sam da se borim za istinu, za pravdu i za američki način", 462 00:22:43,155 --> 00:22:44,364 svi kažu... 463 00:22:45,824 --> 00:22:47,326 Znate? Ali on se ne šali. 464 00:22:48,702 --> 00:22:52,289 Ovaj film je trebalo snimati kao da je veoma važan. 465 00:22:52,456 --> 00:22:54,166 MAJK ČEKINI GLAVNI UREDNIK, "DEN OV GIK" 466 00:22:55,042 --> 00:22:58,670 Kao da je to važan deo američke mitologije. 467 00:22:59,755 --> 00:23:01,882 Usput, "realan" ne znači "mračan". 468 00:23:02,049 --> 00:23:03,675 Već "emocionalno realan". 469 00:23:04,343 --> 00:23:05,927 I kod "Supermena" 470 00:23:06,094 --> 00:23:08,513 imamo običnu publiku koja reaguje na nešto neobično. 471 00:23:12,934 --> 00:23:14,019 Bože, pogledajte gore. 472 00:23:15,729 --> 00:23:16,897 Koji je to đavo? 473 00:23:19,358 --> 00:23:20,942 Smirite se, gospođice. Držim vas. 474 00:23:21,109 --> 00:23:23,862 Vi držite mene? A ko drži vas? 475 00:23:25,030 --> 00:23:26,531 "SUPERMEN" SPEKTAKULARNA ZABAVA ZA SVE 476 00:23:26,698 --> 00:23:28,659 POGLEDAJ! SUPERMEN HITA U POMOĆ 477 00:23:28,825 --> 00:23:30,369 SUPERMEN ULEĆE U SRCE AMERIKE 478 00:23:30,535 --> 00:23:32,954 "Supermen" je zaradio trista miliona na blagajnama, 479 00:23:33,121 --> 00:23:35,457 osvojio Oskara za specijalne efekte 480 00:23:36,083 --> 00:23:38,877 i pokrenuo niz visokobudžetnih nastavaka. 481 00:23:41,672 --> 00:23:42,798 Dana 26. januara 1979... 482 00:23:42,964 --> 00:23:44,383 MARK VEJD PISAC, "SUPERMEN" 483 00:23:44,549 --> 00:23:45,801 ...otišao sam da pogledam film. 484 00:23:45,967 --> 00:23:47,427 Ušao sam bez ikakvog plana, 485 00:23:47,594 --> 00:23:50,430 ne znajući šta da očekujem, ne razmišljajući o tome. 486 00:23:52,265 --> 00:23:54,893 Kao dete nisam imao prijatelje 487 00:23:55,060 --> 00:23:57,396 zato što sam stalno menjao škole. 488 00:23:57,562 --> 00:23:59,398 Ušao sam u tu bioskopsku salu 489 00:23:59,564 --> 00:24:03,902 osećajući se kao da nikog nije briga za mene, niko me nije video ni čuo. 490 00:24:04,611 --> 00:24:06,071 Ali Supermen brine o svima. 491 00:24:08,281 --> 00:24:10,867 Njega ne zanima da li ste bogati ili siromašni 492 00:24:11,034 --> 00:24:12,661 ili odakle dolazite. 493 00:24:13,954 --> 00:24:15,497 I izašao sam iz te sale uveren, 494 00:24:15,664 --> 00:24:17,749 šta god da budem radio ostatak života, 495 00:24:17,916 --> 00:24:19,835 da će to morati da ima neke veze sa Supermenom. 496 00:24:20,001 --> 00:24:21,962 "SUPERMEN 2" PREMIJERA - SPECIJALNA OLIMPIJADA 497 00:24:24,089 --> 00:24:27,801 Da film sa Krisom Rivom nije bio uspešan te godine, 498 00:24:27,968 --> 00:24:29,177 "Di-Si" bi možda završio 499 00:24:29,344 --> 00:24:32,305 se veoma ograničenim brojem izdanja 500 00:24:32,472 --> 00:24:35,434 i kompanija ne bi preživela. 501 00:24:37,018 --> 00:24:39,438 Koristeći "Supermenov" uspeh, 502 00:24:39,604 --> 00:24:42,482 "Di-Si" je osmislio novi način da pristupi čitaocima. 503 00:24:48,447 --> 00:24:51,283 Prodavnice stripova su počele da se otvaraju 1970-ih 504 00:24:51,450 --> 00:24:55,829 kao mesto za mlade obožavaoce da kupuju, razmenjuju i polemišu 505 00:24:55,996 --> 00:24:57,539 o starim izdanjima stripova. 506 00:24:58,290 --> 00:25:01,835 Do početka 1980-ih, usled potražnje starijih čitalaca, 507 00:25:02,002 --> 00:25:04,588 otvorene su nove prodavnice širom zemlje. 508 00:25:05,589 --> 00:25:09,718 To je zaista postalo novo lice distribucije stripova. 509 00:25:09,885 --> 00:25:12,596 Spaslo je stripove od zaborava. 510 00:25:13,472 --> 00:25:14,848 Stripovi su bili vrlo popularni. 511 00:25:15,015 --> 00:25:19,436 Ali za mnoge, "Di-Sijeve" zamršene i nedosledne radnje bile su prepreka. 512 00:25:19,603 --> 00:25:23,231 Mnogi "Marvelovi" obožavaoci 513 00:25:23,398 --> 00:25:24,983 nisu razumeli o čemu govori "Di-Si", 514 00:25:25,150 --> 00:25:27,068 nisu razumeli zašto imaju 515 00:25:27,235 --> 00:25:30,113 toliko mnogo likova koji su zapravo svi isti. 516 00:25:30,280 --> 00:25:32,532 Imali smo multiverzum. 517 00:25:32,699 --> 00:25:35,660 Ta reč je danas uobičajena, ali tada nije bila. 518 00:25:37,037 --> 00:25:41,333 I iznenada mi je sinulo, moramo to da promenimo. 519 00:25:41,500 --> 00:25:46,087 Iznova izgradimo univerzum, danas. 520 00:25:47,839 --> 00:25:49,216 Moralo je da bude revolucionarno. 521 00:25:49,382 --> 00:25:51,843 Bilo je potrebno da ljudi reaguju: 522 00:25:52,010 --> 00:25:54,262 "Bože, jesu li ozbiljni? 523 00:25:54,429 --> 00:25:55,764 To će da urade? 524 00:25:55,931 --> 00:25:57,057 To je nemoguće." 525 00:25:58,183 --> 00:26:02,062 U najvećoj promeni u istoriji "Di-Sija", 526 00:26:02,229 --> 00:26:04,648 Marv Vulfman i crtač Džordž Perez 527 00:26:04,815 --> 00:26:08,985 okončali su "Di-Sijev" multiverzum u dvanaest brojeva 528 00:26:09,152 --> 00:26:11,238 u kojima su ukinuli sve likove i svetove 529 00:26:11,404 --> 00:26:13,990 dok nije ostala samo jedna Zemlja. 530 00:26:14,157 --> 00:26:17,452 Hrabro su odlučili: 531 00:26:17,619 --> 00:26:20,330 "Uklonićemo sav teret. 532 00:26:21,206 --> 00:26:26,336 Počećemo iznova i objedinićemo ih u jednom univerzumu." 533 00:26:28,171 --> 00:26:31,550 Objavili su "Krizu na beskrajnim Zemljama" i Fleš je umro na kraju. 534 00:26:34,719 --> 00:26:37,264 To je bio prvi put da sam plakao nad stripom. 535 00:26:37,514 --> 00:26:39,599 GREG BERLANTI IZVRŠNI PRODUCENT, "UNIVERZUM STRELE" 536 00:26:39,766 --> 00:26:43,311 Sećam se da sam tada shvatio koliko sam povezan s tim likom. 537 00:26:43,478 --> 00:26:45,772 Morao sam da se vratim unazad i saznam sve o njemu. 538 00:26:45,939 --> 00:26:48,358 Na neki način, njegov kraj je bio moj početak. 539 00:26:49,693 --> 00:26:51,862 Vulfmanova odluka da uništi multiverzum 540 00:26:52,028 --> 00:26:53,989 dala je tvorcima priliku 541 00:26:54,155 --> 00:26:57,868 da iznova udahnu nove živote i osobine klasičnim likovima. 542 00:26:58,034 --> 00:26:59,369 "LIGA PRAVDE" 543 00:26:59,536 --> 00:27:01,705 Nakon "Krize na beskrajnim Zemljama", 544 00:27:01,872 --> 00:27:03,248 imamo potpuno novu Zemlju. 545 00:27:03,415 --> 00:27:07,294 Hajde da iznova predstavimo likove kao da nikad nisu postojali. 546 00:27:07,460 --> 00:27:10,463 "Di-Si" je doveo Džona Berna iz "Marvela". 547 00:27:10,630 --> 00:27:12,299 On je bio najveći talenat u svetu stripova. 548 00:27:12,465 --> 00:27:15,844 Dajmo mu "Supermena". Neka krene od nule. 549 00:27:16,011 --> 00:27:20,473 Pomislite, kako vaš život zaista izgleda ako posedujete te sposobnosti, 550 00:27:20,640 --> 00:27:21,808 ako posedujete takve moći, 551 00:27:21,975 --> 00:27:25,645 ako tako doživljavate svet, posredstvom svojih supermoći. 552 00:27:26,938 --> 00:27:30,066 Isto je bilo sa Čudesnom ženom. Dajmo je Džordžu Perezu. 553 00:27:30,233 --> 00:27:32,944 "Čudesna žena" Džordža Pereza bila mi je sve. 554 00:27:33,111 --> 00:27:35,488 Zbog njegovog rada na "Čudesnoj ženi" 555 00:27:35,655 --> 00:27:36,698 upisao sam akademiju. 556 00:27:37,365 --> 00:27:38,992 Ni dan-danas ne mogu da shvatim 557 00:27:39,159 --> 00:27:41,786 količinu informacija koju je stavio na stranice. 558 00:27:41,953 --> 00:27:45,290 Nikad nisam video strip toliko ispunjen slikama. 559 00:27:46,625 --> 00:27:48,835 Ali kod Džordža Pereza najneobičnije mi je bilo to 560 00:27:49,002 --> 00:27:50,712 što je bio odličan glumac. 561 00:27:51,546 --> 00:27:56,384 Pod tim mislim da su njegovi likovi, iako različitih veličina i oblika, 562 00:27:56,551 --> 00:27:59,054 izgledali drugačije, stajali su, oblačili se, 563 00:27:59,220 --> 00:28:01,473 ponašali se i borili se 564 00:28:01,640 --> 00:28:03,391 na jedinstvene načine. 565 00:28:04,601 --> 00:28:06,937 U tome je ležala magija Džordža Pereza. 566 00:28:07,103 --> 00:28:08,104 Način razmišljanja. 567 00:28:08,271 --> 00:28:11,191 Osećaj da su svi likovi jedinstveni. 568 00:28:11,358 --> 00:28:14,444 I tu jedinstvenost je naglasio crtežom. 569 00:28:16,947 --> 00:28:20,575 Jedna od najvažnijih odluka koje sam donela u "Di-Siju" 570 00:28:20,742 --> 00:28:22,786 bila je da unajmim ljude 571 00:28:22,953 --> 00:28:26,122 koji su pretvorili stripove u sofisticirani vid umetnosti. 572 00:28:26,998 --> 00:28:30,460 A to je počelo dovođenjem Frenka Milera u "Di-Si". 573 00:28:32,337 --> 00:28:34,214 Frenk Milerov "Povratak Mračnog viteza" 574 00:28:34,381 --> 00:28:37,175 kritički je osvrt na legendu o Betmenu, 575 00:28:37,342 --> 00:28:39,928 smešten u surovu realnost Reganovog režima 576 00:28:40,095 --> 00:28:42,847 i ispunjen besom tog vremena. 577 00:28:43,765 --> 00:28:45,850 Većina osnovnih pretpostavki o stripovima, 578 00:28:46,017 --> 00:28:47,727 sve do poslednjih nekoliko godina, 579 00:28:47,894 --> 00:28:49,688 nastala je 1940-ih. 580 00:28:49,854 --> 00:28:52,148 Sve je moralo da se odigrava u jednom dobronamernom svetu 581 00:28:52,315 --> 00:28:53,525 u kojem verujete policajcima, 582 00:28:53,692 --> 00:28:55,443 izabranim političarima, 583 00:28:55,610 --> 00:28:56,987 i svojim roditeljima. 584 00:28:57,153 --> 00:28:59,072 Žalosno je što je toliko mnogo godina 585 00:28:59,239 --> 00:29:03,201 osnovna ideja o superherojima bila praktično onemogućena 586 00:29:04,369 --> 00:29:06,830 smeštanjem u svet kojem nisu potrebni superheroji. 587 00:29:08,498 --> 00:29:11,876 Miler iznova osmišljava Betmena kao sredovečnog usamljenika, 588 00:29:12,043 --> 00:29:13,795 besnog na korumpirane zvaničnike 589 00:29:13,962 --> 00:29:17,340 i voljnog da ih svim mogućim sredstvima istera na čistac. 590 00:29:17,507 --> 00:29:19,384 Mislio sam da nije moguće raditi na Betmenu 591 00:29:19,551 --> 00:29:21,886 bez bavljenja činjenicom, barem na početku priče, 592 00:29:22,053 --> 00:29:22,929 da je on anahronizam. 593 00:29:23,096 --> 00:29:25,473 Postoji nešto veoma staromodno u tom konceptu, 594 00:29:25,640 --> 00:29:28,560 i trebalo ga je oživeti u "Mračnom vitezu" 595 00:29:28,727 --> 00:29:32,522 da bi ideja funkcionisala u modernom kontekstu. 596 00:29:33,440 --> 00:29:36,901 Kada Betmenov rat protiv bandi postane sramotan za Vašington, 597 00:29:37,068 --> 00:29:41,698 nađe se naspram neočekivanog protivnika, Supermena, 598 00:29:41,865 --> 00:29:45,035 koji je pozvan da učvrsti Reganovu policijsku državu. 599 00:29:46,036 --> 00:29:47,829 Taj strip je prkosio 600 00:29:47,996 --> 00:29:50,498 svim prethodnim konvencijama. 601 00:29:51,458 --> 00:29:54,252 Bavio se politikom i društvenim okolnostima. 602 00:29:55,170 --> 00:29:58,465 Bio je daleko od nekadašnjeg Betmena, 603 00:29:58,631 --> 00:29:59,841 sam izgled lika. 604 00:30:01,468 --> 00:30:03,970 Svaka pojedinačna odluka bila je prilično hrabra. 605 00:30:04,137 --> 00:30:07,432 I, nema sumnje, Dženet i ja smo proveli mnogo godina 606 00:30:07,599 --> 00:30:10,226 raspravljajući o svakoj odluci. 607 00:30:11,061 --> 00:30:14,355 Ja bih bio oprezniji, dok je ona bila smelija. 608 00:30:15,273 --> 00:30:17,317 Dolazila nam je generacija crtača 609 00:30:17,484 --> 00:30:19,402 koji su odrastali čitajući stripove, 610 00:30:19,569 --> 00:30:22,489 i sada su mogli da pokažu kako ih oni vide. 611 00:30:22,655 --> 00:30:24,699 Bila su to politička dela sa stanovištima... 612 00:30:24,866 --> 00:30:26,451 DENIS KAUAN KOOSNIVAČ, "MAJLSTOUN MIDIJA" 613 00:30:26,618 --> 00:30:29,370 ...koja se nisu poklapala s tekućim događajima. 614 00:30:30,538 --> 00:30:34,292 "Nadzirači" su bili buntovan pogled na same superheroje 615 00:30:34,459 --> 00:30:37,587 mladog engleskog pisca, Alana Mura. 616 00:30:37,754 --> 00:30:39,547 Zapravo želimo da istražimo... 617 00:30:39,714 --> 00:30:40,757 ALAN MUR PISAC, "NADZIRAČI" 618 00:30:40,924 --> 00:30:43,593 ...premise superheroja. 619 00:30:43,760 --> 00:30:46,137 Da su ti apsurdni likovi stvarni, 620 00:30:46,304 --> 00:30:47,806 šta bi oni uradili svetu. 621 00:30:48,765 --> 00:30:52,102 Ako imate lika poput Supermena, s njegovim moćima, 622 00:30:52,310 --> 00:30:54,395 koji radi za Amerikance, 623 00:30:54,562 --> 00:30:56,606 kakva bi bila američka spoljna politika? 624 00:30:57,899 --> 00:30:59,442 Možda bi bila pustolovnija, 625 00:30:59,609 --> 00:31:01,319 a pretpostavljam da bi ruska spoljna politika 626 00:31:01,486 --> 00:31:02,904 bila manje pustolovna. 627 00:31:05,657 --> 00:31:08,034 Mur smešta priču u alternativnu 1985, 628 00:31:08,201 --> 00:31:10,787 u vreme pod pretnjom nuklearnog rata. 629 00:31:10,954 --> 00:31:14,624 Jedino superbiće i zaštitnik Amerike, Doktor Menhetn, 630 00:31:14,791 --> 00:31:18,461 ostavio je Zemlju nekolicini kostimiranih osvetnika, 631 00:31:18,628 --> 00:31:21,548 dok jedan od njih uništava grad Njujork 632 00:31:21,714 --> 00:31:23,800 u ime ujedinjenja sveta. 633 00:31:24,884 --> 00:31:28,346 "Nadzirače" nije pisala osoba koja voli stripove o superherojima. 634 00:31:28,513 --> 00:31:29,889 TOM KING, PISAC, "RORŠAH" 635 00:31:30,056 --> 00:31:33,351 Pisala ih je osoba koja dobro poznaje i poštuje stripove o superherojima, 636 00:31:33,518 --> 00:31:36,187 ali može da ih sagleda realno i kaže: 637 00:31:36,354 --> 00:31:38,940 "Evo velikih plemenitih tema koje ste zapravo gledali." 638 00:31:40,024 --> 00:31:43,903 Za mene su "Nadzirači" Alana Mura na nivou drugih književnih dela. 639 00:31:44,070 --> 00:31:45,780 DŽEJMS GAN REDITELJ, "ODRED OTPISANIH" 640 00:31:45,947 --> 00:31:48,575 Obožavam ih. Sto puta sam ih pročitao. 641 00:31:48,741 --> 00:31:51,119 Na dekonstrukciju superheroja 642 00:31:51,286 --> 00:31:53,997 veoma je uticao njegov rad. 643 00:31:56,124 --> 00:31:59,752 Godine 2005, magazin "Tajm" je uvrstio "Nadzirače" 644 00:31:59,919 --> 00:32:03,256 među najboljih sto romana u 20. veku. 645 00:32:03,464 --> 00:32:05,300 Nikada nije prestao da se štampa. 646 00:32:06,843 --> 00:32:10,305 Murov strip je pokrenuo literarnu eksploziju u "Di-Siju" 647 00:32:10,471 --> 00:32:13,266 pod vođstvom Karen Berger. 648 00:32:13,433 --> 00:32:15,810 Neprimetno sam ucrtavala put. 649 00:32:15,977 --> 00:32:17,812 KAREN BERGER IZVRŠNI UREDNIK, "VERTIGO" 1993-2013 650 00:32:17,979 --> 00:32:22,525 Počela sam da tražim pisce, posebno u Engleskoj. 651 00:32:22,692 --> 00:32:25,486 Britanska industrija stipa bila je ispred nas u stripovima za odrasle. 652 00:32:25,653 --> 00:32:26,779 Karen je to videla i pomislila: 653 00:32:26,946 --> 00:32:28,948 "Zašto ne bismo to pretvorili u brend?" 654 00:32:29,115 --> 00:32:30,950 Bila je to najezda Britanaca. 655 00:32:31,117 --> 00:32:33,828 Dovela je tu generaciju britanskih pisaca 656 00:32:33,995 --> 00:32:35,663 i oni su pisali stripove za odrasle. 657 00:32:35,830 --> 00:32:37,332 GRANT MORISON GART ENIS, PITER MILIGAN 658 00:32:37,498 --> 00:32:39,959 Kad je "Di-Si" počeo da traži, bila nas je čitava generacija. 659 00:32:40,126 --> 00:32:43,296 Bili smo spremni za rad i čitali smo stripove ceo život. 660 00:32:43,463 --> 00:32:45,506 Da te ruka Supermena dotakne s neba... 661 00:32:45,673 --> 00:32:47,008 GRANT MORISON PISAC, "NEVIDLJIVI" 662 00:32:47,175 --> 00:32:48,885 ...znajući da je "Di-Si" na telefonu, 663 00:32:49,052 --> 00:32:50,970 osećao sam se kao da sam dobio milijardu dolara. 664 00:32:51,846 --> 00:32:54,891 Jedan od pisaca s kojim se Bergerova srela u potrazi za novim talentima 665 00:32:55,058 --> 00:32:58,853 bio je uporan mladić pod imenom Nil Gejmen. 666 00:32:59,020 --> 00:33:01,814 Gejmen je predstavio priču zasnovanu na opskurnom liku 667 00:33:01,981 --> 00:33:03,816 iz arhiva kompanije, 668 00:33:03,983 --> 00:33:07,654 Sendmenu, vladaru sveta snova. 669 00:33:07,820 --> 00:33:09,155 SENDMEN GOSPODAR NOĆNIH MORA! 670 00:33:09,322 --> 00:33:13,076 Imamo tog lika, koji će biti gospodar snova. 671 00:33:13,243 --> 00:33:15,453 Zašto ga nikad nismo videli u univerzumu "Di-Sija"? 672 00:33:15,620 --> 00:33:16,663 NIL GEJMEN PISAC, "SENDMEN" 673 00:33:16,829 --> 00:33:17,664 U tom trenutku, 674 00:33:17,830 --> 00:33:19,791 sve što smo radili bilo je u univerzumu "Di-Sija". 675 00:33:19,958 --> 00:33:21,584 Pomislio sam: "Nikad ga nismo videli. 676 00:33:21,751 --> 00:33:23,920 Možda je bio zaključan negde." 677 00:33:25,129 --> 00:33:28,549 I tad je počela da mi se rađa ideja. 678 00:33:28,716 --> 00:33:31,844 Zamišljao sam nagog čoveka u staklenoj kutiji, 679 00:33:32,011 --> 00:33:35,807 spremnog da čeka dok ljudi koji ga drže u zatočeništvu 680 00:33:35,974 --> 00:33:38,017 ne umru i ne budu zaboravljeni. 681 00:33:41,729 --> 00:33:45,900 Razume se, počeo sam da pišem "Sendmena" potpuno užasnut, 682 00:33:47,026 --> 00:33:51,030 jer nikad nisam morao da pišem jednu priču mesečno. 683 00:33:52,156 --> 00:33:54,659 Prva priča, 684 00:33:54,826 --> 00:33:57,578 "Preludijumi i nokturna", protezala se na osam brojeva, 685 00:33:57,745 --> 00:34:02,125 jer sam bio ubeđen da će me Karen pozvati i reći: 686 00:34:02,292 --> 00:34:04,794 "Ne prodaje se. Nećemo ići dalje od 12. broja." 687 00:34:04,961 --> 00:34:07,046 Ali kad smo objavili osmi broj, 688 00:34:07,213 --> 00:34:11,050 prodavali smo više primeraka nego ijedan strip do tada, 689 00:34:11,217 --> 00:34:12,468 i onda sam pomislio: 690 00:34:12,635 --> 00:34:16,347 "Sad ću dozvoliti sebi da verujem, 691 00:34:17,223 --> 00:34:19,058 da sanjam 692 00:34:19,225 --> 00:34:21,144 da ću dogurati do kraja priče." 693 00:34:22,353 --> 00:34:26,024 Napokon slobodan, Sendmen se sveti svojim porobljivačima 694 00:34:26,190 --> 00:34:30,278 i uviđa da će morati da odgovara i za svoje grehe. 695 00:34:30,445 --> 00:34:33,323 Nije bilo ničega poput "Sendmena" kad je strip objavljen. 696 00:34:33,489 --> 00:34:34,866 DŽIL TOMPSON CRTAČ, "SENDMEN" 697 00:34:35,033 --> 00:34:37,076 Bio je nabijen emocijama, ali fantastičan. 698 00:34:37,744 --> 00:34:39,662 Inteligentan, ali mračan. 699 00:34:39,829 --> 00:34:43,207 Privukao je žene čitaoce koje nisu znale 700 00:34:43,374 --> 00:34:46,085 da postoje stripovi u kojima bi uživale. 701 00:34:46,252 --> 00:34:49,172 Nil je lika po imenu Smrt 702 00:34:49,339 --> 00:34:52,759 predstavio mladom, privlačnom ženom, u gotskom stilu, 703 00:34:52,925 --> 00:34:57,513 koji je bio u skladu s vremenom. 704 00:34:57,680 --> 00:35:00,308 U srednjoj školi ste mogli da pozajmite broj "Sendmena" 705 00:35:00,475 --> 00:35:01,684 i da ostanete kul, znate? 706 00:35:01,851 --> 00:35:03,144 Mogli ste da nosite svoju jaknu, 707 00:35:03,311 --> 00:35:05,146 pušite cigarete i čitate "Sendmena". 708 00:35:05,313 --> 00:35:07,482 To je bilo dozvoljeno. Stripovi su opet bili u modi. 709 00:35:07,648 --> 00:35:09,442 Bili su buntovni. Opasni. 710 00:35:09,609 --> 00:35:11,319 Nisu bili detinjasti. 711 00:35:11,486 --> 00:35:13,946 Bili su znak da ste na rubu umetnosti, 712 00:35:14,113 --> 00:35:15,490 a ne mejnstrim. 713 00:35:17,742 --> 00:35:19,952 Serijal je izlazio u 75 brojeva 714 00:35:20,161 --> 00:35:22,747 i prodato je više od sedam miliona primeraka. 715 00:35:22,914 --> 00:35:27,043 To je bio samo jedan na rastućem spisku stripova koje je uređivala Karen Berger, 716 00:35:27,210 --> 00:35:31,089 koji su se udaljavali od tradicionalnih stripova. 717 00:35:31,255 --> 00:35:35,593 Moj cilj je bio da objavljujemo priče 718 00:35:35,760 --> 00:35:37,804 koje bi malo uzdrmale stvari. 719 00:35:39,597 --> 00:35:41,766 Koje bi prekinule status kvo, 720 00:35:42,558 --> 00:35:47,939 koje bi promenile shvatanje ljudi o tome šta je zapravo strip. 721 00:35:48,940 --> 00:35:51,025 Karen je stripove osvežila 722 00:35:51,192 --> 00:35:54,070 time što nije bila tvrdokorni obožavalac. 723 00:35:54,237 --> 00:35:57,657 Imala je jedinstven pogled na priču 724 00:35:57,824 --> 00:36:00,660 koji nije bio ograničen ničijom tradicijom. 725 00:36:00,827 --> 00:36:03,663 Dženet mi je bila veliki uzor. 726 00:36:03,830 --> 00:36:06,040 Ona je postavila temelje, 727 00:36:06,249 --> 00:36:08,042 bila je neustrašiva i hrabra, 728 00:36:08,209 --> 00:36:10,378 u pogledu preuzimanja rizika. 729 00:36:10,545 --> 00:36:12,964 U tom trenutku sam rekla: 730 00:36:13,131 --> 00:36:16,175 "Trebalo bi da budeš urednica svog serijala." 731 00:36:16,342 --> 00:36:18,678 Odmah sam pristala. 732 00:36:18,845 --> 00:36:21,180 I tada je rođen "Vertigo". 733 00:36:23,349 --> 00:36:26,018 Sviđao mi se osećaj kad izgovorim tu reč. 734 00:36:26,185 --> 00:36:28,062 INOVATIVAN - OPASAN - PROVOKATIVAN "VERTIGO" 735 00:36:29,021 --> 00:36:30,314 Neprijatno vam je. 736 00:36:30,481 --> 00:36:32,400 Povezana je sa strahom od visine. 737 00:36:33,067 --> 00:36:37,905 A "Vertigo" se zalagao upravo za savladavanje tih strahova, 738 00:36:38,072 --> 00:36:39,574 za odlazak na ta mračna mesta, 739 00:36:39,740 --> 00:36:42,118 i za preuzimanje rizika, posebno umetničkih. 740 00:36:43,494 --> 00:36:46,289 U vazduhu je lebdeo osećaj 741 00:36:46,456 --> 00:36:47,790 da je to poseban strip 742 00:36:48,708 --> 00:36:51,294 gde možeš da se kreativno protegneš i pomeriš granice. 743 00:36:51,461 --> 00:36:53,629 "NEVIDLJIVI" GRANT MORISON, STIV JOUEL 744 00:36:53,796 --> 00:36:55,673 Bilo je to sjajno za rad. 745 00:36:55,840 --> 00:36:59,469 Kad pružite priliku ljudima da ispričaju tu jednu priču. 746 00:36:59,635 --> 00:37:00,970 Nešto što ste oduvek... 747 00:37:01,137 --> 00:37:03,097 Šta vas najbolje opisuje? 748 00:37:03,681 --> 00:37:06,434 "Nevidljivi" su promenili istoriju stripova. 749 00:37:06,601 --> 00:37:09,187 Imali su prvog dreg superheroja. 750 00:37:09,353 --> 00:37:12,398 Imati takvog lika, tako isturenog 751 00:37:12,565 --> 00:37:14,525 sredinom '90-ih, 752 00:37:14,692 --> 00:37:16,819 to je zaista neverovatno. 753 00:37:18,237 --> 00:37:20,031 Ako postoji ijedna stvar 754 00:37:20,198 --> 00:37:22,867 koja pojašnjava šta je "Vertigo", 755 00:37:23,034 --> 00:37:25,036 šta je strip "Vertigo", 756 00:37:25,203 --> 00:37:26,537 svi se bave... 757 00:37:28,915 --> 00:37:29,749 Čovečanstvom... 758 00:37:31,334 --> 00:37:32,752 U svim njegovim aspektima. 759 00:37:33,836 --> 00:37:36,672 Taj žanr je samo medijum 760 00:37:36,839 --> 00:37:41,052 za priče o neprijatnoj strani života, 761 00:37:41,802 --> 00:37:43,429 o uznemirujućim delovima života, 762 00:37:44,138 --> 00:37:46,098 o ljudima na rubovima. 763 00:37:47,808 --> 00:37:51,145 Znate, priče o svima nama. 764 00:37:52,021 --> 00:37:53,981 Mora se odati priznanje Karen. 765 00:37:54,148 --> 00:37:56,400 Njena je urednička vizija 766 00:37:56,567 --> 00:38:02,448 da se stripovi shvate ozbiljno kao ravnopravan medijum za pripovedanje priča. 767 00:38:03,824 --> 00:38:05,368 Da stripovi mogu da urade sve 768 00:38:05,535 --> 00:38:07,161 i mora im se to dozvoliti... 769 00:38:07,328 --> 00:38:08,412 GART ENIS PISAC, "PROPOVEDNIK" 770 00:38:08,579 --> 00:38:10,248 Da zađu na bilo koji teren 771 00:38:10,414 --> 00:38:13,501 koji pisac ili crtač misle da je prikladan. 772 00:38:13,668 --> 00:38:16,128 Revolucionarne "Vertigove" priče 773 00:38:16,337 --> 00:38:19,715 postale su prestižne i otvorile su novo tržište, 774 00:38:19,882 --> 00:38:22,176 i bio im je potreban prikladan format. 775 00:38:22,343 --> 00:38:23,261 Zapitali smo se: 776 00:38:23,427 --> 00:38:27,098 "Zašto bismo dozvolili da strip bude objavljen i onda da nestane? 777 00:38:27,265 --> 00:38:29,225 Kako stripovi mogu da ostanu na polici? 778 00:38:29,392 --> 00:38:31,519 Kako stripovi uopšte mogu da dođu na police?" 779 00:38:32,270 --> 00:38:34,188 Da bi ubacila stripove u knjižare, 780 00:38:34,355 --> 00:38:36,774 kompanija je osmislila potpuno novi žanr, 781 00:38:36,941 --> 00:38:38,442 grafički roman, 782 00:38:38,609 --> 00:38:41,487 s dužim pričama objavljenim u jednoj knjizi. 783 00:38:41,654 --> 00:38:45,992 Bio je to vrlo isplativ potez. 784 00:38:46,158 --> 00:38:48,619 Uz papirna izdanja i grafičke romane 785 00:38:48,786 --> 00:38:51,747 izdavaštvo je počelo da zarađuje. 786 00:38:52,540 --> 00:38:54,125 Ovekovečili smo stripove. 787 00:38:58,129 --> 00:39:01,632 Do sredine '90-ih, stripovi su sazreli, 788 00:39:01,799 --> 00:39:04,677 ali filmovi po stripovima zaglavili su se u prošlosti. 789 00:39:05,469 --> 00:39:09,390 Jedan mladi obožavalac čvrsto je rešio da to promeni. 790 00:39:10,850 --> 00:39:12,560 Kad bih vam danas rekao 791 00:39:12,727 --> 00:39:14,854 da sam kao dvadesetogodišnjak 792 00:39:15,021 --> 00:39:18,649 ušetao i kupio prava na "Betmena" od "Di-Si komiksa", 793 00:39:18,816 --> 00:39:21,319 rekli biste: "Pa to je nemoguće." 794 00:39:21,485 --> 00:39:25,197 I bili biste u pravu. To bi danas bilo nemoguće. 795 00:39:25,364 --> 00:39:27,450 Ali u tom trenutku, 796 00:39:27,617 --> 00:39:31,329 niko drugi nije shvatao vrednost tih likova. 797 00:39:32,330 --> 00:39:37,627 Godine 1979, Juslan se udružio sa iskusnim producentom, Benom Melnikerom, 798 00:39:37,793 --> 00:39:40,713 i kupio filmska prava za Betmena od "Di-Sija". 799 00:39:41,547 --> 00:39:44,508 Prošla je skoro cela decenija dok nije počelo snimanje. 800 00:39:45,635 --> 00:39:48,929 Odbio me je svaki studio u Holivudu. 801 00:39:49,096 --> 00:39:52,642 Rekli bi: "Poludeli ste. Ne možete da snimate ozbiljne filmove o stripovima. 802 00:39:52,808 --> 00:39:54,393 Ne možete da imate mračne superheroje." 803 00:39:55,311 --> 00:39:58,606 Ali onda je Frenk Miler napisao "Povratak Mračnog viteza". 804 00:39:58,773 --> 00:40:04,362 I to je izmenilo sliku o Betmenu u glavama ljudi, od Adama Vesta 805 00:40:04,528 --> 00:40:09,492 u savremenog, mračnog, komplikovanog osvetnika kakvog danas znamo. 806 00:40:09,659 --> 00:40:12,411 Ključan je bio Tim Berton. 807 00:40:13,162 --> 00:40:16,040 Reditelj Tim Berton je bio poznat po neobičnim hitovima 808 00:40:16,207 --> 00:40:17,708 poput "Pivijeve velike avanture", 809 00:40:17,875 --> 00:40:19,293 ne po akcionim filmovima. 810 00:40:19,794 --> 00:40:23,381 Ali njegov empatičan pogled na Betmena oduševio je Juslana. 811 00:40:23,547 --> 00:40:25,716 Tim je rekao: 812 00:40:25,883 --> 00:40:27,927 "Ako ćemo da snimamo ozbiljan film o Betmenu, 813 00:40:28,094 --> 00:40:29,887 ovaj film ne može da govori o Betmenu. 814 00:40:30,638 --> 00:40:32,473 Mora da govori o Brusu Vejnu." 815 00:40:33,891 --> 00:40:37,770 Nismo želeli da razvijamo uvrežene aspekte stripa... 816 00:40:37,937 --> 00:40:39,522 TIM BERTON REDITELJ, "BETMEN" 817 00:40:39,689 --> 00:40:41,816 ...već da izađemo van njegovih okvira. 818 00:40:42,608 --> 00:40:46,487 Želeli smo da prikažemo heroja koji je u problemima. 819 00:40:46,654 --> 00:40:48,531 To ga čini ljudskim. 820 00:40:48,698 --> 00:40:51,701 Ali kad je Berton dao glavnu ulogu Majklu Kitonu, 821 00:40:51,867 --> 00:40:53,661 Juslanovo samopouzdanje je opalo. 822 00:40:55,162 --> 00:40:58,165 Rekao sam: "Super. To je sjajna šala. 823 00:40:58,332 --> 00:41:01,293 Već vidim plakat. 'Gospodin Mama je Betmen'. 824 00:41:01,460 --> 00:41:03,421 To je odličan mračan i ozbiljan Betmen." 825 00:41:05,548 --> 00:41:07,591 Ali Tim je imao objašnjenje. 826 00:41:08,426 --> 00:41:10,636 "Radio sam s Majklom Kitonom na 'Bitlđusu'. 827 00:41:10,803 --> 00:41:15,266 Možemo da prikažemo Brusa Vejna kao ambicioznog i opsednutog, 828 00:41:15,433 --> 00:41:17,309 u tolikoj meri da je psihotičan." 829 00:41:17,476 --> 00:41:18,769 Šta sad misliš? 830 00:41:19,603 --> 00:41:20,604 Misliš da sam kvalifikovan? 831 00:41:20,771 --> 00:41:23,315 "Da će publika reći: 'Da. 832 00:41:23,482 --> 00:41:25,776 Taj tip odgovara. On bi to uradio.'" 833 00:41:25,943 --> 00:41:28,571 Scena 67, prvi dubl. -Akcija. 834 00:41:31,532 --> 00:41:35,578 Berton i njegov tim dizajnera napravili su sumoran, slomljen Gotam, 835 00:41:35,745 --> 00:41:36,912 u kovitlacu nasilja. 836 00:41:38,122 --> 00:41:41,542 "Betmen" je '89. bio majstorstvo 837 00:41:41,709 --> 00:41:44,003 od atmosfere do tame. 838 00:41:44,170 --> 00:41:46,839 Prvi put kad ugledate Betmena u tom filmu, šta vidite? 839 00:41:47,757 --> 00:41:49,675 Vidite siluetu slepog miša 840 00:41:49,842 --> 00:41:52,720 kako se obrušava na dvojicu koja su upravo opljačkala nekoga. 841 00:41:52,887 --> 00:41:55,514 I njih dvojica treba da budu prestravljeni. 842 00:42:00,227 --> 00:42:02,271 Šta si ti? -Ja sam Betmen. 843 00:42:03,689 --> 00:42:06,942 Vratili su Betmena njegovim mračnim stripovskim korenima. 844 00:42:07,109 --> 00:42:09,445 To je priča o oštećenom čoveku. 845 00:42:09,612 --> 00:42:11,614 Ako ćete da se preoblačite u slepog miša noću 846 00:42:11,781 --> 00:42:14,241 i sejete strah u srca kriminalaca, 847 00:42:14,408 --> 00:42:16,368 kakva ste vi osoba? 848 00:42:16,535 --> 00:42:18,370 Šta ga čini takvim? 849 00:42:19,997 --> 00:42:23,292 Brus Vejn je običan tih čovek koji povremeno pukne... 850 00:42:23,459 --> 00:42:24,752 MAJKL KITON, GLUMAC, "BETMEN" 851 00:42:24,919 --> 00:42:27,505 Ponekad izgubi kontrolu. 852 00:42:27,671 --> 00:42:30,049 Sad bi da pošiziš? Hajde! 853 00:42:30,216 --> 00:42:31,050 Hajde da šizimo. 854 00:42:31,217 --> 00:42:34,762 Sve dok ne postane Betmen, kada uspe da iskontroliše svoju narav. 855 00:42:34,929 --> 00:42:35,930 Izvini. 856 00:42:36,680 --> 00:42:38,974 Jesi li nekad plesao s đavolom pod bledom mesečinom? 857 00:42:41,644 --> 00:42:45,064 Bio je to neverovatan trenutak 858 00:42:45,231 --> 00:42:48,567 za obožavaoca stripova kojeg su stalno ismevali, 859 00:42:49,193 --> 00:42:54,532 da vidim kako se sve uzdiže na globalni visokobudžetni nivo. 860 00:42:55,866 --> 00:42:58,077 Masa je krenula da se okuplja tokom vikenda 861 00:42:58,244 --> 00:43:03,123 u očekivanju filmske premijere tako velike da će se održati u dve sale. 862 00:43:03,290 --> 00:43:05,501 Pomislio sam: "Ovde sam naučio, 863 00:43:05,668 --> 00:43:10,881 ako im ne veruješ kad ti kažu koliko si loš, 864 00:43:11,048 --> 00:43:14,426 veruj u sebe i svoj rad, biće to dobro." 865 00:43:14,593 --> 00:43:16,679 Majkl Kiton je prevazišao očekivanja. 866 00:43:16,846 --> 00:43:17,972 BOB KEJN KOAUTOR, "BETMEN" 867 00:43:18,138 --> 00:43:20,599 On će biti novi Betmen, Betmen novog talasa '90-ih. 868 00:43:21,308 --> 00:43:26,063 "Betmen" je bio najuspešniji film 1989. godine, 869 00:43:26,230 --> 00:43:28,440 i Betmenov simbol je bio svuda. 870 00:43:28,607 --> 00:43:31,360 Niste mogli nigde da nađete praznu crnu majicu 871 00:43:31,527 --> 00:43:35,072 jer se na svakoj crnoj majici štampalo. 872 00:43:35,239 --> 00:43:38,742 Obožavaoci u Filadelfiji mogu da dobiju i Betmenovu zurku. 873 00:43:38,909 --> 00:43:41,203 Čitav katalog suvenira iz "Betmena". 874 00:43:41,370 --> 00:43:44,748 Čak postoji i broj za poručivanje 875 00:43:44,915 --> 00:43:46,709 da biste brže došli do svog suvenira. 876 00:43:46,876 --> 00:43:48,502 Avanture borca pod plaštom 877 00:43:48,669 --> 00:43:51,547 pogone industriju od 400 miliona dolara 878 00:43:51,714 --> 00:43:54,133 koja raste 25 posto svake godine. 879 00:43:56,594 --> 00:43:59,680 Betmanija je katapultirala stripove u novu deceniju, 880 00:43:59,847 --> 00:44:02,266 gde su pronašli potpuno novu vrstu obožavalaca. 881 00:44:03,142 --> 00:44:06,520 Devedesete su bile naduvani period u istoriji stripova, 882 00:44:06,687 --> 00:44:09,481 tada su zanimanje pokazivali samo "kolekcionari", 883 00:44:09,648 --> 00:44:11,650 bilo je važno samo "koliko će ovaj strip da vredi". 884 00:44:11,817 --> 00:44:15,821 "Imate li broj s posebnom kesom i karticom?" 885 00:44:15,988 --> 00:44:18,741 Na 27. godišnjoj Međunarodnoj konvenciji stripa 886 00:44:18,908 --> 00:44:19,783 u San Dijegu, 887 00:44:19,950 --> 00:44:23,704 jedan strip je prodat za 180 000 dolara. 888 00:44:23,871 --> 00:44:26,040 Nije tu važan sam strip. 889 00:44:26,206 --> 00:44:30,377 Važno je samo koliko košta i koliko vredi. 890 00:44:30,544 --> 00:44:33,631 Kupuju ih kao investiciju. Nema tu više zabave. 891 00:44:33,797 --> 00:44:37,468 Hraneći pomamu, izdavači su promovisali najbolje crtače 892 00:44:37,635 --> 00:44:39,511 i ispumpavali kolekcionarska specijalna izdanja. 893 00:44:39,678 --> 00:44:42,514 Slaba sam na stripove iz '90-ih. 894 00:44:42,681 --> 00:44:44,224 Bili su tako uzbudljivi u to vreme... 895 00:44:44,391 --> 00:44:45,601 DŽOEL DŽOUNS PISAC/CRTAČ, "ŽENA-MAČKA" 896 00:44:45,768 --> 00:44:47,353 ...jer su crtači tada bili kao rok zvezde. 897 00:44:47,519 --> 00:44:50,272 Mnoge od njih nisam ni čitala, samo sam balila nad crtežima. 898 00:44:50,439 --> 00:44:53,609 Džim Li je bio jedan od "Marvelovih" crtačkih superstarova. 899 00:44:53,776 --> 00:44:57,112 Njegov strip "Iks-men" je prodat u osam miliona primeraka, 900 00:44:57,279 --> 00:44:58,906 i ušao je u Ginisovu knjigu rekorda. 901 00:44:59,073 --> 00:45:00,866 Crtači su bili strašno važni, 902 00:45:01,033 --> 00:45:03,077 pa su neki od nas pomislili da nam ne trebaju pisci. 903 00:45:03,243 --> 00:45:04,954 Zašto da delimo zaradu s piscima... 904 00:45:05,120 --> 00:45:06,413 DŽIM LI KREATIVNI DIREKTOR, "DI-SI" 905 00:45:06,580 --> 00:45:08,999 ...kad i sami možemo da smislimo te priče. 906 00:45:09,166 --> 00:45:11,335 Početkom 1992, 907 00:45:11,502 --> 00:45:13,879 Li i ostali "Marvelovi" vrhunski crtači dali su otkaz, 908 00:45:14,046 --> 00:45:17,508 udružili snage i osnovali "Imidž stripove". 909 00:45:17,675 --> 00:45:22,638 Bilo nas je šestorica-sedmorica, zavisi na čiju priču se oslanjate. 910 00:45:22,805 --> 00:45:26,809 Gomila tvrdoglave mladeži od dvadeset i nešto godina. 911 00:45:26,976 --> 00:45:28,268 Poručivali smo korporacijama: 912 00:45:28,435 --> 00:45:30,187 "Gonite se, nećemo da radimo za vas." 913 00:45:30,813 --> 00:45:32,898 U prva četiri meseca rada, 914 00:45:33,065 --> 00:45:36,026 nova kompanija je gurnula "Di-Si" na treće mesto, 915 00:45:36,193 --> 00:45:37,444 prvi put u istoriji. 916 00:45:38,570 --> 00:45:40,447 Rizikujući svoju reputaciju, 917 00:45:40,614 --> 00:45:44,576 najstariji izdavač stripova u Americi morao je da se vrati u centar pažnje. 918 00:45:45,411 --> 00:45:48,163 Imali smo hitan sastanak na kojem smo okupili sve. 919 00:45:48,372 --> 00:45:49,456 MAJK KARLIN UREDNIK, "SUPERMEN" 920 00:45:49,623 --> 00:45:52,918 Svi pisci i crtači iz četiri serijala "Supermena" 921 00:45:53,085 --> 00:45:55,129 radili su za zajednički cilj. 922 00:45:55,295 --> 00:45:57,256 Nije reč o nama. 923 00:45:57,423 --> 00:46:00,384 Već o Supermenu i šta mi mislimo da je najbolje za njega. 924 00:46:01,301 --> 00:46:04,471 Na svakom bogovetnom sastanku, kad bismo se zaglavili, 925 00:46:04,638 --> 00:46:07,683 Džeri Ordvej bi dobacio: "Hajde da ga ubijemo." 926 00:46:09,018 --> 00:46:11,437 Rekao je to i tog dana. 927 00:46:11,603 --> 00:46:14,273 A ja sam odgovorio: "U redu, pametnjakovići. 928 00:46:15,107 --> 00:46:17,526 Ako ga ubijemo, šta će onda biti?" 929 00:46:25,909 --> 00:46:29,455 Počeli su da se pojavljuju tizeri u svim "Supermenovim" serijalima 930 00:46:29,621 --> 00:46:31,665 na leto 1992. 931 00:46:31,874 --> 00:46:36,795 Neko ili nešto je dolazilo po Čoveka od čelika. 932 00:46:36,962 --> 00:46:38,672 Da li je Čovek od čelika sreo sebi ravnog? 933 00:46:38,839 --> 00:46:42,634 Urednik iz "Di-Si komiksa" kaže da će Supermen umreti 18. novembra. 934 00:46:42,801 --> 00:46:44,845 Majk Karlin kaže da će novembarsko izdanje 935 00:46:45,012 --> 00:46:47,389 prikazati pad kostimiranog borca protiv zločina 936 00:46:47,556 --> 00:46:49,516 tokom borbe za spas Metropolisa. 937 00:46:49,683 --> 00:46:52,227 Odlično. Ja ne volim Supermena. 938 00:46:52,394 --> 00:46:53,228 Ne sviđa mi se. 939 00:46:53,395 --> 00:46:55,564 On je poput izviđača u poređenju s drugim superherojima. 940 00:46:55,731 --> 00:46:59,568 I to kaže momak koji ima tetovažu zlikovca, Džokera. 941 00:46:59,735 --> 00:47:03,489 Današnji tinejdžeri više vole nasilnije likove, 942 00:47:03,655 --> 00:47:07,534 poput Panišera, Vulverina, "Rata beskraja". 943 00:47:08,452 --> 00:47:11,121 Kako su najednom svi bili antiheroji, 944 00:47:11,288 --> 00:47:15,084 a Supermen je bio izviđač i mlakonja, 945 00:47:15,250 --> 00:47:16,502 u suštini smo rekli: 946 00:47:16,668 --> 00:47:18,212 "Pokažimo svetu 947 00:47:18,378 --> 00:47:20,589 kako bi izgledalo da ga uklonimo." 948 00:47:21,673 --> 00:47:23,217 Ostavivši trag uništenja 949 00:47:23,383 --> 00:47:26,095 i vezane likove Lige pravde za sobom, 950 00:47:26,261 --> 00:47:28,722 Supermenov neprijatelj se sručio na Metropolis 951 00:47:28,889 --> 00:47:30,349 na poslednje odmeravanje snaga. 952 00:47:31,266 --> 00:47:33,977 Svake nedelje izlazi novi broj "Supermena". 953 00:47:34,144 --> 00:47:38,315 Poslednjih pet nedelja, razvija se priča o Sudnjem danu. 954 00:47:38,482 --> 00:47:40,359 Najprodavaniji strip u ovom trenutku. 955 00:47:40,526 --> 00:47:41,944 Rasprodat je kroz nekoliko sati. 956 00:47:42,111 --> 00:47:44,321 Novine su pisale uvodnike. 957 00:47:44,488 --> 00:47:45,489 Obožavaoci su slali pisma. 958 00:47:45,656 --> 00:47:46,657 PRESTANITE! NE! 959 00:47:46,824 --> 00:47:49,785 Svi su pitali: "Kako možete da ubijete Supermena?" 960 00:47:49,952 --> 00:47:53,163 A ja bih uzvratio: "Kad ste poslednji put kupili strip 'Supermena'?" 961 00:47:53,330 --> 00:47:55,624 "Pre 20, 30 godina." 962 00:47:55,791 --> 00:47:57,668 "Pa, vi ste ubili Supermena." 963 00:47:57,835 --> 00:48:01,338 Ako ne zalivaš cvet, on će uvenuti. 964 00:48:04,258 --> 00:48:07,094 Ovo je dan kad će Supermen dočekati svoju ne tako super sudbinu, 965 00:48:07,261 --> 00:48:11,348 dok "Di-Si komiks" objavljuje tri miliona primeraka stripa "Sudnji dan". 966 00:48:14,351 --> 00:48:17,062 Iznenadio sam se. Nisam očekivao da ga ubiju. 967 00:48:18,147 --> 00:48:19,648 Trebalo je to ranije da urade. 968 00:48:19,815 --> 00:48:22,192 Nije u dodiru sa stvarnim svetom. 969 00:48:25,946 --> 00:48:27,072 Rasplakaću se. 970 00:48:27,239 --> 00:48:29,783 Tužan sam. Ne želim da ode. 971 00:48:30,993 --> 00:48:33,620 Ispostavilo se da je Čovek od čelika jednako ranjiv 972 00:48:33,787 --> 00:48:37,166 kao i obični smrtnici koji su se ugledali na njega duže od pola veka. 973 00:48:37,332 --> 00:48:39,168 Supermen je umro u sredu. 974 00:48:40,669 --> 00:48:44,548 "Di-Si" je prodao više od šest miliona primeraka broja 75, 975 00:48:45,257 --> 00:48:47,718 uključujući umotano platinumsko kolekcionarsko izdanje 976 00:48:47,885 --> 00:48:49,887 i nekoliko luksuznih verzija. 977 00:48:50,846 --> 00:48:52,264 Iduća četiri meseca, 978 00:48:52,431 --> 00:48:55,100 sva četiri serijala "Supermena" su utihnula. 979 00:48:56,268 --> 00:48:59,354 Ubrzo potom, rekli su: "Šta možemo da uradimo s Betmenom? 980 00:48:59,521 --> 00:49:00,564 Slomimo ga. 981 00:49:01,231 --> 00:49:04,193 Dovedimo mu Bejna, napunimo ga otrovom." 982 00:49:04,359 --> 00:49:06,862 Kao Lebron Džejms, trica. 983 00:49:07,029 --> 00:49:09,907 Kako se kolekcionarsko tržište usijalo, 984 00:49:10,073 --> 00:49:13,368 "Di-Si", "Marvel" i "Imidž" pojačali su seks i nasilje 985 00:49:13,535 --> 00:49:16,663 u grozničavom nadmetanju za čitaoce i zaradu. 986 00:49:17,497 --> 00:49:19,124 Nije bilo mnogo borbe dobra protiv zla. 987 00:49:19,291 --> 00:49:21,543 Više je svaki strip bio rvački meč, 988 00:49:21,710 --> 00:49:24,755 i kako da nam sledeće izdanje bude skandaloznije od prethodnog? 989 00:49:26,215 --> 00:49:30,344 Meni se to nije mnogo dopadalo, 990 00:49:30,510 --> 00:49:32,512 a ni Aleksu Rosu. 991 00:49:33,347 --> 00:49:36,058 Crtač Aleks Ros i pisac Mark Vejd 992 00:49:36,225 --> 00:49:38,518 došli su u "Di-Si" dopunjujući jedan drugog 993 00:49:38,685 --> 00:49:41,813 i deleći isti stav o tome šta superheroji predstavljaju. 994 00:49:43,232 --> 00:49:47,152 DANAS 995 00:49:47,319 --> 00:49:49,196 Sa otprilike četiri, pet godina 996 00:49:49,363 --> 00:49:51,990 otkrio sam superheroje. 997 00:49:53,742 --> 00:49:56,411 Svidela mi se ideja 998 00:49:56,578 --> 00:49:58,705 onoga što je Supermen trebalo da bude... 999 00:49:59,414 --> 00:50:02,626 Sve dobre i snažne stvari u jednakoj meri raspoređene. 1000 00:50:04,211 --> 00:50:06,505 Svi drugi likovi su bili manje moćni od tog momka... 1001 00:50:06,672 --> 00:50:07,839 ALEKS ROS CRTAČ, "CARSTVO TVOJE" 1002 00:50:08,006 --> 00:50:09,925 ...koji je mogao da uradi sve što poželi. 1003 00:50:11,218 --> 00:50:14,638 Aleksa i mene nisu zanimali cinični likovi 1004 00:50:14,846 --> 00:50:16,431 i cinični i mračni stripovi. 1005 00:50:16,598 --> 00:50:20,435 Mene su zanimali likovi koji su ulivali nadu. 1006 00:50:21,311 --> 00:50:23,313 Koji su bili optimistični. 1007 00:50:23,480 --> 00:50:26,984 Zanimali su me likovi na koje ste mogli da se ugledate. 1008 00:50:27,150 --> 00:50:30,112 Sagledajmo iznova 1009 00:50:30,279 --> 00:50:32,781 šta nam ti likovi pružaju. 1010 00:50:35,158 --> 00:50:37,953 "CARSTVO TVOJE" 1011 00:50:38,120 --> 00:50:40,205 Na leto 1996, 1012 00:50:40,372 --> 00:50:44,001 Ros i Vejd su objavili prvo izdanje stripa "Carstvo tvoje", 1013 00:50:44,167 --> 00:50:45,919 iznova ispričan mit o Supermenu 1014 00:50:46,086 --> 00:50:48,338 u kojem Čovek od čelika ne umire, 1015 00:50:48,505 --> 00:50:50,340 već dobrovoljno odlazi u egzil, 1016 00:50:50,507 --> 00:50:52,968 ostavljajući Ameriku u rukama mlađih 1017 00:50:53,135 --> 00:50:56,013 i nasilnijih superheroja. 1018 00:50:56,179 --> 00:50:58,557 Kad njihove međusobne borbe izazovu haos, 1019 00:50:58,724 --> 00:51:01,518 Supermen mora da se vrati da uvede red. 1020 00:51:03,729 --> 00:51:07,274 I u tom trenutku, cela industrija stripa je kolabirala. 1021 00:51:07,441 --> 00:51:10,986 Dobio sam poruku da su svi moji poznanici iz "Marvela" otpušteni. 1022 00:51:11,153 --> 00:51:12,779 "Marvel" je proglasio bankrot. 1023 00:51:12,946 --> 00:51:15,907 Ljudi su shvatili da ne mogu da nastave da prodaju stripove 1024 00:51:16,074 --> 00:51:17,492 nepostojećim mušterijama, 1025 00:51:17,659 --> 00:51:19,578 i industrija se zaista urušila, 1026 00:51:19,745 --> 00:51:21,538 i mnoge manje kompanije su ugašene. 1027 00:51:21,705 --> 00:51:22,539 KRAH STRIPOVA 1028 00:51:22,706 --> 00:51:24,833 IZDAVAČI STRIPOVA SE NE SMEJU DOK IM PRODAJA OPADA 1029 00:51:25,000 --> 00:51:27,544 Kad je kolekcionarsko tržište stalo, 1030 00:51:27,711 --> 00:51:30,797 "Vertigo" se još dobro prodavao zato što ga ljudi nisu sakupljali. 1031 00:51:30,964 --> 00:51:32,674 Oni su ga zapravo čitali. 1032 00:51:32,841 --> 00:51:34,718 Dok se industrija teturala, 1033 00:51:34,885 --> 00:51:37,304 Ros i Vejd su završavali priču 1034 00:51:37,471 --> 00:51:40,349 za koju su crpli inspiraciju iz svojih života. 1035 00:51:40,515 --> 00:51:45,812 Iskreno, stvorio sam "Carstvo tvoje" jer sam želeo da crtam strip 1036 00:51:45,979 --> 00:51:48,523 sa likovima "Di-Sija" koji se druže s mojim ocem. 1037 00:51:50,025 --> 00:51:52,819 Norman Makej, pripovedač naše priče, 1038 00:51:52,986 --> 00:51:54,571 to je Aleksov tata. 1039 00:51:54,738 --> 00:51:55,864 Moj otac je bio sveštenik. 1040 00:51:56,031 --> 00:52:01,203 Želeo sam da unesem u strip humanitarni aspekt tog posla. 1041 00:52:02,329 --> 00:52:05,791 Rosov otac predstavlja obične ljude 1042 00:52:05,957 --> 00:52:08,835 i moralni kompas za superljude. 1043 00:52:09,002 --> 00:52:12,923 Kad Supermenov plan da obuzda odmetnute superheroje propadne, 1044 00:52:13,090 --> 00:52:17,135 vojska SAD pokreće nuklearni napad da ih eliminiše. 1045 00:52:27,896 --> 00:52:30,357 Besan, Supermen uzvraća. 1046 00:52:33,902 --> 00:52:36,405 Ali Makej ga zaustavlja uz prekor. 1047 00:52:37,489 --> 00:52:41,451 Obični ljudi moraju da odlučuju o sopstvenom životu, 1048 00:52:41,660 --> 00:52:43,703 i neće verovati supermoći 1049 00:52:43,870 --> 00:52:47,666 ukoliko ne može da se obuzda i ne pokaže mudrost. 1050 00:52:51,545 --> 00:52:55,215 Makejove reči dirnu Supermena i on daje obećanje. 1051 00:52:56,091 --> 00:52:58,593 "Problemi sa kojima se suočavamo još uvek postoje. 1052 00:52:59,386 --> 00:53:01,847 Nećemo ih rešiti za vas. 1053 00:53:02,013 --> 00:53:04,641 Rešićemo ih sa vama." 1054 00:53:06,977 --> 00:53:08,520 Zbog toga je Supermen to što jeste. 1055 00:53:08,687 --> 00:53:10,355 Supermenova najveća moć 1056 00:53:10,522 --> 00:53:13,024 nije to što može da leti ili da podigne auto. 1057 00:53:13,191 --> 00:53:16,319 Iako može da uradi bilo šta, 1058 00:53:16,486 --> 00:53:19,448 da uzme bilo šta, da ima šta poželi, 1059 00:53:20,407 --> 00:53:23,702 on je beskrajno nesebičan. 1060 00:53:23,869 --> 00:53:27,247 Nikad neće postaviti sebe i svoje potrebe i želje 1061 00:53:27,414 --> 00:53:28,999 ispred bilo čijih tuđih. 1062 00:53:31,042 --> 00:53:32,961 To je neverovatna supermoć. 1063 00:53:36,256 --> 00:53:37,883 I pored svih ljudskih mana, 1064 00:53:38,049 --> 00:53:41,303 stvorili smo likove bez mana. 1065 00:53:41,470 --> 00:53:43,096 To čini ljude boljim od Boga. 1066 00:53:43,263 --> 00:53:45,640 Bog je samo uspeo da stvori palo čovečanstvo. 1067 00:53:45,807 --> 00:53:47,934 Mi smo stvorili bića bolja od nas. 1068 00:53:49,269 --> 00:53:50,228 I to je nekako super. 1069 00:53:50,395 --> 00:53:52,105 To pokazuje veliku maštu 1070 00:53:52,272 --> 00:53:54,441 na koju bi trebalo više da se oslanjamo 1071 00:53:54,608 --> 00:53:56,359 i pokušamo da budemo više kao oni. 1072 00:53:56,526 --> 00:53:59,321 Imamo kapacitet za to. Mi smo napravili Supermena. 1073 00:53:59,488 --> 00:54:02,199 Supermen može da reši svaki problem, kako god da to primenimo. 1074 00:54:03,158 --> 00:54:07,245 Dok se industrija stipa borila da se opet uzdigne iz pepela, 1075 00:54:07,412 --> 00:54:11,875 spas je došao od hora novih glasova. 1076 00:54:12,042 --> 00:54:15,086 Kad su likovi prisutni skoro 80 godina, 1077 00:54:15,253 --> 00:54:16,379 imate dva moguća pravca. 1078 00:54:16,546 --> 00:54:19,174 Možete da im pristupite tradicionalno, 1079 00:54:19,341 --> 00:54:21,384 ili možete da osmislite drugačiji put, 1080 00:54:21,551 --> 00:54:25,889 da pokušate da izmenite univerzum. 1081 00:54:27,182 --> 00:54:28,099 Da promenite stvari, 1082 00:54:28,808 --> 00:54:31,686 da ubacite druge glasove iza kulisa da biste smislili nove priče. 1083 00:54:32,646 --> 00:54:34,814 Morate stalno da udišete novi život u te likove. 1084 00:54:34,981 --> 00:54:36,942 Kao što uvek kažem, to nisu likovi, 1085 00:54:37,108 --> 00:54:38,485 to su tvorci. 1086 00:54:38,652 --> 00:54:42,364 Možemo da promišljamo o tim ranim pričama 1087 00:54:42,531 --> 00:54:45,450 i udahnemo im novi život. 1088 00:54:45,617 --> 00:54:47,494 I to mi daje nadu. 1089 00:54:47,661 --> 00:54:49,913 Uliva mi nadu to što priča može da se promeni. 1090 00:54:50,872 --> 00:54:54,042 Stripovi su snovi i težnje ljudskih bića. 1091 00:54:55,126 --> 00:54:56,670 Zato volimo stripove. 1092 00:54:57,796 --> 00:55:01,800 Svi mi mislimo, ako se stvore uslovi, 1093 00:55:03,176 --> 00:55:05,971 da ćemo biti heroj dana. 1094 00:55:07,013 --> 00:55:07,847 POSVEĆENO 1095 00:55:08,014 --> 00:55:10,934 NILU ADAMSU 1941-2022. DŽORDŽU PEREZU 1954-2022. 1096 00:55:37,377 --> 00:55:42,382 Prevod titlova: Marija Vasiljević