1 00:00:02,000 --> 00:00:07,000 Downloaded from YTS.MX 2 00:00:08,000 --> 00:00:13,000 Official YIFY movies site: YTS.MX 3 00:03:01,400 --> 00:03:05,760 In een koude wereld begonnen alle horloges te bevriezen. 4 00:03:07,080 --> 00:03:11,720 De zon kwam en ging in sneeuwstormen en rukwinden die elke oriëntatie uitwisten. 5 00:03:13,640 --> 00:03:15,640 In deze wereld leefde een vuur... 6 00:03:16,440 --> 00:03:20,240 ...en in dit vuur vonden twee geliefden een thuis. 7 00:03:52,120 --> 00:03:56,520 Katia en Maurice Krafft, het vulkanologenpaar dat waarschijnlijk... 8 00:03:56,600 --> 00:03:59,560 ...de meeste actieve vulkanen heeft gezien. 9 00:03:59,720 --> 00:04:04,760 UIT DE ARCHIEVEN VAN KATIA EN MAURICE KRAFFT 10 00:04:04,840 --> 00:04:08,760 Ik wens u een vrolijk Pasen met Maurice en Katia Krafft. 11 00:04:08,840 --> 00:04:09,880 Hallo. 12 00:04:11,200 --> 00:04:16,120 ‘s Werelds grootste vulkanoloog is een kleine vrouw genaamd Katia Krafft. 13 00:04:19,160 --> 00:04:22,640 Zie je, Stephane? De meeste vulkanen zijn op grenzen tussen platen. 14 00:04:34,880 --> 00:04:37,800 Het is essentieel dat je deze beelden ziet... 15 00:04:38,000 --> 00:04:40,280 ...en wordt weggedragen op een lavastroom. 16 00:05:05,840 --> 00:05:07,120 Maurice. -Hé. 17 00:05:07,280 --> 00:05:09,160 Hallo, jongen, hoe gaat het? 18 00:05:12,760 --> 00:05:14,960 De vulkaan wacht op ons. 19 00:05:15,560 --> 00:05:16,560 Ja. 20 00:05:21,520 --> 00:05:22,520 Oké. 21 00:05:30,160 --> 00:05:31,160 Katia? 22 00:05:42,800 --> 00:05:46,000 Dit is Katia en dit is Maurice. 23 00:05:47,360 --> 00:05:52,960 Het is 1991, 2 juni. Morgen zal hun laatste dag zijn. 24 00:05:55,080 --> 00:05:57,400 Ze zullen monsters achterlaten. 25 00:05:58,720 --> 00:05:59,720 Woorden. 26 00:06:01,800 --> 00:06:03,960 Honderden uren videomateriaal. 27 00:06:06,080 --> 00:06:07,760 Duizenden foto's. 28 00:06:10,680 --> 00:06:12,440 En een miljoen vragen. 29 00:06:36,280 --> 00:06:39,880 Als jullie op de rotsen zitten, waar praten jullie dan over? 30 00:06:40,560 --> 00:06:43,880 Katia praat alleen over eten. Dat interesseert haar. 31 00:06:46,040 --> 00:06:48,640 Zijn er veel vulkanologenparen in de wereld? 32 00:06:48,720 --> 00:06:51,120 Ik weet niet of er anderen zijn. 33 00:06:51,280 --> 00:06:53,960 Vulkanologenparen? Dat is erg zeldzaam. 34 00:06:54,040 --> 00:06:58,920 Vulkanologen zijn mensen die actieve vulkanen bestuderen. 35 00:06:59,040 --> 00:07:04,160 Ik denk niet dat er anderen zijn. Of we kennen ze niet. 36 00:07:04,240 --> 00:07:05,440 Ik zou medelijden hebben. 37 00:07:05,520 --> 00:07:10,520 Samenleven is moeilijk voor vulkanologen. Het is vulkanisch. We barsten vaak uit. 38 00:07:12,240 --> 00:07:15,760 Laatst rende hij een actieve kegel op. 39 00:07:15,880 --> 00:07:18,760 De Mauna Loa. -Hij was aan het afkoelen... 40 00:07:18,840 --> 00:07:21,720 ...dus er kwamen barsten in de kegel. 41 00:07:21,800 --> 00:07:26,040 Wat deed hij? Hij viel in een gat. -Ze duwde me. 42 00:07:26,720 --> 00:07:28,640 Ze ontmoetten elkaar 19 jaar geleden. 43 00:07:29,840 --> 00:07:31,600 In 1966. 44 00:07:34,400 --> 00:07:37,920 Er is geen exact verslag van deze eerste ontmoeting... 45 00:07:38,640 --> 00:07:41,800 ...en het visuele dossier van hun ontluikende liefde is karig. 46 00:07:43,360 --> 00:07:44,440 Er is deze foto. 47 00:07:46,320 --> 00:07:49,960 En deze rooskleurige momenten enkele jaren later. 48 00:07:56,000 --> 00:07:59,960 Delen van het verhaal van Katia en Maurice blijven verloren in de tijd. 49 00:08:07,520 --> 00:08:10,040 Net als in de liefde zijn er mysteries. 50 00:08:11,440 --> 00:08:13,240 Je valt als een blok voor wat je weet. 51 00:08:14,720 --> 00:08:16,520 Nog erger voor wat je niet kent. 52 00:08:20,800 --> 00:08:24,240 In één verhaal ontmoeten Katia en Maurice elkaar toevallig op een bankje... 53 00:08:24,680 --> 00:08:26,440 ...bij de universiteit van Straatsburg. 54 00:08:28,920 --> 00:08:33,880 Haroun Tazieff, ik denk dat u hem kent. Hij heeft net een nieuwe film uitgebracht. 55 00:08:34,480 --> 00:08:39,680 In een tweede, ontmoeten ze elkaar bij een film van vulkanoloog Haroun Tazieff. 56 00:08:43,480 --> 00:08:47,040 Het gedetailleerdste verslag is een blind date in een café. 57 00:08:48,680 --> 00:08:54,240 Er ontstaat een band door hun eerste liefdes, de Etna en de Stromboli. 58 00:08:56,480 --> 00:09:00,680 Katia, een rebel die naar een school voor onhandelbare meisjes moest... 59 00:09:01,000 --> 00:09:04,440 ...overtuigt haar ouders om naar de vulkanen van Italië te gaan. 60 00:09:05,040 --> 00:09:10,680 Mijn eerste uitbarsting met lavastromen en uitbarstingen was op de Etna. 61 00:09:10,840 --> 00:09:13,560 Deze wereld van stenen, deze minerale wereld. 62 00:09:14,640 --> 00:09:19,400 Het is erg mooi als de lava 's avonds stroomt. 63 00:09:19,760 --> 00:09:22,520 Mijn eerste impressie van het zien van dit levende land... 64 00:09:22,600 --> 00:09:27,760 ...bevestigde wat ik me had voorgesteld en gelezen. 65 00:09:33,760 --> 00:09:37,240 Ik ging op m'n zevende met m'n vader naar de Stromboli en het fascineerde me. 66 00:09:39,000 --> 00:09:43,400 De aarde heeft me altijd geïnteresseerd. Ik leefde in het dinosaurustijdperk... 67 00:09:43,520 --> 00:09:48,680 ...soms was ik bij de trilobieten. Daar was ik gek op als kind. 68 00:09:50,160 --> 00:09:53,480 Maurice zou op z'n 19e terugkeren naar de Stromboli... 69 00:09:54,000 --> 00:09:57,440 ...met gelijktijdig een gevoel van extase en eenzaamheid. 70 00:10:02,080 --> 00:10:06,480 Katia begrijpt deze eenzaamheid. Het is ook de hare. 71 00:10:14,720 --> 00:10:18,040 Opgroeiend in het gruis van de naoorlogse Elzas... 72 00:10:18,160 --> 00:10:22,440 ...voelde de wereld voor hen onveilig, onzeker. 73 00:10:27,360 --> 00:10:30,960 Ze zoeken hun toevlucht in de mysteries van de natuurlijke wereld. 74 00:10:37,080 --> 00:10:40,000 Dromend, op slechts 20 kilometer van elkaar. 75 00:10:40,680 --> 00:10:45,360 De breuklijnen van de Vogezen en de Rijn verschuiven onmerkbaar onder hen. 76 00:10:48,600 --> 00:10:53,240 Aan het eind van deze versie sluit het café en begint het te regenen. 77 00:10:55,560 --> 00:10:57,200 Ze verlaten elkaar nooit. 78 00:12:44,960 --> 00:12:47,880 19 november 1967... 79 00:12:48,560 --> 00:12:51,280 ...een Amerikaans gevechtsvliegtuig gooit twee bommen... 80 00:12:51,360 --> 00:12:53,120 ...langs de zuidgrens van Vietnam... 81 00:12:54,040 --> 00:12:57,080 ...het territorium dat ooit de kolonie Frans-Indochina was. 82 00:12:59,680 --> 00:13:04,120 Een week later doen Katia en Maurice mee met een protest tegen de oorlog in Parijs. 83 00:13:05,280 --> 00:13:08,720 De volgende dag staan ze op de voorpagina van L'Humanité. 84 00:13:14,000 --> 00:13:17,680 Maar menselijk streven naar macht begint leeg en absurd te voelen... 85 00:13:17,760 --> 00:13:19,560 ...vergeleken met de kracht van de aarde. 86 00:13:21,200 --> 00:13:23,880 Katia en ik begonnen met vulkanologie... 87 00:13:23,960 --> 00:13:26,000 ...omdat we teleurgesteld waren in de mensheid. 88 00:13:26,080 --> 00:13:31,200 En een vulkaan is groter dan de mens, dus we moesten dit doen. 89 00:13:31,360 --> 00:13:33,960 Iets dat het menselijk begrip te boven gaat. 90 00:13:36,280 --> 00:13:42,320 Ook de revolutie in platentektoniek, en de vulkanologie vindt zijn vorm. 91 00:13:42,760 --> 00:13:44,560 De ontdekking en bevestiging... 92 00:13:44,640 --> 00:13:47,320 ...van de theorie van platentektoniek en continentverschuiving... 93 00:13:47,400 --> 00:13:51,000 ...is net zo belangrijk als de ontdekking van het atoom voor natuurkunde. 94 00:14:03,640 --> 00:14:06,720 Ze verslinden elke hypothese, elke mythe. 95 00:14:07,240 --> 00:14:11,680 Alles dat tot nu toe van de archieven van de aarde is verzameld. 96 00:14:15,480 --> 00:14:16,560 De waarheden... 97 00:14:17,840 --> 00:14:18,920 ...de fragmenten... 98 00:14:20,400 --> 00:14:21,600 ...de vragen. 99 00:14:24,000 --> 00:14:27,240 Ze vragen zich af wat de wereld vormt en hervormt. 100 00:14:31,920 --> 00:14:35,440 Ze willen dichter bij deze mysteries komen. 101 00:14:43,200 --> 00:14:45,040 IJSLAND, 1968 102 00:14:53,440 --> 00:14:56,320 Met net genoeg subsidie en een gedoneerde auto... 103 00:14:56,400 --> 00:14:59,240 ...gaan Katia en Maurice op zoek naar de vulkanen van IJsland... 104 00:14:59,320 --> 00:15:00,760 ...met hun vriend, Roland. 105 00:15:01,840 --> 00:15:06,080 Katia is de geochemicus, Maurice de geoloog. 106 00:15:07,360 --> 00:15:09,720 Alleen kunnen ze slechts dromen van vulkanen. 107 00:15:10,840 --> 00:15:12,800 Samen kunnen ze ze bereiken. 108 00:15:18,680 --> 00:15:22,000 Behalve dat de auto 27 keer pech heeft. 109 00:15:24,680 --> 00:15:25,760 En dan verongelukt. 110 00:15:28,920 --> 00:15:30,880 En Maurice valt in het hete water. 111 00:15:32,640 --> 00:15:34,960 Een acteur leest Katia's verslag. 112 00:15:35,720 --> 00:15:37,880 Ik voltooide mijn metingen... 113 00:15:37,960 --> 00:15:42,040 ...sporen van waterstofsulfide en een beetje zoutzuur. 114 00:15:42,240 --> 00:15:45,440 Ik ben blij met mijn resultaten en loop naar Maurice. 115 00:15:45,920 --> 00:15:49,120 Waar kijkt hij zo geïnteresseerd naar? 116 00:15:49,320 --> 00:15:53,760 De huid van zijn rechterenkel vervelt als een ui. 117 00:15:54,880 --> 00:15:58,240 Mijn been is verbrand in hete modder. 118 00:15:58,600 --> 00:16:03,600 Honderdveertig graden, heet genoeg. De doop van een vulkanoloog. 119 00:16:06,520 --> 00:16:09,120 Onverschrokken brengen ze de volgende zomers door... 120 00:16:09,200 --> 00:16:12,680 ...met het bestuderen van hun vrienden, Etna en Stromboli. 121 00:16:14,880 --> 00:16:17,360 Ze nemen ook menselijke vrienden mee. 122 00:16:17,760 --> 00:16:20,000 Ze noemen zichzelf L'Équipe Vulcain. 123 00:16:20,080 --> 00:16:21,000 HET VULKAANTEAM 124 00:16:33,480 --> 00:16:37,360 Gasmonsters in buisjes verzamelen is een delicate operatie. 125 00:16:39,400 --> 00:16:42,120 Er zijn veel tegenslagen. 126 00:16:43,240 --> 00:16:48,480 We gaan omhoog in een broek en komen terug in een onderbroek. 127 00:17:24,600 --> 00:17:28,480 Katia en Maurice zoeken de vreemde alchemie van de elementen... 128 00:17:28,560 --> 00:17:34,720 ...de combinatie van mineraal, hitte, gas en tijd die leidt tot een uitbarsting. 129 00:17:40,840 --> 00:17:44,280 Ze vragen zich af: 'Wat doet het hart van de aarde kloppen? 130 00:17:45,200 --> 00:17:46,320 Het bloed stromen?' 131 00:17:51,320 --> 00:17:55,440 Ze bestuderen, onderzoeken en stellen vragen. 132 00:17:57,520 --> 00:18:01,040 Katia en Maurice beginnen de geheimen van de planeet te leren... 133 00:18:01,120 --> 00:18:03,000 ...die weinig anderen kennen. 134 00:18:10,600 --> 00:18:13,640 Begrip is de andere naam van de liefde. 135 00:18:25,840 --> 00:18:28,720 Als je een uitbarsting ziet, kan je niet zonder leven... 136 00:18:28,800 --> 00:18:31,840 ...omdat het zo grandioos is, zo sterk. 137 00:18:32,160 --> 00:18:38,440 Dat gevoel van helemaal niets zijn. In deze ongetemde elementen zijn. 138 00:18:46,280 --> 00:18:51,760 In 1970 trouwen Katia en Maurice in een kleine ceremonie in de Elzas. 139 00:18:53,120 --> 00:18:56,240 De huwelijksreis gaat naar het vulkanische eiland Santorini... 140 00:18:56,440 --> 00:18:59,320 ...wat wellicht de geheime locatie van Atlantis is. 141 00:19:07,640 --> 00:19:10,560 Katia en Maurice besluiten dat ze geen kinderen nemen. 142 00:19:12,720 --> 00:19:18,840 'Vanaf nu is het leven alleen vulkanen, vulkanen, vulkanen,' zegt Maurice. 143 00:19:35,920 --> 00:19:39,800 Nee, dit is geen sciencefictionfilm. 144 00:19:39,920 --> 00:19:44,000 Het zijn twee jonge vulkanologen die dansen op de rand van een vulkaan. 145 00:19:44,720 --> 00:19:48,200 Het zijn Katia en Maurice Krafft. 146 00:19:48,480 --> 00:19:52,960 OP AVONTUUR 147 00:19:54,080 --> 00:19:56,440 VANDAAG: DE MENS EN VULKANEN 148 00:20:00,040 --> 00:20:03,360 Een vulkanische bom? Wat betekent dat? 149 00:20:03,520 --> 00:20:08,880 Een vulkanische bom wordt uitgestoten door een vulkaan, vaak in de vorm van lava. 150 00:20:08,960 --> 00:20:13,120 Ik kan er een laten zien, een bom van een vulkaan. 151 00:20:13,920 --> 00:20:15,400 Is hij zwaar? 152 00:20:16,000 --> 00:20:20,000 Ze kunnen een paar ton wegen, maar deze is maar enkele kilo's. 153 00:20:20,080 --> 00:20:23,040 Op het hoofd voelt het toch niet prettig. 154 00:20:23,240 --> 00:20:26,400 Maurice Krafft, hebben vulkanen verschillende persoonlijkheden? 155 00:20:26,480 --> 00:20:32,400 Hebt u geprobeerd ze te classificeren? -Classificatie moet verboden worden. 156 00:20:32,600 --> 00:20:36,320 Vulkaanclassificatie is onmogelijk. Ze hebben een unieke persoonlijkheid. 157 00:20:36,400 --> 00:20:37,720 Ik wil niet gemeen zijn... 158 00:20:37,880 --> 00:20:41,560 ...maar oude mannen en academici classificeren dingen... 159 00:20:41,640 --> 00:20:44,120 ...en dringen hun model op aan een hele generatie. 160 00:20:44,200 --> 00:20:46,120 Er zit geen waarheid in. 161 00:20:46,200 --> 00:20:48,880 Het is beter om elke vulkaan apart te bestuderen... 162 00:20:49,000 --> 00:20:51,160 ...en verkeerde classificatie te voorkomen. 163 00:20:51,360 --> 00:20:54,760 Het is een product dat de gassen selectief vertraagt. 164 00:20:54,840 --> 00:20:57,200 Als een gasmengsel het apparaat ingaat... 165 00:20:59,880 --> 00:21:04,120 Het jonge vakgebied vulkanologie heeft twee jonge sterren gevonden. 166 00:21:04,360 --> 00:21:07,720 Deze monsters die jullie hebben meegenomen zijn erg mooi... 167 00:21:07,880 --> 00:21:10,880 ...en kleurrijk, voor de kijkers met kleuren-tv. 168 00:21:11,240 --> 00:21:12,720 De camera is gek op ze. 169 00:21:14,440 --> 00:21:16,320 En zij zijn gek op hun eigen camera's. 170 00:21:20,800 --> 00:21:24,200 Fotografie is een manier van herinneren, opnieuw bekijken... 171 00:21:24,560 --> 00:21:27,000 ...het verlengen van de tijd met vulkanen. 172 00:21:28,080 --> 00:21:32,800 Filmen jullie al je expedities? -Ja, zo observeren we ze. 173 00:21:32,960 --> 00:21:36,440 Dan kunnen we de beelden opnieuw bekijken en bestuderen... 174 00:21:36,520 --> 00:21:39,880 ...omdat het te snel gebeurt voor je ogen. 175 00:21:41,080 --> 00:21:46,240 Deze foto toont de paraboolbanen van vulkanische bommen uit de Stromboli. 176 00:21:47,200 --> 00:21:51,640 Deze laat zien hoe lava wordt uitgerekt in glaswol genaamd Peleharen. 177 00:21:52,680 --> 00:21:56,080 En deze beelden helpen bij het visualiseren van platentektoniek. 178 00:22:02,800 --> 00:22:05,680 Vulkanologie is een wetenschap van observatie. 179 00:22:06,560 --> 00:22:09,920 Hoe dichterbij ze komen, hoe meer ze zien. 180 00:22:40,880 --> 00:22:43,960 Worden jullie gezien als 'reizende vulkanologen-artiesten'? 181 00:22:45,880 --> 00:22:47,960 Amerikanen zouden ons freelancers noemen. 182 00:22:49,600 --> 00:22:53,200 Maar we zijn net reizende artiesten. 183 00:22:54,720 --> 00:22:56,600 Vulkaanrenners. 184 00:22:59,800 --> 00:23:05,000 We leven volgens het ritme van de aarde. En de aarde bepaalt waar we heen gaan. 185 00:23:06,720 --> 00:23:09,800 Katia, heb je het gevoel dat je een alternatief leven leidt? 186 00:23:11,200 --> 00:23:13,080 Voor mij, absoluut niet. 187 00:23:13,200 --> 00:23:18,920 Maar bepaalde collega's zien ons als idioten. 188 00:23:20,360 --> 00:23:24,200 Zodra een vulkaan ontwaakt, worden deze idioten gewaarschuwd... 189 00:23:24,280 --> 00:23:27,880 ...door een groeiend netwerk vrienden en gidsen die ze helpen... 190 00:23:28,040 --> 00:23:31,120 ...met het zo snel mogelijk bereiken van de kraters. 191 00:23:39,960 --> 00:23:43,280 ZAÏRE 1973 192 00:23:47,800 --> 00:23:51,080 Maurice en Katia gaan op expeditie naar Nyiragongo... 193 00:23:51,480 --> 00:23:54,880 ...een vulkaan tussen twee uiteenlopende platen. 194 00:23:58,160 --> 00:24:01,560 Ze worden begeleid door collega Jacques Durieux. 195 00:24:06,080 --> 00:24:11,280 Je komt bij de mond van de vulkaan en dan moet je die mond in. 196 00:24:12,000 --> 00:24:13,080 Dus je gaat omlaag. 197 00:24:13,600 --> 00:24:16,600 Niet zo hoog, 300 meter. Maar de stenen zijn slecht. 198 00:24:17,920 --> 00:24:21,280 Overal zitten openingen, dus het is niet heel sterk. 199 00:24:45,880 --> 00:24:49,960 Dit is het thuis van Maurice en Katia voor de komende twee weken. 200 00:25:04,720 --> 00:25:06,280 Katia zou later schrijven... 201 00:25:07,440 --> 00:25:11,400 'We contempleren, liggend op de rand van de afgrond. 202 00:25:18,360 --> 00:25:22,480 Het fenomeen, meedogenloos, doet ons beven.' 203 00:25:54,640 --> 00:25:58,440 Plotseling stort de lava tien meter omlaag in enkele seconden. 204 00:26:03,200 --> 00:26:06,240 'Maurice zegt dat alleen gekken hier blijven. 205 00:26:11,560 --> 00:26:12,760 En toch... 206 00:26:14,000 --> 00:26:15,840 ...blijven we. 207 00:26:26,600 --> 00:26:29,920 Nieuwsgierigheid is sterker dan angst.' 208 00:26:32,640 --> 00:26:38,560 Katia en Maurice komen uiteindelijk ongedeerd en aangemoedigd uit deze krater. 209 00:26:39,280 --> 00:26:43,000 We komen erg dicht bij vulkanen. Dat is niet moeilijk. 210 00:26:43,880 --> 00:26:47,600 Dit type, de rode vulkanen, is vriendelijk. 211 00:26:53,840 --> 00:26:57,600 In het onmetelijke universum van de vulkaanclassificatie... 212 00:26:57,960 --> 00:27:01,560 ...nemen de Kraffts uiteindelijk twee algemene klassen aan. 213 00:27:01,960 --> 00:27:02,960 Rode... 214 00:27:05,280 --> 00:27:06,280 ...en grijze. 215 00:27:09,440 --> 00:27:14,280 Als mensen denken aan lavastromen, dat zijn de rode, de mooie. 216 00:27:14,920 --> 00:27:19,760 Dan heb je de grijze vulkanen, de dodelijke, de explosieve. 217 00:27:20,720 --> 00:27:26,000 Rode vulkanen zoals Nyiragongo ontstaan als tektonische platen uit elkaar gaan... 218 00:27:26,200 --> 00:27:28,600 ...en op hotspots op de oceaanbodem. 219 00:27:29,640 --> 00:27:33,920 Magma stijgt op en vult de gaten die openden door de beweging van de aarde... 220 00:27:34,520 --> 00:27:35,960 ...waardoor nieuw land ontstaat. 221 00:27:39,560 --> 00:27:41,440 Rode vulkanen zijn basaltachtig. 222 00:27:42,360 --> 00:27:43,360 Uitbundig. 223 00:27:44,520 --> 00:27:47,640 En tot 1200 graden Celsius heet. 224 00:27:52,000 --> 00:27:55,360 Omkomen op een rode vulkaan is erg moeilijk. 225 00:27:55,440 --> 00:27:58,920 De lavastroom vloeit altijd door een vallei, als een rivier. 226 00:27:59,000 --> 00:28:00,600 We weten waar hij heen gaat. 227 00:28:07,160 --> 00:28:11,800 Het is niet gevaarlijker dan over straat lopen in België of ergens anders. 228 00:28:11,880 --> 00:28:15,000 Het is waar. Het is een kwestie van gecalculeerd risico. 229 00:32:14,600 --> 00:32:19,200 Het is niet verschrikkelijk. Normaal maak ik het beter dan dit. 230 00:32:42,160 --> 00:32:46,720 Zijn jullie met de tijd verstandiger geworden, of het tegenovergestelde? 231 00:32:46,800 --> 00:32:50,160 We verschillen van mening. -Is Katia verstandiger? 232 00:32:50,360 --> 00:32:55,800 Domme fouten maken we niet meer, zoals kraters inrennen... 233 00:32:55,920 --> 00:32:58,560 ...en pas later beseffen wat er had kunnen gebeuren. 234 00:32:58,640 --> 00:33:00,880 Dus je kan zeggen dat we verstandiger zijn. 235 00:33:00,960 --> 00:33:02,480 Nee, jij bent dat. 236 00:33:03,960 --> 00:33:06,480 Katia en Maurice hebben hun verschillen. 237 00:33:09,680 --> 00:33:11,280 Katia is als een vogel. 238 00:33:14,800 --> 00:33:17,280 Maurice, een zeeolifant. 239 00:33:24,400 --> 00:33:28,800 Katia let op details, de verbinding van dingen. 240 00:33:34,520 --> 00:33:37,880 Maurice, het bijzondere, het grandioze. 241 00:33:42,440 --> 00:33:47,160 Ze observeren beiden de wereld, maar op hun eigen manier. 242 00:33:51,160 --> 00:33:55,920 Katia vangt met haar fotocamera één moment in één beeld. 243 00:34:02,280 --> 00:34:04,000 Maurice jaagt beweging na... 244 00:34:05,080 --> 00:34:08,600 ...en neemt een stroom van seconden op, 24 beelden elk. 245 00:34:10,280 --> 00:34:16,400 Hij wil elk mogelijk shot hebben omdat het shot kan verdwijnen. 246 00:34:18,640 --> 00:34:20,640 Maar hierdoor gaat hij dwalen... 247 00:34:22,680 --> 00:34:23,680 ...en dwalen... 248 00:34:26,360 --> 00:34:27,440 ...en dwalen. 249 00:34:31,160 --> 00:34:34,040 Katia's grootste angst is dat ze hem uit het oog verliest... 250 00:34:35,280 --> 00:34:36,880 ...en hem nooit meer ziet. 251 00:34:39,880 --> 00:34:43,720 Dit is een vulkanologenval. Als de grond instort... 252 00:34:43,800 --> 00:34:48,840 ...val je in de lava, het vonkt wat, en het is afgelopen voor de vulkanoloog. 253 00:35:13,120 --> 00:35:16,880 Een onverwacht telegram roept Katia en Maurice naar Nyiragongo... 254 00:35:17,480 --> 00:35:20,160 ...hun geliefde vulkaan die ze vier jaar geleden ontmoetten. 255 00:35:22,600 --> 00:35:26,320 ZAÏRE 1977 256 00:35:26,560 --> 00:35:30,480 URGENT TELEGRAM - 10 JANUARI, 10.00 UUR 257 00:35:30,560 --> 00:35:33,720 LAVAMEER VAN NYIRAGONGO GELEEGD IN OMGEVING 258 00:35:33,880 --> 00:35:38,360 BEDREIGT DE STAD GOMA - STOP. 259 00:35:50,720 --> 00:35:54,800 Nyiragongo leek zo onschadelijk, maar leegde zich in enkele minuten... 260 00:35:54,880 --> 00:35:59,320 ...als een bad met een gat erin, overal dood en verderf zaaiend. 261 00:36:20,240 --> 00:36:23,680 Katia en Maurice wisten dat deze verwoesting mogelijk was. 262 00:36:24,360 --> 00:36:27,720 Maar dit is de eerste keer dat ze het zelf ervaren. 263 00:36:35,400 --> 00:36:38,240 De lavastromen gingen heel erg snel. 264 00:36:38,760 --> 00:36:43,640 Ze stroomden waarschijnlijk met 60 tot 70 kilometer per uur. 265 00:36:45,200 --> 00:36:49,200 En dit was 's ochtends toen er veel mensen op de weg waren... 266 00:36:49,640 --> 00:36:50,960 ...op weg naar de markt. 267 00:36:51,480 --> 00:36:56,240 We denken dat zo'n 100 mensen werden verrast door de lavastroom. 268 00:36:57,520 --> 00:36:58,680 Erg ongewone uitbarsting. 269 00:37:07,360 --> 00:37:10,920 Er zijn perfecte afdrukken van olifantenlichamen. 270 00:37:11,640 --> 00:37:15,000 Zelfs de slurf en staart zijn afgedrukt in de lava. 271 00:37:30,080 --> 00:37:34,080 Geen enkel wetenschappelijk onderzoek kon ze voorbereiden op deze schok. 272 00:37:36,000 --> 00:37:38,760 De taal van mythes voelt gepast. 273 00:37:41,280 --> 00:37:45,040 Ze zijn in de ketel van de duivel, de poort naar de hel. 274 00:37:46,760 --> 00:37:50,360 Of gevangen tussen de waarschuwingsgeesten van de vulkaan... 275 00:37:50,760 --> 00:37:53,680 ...volgens de verhalen van hun vrienden in Goma. 276 00:38:11,880 --> 00:38:16,000 Ik stel me het spektakel van ons voor gezien van bovenaf. 277 00:38:17,000 --> 00:38:23,880 Een belachelijke colonne kleine mieren die op de rug van het grote beest klimt... 278 00:38:24,360 --> 00:38:27,280 ...en arrogant zegt… 279 00:38:28,440 --> 00:38:31,200 'Ik beklim je om je te begrijpen... 280 00:38:31,280 --> 00:38:34,200 ...om je duizend jaar oude geheim te ontfutselen... 281 00:38:34,280 --> 00:38:36,600 ...zodat de wetenschap vooruitgang boekt.' 282 00:38:39,480 --> 00:38:43,400 Hoe groot is de ambitie en ijdelheid van de mens? 283 00:38:57,000 --> 00:38:59,960 We proberen getuige te zijn van deze kracht... 284 00:39:00,120 --> 00:39:04,320 ...maar het menselijk oog kan niet in geologische tijd kijken. 285 00:39:05,120 --> 00:39:09,680 Onze levens zijn slechts een oogwenk vergeleken met het leven van een vulkaan. 286 00:39:16,000 --> 00:39:18,240 Wat betreft wetenschappelijke ontdekkingen... 287 00:39:18,320 --> 00:39:22,000 ...zoals hoe een vulkaan werkt, of waarom de aarde heet is... 288 00:39:23,040 --> 00:39:27,320 Bijna alles is onbekend. We weten niets. 289 00:39:53,480 --> 00:39:54,880 Voor Katia en Maurice... 290 00:39:55,440 --> 00:40:00,440 ...is het onbekende niets om te vrezen. Het is iets om naartoe te gaan. 291 00:40:32,800 --> 00:40:36,520 Ik wil dichterbij komen, in de buik van de vulkaan. 292 00:40:37,280 --> 00:40:41,440 Op een dag wordt het mijn dood, maar dat doet me niks. 293 00:40:58,080 --> 00:41:02,080 Niet dat ik met de dood flirt, maar op dat moment... 294 00:41:02,200 --> 00:41:04,520 ...maakt het me niet uit. 295 00:41:05,920 --> 00:41:09,280 Een fascinatie voor gevaar? Misschien. 296 00:41:12,280 --> 00:41:14,160 Met slechts 52 jaar... 297 00:41:14,240 --> 00:41:17,880 ...heeft een jonge Indonesische vulkaan een driftbui. 298 00:41:18,920 --> 00:41:20,880 Katia en Maurice gaan erachteraan. 299 00:41:24,320 --> 00:41:29,200 In 1883 explodeerde de ouder, een vulkaan genaamd Krakatau. 300 00:41:30,720 --> 00:41:33,200 Er ontstond een krachtige tsunami... 301 00:41:33,760 --> 00:41:38,560 ...die aangrenzende kustlijnen wegvaagde en 36.417 mensen doodde. 302 00:41:42,000 --> 00:41:44,800 Het scheurde ook koraal van de zeebodem... 303 00:41:45,200 --> 00:41:48,680 ...en parkeerde een koloniaal Nederlands stoomschip drie kilometer landinwaarts. 304 00:41:49,720 --> 00:41:54,080 As reisde de wereld rond en intensifieerde zonsondergangen die de aandacht trokken... 305 00:41:54,160 --> 00:41:58,560 ...van wetenschappers en kunstenaars, vooral van een Noorse schilder... 306 00:41:58,640 --> 00:42:01,400 ...die de zonsondergang beschreef als een schreeuw. 307 00:42:05,200 --> 00:42:07,720 Toen stortte de vulkaan in de zee... 308 00:42:09,360 --> 00:42:13,880 ...om weer op te komen als een nieuwkomer genaamd Anak Krakatau. 309 00:42:19,640 --> 00:42:24,680 Precies toen we aankwamen op het strand barstte de vulkaan uit. 310 00:42:25,280 --> 00:42:30,360 Iedereen vluchtte, Katia en ik bleven alleen achter op het eiland. 311 00:43:26,080 --> 00:43:29,240 Elke drie of vier minuten waren er geweldige explosies. 312 00:43:29,320 --> 00:43:33,240 We waren maar met z'n tweeën en 24 uur per dag... 313 00:43:33,360 --> 00:43:37,160 ...moest één van ons letten op vulkanische bommen. 314 00:43:44,560 --> 00:43:48,560 Ze zijn rood, dus 's nachts was hun boog makkelijk te zien. 315 00:43:48,640 --> 00:43:51,840 We konden zien of een bom op ons afkwam... 316 00:43:52,400 --> 00:43:56,240 ...en in de laatste seconde sleuren we degene die slaapt weg. 317 00:44:02,520 --> 00:44:04,400 We aarzelen. 318 00:44:04,520 --> 00:44:07,840 Gaan we dichterbij? Of nemen we de laatste boot om te vluchten? 319 00:44:11,840 --> 00:44:13,960 We besloten om door te gaan. 320 00:44:19,000 --> 00:44:23,240 Want er is het genot van het naderen van het beest... 321 00:44:23,320 --> 00:44:26,240 ...niet wetend of je gevangen zal worden. 322 00:44:33,400 --> 00:44:38,640 Ik zou niet kunnen leven met iemand, die die liefde op een vulkaan niet deelt. 323 00:44:53,280 --> 00:44:56,040 Katia en Maurice moeten volledig op één lijn zitten. 324 00:44:56,960 --> 00:45:00,440 De fout van de één kan kostbaar zijn voor allebei. 325 00:45:02,240 --> 00:45:04,720 Maar Maurice kan dit werk niet doen zonder Katia. 326 00:45:05,680 --> 00:45:07,920 En Katia ook niet zonder Maurice. 327 00:45:09,760 --> 00:45:12,640 En samen zijn ze er voor de vulkaan... 328 00:45:13,400 --> 00:45:16,240 ...die onverschillig is voor hun bewondering. 329 00:45:18,400 --> 00:45:23,680 Je moet stalen zenuwen hebben en niet snel in paniek raken. 330 00:45:25,200 --> 00:45:28,400 Stel dat mijn vrouw gewond raakt. 331 00:45:28,480 --> 00:45:31,320 Niet dood, maar gewond. Ik kan niets doen. 332 00:45:31,680 --> 00:45:35,200 Ik ben bij haar terwijl ze sterft en ik kan niets doen. 333 00:45:35,280 --> 00:45:37,200 Het is verschrikkelijk. 334 00:46:33,480 --> 00:46:36,920 Katia en Maurice weten dat deze rotsen hen lang zullen overleven. 335 00:46:42,720 --> 00:46:44,000 Ze zijn niet religieus. 336 00:46:45,400 --> 00:46:47,200 'We zijn wetenschappers,' zeggen ze. 337 00:46:48,120 --> 00:46:52,360 'We hebben maar een kort leven, dan keren we terug naar de aarde.' 338 00:47:07,640 --> 00:47:11,520 In haar korte leven droomt Katia van oud worden... 339 00:47:11,600 --> 00:47:15,720 ...met de vulkaan, van elke steen omdraaien. 340 00:47:19,600 --> 00:47:23,040 Is er een droom die je nog niet hebt gerealiseerd? 341 00:47:24,160 --> 00:47:27,480 Ja, vele. Alle uitbarstingen die we niet hebben gezien. 342 00:47:30,240 --> 00:47:34,920 Maurice wil dichter bij het vuur te komen, hoe dan ook. 343 00:47:36,480 --> 00:47:37,520 Hij schreef ooit... 344 00:47:37,880 --> 00:47:41,320 Misschien heb je een bepaalde bestaansfilosofie nodig... 345 00:47:41,480 --> 00:47:45,400 ...om het op te nemen tegen vulkanische monsters. De mijne is elementair. 346 00:47:47,240 --> 00:47:51,080 Ik heb liever een intens en kort leven, dan een monotoon, lang leven. 347 00:47:51,920 --> 00:47:55,440 Een kamikaze-bestaan in de schoonheid van vulkanische dingen. 348 00:48:34,080 --> 00:48:37,760 Ik heb een serieus plan, waar ik al van kinds af aan van droom. 349 00:48:38,120 --> 00:48:43,440 Een lavastroom afgaan in een kano, voor zo'n 15 kilometer. 350 00:48:43,600 --> 00:48:50,560 Als het kan, doen we het hier in Hawaii, en ik doe alles om het te laten gebeuren. 351 00:48:50,720 --> 00:48:54,800 De kano is een soort Gemini-capsule... 352 00:48:54,960 --> 00:48:59,800 ...met een laag titaniumlegering en isolerende stenen op de bodem. 353 00:49:00,280 --> 00:49:03,440 Een helikopter dropt de capsule in de lava... 354 00:49:03,600 --> 00:49:07,280 ...en we drijven de rivier af naar zee. 355 00:49:14,640 --> 00:49:18,040 Maurice broedt op zijn plan tijdens een ander bootavontuur... 356 00:49:18,200 --> 00:49:21,720 ...tijdens hun eerste reis naar Indonesië in 1971. 357 00:49:27,080 --> 00:49:31,400 Hier bestuderen ze het grootste reservaat zwavelzuur ter wereld. 358 00:49:39,960 --> 00:49:42,840 We hadden het idee om te zeilen op het zure meer. 359 00:49:43,200 --> 00:49:47,120 Het leek me amusant omdat het nog nooit eerder was gedaan. 360 00:50:08,000 --> 00:50:11,000 Katia was absoluut tegen. Ze is een geochemicus. 361 00:50:13,760 --> 00:50:19,120 Michel Wolff en ik, de chemici, weigerden mee te doen. 362 00:50:19,280 --> 00:50:25,080 We waren ons te bewust van de gevaren. Het is tenslotte geconcentreerd zuur. 363 00:50:42,360 --> 00:50:45,400 Het waren uiteindelijk de geologen, de onbewusten... 364 00:50:45,560 --> 00:50:47,840 ...die het zure meer op gingen. 365 00:50:50,320 --> 00:50:54,080 We hadden voor 100 frank een opblaasboot gekocht op een rommelmarkt. 366 00:50:55,440 --> 00:50:58,120 Het was een gebruikte boot. We zouden geen nieuwe gebruiken. 367 00:50:58,200 --> 00:51:00,280 We zijn geen volslagen idioten. 368 00:51:09,880 --> 00:51:14,320 We waren niet bang. Of eerst wel, maar het was zo spannend. 369 00:51:14,400 --> 00:51:17,560 Ik doe altijd graag wat mensen me verbieden. 370 00:51:46,600 --> 00:51:49,400 Plotseling eet het zuur door de stalen kabel... 371 00:51:49,600 --> 00:51:52,440 ...en claimt de monsterfles op de bodem van het meer. 372 00:51:58,320 --> 00:51:59,760 De missie is voorbij. 373 00:52:01,880 --> 00:52:04,560 Een tegenwind sleurt ze verder van de kust. 374 00:52:05,680 --> 00:52:09,520 De volgende drie uur worstelen ze om terug te komen. 375 00:52:12,200 --> 00:52:13,720 Katia is woest. 376 00:52:25,120 --> 00:52:28,520 Ik wil niet filosofisch zijn, maar het was Nietzsche die zei... 377 00:52:28,600 --> 00:52:32,000 'Een dwaas is iemand die alles behalve zijn verstand heeft verloren.' 378 00:52:36,640 --> 00:52:39,160 Je voer over het oppervlak van het meer... 379 00:52:39,280 --> 00:52:41,640 ...om de samenstelling te bestuderen in een rubberbootje? 380 00:52:41,800 --> 00:52:47,680 Maar de chemici van het team, die wisten wat zuur is, weigerden te gaan. 381 00:52:47,760 --> 00:52:51,960 Alleen de onnadenkende geologen gingen. We drinken voor we vertrekken. 382 00:52:52,720 --> 00:52:56,920 Met de tijd perfectioneer Maurice de legende van Maurice Krafft. 383 00:52:57,280 --> 00:53:01,280 Je wordt de vulkaan-duivel genoemd. -Ja, ik heb hoorns. 384 00:53:02,800 --> 00:53:06,560 Het is het mooiste fenomeen, met grootste natuurlijke spektakel. 385 00:53:06,640 --> 00:53:09,680 De open zee is waardeloos, in vergelijking. 386 00:53:12,160 --> 00:53:16,480 En hij en Katia zijn goed geworden in zichzelf spelen. 387 00:53:17,200 --> 00:53:20,440 Hoeveel vulkanen hebben jullie de afgelopen 20 jaar gezien? 388 00:53:20,520 --> 00:53:23,440 Katia heeft er 170 gezien en ik 150. 389 00:53:23,520 --> 00:53:26,920 Zij heeft er 20 meer gezien. Het is een probleem in onze relatie. 390 00:53:27,000 --> 00:53:29,400 Men zegt dat jullie nogal vulkanisch zijn. 391 00:53:33,720 --> 00:53:38,200 Ik ben geen filmmaker. Ik ben een dwalende vulkanoloog... 392 00:53:38,320 --> 00:53:40,840 ...gedwongen om films te maken om te kunnen dwalen. 393 00:53:43,400 --> 00:53:47,920 Ondanks wat Maurice zegt, suggereren hun beelden iets anders. 394 00:53:56,200 --> 00:53:59,480 Bijvoorbeeld, hoe laten ze zien dat hun werk slopend is. 395 00:54:01,080 --> 00:54:02,800 Misschien zo? 396 00:54:06,000 --> 00:54:07,040 Of zo? 397 00:54:10,320 --> 00:54:13,160 Hoe laten ze zien hoe je in de afgrond staart? 398 00:54:14,640 --> 00:54:16,280 Misschien zo. 399 00:54:21,480 --> 00:54:24,320 Hoe laten ze geologische schaal zien? 400 00:54:27,000 --> 00:54:28,520 Met zulke beelden? 401 00:54:41,080 --> 00:54:42,440 En dit dan? 402 00:54:52,400 --> 00:54:55,760 Waarom werd dit beeld vastgelegd met hun beperkte meters film? 403 00:54:58,240 --> 00:55:00,440 Voor wat of wie was het? 404 00:55:11,520 --> 00:55:15,000 Af en toe moeten Katia en Maurice terug naar de Elzas... 405 00:55:15,440 --> 00:55:18,480 ...om hun foto's en video's om te zetten in boeken en films. 406 00:55:20,080 --> 00:55:22,920 Hier zijn ze inwoners van deze menselijke wereld. 407 00:55:31,880 --> 00:55:33,680 Zo, het begint. 408 00:55:36,480 --> 00:55:40,960 Als ik niet naar vulkanen kan, smacht ik naar ze. 409 00:55:41,080 --> 00:55:43,680 Dus maak ik kleine vulkanen thuis. 410 00:55:46,440 --> 00:55:49,520 Als je vraagt: 'Ben je gelukkig?' Dan zeg ik: 'Absoluut niet.' 411 00:55:49,640 --> 00:55:52,320 Want deze wereld zit niet goed in elkaar. 412 00:55:53,360 --> 00:55:55,320 Als ik stenen kon eten... 413 00:55:55,440 --> 00:55:58,480 ...dan zou ik op de vulkanen blijven en nooit omlaag komen. 414 00:56:04,600 --> 00:56:08,000 We zien de wereld niet langer met alle middelmatigheid. 415 00:56:09,120 --> 00:56:14,680 Ik wil graag altijd op kraters zijn om ze egoïstisch gade te slaan. 416 00:56:19,040 --> 00:56:23,040 Om terug naar hun thuis op de vulkaan te gaan, moeten ze de rekeningen betalen. 417 00:56:24,560 --> 00:56:30,480 Katia catalogiseert de beelden, schrijft de boeken en doet de logistiek. 418 00:56:32,920 --> 00:56:36,240 Maurice geeft de lezingen, doet de media-optredens... 419 00:56:36,360 --> 00:56:39,520 ...en probeert tevergeefs zijn lava-kanotrip te plannen. 420 00:56:39,640 --> 00:56:43,960 Ik wil meedrijven met een gesmolten lavastroom. Katia wil niet. 421 00:56:44,040 --> 00:56:46,560 Ze zei dat ze mijn laatste foto neemt als ik ga. 422 00:56:48,320 --> 00:56:50,120 Hij bewerkt ook hun films. 423 00:56:57,760 --> 00:57:01,520 Op een vulkaan kan men zich meten tegen het obstakel... 424 00:57:02,720 --> 00:57:06,880 ...en tegelijkertijd de innerlijke wijsheid vergaren... 425 00:57:07,000 --> 00:57:09,920 ...die nodig is onze gekwelde wereld. 426 00:57:10,600 --> 00:57:13,800 Terwijl we deze beelden bekijken... 427 00:57:13,880 --> 00:57:18,720 ...barsten er dertig vulkanen uit over de hele wereld. Ze wachten op u. 428 00:57:20,840 --> 00:57:22,120 Bal is in... 429 00:57:23,960 --> 00:57:25,080 Gevaar. 430 00:57:27,560 --> 00:57:29,320 Gevaar. 431 00:57:32,920 --> 00:57:36,240 In de Verenigde Staten neemt vulkanoloog Harry Glicken... 432 00:57:36,360 --> 00:57:40,800 ...deze foto van Mount Saint Helens op 17 mei 1980. 433 00:57:42,000 --> 00:57:44,320 Wat volgt zijn enkele van de bekendste beelden... 434 00:57:44,440 --> 00:57:45,960 ...van wat morgen hier zal gebeuren... 435 00:57:46,480 --> 00:57:52,400 ...beginnend om 8.32 uur en 11,4 seconden, Pacifische tijd. 436 00:57:58,680 --> 00:58:04,920 We hebben hier een uitbarsting. Er komt een grote lawine vanaf. 437 00:58:06,080 --> 00:58:09,800 We hebben het, jongens. De hele noordwestelijke sectie. 438 00:58:10,600 --> 00:58:13,360 Vancouver. Vancouver. Dit is het. Dit is het. 439 00:58:15,960 --> 00:58:20,280 Heren, de kampeerder en de auto... 440 00:58:20,360 --> 00:58:23,400 ...ten zuiden van me zijn bedekt. 441 00:58:24,120 --> 00:58:25,880 Het gaat mij ook raken. 442 00:58:27,960 --> 00:58:30,920 53 kilometer naar het oosten op Mount Adams... 443 00:58:31,160 --> 00:58:33,040 ...neemt een wandelaar deze foto's. 444 00:58:34,920 --> 00:58:39,240 56 kilometer naar het noordwesten wordt dit beeld gemaakt. 445 00:58:40,640 --> 00:58:44,520 Ergens verderop legt een 8mm-filmcamera dit vast. 446 00:58:53,000 --> 00:58:57,560 Maurice en Katia filmden of fotografeerden deze uitbarsting niet... 447 00:58:57,800 --> 00:59:00,080 ...want ze konden het niet zien of horen. 448 00:59:03,840 --> 00:59:06,200 Ik zet de TV aan en zie de verslaggever... 449 00:59:06,320 --> 00:59:09,520 ...die praat over een enorme explosie bij Saint Helens. 450 00:59:10,520 --> 00:59:14,360 Ik zei tegen Katia: 'We hebben de explosie gemist, het is ongelooflijk.' 451 00:59:14,440 --> 00:59:16,520 Ik was onuitstaanbaar. 452 00:59:25,840 --> 00:59:32,240 Terwijl as neerdaalt in de omgeving, naderen Katia en Maurice. 453 01:02:01,600 --> 01:02:04,760 Katia en Maurice zullen drie maanden in de as doorbrengen... 454 01:02:05,920 --> 01:02:09,800 ...om deze kracht te bekijken, te fotograferen en te bestuderen. 455 01:02:12,560 --> 01:02:15,720 En stukje bij beetje schetsen zij en hun collega's... 456 01:02:16,000 --> 01:02:21,320 ...een duidelijk beeld van de gebeurtenis met getallen als 2,8... 457 01:02:21,760 --> 01:02:25,320 ...het aantal kubieke kilometers grond dat door de berg werd afgestoten. 458 01:02:27,440 --> 01:02:30,360 25.000, de kracht van de uitbarsting gemeten... 459 01:02:30,440 --> 01:02:34,520 ...in atoombommen zoals de bom die de VS op Hiroshima gooide. 460 01:02:36,000 --> 01:02:39,320 57, het officiële dodental. 461 01:02:44,440 --> 01:02:48,400 Op een gegeven moment vinden ze de gesmolten tapes van David Johnston. 462 01:02:50,800 --> 01:02:53,920 Een van de twee vulkanologen die omkwamen op Mount Saint Helens... 463 01:02:54,000 --> 01:02:56,680 ...was een jarenlange vriend genaamd David Johnston. 464 01:02:56,760 --> 01:02:58,920 Hij was tien kilometer ten noorden van de vulkaan. 465 01:02:59,520 --> 01:03:01,880 Hij kreeg de volle laag. 466 01:03:01,960 --> 01:03:05,800 Hij had nog net tijd om te zeggen: 'Vancouver, Vancouver, dit is it.' 467 01:03:06,600 --> 01:03:11,680 We vonden de arme man nooit. Hij werd volledig weggevaagd. 468 01:03:13,600 --> 01:03:16,360 En waarom was hij op zo'n gevaarlijke plek? 469 01:03:16,440 --> 01:03:20,520 Nou, we verwachtten dat de stroom ten noorden van de vulkaan zou gaan... 470 01:03:20,600 --> 01:03:24,160 ...maar we dachten dat die niet verder dan zeven of acht kilometer zou gaan. 471 01:03:24,240 --> 01:03:26,880 Maar hij ging tot 30 kilometer. 472 01:03:31,600 --> 01:03:37,280 Wat ze ook ontdekken na de uitbarsting, ze komen niet dichterbij het antwoord... 473 01:03:37,360 --> 01:03:40,600 ...hoe ze de meest kritieke metingen vooraf moeten doen. 474 01:03:41,840 --> 01:03:45,800 We weten niet hoe we de intensiteit van een uitbarsting kunnen voorspellen... 475 01:03:45,880 --> 01:03:48,200 ...en wat de zogenoemde 'trigger' is... 476 01:03:48,280 --> 01:03:50,920 ...het moment dat een uitbarsting echt begint. 477 01:03:51,080 --> 01:03:53,720 Het exacte moment dat magma onstabiel wordt. 478 01:03:53,800 --> 01:03:57,120 Dat kunnen we niet meten. Het begint plotseling. 479 01:04:00,040 --> 01:04:05,440 Vanaf dit moment wijden ze hun leven aan dit soort vulkaan. 480 01:04:06,240 --> 01:04:09,360 De grijze vulkaan. De dodelijke vulkaan. 481 01:04:15,000 --> 01:04:18,160 Ze interesseren me meer omdat ze minder bekend zijn... 482 01:04:18,360 --> 01:04:21,240 ...gevaarlijker, moeilijker te bereiken. 483 01:04:27,840 --> 01:04:32,920 Het zijn net bommen met aangestoken lont, maar de lengte van de lont is onbekend. 484 01:04:43,960 --> 01:04:46,960 Je hebt aswolken van 30 of 40 kilometer hoog... 485 01:04:47,040 --> 01:04:49,760 ...en pyroclastische stoten van 1000 kilometer per uur... 486 01:04:49,880 --> 01:04:54,040 ...die alles tot op 40 kilometer afstand in enkele seconden wegvagen. 487 01:04:58,840 --> 01:05:00,880 Grijze vulkanen kunnen dodelijk zijn... 488 01:05:01,440 --> 01:05:04,520 ...maar hun as zorgt voor de vruchtbaarste grond ter wereld... 489 01:05:05,000 --> 01:05:07,600 ...zoals aangetoond door deze enorme raap. 490 01:05:11,520 --> 01:05:15,120 In tegenstelling tot rode vulkanen, die ontstaan als platen uit elkaar gaan... 491 01:05:15,440 --> 01:05:18,960 ...ontstaan grijze als platen botsen, waardoor druk en hitte... 492 01:05:19,040 --> 01:05:22,400 ...blijven opbouwen tot een catastrofale ontlading. 493 01:05:24,160 --> 01:05:28,760 Bekende uitbarstingen zijn Vesuvius in het jaar 79... 494 01:05:29,440 --> 01:05:34,240 ...Tambora in 1815 en Mont Pelée in 1902. 495 01:05:37,480 --> 01:05:41,880 Hier is een relatief kleine, Galunggung, in 1982. 496 01:05:48,440 --> 01:05:51,440 En dit is op Una-Una in 1983. 497 01:05:55,560 --> 01:06:01,600 Van de 350 vulkanologen in de wereld zijn er maar 50, en ik ben er één van... 498 01:06:01,680 --> 01:06:06,400 ...die gespecialiseerd zijn in explosieve vulkanen, de grijze, de dodelijke. 499 01:06:19,360 --> 01:06:22,840 APRIL MEI JUNI 500 01:06:22,920 --> 01:06:26,880 JULI AUGUSTUS SEPTEMBER 501 01:06:35,000 --> 01:06:36,960 Voor elke vulkaanuitbarsting... 502 01:06:37,040 --> 01:06:40,480 ...krijgt de vulkaan rillingen, als een ziek persoon. 503 01:06:40,600 --> 01:06:43,400 De aarde schudt door het stijgende magma. 504 01:06:43,480 --> 01:06:46,000 Ze zwelt ook, alsof er een abces wordt gevormd. 505 01:06:47,000 --> 01:06:50,120 De hellingen worden steiler, de kraters worden groter. 506 01:06:50,200 --> 01:06:55,240 En de adem van de vulkaan verandert ook. Hij wordt vies. 507 01:06:55,320 --> 01:06:58,280 De samenstelling van de vulkanische gassen verandert... 508 01:06:58,360 --> 01:07:01,880 ...en de temperatuurt stijgt 509 01:07:03,480 --> 01:07:05,600 Er kunnen voortekenen zijn voor een uitbarsting... 510 01:07:06,200 --> 01:07:10,160 ...maar er is geen zekerheid. Geen manier om de exacte timing te weten. 511 01:07:11,240 --> 01:07:13,680 En timing is alles in de menselijke wereld. 512 01:07:17,720 --> 01:07:23,160 In 1884 werd de tijd bepaald met machines, niet volgens de wilde ritmes van de aarde. 513 01:07:24,600 --> 01:07:27,560 Niet meer met de zon, maan en sterren. 514 01:07:27,800 --> 01:07:31,880 Er werd vertrouwd op gefabriceerde intervallen om treinen te coördineren... 515 01:07:31,960 --> 01:07:34,160 ...die uit de aarde gerukte mineralen vervoerden. 516 01:07:34,320 --> 01:07:35,920 NULMERIDIAAN VAN DE WERELD 517 01:07:36,000 --> 01:07:39,800 Deze nieuwe spoorwegtijd werd omarmd door het Britse Rijk en werd snel... 518 01:07:39,880 --> 01:07:41,000 ...overal gebruikt. 519 01:07:45,320 --> 01:07:47,400 Maar een vulkaan kan niet gepland worden. 520 01:07:49,680 --> 01:07:51,880 De lengte van de lont is nooit bekend. 521 01:07:59,840 --> 01:08:03,560 Speelt de vulkanoloog die naar een uitbarsting gaat... 522 01:08:03,680 --> 01:08:06,720 ...een soort Russisch roulette? 523 01:08:07,920 --> 01:08:10,960 Zolang hij alleen zijn eigen leven waagt, is het goed. 524 01:08:11,400 --> 01:08:15,200 Maar als de autoriteiten hem vragen wat te doen... 525 01:08:15,280 --> 01:08:19,560 ...zeg ik: 'Bij twijfel, evacueren.' 526 01:08:23,960 --> 01:08:29,680 Dit is een kaart van de Nevado del Ruiz, een vulkaan in de Colombiaanse Andes. 527 01:08:30,240 --> 01:08:34,880 Hij toont de dreiging van een uitbarsting. Alles wijst erop dat dit zal gebeuren... 528 01:08:35,840 --> 01:08:39,800 ...zoals Colombia's geologen meldden in rapporten aan ambtenaren. 529 01:08:41,120 --> 01:08:44,480 Dit rapport van 7 oktober 1985... 530 01:08:44,560 --> 01:08:48,080 ...verklaart dat er 100 procent kans is op modderstromen... 531 01:08:48,480 --> 01:08:52,120 ...met groot gevaar voor Armero en de omliggende stadjes. 532 01:08:53,920 --> 01:08:55,800 Katia en Maurice zijn deel van een koor... 533 01:08:55,880 --> 01:08:58,640 ...dat roept om waarschuwingssystemen en evacuatieplannen. 534 01:09:00,480 --> 01:09:01,760 Ze weten wat zal gebeuren. 535 01:09:03,680 --> 01:09:06,840 Maar de besluitvormers vinden deze plannen te duur. 536 01:09:29,720 --> 01:09:35,160 Op 14 november 1985 gaan deze beelden de wereld over. 537 01:09:40,920 --> 01:09:43,400 De vulkaan barstte de vorige dag uit... 538 01:09:43,880 --> 01:09:49,040 ...de modderstromen verzwolgen de dorpen 's nachts terwijl de bewoners sliepen. 539 01:09:55,040 --> 01:09:58,520 Katia komt aan terwijl Maurice lezingen geeft in Frankrijk... 540 01:09:58,880 --> 01:10:00,440 ...om hun laatste film te promoten. 541 01:11:02,200 --> 01:11:05,200 Het aantal doden stijgt tot 22.000... 542 01:11:06,160 --> 01:11:07,920 ...en dan 23.000. 543 01:11:09,280 --> 01:11:11,560 Sommige verslagen zeggen 25.000. 544 01:11:12,880 --> 01:11:14,640 Het exacte aantal is onbekend. 545 01:11:19,680 --> 01:11:21,720 Overlevenden zouden later vertellen... 546 01:11:22,320 --> 01:11:29,160 Ik keek omhoog naar de rivier op de berg en ik zag zo veel modder. 547 01:11:31,520 --> 01:11:35,440 En toen werd ik geraakt en bedekt. 548 01:11:36,960 --> 01:11:39,280 Mensen renden rond, schreeuwend. 549 01:11:39,360 --> 01:11:43,000 'Mijn zoon werd meegesleurd, mijn vrouw werd meegesleurd. 550 01:11:43,880 --> 01:11:47,720 Alleen ik ben over' of: 'We zijn nog maar met z'n tweeën.' 551 01:11:49,160 --> 01:11:53,040 We vonden stukken van armen, voeten en hoofden. 552 01:11:54,120 --> 01:11:58,320 De familie die we zochten, vonden we niet. 553 01:12:09,640 --> 01:12:13,280 Katia verlangt naar Maurice, die nu waarschijnlijk een lezing geeft... 554 01:12:13,680 --> 01:12:15,920 ...over de creatieve kracht van vulkanen. 555 01:12:19,000 --> 01:12:22,000 Ze twijfelt voor het eerst aan haar levensdoel. 556 01:12:27,440 --> 01:12:30,560 Het is het moeilijkst als dit soort problemen zich voordoen... 557 01:12:30,640 --> 01:12:36,040 ...verwoeste dorpen, door de ramp geteisterde mensen. 558 01:12:37,240 --> 01:12:40,760 Dan schamen we ons om ons vulkanologen te noemen. 559 01:12:50,560 --> 01:12:53,800 In de 18e en 19e eeuw waren er grote rampen... 560 01:12:53,880 --> 01:12:58,000 ...met vele slachtoffers, vaak door een gebrek aan informatie. 561 01:12:58,160 --> 01:13:02,920 Maar hoe is dit mogelijk in de 20e eeuw terwijl iedereen het wist? 562 01:13:05,280 --> 01:13:08,320 Er bleef een brok in mijn keel. 563 01:13:08,400 --> 01:13:12,240 22.000 doden in Ruiz, in Colombia, op 13 november 1985. 564 01:13:12,360 --> 01:13:16,800 Gewoon omdat de autoriteiten de vulkanologen niet geloofden. 565 01:13:20,320 --> 01:13:25,240 Katia en Maurice wijdden hun leven aan het vastleggen van de hartslag van de aarde... 566 01:13:25,680 --> 01:13:27,160 ...en hoe haar bloed vloeit. 567 01:13:28,160 --> 01:13:31,960 Nu voelen ze hun eigen menselijke hart kloppen en breken. 568 01:13:45,680 --> 01:13:47,560 Lang geleden zei Maurice... 569 01:13:48,160 --> 01:13:52,160 Ik vind het moeilijk mensen te begrijpen. Ik bedoel, ik ben er één. 570 01:13:52,240 --> 01:13:56,400 Ik ren niet voortdurend van ze weg. 571 01:13:58,760 --> 01:14:01,880 Ik geloof dat ik door op vulkanen te leven, weg van de mensen... 572 01:14:01,960 --> 01:14:05,160 ...uiteindelijk van mensen zal houden. 573 01:15:57,120 --> 01:15:59,680 Vulkanen moeten verwoesten om te creëren... 574 01:16:00,720 --> 01:16:03,680 ...maar moet deze weerspannige cyclus mensenlevens opeisen? 575 01:16:08,200 --> 01:16:11,800 Vulkanen zijn de mooiste dingen in de natuur, maar ze doden. 576 01:16:11,880 --> 01:16:16,520 Het is een van mijn dromen dat vulkanen niet langer doden. 577 01:16:22,400 --> 01:16:27,960 Die verschrikkelijke modderstromen in Armero doodden 25.000 mensen. 578 01:16:28,520 --> 01:16:32,600 We hadden dat kunnen voorkomen als we mensen hadden geleerd te evacueren. 579 01:16:33,800 --> 01:16:40,400 Technische rapporten betekenen niets voor mensen die niets van vulkanen weten. 580 01:16:40,480 --> 01:16:43,320 Dus bedachten we om filmprogramma's te maken. 581 01:16:43,440 --> 01:16:49,920 Als we een overheid beelden laten zien van de slachtoffers, de schade, de gevaren... 582 01:16:50,080 --> 01:16:53,120 ...dan geloven ze ons misschien. Misschien overtuigen we ze. 583 01:16:57,960 --> 01:17:01,200 Katia en Maurice gaan op jacht naar de zeldzaamste... 584 01:17:01,400 --> 01:17:05,360 ...dodelijkste krachten voor nog een film over vulkanische gevaren. 585 01:17:21,840 --> 01:17:25,000 Ze deden er een jaar over om deze beelden te verkrijgen... 586 01:17:25,320 --> 01:17:27,160 ...op Alaska's Augustine. 587 01:17:36,520 --> 01:17:41,120 We wisten dat het gevaarlijk was wegens de pyroclastische stoot. 588 01:17:41,200 --> 01:17:46,400 Maar we kwamen voor het eerst erg dichtbij, zo'n 50 meter. 589 01:17:52,120 --> 01:17:56,160 Je bent maar een vlieg in een pan overkokende melk. 590 01:18:04,960 --> 01:18:07,520 Het was een volledig stil fenomeen. 591 01:18:09,400 --> 01:18:12,000 Het was helemaal niet eng om te zien. 592 01:18:18,880 --> 01:18:22,120 Het trok ons aan, als een magneet, dichter en dichterbij... 593 01:18:22,240 --> 01:18:24,640 ...en we zeiden: 'We zijn volslagen gek.' 594 01:18:24,760 --> 01:18:29,440 Het was een uniek moment voor ons, dus we zeiden: 'We riskeren het.' 595 01:18:40,000 --> 01:18:44,040 De camera trilt alsof hij zegt of je moet blijven of vluchten. 596 01:18:48,400 --> 01:18:51,440 Misschien is het omdat hun collega Juergen Kienle... 597 01:18:51,600 --> 01:18:54,240 ...op het punt staat ze weg te trekken van de brandende aswolk... 598 01:18:54,320 --> 01:18:55,480 ...in de laatste seconde. 599 01:19:43,480 --> 01:19:47,040 Enkele jaren later zal hun overlijdensakte dit aanhalen... 600 01:19:47,120 --> 01:19:50,240 ...als het moment waarop Katia en Maurice erop aandrongen dat de risico's... 601 01:19:50,320 --> 01:19:51,840 ...altijd beperkt moeten worden... 602 01:19:53,560 --> 01:19:56,640 ...maar dat deze studie dichtbij gedaan moest worden. 603 01:20:22,480 --> 01:20:23,800 Maurice zei eens... 604 01:20:24,880 --> 01:20:28,760 'Kijk hoe klein wij mensen zijn naast de vulkanische kracht. 605 01:20:30,040 --> 01:20:33,560 Het enige dat zal blijven van onze passage is dat we kunnen schrijven... 606 01:20:34,000 --> 01:20:35,880 ...verhalen vertellen en filmen.' 607 01:21:18,960 --> 01:21:20,920 Als je op elk moment kunt sterven... 608 01:21:22,480 --> 01:21:23,840 ...wat laat je dan achter? 609 01:21:30,320 --> 01:21:32,760 Ik heb zo veel prachtige dingen gezien. 610 01:21:33,560 --> 01:21:40,280 Ik voel me alsof ik meer dan 100 jaar oud ben met wat ik ervaren heb. 611 01:21:47,880 --> 01:21:51,240 Dus eerlijk gezegd, zou ik gaan zonder angst. 612 01:21:52,000 --> 01:21:54,880 Ik doe alles om zo te blijven leven. 613 01:22:00,520 --> 01:22:05,720 Maurice en ik doen alles samen. We kunnen niet werken zonder elkaar. 614 01:22:09,560 --> 01:22:14,320 Ik vind het fijn als hij voor me loopt. Omdat hij twee keer zo zwaar is als ik... 615 01:22:15,000 --> 01:22:18,400 ...weet ik dat ik kan gaan waar hij gaat. 616 01:22:19,760 --> 01:22:24,720 Ik volg hem omdat ik liever bij hem ben als hij sterft. Dus ik volg. 617 01:22:25,160 --> 01:22:27,960 Soms ga ik voorop. 618 01:22:37,040 --> 01:22:42,960 Een reeks krachten botst in de planeet gedurende de enorme geologische tijd... 619 01:22:43,520 --> 01:22:48,920 ...om één uitbarsting te veroorzaken die de aarde voor altijd opnieuw vormt. 620 01:22:51,520 --> 01:22:54,400 En in de twee miljoen jaar van de mensheid... 621 01:22:55,080 --> 01:23:00,000 ...worden twee mensen geboren op dezelfde plek, in dezelfde tijd... 622 01:23:00,880 --> 01:23:02,480 ...en ze houden van hetzelfde. 623 01:23:04,720 --> 01:23:07,480 En die liefde bracht ons dichter bij de aarde. 624 01:23:13,400 --> 01:23:19,200 Hoi, Toto, met Maurice. We gaan naar Japan voor een uitbarsting. 625 01:23:20,320 --> 01:23:22,720 Het is dinsdag, 12.00 uur 's middags, we zijn op het vliegveld. 626 01:23:22,800 --> 01:23:26,040 Er is een uitbarsting op de Unzen die me erg interesseert. 627 01:23:26,120 --> 01:23:30,640 We kwamen gisteren terug uit Martinique. We dachten eraan om naar Parijs te gaan... 628 01:23:30,720 --> 01:23:35,440 ...maar we vertrekken vandaag naar Japan. Oké, veel liefs, dag. 629 01:23:44,960 --> 01:23:47,120 3 juni 1991... 630 01:23:47,640 --> 01:23:51,560 ...de Unzen begint te ontwaken na een slaap van 200 jaar. 631 01:23:52,520 --> 01:23:54,680 De berg rommelt sinds mei... 632 01:23:55,240 --> 01:23:58,560 ...maar vandaag zal er iets verschuiven in de aarde. 633 01:24:32,280 --> 01:24:36,480 We hopen altijd, maar we kunnen niet zeker zijn en we weten niets. 634 01:24:36,880 --> 01:24:41,560 Er zijn grote blokken op de top en ze moeten omlaag komen, maar wanneer? 635 01:24:51,320 --> 01:24:54,040 Net na 16.00 uur begint het te regenen. 636 01:24:55,720 --> 01:24:57,920 De noorderwind neemt as mee. 637 01:24:59,440 --> 01:25:01,160 Iets lijkt anders dit keer. 638 01:25:04,600 --> 01:25:09,080 De mist verduistert hun zicht, dus Katia en Maurice gaan dichterbij... 639 01:25:09,240 --> 01:25:11,600 ...met hun vriend, Harry Glicken, om beter beeld te krijgen. 640 01:26:12,720 --> 01:26:16,600 Een journalist die zijn camera achterliet maakte deze opname. 641 01:26:30,720 --> 01:26:33,400 En er is dit moment vlak voor de knal. 642 01:26:34,000 --> 01:26:36,920 De laatst bekende opname van Katia en Maurice samen. 643 01:26:44,600 --> 01:26:48,640 Japanse ambtenaren gaven Katia en Maurice's vriend, Yves, deze foto. 644 01:26:49,440 --> 01:26:52,160 Hun urnen rusten in de tempel in Shimabara... 645 01:26:52,240 --> 01:26:53,680 ...onderaan de Unzen. 646 01:26:58,200 --> 01:27:01,800 De markeringen in de buurt van de stoot wezen erop... 647 01:27:01,920 --> 01:27:04,360 ...dat Katia en Maurice naast elkaar stonden. 648 01:27:06,480 --> 01:27:10,480 Er werden twee dingen gevonden. Een camera en een horloge... 649 01:27:11,200 --> 01:27:15,160 ...met de wijzers voor altijd bevroren op 16.18 uur. 650 01:27:19,880 --> 01:27:23,560 Net aan de andere kant van de Oost-Chinese Zee beeft de Pinatubo. 651 01:27:24,520 --> 01:27:27,480 Over een week explodeert hij in de spectaculairste... 652 01:27:27,560 --> 01:27:30,240 ...vulkaanuitbarsting die de Filipijnen ooit hebben gezien. 653 01:27:31,520 --> 01:27:33,840 58.000 mensen worden geëvacueerd. 654 01:27:34,920 --> 01:27:37,480 Ambtenaren namen de waarschuwingen serieus... 655 01:27:37,760 --> 01:27:41,600 ...dankzij de film van Katia en Maurice over het begrijpen van vulkanen. 656 01:27:49,200 --> 01:27:52,080 Aan de andere kant van de wereld, bij de Frans-Duitse grens... 657 01:27:52,520 --> 01:27:57,720 ...bewegen de breuklijnen van de Vogezen ende Rijn onmerkbaar onder de aarde. 658 01:28:20,560 --> 01:28:26,400 Ik, Katia en de vulkanen, het is een liefdesverhaal. 659 01:28:30,680 --> 01:28:36,280 Wat zeker is, is dat we ons geen ander leven kunnen voorstellen. 660 01:30:09,960 --> 01:30:16,800 OPGEDRAGEN HEN DIE VIELEN OP DE UNZEN, 3 JUNI 1991. 661 01:33:22,400 --> 01:33:24,400 Ondertiteld door: Agnes Crefcoeur