1
00:00:06,089 --> 00:00:09,926
SEBUAH DOKUMENTARI NETFLIX
2
00:00:11,177 --> 00:00:14,639
Jika bukan kerana Bill Russell
memenangi semua kejohanan itu
3
00:00:14,723 --> 00:00:18,184
tiada sesiapa
akan memperkatakan Boston Celtics.
4
00:00:18,268 --> 00:00:20,812
Betul, ini bukan main-main.
5
00:00:20,895 --> 00:00:23,481
Dia juara terhebat dan paling dominan
6
00:00:23,565 --> 00:00:26,401
tercatat dalam sejarah bola keranjang.
7
00:00:26,985 --> 00:00:30,739
Nak tahu apa ada pada tangannya?
Terlalu banyak cincin.
8
00:00:31,406 --> 00:00:35,410
Sebelas bentuk kesemuanya.
Siapa boleh lawan?
9
00:00:35,493 --> 00:00:37,370
Tiada juara lain sepertinya.
10
00:00:37,454 --> 00:00:40,165
Dia mampu kalahkan Tuhan.
Dialah Big Bang.
11
00:00:40,790 --> 00:00:44,919
11 kejuaraan dalam tangannya,
dua sebagai pemain dan jurulatih.
12
00:00:45,003 --> 00:00:49,299
Lima kali dicalonkan sebagai
Pemain Paling Berharga dalam NBA.
13
00:00:50,300 --> 00:00:53,470
Legasi Bill Russell,
perintis sukan bola keranjang.
14
00:00:54,262 --> 00:01:00,018
Bill pencetus dinasti sukan
paling cemerlang di Amerika.
15
00:01:00,810 --> 00:01:03,730
Apabila nama Bill Russell
disebut oleh pemain liga,
16
00:01:03,813 --> 00:01:04,898
pasti, menang.
17
00:01:04,981 --> 00:01:08,193
Walau tiada jaringan, Bill menang.
Tiada pemain lain boleh.
18
00:01:08,276 --> 00:01:11,362
Seorang pemain paling pintar
di gelanggang.
19
00:01:11,446 --> 00:01:15,283
Bill menggerunkan sesiapa
di gelanggang.
20
00:01:15,366 --> 00:01:19,329
Russell buat saya benci hijau,
sup kepah Boston,
21
00:01:19,412 --> 00:01:21,623
apa-apa yang ada kaitan dengan Boston.
22
00:01:21,706 --> 00:01:27,128
Setiap pasukan dan setiap pemain
dalam liga cuba menumpaskan dinasti.
23
00:01:27,212 --> 00:01:29,422
Hanya seorang hampir berjaya.
24
00:01:30,048 --> 00:01:32,801
Persaingan sengit
dan perlawanan yang hebat.
25
00:01:32,884 --> 00:01:37,305
Ini bak dua raksasa mitos,
lelaki perkasa berebut kejuaraan.
26
00:01:37,388 --> 00:01:40,517
Pertarungan epik yang kita mahu saksikan.
27
00:01:40,600 --> 00:01:44,479
Chamberlain jauh lebih tinggi,
mendominasi semua pemain
28
00:01:44,562 --> 00:01:46,147
dan dia menguasai gelanggang.
29
00:01:46,231 --> 00:01:50,985
Bezanya, dia belum mencipta nama
dan memenangi kejuaraan.
30
00:01:53,196 --> 00:01:56,950
Penerima pingat kebebasan tahun ini
menyerlahkan kehebatan individu
31
00:01:57,033 --> 00:01:58,827
dan aspirasi kepada cita-cita kita.
32
00:01:59,577 --> 00:02:01,788
Berbanding mana-mana atlet seangkatannya,
33
00:02:01,871 --> 00:02:04,415
Bill Russell ialah takrif
istilah "pemenang".
34
00:02:04,499 --> 00:02:07,168
Beliau seorang insan
yang mempertahankan
35
00:02:07,252 --> 00:02:09,420
hak dan maruah semua lelaki.
36
00:02:09,921 --> 00:02:11,256
Pernah berarak degan King.
37
00:02:11,756 --> 00:02:13,091
Seorang penyokong Ali.
38
00:02:13,174 --> 00:02:16,219
Yang mustahil jadi kejayaan baginya
dan dituruti lain kemudian.
39
00:02:16,302 --> 00:02:19,139
Pemimpin sebenar
menjadi contoh kepada yang lain.
40
00:02:19,222 --> 00:02:22,517
Bill ubah banyak peraturan
dan runtuhkan banyak halangan.
41
00:02:22,600 --> 00:02:25,895
Bill memperjuangkan
sesuatu yang lebih besar
42
00:02:25,979 --> 00:02:30,150
iaitu perjuangan
untuk kesetaraan bersukan seperti
43
00:02:30,233 --> 00:02:31,609
orang kulit putih.
44
00:03:16,029 --> 00:03:22,994
BILL RUSSELL
LEGEND
45
00:03:27,749 --> 00:03:28,875
31 JULAI 2022
46
00:03:28,958 --> 00:03:30,543
Awal hari ini, telah diumumkan
47
00:03:30,627 --> 00:03:35,381
Bill Russell, legenda Boston Celtics
meninggal dunia pada usia 88 tahun.
48
00:03:37,050 --> 00:03:40,929
Malam ini, beliau diingati
sebagai seorang atlet dan aktivis.
49
00:03:41,554 --> 00:03:45,266
Perjuangan hayat Bill
di dalam dan di luar gelanggang
50
00:03:45,350 --> 00:03:48,102
membentuk generasi pemain yang lebih baik,
51
00:03:48,186 --> 00:03:49,938
dan kita terhutang budi kepadanya.
52
00:03:50,021 --> 00:03:52,774
Ini patungnya yang dirasmikan
pada tahun 2013.
53
00:03:52,857 --> 00:03:56,361
Ramai telah singgah, berkongsi kenangan,
54
00:03:56,444 --> 00:03:59,072
yang menggambarkan dampak Russell.
55
00:03:59,155 --> 00:04:01,950
BILL RUSSELL
10,000 MATA 12 DIS 1964
56
00:04:02,033 --> 00:04:04,452
Saya tak percaya Bill sudah tiada.
57
00:04:04,535 --> 00:04:08,456
Namun, saya mengenang
segala kehebatan yang dilakukannya,
58
00:04:08,539 --> 00:04:10,917
dan sumbangannya kepada manusia.
59
00:04:11,000 --> 00:04:12,752
Itulah yang berlaku.
60
00:04:13,753 --> 00:04:15,713
Tujuh bulan sebelum pemergiannya,
61
00:04:15,797 --> 00:04:18,967
Russell melelongkan
koleksi barang-barang kenangannya.
62
00:04:21,594 --> 00:04:24,097
Semuanya daripada koleksi peribadi Bill,
63
00:04:24,180 --> 00:04:28,476
termasuk cincin kejuaraan,
trofi MPV dan jersi perlawanannya.
64
00:04:28,559 --> 00:04:32,188
Sebahagian kutipan disalurkan
kepada badan amal Russell, MENTOR
65
00:04:32,272 --> 00:04:35,608
sebuah organisasi khusus
demi komitmen hayat Russell
66
00:04:35,692 --> 00:04:38,569
untuk membuka peluang
kepada semua golongan muda.
67
00:04:40,113 --> 00:04:44,701
Saya sendiri nak sikit koleksi itu.
Bill sangat baik kepada saya.
68
00:04:44,784 --> 00:04:45,618
Dia…
69
00:04:45,702 --> 00:04:49,622
Jasanya terhadap hak asasi
di negara ini tiada taranya.
70
00:04:49,706 --> 00:04:51,791
LARANGAN PEMISAHAN
5 PEMAIN CELTICS ENGGAN MAIN
71
00:04:51,874 --> 00:04:56,546
Saya berjaya dapat kesebelasan cincinnya,
dan tiada yang atasi bida saya.
72
00:04:56,629 --> 00:05:00,842
Saya teringin dapatkan
manuskrip salah sebuah bukunya,
73
00:05:00,925 --> 00:05:03,845
misalnya draf asal Second Wind,
74
00:05:03,928 --> 00:05:06,014
kerana itu juga istimewa.
75
00:05:06,097 --> 00:05:08,182
Pembeli dalam talian, 950,000.
76
00:05:08,266 --> 00:05:09,559
Bida ketiga dan terakhir.
77
00:05:11,561 --> 00:05:14,814
Dijual $ 950,000
kepada pembeli dalam talian.
78
00:05:16,774 --> 00:05:20,945
CELTICS - SELAMAT DATANG KE BOSTON
79
00:05:21,362 --> 00:05:24,157
Perlawanan bola keranjang
mula dan tamat dengan jam.
80
00:05:24,240 --> 00:05:25,950
Begitu juga kerjaya bola keranjang.
81
00:05:30,913 --> 00:05:34,542
Di luar perlawanan,
jarang ditemukan panduan berguna
82
00:05:34,625 --> 00:05:37,211
untuk mengetahui mula dan akhir peristiwa.
83
00:05:40,048 --> 00:05:42,425
Lazimnya, ini bergantung
pada permulaan,
84
00:05:42,508 --> 00:05:43,968
dan sudut pandangan anda.
85
00:05:45,595 --> 00:05:49,682
SELAMAT DATANG KE BOSTON
86
00:05:53,436 --> 00:05:58,733
Pada Disember 1956, Bill dan Rose Russell
mendarat di Lapangan Terbang Logan Boston.
87
00:05:58,816 --> 00:06:01,611
Mereka baru dua minggu berkahwin.
88
00:06:02,195 --> 00:06:05,198
Semasa saya sertai Celtics,
saya tak pernah ke Boston,
89
00:06:05,782 --> 00:06:09,786
langsung, sehingga saya
tiba di sana untuk ikat kontrak.
90
00:06:09,869 --> 00:06:14,582
Bill ialah juara kebangsaan di kolej
dan pemenang pingat emas Olimpik.
91
00:06:15,541 --> 00:06:19,629
Peminat Celtics berharap Bill
dapat bawa kejuaraan itu ke Boston.
92
00:06:33,726 --> 00:06:37,855
Usia saya baru 22 tahun,
masih belum bercukur.
93
00:06:37,939 --> 00:06:40,733
Jadi, saya ada sikit janggut.
94
00:06:41,984 --> 00:06:45,405
Di sidang media pertama,
soalan pertama yang ditanya,
95
00:06:45,488 --> 00:06:47,740
"Bila awak akan cukur janggut?"
96
00:06:47,824 --> 00:06:51,077
Tak terfikir langsung saya.
Lalu saya menyarankan,
97
00:06:51,619 --> 00:06:55,164
"Selepas Celtics menang
kejohanan pertama, saya akan cukur."
98
00:06:56,457 --> 00:06:59,544
"TUGAS PERTAMA RUSSEL:
TANAM KEYAKINAN CELTICS!" - AUERBACH
99
00:07:02,213 --> 00:07:06,175
Ramai beranggapan, ahli sukan Olimpik
pasti kental, tapi tidak Russell.
100
00:07:06,259 --> 00:07:10,388
Dia tak menyangka
kejohanan profesional amat sengit.
101
00:07:11,514 --> 00:07:15,309
Saya terlepas tiga suku pertama
musim itu, dan tak bertenaga.
102
00:07:15,393 --> 00:07:18,563
Sudah sebulan saya tak sentuh bola.
103
00:07:19,981 --> 00:07:23,901
Saya memasuki liga
tanpa ada langsung keyakinan menjaring.
104
00:07:23,985 --> 00:07:27,029
Saya dikritik tidak akan berjaya
dalam liga profesional
105
00:07:27,113 --> 00:07:30,074
kerana tidak mampu
menjaring bola melewati satu meter.
106
00:07:31,033 --> 00:07:35,538
Logiknya, saya nak berdiri
di luar gelanggang dan buat jaringan.
107
00:07:36,330 --> 00:07:40,793
Tiada satu pun jaringan berjaya
dan penonton akan menggelengkan kepala,
108
00:07:40,877 --> 00:07:43,504
sambil mengutuk bahawa
saya tidak boleh bermain.
109
00:07:46,632 --> 00:07:50,094
Akhbar Boston mempersoalkan
nilai Russell kepada pasukan,
110
00:07:50,178 --> 00:07:52,972
membandingkan prestasinya
dengan pemain muda lain,
111
00:07:53,055 --> 00:07:56,767
penjaring utama di Holy Cross,
Tommy Heinsohn.
112
00:07:57,810 --> 00:08:00,354
Media tidak mengenali Russell.
113
00:08:00,938 --> 00:08:04,317
Umum beranggapan Russell
takkan jadi suatu faktor dalam NBA.
114
00:08:04,400 --> 00:08:08,029
Jaringan yang mudah akan melepasi
papan gol dan tidak mahir bertahan
115
00:08:08,112 --> 00:08:12,158
sehingga kita mempersoalkan
fungsi Russell dalam kelab.
116
00:08:12,241 --> 00:08:14,035
RUSSELL GAGAL BANTU CELCTICS
117
00:08:14,118 --> 00:08:17,163
Russell perlu dikekalkan
dalam jelajah kejohanan.
118
00:08:18,122 --> 00:08:22,960
Auditorium Kiel sesak
pada satu malam Disember 1956.
119
00:08:23,794 --> 00:08:26,964
Bola dilambung. Pemain Hawks,
Bob Pettit dan saya cuba rebut.
120
00:08:27,507 --> 00:08:30,801
"Coon" "Baliklah ke Afrika, babun!"
121
00:08:30,885 --> 00:08:33,679
"Awas, Pettit.
Nanti awak bertukar coklat."
122
00:08:34,180 --> 00:08:36,349
Tak syak siapa yang disorak peminat.
123
00:08:36,849 --> 00:08:39,101
Saya saja atlet Negro kedua-dua pasukan.
124
00:08:41,604 --> 00:08:46,025
Selepas lima perlawanan,
saya meragui kebolehan saya.
125
00:08:46,901 --> 00:08:51,781
Saya pulang, beritahu Rose
untuk sedia berkemas.
126
00:08:51,864 --> 00:08:53,824
Kita takkan lama di sini.
127
00:09:03,459 --> 00:09:06,212
Russell berasal dari San Francisco Bay
sebelum ke Boston.
128
00:09:07,213 --> 00:09:09,465
Dia bersekolah di West Oakland
129
00:09:09,549 --> 00:09:11,634
dan siswa di Universiti San Francisco...
130
00:09:12,385 --> 00:09:16,013
...satu-satunya kolej yang tawarkannya
biasiswa bola keranjang.
131
00:09:17,348 --> 00:09:21,727
Penduduk West Oakland anggap
San Francisco negeri eksotik.
132
00:09:22,728 --> 00:09:25,481
Jambatan Bay jadi jurang pemisah
budaya yang amat besar
133
00:09:25,565 --> 00:09:28,067
sehingga wujud kekangan bahasa.
134
00:09:28,150 --> 00:09:31,529
Saya bergurau tentang
satu kata carut yang tersendiri
135
00:09:31,612 --> 00:09:33,739
sehingga saya ke San Francisco.
136
00:09:34,657 --> 00:09:37,994
Di sana, saya seperti
dalam lautan orang kulit putih.
137
00:09:39,745 --> 00:09:42,832
Saya masuk ke dewan rekreasi
dan seorang pelajar menegur,
138
00:09:42,915 --> 00:09:44,959
"Hei, budak, apa gelaran awak?"
139
00:09:45,876 --> 00:09:50,047
Saya jawab, "William Russell."
Dia nak beri nama panggilan.
140
00:09:50,131 --> 00:09:52,508
Saya balas kembali
dengan ugutan akan belasah dia.
141
00:09:53,593 --> 00:09:57,096
Di USF, mungkin ada
lima pelajar kulit Hitam,
142
00:09:58,097 --> 00:09:58,931
noktah.
143
00:10:00,057 --> 00:10:03,686
Rakan sebilik saya bernama K.C. Jones.
144
00:10:05,313 --> 00:10:07,898
Bill dan K.C. akrab kerana bola keranjang
145
00:10:07,982 --> 00:10:10,318
saling bantu
dan bekerja sambilan untuk sara diri.
146
00:10:10,401 --> 00:10:14,780
Kami berdua tak banyak pakaian.
147
00:10:14,864 --> 00:10:18,200
Saya dapat upah dalam $30 sebulan.
148
00:10:18,284 --> 00:10:22,455
Bekerja potong rumput atau apa-apa saja.
Russell langsung tiada duit.
149
00:10:22,538 --> 00:10:26,334
Kami akan berkongsi seluar dalam.
150
00:10:27,376 --> 00:10:30,838
Sebab itu saja pakaian
yang kami sama-sama muat.
151
00:10:31,339 --> 00:10:35,968
Russell cuba uji bakat sukannya
dalam sukan lain.
152
00:10:37,219 --> 00:10:40,264
Pada musim panas, saya mencuba olahraga.
153
00:10:40,348 --> 00:10:42,683
Saya buat begitu kerana dua sebab.
154
00:10:43,267 --> 00:10:46,604
Hanya wakil universiti
dapat baju panas berbutang.
155
00:10:46,687 --> 00:10:48,648
Saya perlukan baju panas itu.
156
00:10:49,315 --> 00:10:52,151
Sebab kedua, saya suka berlari
dan melompat.
157
00:10:53,361 --> 00:10:55,571
Russell pilih olahraga untuk suka-suka,
158
00:10:55,655 --> 00:10:58,699
dan sertai sukan lompat tinggi.
Gaya lompatannya janggal,
159
00:10:58,783 --> 00:11:01,327
dengan mukanya dahulu melewati palang.
160
00:11:02,161 --> 00:11:04,080
Gayanya lain daripada orang lain.
161
00:11:04,163 --> 00:11:08,250
Dia undur 45 m, mula berlari perlahan,
kemudian semakin laju,
162
00:11:08,334 --> 00:11:11,629
dalam anggaran 160 km sejam,
lalu membuat lompatan.
163
00:11:11,712 --> 00:11:13,881
Lompatannya melewati 2 meter.
164
00:11:13,964 --> 00:11:17,468
Lompatannya hampir setara
ahli sukan lompat tinggi dunia.
165
00:11:18,844 --> 00:11:21,722
Apabila dia cuba amalkan
keupayaan lompatannya
166
00:11:21,806 --> 00:11:25,226
di gelanggang bola keranjang,
jurulatihnya enggan terima.
167
00:11:27,311 --> 00:11:32,358
Ketika di Cal-Berkeley, pemain tengahnya
ialah ahli pasukan kebangsaan.
168
00:11:33,192 --> 00:11:35,611
Saya halang lima cubaan jaringannya.
169
00:11:37,279 --> 00:11:40,241
Perkara seperti itu tak pernah terjadi.
170
00:11:40,324 --> 00:11:43,327
Semasa rehat dan perbincangan pasukan,
171
00:11:43,411 --> 00:11:46,163
saya ditegur jurulatih
tentang cara pertahanan saya itu.
172
00:11:47,665 --> 00:11:50,042
Katanya, pemain pertahanan tak melompat.
173
00:11:50,126 --> 00:11:53,337
Dia tak suka
cara saya halang jaringan dengan melompat.
174
00:11:53,963 --> 00:11:55,965
Perlawanan bersambung. Saya ikut kata,
175
00:11:56,048 --> 00:11:58,884
dan lawan berjaya jaring bola
tiga kali berturut-turut.
176
00:11:58,968 --> 00:12:01,011
Lalu, saya bermain cara saya semula.
177
00:12:04,348 --> 00:12:07,226
Russell 208 cm, menangkisnya begitu saja.
178
00:12:08,728 --> 00:12:12,440
Bill Russell telah mencipta
pertahanan moden dalam bola keranjang.
179
00:12:12,940 --> 00:12:16,110
Dia ubah permainan cara lama...
180
00:12:16,193 --> 00:12:20,614
...gaya orang kulit putih kepada
cara permainan yang kita lihat hari ini.
181
00:12:20,698 --> 00:12:23,117
Melihat rakaman, kita dapat lihat Bill...
182
00:12:23,200 --> 00:12:26,537
...tidak memukul bola keluar
untuk memalukan lawan.
183
00:12:26,620 --> 00:12:29,832
Bola tetap dapat dimain
kerana seperti lantunan masuk.
184
00:12:29,915 --> 00:12:32,251
Lawan di luar, pertahanan di dalam.
185
00:12:32,334 --> 00:12:35,171
Jika Bill berjaya rebut bola,
rakan sepasukannya
186
00:12:35,254 --> 00:12:38,591
dapat rebut bola lebih pantas
dan menjimatkan masa.
187
00:12:38,674 --> 00:12:41,135
Jangkaannya amat luar biasa.
188
00:12:41,635 --> 00:12:43,721
Dia akan naik untuk menghalangnya,
189
00:12:43,804 --> 00:12:46,557
dan sama ada dia akan halang,
190
00:12:46,640 --> 00:12:49,059
atau dia akan buat anda hilang kawalan
191
00:12:49,143 --> 00:12:52,229
atau buat jaringan sipi
atau langsung tak menjaring.
192
00:12:53,481 --> 00:12:57,401
Cara pertahanan Russell
buat USF Dons tak dapat ditandingi.
193
00:12:59,361 --> 00:13:01,822
Dia sedia nak menjaring. Bagus, kawan.
194
00:13:01,906 --> 00:13:03,324
Dons merampasnya.
195
00:13:04,074 --> 00:13:07,536
Dons Bill Russell menang
55 perlawanan berturut-turut
196
00:13:08,037 --> 00:13:10,790
dan satu demi satu kejuaraan NCAA.
197
00:13:10,873 --> 00:13:13,793
Russell diangkat
sebagai Pemain Paling Berharga.
198
00:13:17,087 --> 00:13:18,798
Melihatkan dia bermain saja...
199
00:13:18,881 --> 00:13:22,426
...dan cara dia buat
pasukan lain takut di kolej,
200
00:13:22,510 --> 00:13:23,761
itu sangat istimewa.
201
00:13:23,844 --> 00:13:29,391
Dia punca utama pasukan menang.
202
00:13:29,475 --> 00:13:34,146
Malangnya, anugerah dan keistimewaan
yang patut diterimanya,
203
00:13:34,230 --> 00:13:35,189
dia tak dapat.
204
00:13:35,898 --> 00:13:41,195
Tahun pertama di kolej, purata mata
dan lantunan saya 20 satu perlawanan.
205
00:13:41,278 --> 00:13:43,739
Saya dapat halang minimum
15 jaringan satu perlawanan.
206
00:13:44,240 --> 00:13:46,534
Saya jadi pemain utama dalam kejohanan.
207
00:13:46,617 --> 00:13:50,454
Saya pulang
dan hadiri bankuet California Utara,
208
00:13:50,538 --> 00:13:53,249
tapi tetap orang lain
terpilih sebagai pemain tahunan.
209
00:13:53,332 --> 00:13:56,293
Bagi saya, pemilihannya itu
kerana dia berkulit putih.
210
00:13:56,377 --> 00:13:58,087
Mereka sedar ketakdilan itu.
211
00:13:58,170 --> 00:14:02,299
Mereka minta jurulatih saya sampaikan
supaya saya berucap,
212
00:14:02,383 --> 00:14:06,512
ucap tahniah kepada pemenang
dan harap saya pula dapat tahun depan.
213
00:14:06,595 --> 00:14:08,472
Saya enggan melakukannya.
214
00:14:11,851 --> 00:14:15,938
Memenangi satu demi satu
Kejuaraan Kebangsaan amat menakjubkan.
215
00:14:16,981 --> 00:14:19,859
Tapi saya rasa umum
tidak suka dengan kehadiran...
216
00:14:19,942 --> 00:14:24,154
...tiga orang kulit Hitam
di San Francisco.
217
00:14:24,238 --> 00:14:26,782
Mereka ikuti jelajah tapi tidak dibenarkan
218
00:14:26,866 --> 00:14:29,785
mendaftar di hotel atau makan di restoran.
219
00:14:32,329 --> 00:14:35,374
Situasi yang terjadi
ialah saya tinggalkan hotel,
220
00:14:35,457 --> 00:14:38,043
dan saya ke restoran di tepi jalan.
221
00:14:38,127 --> 00:14:40,379
Saya minta untuk mendapatkan makanan.
222
00:14:42,131 --> 00:14:45,342
Pekedai kata boleh,
cuma saya kena makan di dapur.
223
00:14:45,426 --> 00:14:49,179
Saya menolak
dan kembali ke hotel lalu tidur.
224
00:14:50,598 --> 00:14:55,185
Tahun 1955, dua peristiwa
beri kesan besar kepada saya.
225
00:14:55,269 --> 00:14:59,982
Emmet Till, budak lelaki 14 tahun
dibunuh dua lelaki kulit putih
226
00:15:00,065 --> 00:15:02,443
kononnya mencabul
seorang wanita kulit putih.
227
00:15:02,985 --> 00:15:06,280
Ibunya desak penutup keranda dibuka
di upacara pengebumian,
228
00:15:06,363 --> 00:15:10,075
supaya dunia melihat keganasan
yang dilakukan terhadap anaknya.
229
00:15:11,577 --> 00:15:15,039
Tahun yang sama, Rosa Parks,
seorang tukang jahit kulit Hitam
230
00:15:15,122 --> 00:15:18,292
ditahan kerana enggan
beri penumpang kulit putih duduk
231
00:15:18,375 --> 00:15:20,711
dalam bas awam di Montgomery, Alabama.
232
00:15:21,879 --> 00:15:24,465
Masanya sudah tiba untuk bangkit.
233
00:15:24,548 --> 00:15:27,718
Cukuplah bagi saya
dan inilah penamatnya.
234
00:15:30,137 --> 00:15:33,474
Sebagai remaja kulit Hitam
pada tahun 50-an,
235
00:15:34,350 --> 00:15:38,896
keadaan masa itu sangat sukar.
236
00:15:38,979 --> 00:15:39,980
Namun begitu,
237
00:15:41,315 --> 00:15:43,359
kita mengenepikannya,
238
00:15:43,442 --> 00:15:49,198
masih terus bermain
dan menunjukkan prestasi yang terbaik.
239
00:15:50,532 --> 00:15:54,453
Saya berazam mahu jadi
pemain bola keranjang terunggul.
240
00:15:54,536 --> 00:15:58,040
Saya serahkan jiwa raga saya
selepas berazam.
241
00:15:58,123 --> 00:16:01,961
Segala kebencian dan keajaiban
bersatu demi satu tujuan.
242
00:16:12,638 --> 00:16:14,598
MONROE, LOUISIANA
243
00:16:14,807 --> 00:16:17,142
Bill Russell membesar di Jim Crow Selatan.
244
00:16:17,226 --> 00:16:20,562
Tahun 1930-an,
Bill masih budak di Monroe, Louisiana.
245
00:16:20,646 --> 00:16:24,942
Budaya di Jim Crow Selatan
termasuk pengasingan orang kulit Hitam...
246
00:16:25,025 --> 00:16:29,488
...tiada hak untuk mengundi,
pengasingan ruang,
247
00:16:29,571 --> 00:16:32,157
yang termasuk keganasan
dan hukuman tidak adil.
248
00:16:34,743 --> 00:16:36,537
Jim Crow sentiasa menguatkuasakan
249
00:16:36,620 --> 00:16:39,248
bahawa orang Afrika-Amerika
ialah warga kelas kedua.
250
00:16:39,832 --> 00:16:44,211
Saya sedar saya tinggal
di tempat dengan pengasingan total.
251
00:16:45,087 --> 00:16:48,841
Saya rasa, hidup saya semasa muda,
252
00:16:48,924 --> 00:16:50,467
amat dilindungi.
253
00:16:51,802 --> 00:16:55,222
Ibu bapa saya akan pastikan
saya terpelihara daripada bahaya.
254
00:16:56,974 --> 00:17:00,144
Ayah saya amat arif tentang perhambaan.
255
00:17:01,020 --> 00:17:02,855
Ayah selang satu generasi.
256
00:17:02,938 --> 00:17:04,898
Nenek moyangnya ialah hamba.
257
00:17:04,982 --> 00:17:07,651
Perhambaan ialah penghinaan paling besar,
258
00:17:07,735 --> 00:17:11,030
dan ayah pastikan dia tak pernah dilayan
259
00:17:11,113 --> 00:17:12,990
macam hamba.
260
00:17:13,574 --> 00:17:17,828
Seperkara yang amat penting baginya
261
00:17:17,911 --> 00:17:20,122
ialah menjalani hidup bermaruah,
262
00:17:20,205 --> 00:17:22,624
agar anak-anaknya berbangga dengannya
263
00:17:28,088 --> 00:17:32,259
Ayah bekerja di sebuah kilang
dan telah meminta kenaikan gaji.
264
00:17:33,635 --> 00:17:36,346
Tetapi bosnya menolak.
265
00:17:37,765 --> 00:17:40,726
Katanya, jika dapat, gaji ayah
akan setara orang kulit putih
266
00:17:40,809 --> 00:17:44,229
dan bos ayah tak boleh bayar
ayah sama macam mereka.
267
00:17:45,731 --> 00:17:48,275
Lalu dimakinya ayah
guna kata "n" itu.
268
00:17:49,443 --> 00:17:52,196
Seolah-olah tiada apa-apa.
269
00:17:53,489 --> 00:17:55,949
Malam itu di rumah,
270
00:17:56,033 --> 00:17:58,702
ayah bercakap kuat-kuat, katanya,
271
00:18:00,079 --> 00:18:03,457
dia mahu meninggalkan tempat itu
kerana jika tidak,
272
00:18:05,959 --> 00:18:09,379
sama ada dia bunuh mereka
atau mereka akan membunuhnya.
273
00:18:20,432 --> 00:18:23,727
Kami berhijrah ketika saya sembilan tahun.
274
00:18:24,311 --> 00:18:25,854
Kami pindah ke California.
275
00:18:31,193 --> 00:18:33,612
Jangan lupa, saya baru sembilan tahun.
276
00:18:34,571 --> 00:18:37,449
Ini umpama pengembaraan hebat baginya.
277
00:18:39,034 --> 00:18:40,244
Naik kereta api.
278
00:18:41,662 --> 00:18:45,290
Pergi ke tempat yang tak dapat
digambarkan keadaannya.
279
00:18:51,171 --> 00:18:54,299
Penghijrahan itu
satu kejutan buat saya dan abang.
280
00:18:54,383 --> 00:18:56,051
Perjalanan kami sukar.
281
00:18:56,135 --> 00:18:58,637
Saya dan ibu duduk
di Seksyen Bukan Orang Putih
282
00:18:58,720 --> 00:19:00,180
sampai ke St. Louis.
283
00:19:02,141 --> 00:19:04,726
Selepas itu,
buat pertama kalinya dalam hidup,
284
00:19:05,394 --> 00:19:07,187
kami boleh duduk di mana-mana.
285
00:19:14,862 --> 00:19:17,739
Hijrah keluarga Russell
ialah sebahagian Hijrah Besar
286
00:19:17,823 --> 00:19:20,784
warga Amerika kulit Hitam
yang tinggalkan Jim Crow Selatan
287
00:19:20,868 --> 00:19:23,829
mencari peluang lebih baik
semasa Perang Dunia Kedua.
288
00:19:30,419 --> 00:19:35,841
Bill bercakap tentang
tiba di California sebagai pendatang
289
00:19:35,924 --> 00:19:38,886
kerana mereka datang dari negeri lain...
290
00:19:38,969 --> 00:19:44,016
...dan perlu belajar
adat negeri baharu ini,
291
00:19:44,099 --> 00:19:47,519
yang boleh minum
dari pancuran air yang sama,
292
00:19:48,020 --> 00:19:51,106
duduk di mana-mana suka dalam bas.
293
00:19:52,691 --> 00:19:55,611
Ibu bapa saya bekerja di dermaga.
294
00:19:57,321 --> 00:20:01,825
Sekolahnya bersepadu
dan itu perubahan yang besar.
295
00:20:03,118 --> 00:20:07,164
Saya tak pernah lihat malah tahu
tentang wujudnya bola keranjang.
296
00:20:07,664 --> 00:20:11,251
Ada budak-budak cari papan dan jaring,
297
00:20:11,335 --> 00:20:14,379
yang entah dari mana sebab
sudah tentu mereka tak beli.
298
00:20:16,924 --> 00:20:19,426
Saya nampak mereka bermain.
299
00:20:19,509 --> 00:20:24,014
Lalu saya sertai. Saya tak pandai main.
300
00:20:24,556 --> 00:20:30,520
Apabila Bill ke Oakland,
ibunya bawa dia ke sebuah bangunan.
301
00:20:30,604 --> 00:20:32,898
Bill komen bangunannya aneh.
302
00:20:32,981 --> 00:20:35,150
Ibunya suruh Bill luangkan masa di situ.
303
00:20:35,234 --> 00:20:39,821
Bill tidak faham apabila ibunya
menuding ke arah perpustakaan.
304
00:20:39,905 --> 00:20:44,409
Mereka tak pernah dapat masuk
perpustakaan di Louisiana.
305
00:20:44,493 --> 00:20:46,870
Orang kulit Hitam tak sepatutnya membaca.
306
00:20:46,954 --> 00:20:50,832
Saya ke perpustakaan dan membaca.
Saya baca sebuah buku sejarah.
307
00:20:51,458 --> 00:20:53,627
Saya menemukan satu perenggan,
308
00:20:55,170 --> 00:20:59,967
"Hamba di Amerika lebih baik
berbanding jadi orang bebas
309
00:21:00,050 --> 00:21:01,468
di tempat asal mereka."
310
00:21:03,428 --> 00:21:05,138
Saya dapati hal itu mengejutkan.
311
00:21:05,222 --> 00:21:09,017
Saya baru 10 tahun
dan anggap hal itu mustahil.
312
00:21:09,101 --> 00:21:14,106
Setiap orang di dunia ini mahu bebas.
313
00:21:17,359 --> 00:21:21,071
Inilah dunia peribadi saya
dan harta paling berharga saya
314
00:21:21,154 --> 00:21:24,157
ialah kad peminjam
Perpustakaan Awam Oakland.
315
00:21:24,741 --> 00:21:26,410
Hampir setiap hari saya ke sana.
316
00:21:26,493 --> 00:21:30,706
Saya tengok hasil lukisan semula
dan bawa pulang.
317
00:21:30,789 --> 00:21:33,292
Cetakan Da Vinci dan Michelangelo.
318
00:21:34,668 --> 00:21:36,586
Lukisan mereka mempesonakan.
319
00:21:36,670 --> 00:21:41,300
Berjam-jam saya kaji Michelangelo
cuba menghafal setiap inci.
320
00:21:41,883 --> 00:21:45,429
Hanya selepas berminggu,
baru saya puas hati memejamkan mata
321
00:21:45,512 --> 00:21:49,433
dan menghasilkan semula
apa yang saya lihat itu.
322
00:21:49,516 --> 00:21:52,436
Kemudian saya menguji diri,
323
00:21:52,519 --> 00:21:54,521
melukis berdasarkan ingatan.
324
00:21:55,022 --> 00:21:57,149
Hasilnya sering mengecewakan saya.
325
00:22:00,819 --> 00:22:03,780
Sekolah baru bermula
pada musim luruh tahun 1946,
326
00:22:03,864 --> 00:22:08,076
apabila saya pulang ke rumah
dan mendapati ibu sudah ke hospital.
327
00:22:08,160 --> 00:22:10,704
Katanya selesema, tak serius.
328
00:22:11,496 --> 00:22:14,624
Selama dua minggu, setiap kali
melawat ibu, dia akan ketawa,
329
00:22:14,708 --> 00:22:17,544
dan bercerita
betapa ibu buat doktor keliru.
330
00:22:18,211 --> 00:22:21,757
Selepas satu lawatan, En. Charlie kejutkan
kami daripada tidur
331
00:22:21,840 --> 00:22:24,468
dan beritahu ibu sudah tiada malam itu.
332
00:22:26,094 --> 00:22:29,431
Saya baru 12 tahun, dan ibu sudah tiada.
333
00:22:32,642 --> 00:22:35,645
Selepas ibu Bill meninggal,
pada zaman itu
334
00:22:35,729 --> 00:22:39,691
menjadi resam ibu saudara
335
00:22:39,775 --> 00:22:42,819
yang akan terus membesarkan anak-anak.
336
00:22:42,903 --> 00:22:46,990
Tetapi, ayahnya menolak
dan mahu menjaga mereka.
337
00:22:47,074 --> 00:22:49,951
Pertama, dia sudah berjanji
dengan isterinya dan kedua,
338
00:22:50,035 --> 00:22:53,330
dia tak mahu orang lain
membesarkan anaknya.
339
00:22:53,413 --> 00:22:56,249
Bill dapati keadaan itu sukar.
340
00:22:57,876 --> 00:23:02,422
Saya berubah jadi pendiam dan introvert.
341
00:23:03,256 --> 00:23:05,217
Saya memendam keraguan
342
00:23:05,300 --> 00:23:08,178
bahawa saya mampu berjaya tanpa ibu.
343
00:23:10,430 --> 00:23:14,226
Semua orang yang saya temui
kata saya bermasalah.
344
00:23:14,309 --> 00:23:16,269
Lebih teruk, saya menerimanya.
345
00:23:17,979 --> 00:23:19,856
Saya jadi cemerkap.
346
00:23:24,653 --> 00:23:29,574
Masuk sekolah menengah rendah,
lazimnya ada "liga kelas",
347
00:23:29,658 --> 00:23:33,203
dengan setiap kelas akan bermain
15 minit pada waktu rehat
348
00:23:33,286 --> 00:23:35,831
dan saya pemain simpanan pasukan kelas.
349
00:23:38,959 --> 00:23:42,212
Saya rasa tiada siapa tahu
nasibnya sebagai pemain.
350
00:23:42,295 --> 00:23:44,798
Saya rasa Bill juga tidak tahu
nasibnya sebagai pemain.
351
00:23:44,881 --> 00:23:50,011
Dia dikurniakan sifat fizikal
yang tidak difahaminya
352
00:23:50,095 --> 00:23:51,513
dan cara memanfaatkannya.
353
00:23:53,598 --> 00:23:58,437
Saya dipilih untuk pasukan kolej
di gred 11.
354
00:23:58,520 --> 00:24:01,606
Jurulatih kolej, yang juga guru kelas saya
355
00:24:01,690 --> 00:24:04,651
di sekolah menengah gembira saya terpilih.
356
00:24:05,819 --> 00:24:08,321
Kerana katanya, saya boleh wakili kolej.
357
00:24:08,905 --> 00:24:13,660
Jurulatih George Powles nampak bakat Bill
sebelum disedari Bill sendiri.
358
00:24:15,620 --> 00:24:17,622
Saya masih ingat minta Bill
359
00:24:17,706 --> 00:24:20,834
main apa saja sukan bola
yang boleh pada musim panas,
360
00:24:20,917 --> 00:24:24,880
sebab dia akan jadi pemain utama
pasukan musim berikutnya,
361
00:24:24,963 --> 00:24:26,381
mulai bulan Oktober.
362
00:24:27,299 --> 00:24:30,385
Dia jawab mungkin dia boleh bermain
di kelab lelaki.
363
00:24:30,469 --> 00:24:31,803
KELAB LELAKI OAKLAND
364
00:24:31,887 --> 00:24:33,513
Saya beri dia satu dolar,
365
00:24:33,597 --> 00:24:36,475
dan itu tentunya pelaburan terbaiknya
366
00:24:36,558 --> 00:24:40,103
kerana dia diterima kelab lelaki
pada musim panas untuk satu dolar
367
00:24:40,187 --> 00:24:42,397
dan bermain bola keranjang.
368
00:24:44,524 --> 00:24:48,987
Saya serius main bola keranjang
ketika tahun akhir di sekolah.
369
00:24:50,155 --> 00:24:54,284
Hampir pertengahan musim,
saya mula sedar banyak perkara.
370
00:24:57,329 --> 00:25:00,290
Saya sedar saya boleh beraksi
di gelanggang bola keranjang
371
00:25:00,373 --> 00:25:03,043
apa yang saya tak mampu buat
dengan lukisan.
372
00:25:04,044 --> 00:25:07,797
Saya duduk sambil pejam mata
dan bayangkan permainan.
373
00:25:10,258 --> 00:25:12,928
Umpama berada di dalam
makmal bola keranjang peribadi,
374
00:25:13,011 --> 00:25:14,804
membuat pelan asli saya sendiri.
375
00:25:17,599 --> 00:25:19,017
Banyak jaringan disekat.
376
00:25:19,100 --> 00:25:22,562
Seronok juga dapat merealisasikan
pelan yang pernah saya buat.
377
00:25:23,063 --> 00:25:25,774
Sekali-sekala, gerakan saya
tepat dari awal.
378
00:25:25,857 --> 00:25:30,487
Bagi saya, bak bertepuk dengan
Michelangelo pada kanvas.
379
00:25:31,154 --> 00:25:33,573
Saya akan berbisik, "Saya berjaya!"
380
00:25:34,324 --> 00:25:39,120
Konsep itu sangat hebat jika difikirkan
kerana dia mampu melihat permainan sekali
381
00:25:39,746 --> 00:25:42,624
dan membayangkannya berulang-ulang kali
382
00:25:42,707 --> 00:25:44,834
sebelum dia ke gelanggang
dan mencubanya,
383
00:25:44,918 --> 00:25:48,213
lantas, jadi biasa
sebelum dia memantapkannya.
384
00:25:51,758 --> 00:25:56,763
Pelan pertahanan itu dijadikan panduan
oleh Russell untuk kejohanan kolej,
385
00:25:56,846 --> 00:25:59,307
kemudian dibawa ke persada dunia
386
00:25:59,391 --> 00:26:03,019
menerusi pasukan Olimpik lelaki AS 1956.
387
00:26:03,728 --> 00:26:05,605
Ini ahli pasukan kebangsaan Amerika.
388
00:26:05,689 --> 00:26:09,734
Musim tanpa kalah
dan kini terpilih untuk skuad Olimpik.
389
00:26:09,818 --> 00:26:12,237
Awak tak sabar untuk ke Olimpik?
390
00:26:12,320 --> 00:26:15,490
Saya sudah lama menantikannya.
391
00:26:15,574 --> 00:26:17,534
SUKAN OLIMPIK 1956
MELBOURNE, AUSTRALIA
392
00:26:18,910 --> 00:26:22,247
Ketika itu, sukan Olimpik
hanya menumpukan persaingan.
393
00:26:23,415 --> 00:26:27,043
Asal usul atlet tidak menjadi soal.
394
00:26:29,296 --> 00:26:34,050
Pertahanan dinamik Russell
membolehkan pasukan Amerika menang emas
395
00:26:34,134 --> 00:26:35,969
melawan pasukan Rusia.
396
00:26:36,052 --> 00:26:40,098
Keterujaan paling bermakna
memenangi pingat emas,
397
00:26:41,433 --> 00:26:42,976
untuk seketika itu,
398
00:26:43,893 --> 00:26:46,605
kita sedar kita yang terbaik di dunia ini.
399
00:26:46,688 --> 00:26:50,525
Kita boleh berbangga dengannya.
400
00:26:53,528 --> 00:26:56,656
Dengan dua kejohanan kolej
dan satu pingat emas,
401
00:26:56,740 --> 00:26:58,450
Bill bersedia untuk profesional.
402
00:27:00,744 --> 00:27:06,207
Seperkara yang masih tak disedari,
NBA ialah pasukan kulit putih.
403
00:27:06,291 --> 00:27:10,420
Lihat gambar-gambar awal,
semuanya liga orang kulit putih.
404
00:27:11,838 --> 00:27:14,924
Sistem kuota tak rasminya
ialah seorang pemain kulit Hitam.
405
00:27:15,008 --> 00:27:18,428
Kemudian, ditambah
jadi dua pemain kulit Hitam.
406
00:27:18,511 --> 00:27:22,015
Pertama, sebab mereka
mesti duduk sebilik, jangan lebih.
407
00:27:22,599 --> 00:27:26,645
Pemain kulit Hitam pertama
dipilih untuk NBA
408
00:27:26,728 --> 00:27:29,147
ialah Chuck Cooper dari Duquesne,
409
00:27:29,648 --> 00:27:35,111
dan dia dipilih oleh jurulatih
Boston Celtics, Red Auerbach.
410
00:27:36,571 --> 00:27:40,367
Auerbach tak peduli tentang isu perkauman.
411
00:27:40,450 --> 00:27:44,537
Yang dia tahu, main untuk menang
412
00:27:44,621 --> 00:27:48,166
dan dia perlu bertindak
yang sewajarnya untuk menang.
413
00:27:48,249 --> 00:27:52,879
Itu bermakna membina pasukan
yang terdiri daripada pemain terbaik.
414
00:27:55,799 --> 00:27:59,260
Boston Celtics tahun 50-an
ialah pasukan nombor dua.
415
00:27:59,344 --> 00:28:01,221
Satu pasukan penyerang yang hebat
416
00:28:01,304 --> 00:28:04,766
dengan pemain seperti
Bill Sharman dan Bob Cousy,
417
00:28:04,849 --> 00:28:07,185
keunggulan gelanggang belakang era 50-an,
418
00:28:07,268 --> 00:28:09,479
tapi gagal jadi juara.
419
00:28:09,562 --> 00:28:13,024
Bob Cousy ialah salah seorang
bintang utama NBA pertama.
420
00:28:13,108 --> 00:28:16,778
Jika tanya sesiapa saja
pada tahun 1950-an,
421
00:28:16,861 --> 00:28:20,323
untuk namakan pemain bola keranjang,
422
00:28:20,407 --> 00:28:23,952
jawapannya pasti Bob Cousy
berbanding nama lain.
423
00:28:24,035 --> 00:28:27,247
Cousy menghala ke jaring
dan jaringannya menakjubkan.
424
00:28:28,581 --> 00:28:31,835
Saya dapat buat tindakan luar biasa,
425
00:28:31,918 --> 00:28:36,131
dan mungkin dibantu faktor imaginasi,
426
00:28:36,214 --> 00:28:39,592
untuk melakukan apa
yang tidak dilakukan orang lain.
427
00:28:40,260 --> 00:28:44,013
Saya digelar En. Bola Keranjang,
Houdini di gelanggang.
428
00:28:44,973 --> 00:28:47,517
Serangan Celtics begitu menyengat,
429
00:28:48,017 --> 00:28:51,521
tapi pertahanan pasukan lemah
dan bergelut untuk lantunan bola.
430
00:28:52,063 --> 00:28:54,023
Penguasaan ialah kunci.
431
00:28:54,107 --> 00:28:56,025
Jika lantunan berjaya direbut,
432
00:28:56,109 --> 00:28:58,778
buatlah apa saja di gelanggang.
433
00:28:58,862 --> 00:29:03,241
Setahun sebelumnya, Arnold berjumpa saya,
dan itulah satu kalinya,
434
00:29:03,324 --> 00:29:06,828
memberitahu ada pemain di California,
yang jika boleh dapat,
435
00:29:07,370 --> 00:29:09,998
akan terlerai semua masalah kita.
436
00:29:11,541 --> 00:29:15,587
Saya memang tak nafikan
kami memerlukan Bill Russell.
437
00:29:15,670 --> 00:29:18,840
Reaksinya pantas,
tindakan refleksnya bagus,
438
00:29:18,923 --> 00:29:21,217
tangannya juga panjang. Memang hebat.
439
00:29:21,843 --> 00:29:23,887
Bukan mudah nak dapatkan Russell.
440
00:29:23,970 --> 00:29:27,098
Pemilihan draf pertama
milik Rochester Royals.
441
00:29:28,600 --> 00:29:31,102
Giliran Celtics ialah ketujuh,
442
00:29:31,186 --> 00:29:34,564
jadi Red buat pertukaran
untuk naik ke giliran kedua.
443
00:29:36,441 --> 00:29:37,609
Tak cukup lagi.
444
00:29:39,194 --> 00:29:43,281
Red Auerbach, sentiasa cari peluang
untuk dapatkan kehendaknya,
445
00:29:43,364 --> 00:29:45,992
dia bertemu pemilik Celtics, Walter Brown,
446
00:29:46,075 --> 00:29:48,828
pemegang saham utama Ice Capades,
447
00:29:48,912 --> 00:29:52,332
iaitu satu bentuk hiburan paling berjaya
448
00:29:52,415 --> 00:29:55,001
yang mampu melariskan arena
di mana-mana saja.
449
00:29:55,084 --> 00:29:59,756
Selepas Walter Brown dicuit Red Auerbach,
dia berjumpa pemilik Rochester Royals,
450
00:29:59,839 --> 00:30:02,133
dan mencadangkan sesuatu.
451
00:30:02,217 --> 00:30:05,970
Dia akan hantar Ice Capades
untuk sebanyak mana pertunjukan,
452
00:30:06,054 --> 00:30:10,058
asalkan dia setuju
tidak memilih Bill Russell.
453
00:30:10,141 --> 00:30:12,977
Jadi Bill Russell
ditukar dengan Ice Capades.
454
00:30:13,061 --> 00:30:14,938
Itu semua kerja Red Auerbach.
455
00:30:17,774 --> 00:30:19,818
Red berjaya mendapatkan Russell,
456
00:30:20,318 --> 00:30:22,821
tetapi ketika Russell bergelut
memenuhi jangkaan,
457
00:30:22,904 --> 00:30:26,324
dia sendiri mula mempersoalkan
kesesuaiannya dengan pasukan,
458
00:30:26,950 --> 00:30:29,202
sehingga perjumpaan
praperlawanan dengan Red.
459
00:30:30,495 --> 00:30:34,040
Red minta saya datang awal
kerana dia mahu berbincang.
460
00:30:34,123 --> 00:30:36,042
Kami duduk di Boston Garden,
461
00:30:36,125 --> 00:30:40,255
sementara gelanggang sedang disediakan,
462
00:30:40,338 --> 00:30:42,799
dan Red mula berbicara.
463
00:30:42,882 --> 00:30:45,927
Dia tak peduli berapa mata jaringan saya.
464
00:30:46,010 --> 00:30:48,096
Dia cuma nak saya bantu pasukan menang.
465
00:30:49,472 --> 00:30:54,018
Saya juga tambah yang gajinya
akan ditentukan oleh mata ini.
466
00:30:54,102 --> 00:30:56,563
Bukanlah dia tak perlu buat jaringan,
467
00:30:56,646 --> 00:30:58,731
tapi saya tak mahu Russell risau.
468
00:30:58,815 --> 00:31:01,609
Yang penting, menang atau kalah.
469
00:31:01,693 --> 00:31:03,152
Itulah tujuannya.
470
00:31:04,654 --> 00:31:07,323
Pertemuan itu melegakan tekanan berat
471
00:31:07,407 --> 00:31:09,450
yang dialami mereka dan selepas itu
472
00:31:09,534 --> 00:31:12,453
Red mula melihat dampak yang saya bawa
473
00:31:12,537 --> 00:31:14,539
menerusi lantunan dan pertahanan.
474
00:31:18,251 --> 00:31:23,006
Semasa peralihan permainan, perlu ada
pemain kawal gelanggang pertahanan,
475
00:31:23,089 --> 00:31:26,009
untuk lantunan yang berkesan
dan itu kepakaran Russ.
476
00:31:27,218 --> 00:31:31,431
Kunci untuk segera beralih ialah
lantunan defensif dan hantaran keluar.
477
00:31:33,600 --> 00:31:37,103
Apabila bola mula naik,
saya ke kedudukan satu sisi,
478
00:31:37,186 --> 00:31:40,064
sisi paling hampir
untuk terima bola daripadanya
479
00:31:40,148 --> 00:31:43,568
supaya saya boleh segera
ke gelanggang lawan dan mula serang
480
00:31:43,651 --> 00:31:46,154
kerana Russell
pasti dapat setiap lantunan.
481
00:31:47,363 --> 00:31:48,948
Pasukan lawan akan buat jaringan.
482
00:31:49,032 --> 00:31:53,077
Sebaik penjaring selesai,
kami mula menjaring di gelanggang lawan.
483
00:31:59,334 --> 00:32:03,880
Tugas Russell mengambil lantunan,
sekat jaringan, lencong hantaran,
484
00:32:03,963 --> 00:32:07,675
kemudian berpatah arah lawan
485
00:32:07,759 --> 00:32:11,679
dan membiarkan pemain lain
berkejar di gelanggang...
486
00:32:11,763 --> 00:32:13,348
...macam air pasang.
487
00:32:19,312 --> 00:32:20,855
Bob tentu berbangga
488
00:32:20,939 --> 00:32:23,858
jadi pemain bola keranjang
terhebat hari ini,
489
00:32:23,942 --> 00:32:27,403
dengan pemain yang pasti merebut bola.
Bagaimana perasaannya?
490
00:32:27,487 --> 00:32:30,782
Sudah tentu,
kebanyakan peminat bola keranjang
491
00:32:30,865 --> 00:32:33,576
yang tonton permainan Celtics
tahu cara serangan pasukan
492
00:32:33,660 --> 00:32:35,578
diramalkan pada ruang kosong,
493
00:32:35,662 --> 00:32:38,081
dan sebelum ini,
tiada pemain mampu buat.
494
00:32:38,164 --> 00:32:43,419
Pada ketika ini juga,
setakat lantunan, hantaran, pertahanan,
495
00:32:43,503 --> 00:32:46,673
tak dapat dinafikan kehebatan Russell.
496
00:32:46,756 --> 00:32:48,257
SENSASI! GERGASI!
497
00:32:51,511 --> 00:32:53,054
Semuanya kerana isteri saya.
498
00:32:54,138 --> 00:32:58,309
Saya pernah meraguinya, tapi tidak Rose.
Dia sentiasa meniup semangat.
499
00:32:58,393 --> 00:33:01,187
Selepas latihan,
malah semasa rehat waktu latihan,
500
00:33:01,270 --> 00:33:02,480
dia akan beri galakan.
501
00:33:02,563 --> 00:33:04,691
Begitu juga untuk perlawanan dalam negeri.
502
00:33:04,774 --> 00:33:07,652
Yang dia tak boleh,
apabila kami sedang jelajah.
503
00:33:08,152 --> 00:33:10,238
Ketika itu, saya rindu
kata-kata semangatnya.
504
00:33:12,907 --> 00:33:17,996
Saya mengahwini Rose tahun 1956.
Umur saya 22 tahun, baru selesai Olimpik,
505
00:33:18,079 --> 00:33:21,165
dan tiada langsung hala tuju.
506
00:33:21,249 --> 00:33:24,419
Saya cuma tahu
Rose terima dan mengasihi saya,
507
00:33:25,169 --> 00:33:29,007
dan selain bola keranjang,
itulah pencapaian besar saya.
508
00:33:31,843 --> 00:33:34,595
Celtics menduduki tangga teratas
dalam Divisyen Timur
509
00:33:34,679 --> 00:33:36,597
buat kali pertama dalam sejarah pasukan.
510
00:33:40,518 --> 00:33:43,896
Mereka akan berdepan
dengan St. Louis Hawks untuk kejuaraan.
511
00:33:43,980 --> 00:33:47,734
CELTS BERTEMU HAWKS
DALAM PEMBUKAAN PERLAWANAN
512
00:33:48,818 --> 00:33:52,280
Di Boston, dewan sesak
melihat pergelutan kejuaraan NBA
513
00:33:52,363 --> 00:33:55,366
antara St. Louis Hawks
dengan Boston Celtics.
514
00:33:57,201 --> 00:33:58,453
Russell di tengah.
515
00:33:59,620 --> 00:34:01,039
Satu siri yang hebat.
516
00:34:01,122 --> 00:34:04,083
Bill Russell, lebih sengit perlawanan,
lebih bagus permainannya.
517
00:34:04,167 --> 00:34:07,253
Saya cuba dua jaringan asas.
Dua yang pertama disekat Russell,
518
00:34:07,336 --> 00:34:09,338
dan dua lagi terlepas kerana mencarinya.
519
00:34:11,883 --> 00:34:14,385
Siri itu, dan tahun pertama Russell,
520
00:34:14,469 --> 00:34:17,472
ditentukan dalam
minit akhir Pusingan Ketujuh.
521
00:34:18,097 --> 00:34:20,349
Pada hujung suku keempat,
jaringannya seri.
522
00:34:20,433 --> 00:34:24,145
Russell asak ke kiri, dan cuba menjaring
lantas memecah mata seri!
523
00:34:24,228 --> 00:34:26,731
Bola di tangan Macauley,
dari hujung jaring.
524
00:34:26,814 --> 00:34:29,901
Dihantar kepada Pettit di jaring,
cuba bawa, dihalang oleh Russell.
525
00:34:29,984 --> 00:34:33,488
Ini peluang untuk dia menyamakan mata.
526
00:34:34,906 --> 00:34:38,618
Dia sedia, menyasar dan menjaring.
Bola berpusing di rim dan masuk!
527
00:34:38,701 --> 00:34:42,038
Dalam perlawanan itu, ada dua
cara main terhebat pernah saya saksikan.
528
00:34:42,121 --> 00:34:43,456
Pertama, permainan Russell.
529
00:34:43,539 --> 00:34:45,833
Mata seri, masa dah suntuk,
530
00:34:45,917 --> 00:34:48,461
dan Celtics ke gelanggang lawan.
Cousy di kiri.
531
00:34:48,544 --> 00:34:52,215
Cousy buat hantaran rentas kepada Russell
yang perlu diambil dan dijaringnya
532
00:34:52,298 --> 00:34:55,968
secara serentak.
Russell tak berjaya sampai ke jaring.
533
00:34:56,052 --> 00:34:59,680
Alamak! Lantunan balik ke Martin.
Martin di tengah gelanggang.
534
00:34:59,764 --> 00:35:01,516
Sekarang, bola pada St. Louis,
535
00:35:01,599 --> 00:35:04,519
dan satu hantaran diambil pemain
yang dalam satu gelecek,
536
00:35:04,602 --> 00:35:06,813
cuba untuk menjaring untuk menang.
537
00:35:07,396 --> 00:35:10,399
Coleman berada jauh di depan.
538
00:35:10,483 --> 00:35:14,320
Jack Coleman melepaskan diri
daripada perebutan.
539
00:35:14,403 --> 00:35:17,198
Saya tunduk dan cuba merebut bola.
540
00:35:17,281 --> 00:35:19,534
Bill Russell merentas gelanggang.
541
00:35:20,034 --> 00:35:22,203
Kelibat Russell kabur melewati saya.
542
00:35:22,286 --> 00:35:26,666
Coleman cuba menjaring
tetapi dihalang Russell! Hebat sekali!
543
00:35:28,459 --> 00:35:32,463
Itu beri mereka kelebihan
tiga atau empat saat.
544
00:35:32,547 --> 00:35:36,259
Sekarang seri 113
selepas satu pusingan lebih masa...
545
00:35:36,843 --> 00:35:39,762
Aksi hebat seterusnya ialah Alex Hannum,
546
00:35:39,846 --> 00:35:42,223
ketika tinggal satu saat,
pasukan minta rehat.
547
00:35:42,306 --> 00:35:43,933
Jim Loscutoff berjaya jaring.
548
00:35:44,016 --> 00:35:47,770
Celtics dahului dua mata tapi Hawks
masih ada masa untuk satu jaringan.
549
00:35:47,854 --> 00:35:50,815
Hawks mengerumuni
pemain dan jurulatih, Alex Hannum.
550
00:35:50,898 --> 00:35:54,318
Strateginya, bola dilontar
merentas gelanggang.
551
00:35:54,402 --> 00:35:58,406
"Biar kena papan jaring.
Pettit tangkap dan jaringkan. Buat."
552
00:36:01,534 --> 00:36:03,161
Hantaran Alex sempurna.
553
00:36:04,745 --> 00:36:08,499
Saya lompat, tak mendarat.
Tangkap bola dan terus buat jaringan.
554
00:36:09,709 --> 00:36:12,378
Strateginya mengena
cuma jaringannya tidak.
555
00:36:13,296 --> 00:36:15,464
Dan wisel penamat ditiup!
556
00:36:16,299 --> 00:36:19,552
Lalu, Celtics menang
Kejohanan Dunia pertama mereka.
557
00:36:19,635 --> 00:36:23,264
Bagi pihak saya,
yang pertama pernah diumumkan.
558
00:36:28,895 --> 00:36:30,855
Kami gembira, kejohanan pertama kami.
559
00:36:31,522 --> 00:36:35,067
Sudah lama Red Sox tidak menang,
apatah lagi Bruins,
560
00:36:35,693 --> 00:36:37,820
dan Patriot belum wujud lagi.
561
00:36:43,618 --> 00:36:45,161
Selepas perlawanan,
562
00:36:46,746 --> 00:36:49,707
Red kata, "Mari kita cukur janggut."
563
00:36:50,541 --> 00:36:52,877
Saya dah terlupa langsung
hingga di bilik lokar,
564
00:36:52,960 --> 00:36:56,714
dan pelatih keluarkan
pisau cukur dan krim pencukur.
565
00:36:57,548 --> 00:37:00,551
Malam itu, saya betul-betul
seorang ahli pasukan.
566
00:37:01,552 --> 00:37:04,263
CELTICS JUARA, 125 LWN 123
567
00:37:04,347 --> 00:37:08,517
CELTICS JUARA NBA KALI PERTAMA
568
00:37:13,064 --> 00:37:15,399
Selepas tahun pertama yang hebat.
569
00:37:15,483 --> 00:37:19,987
Bill dan Rose memutuskan
untuk menetap terus di kawasan Boston.
570
00:37:20,738 --> 00:37:22,573
Mereka beli rumah di Reading.
571
00:37:24,408 --> 00:37:28,162
Reading sebuah pekan pinggir bandar,
konservatif dan kolar biru.
572
00:37:28,246 --> 00:37:31,540
Russell menetap di Reading
sepanjang kerjayanya dengan Celtics,
573
00:37:31,624 --> 00:37:34,877
tapi dia tak pernah rasa
benar-benar selesa dan diterima di situ.
574
00:37:37,046 --> 00:37:40,633
Dia pernah mengadu
diganggu penduduk setempat.
575
00:37:40,716 --> 00:37:42,843
Mereka pernah diekori,
576
00:37:42,927 --> 00:37:44,971
perosak harta
sepahkan sampah di rumahnya.
577
00:37:45,680 --> 00:37:48,391
Mula-mula saya pindah
ke Reading, Massachusetts,
578
00:37:48,474 --> 00:37:50,726
kami keluarga
kulit Hitam pertama di pekan itu.
579
00:37:50,810 --> 00:37:53,145
Setiap kali ayah ke luar daerah,
580
00:37:53,229 --> 00:37:57,275
"rakun" akan mula terbalikkan tong sampah.
581
00:37:57,358 --> 00:38:00,444
Esok pagi, penuh sampah di laman.
582
00:38:00,528 --> 00:38:03,656
Ayah buat aduan di balai polis
kerana setiap kali dia tiada,
583
00:38:03,739 --> 00:38:07,618
ada orang ganggu isterinya,
dan terbalikkan tong sampah.
584
00:38:07,702 --> 00:38:11,122
Polis jawab
mereka tak boleh urus hal rakun.
585
00:38:11,956 --> 00:38:15,835
Lalu saya ke pejabat kerajaan negeri
586
00:38:15,918 --> 00:38:17,753
dan dapatkan permit senjata.
587
00:38:21,799 --> 00:38:24,593
Selepas itu, tiada lagi rakun.
588
00:38:27,388 --> 00:38:29,974
Boston dikatakan bandar liberal.
589
00:38:30,057 --> 00:38:34,145
Reputasinya setanding
"Athens Amerika" abad ke-19.
590
00:38:34,228 --> 00:38:36,731
Tapi bagi Russell mendapati budayanya,
591
00:38:36,814 --> 00:38:40,443
ramai golongan pekerja kulit putih
benci kehadiran kulit Hitam.
592
00:38:41,277 --> 00:38:42,570
Sebenarnya Boston
593
00:38:43,863 --> 00:38:45,072
bandar paling tidak
594
00:38:46,240 --> 00:38:49,660
liberal dalam NBA bagi saya.
595
00:38:49,744 --> 00:38:51,871
Bill tak perlu ke Boston
untuk alami perkauman.
596
00:38:51,954 --> 00:38:54,373
Ini tahun 50-an di Amerika.
597
00:38:54,457 --> 00:38:57,835
...empat, enam, lapan,
kami tak mahu disatukan!
598
00:38:57,918 --> 00:39:01,172
Dua, empat, enam, lapan,
kami tak mahu disatukan!
599
00:39:01,255 --> 00:39:03,466
SEKOLAH ORANG PUTIH
UNTUK ORANG PUTIH KKK
600
00:39:05,426 --> 00:39:09,597
Russell cuba cari penawar
daripada jurang perkauman yang zalim itu
601
00:39:09,680 --> 00:39:13,809
bukan sekadar dengan bermain,
tapi memastikan kemenangan.
602
00:39:14,727 --> 00:39:18,189
CELTICS TERUS BOLOT KETIGA
KALAHKAN PHILADELPHIA 106-92
603
00:39:18,272 --> 00:39:19,815
CELTICS BENAM N.Y.
604
00:39:19,899 --> 00:39:23,903
Celtics terus mara pada musim 1957-58,
605
00:39:23,986 --> 00:39:27,990
menjadikan 22 lantunan setiap
perlawanan Russell sebagai mata mudah.
606
00:39:29,492 --> 00:39:32,119
Mereka sudah menempah
lagi satu kejuaraan NBA.
607
00:39:32,203 --> 00:39:35,498
CELCTICS PASUKAN PILIHAN
UNTUK JUARA NBA
608
00:39:37,083 --> 00:39:39,960
Hai, peminat bola keranjang.
Ini Johnny Most, dari gelanggang
609
00:39:40,044 --> 00:39:43,005
dan selamat datang
ke siri Kejuaraan Dunia 1958
610
00:39:43,089 --> 00:39:45,132
antara Hawks dengan Celtics.
611
00:39:46,384 --> 00:39:49,595
Dalam separuh kedua Pusingan Ketiga,
dengan permainan seri,
612
00:39:49,678 --> 00:39:52,473
Russell melompat untuk
tahan jaringan tapi silap langkah,
613
00:39:52,556 --> 00:39:55,601
lalu tendonnya koyak
dan tulang buku lalinya retak.
614
00:39:59,897 --> 00:40:02,108
Bukan mahu niat malang untuk Bill,
615
00:40:02,191 --> 00:40:05,986
tapi tidak juga tak gembira
dia terkehel buku lali.
616
00:40:06,070 --> 00:40:10,032
Saya terkehel teruk
dan tak dapat bermain beberapa perlawanan.
617
00:40:10,574 --> 00:40:13,369
Russell main Pusingan Keenam di St. Louis,
618
00:40:13,452 --> 00:40:16,288
dengan Celtics ketinggalan
tiga berbalas dua,
619
00:40:16,831 --> 00:40:19,250
tetapi kecederaannya menyukarkannya.
620
00:40:19,750 --> 00:40:20,918
Pettit di luar petak.
621
00:40:21,001 --> 00:40:22,962
Di atas Tom Heinsohn, dua mata.
622
00:40:23,045 --> 00:40:26,006
Pettit terus beraksi
dan Russell tak mampu halang.
623
00:40:27,800 --> 00:40:30,636
Macauley menggelecek bola.
Dan masa tamat!
624
00:40:31,512 --> 00:40:33,889
Kejohanan itu milik St. Louis Hawks
625
00:40:33,973 --> 00:40:36,016
dengan 50 mata Bob Pettit.
626
00:40:37,309 --> 00:40:38,936
Kami kalah enam perlawanan.
627
00:40:39,019 --> 00:40:43,274
Tapi kami sedar perbezaan miskin
dengan pokai.
628
00:40:43,357 --> 00:40:47,736
Miskin merujuk pemikiran,
pokai ialah situasi sementara.
629
00:40:48,696 --> 00:40:51,490
Kami tahu situasi itu sementara sahaja.
630
00:40:52,241 --> 00:40:57,329
Pada tahun berikutnya, kami cuma perlu
usaha dan menang sebanyak-banyaknya.
631
00:40:57,413 --> 00:41:00,082
Kami semua pesaing,
bermula dengan Arnold.
632
00:41:00,166 --> 00:41:02,501
...bawa bola, Mendy! Sekali, ya?
633
00:41:02,585 --> 00:41:04,879
ARNOLD "RED" AUERBACH
JURULATIH CELTICS, 1950-1966
634
00:41:06,088 --> 00:41:07,506
Red amat sengit.
635
00:41:08,382 --> 00:41:12,595
Dia larang kami berjabat
dengan lawan sebelum perlawanan.
636
00:41:12,678 --> 00:41:14,096
Kami tak suka!
637
00:41:14,930 --> 00:41:17,766
Arnold mungkin agak melampau,
638
00:41:17,850 --> 00:41:20,269
tapi dia tak mahu kami berkawan,
639
00:41:20,352 --> 00:41:22,146
sebaliknya kalahkan mereka saja.
640
00:41:22,897 --> 00:41:26,442
Tahun berikutnya, musim 1958-59,
641
00:41:26,525 --> 00:41:29,528
Celtics menamatkan liga
dengan rekod terbaik.
642
00:41:29,612 --> 00:41:32,656
Kami boleh main
sebarang gaya bola keranjang.
643
00:41:32,740 --> 00:41:34,283
Kami boleh kejar pasukan,
644
00:41:35,117 --> 00:41:38,037
atau buat strategi
serang separuh gelanggang,
645
00:41:38,787 --> 00:41:40,247
dengan kemampuan setara.
646
00:41:43,876 --> 00:41:48,464
Red mantapkan skuad dengan pasukan muda
yang akan berjuang bersama.
647
00:41:52,801 --> 00:41:55,846
Selepas draf 1957,
Red hubungi saya dan beritahu...
648
00:41:56,347 --> 00:42:00,059
...dia memilih Sam Jones dari
Universiti North Carolina Central.
649
00:42:00,142 --> 00:42:03,145
Dia nak tahu jika Sam boleh diharap.
650
00:42:04,146 --> 00:42:08,442
Saya tak kenal Sam Jones.
Lagipun dia Schvarte.
651
00:42:08,526 --> 00:42:10,736
Itu istilah Yiddish
untuk orang kulit Hitam.
652
00:42:10,819 --> 00:42:15,282
Red ingat saya kenal Sam
tapi saya jawab saya tak kenal semua.
653
00:42:16,492 --> 00:42:17,576
Kenal atau tidak,
654
00:42:17,660 --> 00:42:21,997
yang pastinya, Sam Jones akan jadi
pemain bola keranjang liga ternama.
655
00:42:23,290 --> 00:42:26,502
Anehnya, perangai Sam macam orang tua.
656
00:42:27,086 --> 00:42:31,048
Sam Jones tidak mendapat
pengiktirafan selayaknya sebagai pemain.
657
00:42:31,131 --> 00:42:34,218
Mereka yang memahami permainan
tahu Sam amat kental.
658
00:42:34,301 --> 00:42:38,639
Kita tak tahu haluannya,
tapi dia pasti dapat buat jaringan.
659
00:42:40,015 --> 00:42:42,851
Awak takkan mahu melawannya.
660
00:42:42,935 --> 00:42:46,814
Dia tak pernah teragak-agak
buat jaringan dan tak pernah terlepas.
661
00:42:51,694 --> 00:42:56,282
Red juga cuba menyatukan Bill
dengan teman sekolejnya, K.C. Jones.
662
00:42:57,741 --> 00:43:01,161
Red sering diasak wartawan
tentang memilih K.C.
663
00:43:01,245 --> 00:43:05,124
Mereka mengkritik tindakan Red
kerana K.C. dikatakan tidak berfungsi.
664
00:43:05,207 --> 00:43:08,627
Red akan menyalakan cerutnya,
menghembuskan asap hijau,
665
00:43:08,711 --> 00:43:11,880
dan membalas bahawa dia hanya tahu
666
00:43:11,964 --> 00:43:15,092
setiap kali K.C. bermain,
pasukannya menang.
667
00:43:16,260 --> 00:43:19,388
Halangan daripada K.C. Jones,
dan Celtics mara.
668
00:43:20,139 --> 00:43:23,601
Bagi saya, K.C. ialah
pertahanan terbaik pernah saya saksikan.
669
00:43:27,438 --> 00:43:30,941
Red pupuk budaya pasukan
ikut keunikan pemain
670
00:43:31,025 --> 00:43:33,152
yang membolehkan mereka jujur.
671
00:43:33,235 --> 00:43:36,322
Dia membina francais
yang mengatasi kemenangan.
672
00:43:36,405 --> 00:43:38,407
Sebuah pasukan bersaudara.
673
00:43:38,490 --> 00:43:41,035
Kami satu keluarga dan bertuah
674
00:43:41,118 --> 00:43:43,287
dapat mengekalkan teras itu.
675
00:43:43,370 --> 00:43:46,123
Kami saling menyokong
dan memberikan galakan,
676
00:43:46,206 --> 00:43:49,752
serta melakukan segala
yang termampu untuk sama-sama berjaya.
677
00:43:51,045 --> 00:43:52,379
Ayah sayang rakan sukannya,
678
00:43:52,463 --> 00:43:55,257
dan dalam kata lain,
mereka keluarga keduanya.
679
00:43:56,008 --> 00:43:58,427
Kami saling mengasihi.
680
00:43:58,510 --> 00:44:01,430
Cara menunjukkan kasih sayang
ialah melalui jenaka.
681
00:44:02,640 --> 00:44:04,975
Jika ditanya mereka
yang kenal Bill Russell
682
00:44:05,059 --> 00:44:09,521
kita akan teringat kekekannya.
683
00:44:13,901 --> 00:44:16,153
Bill memang angkuh.
684
00:44:16,236 --> 00:44:17,988
Yalah, dia Bill Russell!
685
00:44:18,572 --> 00:44:22,159
Tapi dia juga gila-gila,
mahu ketawa dan berjenaka
686
00:44:22,242 --> 00:44:23,285
serta mahu berseronok.
687
00:44:23,911 --> 00:44:27,956
Masih terngiang-ngiang
tawanya yang terkekek-kekek.
688
00:44:28,040 --> 00:44:31,710
Tawanya akan berjangkit, unik.
689
00:44:31,794 --> 00:44:32,753
Bukan dibuat-buat.
690
00:44:36,840 --> 00:44:37,841
Bunyinya seperti…
691
00:44:42,388 --> 00:44:44,765
Kali pertama saya mendengarnya,
692
00:44:44,848 --> 00:44:47,226
saya nak tahu dia gelakkan saya atau...?
693
00:44:47,309 --> 00:44:48,394
Kenapa dengannya?
694
00:44:52,064 --> 00:44:54,775
Kalau kita berjaya buat dia gelak,
maknanya dia suka.
695
00:44:58,946 --> 00:45:01,323
Red pernah cakap,
antara tawa saya dan muntah,
696
00:45:01,407 --> 00:45:03,325
itu akan buat dia bersara.
697
00:45:05,119 --> 00:45:08,664
Ada kalanya, semasa bermain
saya akan muntah.
698
00:45:08,747 --> 00:45:11,291
Bagi saya, penting untuk saya gementar.
699
00:45:11,375 --> 00:45:14,962
Ada orang sangat kuat perasaannya...
700
00:45:16,338 --> 00:45:19,091
...maka mereka perlu
cari jalan untuk melepaskan perasaan
701
00:45:19,174 --> 00:45:22,386
supaya dapat relaks dan beraksi.
702
00:45:23,053 --> 00:45:26,765
Selepas muntah, saya akan lega.
Cuma nampak saja teruk.
703
00:45:30,018 --> 00:45:32,771
Saya masih ingat sesi panas badan
sebelum perlawanan.
704
00:45:32,855 --> 00:45:34,314
Saya tegur yang
705
00:45:34,398 --> 00:45:38,402
Russell terlupa muntah.
Saya suruh pasukan keluar gelanggang.
706
00:45:38,485 --> 00:45:41,196
Dan minta mereka balik ke bilik lokar.
707
00:45:41,280 --> 00:45:44,074
Kemudian saya suruh Russell muntah.
708
00:45:44,783 --> 00:45:47,411
Dia pun muntah.
Kemudian kami main dan menang.
709
00:45:47,494 --> 00:45:52,040
Kami dengar dia masuk
dan nasib baiklah Russell muntah.
710
00:45:52,124 --> 00:45:55,878
Itu petanda dia bersedia.
Permainannya pasti menyengat.
711
00:45:58,922 --> 00:46:01,175
Pada penghujung musim '58-'59,
712
00:46:01,258 --> 00:46:04,094
Celtics dapat satu lagi peluang kejuaraan.
713
00:46:05,471 --> 00:46:06,597
Pertembungan pertama
714
00:46:06,680 --> 00:46:09,558
antara Celtics dengan
Lakers berlaku pada 1959.
715
00:46:09,641 --> 00:46:12,644
Lakers dari Minneapolis,
jadi, mereka dilupakan,
716
00:46:12,728 --> 00:46:16,356
tapi itulah permulaan
penaklukan Celtics terhadap Lakers.
717
00:46:16,440 --> 00:46:20,360
Boston menang tiga perlawanan,
jadi Lakers perlu berjuang mati-matian.
718
00:46:21,361 --> 00:46:25,073
Dalam Pusingan Keempat,
Russell halang semua ambil lantunan,
719
00:46:25,157 --> 00:46:27,117
mendapatkan 30 lantunan.
720
00:46:27,826 --> 00:46:31,872
Bob Cousy terus mengasak jaring
dan Boston terus beri tekanan.
721
00:46:31,955 --> 00:46:34,500
Celtics menang 118-113.
722
00:46:34,583 --> 00:46:38,253
Pasukan Auerbach pertama
menyapu bersih pingat kejuaraan.
723
00:46:38,337 --> 00:46:41,423
Penguasaan Celtics
pada pusingan akhir 1959
724
00:46:41,507 --> 00:46:43,759
membuktikan pasukan itu sudah berjaya,
725
00:46:43,842 --> 00:46:46,428
dan Bill kembali di atas sebagai juara.
726
00:46:46,512 --> 00:46:51,308
CELTICS MENANG 4 PUSINGAN
UNTUK KEJUARAAN KEDUA DALAM 3 TAHUN
727
00:46:51,892 --> 00:46:54,728
Ketika itu, saya amat
cintakan kerjaya saya.
728
00:46:54,812 --> 00:46:58,774
Saya suka segala-galanya.
729
00:47:07,032 --> 00:47:10,452
Saat yang indah dan membahagiakan saya.
730
00:48:03,088 --> 00:48:07,217
Tahun itu, anugerah MVP NBA
tidak jatuh kepada Russell,
731
00:48:07,301 --> 00:48:09,303
tapi kepada Bob Pettit daripada Hawks.
732
00:48:10,178 --> 00:48:11,054
Tapi di Boston,
733
00:48:11,138 --> 00:48:15,142
semakin jelas Bill Russell
ialah ahli Celtics yang paling berharga.
734
00:48:15,976 --> 00:48:19,271
Saya tahu Bill
pelantun dan penghantar bola yang baik.
735
00:48:19,354 --> 00:48:21,398
Yang saya tak tahu, dia juga pemimpin.
736
00:48:22,274 --> 00:48:25,652
Ramai tidak tahu.
Dia amat komited untuk menang
737
00:48:26,236 --> 00:48:29,156
dan terhadap struktur pasukan.
738
00:48:29,823 --> 00:48:32,200
Yang paling penting, dia seorang pemenang.
739
00:48:32,284 --> 00:48:36,622
Maka, dia rasa dia wajar dihormati
740
00:48:36,705 --> 00:48:40,250
berdasarkan pencapaian mereka
sebagai satu pasukan.
741
00:48:40,334 --> 00:48:43,712
Bob Cousy pernah jadi ketua,
tapi tak dinafikan siapa patut jadi ketua.
742
00:48:44,212 --> 00:48:47,049
Bob masuk, dan dia bintang pasukan.
743
00:48:47,132 --> 00:48:52,304
Dia boleh jawab bahawa dia bintang,
sebaliknya, dia mahu kita buat.
744
00:48:52,387 --> 00:48:53,430
- Bersama?
- Ya.
745
00:48:54,097 --> 00:48:56,808
Sayalah orangnya
semasa dia datang ke Boston,
746
00:48:56,892 --> 00:48:58,894
kemudian dia jadi bintang,
747
00:48:58,977 --> 00:49:03,148
tapi pihak media tak mengiktirafnya
sebagai pemain itu.
748
00:49:04,524 --> 00:49:08,028
Sebelum jelajah negara,
buku lali Bob Cousy terkehel.
749
00:49:09,404 --> 00:49:12,574
Kami dalam jelajah negara
dan main lima perlawanan berturut-turut.
750
00:49:13,867 --> 00:49:16,203
Russell mahu buktikan
dia mampu bermain tanpa Cousy.
751
00:49:16,286 --> 00:49:19,581
Russell mungkin halang 9,000 jaringan.
Amat menakjubkan.
752
00:49:19,665 --> 00:49:21,875
LaRusso menjaring, Russell halang!
753
00:49:22,501 --> 00:49:23,794
Kami menang kelima-limanya.
754
00:49:25,212 --> 00:49:29,591
Kami kembali ke Boston.
Tajuk berita, "Cousy akan turun bermain?"
755
00:49:30,717 --> 00:49:33,220
COUSY CEDERA, TAPI CELTICS TETAP MENANG
756
00:49:33,303 --> 00:49:35,889
CELTICS MASIH BERTARING
WALAU TANPA COUSY
757
00:49:35,973 --> 00:49:38,809
PEMINAT AKAN BUKTIKAN
COUSY MASIH BINTANG
758
00:49:38,892 --> 00:49:40,560
Membesar di Boston,
759
00:49:40,644 --> 00:49:43,105
gandingan Russell-Cousy ini
760
00:49:43,188 --> 00:49:46,233
satu-satunya sukan profesional
yang berjaya
761
00:49:46,316 --> 00:49:48,151
di kejiranan saya.
762
00:49:51,196 --> 00:49:53,448
RUSSELL - HEBAT
HEINSOHN - LEBIH HEBAT
763
00:49:53,532 --> 00:49:55,158
COUSY - JAUH LEBIH HEBAT
18 MATA
764
00:49:57,828 --> 00:50:01,832
Peminat Celtics makin ramai,
tapi Bill tetap tak dihargai.
765
00:50:04,459 --> 00:50:07,754
Bill Russell tidak diberikan
penghargaan penuh
766
00:50:07,838 --> 00:50:11,133
yang selayaknya,
hanya kerana dia kulit Hitam.
767
00:50:11,216 --> 00:50:12,926
Semudah itu saja.
768
00:50:13,010 --> 00:50:16,346
Para penulis amat-amat biadab.
769
00:50:16,430 --> 00:50:18,849
Akhbar orang kulit putih
770
00:50:18,932 --> 00:50:20,767
yang terkenal berat sebelah,
771
00:50:20,851 --> 00:50:25,063
mengendalikan gelombang
pertama dan kedua lelaki kulit Hitam,
772
00:50:25,564 --> 00:50:27,441
sangat-sangat teruk.
773
00:50:28,358 --> 00:50:35,073
Ramai lelaki kulit putih gemar
guna kata nista dalam kalangan mereka.
774
00:50:35,157 --> 00:50:39,536
Saya pasti penulisan mereka
di mata umum terjejas. Sangat teruk.
775
00:50:40,078 --> 00:50:43,331
"Atlet kulit Hitam jahil.
Mereka hanya tahu bermain."
776
00:50:43,415 --> 00:50:46,918
"Mereka bukan intelektual.
Mereka boleh lari dan lompat. "
777
00:50:48,336 --> 00:50:50,756
Mereka merujuk anjung,
778
00:50:50,839 --> 00:50:54,051
misalnya, di Boston Garden
sebagai "syurga istilah-n".
779
00:50:54,134 --> 00:50:56,303
Cakap-cakap begini
biasa di ruang media.
780
00:50:56,386 --> 00:50:59,014
Tak ramai pemain kulit Hitam dalam liga.
781
00:50:59,097 --> 00:51:02,893
Ini permainan lelaki,
dengan penulis dan penonton kulit putih.
782
00:51:02,976 --> 00:51:05,312
Bandar ini tak "bersedia" untuk Bill.
783
00:51:06,021 --> 00:51:09,608
Kereta Bill pernah rosak dalam hujan,
dan tiada siapa bantu.
784
00:51:09,691 --> 00:51:13,612
Bukan mereka tak kenal.
Dia Bill Russell.
785
00:51:13,695 --> 00:51:17,908
Orang berlalu pergi, menyelarnya
dan bukan berhenti untuk bantu.
786
00:51:17,991 --> 00:51:20,077
Bayangkan kalau
kereta Larry Bird yang rosak.
787
00:51:20,160 --> 00:51:23,914
Pasti berduyun-duyun
merayu nak bantu Larry.
788
00:51:25,832 --> 00:51:29,211
Jika Russell berdepan kekangan
di jalan-jalan Boston,
789
00:51:29,294 --> 00:51:31,880
dia akan berdepan serangan di gelanggang.
790
00:51:33,381 --> 00:51:36,843
Pada musim lalu,
Celtics menang kejuaraan NBA yang kedua,
791
00:51:36,927 --> 00:51:38,720
dan masalah mula timbul.
792
00:51:40,388 --> 00:51:42,808
Masalah itu ialah Wilt Chamberlain,
793
00:51:42,891 --> 00:51:46,812
yang buat Russell nampak rendah.
Tinggi Wilt the Stilt, 218 cm.
794
00:51:50,273 --> 00:51:51,650
Saya bernasib baik.
795
00:51:51,733 --> 00:51:54,277
Saya mula menentang pemain pro
796
00:51:54,361 --> 00:51:58,281
semasa saya di sekolah menengah rendah
dan awal sekolah tinggi.
797
00:51:58,782 --> 00:52:01,159
Saya biasa mengalahkan mereka.
798
00:52:02,160 --> 00:52:05,664
Jadi saya tahu, saya mampu bermain
dalam liga profesional,
799
00:52:05,747 --> 00:52:07,082
walaupun semuda itu.
800
00:52:07,582 --> 00:52:10,836
Wilt Chamberlain mungkin atlet terhebat
801
00:52:10,919 --> 00:52:12,754
dalam mana-mana sukan semasa.
802
00:52:13,839 --> 00:52:16,800
Wilt seorang atlet super
803
00:52:16,883 --> 00:52:20,428
dengan ketinggian 218 cm dan 122 kg.
804
00:52:21,346 --> 00:52:25,225
Wilt ialah Shaq sebelum adanya Shaq,
805
00:52:25,308 --> 00:52:28,436
jika Shaq juga atlet peringkat Olimpik.
806
00:52:28,520 --> 00:52:31,314
Jika anda melebihi 213 cm dan 113 kg,
807
00:52:31,398 --> 00:52:34,067
saya akan menjangkakan
awak mendominasi jaring.
808
00:52:34,151 --> 00:52:35,694
Jika tiada Wilt,
809
00:52:35,777 --> 00:52:39,156
Magic, Bird, malah MJ juga takkan wujud.
810
00:52:40,991 --> 00:52:44,911
Tawaran main bola keranjang pertama Wilt
bukannya dengan NBA.
811
00:52:46,329 --> 00:52:47,622
Tarikan baharu ketika itu,
812
00:52:47,706 --> 00:52:51,501
Harlem Globetrotters,
menarik 20% lebih peminat pada tahun 1958.
813
00:52:51,585 --> 00:52:54,880
Pasukan terkenal campuran
yang diasaskan oleh Abe Saperstein,
814
00:52:54,963 --> 00:52:57,424
meraih jutaan peminat serata dunia.
815
00:52:58,717 --> 00:53:01,845
Sebagai budak kulit Hitam ketika itu,
816
00:53:01,928 --> 00:53:04,431
Harlem Globetrotters umpama syurga.
817
00:53:05,223 --> 00:53:09,144
Wilt terima peranannya sebagai lelaki
waras di sebalik kegilaan Globetrotters.
818
00:53:09,936 --> 00:53:13,148
Saya terima cek bernilai $100,000.
819
00:53:13,231 --> 00:53:17,402
Mereka tawar $100,000 untuk
ikuti jelajah mereka selama enam bulan.
820
00:53:17,485 --> 00:53:20,572
Orang macam awak
biasa dapat duit banyak begitu, tapi saya?
821
00:53:20,655 --> 00:53:24,159
Saya sanggup terjun
Bangunan Empire State untuk $100,000.
822
00:53:26,912 --> 00:53:29,372
Bagi datuk saya dan generasinya,
823
00:53:29,456 --> 00:53:32,542
Harlem Globetrotters jadi satu kebanggaan.
824
00:53:32,626 --> 00:53:36,838
Mereka jelajah negara,
sering kalahkan Washington Generals.
825
00:53:37,589 --> 00:53:41,176
Tapi, dalam kalangan
intelek kulit Hitam, ada yang mengkritik
826
00:53:41,259 --> 00:53:43,178
mereka ini hanyalah badut.
827
00:53:43,261 --> 00:53:46,681
Mereka dikatakan lanjutan Mantan Moreland
828
00:53:46,765 --> 00:53:49,809
dan watak Black Sambo yang lain.
829
00:53:50,560 --> 00:53:53,563
Bagi sebahagian penonton kulit Hitam,
mereka tak dianggap wira
830
00:53:53,647 --> 00:53:55,690
dan menyekat pencapaian
golongan kulit Hitam.
831
00:53:56,483 --> 00:54:00,111
Pada tahun 1956,
Bill Russell dapat tawaran lumayan
832
00:54:00,195 --> 00:54:02,906
daripada Globetrotters
semasa masih di kolej.
833
00:54:02,989 --> 00:54:06,618
Mereka berjumpa Bill
dan menawarkan peluang untuk buat duit.
834
00:54:06,701 --> 00:54:09,537
Namun, Russell tidak berminat.
835
00:54:10,121 --> 00:54:14,334
Ayah saya kata, "Anak saya
takkan bermain untuk Globetrotters."
836
00:54:14,417 --> 00:54:17,379
"Dia pemain bola keranjang
terbaik di dunia."
837
00:54:17,462 --> 00:54:18,922
"Dia bukan badut."
838
00:54:19,005 --> 00:54:22,884
"Kenapa saya nak terima
sedangkan saya atlet Olimpik?"
839
00:54:22,968 --> 00:54:23,885
"Saya juara."
840
00:54:23,969 --> 00:54:26,972
"Saya tak perlukannya
untuk pengiktirafan."
841
00:54:28,723 --> 00:54:31,476
Begitu juga Wilt.
842
00:54:31,559 --> 00:54:34,062
Selepas kontrak Wilt
dengan Globetrotters tamat,
843
00:54:34,145 --> 00:54:38,566
dia menyertai NBA pada 1959
dengan pasukan Philadelphia Warriors.
844
00:54:39,276 --> 00:54:42,988
Peminat bola keranjang
menantikan awak beraksi,
845
00:54:43,071 --> 00:54:46,241
terutamanya apabila bersaing
dengan pemain seperti Bill Russell.
846
00:54:46,324 --> 00:54:48,285
Awak sudah bersedia?
847
00:54:48,368 --> 00:54:50,704
Saya rasa saya mampu bermain
848
00:54:50,787 --> 00:54:53,039
dengan hampir sesiapa saja
dalam liga ini.
849
00:54:56,626 --> 00:54:59,504
Warriors bangkit daripada
musim kekalahan,
850
00:54:59,587 --> 00:55:01,798
tapi kehadiran Wilt
beri mereka satu kelebihan.
851
00:55:04,384 --> 00:55:09,723
Penyertaan pertama Wilt dalam liga,
dia mencipta hasil yang hebat.
852
00:55:11,016 --> 00:55:14,978
Purata matanya 37
dan lantunannya 27 setiap permainan,
853
00:55:15,478 --> 00:55:18,356
dan Philadelphia tiba-tiba jadi pesaing.
854
00:55:18,440 --> 00:55:20,483
Wilt the Stilt makin menyengat.
855
00:55:24,571 --> 00:55:26,323
Dia buat jaringan bila-bila saja.
856
00:55:26,406 --> 00:55:29,576
Dia lebih kuat dan lompatannya
lebih tinggi daripada orang lain.
857
00:55:29,659 --> 00:55:32,954
Kalau dia dapat buat jaringan,
tiada siapa dapat tahan.
858
00:55:33,038 --> 00:55:34,205
Memang mustahil.
859
00:55:36,791 --> 00:55:40,128
Pertembungan pertama kami
semasa musim biasa di Boston.
860
00:55:40,211 --> 00:55:41,796
RUSSELL BERDEPAN WILT
861
00:55:41,880 --> 00:55:44,841
Tiket Garden laris
lama sebelum perlawanan,
862
00:55:44,924 --> 00:55:47,510
dan pentas penuh sebelum sesi panas badan.
863
00:55:52,974 --> 00:55:55,226
PERLAWANAN PERTAMA BILL DAN WILT
7 NOV 1959
864
00:55:55,727 --> 00:55:59,522
Apabila pasukan Philadelphia
masuk gelanggang, penonton teruja.
865
00:56:00,648 --> 00:56:04,486
Amat bingit. Saya melihat tangannya
dan saya sedar.
866
00:56:04,569 --> 00:56:07,489
Dia boleh pegang bola
macam pegang besbol.
867
00:56:08,615 --> 00:56:12,535
Kami tahu pasti ada masalah
dan Russell akan berdepan masalah.
868
00:56:15,413 --> 00:56:17,874
Saya ingat tingginya lebih 13 cm.
869
00:56:19,125 --> 00:56:23,213
Saya pula tak pasti nak pandang mukanya
atau saya jangan angkat muka.
870
00:56:25,590 --> 00:56:28,385
Lalu, saya putuskan pandang ke depan.
871
00:56:29,803 --> 00:56:31,471
Jadi saya pandang dadanya.
872
00:56:32,514 --> 00:56:34,015
Itu tak boleh jadi.
873
00:56:39,396 --> 00:56:42,232
Dua pemain terhebat dalam era yang sama
874
00:56:42,315 --> 00:56:45,902
akan saling bersaing untuk kali pertama.
875
00:57:08,133 --> 00:57:09,759
Wilt berjaya raih mata,
876
00:57:09,843 --> 00:57:14,931
mengendalikan Russell macam pemain lain,
tapi Russell bertahan.
877
00:57:16,641 --> 00:57:19,811
Semasa era kami, dua pertahanan
kawal orang sebesar itu.
878
00:57:19,894 --> 00:57:24,399
Semua gambar yang dirakam menunjukkan
Russell kawal dia sendirian,
879
00:57:24,482 --> 00:57:26,943
jadi dia terpaksa guna sudut, ilmu fizik.
880
00:57:28,695 --> 00:57:32,031
Russell sedar yang dia takkan mampu
881
00:57:32,115 --> 00:57:35,785
halang Chamberlain
kecuali secara luar biasa.
882
00:57:36,995 --> 00:57:39,038
Bill akan menempatkan dirinya,
883
00:57:39,122 --> 00:57:41,541
cuba menghalang bola.
884
00:57:41,624 --> 00:57:46,921
Pada masa yang sama,
Wilt juga membuat pengiraannya,
885
00:57:47,005 --> 00:57:49,299
cuba menangkis tindakan Bill.
886
00:57:50,216 --> 00:57:52,469
Saya tahu saya tak dapat halang Wilt.
887
00:57:54,012 --> 00:57:58,349
Tapi saya boleh perlahankan aksinya.
Itu yang termampu dibuat.
888
00:58:00,018 --> 00:58:04,105
Saya meraih lebih 20 mata
dan 20 lantunan.
889
00:58:05,190 --> 00:58:09,694
Wilt bermain lebih baik,
20 lantunan dan 30 mata.
890
00:58:11,070 --> 00:58:13,573
Kami banyak disekat dan dihalang.
891
00:58:15,909 --> 00:58:18,745
Chamberlain menguasai perlawanan itu...
892
00:58:18,828 --> 00:58:20,038
SUARA RED AUERBACH
893
00:58:20,121 --> 00:58:22,248
...kecuali satu, memenanginya.
894
00:58:28,338 --> 00:58:29,547
WILT ENGGAN MENGALAH
895
00:58:31,716 --> 00:58:36,221
WILT DIHALANG RUSSELL
DALAM PERTEMBUNGAN DUA GERGASI NBA
896
00:58:50,443 --> 00:58:53,696
Pada awal tahun 60-an, NBA berharap
dapat tarik lebih ramai peminat
897
00:58:53,780 --> 00:58:56,241
menerusi jelajah awal musim
perlawanan pertunjukan.
898
00:58:56,741 --> 00:58:59,452
Pada 1961, Celtics dan Hawks
899
00:58:59,536 --> 00:59:01,871
bersetuju untuk berlawan
di Lexington, Kentucky.
900
00:59:03,164 --> 00:59:05,041
Tiketnya habis dijual!
901
00:59:05,124 --> 00:59:08,419
Kali pertama 10,000 orang
memenuhi stadium.
902
00:59:09,045 --> 00:59:12,840
Pada pagi perlawanan,
Celtics mendaftar di Hotel Phoenix.
903
00:59:13,341 --> 00:59:17,679
Tapi Lexington, seperti kebanyakan
bandar di Selatan, masih amal pengasingan.
904
00:59:18,263 --> 00:59:20,473
Kami turun ke lobi hotel
905
00:59:20,557 --> 00:59:23,476
dan pekerja kaunter memberitahu,
906
00:59:23,560 --> 00:59:25,812
yang orang Negro tidak dilayan di situ.
907
00:59:25,895 --> 00:59:28,648
Hotel yang sama, tapi
tak boleh makan makanan yang sama.
908
00:59:28,731 --> 00:59:30,149
Lalu, saya buat keputusan,
909
00:59:30,233 --> 00:59:33,736
dan mereka juga ikut serta,
tak mahu bermain.
910
00:59:33,820 --> 00:59:36,072
Saya beritahu Red yang kami nak balik.
911
00:59:36,155 --> 00:59:39,242
Tapi Red minta kami tunggu
kerana dia nak siasat.
912
00:59:40,410 --> 00:59:41,828
Arnold guna telefon,
913
00:59:41,911 --> 00:59:45,623
telefon pengurus kedai kopi
dan beritahu mereka ini tetamu.
914
00:59:45,707 --> 00:59:48,126
Tetamu mesti dilayan.
915
00:59:48,209 --> 00:59:53,381
Kami pun kembali ke lobi dan diberitahu
mereka diminta melayan kami.
916
00:59:54,507 --> 00:59:59,095
Russ kata, "Kami bergurau saja.
Kami tak menginap di hotel. "
917
00:59:59,178 --> 01:00:01,764
Mereka jawab,
"Kami tak dapat layan awak!"
918
01:00:01,848 --> 01:00:04,475
"Kami tak layan orang Negro di hotel."
919
01:00:04,559 --> 01:00:09,397
Akhirnya, kami berkemas dan beredar.
920
01:00:10,857 --> 01:00:11,941
Saya beritahu Red,
921
01:00:12,025 --> 01:00:15,820
saya mahu Celtics bermain,
tapi perlu faham dengan jelas,
922
01:00:15,903 --> 01:00:19,407
orang kulit Hitam kata,
"Kami takkan main dalam keadaan ini."
923
01:00:19,490 --> 01:00:21,701
Saya hubungi ahli pasukan lawan,
924
01:00:21,784 --> 01:00:25,038
dan beritahu pemain kulit Hitam
pasukan Celtics takkan bermain.
925
01:00:25,538 --> 01:00:30,001
Pemain kulit Hitam pasukan lawan juga
akhirnya tak mahu bermain.
926
01:00:31,586 --> 01:00:36,090
Celtics melawan Hawks versi kulit putih
main di Lexington malam itu.
927
01:00:36,758 --> 01:00:41,387
Media mendesak mereka digantung, didenda,
928
01:00:41,471 --> 01:00:44,599
kerana mengecewakan pasukan,
mencuri wang...
929
01:00:44,682 --> 01:00:47,226
kerana terima bayaran
tetapi tidak bermain.
930
01:00:47,310 --> 01:00:49,020
Bill telah menjelaskannya.
931
01:00:49,103 --> 01:00:52,273
"Jika hal itu berlaku lagi,
tindakan kami tetap sama."
932
01:00:52,357 --> 01:00:56,694
Dia masih sebahagian kumpulan pertama
pemain kulit Hitam.
933
01:00:56,778 --> 01:01:01,574
Dia sedar beban perkauman
yang ditanggungnya,
934
01:01:01,658 --> 01:01:05,328
untuk mewakili bukan setakat
dirinya, tapi satu komuniti.
935
01:01:06,579 --> 01:01:09,874
Atlet sedang menyalakan cahaya
dan membendungnya.
936
01:01:09,957 --> 01:01:11,793
Kami sudah ada platform kami sendiri.
937
01:01:11,876 --> 01:01:13,878
Insiden di restoran itu
tentu masuk Twitter.
938
01:01:13,961 --> 01:01:16,881
Kami akan tempelak jika tidak dilayan.
939
01:01:16,964 --> 01:01:19,884
Pasti akan disiarkan pada Twitter.
940
01:01:19,967 --> 01:01:20,968
Saya budak manja.
941
01:01:21,052 --> 01:01:24,430
Saya tak mengerti maksud
kalau ke hotel tetapi diberitahu,
942
01:01:24,514 --> 01:01:27,433
"Awak tak boleh tidur di sini
tapi di belakang."
943
01:01:27,517 --> 01:01:31,020
Saya tak mengerti kewujudan
air pancuran untuk "Kulit Putih Sahaja".
944
01:01:31,104 --> 01:01:33,648
Kebanyakan pemain dalam liga sekarang,
945
01:01:33,731 --> 01:01:37,402
takkan mampu lalui walau
sepersepuluh yang dilalui Bill.
946
01:01:40,363 --> 01:01:46,786
Ironinya, pada masa mereka
berdepan perkauman di luar gelanggang,
947
01:01:46,869 --> 01:01:50,498
pemain kulit Hitam
semakin menguasai bola keranjang.
948
01:01:51,666 --> 01:01:52,917
Menjelang awal 1960-an,
949
01:01:53,000 --> 01:01:56,129
NBA semakin mendapat tempat
dalam sukan perdana Amerika.
950
01:01:56,212 --> 01:01:59,090
Ini era perkembangan komersil yang hebat.
951
01:01:59,632 --> 01:02:01,926
Salah satu faktor penting ialah kehadiran
952
01:02:02,009 --> 01:02:04,637
bintang Afrika Amerika yang hebat ini.
953
01:02:04,721 --> 01:02:07,932
Oscar Robertson, Elgin Baylor.
954
01:02:08,015 --> 01:02:11,102
Mereka ini pemain
bola keranjang yang hebat.
955
01:02:11,894 --> 01:02:15,398
Pertambahan ramai atlet
kulit Hitam yang hebat dalam liga
956
01:02:15,481 --> 01:02:17,358
terus mengembangkan sukan ini.
957
01:02:18,651 --> 01:02:21,821
Mereka ini membawa
peningkatan dalam bola keranjang.
958
01:02:22,363 --> 01:02:26,826
Saya menggelarnya, estetika olahraga
kulit Hitam, cara mengekspresi diri.
959
01:02:32,290 --> 01:02:35,460
Wujud satu keghairahan umum
dengan persaingan baharu
960
01:02:35,543 --> 01:02:37,503
antara dua pemain utama kulit Hitam ini.
961
01:02:37,587 --> 01:02:40,715
Pihak media, peminat malah
semua pihak main peranan masing-masing.
962
01:02:40,798 --> 01:02:42,258
Perlawanan yang hebat.
963
01:02:42,341 --> 01:02:44,385
BILL: MENGAWAL WILT
UMPAMA PERGI BERPERANG
964
01:02:44,469 --> 01:02:45,970
GEMBIRA!
965
01:02:46,053 --> 01:02:49,849
NBA menggunakan Russell dan Wilt
untuk berjaya memasarkan sukan ini.
966
01:02:51,934 --> 01:02:54,312
Orang mula meminati sukan ini.
967
01:02:54,395 --> 01:02:58,608
Anda gelar gimik, kami gelar publisiti
untuk dapatkan penonton.
968
01:02:59,150 --> 01:03:01,736
Tiket di Boston dan Philadelphia laris.
969
01:03:02,612 --> 01:03:06,240
Media suka, dan dapat tarik orang ramai,
970
01:03:06,324 --> 01:03:09,869
tapi kami tak peduli rencana yang ditulis
kerana kami hanya nak menang.
971
01:03:10,703 --> 01:03:12,872
Sukar melawan Chamberlain.
972
01:03:15,374 --> 01:03:20,671
Wilt baru bermain beberapa tahun, tapi
dia pemain paling dominan dalam sejarah.
973
01:03:22,465 --> 01:03:24,675
Dia akan ambil alih permainan.
974
01:03:25,802 --> 01:03:31,098
Musim itu, mata puratanya ialah 50,
bagi setiap permainan.
975
01:03:31,766 --> 01:03:34,018
Boleh anda bayangkan 50?
976
01:03:34,101 --> 01:03:39,232
Saya berjaya melakukannya sekali sepanjang
13 tahun. Itu selepas empat lebih masa!
977
01:03:40,316 --> 01:03:45,696
Mac 1962, ketika melawan New York Knicks,
Wilt atasi kemampuan dirinya,
978
01:03:46,405 --> 01:03:49,575
mencipta rekod yang ramai setuju
tidak akan diatasi.
979
01:03:50,159 --> 01:03:52,119
Dia mendapat 100 mata.
980
01:03:53,412 --> 01:03:56,916
Selepas perlawanan itu, peminat
menantikan 100 mata setiap malam.
981
01:03:58,042 --> 01:04:03,339
Kepada umum, satu-satunya pencabar Wilt
ialah Bill Russell.
982
01:04:05,299 --> 01:04:07,635
Naratif itu dimainkan pihak media,
983
01:04:07,718 --> 01:04:10,972
dan tekanannya
kepada dua pemain perkasa ini.
984
01:04:12,431 --> 01:04:15,017
Bagi saya, pada setiap Ahad,
985
01:04:16,394 --> 01:04:19,522
kami akan dicabar dalam siaran TV negara.
986
01:04:19,605 --> 01:04:23,943
Jika saya bermain biasa-biasa,
saya akan kecundang.
987
01:04:24,026 --> 01:04:26,404
Wilt akan buat 60 atau 65 mata.
988
01:04:27,238 --> 01:04:30,241
Itulah persaingan Wilt dan Bill.
989
01:04:30,324 --> 01:04:34,579
Jangan bandingkannya dengan pemain
zaman sekarang. Era yang berbeza.
990
01:04:34,662 --> 01:04:38,624
Penonton tak dapat tentukan
siapa baik dan siapa tidak,
991
01:04:38,708 --> 01:04:41,627
kerana Chamberlain jauh lebih mesra.
992
01:04:41,711 --> 01:04:43,629
Dia lebih mudah didekati.
993
01:04:43,713 --> 01:04:46,757
Umpama, "Apa yang kami suka
tentang Negro kami."
994
01:04:46,841 --> 01:04:48,217
Tapi di penjuru ini pula,
995
01:04:48,301 --> 01:04:51,637
ada Bill Russell,
Negro yang kurang menyenangkan.
996
01:04:51,721 --> 01:04:54,807
"Kami tak tahu
jika dia sukakan kami." Faham?
997
01:04:56,392 --> 01:05:01,355
Pada penghujung musim 1961-62,
Wilt cuba sekali lagi untuk
998
01:05:01,439 --> 01:05:04,358
buktikan yang dia boleh mencari
kemenangan untuk Warriors
999
01:05:04,442 --> 01:05:06,152
dan mengalahkan Celtics.
1000
01:05:09,697 --> 01:05:12,533
Bill mungkin merupakan
bintang dalam eranya,
1001
01:05:12,617 --> 01:05:16,287
tapi cara pendekatannya
sebagai ahli pasukan.
1002
01:05:16,370 --> 01:05:20,249
Wilt pula megah sebagai
perseorangan yang menjaringkan 100 mata.
1003
01:05:20,333 --> 01:05:22,627
Baginya, buat apa saja,
tapi dia nak menang.
1004
01:05:22,710 --> 01:05:24,128
Pendekatan yang berbeza.
1005
01:05:24,962 --> 01:05:27,340
Kedua-dua strategi itu berkesan.
1006
01:05:27,423 --> 01:05:30,927
Pasukan Bill mengalahkan Warriors
semasa pembukaan, tapi
1007
01:05:31,010 --> 01:05:32,178
dalam Pusingan Kedua,
1008
01:05:32,261 --> 01:05:35,389
jaringan Wilt yang berterusan
mengimbangkan siri.
1009
01:05:35,473 --> 01:05:40,561
Saya hanya perlu mendisiplin diri
tidak terpengaruh dengan cara main Wilt.
1010
01:05:41,562 --> 01:05:44,649
Dalam siri itu,
Russell masuk ke bilik persalinan.
1011
01:05:44,732 --> 01:05:48,152
Dia mahu mengendalikan Wilt.
1012
01:05:48,235 --> 01:05:51,364
Dia perlu berusaha keras
untuk melakukannya
1013
01:05:51,447 --> 01:05:54,951
dan meminta pasukannya
cuba mendahului lawan.
1014
01:05:56,285 --> 01:06:00,373
Tujuannya, selepas bola
berjaya direbut, lompat di depan Wilt,
1015
01:06:00,456 --> 01:06:03,042
main di belakangnya, asak dia,
1016
01:06:03,125 --> 01:06:05,586
dan cuba sukarkan jaringannya,
1017
01:06:05,670 --> 01:06:09,632
untuk menyukarkan lagi
pergerakannya di gelanggang.
1018
01:06:09,715 --> 01:06:13,135
Untuk pengetahuan anda,
selepas strategi Russell berjaya,
1019
01:06:13,928 --> 01:06:16,597
Wilt seperti naik angin.
1020
01:06:17,181 --> 01:06:20,017
Ada perbalahan di gelanggang,
Chamberlain jadi tumpuan.
1021
01:06:20,101 --> 01:06:26,357
Wilt akhirnya memperoleh 35 mata,
tapi kami menang sebahagian perlawanan.
1022
01:06:26,440 --> 01:06:28,818
CELTICS MARA
SAM JONES, WILT BERBALAH
1023
01:06:28,901 --> 01:06:33,489
Statistik individunya
tak menyerlah berbanding Wilt.
1024
01:06:33,572 --> 01:06:35,783
Tapi kesimpulannya,
1025
01:06:35,866 --> 01:06:40,496
bagi Bill, cara permainan tidak penting,
1026
01:06:40,579 --> 01:06:41,872
atau berapa mata diperoleh,
1027
01:06:41,956 --> 01:06:45,084
asalkan akhirnya dapat berkata,
"Kita menang."
1028
01:06:47,086 --> 01:06:49,130
Apabila kedudukannya seri pada 3-3,
1029
01:06:49,755 --> 01:06:51,298
persaingan makin sengit.
1030
01:06:52,508 --> 01:06:55,636
Apabila siri Divisyen Timur 1962 seri,
1031
01:06:55,720 --> 01:06:59,724
persaingan Chamberlain dan Russell
makin sengit dalam Pusingan Ketujuh.
1032
01:07:00,725 --> 01:07:02,268
Chamberlain memang hebat.
1033
01:07:03,936 --> 01:07:07,773
Tapi daya saing Russell bak seekor singa.
1034
01:07:07,857 --> 01:07:11,610
Dia akan berusaha sedaya upaya
untuk memastikan kemenangan.
1035
01:07:11,694 --> 01:07:16,198
Di hujung pusingan,
paling sikit satu atau dua permainan.
1036
01:07:17,575 --> 01:07:19,660
Seperkara yang agak mengarut.
1037
01:07:20,244 --> 01:07:21,412
Di Boston,
1038
01:07:21,495 --> 01:07:24,290
kami amat yakin dengan Bill Russell.
1039
01:07:24,373 --> 01:07:26,959
Wah, hebat betul permainan setakat ini!
1040
01:07:27,043 --> 01:07:29,879
Tinggal 13 saat dan kedudukan mata seri,
1041
01:07:29,962 --> 01:07:32,256
Celtics berpeluang untuk menamatkannya.
1042
01:07:32,339 --> 01:07:35,926
Cousy menggelecek ke kanan,
kemudian kembali ke tengah.
1043
01:07:36,594 --> 01:07:39,680
Heinsohn ke garisan belakang.
Jaringan kurang baik.
1044
01:07:39,764 --> 01:07:42,892
Jaringan tak masuk.
Philadelphia merebut bola.
1045
01:07:43,476 --> 01:07:45,478
Sekarang peluang Warriors
1046
01:07:45,978 --> 01:07:49,982
Rancangan mereka cuma satu.
Pastikan Wilt dapat bola.
1047
01:07:51,025 --> 01:07:52,735
Hebat cara permainan Russell!
1048
01:07:52,818 --> 01:07:55,821
Itulah petanda betapa Russell
mahu memenangi perlawanan.
1049
01:07:55,905 --> 01:07:57,239
Bola di tangan Boston.
1050
01:07:59,533 --> 01:08:01,577
Siri kini jadi taruhan,
1051
01:08:01,660 --> 01:08:04,205
Bill tahu pemainnya
untuk buat jaringan akhir.
1052
01:08:05,915 --> 01:08:07,875
Sam Jones ambil peluang.
1053
01:08:09,710 --> 01:08:10,544
Wah!
1054
01:08:10,628 --> 01:08:14,131
Masa tamat
dan Boston Celctics berjaya lagi!
1055
01:08:17,009 --> 01:08:19,011
Bill Russell pernah berkata,
1056
01:08:19,095 --> 01:08:21,972
"Jika anda ingin jadi juara sendirian,
1057
01:08:22,056 --> 01:08:23,849
pergilah bermain tenis."
1058
01:08:23,933 --> 01:08:28,104
"Tapi jika anda ingin menang
sebagai keluarga, bergaullah
1059
01:08:28,187 --> 01:08:29,480
dengan rakan sepasukan."
1060
01:08:29,563 --> 01:08:34,819
CELTICS MENUMPASKAN WARRIORS
SEDIA LAWAN LOS ANGELES LAKERS
1061
01:08:34,902 --> 01:08:36,529
Untuk memastikan kemenangan mereka,
1062
01:08:36,612 --> 01:08:39,907
Celtics terpaksa mengalahkan
musuh lama yang makin mantap.
1063
01:08:40,407 --> 01:08:42,368
BOLA KERANJANG LAKERS
HARGA PERLAWANAN
1064
01:08:42,451 --> 01:08:45,663
Lakers berpindah dari Minneapolis
ke Los Angeles
1065
01:08:45,746 --> 01:08:48,791
dengan dua bintang ternama.
1066
01:08:52,461 --> 01:08:54,088
Saya Jerry West,
1067
01:08:54,171 --> 01:08:56,841
dan tugas saya dulu ialah...
1068
01:08:57,800 --> 01:09:00,386
Apa nama sukan
yang kita perlu gelecek bola itu?
1069
01:09:00,469 --> 01:09:01,595
Bola keranjang, ya.
1070
01:09:02,721 --> 01:09:06,267
Hot Rod Hundley dikejar oleh Jerry West.
1071
01:09:06,350 --> 01:09:08,894
West cuba buat jaringan
dan berjaya lagi.
1072
01:09:10,479 --> 01:09:14,817
Jerry seorang pemain penyerang yang hebat
1073
01:09:14,900 --> 01:09:17,695
yang sama hebatnya
sebagai pemain pertahanan.
1074
01:09:17,778 --> 01:09:19,613
Jerry West ialah pilihan terbaik,
1075
01:09:19,697 --> 01:09:23,701
salah seorang penjaring terbaik
dan pemain sengit dalam sejarah.
1076
01:09:24,785 --> 01:09:27,454
Dia dikenali di Los Angeles
sebagai En. Clutch.
1077
01:09:27,538 --> 01:09:31,625
Dia akhir permainan, jika Jerry
dapat bola, itu petanda yang baik.
1078
01:09:37,339 --> 01:09:40,509
Saya tak risau menentang Celtics.
1079
01:09:41,635 --> 01:09:44,096
Sebaliknya, mereka yang terpaksa
bersaing dengan saya.
1080
01:09:44,180 --> 01:09:47,433
Kami juga ada Elgin Baylor,
pemain yang hebat.
1081
01:09:47,933 --> 01:09:50,895
Tiada pemain hadapan
lebih baik daripada Elgin Baylor.
1082
01:09:50,978 --> 01:09:54,231
Orang tidak ingat betapa hebatnya Elgin.
Kemaraannya tak boleh disekat.
1083
01:09:54,315 --> 01:09:58,736
Elgin ialah Dr. J sebelum adanya Dr. J
dan Michael sebelum adanya Michael.
1084
01:10:01,280 --> 01:10:06,327
Dalam Pusingan Kelima Perlawanan Akhir
NBA '62, Baylor memacu pasukannya,
1085
01:10:06,410 --> 01:10:09,747
dengan 61 mata, suatu rekod akhir.
1086
01:10:10,456 --> 01:10:13,542
Dengan keyakinan untuk menang,
kita boleh melakukannya.
1087
01:10:13,626 --> 01:10:16,545
Semua pemain hebat ada keyakinan itu.
1088
01:10:17,880 --> 01:10:21,258
Tiket ke Garden habis dijual
untuk perlawanan penamat ketujuh.
1089
01:10:24,261 --> 01:10:29,433
Perlawanan ketujuh 1962 menentang Lakers
sering dirujuk sebagai perlawanan Selvy.
1090
01:10:29,516 --> 01:10:32,937
Tinggal lima saat dan mata seri pada 100,
1091
01:10:33,020 --> 01:10:34,647
Lakers sedang menguasai.
1092
01:10:35,648 --> 01:10:38,067
Selvy ialah pengawal kedua
dengan Jerry West.
1093
01:10:38,150 --> 01:10:40,110
Saya mengawal Selvy di separuh gelanggang,
1094
01:10:40,194 --> 01:10:43,739
dan Selvy lari daripada saya ke sudut.
1095
01:10:45,324 --> 01:10:47,826
Daripada sepuluh jaringan,
dia berjaya sembilan kali.
1096
01:10:47,910 --> 01:10:50,204
Tiga saat, dua, dan Selvy menjaring!
1097
01:10:50,913 --> 01:10:53,374
Tak masuk, melantun... Masa tambahan!
1098
01:10:55,167 --> 01:10:59,588
Bill Russell terus melutut di gelanggang.
1099
01:10:59,672 --> 01:11:03,467
Dalam masa tambahan, Russell
berjaya memperoleh enam mata
1100
01:11:03,550 --> 01:11:05,469
untuk Celtics mendahului dengan tipis.
1101
01:11:08,347 --> 01:11:11,850
Sekarang, Baylor.
Penalti rasanya pada Frank Ramsey.
1102
01:11:12,643 --> 01:11:16,397
Frank keluar pada 23 mata.
Digantikan dengan Gene Guarilia.
1103
01:11:17,606 --> 01:11:20,859
Gene Guarilia tak pernah dapat bermain.
1104
01:11:20,943 --> 01:11:22,236
Memang tak pernah.
1105
01:11:22,861 --> 01:11:26,156
Red tiada pilihan.
Dia tempatkan Guarilia dengan Elgin.
1106
01:11:26,240 --> 01:11:28,033
Guarilia dikawal Baylor.
1107
01:11:28,117 --> 01:11:30,953
Baylor pusing, jaring, keluar.
Lantunan, Russell!
1108
01:11:31,912 --> 01:11:35,040
Guarilia mengawal Baylor.
Cubaan selinap oleh Selvy.
1109
01:11:35,124 --> 01:11:36,583
Lantunan, direbut Sam Jones!
1110
01:11:39,378 --> 01:11:42,840
Guarilia terlalu gementar
sehingga tak bergerak.
1111
01:11:42,923 --> 01:11:46,385
Apabila Elgin mengacah,
dia tak bertindak tapi diam saja.
1112
01:11:46,885 --> 01:11:48,804
Buat Elgin buntu.
1113
01:11:48,887 --> 01:11:51,473
Tak masuk. Lantunan. Penalti.
1114
01:11:52,933 --> 01:11:55,686
Baylor dikenakan penalti dan terkeluar.
1115
01:11:56,186 --> 01:11:59,523
Tepukan berdiri di Boston Garden
untuk Elgin Baylor.
1116
01:12:01,025 --> 01:12:05,154
Russell akan berjabat tangan
dengan pemain bola keranjang yang hebat,
1117
01:12:05,237 --> 01:12:06,238
Elgin Baylor.
1118
01:12:06,947 --> 01:12:10,242
Permainan kini dalam kawalan Celtics
dan Cousy atasi masa
1119
01:12:10,326 --> 01:12:12,536
dengan gelecek ikoniknya.
1120
01:12:13,996 --> 01:12:16,540
Dia sengaja biar masa berjalan,
1121
01:12:16,623 --> 01:12:19,001
dan masa tamat!
1122
01:12:24,757 --> 01:12:27,343
Untuk Bill Russell, 30 mata,
1123
01:12:27,426 --> 01:12:30,971
dan 40, saya ulang, 40 lantunan.
1124
01:12:31,597 --> 01:12:33,932
Permainan bola keranjang yang hebat.
1125
01:12:35,309 --> 01:12:39,521
Di bilik lokar, berlangsung
sambutan tradisi rendam dalam bir.
1126
01:12:39,605 --> 01:12:41,857
Kejuaraan kelima untuk Russell,
1127
01:12:41,940 --> 01:12:44,943
dan Celtics muncul sebagai dinasti.
1128
01:12:45,569 --> 01:12:49,281
KEJUARAAN KELIMA DALAM ENAM TAHUN
1129
01:12:54,828 --> 01:12:59,875
Bagi Russell, ketika ini di tahun 1960-an,
inilah kehidupan Idaman Amerikanya.
1130
01:12:59,958 --> 01:13:01,335
Rumah di pinggir bandar,
1131
01:13:01,418 --> 01:13:04,254
tiga orang anak, isteri yang setia,
1132
01:13:04,338 --> 01:13:06,840
kerjaya yang baik, kereta yang hebat.
1133
01:13:06,924 --> 01:13:11,053
Bentuk kemewahan
bagi kehidupan yang makmur amnya.
1134
01:13:13,972 --> 01:13:18,268
Bill dan Rose rasa lebih selesa
di kejiranan kulit putih di Reading,
1135
01:13:18,352 --> 01:13:21,688
dan penduduk Reading berbangga
dengan warganya yang ternama.
1136
01:13:22,189 --> 01:13:25,734
Pada musim bunga 1963,
Reading menganjurkan
1137
01:13:25,818 --> 01:13:28,695
satu bankuet khas
untuk menghargai Russell.
1138
01:13:29,446 --> 01:13:33,450
Ketahuilah semua bahawa pada mesyuarat
tahunan Reading pada Mac 1963
1139
01:13:33,534 --> 01:13:37,454
mendekrikan satu hari
ditetapkan sebagai Hari Bill Russell.
1140
01:13:37,538 --> 01:13:40,916
Malam ini kami memberikan penghormatan
kepada Bill, Rose dan keluarganya
1141
01:13:40,999 --> 01:13:45,295
di Reading untuk anda, bukan kerana
sebagai pemain bola keranjang sahaja,
1142
01:13:45,796 --> 01:13:51,301
tapi sebagai ahli sukan, atlet, bapa,
lelaki yang mementingkan keluarga...
1143
01:13:51,844 --> 01:13:54,805
Sebagai penduduk lama di Reading,
1144
01:13:54,888 --> 01:13:58,642
suka saya menganggap
bahawa ciri yang menyerlah
1145
01:13:58,725 --> 01:13:59,852
ialah kejiranan...
1146
01:13:59,935 --> 01:14:03,689
Pn. Russell, saya sangat berbesar hati
1147
01:14:03,772 --> 01:14:05,149
dan ini penghormatan...
1148
01:14:05,232 --> 01:14:07,568
Penghormatan kepada bangsanya, manusia.
1149
01:14:08,152 --> 01:14:11,238
...dan dapat makan
bersama saudara dan Pn. Russell.
1150
01:14:11,321 --> 01:14:13,699
Kita jemput En. Russell untuk berucap.
1151
01:14:14,950 --> 01:14:16,160
Terima kasih.
1152
01:14:17,494 --> 01:14:20,747
Ya, saya gementar lagi malam ini,
amat gementar.
1153
01:14:20,831 --> 01:14:24,501
Saya lebih rela berdepan Chamberlain
sepuluh kali berbanding beri ucapan.
1154
01:14:25,002 --> 01:14:27,045
Saya tak tahu nak mula dari mana.
1155
01:14:27,129 --> 01:14:29,840
Tapi seikhlasnya saya ingin katakan
1156
01:14:29,923 --> 01:14:31,925
semua ini agak keterlaluan bagi saya
1157
01:14:32,509 --> 01:14:35,846
melihat begitu ramai
yang dikasihi hadir pada malam ini.
1158
01:14:35,929 --> 01:14:39,808
Saya terasa bahawa hidup saya
tidaklah sia-sia sebenarnya.
1159
01:14:39,892 --> 01:14:44,688
Sejujurnya, saya tak rasa
warga di sini tahu kewujudan saya.
1160
01:14:45,772 --> 01:14:49,651
Peristiwa ini akan jadi kenangan saya,
1161
01:14:50,444 --> 01:14:53,113
dan saya berharap dapat menjalani hidup
1162
01:14:53,655 --> 01:14:56,742
yang akan membuat anda
sentiasa senang dengan saya.
1163
01:14:56,825 --> 01:14:59,495
Saya amat menghargainya. Terima kasih.
1164
01:15:01,955 --> 01:15:03,165
Russell terharu.
1165
01:15:03,248 --> 01:15:06,752
Dia merasakan bahawa akhirnya
dia diterima di tempat tinggalnya.
1166
01:15:06,835 --> 01:15:09,630
Lalu dia memutuskan
untuk terus menetap di Reading.
1167
01:15:09,713 --> 01:15:13,509
Rumah mereka juga sudah makin kecil
dan tiba masanya mencari yang lain.
1168
01:15:13,592 --> 01:15:16,386
Russell mahu mencari rumah lebih agam
di sebelah barat.
1169
01:15:16,887 --> 01:15:18,305
Kurang sebulan kemudian,
1170
01:15:18,388 --> 01:15:22,518
khabar angin tersebar
saya hendak beli rumah lain di Reading.
1171
01:15:22,601 --> 01:15:24,853
Jiran-jiran di sana galak membantah.
1172
01:15:24,937 --> 01:15:27,064
Sebagai seorang atlet, selebriti,
1173
01:15:27,147 --> 01:15:31,818
memang bangga adanya saya di sana,
tapi jangan tinggal dekat saya.
1174
01:15:32,486 --> 01:15:34,571
Rose pulang menangis kesedihan
1175
01:15:34,655 --> 01:15:37,783
melihatkan penduduk tandatangan
petisyen membantah jualan.
1176
01:15:37,866 --> 01:15:40,953
Rose minta saya lupakan niat
membeli rumah.
1177
01:15:41,036 --> 01:15:42,621
Jiran tak terima kami.
1178
01:15:42,704 --> 01:15:45,832
Saya balas yang saya beli rumah
dan bayar ansurannya.
1179
01:15:45,916 --> 01:15:48,835
Saya tidak peduli pendapat orang lain.
1180
01:15:48,919 --> 01:15:53,090
Rose risau tiada orang nak berkawan
dengan anak-anak serta mungkin dicemuh.
1181
01:15:53,173 --> 01:15:54,007
Kata Rose.
1182
01:15:56,552 --> 01:15:58,595
Saya memikirkan anak-anak.
1183
01:15:58,679 --> 01:16:02,182
Jika saya terima cara penduduk Reading,
jatuh maruah saya.
1184
01:16:02,266 --> 01:16:05,102
Saya enggan akur
tentang pilihan tempat tinggal saya.
1185
01:16:06,061 --> 01:16:10,065
Meskipun Russell menang banyak kejuaraan
dan jadi lebih terkenal,
1186
01:16:10,148 --> 01:16:14,403
dia tahu kemenangannya bukan
untuk melindunginya daripada perkauman.
1187
01:16:20,117 --> 01:16:24,037
Sepanjang hayat, saya berdepan
kecenderungan budaya kulit putih ini.
1188
01:16:24,121 --> 01:16:25,664
Wujud di merata-rata.
1189
01:16:25,747 --> 01:16:27,874
Suatu cara kehidupan serba baharu.
1190
01:16:27,958 --> 01:16:31,253
Di perpustakaan,
rancangan televisyen, pada wajah orang.
1191
01:16:32,504 --> 01:16:34,881
Kita ada peluang yang baik untuk berjaya.
1192
01:16:36,133 --> 01:16:38,302
Kehebatan anda secantik anda.
1193
01:16:39,928 --> 01:16:42,472
Sukar jadi popular
kalau tak tahu berpakaian.
1194
01:16:44,766 --> 01:16:47,102
Itulah kecantikan sebenar.
1195
01:16:50,689 --> 01:16:52,733
Ada beberapa tindakan orang kulit putih
1196
01:16:52,816 --> 01:16:55,485
tanpa mendedahkan sikap prejudis
yang boleh menyerang saya.
1197
01:16:57,279 --> 01:17:01,116
Puas saya berusaha menangkis
kecenderungan dalam pelbagai bentuk.
1198
01:17:02,200 --> 01:17:05,287
Sikap saya selalu bertahan,
macam dalam bola keranjang.
1199
01:17:06,580 --> 01:17:08,206
Saya teringin nak menyerang pula.
1200
01:17:10,584 --> 01:17:15,339
Evolusi yang dilalui Russell tak jauh
bezanya dengan golongan kulit Hitam lain
1201
01:17:15,422 --> 01:17:18,091
yang gigih berusaha, kemudian terfikir,
1202
01:17:18,175 --> 01:17:22,721
wajar memanfaatkan kedudukan untuk bantah
perbuatan terhadap komuniti sendiri.
1203
01:17:24,139 --> 01:17:27,851
Kami sepatutnya boleh bersuara
dan bukan sekadar buat pencapaian.
1204
01:17:31,021 --> 01:17:37,110
Inilah permulaan serangan besar-besaran
1205
01:17:37,778 --> 01:17:41,657
terhadap sistem pengasingan
dan diskriminasi.
1206
01:17:42,366 --> 01:17:46,453
Pada tahun 1963, dengan bangkitnya
pergerakan hak asasi,
1207
01:17:46,536 --> 01:17:49,331
Russell memperkuat komitmennya
terhadap pergelutan itu.
1208
01:17:51,375 --> 01:17:54,461
Satu rapat umum berlangsung,
dan Russell ketuai perarakan
1209
01:17:54,544 --> 01:17:57,798
dari Roxbury, sebuah kejiranan kulit Hitam
ke bandar Boston.
1210
01:18:19,111 --> 01:18:21,613
Tak lama kemudian,
Pusat Beli-belah di DC,
1211
01:18:21,697 --> 01:18:24,783
jadi tapak perarakan terbesar
dalam sejarah negara.
1212
01:18:24,866 --> 01:18:27,119
IBU PEJABAT DC
PERARAKAN WASHINGTON
1213
01:18:27,202 --> 01:18:30,789
Mereka diiringi golongan kulit putih
yang simpati dari serata negara.
1214
01:18:30,872 --> 01:18:34,543
Matlamat utama mereka,
program hak asasi yang lengkap.
1215
01:18:35,877 --> 01:18:39,923
Tiada henti atau aman di Amerika
1216
01:18:40,882 --> 01:18:43,885
selagi golongan Negro
diberikan hak kewarganegaraannya.
1217
01:18:45,178 --> 01:18:48,849
Pada bulan Mac di Washington,
saya menginap di hotel yang sama
1218
01:18:48,932 --> 01:18:51,059
dengan Paderi Martin Luther King.
1219
01:18:51,143 --> 01:18:53,895
Kami bertemu di lobi dan berbual ringkas.
1220
01:18:53,979 --> 01:18:57,357
Dia mengajak saya naik ke pentas
semasa dia berucap.
1221
01:18:57,441 --> 01:18:59,484
Namun saya menolak dengan baik.
1222
01:19:01,319 --> 01:19:05,949
Saya menolak kerana
mereka sudah berusaha sekian lama
1223
01:19:06,032 --> 01:19:09,870
untuk menganjurkan rapat umum itu,
sedangkan saya tak buat apa.
1224
01:19:09,953 --> 01:19:12,956
Jadi, saya rasa tak wajar
untuk saya naik ke pentas
1225
01:19:13,039 --> 01:19:15,834
dan menyampaikan apa yang telah dilakukan.
1226
01:19:16,334 --> 01:19:17,878
Saya duduk di depan.
1227
01:19:19,004 --> 01:19:22,174
Kami anggap perhimpunan itu
satu perkelahan, tapi orang jadi takut.
1228
01:19:22,924 --> 01:19:25,552
Petugas keselamatan mengepung bandar.
1229
01:19:25,635 --> 01:19:29,222
Bekalan darah ditambah kerana
bimbang berlaku pertumpahan darah.
1230
01:19:29,306 --> 01:19:32,017
Untuk sertai Perarakan Washington,
menuntut keberanian.
1231
01:19:33,894 --> 01:19:37,439
Saya rasa era
Russell bermain bola keranjang...
1232
01:19:38,148 --> 01:19:40,275
...dunia dalam situasi yang berbeza.
1233
01:19:40,358 --> 01:19:44,821
Ketika itu bukan tentang
"hilang pekerjaan atau kerjaya",
1234
01:19:44,905 --> 01:19:46,406
tapi "hilang nyawa".
1235
01:19:46,907 --> 01:19:49,284
Saya menerima panggilan ancaman,
1236
01:19:49,367 --> 01:19:53,288
saya diancam bunuh,
rumah saya akan diletupkan.
1237
01:19:54,498 --> 01:19:57,375
Bagi saya, kalau dah masanya,
saya bersedia.
1238
01:19:57,459 --> 01:20:00,086
BERITA CBS
KENYATAAN MANGSA BUNUH
1239
01:20:01,004 --> 01:20:05,675
Medgar Evers mengabdikan sembilan tahun
hidupnya memerangi perkauman.
1240
01:20:05,759 --> 01:20:07,761
Kini, dia tumpas dalam pertarungan itu.
1241
01:20:07,844 --> 01:20:11,181
Berusia 37 tahun,
seorang veteran Perang Dunia II
1242
01:20:11,264 --> 01:20:14,601
dia muncul sebagai korban pergelutan Negro
untuk menamatkan pengasingan.
1243
01:20:18,522 --> 01:20:20,941
Apabila Medgar Evers ditembak,
1244
01:20:21,525 --> 01:20:26,571
upacara peringatan untuknya
diadakan di Boston Common.
1245
01:20:27,364 --> 01:20:30,033
Saya duduk di sebelah adiknya,
Charlie Evers,
1246
01:20:30,116 --> 01:20:33,537
dan mengusulkan nombor saya
untuk dihubungi jika dia perlu bantuan.
1247
01:20:34,246 --> 01:20:39,793
Pada musim panas berikutnya,
dia hubungi saya meminta bantuan.
1248
01:20:39,876 --> 01:20:43,630
Dia minta saya anjurkan klinik
bola keranjang di Jackson, Mississippi,
1249
01:20:43,713 --> 01:20:46,675
sebagai cara menunjukkan keprihatinan.
1250
01:20:50,053 --> 01:20:53,849
JACKSON, MISSISSIPPI
1251
01:20:53,932 --> 01:20:57,894
Tahun 1964 di Mississippi,
masih berlaku pertumpahan darah,
1252
01:20:57,978 --> 01:21:01,731
maksud saya, keadaannya menyedihkan.
1253
01:21:01,815 --> 01:21:05,527
Jika Majlis Warga Putih, Ku Klux Klan,
1254
01:21:05,610 --> 01:21:10,115
dan beberapa kumpulan
memelihara golongan putih,
1255
01:21:10,198 --> 01:21:14,327
saya tak ingat nama sebenarnya,
mereka tak mahu semua ini.
1256
01:21:14,411 --> 01:21:16,079
Jika dibenarkan,
1257
01:21:16,580 --> 01:21:19,374
mereka sanggup membunuh.
1258
01:21:19,457 --> 01:21:25,088
Charlie berjanji
yang saya akan dilindungi.
1259
01:21:26,965 --> 01:21:28,091
Saya terima.
1260
01:21:29,342 --> 01:21:33,471
Bill terpaksa beritahu pasukannya
1261
01:21:33,555 --> 01:21:36,308
yang dia akan ke Mississippi.
1262
01:21:36,391 --> 01:21:39,561
Ada yang komen tempat itu sangat bahaya.
1263
01:21:40,145 --> 01:21:43,148
Tapi Cousy atau Sharman membalas,
1264
01:21:43,231 --> 01:21:46,109
bahawa dia akan selamat
dan jangan menonjol sangat.
1265
01:21:46,192 --> 01:21:52,532
Ini individu yang
baru menang kejuaraan NBA,
1266
01:21:53,033 --> 01:21:56,369
MVP dan macam-macam lagi.
Tinggi, berkulit Hitam, ada janggut
1267
01:21:56,453 --> 01:22:00,165
ke Mississippi semasa Freedom Summer,
nak suruh jangan menonjol?
1268
01:22:00,248 --> 01:22:03,043
Russell sedar ketika itu dia dalam bahaya.
1269
01:22:06,755 --> 01:22:09,507
Apa tujuan En. Russell
datang ke Mississippi?
1270
01:22:09,591 --> 01:22:13,136
En. Evers mengundang saya datang
beberapa hari lalu,
1271
01:22:13,219 --> 01:22:17,807
dan saya dah lama kenal dia.
Jadi, saya suka dapat datang.
1272
01:22:17,891 --> 01:22:21,227
Saya mengikuti situasi di sini,
1273
01:22:21,311 --> 01:22:24,314
dan ini sebahagian daripada hidup saya.
1274
01:22:26,441 --> 01:22:30,362
Tujuan utama saya di sini
untuk mengadakan klinik bola keranjang.
1275
01:22:30,862 --> 01:22:34,407
Adakah En. Russell rasa kehadiran ini
akan mengurangkan masalah?
1276
01:22:34,491 --> 01:22:37,285
Saya berharap dan tentunya
tidak mahu mengeruhkan keadaan.
1277
01:22:37,911 --> 01:22:41,998
Adakah boleh digalakkan anak kulit putih
bermain bola keranjang dengan anak Negro?
1278
01:22:42,540 --> 01:22:44,459
Saya rasa boleh. Apa salahnya?
1279
01:22:45,126 --> 01:22:46,962
Orang putih kawan anak saya.
1280
01:22:47,045 --> 01:22:48,838
- Tiada cedera.
- Belum lagi.
1281
01:22:50,048 --> 01:22:51,758
- Hingga jumpa lagi.
- Terima kasih.
1282
01:22:52,550 --> 01:22:55,053
Russell menjalankan kliniknya di Jackson
1283
01:22:55,136 --> 01:22:56,930
walaupun nyawanya diancam.
1284
01:22:57,013 --> 01:23:00,058
Keadaan terlalu bahaya untuk bergerak,
1285
01:23:00,141 --> 01:23:03,228
lalu Russell terpaksa
memendekkan kunjungannya.
1286
01:23:03,311 --> 01:23:06,147
Namun, dia telah masuk kandang harimau
1287
01:23:06,231 --> 01:23:09,526
dan lantang bersuara
tentang keganasan perkauman.
1288
01:23:14,656 --> 01:23:18,201
Gerakan hak sivil hari ini sudah lemah.
1289
01:23:18,284 --> 01:23:21,538
Kita mengabaikan faktor
bahawa itu tanggungjawab kita
1290
01:23:21,621 --> 01:23:26,710
untuk membetulkan kesilapan tiga abad
dalam dua atau tiga tahun.
1291
01:23:26,793 --> 01:23:29,754
Keseluruhan proses pemikiran
perlu dibetulkan
1292
01:23:29,838 --> 01:23:33,383
dan kita ada dua atau tiga tahun
untuk mencapai matlamat itu.
1293
01:23:33,466 --> 01:23:37,345
Pemahaman mereka yang berjuang
mesti ditingkatkan.
1294
01:23:37,429 --> 01:23:38,430
Inilah orang-orangnya,
1295
01:23:38,513 --> 01:23:41,808
kulit putih, golongan Negro
yang menguasai medan tempur
1296
01:23:41,891 --> 01:23:45,979
hari demi hari dan malam berganti malam
itulah wira sebenar.
1297
01:23:46,062 --> 01:23:49,566
Hak asasi manusia sama rumitnya
dengan masalah politik lain.
1298
01:23:49,649 --> 01:23:51,985
Kita sama-sama akan sokong
hanya satu elemen
1299
01:23:52,068 --> 01:23:54,279
iaitu masalah ini perlu diselesaikan.
1300
01:24:02,996 --> 01:24:07,959
Dalam kemelut budaya Amerika,
Celtics berdepan peralihan besar.
1301
01:24:09,210 --> 01:24:12,130
Bob Cousy, Houdini di gelanggang,
1302
01:24:12,213 --> 01:24:14,966
kapten pasukan dan pemain paling popular,
1303
01:24:15,050 --> 01:24:17,260
bersiap untuk musim terakhirnya.
1304
01:24:19,054 --> 01:24:21,181
SELAMAT JALAN BOB COUSY
1305
01:24:21,264 --> 01:24:25,643
Pada tahun Cousy nak bersara,
dia umumkan kepada pasukan.
1306
01:24:25,727 --> 01:24:28,730
Kami mahu pastikan itu
tahun kejuaraan kami.
1307
01:24:29,606 --> 01:24:34,861
Musim 1962-1963
adalah untuk meraikan Bob Cousy,
1308
01:24:34,944 --> 01:24:37,697
dengan sambutan penghargaan
di setiap bandar Celtics bermain.
1309
01:24:38,364 --> 01:24:40,241
Sepanduk dipasang di serata Garden,
1310
01:24:40,325 --> 01:24:43,453
"Kami sayang Cousy."
"Kami akan rindu Cous."
1311
01:24:44,245 --> 01:24:47,165
Kami berharap Cousy
akan bersara sebagai juara.
1312
01:24:47,248 --> 01:24:51,252
Mungkin saya mahukan kejuaraan
sama seperti kali pertama dulu.
1313
01:24:52,504 --> 01:24:56,841
Pasukan berhempas-pulas
supaya kejuaraan ini milik Cousy.
1314
01:24:57,342 --> 01:24:58,968
Mereka berjaya ke pusingan akhir,
1315
01:24:59,052 --> 01:25:01,721
dan bertemu seteru lama yang berdendam.
1316
01:25:03,014 --> 01:25:04,516
Celtics sedang menyasarkan
1317
01:25:04,599 --> 01:25:08,269
Kejohanan Dunia kelima berturut-turut
yang belum pernah terjadi.
1318
01:25:08,353 --> 01:25:11,648
Celtics gagal memantapkan
kedudukan siri di Boston.
1319
01:25:11,731 --> 01:25:16,027
Kini mereka di depan dengan 3-2
di Los Angeles untuk Pusingan Keenam.
1320
01:25:17,153 --> 01:25:19,823
Lebih dramatik kerana keadaan,
1321
01:25:19,906 --> 01:25:24,327
tahun terakhir, penamat kerjaya
dan Kejuaraan Dunia jadi taruhan.
1322
01:25:25,620 --> 01:25:28,873
Jika Cousy gementar
tentang perlawanan terakhir kerjayanya,
1323
01:25:28,957 --> 01:25:30,333
gaya permainannya masih hebat.
1324
01:25:31,501 --> 01:25:33,253
Cousy menghantar kepada Russell.
1325
01:25:34,712 --> 01:25:37,715
Hantaran jauh kepada Sanders. Lihat!
1326
01:25:38,716 --> 01:25:40,468
Cousy mantap separuh pertama,
1327
01:25:40,552 --> 01:25:43,304
meletakkan Celtics jauh di depan.
1328
01:25:44,514 --> 01:25:47,851
Itu penamat separuh pertama
dengan mata...
1329
01:25:47,934 --> 01:25:50,937
Strategi Celtics yang disempurnakan
oleh Cousy dan Russell
1330
01:25:51,020 --> 01:25:54,274
selama tujuh tahun berjalan tanpa cela.
1331
01:25:55,191 --> 01:25:57,318
Krebs mengawal Russell, dan Baylor…
1332
01:25:57,819 --> 01:26:01,990
Tetapi, pada awal suku keempat
ketika Boston di depan 92-83,
1333
01:26:02,073 --> 01:26:03,158
Cousy jatuh.
1334
01:26:04,784 --> 01:26:06,035
Cousy tercedera!
1335
01:26:06,119 --> 01:26:09,622
Nampaknya buku lali kiri Cousy tercedera.
1336
01:26:09,706 --> 01:26:12,709
Ini mungkin satu tamparan
kepada Boston Celtics.
1337
01:26:13,251 --> 01:26:15,920
Dalam 13 tahun,
itu kali pertama saya cedera teruk.
1338
01:26:16,004 --> 01:26:19,090
Seboleh-bolehnya, saya mahu
menamatkan kerjaya di gelanggang.
1339
01:26:19,174 --> 01:26:22,010
Nampaknya kecederaan Cousy agak serius,
1340
01:26:22,093 --> 01:26:23,469
cara dia dibawa keluar...
1341
01:26:23,553 --> 01:26:27,557
Kami sedar, tanpa Cousy,
akan jadi masalah.
1342
01:26:29,184 --> 01:26:31,686
West ke tengah dan berjaya rebut bola!
1343
01:26:33,688 --> 01:26:36,232
Russell mengawal Baylor,
tapi dia berjaya lepas!
1344
01:26:38,109 --> 01:26:41,779
Tanpa Bob Cousy,
rentak permainan mula berterabur,
1345
01:26:41,863 --> 01:26:43,531
dan kami mula dibelasah.
1346
01:26:44,949 --> 01:26:47,493
Kami tahu pasukan lawan kami lebih bagus,
1347
01:26:47,577 --> 01:26:50,663
tapi kami sangka kami akan menang.
Kami ada peluang.
1348
01:26:53,833 --> 01:26:56,419
Auerbach mundar-mandir
di tepi gelanggang.
1349
01:26:57,962 --> 01:27:02,258
Tinggal empat minit, dan Celtics
di depan hanya satu mata
1350
01:27:02,342 --> 01:27:04,219
apabila yang tak disangka berlaku.
1351
01:27:06,429 --> 01:27:08,306
Bob Cousy kembali!
1352
01:27:08,932 --> 01:27:10,934
Buddy LeRoux, pelatih terkenal kami,
1353
01:27:11,017 --> 01:27:14,479
letak ais sehingga saya rasa dapat
1354
01:27:14,562 --> 01:27:16,522
kembali ke perlawanan dan tamatkannya.
1355
01:27:19,108 --> 01:27:21,736
Celtics dengan tenaga baharu
mengukuhkan kedudukan.
1356
01:27:24,572 --> 01:27:27,867
Dalam saat-saat akhir,
Cousy menguasai bola.
1357
01:27:28,368 --> 01:27:29,577
Satu saat tinggal.
1358
01:27:29,661 --> 01:27:31,579
Cousy melontar bola tinggi di udara
1359
01:27:31,663 --> 01:27:34,415
dan Boston Celtics sahih Juara Dunia!
1360
01:27:34,499 --> 01:27:36,125
Itulah penamat perlawanan.
1361
01:27:37,085 --> 01:27:39,212
LAKERS 109 - CELTICS 112
1362
01:27:41,798 --> 01:27:44,509
Kejuaraan keenam mereka dalam tujuh musim.
1363
01:27:45,009 --> 01:27:47,845
Saya sangat bertuah dalam 13 tahun saya,
1364
01:27:47,929 --> 01:27:50,265
dan Tuhan memakbulkan hajat terakhir saya.
1365
01:27:50,765 --> 01:27:53,810
- Benar.
- Persaraan yang manis. Ya Tuhan!
1366
01:27:53,893 --> 01:27:55,228
Saya suka, hebat.
1367
01:27:55,895 --> 01:28:00,483
Saya selalu anggap Cousy
rakan sepasukan hampir tepat.
1368
01:28:01,442 --> 01:28:02,986
Ketika memeluk Russ,
1369
01:28:03,069 --> 01:28:05,780
kita mahu berkongsi kegembiraan
dengan sahabat kita.
1370
01:28:09,742 --> 01:28:13,246
Bolehlah dikatakan,
jika saya perlu mengulang semula,
1371
01:28:13,997 --> 01:28:16,916
saya hanya boleh bayangkan
main dengan Boston sahaja.
1372
01:28:25,383 --> 01:28:27,343
Tahun ini, saya banyak kali ditanya
1373
01:28:27,427 --> 01:28:30,138
apa yang saya akan rindu
tentang tidak lagi bermain.
1374
01:28:30,847 --> 01:28:34,475
Pada hari persaraan Cousy,
semasa berucap dalam tangisan,
1375
01:28:34,559 --> 01:28:36,519
orang lain turut mula menangis...
1376
01:28:37,520 --> 01:28:38,771
Kami sayang Cous!
1377
01:28:44,152 --> 01:28:46,988
Ada orang menjerit, "Kami sayang Cous."
1378
01:28:47,071 --> 01:28:48,573
Saat itu amat indah.
1379
01:28:48,656 --> 01:28:51,409
Saya beritahu Red yang di sebelah saya,
1380
01:28:51,492 --> 01:28:53,536
"Saya takkan lalui semua itu."
1381
01:28:58,624 --> 01:29:03,629
Kami bersahabat baik, tapi terbatas,
dan saya amat menghormatinya...
1382
01:29:03,713 --> 01:29:07,759
...untuk terpengaruh dengan kedengkian
yang cuba diwujudkan antara kami.
1383
01:29:08,259 --> 01:29:11,429
Cuma, saya tak boleh akui
saya rapat dengan Cousy.
1384
01:29:11,512 --> 01:29:13,681
Tekanan persaingannya terlalu besar
1385
01:29:13,765 --> 01:29:16,934
dalam sukan profesional untuk
berkongsi harapan dan kebimbangan
1386
01:29:17,018 --> 01:29:19,187
dengan seseorang dalam bidang yang sama.
1387
01:29:20,980 --> 01:29:24,901
Bagi Russell,
kebimbangan mula mengatasi harapan.
1388
01:29:24,984 --> 01:29:28,071
Dia kecewa kerana
kurangnya kemajuan dalam hak asasi,
1389
01:29:28,154 --> 01:29:30,782
dan sangsi jika sukan itu ada nilainya.
1390
01:29:31,824 --> 01:29:34,952
Selama ini, saya disuakan
dengan pencarian tak berpenghujung...
1391
01:29:35,036 --> 01:29:38,915
...yang perlu dilalui semua lelaki Negro
untuk buktikan kejantanan mereka.
1392
01:29:42,210 --> 01:29:43,961
Tapi saya seorang juara dunia.
1393
01:29:46,130 --> 01:29:47,632
Tekanan itu berterusan.
1394
01:29:47,715 --> 01:29:49,467
Perlawanan perlu diteruskan.
1395
01:29:49,550 --> 01:29:51,427
Pihak lawan perlu didepani.
1396
01:29:53,012 --> 01:29:55,348
Seorang lelaki menegur saya di Boston,
1397
01:29:55,431 --> 01:29:58,643
"Apa kalian akan buat sekarang
tanpa bimbingan Cousy?"
1398
01:30:00,478 --> 01:30:01,687
Saya balas, "Ya...
1399
01:30:03,231 --> 01:30:06,025
keadaan akan jadi sukar,
kami perlu buat pengubahsuaian."
1400
01:30:06,109 --> 01:30:07,944
"Apa kata
1401
01:30:08,027 --> 01:30:11,155
awak hubungi Boston Globe atau WBZ,
1402
01:30:11,656 --> 01:30:15,576
dan selidik siapa MVP liga ini
sejak tiga tahun lepas? "
1403
01:32:01,057 --> 01:32:06,062
Sari kata oleh:
Aniza Borhan