1
00:00:11,177 --> 00:00:14,639
Eğer Bill Russell
bütün o şampiyonlukları kazanmasaydı
2
00:00:14,723 --> 00:00:16,725
Boston Celtics'in esamesi okunur muydu?
3
00:00:17,350 --> 00:00:18,184
Hayır.
4
00:00:18,268 --> 00:00:20,812
Dalga mı geçiyorsun? Tartışılmaz bile.
5
00:00:20,895 --> 00:00:26,401
Basketbol tarihinin en büyük
ve en muzaffer oyuncularından biriydi.
6
00:00:26,985 --> 00:00:28,361
Ellerinde ne mi var?
7
00:00:29,112 --> 00:00:30,739
Parmaktan çok yüzük.
8
00:00:31,406 --> 00:00:33,533
11 yüzük…
9
00:00:33,616 --> 00:00:35,410
Bununla kim yarışabilir.
10
00:00:35,493 --> 00:00:37,370
Bir daha öyle biri gelmez.
11
00:00:37,454 --> 00:00:40,165
Tanrı'yı bile yenerdi. Büyük Patlama o.
12
00:00:40,790 --> 00:00:44,919
İkisi koçluk döneminde olmak üzere
11 şampiyonluk kazandı.
13
00:00:45,003 --> 00:00:49,299
NBA'de beş kez En Değerli Oyuncu seçildi.
14
00:00:50,300 --> 00:00:53,470
Bill Russell
bu sporun öncüsü olarak anılır.
15
00:00:54,262 --> 00:01:00,018
Gelmiş geçmiş en müthiş
Amerikan spor hanedanını yarattı.
16
00:01:00,810 --> 00:01:04,898
Bill Russell denilince
ligdeki herkesin aklına galibiyet gelir.
17
00:01:04,981 --> 00:01:06,649
Sayı atmadan maç kazanabilirdi.
18
00:01:06,733 --> 00:01:08,193
Başka kimse yapamaz.
19
00:01:08,276 --> 00:01:11,362
Bu oyunu oynamış en zeki oyuncu.
20
00:01:11,446 --> 00:01:15,283
Boyalı alana gelip de
atış yapmaya çalışanlara korku salardı.
21
00:01:15,366 --> 00:01:19,329
Russell yüzünden yeşil rengi,
Boston istiridye çorbasını,
22
00:01:19,412 --> 00:01:21,623
Boston'ın hiçbir şeyini sevmiyorum.
23
00:01:21,706 --> 00:01:27,128
Ligdeki her takım ve her oyuncu
hanedanı devirmeye çalıştı.
24
00:01:27,212 --> 00:01:29,422
Sadece biri yaklaşabildi.
25
00:01:30,048 --> 00:01:32,801
Büyük bir düello, büyük bir eşleşmeydi.
26
00:01:32,884 --> 00:01:37,305
Bu iki efsanevi yaratık, iki dev,
yüzük için savaşıyordu.
27
00:01:37,388 --> 00:01:40,517
Sırf bu kıran kırana mücadeleyi
izlemek için giderdik.
28
00:01:40,600 --> 00:01:44,479
Chamberlain kule gibi yükselir.
Karşısına çıkan her oyuncuya,
29
00:01:44,562 --> 00:01:46,147
her yerde üstünlük kurar.
30
00:01:46,231 --> 00:01:50,985
Ama kazanılan şampiyonluklar açısından
bir üstünlük kuramamıştır.
31
00:01:53,196 --> 00:01:55,782
Bu yılın özgürlük madalyaları,
32
00:01:55,865 --> 00:01:58,827
toplumumuzun en iyi
ve örnek şahıslarına gidiyor.
33
00:01:59,577 --> 00:02:01,788
Bill Russell, "muzaffer" sözcüğünü,
34
00:02:01,871 --> 00:02:04,415
döneminin en iyi karşılayan
oyuncusu olmuştur.
35
00:02:04,499 --> 00:02:07,544
Bill Russell tüm insanların
hak ve haysiyetlerinin
36
00:02:07,627 --> 00:02:09,170
savunucusu olmuştur.
37
00:02:09,921 --> 00:02:11,673
King'in yanında yürümüştür.
38
00:02:11,756 --> 00:02:13,133
Ali'ye destek olmuştur.
39
00:02:13,675 --> 00:02:16,219
Ardından gelen gençlerin önünü açmıştır.
40
00:02:16,302 --> 00:02:19,139
Liderlerin en iyi yanı
örnek teşkil etmeleridir.
41
00:02:19,222 --> 00:02:22,517
Birçok kuralı değiştirdi,
bu da birçok engeli yıktı.
42
00:02:22,600 --> 00:02:26,521
Bill çok daha büyük bir amaç için
mücadele veriyordu,
43
00:02:26,604 --> 00:02:31,609
o da beyaz Amerika'yla
aynı fırsat eşitliğine sahip olmaktı.
44
00:03:16,029 --> 00:03:22,994
BILL RUSSELL: EFSANE
45
00:03:27,749 --> 00:03:28,875
31 TEMMUZ 2022
46
00:03:28,958 --> 00:03:30,543
Bugün sabah saatlerinde,
47
00:03:30,627 --> 00:03:35,381
Boston Celtics'in efsane basketbolcusu
Bill Russell 88 yaşında hayata veda etti.
48
00:03:37,050 --> 00:03:40,929
Ama bu akşam onun sporculuğunu
ve aktivistliğini anıyoruz.
49
00:03:42,055 --> 00:03:45,266
Bill'in, ömrü boyunca
parkede ve dışarıda yaptıkları
50
00:03:45,350 --> 00:03:48,102
nesillerce oyuncunun yetişmesini sağladı
51
00:03:48,186 --> 00:03:49,938
ve ona çok şey borçluyuz.
52
00:03:50,021 --> 00:03:52,774
2013'te açılışı yapılan
heykelin önündeyiz.
53
00:03:52,857 --> 00:03:56,361
İnsanlar bugün buraya uğrayıp
hikâyelerini paylaşıyor,
54
00:03:56,444 --> 00:03:59,072
Russell'ın yarattığı etkiyi
anlamamızı sağlıyor.
55
00:03:59,155 --> 00:04:02,450
BILL RUSSELL - 10.000 SAYI
12 ARALIK 1964
56
00:04:02,533 --> 00:04:04,452
Bill vefat ettiğinde inanamadım.
57
00:04:04,535 --> 00:04:08,456
Ama hayatında yaptığı onca değerli şeyi
58
00:04:08,539 --> 00:04:10,917
ve insanlığa yaptığı katkıyı düşündüm.
59
00:04:11,000 --> 00:04:12,377
Onu temsil eden buydu.
60
00:04:13,753 --> 00:04:15,713
Vefatından yedi ay önce
61
00:04:15,797 --> 00:04:18,967
Russell hatıra koleksiyonunu
açık artırmaya çıkardı.
62
00:04:21,594 --> 00:04:24,097
87 yaşındaki sporcunun
kişisel koleksiyonuna
63
00:04:24,180 --> 00:04:28,476
şampiyonluk yüzükleri, MVP kupaları
ve maçta giyilen formalar dâhildi.
64
00:04:28,559 --> 00:04:30,770
Gelirin bir kısmı,
65
00:04:30,853 --> 00:04:35,608
tüm gençlere fırsat sağlamayı
hayat boyu görev edinmiş Russell'ın
66
00:04:35,692 --> 00:04:38,569
hayır kurumu MENTOR'a gidecek.
67
00:04:40,113 --> 00:04:44,701
O koleksiyondan eşyam olsun isterim
çünkü onca yıl bana yardımcı oldu.
68
00:04:44,784 --> 00:04:45,618
O bir…
69
00:04:45,702 --> 00:04:49,622
Sivil haklar konusunda
bu ülkede yaptıkları emsalsizdir.
70
00:04:49,706 --> 00:04:51,791
BEŞ CELTICS OYUNCUSU
MAÇA ÇIKMAYI REDDETTİ
71
00:04:51,874 --> 00:04:54,127
11 yüzüğüne de sahip olma fırsatı var.
72
00:04:54,210 --> 00:04:56,546
Kimse benden yüksek fiyat veremez.
73
00:04:56,629 --> 00:05:00,842
Muhtemelen kitaplarından birinin
taslağını isterdim.
74
00:05:00,925 --> 00:05:03,845
Mesela Second Wind'in
orijinal el yazmasını.
75
00:05:03,928 --> 00:05:06,014
O da çok özel olurdu.
76
00:05:06,097 --> 00:05:08,182
950.000 dolar, internet alıcısı.
77
00:05:08,266 --> 00:05:09,559
Üçüncü ve son çağrı.
78
00:05:11,561 --> 00:05:14,814
950.000 dolara
internet alıcısına satılmıştır.
79
00:05:16,774 --> 00:05:20,945
CELTICS - BOSTON'A HOŞ GELDİNİZ
80
00:05:21,362 --> 00:05:24,157
Bir basketbol maçı saatle başlar ve biter.
81
00:05:24,240 --> 00:05:26,075
Bir basketbol kariyeri de öyle.
82
00:05:30,913 --> 00:05:34,709
Ancak maçlar haricinde
olayların nerede başlayıp bittiğine dair
83
00:05:34,792 --> 00:05:37,211
referans noktaları bulmak güçtür.
84
00:05:40,048 --> 00:05:43,968
Genelde nereden başladığınıza
ve bakış açınıza göre değişir.
85
00:05:45,595 --> 00:05:49,682
BOSTON'A HOŞ GELDİNİZ
86
00:05:53,436 --> 00:05:55,563
Aralık 1956'da,
87
00:05:55,646 --> 00:05:58,733
Bill ve Rose Russell,
Boston Logan Havaalanı'na iniş yaptı.
88
00:05:58,816 --> 00:06:01,611
Henüz yaklaşık iki haftadır evliydiler.
89
00:06:02,195 --> 00:06:04,989
Celtics'e katıldığımda
Boston'a hiç gitmemiştim,
90
00:06:05,782 --> 00:06:06,616
hem de hiç.
91
00:06:07,742 --> 00:06:09,786
İlk kez imza için geldim.
92
00:06:09,869 --> 00:06:12,497
Bill, üniversitede millî şampiyon olmuştu,
93
00:06:12,580 --> 00:06:14,582
olimpiyatta da altın kazanmıştı.
94
00:06:15,541 --> 00:06:19,629
Celtics taraftarları Bill'in
şehre şampiyonluk getirmesini umuyordu.
95
00:06:33,726 --> 00:06:37,855
22 yaşındaydım
ve tıraş olmaya bile başlamamıştım.
96
00:06:37,939 --> 00:06:40,733
Ufak bir keçi sakalım vardı.
97
00:06:41,984 --> 00:06:45,405
İlk basın toplantısında
bana sordukları ilk şey şuydu,
98
00:06:45,488 --> 00:06:47,740
"Sakalı ne zaman keseceksin?"
99
00:06:47,824 --> 00:06:50,743
Buna hiç kafa yormamıştım.
Dedim ki, "Dinleyin.
100
00:06:51,619 --> 00:06:55,164
Celtics ilk şampiyonluğunu kazansın,
o zaman keserim."
101
00:06:56,457 --> 00:06:59,544
"RUSSELL'IN İLK GÖREVİ:
CELTICS'İN GÜVENİNİ KAZANMAK!"
102
00:07:02,213 --> 00:07:06,676
Olimpiyatlardan geldiği için
formda olur sanılıyordu ama değildi.
103
00:07:06,759 --> 00:07:10,388
"Profesyonel basketbol
beklediğim gibi çıkmadı. Çok zor" dedi.
104
00:07:11,514 --> 00:07:15,309
Sezonun üçte birini kaçırmıştım
ve formsuzdum.
105
00:07:15,393 --> 00:07:18,312
Basket topuna dokunmayalı bir ay olmuştu.
106
00:07:19,981 --> 00:07:23,901
Lige ilk geldiğimde
şutörlüğüme hiç güvenmiyordum.
107
00:07:23,985 --> 00:07:27,029
Muhaliflerim profesyonel sporda
bana şans vermiyordu
108
00:07:27,113 --> 00:07:30,074
zira bir metre öteden
potayı tutturamıyordum.
109
00:07:31,033 --> 00:07:35,538
Doğal olarak yapmak istediğim tek şey
çizgi dışından atış yapmaktı.
110
00:07:36,330 --> 00:07:40,793
Neredeyse hepsini kaçırdım tabii.
Ben kaçırınca da insanlar kafa sallayıp
111
00:07:40,877 --> 00:07:43,504
"Gördünüz mü? Oynayamıyor" dediler.
112
00:07:46,632 --> 00:07:50,094
Boston basını
Russell'ın takıma katkısını sorgular,
113
00:07:50,178 --> 00:07:52,972
verimliliğini ise bir başka çaylakla,
114
00:07:53,055 --> 00:07:56,767
tüm zamanların en skorer oyuncusu
Tommy Heinsohn'la kıyaslar.
115
00:07:57,810 --> 00:08:00,354
Basın, Russell'ı tam tanıyamamıştı.
116
00:08:00,938 --> 00:08:04,317
Çoğu kişi Russell'ın
NBA'de iş yapacağını düşünmüyordu.
117
00:08:04,400 --> 00:08:08,404
Turnikeyi bile pota arkasına atardı.
Hücumda o kadar zayıftı ki
118
00:08:08,488 --> 00:08:12,158
Russell'ın bir kulübe
bir şey katabileceğini hayal edemezdiniz.
119
00:08:12,241 --> 00:08:14,035
RUSSELL, CELTICS'E FAYDA ETMEDİ
120
00:08:14,118 --> 00:08:17,163
Deplasmanda
Russell'la sürekli uğraşırlardı.
121
00:08:18,122 --> 00:08:22,960
O Aralık 1956 akşamı,
Kiel Oditoryumu hıncahınç doluydu.
122
00:08:23,794 --> 00:08:26,964
Top atışında
Hawks'tan Bob Pettit ile sıçradık.
123
00:08:27,507 --> 00:08:30,801
"Pis zenci!" "Afrika'ya dön babun!"
124
00:08:30,885 --> 00:08:33,679
"Dikkat et Pettit,
üstüne çikolata bulaşacak."
125
00:08:34,180 --> 00:08:36,349
Taraftarların kime bağırdığı belliydi.
126
00:08:36,849 --> 00:08:39,101
Parkedeki tek Siyahi sporcu bendim.
127
00:08:41,604 --> 00:08:46,025
Yaklaşık beş maçın ardından
yeteneğimi cidden sorgulamaya başladım.
128
00:08:46,901 --> 00:08:51,781
Eve gelip Rose'a dedim ki,
"Valizlerimizi hazır etsek iyi olur
129
00:08:51,864 --> 00:08:53,824
çünkü burada uzun kalmayacağız."
130
00:09:03,960 --> 00:09:06,379
Russell, Boston'a
San Francisco'dan gelmişti.
131
00:09:07,213 --> 00:09:09,465
Liseyi West Oakland'da okumuş,
132
00:09:09,549 --> 00:09:11,634
San Francisco Üniversitesi'ne gitmişti.
133
00:09:12,385 --> 00:09:15,638
Bir tek orası
ona basketbol bursu vermişti.
134
00:09:17,348 --> 00:09:21,727
West Oakland'da yaşayanlar için
San Francisco yabancı bir diyardı.
135
00:09:22,728 --> 00:09:25,481
Köprünün iki yanındaki
kültür uçurumu o kadar derindi ki
136
00:09:25,565 --> 00:09:28,067
iki taraf aynı dili bile konuşmuyordu.
137
00:09:28,150 --> 00:09:31,529
Espri niyetine,
"anne"nin sövmeden kullanılabileceğini
138
00:09:31,612 --> 00:09:33,739
San Francisco'da öğrendiğimi söylerdim.
139
00:09:34,657 --> 00:09:37,994
Bir anda kendimi
bir beyazlar deryasında bulmuştum.
140
00:09:39,745 --> 00:09:42,832
Kantine girdim.
Birinci sınıflardan biri dedi ki,
141
00:09:42,915 --> 00:09:44,959
"Baksana evlat, sana ne derler?"
142
00:09:45,876 --> 00:09:50,047
Adım "William Russell" dedim.
"Sana lakap takacağım" dedi.
143
00:09:50,131 --> 00:09:52,508
"Verirsen seni fena döverim" dedim.
144
00:09:53,593 --> 00:09:57,096
Ben USF'teyken
okulda belki beş Siyahi öğrenci vardı,
145
00:09:58,097 --> 00:09:58,931
o kadar.
146
00:10:00,057 --> 00:10:03,686
Oda arkadaşım
K.C. Jones adında bir oğlandı.
147
00:10:05,313 --> 00:10:10,318
Bill ve KC, basketbol arkadaşı oldular
ve birbirlerine maddeten destek oldular.
148
00:10:10,401 --> 00:10:14,780
İkimiz üniversitedeyken
giyecek çok kıyafetimiz yoktu.
149
00:10:14,864 --> 00:10:18,200
Ayda 30 dolar kazanıyordum, tamam mı?
150
00:10:18,284 --> 00:10:22,455
Çimleri filan kesiyordum.
Russell'ın hiçbir şeyi yoktu.
151
00:10:22,538 --> 00:10:26,334
Hatta birbirimizin…
Birbirimizin iç çamaşırlarını giyerdik.
152
00:10:27,376 --> 00:10:30,546
Tamam mı? Beden olarak
bir tek onu paylaşabiliyorduk.
153
00:10:31,339 --> 00:10:35,968
Russell, sporculuğunu
başka bir dalda sınamaya karar verdi.
154
00:10:37,219 --> 00:10:40,264
Yaz mevsiminde
atletizmi denemeye karar verdim.
155
00:10:40,348 --> 00:10:42,683
Bunu denememin iki sebebi vardı.
156
00:10:43,267 --> 00:10:46,604
Sadece as takım oyuncularına
hırka veriliyordu.
157
00:10:46,687 --> 00:10:48,648
Hırkaya ihtiyacım vardı.
158
00:10:49,315 --> 00:10:52,151
İkinci sebebi de
koşmayı ve zıplamayı sevmemdi.
159
00:10:53,361 --> 00:10:56,781
Sırf eğlencesine atletizme,
yüksek atlama sporuna başladı.
160
00:10:56,864 --> 00:10:58,699
Çok tuhaf bir tarzı vardı.
161
00:10:58,783 --> 00:11:01,327
Çıtanın üstünden yüzüstü atlardı.
162
00:11:02,161 --> 00:11:04,080
Diğerlerinden farklı yapıyordu.
163
00:11:04,163 --> 00:11:06,165
45 metre geri çekilirdi,
164
00:11:06,248 --> 00:11:09,543
yavaş başlar, hızlanır
ve büyük bir hıza ulaştıktan sonra
165
00:11:09,627 --> 00:11:11,629
atlayışı yapardı.
166
00:11:11,712 --> 00:11:13,881
İki metreyi aşan atlayışlar yapardı.
167
00:11:13,964 --> 00:11:17,468
Daha en baştan
dünya çapında bir atlayışçı olmuştu.
168
00:11:18,844 --> 00:11:21,722
Ancak bu sıçrama hünerlerini
169
00:11:21,806 --> 00:11:25,226
basketbol sahasına taşımaya kalkınca
koçları karşı çıktı.
170
00:11:27,311 --> 00:11:28,771
Cal-Berkeley maçımız vardı.
171
00:11:29,563 --> 00:11:32,358
Pivotları sezon öncesinin
en iyi oyuncusuydu.
172
00:11:33,192 --> 00:11:35,611
Attığı ilk beş şutu blokladım.
173
00:11:37,279 --> 00:11:40,241
Oradaki kimse
böyle bir şeye tanık olmamıştı.
174
00:11:40,324 --> 00:11:41,367
Mola istediler.
175
00:11:42,159 --> 00:11:44,203
Biz de toplandık ve koç dedi ki,
176
00:11:44,286 --> 00:11:46,163
"Böyle savunma olmaz."
177
00:11:47,707 --> 00:11:50,543
"İyi bir savunmacının
ayakları yerden kesilmez.
178
00:11:50,626 --> 00:11:52,628
Sıçrayarak blokluyorsun. Öyle oynatamam."
179
00:11:53,963 --> 00:11:55,965
Tekrar sahaya çıkıp bunu denedim
180
00:11:56,048 --> 00:11:58,884
ve adam art arda üç turnike attı.
181
00:11:58,968 --> 00:12:01,011
Ben de kendi tarzıma döndüm.
182
00:12:04,348 --> 00:12:07,351
2.08 boyundaki Russell,
topu kolayca uzaklaştırıyor.
183
00:12:08,728 --> 00:12:12,440
Modern savunma basketbolunu
Bill Russell icat etmiştir.
184
00:12:12,940 --> 00:12:17,153
Oyunu değiştirmiş,
çoğunlukla sıçramayan beyazların oynadığı
185
00:12:17,236 --> 00:12:20,614
yatay bir oyundan
bugün bildiğimiz oyuna dönüştürmüştür.
186
00:12:20,698 --> 00:12:23,784
Bill'in yaptığı şuydu,
ki çoğunun kaydı vardır,
187
00:12:23,868 --> 00:12:26,454
sırf rakibi rezil etmek için
topu dışarı vurmazdı.
188
00:12:26,537 --> 00:12:29,832
Oyunda tutmaya çalışırdı
çünkü ribaund gibi olurdu.
189
00:12:29,915 --> 00:12:32,251
Hücum dışarıdadır, savunma da içeride.
190
00:12:32,334 --> 00:12:35,671
Topu ele geçirebilirse
onu bir takım arkadaşına
191
00:12:35,755 --> 00:12:38,591
hızlıca ulaştırıp
fast break'e imkân veriyordu.
192
00:12:38,674 --> 00:12:41,135
Öngörüsü son derece kuvvetliydi.
193
00:12:41,635 --> 00:12:43,721
Blok için sıçrardı
194
00:12:43,804 --> 00:12:46,557
veya atışını bloklardı
195
00:12:46,640 --> 00:12:49,059
ya da saçma sapan bir atış yaptırırdı,
196
00:12:49,143 --> 00:12:52,229
hiç olmazsa dengeni bozardı
ve atışını yapamazdın.
197
00:12:53,481 --> 00:12:57,401
Russell'ın savunma oyunu
USF Dons'ı yenilmez kıldı.
198
00:12:59,361 --> 00:13:01,822
Yükseliyor. O ne şut birader.
199
00:13:01,906 --> 00:13:03,324
Dons maçı kazanıyor.
200
00:13:04,074 --> 00:13:07,536
Bill Russell'lı Dons takımı,
peş peşe 55 maç
201
00:13:08,037 --> 00:13:10,790
ve art arda NCAA şampiyonlukları kazandı.
202
00:13:10,873 --> 00:13:13,793
Bill Russell, En Değerli Oyuncu seçildi.
203
00:13:17,087 --> 00:13:18,798
Sadece onu sahada izlemek,
204
00:13:18,881 --> 00:13:23,761
üniversitedeki erkek takımlarını
korkutmasını görmek bile çok özeldi.
205
00:13:23,844 --> 00:13:29,391
O takımın kazanmasının tek sebebi oydu.
206
00:13:29,475 --> 00:13:35,189
Ama ona verilmesi gereken ödüller filan
asla verilmedi.
207
00:13:35,856 --> 00:13:37,691
Üniversitedeki üçüncü yılımda,
208
00:13:38,484 --> 00:13:41,195
maç başı 20'şer sayı ve ribaund
ortalamam vardı.
209
00:13:41,278 --> 00:13:43,656
Maç başına en az 15 blok yapıyordum.
210
00:13:44,240 --> 00:13:46,534
Şampiyonanın en değerli oyuncusuydum.
211
00:13:46,617 --> 00:13:50,454
Memlekete, Kuzey Kaliforniya'ya,
oradaki törene gittim
212
00:13:50,538 --> 00:13:53,249
ve başka bir oyuncuyu
yılın oyuncusu seçtiler.
213
00:13:53,332 --> 00:13:56,252
Bana göre tek vasfı sarışın olmasıydı.
214
00:13:56,335 --> 00:13:58,087
Şaibeli olduğunu biliyorlardı.
215
00:13:58,170 --> 00:14:02,299
Koçumdan bana şunu demesini istediler,
"Kalk ve bir açıklama yap,
216
00:14:02,383 --> 00:14:06,512
'Çocuğu tebrik ederim.
Umarım seneye kazanabilirim' de."
217
00:14:06,595 --> 00:14:08,472
"Katiyen yapmam" dedim.
218
00:14:11,851 --> 00:14:15,938
Ulusal şampiyonayı
üst üste kazanmak olağanüstüydü.
219
00:14:16,981 --> 00:14:19,859
Ama San Francisco'nun kadrosunda
220
00:14:19,942 --> 00:14:24,154
üç Siyahinin olması
bence insanların hoşuna gitmiyordu.
221
00:14:24,238 --> 00:14:26,782
Yani mesela dışarı çıktıklarında
222
00:14:26,866 --> 00:14:29,785
oteller ve restoranlar
onları içeri almazdı.
223
00:14:32,329 --> 00:14:34,039
Şöyle oldu,
224
00:14:34,123 --> 00:14:38,043
otelden ayrıldım
ve az ilerideki bir restorana gittim.
225
00:14:38,127 --> 00:14:39,712
"Bir şeyler yiyeyim" dedim.
226
00:14:42,131 --> 00:14:45,342
Mümkün olduğunu
ama mutfakta yemem gerektiğini söyledi.
227
00:14:45,426 --> 00:14:49,179
Ben de reddettim ve otele dönüp yattım.
228
00:14:50,598 --> 00:14:55,185
1955 senesinde
hayatımda iz bırakan iki olay oldu.
229
00:14:55,269 --> 00:15:00,107
Emmett Till adında 14 yaşında bir çocuk,
güya beyaz bir kadına hakaret ettiği için
230
00:15:00,190 --> 00:15:02,443
iki beyaz erkek tarafından öldürüldü.
231
00:15:02,985 --> 00:15:06,280
Annesi, oğluna yapılan vahşeti
cümle âlem görsün diye
232
00:15:06,363 --> 00:15:10,075
cenazenin açık tabutla yapılması için
ısrarcı oldu.
233
00:15:11,577 --> 00:15:15,039
Yine aynı sene,
Siyahi bir terzi olan Rosa Parks,
234
00:15:15,122 --> 00:15:17,666
Montgomery, Alabama'daki
bir halk otobüsünde
235
00:15:17,750 --> 00:15:20,711
beyaz bir yolcuya
yer vermediği için tutuklandı.
236
00:15:21,879 --> 00:15:24,465
Artık dur demenin vakti geldi.
237
00:15:24,548 --> 00:15:27,426
Canıma tak etmişti
ve bu da gerçekten son oldu.
238
00:15:30,137 --> 00:15:33,474
1950'lerde Siyahi bir genç olmak
239
00:15:34,350 --> 00:15:38,896
son derece zor günler yaşamak demekti.
240
00:15:38,979 --> 00:15:39,980
Ama yine de
241
00:15:41,273 --> 00:15:43,359
bunları bir kenara bırakıp
242
00:15:43,442 --> 00:15:49,198
parkeye çıkarak
çok yüksek performans sergiliyorsunuz.
243
00:15:50,532 --> 00:15:53,911
Büyük bir basketbolcu olmaya
karar vermiştim.
244
00:15:54,536 --> 00:15:58,040
Tüm benliğim bu karara yöneldi.
245
00:15:58,123 --> 00:16:01,961
Tüm öfkem ve merakım
tek bir gayede buluştu.
246
00:16:14,807 --> 00:16:17,142
Bill Russell, Jim Crow Güneyi'nde büyüdü.
247
00:16:17,226 --> 00:16:20,562
Monroe, Louisiana'da,
1930'larda çocuk oldu.
248
00:16:20,646 --> 00:16:24,942
Jim Crow devrinin temel özellikleri,
Siyahileri haklarından mahrum etme,
249
00:16:25,025 --> 00:16:29,488
oy kullanma hakkını ellerinden alma,
mekânları fiziki olarak ayırma,
250
00:16:29,571 --> 00:16:32,157
şiddet ve linçi içeriyordu.
251
00:16:34,493 --> 00:16:35,327
Jim Crow yasaları,
252
00:16:35,411 --> 00:16:39,248
Afroamerikalıların ikinci sınıflığını
sürekli pekiştiriyordu.
253
00:16:39,832 --> 00:16:44,211
Ayrımcılığın dibine kadar uygulandığı
bir yerde yaşadığımı biliyordum.
254
00:16:45,087 --> 00:16:48,841
Hayatım, özellikle de çocukluğum
255
00:16:48,924 --> 00:16:50,467
çok korunaklı geçti.
256
00:16:51,802 --> 00:16:54,638
Annemle babam
beni hep tehlikelerden esirgerdi.
257
00:16:56,974 --> 00:17:00,144
Babam köleliği ilk elden deneyimlemişti.
258
00:17:01,020 --> 00:17:02,855
Onunki bir sonraki nesildi.
259
00:17:02,938 --> 00:17:04,898
Onun ailesi köleydi.
260
00:17:04,982 --> 00:17:07,651
Kölelik, en büyük saygısızlık biçimidir,
261
00:17:07,735 --> 00:17:11,030
bu yüzden babam
asla köle muamelesi görmemek için
262
00:17:11,113 --> 00:17:12,990
elinden geleni yaptı.
263
00:17:13,574 --> 00:17:18,620
Onun için hayati önem taşıyan bir şey de
264
00:17:18,704 --> 00:17:22,624
haysiyetli bir yaşam sürmekti,
ki çocukları onunla gurur duysun.
265
00:17:28,088 --> 00:17:32,259
Babam bir fabrikada çalışıyordu
ve zam istedi.
266
00:17:33,635 --> 00:17:36,346
Patron, "Zam yapamayız Charlie" dedi.
267
00:17:37,765 --> 00:17:40,726
"Sana zam yaparsam
beyazlarla aynı maaşı alırsın
268
00:17:40,809 --> 00:17:44,229
ve sizlere beyazlar kadar maaş ödeyemem."
269
00:17:45,731 --> 00:17:48,275
Babama da pis zenci dedi.
270
00:17:49,443 --> 00:17:52,196
Sıradan bir şeymiş gibi.
271
00:17:53,989 --> 00:17:55,949
O gece babam evdeydi,
272
00:17:56,033 --> 00:17:58,702
yüksek sesle konuşuyordu ve şöyle dedi,
273
00:18:00,079 --> 00:18:03,457
"Buradan gitmem gerekecek çünkü kalırsam…
274
00:18:05,959 --> 00:18:09,379
…ya onlardan birini öldüreceğim
ya da beni öldürecekler."
275
00:18:20,432 --> 00:18:23,727
Ben dokuz yaşındayken göç ettik.
276
00:18:24,311 --> 00:18:25,729
Kaliforniya'ya taşındık.
277
00:18:31,193 --> 00:18:33,612
Unutmayın, bu çocuk dokuz yaşında.
278
00:18:34,571 --> 00:18:37,449
Hayal edebileceği
en büyük macerayı yaşıyor.
279
00:18:39,034 --> 00:18:40,244
Trene biniyor.
280
00:18:41,662 --> 00:18:45,290
Hiç tanımadığı etmediği bir yere gidiyor.
281
00:18:51,171 --> 00:18:54,299
Taşınma fikri
kardeşimle beni şoke etmişti.
282
00:18:54,383 --> 00:18:55,467
Pek gezip görmemiştik.
283
00:18:56,135 --> 00:19:00,180
Siyahi vagonunda ta St. Louis'e kadar
annemin yanında oturmuştum.
284
00:19:02,141 --> 00:19:04,726
Sonra da hayatlarımızda ilk kez
285
00:19:05,352 --> 00:19:06,854
istediğimiz yere oturabilmiştik.
286
00:19:14,862 --> 00:19:16,613
Russell'ların taşınması,
287
00:19:16,697 --> 00:19:20,784
2. Dünya Savaşı sırasında,
daha iyi şartlar isteyen Siyahilerin
288
00:19:20,868 --> 00:19:23,829
Jim Crow Güneyi'nden yaptıkları
Büyük Göç dâhilindeydi.
289
00:19:30,419 --> 00:19:35,841
Kaliforniya'ya taşınmalarından bahsederken
Bill "göçmen" tabirini kullanıyor
290
00:19:35,924 --> 00:19:38,886
çünkü resmen
başka bir ülkeden geliyorlardı
291
00:19:38,969 --> 00:19:44,016
ve bu yeni ülkenin
âdetlerini öğrenmeleri gerekiyordu.
292
00:19:44,099 --> 00:19:47,519
Burada aynı çeşmeden su içebiliyordun,
293
00:19:48,020 --> 00:19:51,106
otobüste dilediğin yere oturabiliyordun.
294
00:19:52,691 --> 00:19:55,611
Annem de babam da tersanelerde çalışmıştı.
295
00:19:57,321 --> 00:19:58,864
Okullar karmaydı
296
00:19:59,698 --> 00:20:01,825
ve bu büyük bir değişimdi.
297
00:20:03,160 --> 00:20:04,870
Hiç basket topu görmemiştim.
298
00:20:04,953 --> 00:20:07,164
Varlığından bile habersizdim.
299
00:20:07,664 --> 00:20:12,419
Çocuklar kim bilir nereden
bir panya ve çember bulmuştu.
300
00:20:12,502 --> 00:20:14,379
Satın almadıklarına eminim.
301
00:20:16,924 --> 00:20:19,426
Basketbol oynadıklarını gördüm.
302
00:20:19,509 --> 00:20:24,014
Ben de katıldım. Pek beceremedim açıkçası.
303
00:20:24,556 --> 00:20:30,520
Bill, Oakland'a geldiğinde
annesi onu bir binanın yanına götürmüş.
304
00:20:30,604 --> 00:20:32,898
Bill, tuhaf göründüğünü söyledi.
305
00:20:32,981 --> 00:20:35,150
"Burada çok vakit geçireceksin" demiş.
306
00:20:35,234 --> 00:20:39,821
Bill, niye diye sormuş.
Gösterdiği bina kütüphaneymiş.
307
00:20:39,905 --> 00:20:44,409
Louisiana'da
kütüphaneye erişimleri yokmuş.
308
00:20:44,493 --> 00:20:46,870
Siyahiler okumamalıydı çünkü.
309
00:20:46,954 --> 00:20:50,374
Kütüphaneye gidip okurdum.
Okuduğum bir tarih kitabı vardı.
310
00:20:51,458 --> 00:20:53,627
İçinde şöyle bir pasaj vardı,
311
00:20:55,170 --> 00:20:57,172
"Amerika'daki köleler,
312
00:20:58,048 --> 00:21:01,468
memleketlerindeki özgür hâllerinden
daha iyi durumdaydılar."
313
00:21:03,428 --> 00:21:05,138
Bunu hayret verici bulmuştum.
314
00:21:05,222 --> 00:21:09,017
On yaşındaydım ve "Böyle şey olmaz" dedim.
315
00:21:09,101 --> 00:21:14,106
Çünkü bu gezegendeki herkes
özgür olmak ister.
316
00:21:17,359 --> 00:21:21,071
Kendi dünyamda yaşıyordum
ve sahip olduğum en değerli eşya
317
00:21:21,154 --> 00:21:24,157
Oakland Halk Kütüphanesi'nin
kütüphane kartıydı.
318
00:21:24,741 --> 00:21:26,410
Neredeyse her gün giderdim.
319
00:21:26,493 --> 00:21:30,706
Resimlerin reprodüksiyonlarına bakıp
onları eve götürürdüm.
320
00:21:30,789 --> 00:21:33,292
Da Vinci ve Michelangelo'nun resimleri.
321
00:21:34,668 --> 00:21:36,586
O resimler beni büyülüyordu.
322
00:21:36,670 --> 00:21:41,300
Michelangelo'yu saatlerce incelerdim,
her bir detayı ezberlemeye çalışırdım.
323
00:21:41,883 --> 00:21:45,429
Haftalar sonra nihayet gözlerimi kapatıp
324
00:21:45,512 --> 00:21:49,433
reprodüksiyonda gördüğümün
bir benzerini resmetmeye çalışırdım.
325
00:21:49,516 --> 00:21:54,313
Sonra da kendimi büyük sınava hazırlayıp
resmi ezberden yapmaya girişirdim.
326
00:21:55,022 --> 00:21:57,149
Sonuç hep hüsran olurdu.
327
00:22:00,819 --> 00:22:03,780
1946 güzünde, okul daha yeni başlamıştı
328
00:22:03,864 --> 00:22:08,076
ve bir gün eve geldiğimde
annemin hastanede olduğunu öğrenmiştim.
329
00:22:08,160 --> 00:22:10,704
Grip dediler, ciddi bir şey değilmiş.
330
00:22:11,496 --> 00:22:13,915
İki hafta boyunca her ziyaretimizde
331
00:22:13,999 --> 00:22:17,586
neşeyle doktorların kafasını
nasıl karıştırdığını anlatmıştı.
332
00:22:18,211 --> 00:22:22,841
Bir ziyaretten sonra Bay Charlie
bizi uykumuzdan uyandırıp şöyle demişti,
333
00:22:22,924 --> 00:22:24,468
"Anneniz bu gece öldü."
334
00:22:26,094 --> 00:22:27,095
12 yaşındaydım
335
00:22:28,513 --> 00:22:29,639
ve annem ölmüştü.
336
00:22:32,642 --> 00:22:35,645
Annesi vefat ettiğinde,
337
00:22:35,729 --> 00:22:39,691
o günlerde doğal sayılan
338
00:22:39,775 --> 00:22:42,819
teyzelerin çocukları alıp yetiştirmesiydi.
339
00:22:42,903 --> 00:22:46,990
Babası, "Hayır,
onları ben alacağım" demiş.
340
00:22:47,074 --> 00:22:49,951
Birincisi, annelerine söz vermiş.
İkincisi ise
341
00:22:50,035 --> 00:22:53,330
çocuklarını başkasının
yetiştirmesini istemiyormuş.
342
00:22:53,413 --> 00:22:56,249
Ama Bill için zor bir dönem olmuş.
343
00:22:57,876 --> 00:22:59,753
Artık aynı kişi değildim.
344
00:23:00,420 --> 00:23:02,422
Yalnızlaştım ve içime kapandım.
345
00:23:03,256 --> 00:23:06,051
Annem olmadan
bir baltaya sap olabileceğimden
346
00:23:06,134 --> 00:23:07,886
büyük şüphe duyuyordum.
347
00:23:10,430 --> 00:23:14,142
Karşılaştığım herkes
bende bir terslik olduğunu düşünüyordu.
348
00:23:14,226 --> 00:23:16,311
Daha da kötüsü, ben de hemfikirdim.
349
00:23:17,979 --> 00:23:19,856
Her konuda beceriksizdim.
350
00:23:24,653 --> 00:23:29,574
Ortaokula başladığımda
"sınıf ligi" diye bir ligimiz vardı.
351
00:23:29,658 --> 00:23:33,203
Her sınıf öğle teneffüsünde
15'er dakikalık maç yapardı
352
00:23:33,286 --> 00:23:35,831
ve ben de sınıf takımında yedektim.
353
00:23:38,959 --> 00:23:39,918
Galiba kimse
354
00:23:40,001 --> 00:23:42,212
nasıl bir oyuncu olacağını bilemedi.
355
00:23:42,295 --> 00:23:44,798
Bence kendisi de bunu bilmiyordu.
356
00:23:44,881 --> 00:23:49,428
Üstün fiziksel özellikleri vardı
ve ne değerlerini biliyordu
357
00:23:49,511 --> 00:23:51,513
ne de onları nasıl kullanacağını.
358
00:23:53,598 --> 00:23:58,437
11'inci sınıfta
lise gençler takımından çıkartıldım.
359
00:23:58,520 --> 00:24:04,651
Aynı zamanda ortaokul öğretmenim olan
as takım koçu dedi ki, "İyi ki çıkartıldın
360
00:24:05,819 --> 00:24:08,321
çünkü bugün as takım seçmeleri var."
361
00:24:08,864 --> 00:24:13,660
Koç George Powles, Bill'den bile önce
ondaki yeteneği görmüştü.
362
00:24:15,620 --> 00:24:16,913
Hatırlıyorum da
363
00:24:16,997 --> 00:24:20,834
Bill'e yazın mümkün olduğunca çok
basket oynamasını söylemiştim
364
00:24:20,917 --> 00:24:23,420
çünkü bir sonraki sezonda,
365
00:24:23,503 --> 00:24:26,381
ekim ayında,
as orta saha oyuncusu olacaktı.
366
00:24:27,299 --> 00:24:30,385
"Belki gençler kulübünde
oynayabilirim" dedi.
367
00:24:30,469 --> 00:24:31,803
OAKLAND GENÇLER KULÜBÜ
368
00:24:31,887 --> 00:24:33,513
Eline bir dolar tutuşturdum
369
00:24:33,597 --> 00:24:36,475
ve birinin harcayabileceği
en iyi dolar oldu
370
00:24:36,558 --> 00:24:40,103
zira o bir dolara
yaz boyu gençler kulübüne üye oldu
371
00:24:40,187 --> 00:24:42,397
ve sürekli basketbol oynadı.
372
00:24:44,524 --> 00:24:48,987
İşlerin ciddiye binmeye başlaması
sanırım lise sonu buldu.
373
00:24:50,238 --> 00:24:54,284
Sezonun ortasına doğru
bazı şeyleri fark etmeye başladım.
374
00:24:57,329 --> 00:25:00,290
Birden, resim konusunda yapamadığım şeyi
375
00:25:00,373 --> 00:25:03,043
basket sahasında yapabildiğimi anladım.
376
00:25:04,044 --> 00:25:07,797
Gözlerim kapalı oturmuş,
kafamda taktikleri izliyordum.
377
00:25:10,342 --> 00:25:12,928
Şahsi basketbol laboratuvarımda
378
00:25:13,011 --> 00:25:14,846
kendim için planlar çiziyordum.
379
00:25:17,599 --> 00:25:19,017
Bir sürü şut blokladım.
380
00:25:19,100 --> 00:25:22,562
Düşündüğüm bazı tasarıları
hayata geçirmek keyifliydi.
381
00:25:23,063 --> 00:25:25,774
Bazen ilk denemede başarılı olurdum.
382
00:25:25,857 --> 00:25:30,487
Benim için bu,
bir şaheser resmetmek gibiydi.
383
00:25:31,154 --> 00:25:33,573
Kendime "Başardım!" derdim.
384
00:25:34,324 --> 00:25:38,995
Çok güzel bir konsept
çünkü bir taktiği sadece bir kez izleyip
385
00:25:39,746 --> 00:25:42,624
tekrar tekrar zihninde canlandırabiliyor,
386
00:25:42,707 --> 00:25:44,834
sonra da çıkıp deniyordu
387
00:25:44,918 --> 00:25:48,213
ve henüz denemeden
o konuda ustalaşmış oluyordu.
388
00:25:51,758 --> 00:25:56,763
Russell, o savunma tasarılarıyla
üniversite şampiyonlukları elde etti
389
00:25:56,846 --> 00:25:59,307
ve onları dünya sahnesine taşıyarak
390
00:25:59,391 --> 00:26:03,019
1956 ABD olimpiyat takımıyla
sahaya yansıttı.
391
00:26:03,728 --> 00:26:05,605
Buradaki herkes birer yıldız.
392
00:26:05,689 --> 00:26:09,734
Namağlup bir sezon
ve şimdi de olimpiyat takımına seçildin.
393
00:26:09,818 --> 00:26:12,237
Olimpiyat yolculuğunu iple çekiyor musun?
394
00:26:12,320 --> 00:26:15,490
Kendimi bildim bileli
hayalini kurduğum bir şey.
395
00:26:15,574 --> 00:26:17,534
1956 OLİMPİYATLARI
MELBOURNE, AVUSTRALYA
396
00:26:18,910 --> 00:26:22,247
O dönemde olimpik hareket
rekabet odaklıydı.
397
00:26:23,415 --> 00:26:27,043
Sporcunun nereli olduğu fark etmiyordu.
398
00:26:29,296 --> 00:26:34,050
Russell'ın dinamik savunması,
Sovyet takımını mağlup eden Amerikalılara
399
00:26:34,134 --> 00:26:35,969
altın madalya kazandırdı.
400
00:26:36,052 --> 00:26:40,098
Altın madalya kazanmanın
en keyifli yanlarından biri,
401
00:26:41,433 --> 00:26:42,976
kısa bir süreliğine
402
00:26:43,893 --> 00:26:46,605
dünyanın en iyisi olduğunu bilmekti.
403
00:26:46,688 --> 00:26:50,525
Bu da büyük bir gurur kaynağı elbette.
404
00:26:53,528 --> 00:26:56,656
İki üniversite şampiyonluğu
ve bir altın madalyanın ardından
405
00:26:56,740 --> 00:26:58,533
Bill profesyonel lige hazırdı.
406
00:27:00,744 --> 00:27:02,746
İnsanlar artık farkında değil
407
00:27:02,829 --> 00:27:06,207
ama NBA o zamanlar kar beyazıydı.
408
00:27:06,291 --> 00:27:08,001
O ilk fotoğraflara bakarsanız
409
00:27:08,084 --> 00:27:10,420
çoğunlukla beyazları görürsünüz.
410
00:27:11,838 --> 00:27:14,924
Yazılı olmayan kotaya göre
bir Siyah oyuncu serbestti.
411
00:27:15,008 --> 00:27:18,428
Tabii zamanla bu,
iki Siyah oyuncuya çıktı.
412
00:27:18,511 --> 00:27:20,221
Zaten oda paylaşacaklardı
413
00:27:20,805 --> 00:27:22,015
ama o kadar.
414
00:27:22,599 --> 00:27:26,645
NBA'e seçilen ilk Siyahi oyuncu
415
00:27:26,728 --> 00:27:29,064
Duquesne'den Chuck Cooper diye biriydi.
416
00:27:29,606 --> 00:27:35,111
Bu kararı verense
Boston Celtics koçu Red Auerbach'ti.
417
00:27:36,571 --> 00:27:40,367
Ten rengi Auerbach'in umurunda değildi.
418
00:27:40,450 --> 00:27:44,537
Oyunun amacının
kazanmak olduğunu biliyordu
419
00:27:44,621 --> 00:27:48,166
ve maç kazanmak için
gerekli hamleleri yapmak zorundaydı.
420
00:27:48,249 --> 00:27:52,879
Bu da en iyi oyuncularla
doğru takımı kurmak demekti.
421
00:27:55,799 --> 00:27:59,260
1950'lerde Boston Celtics
hep ikinciliklerin takımıydı.
422
00:27:59,344 --> 00:28:01,221
İyi bir hücum takımıydı.
423
00:28:01,304 --> 00:28:07,185
Bill Sharman ve Bob Cousy gibi
1950'lerin meşhur savunma ikilisine rağmen
424
00:28:07,268 --> 00:28:09,479
yine de şampiyon olamıyorlardı.
425
00:28:09,562 --> 00:28:13,024
Bob Cousy,
ilk NBA süperstarlarından biriydi.
426
00:28:13,108 --> 00:28:16,194
1950'lerde sokaktan
herhangi birini çevirseydiniz
427
00:28:16,903 --> 00:28:20,323
ve "Bir basketbolcu söyleyin" deseydiniz
428
00:28:20,407 --> 00:28:23,952
çoğu kişi Bob Cousy'nin ismini verirdi.
429
00:28:24,035 --> 00:28:27,247
Cousy perdelemeden kurtuluyor
ve şahane bir sayı.
430
00:28:28,581 --> 00:28:31,835
Bazı sıra dışı şeyler yapabildim
431
00:28:31,918 --> 00:28:36,131
ve kimsenin yapmadığı şeyleri yapabilecek
432
00:28:36,214 --> 00:28:39,592
bir vizyona sahiptim sanırım.
433
00:28:40,260 --> 00:28:44,013
Bana Bay Basketbol derlerdi,
"Parkenin Houdini'si."
434
00:28:44,973 --> 00:28:47,517
Celtics'in hücum hattı fişek gibiydi
435
00:28:48,017 --> 00:28:51,521
ama savunmaları zayıftı
ve ribaund almakta zorlanıyorlardı.
436
00:28:52,063 --> 00:28:54,023
Önemli olan topa sahip olmaktı.
437
00:28:54,107 --> 00:28:56,025
Ribaundları alabilirseniz
438
00:28:56,109 --> 00:28:58,778
sahada dilediğiniz taktiği
uygulayabilirdiniz.
439
00:28:58,862 --> 00:29:03,992
Arnold önceki sene bir şey söylemişti,
ki bunu bir kez yaptı ve dedi ki,
440
00:29:04,075 --> 00:29:06,828
Kaliforniya'da bir oyuncu varmış
441
00:29:07,370 --> 00:29:09,998
ve onu alırsak tüm sorunlarımızı çözermiş.
442
00:29:11,541 --> 00:29:15,587
Bill Russell'a ihtiyacımız olduğuna
hiç şüphem yoktu.
443
00:29:15,670 --> 00:29:18,840
Hızlı tepki veriyordu,
müthiş refleksleri vardı.
444
00:29:18,923 --> 00:29:21,217
Kolları da upuzundu. Harikuladeydi.
445
00:29:21,843 --> 00:29:23,887
Russell'ı almak kolay değildi.
446
00:29:23,970 --> 00:29:27,098
Seçmelerde ilk hak Rochester Royals'ındı.
447
00:29:28,600 --> 00:29:31,102
Celtics seçmelerde yedinci sıradaydı,
448
00:29:31,186 --> 00:29:34,564
Red ikinci sıraya geçmek için
bazı takaslar yaptı.
449
00:29:36,441 --> 00:29:37,609
Ama işi bitmemişti.
450
00:29:39,194 --> 00:29:43,364
Red Auerbach, istediğini elde etmenin
daima bir yolunu bulurdu.
451
00:29:43,448 --> 00:29:45,992
Celtics'in sahibi Walter Brown'a gitti.
452
00:29:46,075 --> 00:29:48,828
Kendisi Ice Capades şovunun
büyük hissedarıydı.
453
00:29:48,912 --> 00:29:52,332
Bu son derece başarılı bir gösteriydi
454
00:29:52,415 --> 00:29:55,001
ve bir spor salonunu
tamamen doldurabilirdi.
455
00:29:55,084 --> 00:29:59,756
Red Auerbach'in teşvikiyle Walter Brown,
Rochester Royals'in sahibine gidip
456
00:29:59,839 --> 00:30:02,133
"Senin için bir şey yapacağım" dedi.
457
00:30:02,217 --> 00:30:05,970
"Ice Capades şovunu
dilediğin kadar sergileyebilirsin,
458
00:30:06,054 --> 00:30:10,058
tek yapman gereken
Bill Russell'ı seçmemek."
459
00:30:10,141 --> 00:30:12,977
Bill Russell, Ice Capades'le takas edildi.
460
00:30:13,061 --> 00:30:14,938
Red Auerbach'in sayesinde.
461
00:30:17,774 --> 00:30:19,818
Red, Russell'ı almayı başarmıştı
462
00:30:20,318 --> 00:30:23,321
ancak çaylak
beklentileri karşılamakta zorlanınca
463
00:30:23,404 --> 00:30:26,324
Russell da takımla uyumunu
sorgulamaya başladı,
464
00:30:26,950 --> 00:30:29,202
ta ki Red'le maç öncesi görüşene dek.
465
00:30:30,495 --> 00:30:34,040
"Maça erken gel,
seninle konuşmak istiyorum" dedi.
466
00:30:34,123 --> 00:30:36,042
Boston Garden'da oturuyoruz,
467
00:30:36,125 --> 00:30:40,255
adamlar zemini yerleştirip
potaları filan takıyorlar,
468
00:30:40,338 --> 00:30:42,799
dedi ki, "Sana bir şey söyleyeceğim.
469
00:30:42,882 --> 00:30:45,927
Kaç sayı attığın filan umurumda değil.
470
00:30:46,010 --> 00:30:48,096
Sadece maçı kazanmamıza yardım et."
471
00:30:49,472 --> 00:30:54,018
Ona dedim ki,
"Maaşını bu iki göz belirleyecek.
472
00:30:54,102 --> 00:30:58,731
Tabii ki sen yine de sayı atmaya bak
ama istatistikleri dert etme.
473
00:30:58,815 --> 00:31:01,609
Yendik mi, yenildik mi,
sadece onu dert et.
474
00:31:01,693 --> 00:31:03,152
Tüm olay bu."
475
00:31:04,654 --> 00:31:08,992
Bu sayede ikimizin de üstünden
büyük bir yük kalktı.
476
00:31:09,075 --> 00:31:12,453
Ondan sonra Red,
ribaund ve savunma açısından
477
00:31:12,537 --> 00:31:14,539
nasıl katkı verebileceğimi gördü.
478
00:31:18,251 --> 00:31:20,128
Geçiş oyununda
479
00:31:20,211 --> 00:31:24,299
savunma ribaundlarını kontrol edecek
bir oyuncunuz olmalıdır
480
00:31:24,382 --> 00:31:26,009
ve Russ da bunu yaptı.
481
00:31:27,218 --> 00:31:31,431
Hızlı hücumun anahtarı
savunma ribaundu ve outlet pasıdır.
482
00:31:33,600 --> 00:31:37,103
Rakip şut attığında bir çizgiye geçip,
483
00:31:37,186 --> 00:31:40,064
en yakın kenar çizgisine geçip
pasını beklerdim,
484
00:31:40,148 --> 00:31:43,568
böylece hızlıca hücuma geçip
rakip potaya gidebilirdim
485
00:31:43,651 --> 00:31:46,029
çünkü her ribaundu alacağını biliyordum.
486
00:31:47,363 --> 00:31:48,948
Karşı takım bir şut atardı.
487
00:31:49,032 --> 00:31:53,077
Şutu atan daha yere inmeden
topu karşı çembere bırakmış olurduk.
488
00:31:59,334 --> 00:32:03,880
Görevi ribaundu almak,
blok yapmak, top çalmak
489
00:32:03,963 --> 00:32:08,468
ve o topu rakip sahaya yönlendirip
490
00:32:08,551 --> 00:32:13,348
takım arkadaşlarının bir sel gibi
hızla hücum etmesini sağlamaktı.
491
00:32:19,312 --> 00:32:20,188
Söylesene Bob,
492
00:32:20,271 --> 00:32:23,858
bugün maçın en iyi oyuncusu olmak
493
00:32:23,942 --> 00:32:27,403
ve arkadaşının topu çalacağını bilmek
nasıl bir duygu?
494
00:32:27,487 --> 00:32:30,782
Celtics'i izleyen
basketbol taraftarlarının büyük kısmı
495
00:32:30,865 --> 00:32:35,578
hızlı hücuma dayalı
bir oyun oynadığımızı gayet iyi bilir
496
00:32:35,662 --> 00:32:38,081
ve bunu yapacak iri bir adamımız yoktu.
497
00:32:38,164 --> 00:32:43,419
Şu noktada bile, ribaund, pas
ve savunma söz konusu olduğunda
498
00:32:43,503 --> 00:32:46,130
Russell'ın üstünlüğü su götürmez.
499
00:32:46,214 --> 00:32:48,257
ŞAŞIRTICI! DEVASA! MÜTHİŞ!
500
00:32:51,511 --> 00:32:53,054
Hepsini karıma borçluyum.
501
00:32:54,138 --> 00:32:58,309
Bazen şüphe duydum ama Rose asla.
Benimle konuşmayı hiç bırakmadı.
502
00:32:58,393 --> 00:33:02,480
Antrenmandan sonra,
hatta aralarda beni cesaretlendirirdi.
503
00:33:02,563 --> 00:33:04,691
İç saha maçlarından sonra da yapardı.
504
00:33:04,774 --> 00:33:07,402
Sadece biz deplasmandayken bunu yapamazdı.
505
00:33:08,152 --> 00:33:10,238
Moral konuşmalarını çok özlerdim.
506
00:33:12,907 --> 00:33:17,036
1956'da Rose'la evlendiğimde
22 yaşındaydım,
507
00:33:17,120 --> 00:33:21,165
olimpiyatlardan yeni dönmüştüm
ve ne yaptığımı hiç bilmiyordum.
508
00:33:21,249 --> 00:33:24,419
Basketbol dışında tek bildiğim,
Rose'un beni sevip saydığıydı,
509
00:33:25,169 --> 00:33:29,007
bu da benim için
büyük bir dönüm noktasıydı.
510
00:33:31,843 --> 00:33:36,597
Celtics, tarihinde ilk kez
Doğu Konferansı'nı lider tamamladı.
511
00:33:40,518 --> 00:33:43,896
Şimdi şampiyonluk için
St. Louis Hawks'la oynayacaklar.
512
00:33:43,980 --> 00:33:47,734
PLAY-OFF AÇILIŞ MAÇINDA
CELTICS, HAWKS'A KARŞI
513
00:33:48,818 --> 00:33:52,280
Boston'daki tam kapasite salonda,
St. Louis Hawks ile Boston Celtics
514
00:33:52,363 --> 00:33:54,949
NBA şampiyonluğu mücadelesi verecek.
515
00:33:57,201 --> 00:33:58,453
Pivotta Russell var.
516
00:33:59,620 --> 00:34:01,039
Müthiş bir seriydi.
517
00:34:01,122 --> 00:34:03,958
Bill Russell, maç zorlaştıkça
daha iyi oynuyordu.
518
00:34:04,500 --> 00:34:06,294
Dört turnikeye çıktım.
519
00:34:06,377 --> 00:34:09,338
İlk ikisini blokladı,
sonrakileri de onun stresiyle kaçırdım.
520
00:34:11,883 --> 00:34:14,385
Seri ve Russell'ın çaylak sezonu
521
00:34:14,469 --> 00:34:17,472
yedinci maçın
son dakikalarına geldi dayandı.
522
00:34:18,598 --> 00:34:20,349
Dördüncü çeyrekte eşitlik var.
523
00:34:20,433 --> 00:34:24,145
Russell sağdan gelip şutunu atıyor.
Eşitlik bozuldu!
524
00:34:24,228 --> 00:34:26,731
Top Macauley'de, dairenin ucunda.
525
00:34:26,814 --> 00:34:29,901
Pota altındaki Pettit'e veriyor,
Russell faul yapıyor.
526
00:34:29,984 --> 00:34:33,488
Maçı eşitleme fırsatı için
iki atış kullanacak.
527
00:34:34,906 --> 00:34:38,618
Hazır. Açıyı ayarlıyor, atıyor.
Çemberi dolaşıp girdi.
528
00:34:38,701 --> 00:34:42,038
Bu sporda gördüğüm en iyi iki hamleyi
o maçta izledim.
529
00:34:42,121 --> 00:34:43,456
İlkini Russell yaptı.
530
00:34:43,539 --> 00:34:45,833
Skorda eşitlik var, süre daralıyor
531
00:34:45,917 --> 00:34:48,461
ve Celtics hücumda. Solda Cousy.
532
00:34:48,544 --> 00:34:51,089
Cousy ona uzun bir pas attı,
topu yakalaması
533
00:34:51,672 --> 00:34:54,383
ve tek hareketle smaç basması gerekiyordu.
534
00:34:54,467 --> 00:34:55,968
Potayı tutturamadı.
535
00:34:56,052 --> 00:34:57,929
Olmadı! Ribaundu alan Martin.
536
00:34:58,012 --> 00:34:59,680
Martin ortadan ilerliyor.
537
00:34:59,764 --> 00:35:01,516
Artık top St. Louis'teydi
538
00:35:01,599 --> 00:35:04,519
ve tek pasla
topu arkadaşlarıyla buluşturdular,
539
00:35:04,602 --> 00:35:06,813
o da tek hamlede maçı kazandıracaktı.
540
00:35:07,396 --> 00:35:10,399
Coleman denen adam herkesten ilerideydi.
541
00:35:10,483 --> 00:35:14,320
Jack Coleman kenardan ilerliyor
ve hızlı hücum başlayacak.
542
00:35:14,403 --> 00:35:17,198
Canımı dişime taktım
ve var gücümle koştum.
543
00:35:17,281 --> 00:35:19,534
Bill Russell geri koşuyor.
544
00:35:20,034 --> 00:35:22,203
Russell yanımdan fişek gibi geçti.
545
00:35:22,286 --> 00:35:26,666
Turnikeyi atıyor ve Russell blokladı!
Bill Russell'dan müthiş hamle!
546
00:35:28,459 --> 00:35:32,463
Atsalardı üç dört saniye kala
öne geçmiş olacaklardı.
547
00:35:32,547 --> 00:35:36,259
Pekâlâ, ilk uzatmadan sonra
durum 113'e 113…
548
00:35:36,843 --> 00:35:40,263
İkinci güzel hamle ise
Alex Hannum'dan gelmişti.
549
00:35:40,346 --> 00:35:42,223
Bir saniye kala mola verdiler.
550
00:35:42,306 --> 00:35:43,933
Jim Loscutoff'un atışı başarılı.
551
00:35:44,016 --> 00:35:47,770
Celtics iki sayı önde
ama Hawks'ın bir şut için vakti var.
552
00:35:47,854 --> 00:35:50,815
Hawks, oyuncu ve koç
Alex Hannum'ın etrafında toplandı.
553
00:35:50,898 --> 00:35:54,318
Hannum, "Topu bir uçtan
öbür uca atacağım" dedi.
554
00:35:54,402 --> 00:35:58,406
"Panyaya çarptıracağım.
Pettit, sen yakala ve basketi at."
555
00:36:01,534 --> 00:36:03,161
Kusursuz bir pas attı.
556
00:36:04,745 --> 00:36:08,499
Zıpladım ve asılı kaldım.
Topu yakaladım ve şutu havada attım.
557
00:36:09,709 --> 00:36:12,378
İşe yaradı. Gerçi basketi atamadım.
558
00:36:13,296 --> 00:36:15,464
Maç böylece sona eriyor!
559
00:36:16,299 --> 00:36:19,552
Celtics ilk dünya şampiyonluğunu
elde ediyor.
560
00:36:19,635 --> 00:36:23,264
Şahsım için de
sunduğum ilk şampiyonluk oluyor.
561
00:36:28,895 --> 00:36:30,855
Mutluyduk, ilk şampiyonluğumuzdu.
562
00:36:31,522 --> 00:36:35,067
Red Sox yıllardır kazanmamıştı,
Bruins kazanmamıştı,
563
00:36:35,693 --> 00:36:37,820
Patriots o zamanlar yoktu zaten.
564
00:36:43,618 --> 00:36:45,161
Maçtan sonra
565
00:36:46,746 --> 00:36:49,707
Red, "Sakalı keselim o zaman" dedi.
566
00:36:50,541 --> 00:36:54,086
Tamamen aklımdan çıkmıştı
ama soyunma odasına girdiğimizde
567
00:36:54,170 --> 00:36:56,714
antrenör tıraş bıçağı ve kremini getirdi.
568
00:36:57,548 --> 00:37:00,551
O gece gerçekten
takımın bir parçası oldum.
569
00:37:01,552 --> 00:37:04,263
CELTICS 125'E 123 İLE ŞAMPİYON
570
00:37:04,347 --> 00:37:08,517
CELTICS'İN İLK NBA ŞAMPİYONLUĞU
571
00:37:13,064 --> 00:37:15,399
Başarılı bir çaylak sezonunun ardından
572
00:37:15,483 --> 00:37:19,987
Bill ve Rose, Boston'a temelli yerleşmenin
güvenli olduğuna karar verdiler.
573
00:37:20,738 --> 00:37:22,573
Reading kasabasından ev aldılar.
574
00:37:24,408 --> 00:37:28,162
Reading bir banliyö,
işçi sınıfı ağırlıklı, biraz muhafazakâr.
575
00:37:28,246 --> 00:37:31,540
Russell, Celtics kariyeri boyunca
Reading'de oturdu
576
00:37:31,624 --> 00:37:34,877
ama hiçbir zaman tam olarak
kendini evinde hissetmedi.
577
00:37:37,046 --> 00:37:40,633
Bazen sakinlerin tacizinden
şikâyet ederdi.
578
00:37:40,716 --> 00:37:42,843
Kasabada takip edenler oluyormuş,
579
00:37:42,927 --> 00:37:44,971
çöp kutularını deviriyorlarmış.
580
00:37:45,680 --> 00:37:48,391
Reading, Massachusetts'e ilk taşındığımda
581
00:37:48,474 --> 00:37:50,726
kasabadaki ilk Siyahi aile bizdik.
582
00:37:50,810 --> 00:37:53,646
Babam kasabadan her ayrıldığında
583
00:37:53,729 --> 00:37:57,275
"rakunlar" gelip çöpü devirirdi.
584
00:37:57,358 --> 00:38:00,444
Sabahları çöpler
bahçeye dağılmış uyanırdık.
585
00:38:00,528 --> 00:38:03,656
Babam karakola gitti
ve "Ben şehir dışındayken
586
00:38:03,739 --> 00:38:07,618
biri eşimle uğraşıyor,
çöp kutularımızı deviriyor" dedi.
587
00:38:07,702 --> 00:38:11,122
"'Rakunlar'la ilgili
bir şey yapamayız" dediler.
588
00:38:11,956 --> 00:38:15,835
Ben de yerel yönetime gidip
589
00:38:15,918 --> 00:38:17,753
bir silah ruhsatı aldım.
590
00:38:21,799 --> 00:38:24,593
Bir anda rakunlar ortadan kayboldu.
591
00:38:27,388 --> 00:38:29,974
Boston ırkçılık açısından
liberal sayılıyordu.
592
00:38:30,057 --> 00:38:34,145
19. yüzyıld "Amerika'nın Atina'sı"
ismiyle anılıyordu.
593
00:38:34,228 --> 00:38:36,731
Ama Russell
bir taşra kültürüyle karşılaştı.
594
00:38:36,814 --> 00:38:40,443
İşçi sınıfı beyazlar,
Siyahların varlığından rahatsızdı.
595
00:38:41,277 --> 00:38:42,570
Boston,
596
00:38:43,863 --> 00:38:45,072
ben taşındığımda
597
00:38:46,240 --> 00:38:49,660
NBA'deki en liberal olmayan şehirdi.
598
00:38:49,744 --> 00:38:51,871
Irkçılık için illa Boston şart değildi.
599
00:38:51,954 --> 00:38:54,373
Amerika'da 1950'lerden bahsediyoruz.
600
00:38:54,457 --> 00:38:57,835
İki, dört, altı, sekiz,
kaynaşmak istemeyiz!
601
00:38:57,918 --> 00:39:01,172
İki, dört, altı, sekiz,
kaynaşmak istemeyiz!
602
00:39:01,255 --> 00:39:03,466
BEYAZ OKULLAR BEYAZ KALSIN KKKK
603
00:39:05,426 --> 00:39:09,597
Russell, sırf basket oynayarak değil,
kazanmayı da âdet hâline getirerek
604
00:39:09,680 --> 00:39:13,809
ülkenin şiddetli ırksal çalkantılarından
teselli bulmaya çalıştı.
605
00:39:14,727 --> 00:39:18,189
CELTICS'TEN ÜÇÜNCÜ GALİBİYET,
PHILADELPHIA 106'YA 92 YENİLDİ
606
00:39:18,272 --> 00:39:19,815
CELTICS, NEW YORK'U EZDİ
607
00:39:19,899 --> 00:39:23,903
Celtics, 1957-58 sezonunu rahatça kazandı.
608
00:39:23,986 --> 00:39:27,990
Russell'ın maç başı 22 ribaundunu
kolayca sayıya çevirdiler.
609
00:39:29,492 --> 00:39:32,119
Yine şampiyon olacaklarına güveniyorlardı.
610
00:39:32,203 --> 00:39:35,498
NBA ŞAMPİYONLUK YARIŞI BAŞLARKEN
CELTICS FAVORİ
611
00:39:37,083 --> 00:39:39,960
Merhaba basketbolseverler.
Ben saha kenarından Johnny Most.
612
00:39:40,044 --> 00:39:43,005
1958 Dünya Şampiyonası serisine
hoş geldiniz.
613
00:39:43,089 --> 00:39:45,132
Hawks ve Celtics karşılaşacak.
614
00:39:46,384 --> 00:39:49,595
Üçüncü maçın ikinci yarısında,
seride eşitlik varken
615
00:39:49,678 --> 00:39:52,473
Russell bloklamak için sıçradı
ve ters düştü.
616
00:39:52,556 --> 00:39:55,601
Tendonları yırtıldı
ve ayak bileğinde çatlak oluştu.
617
00:39:59,897 --> 00:40:02,108
Bill'in kötülüğünü istemiyorduk
618
00:40:02,191 --> 00:40:05,986
ama bileğini incitmesine
üzülmediğimize eminim.
619
00:40:06,070 --> 00:40:07,613
Ciddi bir burkulma oldu
620
00:40:07,696 --> 00:40:10,032
ve birkaç maçta oynayamadım.
621
00:40:10,574 --> 00:40:13,369
Russell, St. Louis'teki
altıncı maça yetişti.
622
00:40:13,452 --> 00:40:16,288
Celtics üçe iki gerideydi
623
00:40:16,831 --> 00:40:19,250
ama Russell hâlâ aksıyordu.
624
00:40:19,750 --> 00:40:20,918
Pettit alçak post'ta.
625
00:40:21,001 --> 00:40:22,962
Tom Heinsohn'ın üstünden, iki sayı.
626
00:40:23,045 --> 00:40:26,006
Pettit resmen coştu,
Russell bile durduramıyor.
627
00:40:27,800 --> 00:40:30,636
Top Macauley'de. Ve maç bitiyor!
628
00:40:31,512 --> 00:40:36,016
Bob Pettit'in 50 sayısıyla
şampiyonluk St. Louis Hawks'ın!
629
00:40:37,309 --> 00:40:38,936
Altı maçta kaybettik.
630
00:40:39,019 --> 00:40:43,274
Ama fakir olmakla
parasız olmak arasındaki fark gibiydi.
631
00:40:43,357 --> 00:40:47,736
Fakirlik bir ruh hâlidir,
parasız olmak ise geçici bir durumdur.
632
00:40:48,696 --> 00:40:51,157
Bunun geçici olduğunu biliyorduk.
633
00:40:52,241 --> 00:40:53,284
Yani ertesi yıl
634
00:40:54,076 --> 00:40:57,830
sahaya çıkıp mümkün olduğunca çok
maç kazanmaya çalışacaktık.
635
00:40:57,913 --> 00:41:00,082
Hepimiz hırslıydık, bilhassa Arnold.
636
00:41:00,166 --> 00:41:02,501
Steps yaptı Mendy! Bir seferlik mi?
637
00:41:02,585 --> 00:41:04,879
ARNOLD "RED" AUERBACH
CELTICS KOÇU, 1950-1966
638
00:41:06,088 --> 00:41:07,506
Red epey hırslıydı.
639
00:41:08,382 --> 00:41:12,595
Maçtan önce
rakiple tokalaşmamızı istemezdi.
640
00:41:12,678 --> 00:41:14,221
Onlardan nefret ediyorduk!
641
00:41:14,930 --> 00:41:17,766
Belki Arnold biraz daha abarttı
642
00:41:17,850 --> 00:41:22,146
ama onları yenmek dışında
bir münasebetimiz olsun istemezdi.
643
00:41:22,897 --> 00:41:26,442
Ertesi yıl, 1958-59 sezonunda,
644
00:41:26,525 --> 00:41:29,528
Celtics ligi rekor puanla bitirdi.
645
00:41:29,612 --> 00:41:32,656
Her tarz basketbol oynayabiliyorduk.
646
00:41:32,740 --> 00:41:34,450
Hepimiz hücum yapabiliyorduk,
647
00:41:35,117 --> 00:41:38,037
hepimiz set oyunu oynayabiliyorduk,
648
00:41:38,787 --> 00:41:40,247
hem de eşit derecede.
649
00:41:43,876 --> 00:41:48,464
Red, birlikte gelişeceklerini umduğu
genç oyuncuları takıma doldurdu.
650
00:41:52,801 --> 00:41:55,846
1957 seçmelerinden sonra Red beni arayıp
651
00:41:56,347 --> 00:42:00,059
North Carolina Central'dan
Sam Jones'u aldığını söyledi.
652
00:42:00,142 --> 00:42:03,145
"Bu çocuk nasıl Russ?
İş yapar mı?" diye sordu.
653
00:42:04,146 --> 00:42:05,898
"Sam Jones da kim?" dedim.
654
00:42:07,316 --> 00:42:08,567
"O bir Schvartze."
655
00:42:08,651 --> 00:42:10,736
Yidiş dilinde Siyahi demek.
656
00:42:10,819 --> 00:42:15,282
"Onu tanırsın sandım."
"Bütün Siyahları tanımıyorum Red" dedim.
657
00:42:16,492 --> 00:42:17,701
Tanısam da tanımasam da
658
00:42:17,785 --> 00:42:21,997
Sam Jones'un büyük lig oyuncusu olacağına
kesinlikle şüphe yoktu.
659
00:42:23,290 --> 00:42:26,502
İşin ilginci, Sam bana hep yaşlı göründü.
660
00:42:27,086 --> 00:42:31,048
Sam Jones bir oyuncu olarak
hak ettiği değeri görmüyor.
661
00:42:31,131 --> 00:42:34,218
Basketboldan anlayanlar için
Sam kilit oyuncudur.
662
00:42:34,301 --> 00:42:35,803
Nereye gideceği bilinmez
663
00:42:35,886 --> 00:42:38,639
ama panyadan sektirip basketini atar.
664
00:42:40,516 --> 00:42:42,851
Rakibiniz olmasını istemezsiniz.
665
00:42:42,935 --> 00:42:46,814
Atışını tereddütsüz yapar
ve asla ıskalamaz.
666
00:42:51,694 --> 00:42:56,282
Red, Bill'i üniversite arkadaşı
K.C. Jones'la da buluşturmak istedi.
667
00:42:57,741 --> 00:43:01,161
Muhabirler K.C.'yi oynattığı için
Red'i hep sıkıştırırdı.
668
00:43:01,245 --> 00:43:05,124
"Onu niye oyuna aldın?
Hiçbir katkısı yok" derlerdi.
669
00:43:05,207 --> 00:43:09,628
Red purosundan bir fırt çeker,
yeşil dumanı üfler ve derdi ki,
670
00:43:09,712 --> 00:43:11,880
"K.C. Jones konusunda tek bildiğim,
671
00:43:11,964 --> 00:43:15,092
onu her oyuna aldığımda öne geçtiğimiz."
672
00:43:16,260 --> 00:43:19,388
K.C. Jones'un müdahalesi
ve Celtics hücumu geliyor.
673
00:43:20,139 --> 00:43:23,601
K.C., gördüğüm en iyi savunmacı guard'dır.
674
00:43:27,438 --> 00:43:31,025
Red, oyuncuların farklılıklarıyla
bir takım kültürü oluşturdu,
675
00:43:31,108 --> 00:43:33,152
kendileri olmalarına izin verdi.
676
00:43:33,235 --> 00:43:36,322
Kazanan bir markadan
ötesini inşa ediyordu.
677
00:43:36,405 --> 00:43:38,407
Bu bir biraderler takımıydı.
678
00:43:38,490 --> 00:43:43,287
Bir aileydik ve bu birliği
koruyabildiğimiz için şanslıydık.
679
00:43:43,370 --> 00:43:46,624
Birbirimizi destekledik, cesaretlendirdik
680
00:43:46,707 --> 00:43:49,752
ve başarılı kılmak için
ne gerekirse yaptık.
681
00:43:51,045 --> 00:43:55,257
Takım arkadaşlarını severdi
ve birçok açıdan ikinci ailesi gibilerdi.
682
00:43:56,175 --> 00:43:58,427
Birbirimize karşı sevgi doluyduk.
683
00:43:58,510 --> 00:44:01,430
Sevgiyi göstermenin
en iyi yolu da mizahtır.
684
00:44:02,640 --> 00:44:04,975
Bill Russell'ı tanıyanlara sorarsanız
685
00:44:05,059 --> 00:44:09,521
ilk bahsedecekleri şey
kıkırdamasıdır. O bir kıkırtıdır.
686
00:44:13,901 --> 00:44:16,153
Son derece küstahtır.
687
00:44:16,236 --> 00:44:17,988
Sonuçta Bill Russell o!
688
00:44:18,572 --> 00:44:22,159
Ama aynı zamanda
sizinle gülüp şakalaşan ve eğlenen
689
00:44:22,242 --> 00:44:23,285
bir çatlaktır.
690
00:44:23,911 --> 00:44:27,956
O meşhur kahkahasıyla
kıkırdadığını duyabilirdiniz.
691
00:44:28,040 --> 00:44:31,710
Kahkahası bulaşıcıydı, eşsizdi.
692
00:44:31,794 --> 00:44:32,753
Samimiydi.
693
00:44:36,840 --> 00:44:37,841
Şöyleydi…
694
00:44:42,388 --> 00:44:44,765
O kıkırtıyı ilk duyduğumda
695
00:44:44,848 --> 00:44:47,226
"Benimle alay mı ediyor?" dedim.
696
00:44:47,309 --> 00:44:48,394
"Ne yapıyor bu?"
697
00:44:52,064 --> 00:44:54,775
Onu güldürüyorsanız sizden hoşlanmıştır.
698
00:44:58,946 --> 00:45:03,325
Red hep, kahkaham ve kusmalarımla
ona basketbolu bıraktıracağımı söylerdi.
699
00:45:05,119 --> 00:45:08,664
Bazen maça gelir gelmez kusardım.
700
00:45:08,747 --> 00:45:11,291
Heyecanlanmak olmazsa olmazımdı.
701
00:45:11,375 --> 00:45:14,962
Bazı insanlar
duyguları o kadar yoğun yaşar ki
702
00:45:16,338 --> 00:45:19,091
rahatlayıp iyi performans verebilmek için
703
00:45:19,174 --> 00:45:22,386
o yoğunluğu dışa vurmaları gerekir.
704
00:45:23,053 --> 00:45:24,763
Kustuktan sonra iyi olurdum.
705
00:45:24,847 --> 00:45:26,557
Görüntüsü kadar kötü değildi.
706
00:45:30,018 --> 00:45:32,771
Bir maçta ısınıyorduk.
707
00:45:32,855 --> 00:45:34,314
"Eyvah" dedim,
708
00:45:34,398 --> 00:45:38,402
"Russell kusmayı unuttu."
Takımı kenara çağırdım.
709
00:45:38,485 --> 00:45:41,196
"Herkes soyunma odasına" dedim.
710
00:45:41,280 --> 00:45:44,074
Arkamı döndüm, "Russell, git kus" dedim.
711
00:45:44,783 --> 00:45:47,411
Gidip kustu, biz de kazandık.
712
00:45:47,494 --> 00:45:52,040
İçeri gittiğini duyardık,
"Şükürler olsun ki kustu!" derdik.
713
00:45:52,124 --> 00:45:55,878
O zaman hazır olduğunu anlardık.
Müthiş bir maç çıkaracaktı.
714
00:45:58,922 --> 00:46:01,175
1958-59 sezonunun sonunda
715
00:46:01,258 --> 00:46:04,094
Celtics bir kez daha
şampiyonluk şansı elde etti.
716
00:46:05,471 --> 00:46:09,558
Celtics ile Lakers ilk kez
1959'da karşılaştılar.
717
00:46:09,641 --> 00:46:12,644
Lakers henüz Minneapolis'teydi,
o yüzden unutuldu
718
00:46:12,728 --> 00:46:16,356
ama Celtics'in Lakers'a üstünlüğü
o sezonda başlamıştı.
719
00:46:16,440 --> 00:46:20,360
Boston üst üste üç maç kazandı,
Lakers için ölüm kalım maçı bu.
720
00:46:21,361 --> 00:46:25,073
Dördüncü maçta
Russell, pota altına kimseyi sokmadı
721
00:46:25,157 --> 00:46:27,117
ve 30 ribaund aldı.
722
00:46:27,826 --> 00:46:31,872
Bob Cousy baskete gidiyor
ve Boston'ın rakibe baskısı artıyor.
723
00:46:31,955 --> 00:46:34,500
Celtics 118'e 113 kazanıyor.
724
00:46:34,583 --> 00:46:38,253
Auerbach'in takımı
play-off'ları namağlup geçen ilk takım.
725
00:46:38,337 --> 00:46:43,759
Celtics'in 1959 finallerini domine etmesi
takımın gerçekten oturduğunu kanıtladı
726
00:46:43,842 --> 00:46:46,428
ve Bill'i tekrar zirveye taşıdı.
727
00:46:46,512 --> 00:46:51,308
CELTICS DÖRDÜNCÜ MAÇINI KAZANARAK
ÜÇ YILDA İKİNCİ ŞAMPİYONLUĞUNU ALDI
728
00:46:51,892 --> 00:46:54,728
O zamanlar kariyerime âşıktım.
729
00:46:54,812 --> 00:46:58,774
Her anına, her dakikasına bayılıyordum.
730
00:47:07,032 --> 00:47:10,452
Benim için harikulade günlerdi.
731
00:48:03,088 --> 00:48:07,217
O sene NBA'in En Değerli Oyuncu ödülü
Russell'a değil,
732
00:48:07,301 --> 00:48:09,303
Hawks'tan Bob Pettit'e verildi.
733
00:48:10,178 --> 00:48:11,054
Ama Boston'da
734
00:48:11,138 --> 00:48:15,142
Bill Russell'ın en değerli
Celtics oyuncusu olduğu anlaşılıyordu.
735
00:48:15,976 --> 00:48:19,271
İyi bir ribaundcu
ve iyi bir pasör olduğunu biliyordum
736
00:48:19,354 --> 00:48:21,398
ama lider olduğunu bilmiyordum.
737
00:48:22,274 --> 00:48:25,652
Çoğu kişi farkında değildi ama kazanmaya
738
00:48:26,236 --> 00:48:29,156
ve takım yapısına çok bağlıydı.
739
00:48:29,823 --> 00:48:32,200
Sonuç olarak o bir kazanandı.
740
00:48:32,284 --> 00:48:36,038
Bu yüzden, takım olarak
elde ettikleri başarılara dayanarak
741
00:48:36,121 --> 00:48:40,250
bir miktar saygı görmeyi
hak ettiğini düşünüyordu.
742
00:48:40,334 --> 00:48:43,128
Bob Cousy bir liderdi
ama sonra kimin lider olduğu açık.
743
00:48:44,129 --> 00:48:46,048
Bob oraya geldi.
744
00:48:46,131 --> 00:48:49,468
Takımın yıldızıydı.
"Dinleyin, yıldız benim" diyebilirdi.
745
00:48:50,052 --> 00:48:52,304
Ama "Hadi kazanalım" dedi.
746
00:48:52,387 --> 00:48:53,430
-Birlikte?
-Evet.
747
00:48:54,097 --> 00:48:56,808
O Boston'a geldiğinde esas adamdım,
748
00:48:56,892 --> 00:48:58,894
sonra esas adam o oldu
749
00:48:58,977 --> 00:49:03,148
ama medya, onun esas adamlığını
pek takdir etmedi.
750
00:49:04,524 --> 00:49:08,028
Bir deplasmandan önce
Bob Cousy bileğini incitti.
751
00:49:09,404 --> 00:49:12,574
Deplasman turnesine çıkıyoruz.
Üst üste beş maç oynuyoruz.
752
00:49:13,867 --> 00:49:16,203
Russell, Cousy'yi aratmamak istedi.
753
00:49:16,286 --> 00:49:19,581
Bin tane şut engellemiştir. Olağanüstüydü.
754
00:49:19,665 --> 00:49:21,875
LaRusso yükseliyor, Russell blokladı!
755
00:49:22,501 --> 00:49:23,794
Beşini de kazandık.
756
00:49:25,212 --> 00:49:29,591
Boston'a dönüşte manşetler,
"Cousy bu akşam oynayacak mı?"
757
00:49:30,717 --> 00:49:33,220
COUSY SAKAT AMA CELTICS YİNE DE KAZANDI
758
00:49:33,303 --> 00:49:35,889
COUSY OLMADAN DA
CELTICS YENİLMİYOR
759
00:49:35,973 --> 00:49:38,809
TARAFTARLARA GÖRE
COUSY HÂLÂ BİR NUMARA
760
00:49:38,892 --> 00:49:43,105
Boston'da büyüyen biri olarak
bu Russell-Cousy takımı,
761
00:49:43,188 --> 00:49:46,233
yaşadığım bölgede tek galibiyet getiren
762
00:49:46,316 --> 00:49:48,151
profesyonel spor takımıydı.
763
00:49:51,196 --> 00:49:53,448
RUSSELL - İYİ
HEINSOHN - DAHA İYİ
764
00:49:53,532 --> 00:49:55,158
COUSY - EN İYİ
18 SAYI
765
00:49:57,828 --> 00:50:01,832
Celtics taraftar kitlesi büyüdü
ama Bill'i takdir edenler artmadı.
766
00:50:04,459 --> 00:50:07,754
Bill Russell, sırf Siyahi olduğu için
767
00:50:07,838 --> 00:50:11,133
bu şehirde hak ettiği takdiri görmedi.
768
00:50:11,216 --> 00:50:12,926
Bu kadar basit.
769
00:50:13,010 --> 00:50:16,346
Yazarlar son derece saygısızdı.
770
00:50:16,430 --> 00:50:18,849
Karşınızda tamamı beyazlardan oluşan
771
00:50:18,932 --> 00:50:20,767
ön yargılı bir basın varken
772
00:50:20,851 --> 00:50:25,063
özellikle de bu birinci
ve ikinci nesil Siyahilerin ele alınışı
773
00:50:25,564 --> 00:50:27,441
gerçekten berbattı.
774
00:50:28,358 --> 00:50:35,073
Bu kelimeleri özel hayatlarında kullanan
beyaz fanatiği adamlar vardı.
775
00:50:35,157 --> 00:50:37,826
Eminim bu, yazılarını da etkilemiştir.
776
00:50:37,909 --> 00:50:39,536
Çok çirkindi.
777
00:50:40,078 --> 00:50:43,331
"Siyahi sporcular cahildi.
Tek becerileri oynamaktı.
778
00:50:43,415 --> 00:50:46,918
Entelektüel değillerdi.
Ancak koşup zıplayabilirlerdi."
779
00:50:48,336 --> 00:50:51,882
Mesela Boston Garden'daki balkona
780
00:50:51,965 --> 00:50:54,051
"pis zenci cenneti" diyorlardı.
781
00:50:54,134 --> 00:50:56,303
Basın locasında bunları duyardınız.
782
00:50:56,386 --> 00:50:59,014
Unutmayın, ligde henüz Siyahi oyuncu azdı.
783
00:50:59,097 --> 00:51:02,309
Bu bir beyaz oyunuydu,
yazarlar ve seyirci de beyazdı.
784
00:51:02,392 --> 00:51:05,312
Bu şehir Bill'e "hazır" değildi.
785
00:51:06,021 --> 00:51:08,315
Sağanak yağmurda arabası bozulmuş
786
00:51:08,398 --> 00:51:12,027
ve arabayla geçenler onu tanımışlar.
787
00:51:12,110 --> 00:51:13,612
Sonuçta Bill Russell o.
788
00:51:13,695 --> 00:51:17,908
İnsanlar ona yardım etmek yerine
yanından geçip laf atmışlar.
789
00:51:17,991 --> 00:51:20,077
Bozulan Larry Bird'ün arabası olsaydı?
790
00:51:20,160 --> 00:51:23,914
Larry'ye yardım etmek için
kuyruk olurlardı.
791
00:51:25,832 --> 00:51:29,211
Russell, Boston halkının
rüzgârına direnirken
792
00:51:29,294 --> 00:51:31,880
asıl fırtına onu parkede bekliyordu.
793
00:51:33,381 --> 00:51:36,843
Geçen sezon Celtics
ikinci NBA şampiyonluğunu kazandı
794
00:51:36,927 --> 00:51:38,720
ama bela onları bekliyor.
795
00:51:40,388 --> 00:51:42,808
Belanın adı Wilt Chamberlain.
796
00:51:42,891 --> 00:51:46,812
Russell bile yanında kısa kalır.
Uzunbacak Wilt 2 metre 18 santim.
797
00:51:50,273 --> 00:51:51,650
Şanslıydım.
798
00:51:51,733 --> 00:51:54,277
Profesyonellere karşı oynamaya
799
00:51:54,361 --> 00:51:58,281
ortaokul sonu ve lise başında başladım.
800
00:51:58,782 --> 00:52:01,159
Onları hezimete uğratmaya çalışırdım.
801
00:52:02,160 --> 00:52:04,621
O küçük yaşımda bile profesyonel ligde
802
00:52:04,704 --> 00:52:07,082
başarılı olacağımı biliyordum.
803
00:52:07,582 --> 00:52:10,836
Wilt Chamberlain,
herhangi bir sporda gelmiş geçmiş
804
00:52:10,919 --> 00:52:12,754
en büyük sporcu olabilir.
805
00:52:13,839 --> 00:52:16,800
Bu adam devasa bir sporcuydu,
806
00:52:16,883 --> 00:52:20,428
boyu 2,18 ve kilosu 122'ydi.
807
00:52:21,346 --> 00:52:25,225
Wilt Chamberlain,
Shaq'ten önceki Shaq sayılabilir,
808
00:52:25,308 --> 00:52:28,436
tabii Shaq olimpik bir sporcu da olsaydı.
809
00:52:28,520 --> 00:52:31,314
İki metre on üç santim
ve 120 kilo üstüysen
810
00:52:31,398 --> 00:52:34,067
post'u domine etmeni beklerim.
811
00:52:34,151 --> 00:52:35,694
Wilt olmasaydı,
812
00:52:35,777 --> 00:52:39,156
Magic, Bird, Jordan, hiçbiri olmazdı.
813
00:52:40,991 --> 00:52:44,911
Ama Wilt'in aldığı ilk basketbol teklifi
NBA'den değildi.
814
00:52:46,329 --> 00:52:47,622
Yeni gösterileriyle
815
00:52:47,706 --> 00:52:51,501
Harlem Globetrotters
1958'de %20 daha fazla seyirci çekti.
816
00:52:51,585 --> 00:52:54,880
Abe Saperstein'in kurduğu
bu renkli ve meşhur grup
817
00:52:54,963 --> 00:52:57,424
dünya çapında sayısız hayrana sahip.
818
00:52:58,717 --> 00:53:01,845
Çocuksanız, yani Siyahi bir çocuksanız
819
00:53:01,928 --> 00:53:04,431
Harlem Globetrotters cennet gibi gelir.
820
00:53:05,223 --> 00:53:09,144
Wilt, Globetrotters maskaralıklarında
ciddi adam rolünü kabul etti.
821
00:53:09,936 --> 00:53:13,148
Bana 100 bin dolarlık bir çek gönderdiler.
822
00:53:13,231 --> 00:53:17,402
Altı ay boyunca turneye çıkmam için
100 bin dolar teklif ettiler.
823
00:53:17,485 --> 00:53:20,572
Senin gibiler bunu kazanır ama ya ben?
824
00:53:20,655 --> 00:53:24,159
100 bin dolar için
Empire State binasından atlardım.
825
00:53:26,912 --> 00:53:29,372
Büyükbabam ve onun nesli için
826
00:53:29,456 --> 00:53:32,542
Harlem Globetrotters bir gurur kaynağıydı.
827
00:53:32,626 --> 00:53:36,838
Ülkeyi geziyorlardı,
Washington Generals'ı hep yeniyorlardı.
828
00:53:37,589 --> 00:53:43,178
Ama entelektüel siyahlar arasında
soytarı olduklarına dair bir yergi var.
829
00:53:43,261 --> 00:53:46,681
Mantan Moreland
ve Küçük Siyah Sambo karakterlerinin
830
00:53:46,765 --> 00:53:49,559
devamı oldukları düşünülüyor.
831
00:53:50,560 --> 00:53:53,563
Bir kısım Siyahi seyirci için
kahraman olmaktan çıkıp
832
00:53:53,647 --> 00:53:55,690
Siyahi edinimlerin baltalayıcısı oldular.
833
00:53:56,483 --> 00:54:00,612
1956'da, henüz üniversitedeyken,
Bill Russell da Globetrotters'dan
834
00:54:00,695 --> 00:54:02,906
kârlı bir teklif almıştı.
835
00:54:02,989 --> 00:54:06,618
Bill Russell'a dediler ki,
"Köşeyi dönmek istersen bize katıl!"
836
00:54:06,701 --> 00:54:09,537
Russell'ı bilirsiniz,
"Hayatta olmaz" dedi.
837
00:54:10,121 --> 00:54:14,334
Babam, "Oğlum asla
Globetrotters'ta oynamayacak" dedi.
838
00:54:14,417 --> 00:54:17,379
"Dünyanın en iyi basketbolcusu o.
839
00:54:17,462 --> 00:54:18,922
Soytarı değil."
840
00:54:19,005 --> 00:54:22,884
"Olimpik bir sporcuyken
neden buna yazılayım?
841
00:54:22,968 --> 00:54:23,885
Ben bir kazananım.
842
00:54:23,969 --> 00:54:26,972
Kendimi kanıtlamak için
buna ihtiyacım yok."
843
00:54:28,723 --> 00:54:31,476
Wilt de kendini kanıtlamaya çalışmıyordu.
844
00:54:31,559 --> 00:54:34,062
Wilt'in Globetrotters'taki senesi dolunca
845
00:54:34,145 --> 00:54:38,566
1959'da Philadelphia Warriors'la
NBA'e giriş yaptı.
846
00:54:39,276 --> 00:54:42,988
Basketbolseverler
ne yapacağını görmeyi bekliyor.
847
00:54:43,071 --> 00:54:46,241
Bilhassa Bill Russell gibi
oyunculara karşı.
848
00:54:46,324 --> 00:54:48,285
Buna hazır mısın sence?
849
00:54:48,368 --> 00:54:53,039
Bence uzun vadede
ligdeki her oyuncuyla boy ölçüşürüm.
850
00:54:56,626 --> 00:54:59,504
Warriors başarısız bir sezon geçirmişti
851
00:54:59,587 --> 00:55:01,798
ama Wilt onlara galibiyeti tattırdı.
852
00:55:04,384 --> 00:55:09,723
Wilt lige ilk geldiğinde
olağanüstü istatistikler elde etti.
853
00:55:11,016 --> 00:55:14,978
Maç başı ortalama 37 sayı
ve 27 ribaund elde etti
854
00:55:15,478 --> 00:55:18,356
ve Philadelphia
birden şampiyonluk adayı oldu.
855
00:55:18,440 --> 00:55:20,483
Uzunbacak Wilt durdurulamıyor.
856
00:55:24,571 --> 00:55:26,323
Her istediğinde sayı atabiliyordu.
857
00:55:26,406 --> 00:55:29,576
Ligin en güçlüsü
ve en yükseğe zıplayanıydı.
858
00:55:29,659 --> 00:55:32,954
Topu potaya gönderdiğinde
kimse savunma yapamazdı.
859
00:55:33,038 --> 00:55:34,205
İmkânsızdı.
860
00:55:36,791 --> 00:55:40,128
Normal sezonda ilk karşılaşmamız
Boston'da gerçekleşti.
861
00:55:40,211 --> 00:55:41,796
YILDIZ RUSSELL, WILT'E KARŞI
862
00:55:41,880 --> 00:55:44,841
Maçtan aylar önce tüm biletler satıldı
863
00:55:44,924 --> 00:55:47,510
ve tribünler ısınmadan önce doldu.
864
00:55:52,974 --> 00:55:55,226
BILL İLE WILT'İN İLK EŞLEŞMESİ
7 KASIM 1959
865
00:55:55,727 --> 00:55:59,522
Philadelphia sahaya çıkınca
bir anda heyecan arttı.
866
00:56:00,857 --> 00:56:04,486
Sağır ediciydi.
Ellerine baktım ve anladım.
867
00:56:04,569 --> 00:56:07,489
"Bu adam basket topunu
beyzbol topu gibi tutabilir."
868
00:56:08,615 --> 00:56:12,535
Takımın sorun yaşayacağını anlamıştık,
keza Russell'ın da.
869
00:56:15,413 --> 00:56:17,916
En az on santim uzun olduğunu düşünmüştüm.
870
00:56:19,125 --> 00:56:23,213
"Gözünün içine mi bakayım,
yukarıya mı?" diye geçirdim içimden.
871
00:56:25,590 --> 00:56:28,385
"Dümdüz karşıya bakayım bari" dedim.
872
00:56:29,803 --> 00:56:31,471
Karşımda göğsü vardı.
873
00:56:32,514 --> 00:56:34,015
"Böyle olmaz."
874
00:56:39,396 --> 00:56:42,232
Aynı dönemin en iyi iki oyuncusu
875
00:56:42,315 --> 00:56:45,902
birbirleriyle ilk kez
karşı karşıya geliyorlar.
876
00:57:08,133 --> 00:57:09,759
Chamberlain sayılarını attı,
877
00:57:09,843 --> 00:57:14,931
Russell alelade bir pivotmuş gibi davrandı
ama Russell istifini bozmadı.
878
00:57:16,641 --> 00:57:19,811
Günümüzde bu cüssede birini
iki kişi savunur.
879
00:57:19,894 --> 00:57:24,399
İzlediğim tüm görüntülerde,
Bay Russell onun karşısında tekti,
880
00:57:24,482 --> 00:57:26,943
bu yüzden açıları ve fiziği kullanmalıydı.
881
00:57:28,695 --> 00:57:30,780
Bence Russell,
882
00:57:30,864 --> 00:57:35,785
sıra dışı şeyler yapmadan
Chamberlain'i durduramayacağını anladı.
883
00:57:36,995 --> 00:57:39,038
Bill pozisyon alıyordu,
884
00:57:39,122 --> 00:57:42,041
topu almasını önlemeye çalışıyordu.
885
00:57:42,125 --> 00:57:47,422
Aynı zamanda Wilt de Bill'in yaptıklarına
çeşitli hesaplamalarla
886
00:57:47,505 --> 00:57:49,299
karşılık vermeye çalışıyordu.
887
00:57:50,216 --> 00:57:52,469
Onu durduramayacağımı biliyordum.
888
00:57:54,012 --> 00:57:55,597
Ama yavaşlatabilirdim.
889
00:57:56,848 --> 00:57:58,349
Daha iyi bir yol yoktu.
890
00:58:00,018 --> 00:58:04,105
Sanırım 20'den fazla sayı atıp
20'den fazla ribaund aldım.
891
00:58:05,190 --> 00:58:06,691
Bence o da iyi oynadı.
892
00:58:07,567 --> 00:58:09,694
20'yi aşkın ribaund ve 30 sayıyla.
893
00:58:11,070 --> 00:58:13,573
İkimiz de bir sürü blok vesaire yaptık.
894
00:58:15,909 --> 00:58:18,745
Chamberlain o maçta her anlamda üstündü,
895
00:58:18,828 --> 00:58:20,038
RED AUERBACH'İN SESİ
896
00:58:20,121 --> 00:58:22,248
biri hariç, galibiyet.
897
00:58:28,338 --> 00:58:29,547
WILT PES ETMEDİ
898
00:58:31,716 --> 00:58:36,221
NBA DEVLERİNİN İLK ÇARPIŞMASINDA
RUSSELL, WILT'E GÖZ AÇTIRMADI
899
00:58:50,443 --> 00:58:54,030
1960'ların başlarında NBA,
sezon öncesi gösteri maçlarıyla
900
00:58:54,113 --> 00:58:56,241
daha fazla taraftar çekmeyi umdu.
901
00:58:56,741 --> 00:58:59,452
1961'de, Celtics ve Hawks,
902
00:58:59,536 --> 00:59:01,871
Lexington, Kentucky'de buluştular.
903
00:59:03,164 --> 00:59:05,041
Kapalı gişe oynadılar!
904
00:59:05,124 --> 00:59:08,419
İlk kez o stadyuma 10.000 kişi gelmişti.
905
00:59:09,045 --> 00:59:12,840
Maç sabahı Celtics takımı
Phoenix Oteli'ne yerleşti.
906
00:59:13,341 --> 00:59:17,679
Ancak Güney'deki çoğu şehir gibi
Lexington'da hâlâ ayrımcılık vardı.
907
00:59:18,763 --> 00:59:21,766
Otelin alt katına indik
908
00:59:21,849 --> 00:59:23,476
ve tezgâhtaki görevliler,
909
00:59:23,560 --> 00:59:25,812
"Zencilere hizmet vermiyoruz" dediler.
910
00:59:25,895 --> 00:59:28,648
Aynı otelde aynı yemeği yiyemiyorduk.
911
00:59:28,731 --> 00:59:33,736
Öbür oyuncularla birlikte
maça çıkmamaya karar verdik.
912
00:59:33,820 --> 00:59:36,072
Red'e gideceğimizi söyledim.
913
00:59:36,155 --> 00:59:39,242
"Bekleyin. Bir bakayım neler oluyor" dedi.
914
00:59:40,410 --> 00:59:44,163
Arnold telefonu aldı,
kafenin müdürünü arayıp ona dedi ki,
915
00:59:44,247 --> 00:59:48,126
"Onlar otel müşterisi!
Tüm müşterilere hizmet vermeniz gerekir."
916
00:59:48,209 --> 00:59:49,377
Tekrar indik,
917
00:59:49,460 --> 00:59:53,381
"Size hizmet vermemize
izin verildi" dediler.
918
00:59:54,507 --> 00:59:59,095
Russ, "Şaka yaptık.
Aslında otelde kalmıyoruz" dedi.
919
00:59:59,178 --> 01:00:01,764
"O zaman hizmet veremeyiz!" dediler.
920
01:00:01,848 --> 01:00:04,475
"Bu otelde zencilere hizmet vermiyoruz."
921
01:00:04,559 --> 01:00:09,814
Biz de valizlerimizi toplayıp ayrıldık.
922
01:00:10,857 --> 01:00:11,983
Red'e söyledim,
923
01:00:12,066 --> 01:00:14,611
Celtics'in oynamasını istiyordum
924
01:00:14,694 --> 01:00:19,115
ama "Bu şartlarda oynamayız" kararının
net şekilde anlaşılmasını istiyordum.
925
01:00:19,991 --> 01:00:21,701
Rakip takımdakileri aradım
926
01:00:21,784 --> 01:00:25,038
ve Celtics'teki Siyahilerin
oynamayacağını söyledim.
927
01:00:25,538 --> 01:00:30,001
Rakip takımdaki Siyah oyuncular da
oynamamaya karar verdiler.
928
01:00:31,586 --> 01:00:36,090
Celtics ile Hawks'ın beyaz versiyonları
o akşam Lexington'da maça çıktılar.
929
01:00:36,758 --> 01:00:41,387
Medya uzaklaştırılmalarını,
cezalandırılmalarını söylüyordu.
930
01:00:41,471 --> 01:00:44,015
Takım arkadaşlarını yüzüstü bırakmışlar,
931
01:00:44,098 --> 01:00:47,226
hırsızlarmış çünkü oynamasalar da
para alıyorlarmış.
932
01:00:47,310 --> 01:00:49,020
Ve Bill net konuştu.
933
01:00:49,103 --> 01:00:52,273
"Bir daha olursa yine aynı şeyi yaparız."
934
01:00:52,357 --> 01:00:56,694
O hâlâ ilk Siyahi oyuncu neslinin
bir parçası.
935
01:00:56,778 --> 01:01:01,574
Sırtındaki ırksal yükün farkında,
936
01:01:01,658 --> 01:01:05,328
sadece kendini değil,
bir toplumu temsil ediyor.
937
01:01:06,579 --> 01:01:09,874
Bugünün sporcuları
bu meşaleyi aldılar ve taşıyorlar.
938
01:01:09,957 --> 01:01:11,793
Artık kendi platformlarımız var.
939
01:01:11,876 --> 01:01:16,089
Şimdi olsa restorandan tweet atar,
"Hizmet vermiyorsunuz, öyle mi?" derdik.
940
01:01:16,172 --> 01:01:19,884
Durun deyip hemen haberi
Twitter'a salardık.
941
01:01:19,967 --> 01:01:20,968
Ben şımarık büyüdüm.
942
01:01:21,052 --> 01:01:23,346
Bir otele gidip de
943
01:01:23,429 --> 01:01:27,433
"Burada kalamazsın" cevabını almanın
ne demek olduğunu bilmiyorum.
944
01:01:27,517 --> 01:01:31,020
"Beyazlara Özel" çeşmenin
ne demek bilmiyorum.
945
01:01:31,104 --> 01:01:33,648
Çoğu oyuncu, özellikle de şimdikiler
946
01:01:33,731 --> 01:01:37,402
onun yaşadıklarının
onda birini bile yaşayamaz.
947
01:01:40,363 --> 01:01:46,786
İşin ilginci, Siyahi oyuncular
sokakta ırkçılığa maruz kalırken
948
01:01:46,869 --> 01:01:50,498
bir yandan da basketbolda
gittikçe öne çıkıyorlardı.
949
01:01:51,666 --> 01:01:52,917
1960'ların başında,
950
01:01:53,000 --> 01:01:56,129
NBA, Amerika'da
ana akım sporlar arasına girdi.
951
01:01:56,212 --> 01:01:59,090
Büyük ticari büyüme çağı başladı.
952
01:01:59,632 --> 01:02:01,509
Bunun önemli etmenlerinden biri
953
01:02:01,592 --> 01:02:04,637
Afro-Amerikalı
büyük yıldızların gelişiydi.
954
01:02:04,721 --> 01:02:05,638
Oscar Robertson.
955
01:02:06,597 --> 01:02:07,932
Elgin Baylor.
956
01:02:08,015 --> 01:02:11,102
Bu adamlar çok iyi basketbolculardı.
957
01:02:11,894 --> 01:02:15,398
Çok sayıda
başarılı Siyahi sporcunun katılması
958
01:02:15,481 --> 01:02:17,358
ligin gelişimine katkı sağladı.
959
01:02:18,651 --> 01:02:21,821
Bu adamlar basketbola seviye atlattı.
960
01:02:22,363 --> 01:02:26,826
Buna Siyahi spor estetiği diyorum.
"Oyunda kendimi nasıl ifade ederim?"
961
01:02:32,290 --> 01:02:35,460
Öte yandan, iki büyük Siyahi pivotun
bu yeni rekabeti
962
01:02:35,543 --> 01:02:37,503
seyirciyi büyülüyordu.
963
01:02:37,587 --> 01:02:40,715
Gazeteler, taraftarlar
ve herkes bunun üzerine oynadı.
964
01:02:40,798 --> 01:02:42,258
Müthiş bir eşleşmeydi.
965
01:02:42,341 --> 01:02:44,385
BILL: 'WILT'İ SAVUNMAK SAVAŞ GİBİ'
966
01:02:44,469 --> 01:02:45,970
WILT: 'BILL GLADYATÖR GİBİ'
967
01:02:46,053 --> 01:02:49,849
NBA, oyunu pazarlamak için
Russell ve Wilt'i kullandı ve işe yaradı.
968
01:02:51,934 --> 01:02:54,312
Maçlara seyirci çekiyorlardı.
969
01:02:54,395 --> 01:02:58,608
Bu seyirci çekme çabasına
ister rağbet deyin ister reklam.
970
01:02:59,150 --> 01:03:01,736
İki şehir de direkt kapalı gişe oluyordu.
971
01:03:02,612 --> 01:03:06,240
Basın imajı açısından iyiydi,
seyirci çekmek güzeldi
972
01:03:06,324 --> 01:03:09,702
ama ne yazdıkları umurumuzda değildi,
tek amaç kazanmaktı.
973
01:03:10,703 --> 01:03:12,872
Chamberlain'le oynamak zordu.
974
01:03:15,374 --> 01:03:17,960
Sadece birkaç yıldır oynamasına rağmen
975
01:03:18,044 --> 01:03:20,671
Wilt gelmiş geçmiş en üstün oyuncuydu.
976
01:03:22,465 --> 01:03:24,675
Maçlara resmen hükmediyordu.
977
01:03:25,802 --> 01:03:27,845
O sezon ortalaması 50 sayıydı.
978
01:03:27,929 --> 01:03:31,098
Ortalaması bu. 50 sayı. Her maç.
979
01:03:31,766 --> 01:03:34,018
50 sayı ortalamayı düşünsenize.
980
01:03:34,101 --> 01:03:39,232
13 yıllık kariyerimde bir kez becerdim,
o da ancak dört uzatma oynayarak.
981
01:03:40,316 --> 01:03:45,696
New York Knicks'le Mart 1962'de
oynanan maçta Wilt kendini aştı.
982
01:03:46,405 --> 01:03:49,575
Çoğu kişiye göre
aşılamayacak bir rekor kırdı.
983
01:03:50,159 --> 01:03:52,119
100 sayı attı.
984
01:03:53,412 --> 01:03:56,916
O maçtan sonra taraftarlar
her maçta 100 sayı istediler.
985
01:03:58,042 --> 01:04:03,339
Kamuoyuna göre
Wilt'in tek rakibi Bill Russell'dı.
986
01:04:05,299 --> 01:04:07,635
Medya bu hikâyeyi öne çıkardı,
987
01:04:07,718 --> 01:04:10,972
rolleri başarıyla oynamak da
iki dev oyuncuya düştü.
988
01:04:12,431 --> 01:04:15,017
Bana öyle geliyordu ki, her pazar,
989
01:04:16,394 --> 01:04:19,522
ulusal televizyonda bir sınav veriyorduk.
990
01:04:19,605 --> 01:04:23,943
Eğer sıradan bir maç çıkarırsam
topa tutuluyordum.
991
01:04:24,026 --> 01:04:26,404
O 60, 65 sayı atıyordu.
992
01:04:27,238 --> 01:04:30,241
Wilt ile Bill'in
bu şekilde bir rekabetleri vardı.
993
01:04:30,324 --> 01:04:34,579
Bugünün rekabetleriyle kıyaslayamazsınız.
O zamanlar bambaşkaydı.
994
01:04:34,662 --> 01:04:38,624
İnsanlar kimin iyi, kimin kötü olduğuna
karar veremiyorlardı
995
01:04:38,708 --> 01:04:41,627
çünkü Chamberlain çok daha sosyaldi.
996
01:04:41,711 --> 01:04:43,629
Çok daha ulaşılabilirdi.
997
01:04:43,713 --> 01:04:46,757
"Böyle Siyahileri severiz" tarzı biriydi.
998
01:04:46,841 --> 01:04:50,303
Diğer yanda ise Bill Russell vardı.
999
01:04:50,386 --> 01:04:54,807
Daha karanlık bir Siyahi.
"Acaba bizi seviyor mu?" tarzı.
1000
01:04:56,392 --> 01:04:59,812
1961-62 sezonunun sonunda
Wilt bir kez daha
1001
01:04:59,896 --> 01:05:04,150
Warriors'ı finale çıkarıp
Celtics'i tahtından edebileceğini
1002
01:05:04,233 --> 01:05:06,152
ispatlamak istedi.
1003
01:05:09,697 --> 01:05:12,533
Bill, zamanının süperstarı olabilir
1004
01:05:12,617 --> 01:05:16,287
ama yaklaşımı,
bir takım oyuncusu olduğu yönündeydi.
1005
01:05:16,370 --> 01:05:20,249
Wilt ise şöyleydi,
"Ben Wilt Chamberlain. 100 sayı atacağım.
1006
01:05:20,333 --> 01:05:22,627
Siz takılın, maçı ben alırım."
1007
01:05:22,710 --> 01:05:24,128
Bambaşka bir yaklaşımdı.
1008
01:05:24,962 --> 01:05:27,340
İki strateji de etkiliydi.
1009
01:05:27,423 --> 01:05:30,927
Bill'in takımı, Warriors'ı
açılış maçında hezimete uğrattı
1010
01:05:31,010 --> 01:05:32,178
ancak ikinci maçta
1011
01:05:32,261 --> 01:05:35,389
Wilt'in durdurulamaz sayı atışları
seriyi eşitledi.
1012
01:05:35,473 --> 01:05:40,561
Onunla istatistik yarışına girmekten
kendimi alıkoymam gerekiyordu.
1013
01:05:41,562 --> 01:05:44,649
O seride Russell soyunma odasına gelirdi.
1014
01:05:44,732 --> 01:05:48,152
Derdi ki, "Wilt'in icabına ben bakacağım.
1015
01:05:48,235 --> 01:05:51,364
Bunu yapmak çok fazla efor gerektirecek
1016
01:05:51,447 --> 01:05:54,951
ama siz en iyisi öne geçmeye bakın."
1017
01:05:56,285 --> 01:05:58,621
Wilt'ten top çalmaya çalıştıktan,
1018
01:05:58,704 --> 01:06:00,373
onun önüne atladıktan,
1019
01:06:00,456 --> 01:06:03,042
arkasında oynadıktan,
savunma feyki attıktan
1020
01:06:03,125 --> 01:06:05,586
ve atışlarını zora soktuktan sonra
1021
01:06:05,670 --> 01:06:09,632
parkede yapabileceği
başka bir şey kalmıyordu zaten.
1022
01:06:09,715 --> 01:06:13,135
Ama şunu söyleyeyim.
Russell sihrini yaptıktan sonra
1023
01:06:13,928 --> 01:06:16,597
Wilt öfkeli bir adam oluyordu.
1024
01:06:17,181 --> 01:06:20,017
Ufak bir arbede çıktı,
ortasında Chamberlain var.
1025
01:06:20,101 --> 01:06:26,357
Sonuçta 35 sayı atardı
ama o maçların yarısını biz kazanırdık.
1026
01:06:26,440 --> 01:06:28,818
CELTICS KAZANDI,
SAM JONES VE WILT KAVGA ETTİ
1027
01:06:28,901 --> 01:06:33,489
Kişisel istatistikleri
Wilt'inkilerin yanında sönük kalabilir.
1028
01:06:33,572 --> 01:06:37,910
Ama maç sonunda
"Kazandık" diyebildiğin sürece
1029
01:06:37,994 --> 01:06:41,872
nasıl oynadığının veya kaç sayı attığının
1030
01:06:41,956 --> 01:06:45,084
önemli olmadığını düşünürdü.
1031
01:06:47,086 --> 01:06:49,130
Seri üçe üç eşitlenince
1032
01:06:49,755 --> 01:06:51,298
her iki takıma şans doğdu.
1033
01:06:52,508 --> 01:06:55,636
1962 Doğu Konferansı serisinde
eşitlik olunca
1034
01:06:55,720 --> 01:06:59,724
Chamberlain ile Russell arasındaki fark
yedinci maçta netleşti.
1035
01:07:00,725 --> 01:07:02,268
Chamberlain olağanüstüydü.
1036
01:07:03,936 --> 01:07:07,773
Ama Russell bir aslan kadar rekabetçiydi.
1037
01:07:07,857 --> 01:07:11,610
Kazanmak için
ne gerekirse yapma becerisi vardı.
1038
01:07:11,694 --> 01:07:16,198
En sondaki bir, iki oyun
maçın sonucunu belirlerdi.
1039
01:07:17,575 --> 01:07:19,660
Size gülünç olanı söyleyeyim.
1040
01:07:20,244 --> 01:07:24,290
Boston'da, Bill Russell'a
sonuna kadar güveniyorduk.
1041
01:07:24,373 --> 01:07:26,959
Vay be, ne maç ama!
1042
01:07:27,043 --> 01:07:29,879
Maçın bitmesine 13 saniye kala
eşitlik vardı
1043
01:07:29,962 --> 01:07:32,256
ve Celtics maçı bitirme şansı buldu.
1044
01:07:32,339 --> 01:07:35,926
Cousy sağ çizgide, tekrar ortaya geliyor.
1045
01:07:36,594 --> 01:07:39,680
Heinsohn dip çizgide. Atış başarısız.
1046
01:07:39,764 --> 01:07:42,892
Şut girmedi. Philadelphia topu aldı.
1047
01:07:43,476 --> 01:07:45,478
Şimdi fırsat Warriors'taydı.
1048
01:07:45,978 --> 01:07:49,982
Tek bir planları vardı.
Topu Wilt'e vermek.
1049
01:07:51,025 --> 01:07:52,735
Russell'dan müthiş hareket!
1050
01:07:52,818 --> 01:07:55,821
Kazanmayı ne çok istediğini gösterdi.
1051
01:07:55,905 --> 01:07:57,239
Top Boston'da.
1052
01:07:59,533 --> 01:08:01,577
Seri galibiyeti söz konusuydu.
1053
01:08:01,660 --> 01:08:04,121
Bill son şutu
kime emanet edeceğini biliyordu.
1054
01:08:05,915 --> 01:08:07,875
Sam Jones'tan bir üçlük.
1055
01:08:09,710 --> 01:08:10,544
Vay be!
1056
01:08:10,628 --> 01:08:14,131
Süre doldu ve Boston Celtics yine başardı!
1057
01:08:17,009 --> 01:08:19,011
Bill Russell hep şöyle derdi,
1058
01:08:19,095 --> 01:08:21,972
"Tek başına şampiyon olmak istiyorsan
1059
01:08:22,056 --> 01:08:23,849
git tenis oyna oğlum."
1060
01:08:23,933 --> 01:08:29,480
"Ama bir aile olarak kazanmak istiyorsan
takım arkadaşlarınla iş birliği yap."
1061
01:08:29,563 --> 01:08:34,819
CELTICS, WARRIORS'I ELEDİ,
SIRADA LOS ANGELES LAKERS VAR
1062
01:08:34,902 --> 01:08:38,322
Celtics, yeni bir zafer için
tanıdık ama gelişmiş bir rakibi
1063
01:08:38,405 --> 01:08:39,907
yenmek zorundaydı.
1064
01:08:40,407 --> 01:08:42,368
LAKERS PLAY-OFF BİLET FİYATLARI
1065
01:08:42,451 --> 01:08:45,663
Lakers, Minneapolis'ten
Los Angeles'a taşınmıştı
1066
01:08:45,746 --> 01:08:48,791
ve iki yükselen yıldızıyla
iftihar ediyordu.
1067
01:08:52,461 --> 01:08:54,088
Benim adım Jerry West
1068
01:08:54,171 --> 01:08:56,841
ve eskiden şeyciydim…
1069
01:08:57,800 --> 01:09:00,386
Top sektirilen şu acayip spor neydi?
1070
01:09:00,469 --> 01:09:01,595
Basketbol, evet.
1071
01:09:02,721 --> 01:09:06,267
Hot Rod Hundley,
arkadan gelen Jerry West'e bırakıyor.
1072
01:09:06,350 --> 01:09:08,894
West yükseliyor ve onu da atıyor.
1073
01:09:10,479 --> 01:09:12,356
Jerry müthiş bir oyuncuydu.
1074
01:09:13,482 --> 01:09:17,695
Savunmada da başarılı olan
en iyi hücum oyuncularından biriydi.
1075
01:09:17,778 --> 01:09:19,613
Jerry West ilk sıradan seçilmişti,
1076
01:09:19,697 --> 01:09:23,701
gelmiş geçmiş en iyi şutörlerden
ve en sert oyunculardan biriydi.
1077
01:09:24,785 --> 01:09:27,454
Los Angeles'ta Bay Kritik derlerdi.
1078
01:09:27,538 --> 01:09:31,625
Maçın sonunda topu Jerry'ye verirsiniz
ve gereğini yapar.
1079
01:09:37,339 --> 01:09:40,509
Celtics'e karşı oynamak
beni hiç kaygılandırmıyordu.
1080
01:09:41,635 --> 01:09:44,096
Henüz benimle karşılaşmamışlardı.
1081
01:09:44,180 --> 01:09:47,850
Elgin Baylor da bizim takımdaydı
ve onu izlemesi keyifliydi.
1082
01:09:47,933 --> 01:09:50,895
Elgin Baylor'dan
daha iyi bir forvet gelmedi.
1083
01:09:50,978 --> 01:09:54,231
Elgin'in büyüklüğü unutuluyor.
Durdurulamazdı.
1084
01:09:54,315 --> 01:09:58,736
Elgin, Dr. J'den önceki Dr. J'di.
Michael'dan önceki Michael'dı.
1085
01:10:01,280 --> 01:10:06,327
1962 NBA finallerinin beşinci maçında
Baylor takımını sırtlayarak
1086
01:10:06,410 --> 01:10:09,747
bir final rekoru olan 61 sayı kaydetti.
1087
01:10:10,456 --> 01:10:13,542
Becerebileceğiniz konusunda
kendinize güveniyorsunuz.
1088
01:10:13,626 --> 01:10:16,545
Tüm büyük oyuncular
bu özgüvene sahipti bence.
1089
01:10:17,880 --> 01:10:21,258
Şampiyonu belirleyecek yedinci maç
Garden'da dolu tribünlere oynandı.
1090
01:10:24,261 --> 01:10:29,433
Lakers'a karşı 1962'deki yedinci maç
Selvy maçı olarak anılır.
1091
01:10:29,516 --> 01:10:32,937
Bitime beş saniye kala
100'e 100 eşitlik varken
1092
01:10:33,020 --> 01:10:34,647
top Lakers'taydı.
1093
01:10:35,648 --> 01:10:38,067
Selvy, Jerry West'le birlikte garddı.
1094
01:10:38,150 --> 01:10:40,110
Yarı sahada Selvy'yi savunuyorum
1095
01:10:40,194 --> 01:10:43,447
ve Selvy benden sıyrılıp köşeye gidiyor.
1096
01:10:45,324 --> 01:10:47,826
O atışı on kez atsa dokuzunu sokar.
1097
01:10:47,910 --> 01:10:50,204
Üç saniye, iki, Selvy atıyor!
1098
01:10:50,913 --> 01:10:53,374
Başarılı değil, ribaund… Maç uzuyor!
1099
01:10:55,167 --> 01:10:59,588
Bill Russell duygu yoğunluğundan
sahada diz çöküyor.
1100
01:10:59,672 --> 01:11:03,467
Uzatmalarda, yorgun da olsa
Russell altı sayı kaydederek
1101
01:11:03,550 --> 01:11:05,469
Celtics'i az farkla öne geçirdi.
1102
01:11:08,347 --> 01:11:11,850
Baylor'da. Ve faul,
sanırım Frank Ramsey'den.
1103
01:11:12,643 --> 01:11:16,397
Maçı 23 sayıyla kapatıyor.
Yerine Gene Guarilia giriyor.
1104
01:11:17,606 --> 01:11:20,859
Gene Guarilia diye bir oyuncu vardı,
hiç oyuna alınmazdı.
1105
01:11:20,943 --> 01:11:22,236
Hiç oynamamıştı.
1106
01:11:22,861 --> 01:11:26,156
Red'in seçeneği kalmamıştı.
Guarilia'yı Elgin'e verdi.
1107
01:11:26,240 --> 01:11:28,033
Baylor geliyor. Guarilia savunuyor.
1108
01:11:28,117 --> 01:11:30,828
Baylor atıyor ve ıskalıyor.
Ribaund Russell'da!
1109
01:11:31,912 --> 01:11:35,040
Baylor'a Guarilia'nın presi.
Selvy'den basket girişimi.
1110
01:11:35,124 --> 01:11:36,583
Ribaund, Sam Jones!
1111
01:11:39,378 --> 01:11:42,840
Aslında adam o kadar korkmuştu ki
kıpırdayamıyordu.
1112
01:11:42,923 --> 01:11:46,385
Elgin feyk attığında tepki vermiyordu.
Öylece duruyordu.
1113
01:11:46,885 --> 01:11:48,804
Elgin'in tamamen ayarını bozdu.
1114
01:11:48,887 --> 01:11:51,473
Dışarıda, girmedi.
Ribaund mücadelesi. Faul.
1115
01:11:52,933 --> 01:11:55,686
Baylor'ın faulü. Elgin Baylor çıkıyor.
1116
01:11:56,186 --> 01:11:59,523
Boston Garden'da
Elgin Baylor ayakta alkışlanıyor.
1117
01:12:01,025 --> 01:12:06,238
Russell oraya gidip bu müthiş oyuncunun,
Elgin Baylor'ın elini sıkıyor.
1118
01:12:06,905 --> 01:12:08,449
Hazır kontrolü ele almışken
1119
01:12:08,532 --> 01:12:12,536
Cousy, o meşhur sağ el driblingiyle
zamana oynadı.
1120
01:12:13,996 --> 01:12:16,540
Zamana oynuyor, süre daralıyor
1121
01:12:16,623 --> 01:12:19,001
ve maç sona eriyor!
1122
01:12:24,757 --> 01:12:27,343
Koca Bill Russell, 30 sayı atıyor
1123
01:12:27,426 --> 01:12:30,971
ve 40, tekrar ediyorum, 40 ribaund alıyor.
1124
01:12:31,597 --> 01:12:33,932
Müthiş bir maç.
1125
01:12:35,309 --> 01:12:39,521
Soyunma odasında geleneksel
birayla ıslatmalı kutlama yapılıyor.
1126
01:12:39,605 --> 01:12:42,358
Bu Russell'ın beşinci şampiyonluğu oluyor
1127
01:12:42,441 --> 01:12:44,943
ve Celtics hanedana dönüşüyor.
1128
01:12:45,569 --> 01:12:49,281
ALTI YILDA BEŞİNCİ ŞAMPİYONLUKLARI
1129
01:12:54,828 --> 01:12:59,875
Russell, bir bakıma,
1960'larda Amerikan Rüyası'nı yaşıyor.
1130
01:12:59,958 --> 01:13:01,335
Banliyöde bir ev,
1131
01:13:01,418 --> 01:13:04,254
üç çocuk, sadık bir eş,
1132
01:13:04,338 --> 01:13:06,840
iyi bir iş, güzel bir araba.
1133
01:13:06,924 --> 01:13:11,053
Bunlar hep refah seviyesi yüksek
bir hayata işaret ediyor.
1134
01:13:13,972 --> 01:13:18,268
Bill ve Rose, beyaz banliyö Reading'de
daha huzurlu hissediyorlardı.
1135
01:13:18,352 --> 01:13:21,688
Reading de en ünlü sakiniyle
haklı bir gurur duyuyordu.
1136
01:13:22,189 --> 01:13:24,191
1963 baharında,
1137
01:13:24,274 --> 01:13:28,695
kasabalılar Russell'ların onuruna
bir şükran ziyafeti verdi.
1138
01:13:29,446 --> 01:13:33,450
Mart 1963'teki işbu kasaba toplantısında
karar verilmiştir ki
1139
01:13:33,534 --> 01:13:37,454
yılın bir günü
Bill Russell günü ilan edilecektir.
1140
01:13:37,538 --> 01:13:42,418
Bill, bu akşam Reading'de,
seni, Rose'u ve aileni tebrik ediyoruz,
1141
01:13:42,501 --> 01:13:45,295
sadece basketbolculuğunu değil,
1142
01:13:45,796 --> 01:13:51,301
sportmenliğini, sporculuğunu,
babalığını ve aile reisliğini…
1143
01:13:51,844 --> 01:13:55,806
Ömrünü bu kasabada geçirmiş biri olarak,
şahsi fikrim,
1144
01:13:55,889 --> 01:13:59,852
en önde gelen özelliklerinden birinin
komşuluk olduğu yönünde…
1145
01:13:59,935 --> 01:14:03,689
Bayan Russell, büyük bir memnuniyetle
1146
01:14:03,772 --> 01:14:05,149
ve şeref duyarak…
1147
01:14:05,232 --> 01:14:07,568
Irkına, insan ırkına itibar kattı.
1148
01:14:08,152 --> 01:14:11,238
…sizinle ve Bayan Russell'la
ekmeğimizi bölüştük.
1149
01:14:11,321 --> 01:14:13,699
Şimdi söz sırası sizde.
1150
01:14:14,950 --> 01:14:16,160
Çok teşekkür ederim.
1151
01:14:17,494 --> 01:14:20,747
Evet, bu gece yine heyecanlıyım,
hem de çok.
1152
01:14:20,831 --> 01:14:24,501
Bununla yüzleşmektense
Chamberlain'le on maç yapmayı yeğlerim.
1153
01:14:25,002 --> 01:14:27,045
Nasıl söze gireceğimi bile bilmiyorum.
1154
01:14:27,129 --> 01:14:29,840
Ama tüm samimiyetimle söylüyorum,
1155
01:14:29,923 --> 01:14:31,925
bu kadar muhteşem insanı
1156
01:14:32,509 --> 01:14:35,846
bu gece burada görmek
beni fazlaca duygulandırdı.
1157
01:14:35,929 --> 01:14:39,808
Hayatımın boşa geçmediğini anladım.
1158
01:14:39,892 --> 01:14:44,688
Burada olduğumu
kimsenin fark etmediğini sanıyordum.
1159
01:14:45,772 --> 01:14:49,651
Bu jesti daima hatırlayacağım.
1160
01:14:50,444 --> 01:14:53,113
Umarım süreceğim hayat,
1161
01:14:53,655 --> 01:14:56,742
hakkımdaki görüşlerinizi
aynı şekilde idame ettirir.
1162
01:14:56,825 --> 01:14:59,495
Çok minnettarım. Teşekkür ederim.
1163
01:15:01,955 --> 01:15:03,165
Russell etkilenmişti.
1164
01:15:03,248 --> 01:15:06,752
"Nihayet memleketimde
iyi karşılanıyorum" diye düşündü.
1165
01:15:06,835 --> 01:15:09,630
Sonra "Reading'de yaşamayı sürdüreceğiz.
1166
01:15:09,713 --> 01:15:13,509
Artık eve sığamıyoruz,
Reading'de başka bir eve taşınalım" dedi.
1167
01:15:13,592 --> 01:15:16,386
Batı yakasındaki
daha görkemli evlere baktı.
1168
01:15:16,887 --> 01:15:18,305
Henüz bir ay geçmemişken
1169
01:15:18,388 --> 01:15:22,518
kasabanın başka bir yerinde
ev almak istediğim duyuldu.
1170
01:15:22,601 --> 01:15:24,853
Komşular şiddetle itiraz etti.
1171
01:15:24,937 --> 01:15:29,066
Bir sporcu, hatta bir ünlü olarak
kasabada olmam hoşlarına gidiyordu,
1172
01:15:29,650 --> 01:15:31,818
onlara yakın oturmadığım sürece.
1173
01:15:32,486 --> 01:15:34,571
Eşim Rose eve ağlayarak geldi,
1174
01:15:34,655 --> 01:15:37,783
sakinlerin satışa karşı
imza topladığını görmüş.
1175
01:15:37,866 --> 01:15:40,953
"En iyisi o evi unutalım" dedi Rose.
1176
01:15:41,036 --> 01:15:42,621
"Bizi istemiyorlar."
1177
01:15:42,704 --> 01:15:45,832
"O evi ben aldım, ipoteği ben ödüyorum.
1178
01:15:45,916 --> 01:15:48,835
Başkalarının ne dediği
umurumda değil" dedim.
1179
01:15:48,919 --> 01:15:53,090
"Çocuklarımızla kim oynayacak?
Beyaz komşularımız onlara ne diyecek?"
1180
01:15:53,173 --> 01:15:54,007
dedi Rose.
1181
01:15:56,552 --> 01:15:58,595
"Çocuklarımızı düşünüyorum.
1182
01:15:58,679 --> 01:16:02,182
Bu davranışa katlanırsam
yüzlerine bakamam" dedim.
1183
01:16:02,266 --> 01:16:05,102
Nerede yaşayacağımı
kimse söyleyemeyecekti.
1184
01:16:06,061 --> 01:16:10,065
Russell bu şampiyonlukları kazandıkça
ve gittikçe popülerleştikçe,
1185
01:16:10,148 --> 01:16:14,403
kazanmasının kendisini
ırkçılıktan korumayacağını biliyordu.
1186
01:16:20,117 --> 01:16:24,037
Beyaz kültürün peşin hükümlerine
ömrüm boyunca tepki vermişimdir.
1187
01:16:24,121 --> 01:16:25,664
Her yerde mevcuttu.
1188
01:16:25,747 --> 01:16:27,874
Yepyeni bir yaşam tarzı.
1189
01:16:27,958 --> 01:16:31,253
Kütüphanelerde, televizyonda,
insanların yüzlerinde.
1190
01:16:32,504 --> 01:16:34,881
Başarı şansımız yüksek.
1191
01:16:36,133 --> 01:16:38,302
Göründüğün kadar iyi hissediyorsun.
1192
01:16:39,928 --> 01:16:42,472
Giyinmeyi bilmezsen popüler olamazsın.
1193
01:16:44,766 --> 01:16:46,518
İşin güzelliği de burada.
1194
01:16:50,689 --> 01:16:52,733
Beyazlar, beni hakir gören
1195
01:16:52,816 --> 01:16:55,485
önyargıdan muaf
pek fazla şey yapamıyorlardı.
1196
01:16:57,279 --> 01:17:01,116
Her türlü önyargıyla mücadeleye
epeyce vakit harcadım.
1197
01:17:02,200 --> 01:17:05,287
Basketboldaki gibi sürekli savunmadaydım.
1198
01:17:06,580 --> 01:17:08,206
Hücum etmeye can atıyordum.
1199
01:17:10,584 --> 01:17:13,920
Russell'ın geçirdiği evrim,
mücadele içinde olan
1200
01:17:14,004 --> 01:17:16,340
ve çok çalışıp "Mevkimi kullanarak
1201
01:17:16,423 --> 01:17:20,010
benim ve halkımın başına gelenleri
protesto etmeliyim" diyen
1202
01:17:20,093 --> 01:17:22,721
çoğu Siyahinin yaşadığı
tipik bir durumdur.
1203
01:17:24,139 --> 01:17:27,851
"Başarmanın ötesinde
bu konuda başka ne söyleyebilirim?"
1204
01:17:31,021 --> 01:17:37,110
Bu, ayrımcılık
ve tecrit sistemine karşı açılan
1205
01:17:37,778 --> 01:17:41,657
topyekûn bir saldırının başlangıcıdır.
1206
01:17:42,366 --> 01:17:46,453
1963'te, sivil haklar hareketi
ivme kazandığı sırada
1207
01:17:46,536 --> 01:17:49,331
Russell kendini mücadeleye daha çok adadı.
1208
01:17:51,375 --> 01:17:54,461
Büyük mitingde Russell,
Siyahi mahallesi Roxbury'den
1209
01:17:54,544 --> 01:17:57,798
Boston Parkı'na yapılan yürüyüşe
önderlik eder.
1210
01:18:19,111 --> 01:18:21,613
Birkaç ay sonra, Washington'daki Mall,
1211
01:18:21,697 --> 01:18:24,783
ülke tarihindeki
en büyük yürüyüşe sahne olacaktı.
1212
01:18:24,866 --> 01:18:27,119
WASHINGTON'A İŞ VE ÖZGÜRLÜK YÜRÜYÜŞÜ
1213
01:18:27,202 --> 01:18:30,789
Ülkenin dört bir yanından
beyaz sempatizanlarıyla geldiler
1214
01:18:30,872 --> 01:18:34,543
Birincil amaçları,
tam bir sivil haklar programı.
1215
01:18:35,877 --> 01:18:39,923
Siyahların vatandaşlık hakları
tesis edilmedikçe
1216
01:18:40,882 --> 01:18:43,885
Amerika'da huzur ve sükûnet olmayacak.
1217
01:18:45,178 --> 01:18:48,849
Washington'a Yürüyüş sırasında
Vaiz Martin Luther King'le
1218
01:18:48,932 --> 01:18:51,059
aynı otelde kaldım.
1219
01:18:51,643 --> 01:18:53,895
Lobide kısa bir sohbet ettik.
1220
01:18:53,979 --> 01:18:57,357
Beni büyük konuşmayı yapacağı
sahneye davet etti.
1221
01:18:57,441 --> 01:18:59,484
Kibarca reddettim.
1222
01:19:01,319 --> 01:19:03,905
Reddetmemin sebebi de şu,
1223
01:19:04,573 --> 01:19:07,617
o konuşma için birkaç yıl çalışmışlardı
1224
01:19:07,701 --> 01:19:09,870
ve ben hiçbir şey yapmamıştım.
1225
01:19:09,953 --> 01:19:15,834
Sahneye çıkıp "Biz şunları yaptık" demem
katiyen doğru olmazdı.
1226
01:19:16,334 --> 01:19:17,878
Ben de ilk sırada oturdum.
1227
01:19:18,920 --> 01:19:22,174
Bize piknik gibi gelmişti
ama insanlar dehşete düşmüştü.
1228
01:19:22,924 --> 01:19:25,552
Her yere paraşütçüler konuşlandırılmıştı.
1229
01:19:25,635 --> 01:19:29,222
Plazma stoklamışlardı,
katliam olacağını düşünüyorlardı.
1230
01:19:29,306 --> 01:19:32,017
Washington Yürüyüşü'ne katılmak
cesaret istiyordu.
1231
01:19:33,894 --> 01:19:37,439
Bence Russell'ın
basketbol oynadığı dönemde
1232
01:19:38,273 --> 01:19:40,275
dünya farklı bir çalkantı içindeydi.
1233
01:19:40,358 --> 01:19:44,821
İşini, kariyerini
yitirme korkusu değildi bu,
1234
01:19:44,905 --> 01:19:46,406
canımız söz konusuydu.
1235
01:19:46,907 --> 01:19:51,077
Birtakım tehdit telefonları geldi,
beni öldüreceklerini,
1236
01:19:51,161 --> 01:19:53,538
evimi havaya uçuracaklarını söylediler.
1237
01:19:54,498 --> 01:19:57,375
"Ecelim geldiğinde hazır olacağım" dedim.
1238
01:19:57,459 --> 01:20:00,086
ÖLDÜRÜLEN BİR ADAMIN İFADESİ
1239
01:20:01,004 --> 01:20:05,675
Medgar Evers hayatının dokuz yılını
ırkçılık karşıtı mücadeleye adamıştı.
1240
01:20:05,759 --> 01:20:07,761
Şimdi de o uğurda öldü.
1241
01:20:07,844 --> 01:20:11,181
Otuz yedi yaşındaki
İkinci Dünya Savaşı gazisi,
1242
01:20:11,264 --> 01:20:15,268
ayrımcılığı sona erdirmeyi amaçlayan
Siyahi mücadelenin şehidi oldu.
1243
01:20:18,522 --> 01:20:20,941
Medgar Evers vurulduğunda
1244
01:20:21,525 --> 01:20:26,571
Boston'da, Boston Parkı'nda
onun için bir anma töreni düzenledik.
1245
01:20:27,364 --> 01:20:30,033
Kardeşi Charlie Evers'ın yanında oturdum
1246
01:20:30,116 --> 01:20:33,537
"Yapabileceğim bir şey varsa,
işte ev telefonum" dedim.
1247
01:20:34,246 --> 01:20:39,793
Ertesi yaz beni aradı
ve "Moralimiz büyük darbe aldı" dedi.
1248
01:20:39,876 --> 01:20:43,630
"Yalnız olmadığımızı göstermek için
Jackson, Mississippi'de
1249
01:20:43,713 --> 01:20:46,675
basketbol kampları açmaya
ne dersin?" diye sordu.
1250
01:20:53,932 --> 01:20:58,854
1964'te, Mississippi'de
hâlâ katliamlar oluyordu, şey oluyordu…
1251
01:20:58,937 --> 01:21:01,731
Korkunç bir şeydi. Korkunç.
1252
01:21:01,815 --> 01:21:05,527
Beyaz Yurttaşlar Konseyi, Ku Klux Klan
1253
01:21:05,610 --> 01:21:10,115
ve beyaz ırkın korunması için bir grup,
1254
01:21:10,198 --> 01:21:14,327
ismini şimdi hatırlayamadım,
buna razı gelemeyeceklerini söylediler.
1255
01:21:14,411 --> 01:21:16,079
Fırsatını bulurlarsa
1256
01:21:16,580 --> 01:21:19,374
birkaç kişiyi göz kırpmadan öldürürlermiş.
1257
01:21:19,457 --> 01:21:21,126
Charlie bana dedi ki,
1258
01:21:23,044 --> 01:21:25,589
"Sana bir şey olmasına izin vermeyiz."
1259
01:21:26,965 --> 01:21:28,091
"Peki" dedim.
1260
01:21:29,342 --> 01:21:33,471
Takım arkadaşlarına
1261
01:21:33,555 --> 01:21:36,308
Mississippi'ye gideceğini duyurmuştu.
1262
01:21:36,391 --> 01:21:39,561
Biri, "Orası tehlikeli" demiş.
1263
01:21:40,145 --> 01:21:43,148
Cousy, Sharman veya birisi çıkıp
1264
01:21:43,231 --> 01:21:46,109
"Bill, fazla göze batmazsan
bir şey olmaz" demiş.
1265
01:21:46,192 --> 01:21:52,532
Adam daha yeni NBA şampiyonluğu kazanmış,
1266
01:21:53,033 --> 01:21:56,369
MVP filan seçilmiş, keçi sakallı,
boyu iki metreyi aşkın
1267
01:21:56,453 --> 01:22:00,165
ve Özgürlük Yazı'nda Mississippi'ye gidip
göze batmayacak, öyle mi?
1268
01:22:00,248 --> 01:22:03,043
"Başımın dertte olduğunu
o zaman anladım" dedi.
1269
01:22:06,755 --> 01:22:09,507
Bay Russell,
sizi Mississippi'ye getiren nedir?
1270
01:22:09,591 --> 01:22:13,136
Bay Evers birkaç gün önce
beni buraya çağırdı
1271
01:22:13,219 --> 01:22:17,807
ve onu uzun süredir tanıyorum,
o yüzden burada olmak çok güzel.
1272
01:22:17,891 --> 01:22:21,227
Burada olanları
uzun süredir takip ediyordum
1273
01:22:21,311 --> 01:22:24,314
ve bu benim hayatımın bir parçası.
1274
01:22:26,441 --> 01:22:30,362
Gelmemin nedenlerinden biri de
basketbol kampları açacak olmam.
1275
01:22:30,862 --> 01:22:34,407
Sizce varlığınız
olayları yatıştırabilecek mi?
1276
01:22:34,491 --> 01:22:37,285
Umarım. İşleri kötüleştirmeye gelmedim.
1277
01:22:37,911 --> 01:22:41,998
Sizce beyaz çocuklara Siyah çocuklarla
basket oynatabilecek misiniz?
1278
01:22:42,540 --> 01:22:44,459
Sanırım. Neden olmasın?
1279
01:22:45,126 --> 01:22:46,962
Çocuklarım beyazlarla oynuyor.
1280
01:22:47,045 --> 01:22:48,838
-Hiçbir ziyanı olmadı.
-Henüz.
1281
01:22:50,048 --> 01:22:51,758
-Memnun oldum.
-Teşekkürler.
1282
01:22:52,550 --> 01:22:55,053
Russell, ölüm tehdidi almasına rağmen
1283
01:22:55,136 --> 01:22:56,930
Jackson'da kamplar yaptı.
1284
01:22:57,013 --> 01:23:00,058
Şehir dışına çıkmak
çok tehlikeli olduğu için
1285
01:23:00,141 --> 01:23:03,228
Russell, Mississippi gezisini kısa kesti.
1286
01:23:03,311 --> 01:23:06,147
Yine de tehlikenin göbeğine gidip
1287
01:23:06,231 --> 01:23:09,526
ırkçı teröre karşı
dik bir duruş sergilemiş oldu.
1288
01:23:14,656 --> 01:23:18,201
Sivil haklar hareketi
günümüzde bir açmaza düştü.
1289
01:23:18,284 --> 01:23:21,538
Yaratılması üç asır süren bir şeyi
1290
01:23:21,621 --> 01:23:26,710
üç, dört yılda değiştirme sorumluluğunun
bize düştüğünü göz ardı ediyoruz.
1291
01:23:26,793 --> 01:23:29,754
Koskoca bir zihniyeti
değiştirmemiz gerekiyor
1292
01:23:29,838 --> 01:23:33,383
ve bunun için sadece üç, dört senemiz var.
1293
01:23:33,466 --> 01:23:37,345
Bu mücadeleyi verenlere karşı
daha anlayışlı olunmalı.
1294
01:23:37,429 --> 01:23:38,430
Asıl savaşçılar,
1295
01:23:38,513 --> 01:23:41,808
savaş meydanını gece gündüz dolduran
1296
01:23:41,891 --> 01:23:45,311
beyazlar ve Siyahlar, yani halk.
1297
01:23:46,229 --> 01:23:49,566
İnsan hakları da
diğer siyasi sorunlar kadar karmaşık.
1298
01:23:49,649 --> 01:23:52,610
Hepimizin hemfikir olduğu tek konu,
1299
01:23:52,694 --> 01:23:54,362
sorunun çözülmesi gerektiği.
1300
01:24:02,996 --> 01:24:05,415
Amerika'da kültürel çalkantılar olurken
1301
01:24:05,498 --> 01:24:07,959
Celtics büyük bir değişim yaşıyordu.
1302
01:24:09,210 --> 01:24:12,130
Bob Cousy, parkenin Houdini'si,
1303
01:24:12,213 --> 01:24:14,966
takımın kaptanı ve en popüler oyuncusu
1304
01:24:15,050 --> 01:24:17,260
son sezonuna hazırlanıyordu.
1305
01:24:19,054 --> 01:24:21,181
BOB COUSY'YE ELVEDA
1306
01:24:21,264 --> 01:24:25,643
Cousy, emekli olacağı yıl,
"Bu benim son yılım" dedi.
1307
01:24:25,727 --> 01:24:28,730
Şampiyonlukla noktalamasını istedik.
1308
01:24:29,606 --> 01:24:34,861
1962-1963 sezonu,
Bob Cousy'nin onurlandırıldığı bir sezondu
1309
01:24:34,944 --> 01:24:37,697
ve Celtics'in oynadığı her şehirde
törenler düzenlendi.
1310
01:24:38,364 --> 01:24:40,241
Garden afişlerle bezenmişti,
1311
01:24:40,325 --> 01:24:43,453
"Seni seviyoruz Cousy."
"Seni özleyeceğiz Cooz."
1312
01:24:44,245 --> 01:24:47,165
Cousy'nin muzaffer ayrılmasını umuyorduk.
1313
01:24:47,248 --> 01:24:51,252
Bu şampiyonluğu kazanmayı
belki ilki kadar çok istiyordum.
1314
01:24:52,504 --> 01:24:56,841
Takım, Cousy'ye bir şampiyonluk daha
kazandırmak için her şeyi yaptı.
1315
01:24:57,342 --> 01:24:58,968
Finallere kaldılar,
1316
01:24:59,052 --> 01:25:01,721
tanıdık ve öfkeli bir düşman bekliyordu.
1317
01:25:02,931 --> 01:25:05,767
Boston Celtics, eşi benzeri olmayan
1318
01:25:05,850 --> 01:25:08,770
üst üste beşinci
dünya şampiyonluğunu kovalıyor.
1319
01:25:08,853 --> 01:25:11,648
Celtics, seriyi Boston'da noktalayamıyor.
1320
01:25:11,731 --> 01:25:16,027
Altıncı maça, Los Angeles'a karşı
3'e 2 üstünlükle başlıyorlar.
1321
01:25:17,153 --> 01:25:19,823
Koşullardan dolayı çarpıcı bir seriydi,
1322
01:25:19,906 --> 01:25:24,327
son yılımdı, kariyerimin sonuydu,
dünya şampiyonluğu söz konusuydu.
1323
01:25:25,620 --> 01:25:28,873
Kariyerinin son maçı
Cousy'yi heyecanlandırmıştı
1324
01:25:28,957 --> 01:25:30,333
ancak öyle oynamıyordu.
1325
01:25:31,501 --> 01:25:33,253
Cousy, Russell'a bırakıyor.
1326
01:25:34,712 --> 01:25:37,715
Sanders'a uzun pas. Ne oyun ama!
1327
01:25:38,716 --> 01:25:40,468
Cousy iyi bir yarı çıkardı,
1328
01:25:40,552 --> 01:25:43,304
Celtics'e bariz bir skor avantajı sağladı.
1329
01:25:44,514 --> 01:25:47,851
İlk yarı sona eriyor ve skor…
1330
01:25:47,934 --> 01:25:49,894
Son yedi yılda
1331
01:25:49,978 --> 01:25:54,274
Cousy ve Russell'ın mükemmelleştirdiği
Celtics makinesi hatasız işliyordu.
1332
01:25:55,191 --> 01:25:57,318
Krebs, Russell'ı savunuyor ve Baylor…
1333
01:25:57,819 --> 01:26:01,990
Sonra, dördüncü çeyreğin başında
Boston 92'ye 83 öndeyken
1334
01:26:02,073 --> 01:26:03,158
Cousy sakatlandı.
1335
01:26:04,784 --> 01:26:06,035
Cousy sakatlandı!
1336
01:26:06,119 --> 01:26:09,622
Taraf değiştiriyordu,
galiba sol bileğini incitti.
1337
01:26:09,706 --> 01:26:12,709
Boston Celtics için
ciddi bir darbe olabilir.
1338
01:26:13,251 --> 01:26:15,920
13 yılda ilk kez
ciddi şekilde sakatlanmıştım.
1339
01:26:16,004 --> 01:26:19,090
Mümkünse kariyerimi
parkede sonlandırmak istiyordum.
1340
01:26:19,174 --> 01:26:22,010
Çok ciddi bir sakatlığa benziyor.
1341
01:26:22,093 --> 01:26:23,469
Yürüyüş tarzı…
1342
01:26:23,553 --> 01:26:27,557
Cousy olmadan
sorun yaşayacağımızı hepimiz biliyorduk.
1343
01:26:29,184 --> 01:26:31,686
West potaya doğru gitti, atışı isabetli.
1344
01:26:33,688 --> 01:26:36,232
Russell, Baylor karşısında
ama atış başarılı!
1345
01:26:38,109 --> 01:26:41,779
Bob Cousy olmadan
ritmimizi kaybetmeye başladık
1346
01:26:41,863 --> 01:26:43,531
ve canımıza okudular.
1347
01:26:44,991 --> 01:26:47,994
Bizden daha iyi olduklarını biliyorduk
1348
01:26:48,077 --> 01:26:50,663
ama kazanacağımızı düşünüyorduk.
Bir fırsat doğmuştu.
1349
01:26:53,833 --> 01:26:56,419
Red Auerbach saha kenarını arşınlıyor.
1350
01:26:57,962 --> 01:27:02,258
Bitime dört dakika kala
Celtics sadece bir sayı öndeydi
1351
01:27:02,342 --> 01:27:04,219
ve bir mucize gerçekleşti.
1352
01:27:06,429 --> 01:27:08,306
Bob Cousy geri döndü!
1353
01:27:08,932 --> 01:27:10,934
Meşhur antrenörümüz Buddy LeRoux,
1354
01:27:11,017 --> 01:27:13,061
bileğimi öyle bir buzladı ki
1355
01:27:13,144 --> 01:27:16,522
dönüp maçı tamamlayabileceğimi hissettim.
1356
01:27:19,108 --> 01:27:21,778
Yeniden hayat bulan Celtics
sayı farkını açtı.
1357
01:27:24,572 --> 01:27:27,867
Son saniyelerde top Cousy'nin elindeydi.
1358
01:27:28,368 --> 01:27:29,577
Son bir saniye.
1359
01:27:29,661 --> 01:27:31,579
Cousy topu yükseğe fırlatıyor
1360
01:27:31,663 --> 01:27:34,415
ve Boston Celtics Dünya Şampiyonu oluyor!
1361
01:27:34,499 --> 01:27:36,125
Maç böyle son buluyor.
1362
01:27:41,798 --> 01:27:44,509
Yedi sezonda altıncı şampiyonluk.
1363
01:27:45,009 --> 01:27:47,845
13 yıllık kariyerimde şans yüzüme güldü
1364
01:27:47,929 --> 01:27:50,265
ve Tanrı son dileğimi yerine getirdi.
1365
01:27:50,765 --> 01:27:52,809
-Hem de nasıl.
-Ne jübile ama.
1366
01:27:52,892 --> 01:27:55,228
Vay be! Bayıldım, muhteşem.
1367
01:27:55,895 --> 01:28:00,483
Cousy'yi daima kusursuza yakın bir
takım arkadaşı olarak görmüşümdür.
1368
01:28:01,442 --> 01:28:02,986
Russ'ı tutup ona sarıldım
1369
01:28:03,069 --> 01:28:05,780
çünkü sevincimi
yakınımla paylaşmak istedim.
1370
01:28:09,742 --> 01:28:13,246
Bu konuda diyebilirim ki,
sil baştan başlamam gerekseydi
1371
01:28:13,997 --> 01:28:16,833
Boston'dan başka yerde
oynamayı düşünmezdim bile.
1372
01:28:25,383 --> 01:28:30,138
Bu yıl birçok kişi
en çok neyi özleyeceğimi sordu.
1373
01:28:30,847 --> 01:28:34,475
Cooz emekli olurken
bir konuşma yaptı ve ağladı,
1374
01:28:34,559 --> 01:28:36,519
sonra herkes ağlamaya başladı…
1375
01:28:37,520 --> 01:28:38,771
Seni seviyoruz Cooz!
1376
01:28:44,152 --> 01:28:46,988
Biri, "Seni seviyoruz Cooz" diye bağırdı.
1377
01:28:47,071 --> 01:28:48,573
Harika bir andı.
1378
01:28:48,656 --> 01:28:51,409
Yanımda duran Red'e dedim ki,
1379
01:28:51,492 --> 01:28:53,536
"Ben bunu asla yapmazdım."
1380
01:28:58,624 --> 01:29:03,629
Arkadaşlığımız özeldi ama sınırlıydı
ve ona duyduğum büyük saygıdan dolayı
1381
01:29:03,713 --> 01:29:07,759
başkalarının aramızda körüklemeyi denediği
kıskançlık tuzağına düşmedim.
1382
01:29:08,259 --> 01:29:11,429
Yine de Cousy'yle
çok yakın olduğumu söyleyemem.
1383
01:29:11,512 --> 01:29:15,224
Profesyonel spordaki
yoğun rekabet baskısı,
1384
01:29:15,308 --> 01:29:19,187
meslektaşlarınla umutlarını ve korkularını
paylaşmanı engelliyor.
1385
01:29:20,980 --> 01:29:24,901
Russell için korkular,
umutlara ağır basmaya başlıyordu.
1386
01:29:24,984 --> 01:29:28,071
Sivil haklar konusunda
gelişme olmamasına üzülüyor,
1387
01:29:28,154 --> 01:29:30,948
sporun bir değeri olup olmadığını
sorguluyordu.
1388
01:29:31,824 --> 01:29:34,952
Bunlar olurken,
her Siyahi erkeğin yaşaması gereken
1389
01:29:35,036 --> 01:29:38,915
o bitmek bilmeyen arayışla yüzleştim.
Erkeklik arayışıyla.
1390
01:29:42,210 --> 01:29:43,961
Ama ben dünya şampiyonuydum.
1391
01:29:46,130 --> 01:29:47,632
Baskı devam ediyordu.
1392
01:29:47,715 --> 01:29:49,467
Oynanacak maçlar vardı.
1393
01:29:49,550 --> 01:29:51,427
Yüzleşilecek rakipler.
1394
01:29:53,012 --> 01:29:55,348
Boston'da adamın teki yanıma gelip
1395
01:29:55,431 --> 01:29:58,643
"Cousy artık seni taşıyamayacak,
ne yapacaksın?" dedi.
1396
01:30:00,478 --> 01:30:01,687
Dedim ki, "Dinle,
1397
01:30:03,231 --> 01:30:06,025
zor olacak,
bazı şeylerin değişmesi gerekecek
1398
01:30:06,109 --> 01:30:07,944
ama kendine bir iyilik yap
1399
01:30:08,027 --> 01:30:11,155
ve Boston Globe'u ya da WBZ'yi arayıp
1400
01:30:11,656 --> 01:30:15,576
ligin en değerli oyuncusunun
son üç yıldır kim olduğunu sor."
1401
01:32:04,060 --> 01:32:07,021
Alt yazı çevirmeni: Başak Çelikoğlu Arıkan