1
00:00:06,089 --> 00:00:09,926
PHIM TÀI LIỆU NETFLIX
2
00:00:11,177 --> 00:00:14,639
Nếu không nhờ Bill Russell
giành được các chức vô địch đó,
3
00:00:14,723 --> 00:00:18,184
liệu có ai nói về
đội Boston Celtics không? Không.
4
00:00:18,268 --> 00:00:20,812
Đùa chắc? Còn gì phải bàn nữa.
5
00:00:20,895 --> 00:00:23,481
Ông ấy là người chiến thắng
vĩ đại và áp đảo nhất
6
00:00:23,565 --> 00:00:26,401
ta từng thấy trong lịch sử bóng rổ.
7
00:00:26,985 --> 00:00:30,739
Biết trên tay ông ấy có gì chứ?
Nhẫn còn nhiều hơn ngón tay.
8
00:00:31,406 --> 00:00:35,410
Mười một nhẫn vô địch, đó…
Sau này còn ai sánh bằng được chứ?
9
00:00:35,493 --> 00:00:37,370
Sẽ không còn ai như thế nữa.
10
00:00:37,454 --> 00:00:40,165
Ông ấy đánh với Chúa cũng thắng.
Ông ấy là vụ nổ lớn.
11
00:00:40,790 --> 00:00:44,919
Ông giành 11 chức vô địch,
hai trong đó với tư cách đồng HLV.
12
00:00:45,003 --> 00:00:49,299
Năm lần được bầu chọn
là Cầu thủ Xuất sắc Nhất (MVP) của NBA.
13
00:00:50,300 --> 00:00:53,470
Di sản Bill Russell để lại,
người đi tiên phong.
14
00:00:54,262 --> 00:01:00,018
Anh ấy tạo ra đội hình thống trị
tuyệt nhất trong lịch sử thể thao Mỹ.
15
00:01:00,810 --> 00:01:04,898
Ai trong giải đấu, khi nghĩ về
Bill Russell, cũng nghĩ về chiến thắng.
16
00:01:04,981 --> 00:01:08,193
Anh ấy có thể thắng mà chả cần ghi điểm.
Chẳng ai khác làm được thế.
17
00:01:08,276 --> 00:01:11,362
Anh ấy là cầu thủ thông minh nhất
trong môn này.
18
00:01:11,446 --> 00:01:15,283
Bill gây khiếp sợ cho bất cứ ai
cố lao đến ghi điểm.
19
00:01:15,366 --> 00:01:19,329
Vì Russell mà tôi không thích
màu xanh lá, món súp nghêu Boston,
20
00:01:19,412 --> 00:01:21,623
cứ Boston là tôi không thích.
21
00:01:21,706 --> 00:01:27,128
Mọi đội bóng và cầu thủ trong giải đấu
đều cố hạ bệ sự thống trị đó.
22
00:01:27,212 --> 00:01:29,422
Chỉ một người gần đạt được mục tiêu.
23
00:01:30,048 --> 00:01:32,801
Đó là cuộc đấu tay đôi vĩ đại.
24
00:01:32,884 --> 00:01:37,305
Họ giống như hai thần thú,
hai người khổng lồ tranh giành chiếc nhẫn.
25
00:01:37,388 --> 00:01:40,517
Chúng ta được chứng kiến
những trận chiến vĩ đại.
26
00:01:40,600 --> 00:01:46,147
Chamberlain sừng sững trước ông ấy,
áp đảo mọi đối thủ, ở bất cứ đâu.
27
00:01:46,231 --> 00:01:50,985
Nhưng ông không có con số quan trọng nhất,
đó là số chức vô địch.
28
00:01:53,196 --> 00:01:56,950
Người nhận huân chương tự do năm nay
cho ta thấy đỉnh cao của con người
29
00:01:57,033 --> 00:01:58,827
và ước vọng của chúng ta.
30
00:01:59,577 --> 00:02:01,788
Hơn bất cứ VĐV nào trong thời mình,
31
00:02:01,871 --> 00:02:04,415
Bill Russell đã cho thấy
thế nào là "người chiến thắng".
32
00:02:04,499 --> 00:02:09,420
Bill Russell đã đứng lên đấu tranh
cho quyền và phẩm giá của mọi con người.
33
00:02:09,921 --> 00:02:13,091
Ông đã tuần hành với King.
Ông đã đứng về phía Ali.
34
00:02:13,174 --> 00:02:16,219
Ông ấy đã tạo nên thành công
cho đời sau tiếp bước.
35
00:02:16,302 --> 00:02:19,139
Một thủ lĩnh giỏi là phải biết làm gương.
36
00:02:19,222 --> 00:02:22,517
Ông đã thay đổi nhiều quy tắc
và phá vỡ nhiều rào cản.
37
00:02:22,600 --> 00:02:25,895
Bill đấu tranh cho thứ còn lớn lao hơn,
38
00:02:25,979 --> 00:02:30,150
đó là có được sân chơi bình đẳng
39
00:02:30,233 --> 00:02:31,609
với người Mỹ da trắng.
40
00:03:16,029 --> 00:03:22,994
BILL RUSSELL: HUYỀN THOẠI
41
00:03:27,749 --> 00:03:28,875
31/07/2022
42
00:03:28,958 --> 00:03:30,043
Sáng nay,
43
00:03:30,126 --> 00:03:35,381
huyền thoại bóng rổ của Boston Celtics,
Bill Russell đã qua đời ở tuổi 88.
44
00:03:36,966 --> 00:03:40,929
Tối nay, ông được tưởng nhớ
với vai trò VĐV và nhà hoạt động xã hội.
45
00:03:41,554 --> 00:03:45,266
Hành động của Bill
trong và ngoài sân trong cuộc đời ông
46
00:03:45,350 --> 00:03:48,102
đã giúp tạo nên
nhiều thế hệ cầu thủ tốt hơn,
47
00:03:48,186 --> 00:03:49,938
và chúng ta mãi biết ơn vì điều đó.
48
00:03:50,021 --> 00:03:52,774
Chúng tôi đang ở bức tượng
được khánh thành năm 2013.
49
00:03:52,857 --> 00:03:56,361
Hôm nay, mọi người ghé qua đây,
chia sẻ câu chuyện của mình,
50
00:03:56,444 --> 00:03:59,072
giúp vẽ nên bức tranh
về ảnh hưởng của Russell.
51
00:03:59,155 --> 00:04:01,950
BILL RUSSELL - 10.000 ĐIỂM
12/12/1964
52
00:04:02,033 --> 00:04:04,452
Khi Bill mất, ban đầu tôi không tin nổi.
53
00:04:04,535 --> 00:04:08,456
Nhưng khi nhìn lại
những thành tựu ông ấy làm được trong đời,
54
00:04:08,539 --> 00:04:12,377
và cống hiến của ông ấy cho nhân loại.
Đó là cái sẽ được nhớ mãi.
55
00:04:13,753 --> 00:04:15,713
Bảy tháng trước khi qua đời,
56
00:04:15,797 --> 00:04:18,967
Russ đã đem đấu giá
bộ sưu tập kỷ vật của mình.
57
00:04:21,594 --> 00:04:24,097
Thuộc bộ sưu tập cá nhân
của huyền thoại 87 tuổi,
58
00:04:24,180 --> 00:04:28,476
bao gồm nhẫn vô địch,
danh hiệu MVP và áo đấu thắng trận.
59
00:04:28,559 --> 00:04:32,188
Một phần số tiền thu được sẽ được chuyển
vào quỹ từ thiện MENTOR của Russell,
60
00:04:32,272 --> 00:04:35,608
một tổ chức
phục vụ cam kết trọn đời của ông
61
00:04:35,692 --> 00:04:38,778
là đảm bảo tất cả người trẻ
đều được tiếp cận cơ hội.
62
00:04:40,113 --> 00:04:44,701
Tôi muốn mua vài món. Ông ấy
đã rất tốt với tôi suốt những năm qua.
63
00:04:44,784 --> 00:04:45,618
Ông ấy là…
64
00:04:45,702 --> 00:04:49,622
Những gì ông ấy làm cho dân quyền
ở đất nước này là không ai sánh bằng.
65
00:04:49,706 --> 00:04:51,791
5 CẦU THỦ CELTICS TỪ CHỐI THI ĐẤU
SAU LỆNH CẤM PHÂN TÁCH SẮC TỘC
66
00:04:51,874 --> 00:04:56,546
Tôi sẽ không để ai trả giá cao hơn tôi
để có đủ cả 11 chiếc nhẫn đó.
67
00:04:56,629 --> 00:05:00,842
Có lẽ tôi muốn bản thảo
của một cuốn sách của ông ấy
68
00:05:00,925 --> 00:05:03,845
như một bản nháp gốc của cuốn Second Wind,
69
00:05:03,928 --> 00:05:06,014
thế thì cũng rất đặc biệt rồi.
70
00:05:06,097 --> 00:05:08,182
Giá 950.000 đô, người mua qua mạng.
71
00:05:08,266 --> 00:05:09,559
Mời trả giá lần cuối.
72
00:05:11,561 --> 00:05:14,814
Đã bán với giá 950.000 đô
cho người mua qua mạng.
73
00:05:16,774 --> 00:05:20,945
CELTICS - CHÀO MỪNG ĐẾN VỚI BOSTON
74
00:05:21,362 --> 00:05:24,157
Một trận bóng rổ
bắt đầu và kết thúc ở đồng hồ.
75
00:05:24,240 --> 00:05:25,950
Sự nghiệp bóng rổ cũng vậy.
76
00:05:30,913 --> 00:05:34,542
Ngoài các trận đấu,
ta khó tìm thấy những điểm nhấn
77
00:05:34,625 --> 00:05:37,337
để nhắc ta nhớ
khi sự kiện bắt đầu và kết thúc.
78
00:05:40,048 --> 00:05:43,968
Thường thì nó phụ thuộc vào
nơi ta bắt đầu và góc nhìn của ta.
79
00:05:53,436 --> 00:05:58,733
Tháng 12 năm 1956, Bill và Rose Russell
hạ cánh ở sân bay Logan, Boston.
80
00:05:58,816 --> 00:06:01,611
Họ mới kết hôn chưa được hai tuần.
81
00:06:02,195 --> 00:06:05,198
Lúc gia nhập đội Celtics,
tôi chưa từng đến Boston,
82
00:06:05,782 --> 00:06:09,786
cho tới khi bay đến đó để ký với họ.
83
00:06:09,869 --> 00:06:14,582
Bill lúc đó là nhà vô địch quốc gia
cấp đại học và vừa giành vàng ở Olympic.
84
00:06:15,541 --> 00:06:19,629
Các fan của Celtics hy vọng
Bill có thể đem chức vô địch về cho họ.
85
00:06:33,726 --> 00:06:37,855
Lúc đó tôi 22 tuổi
và chưa bắt đầu cạo râu,
86
00:06:37,939 --> 00:06:40,733
nên tôi có cái
mọi người hay gọi là bộ râu dê.
87
00:06:41,984 --> 00:06:45,405
Điều đầu tiên họ hỏi tôi,
trong buổi họp báo đầu tiên:
88
00:06:45,488 --> 00:06:47,115
"Khi nào cậu định cạo râu?"
89
00:06:47,824 --> 00:06:50,910
Tôi chưa từng nghĩ đến chuyện đó.
Tôi nói: "Bảo nhé".
90
00:06:51,619 --> 00:06:55,248
"Sau khi đội Celtics
giành chức vô địch đầu tiên, tôi sẽ cạo".
91
00:06:56,457 --> 00:06:59,544
"VIỆC ĐẦU TIÊN CỦA RUSSELL:
GIÀNH ĐƯỢC SỰ TIN TƯỞNG CỦA CELTICS!"
92
00:07:02,213 --> 00:07:06,175
Người ta nghĩ, sau Olympic,
cậu ấy ở trạng thái tốt, nhưng không.
93
00:07:06,259 --> 00:07:10,388
Cậu ấy nói: "Tôi không ngờ bóng rổ
chuyên nghiệp lại như thế. Rất khó".
94
00:07:11,514 --> 00:07:15,309
Tôi bỏ lỡ một phần ba đầu mùa,
lúc đó tôi ở thể trạng không tốt.
95
00:07:15,393 --> 00:07:18,563
Một tháng rồi,
tôi mới được chạm vào quả bóng rổ.
96
00:07:19,939 --> 00:07:23,901
Tôi tham dự giải đấu mà không tự tin
vào khả năng ghi điểm của mình.
97
00:07:23,985 --> 00:07:27,029
Những kẻ gièm pha nói
tôi không chơi chuyên nghiệp được đâu
98
00:07:27,113 --> 00:07:30,074
vì tôi ném rất kém
ở khoảng cách ngoài một mét.
99
00:07:31,033 --> 00:07:35,538
Nên đương nhiên điều tôi muốn làm
là đứng ra xa và ném.
100
00:07:36,330 --> 00:07:40,793
Tôi ném trượt gần hết, tất nhiên.
Lúc đó, người ta lắc đầu
101
00:07:40,877 --> 00:07:43,504
và nói: "Thấy chưa?
Cậu ta không chơi được".
102
00:07:46,632 --> 00:07:50,094
Báo chí Boston đặt câu hỏi
về giá trị của Russell với đội,
103
00:07:50,178 --> 00:07:52,972
so sánh ông với một tân binh khác,
104
00:07:53,055 --> 00:07:56,767
cầu thủ ghi bàn số một mọi thời đại
cho đội Holy Cross, Tommy Heinsohn.
105
00:07:57,810 --> 00:08:00,354
Báo chí không biết
Russell là cầu thủ thế nào.
106
00:08:00,938 --> 00:08:04,317
Người ta không nghĩ
Russell sẽ là nhân tố ở NBA.
107
00:08:04,400 --> 00:08:08,029
Anh ấy lên rổ mà còn trượt.
Anh ấy chơi tấn công kém đến nỗi
108
00:08:08,112 --> 00:08:12,158
bạn không hình dung nổi
Russell có thể đóng góp gì cho đội.
109
00:08:12,241 --> 00:08:14,035
RUSSELL THẤT BẠI TRONG HỖ TRỢ CELTICS
110
00:08:14,118 --> 00:08:17,163
Russell không được nghỉ
trong những trận sân khách.
111
00:08:18,122 --> 00:08:22,960
Sân Kiel Auditorium kín chỗ
vào buổi tối tháng 12/1956.
112
00:08:23,794 --> 00:08:26,964
Bóng bay lên, Bob Pettit
của đội Hawks và tôi nhảy lên tranh.
113
00:08:27,507 --> 00:08:30,801
"Thằng mọi!"
Quay về châu Phi đi, con khỉ!"
114
00:08:30,885 --> 00:08:33,596
"Cẩn thận, Pettit,
không người dính sô-cô-la".
115
00:08:34,180 --> 00:08:36,349
Ai cũng hiểu người bị la ó là ai.
116
00:08:36,849 --> 00:08:39,101
Tôi là cầu thủ da đen duy nhất
trong cả hai đội.
117
00:08:41,604 --> 00:08:46,025
Sau khoảng năm trận, tôi bắt đầu
nghiêm túc nghi ngờ khả năng của mình.
118
00:08:46,901 --> 00:08:51,781
Và tôi về nhà và bảo Rose:
"Có lẽ nên chuẩn bị sẵn hành lý,
119
00:08:51,864 --> 00:08:53,824
ta sẽ không ở lại đây lâu đâu".
120
00:09:03,459 --> 00:09:06,212
Russell chuyển đến Boston từ khu Bay Area.
121
00:09:07,213 --> 00:09:09,465
Ông học trung học ở Tây Oakland
122
00:09:09,549 --> 00:09:11,634
và học đại học San Francisco (USF)
123
00:09:12,385 --> 00:09:15,638
đại học duy nhất cho ông học bổng bóng rổ.
124
00:09:17,348 --> 00:09:21,727
Với người đến từ Tây Oakland,
San Francisco là một nơi lạ kỳ.
125
00:09:22,728 --> 00:09:25,565
Cầu Vịnh bắc qua
khoảng cách văn hóa rộng đến nỗi
126
00:09:25,648 --> 00:09:28,067
có rào cản về ngôn ngữ giữa hai bên.
127
00:09:28,150 --> 00:09:31,529
Tôi hay đùa là tôi không biết
từ "mẹ" có thể dùng một mình
128
00:09:31,612 --> 00:09:33,739
cho đến khi đến San Francisco.
129
00:09:34,657 --> 00:09:37,994
Ngay lập tức, tôi thấy mình
giữa một biển người da trắng.
130
00:09:39,745 --> 00:09:42,832
Tôi bước vào hội trường.
Một tân sinh viên nói:
131
00:09:42,915 --> 00:09:44,959
"Chào, mày tên là gì?"
132
00:09:45,876 --> 00:09:50,047
Tôi nói: "William Russell".
Cậu ta nói: "Tao sẽ cho mày biệt danh".
133
00:09:50,131 --> 00:09:52,508
Tôi nói: "Thế thì tao đập vỡ mồm đấy".
134
00:09:53,593 --> 00:09:57,096
Khi tôi vào học ở USF,
có khoảng năm sinh viên da đen,
135
00:09:58,097 --> 00:09:58,931
chấm hết.
136
00:10:00,057 --> 00:10:03,686
Và bạn cùng phòng tôi
là một cậu tên KC Jones.
137
00:10:05,313 --> 00:10:07,898
Bill và KC thân nhau nhờ bóng rổ,
138
00:10:07,982 --> 00:10:10,318
và giúp nhau kiếm sống bên ngoài sân.
139
00:10:10,401 --> 00:10:14,780
Chúng tôi không có nhiều đồ để mặc
hồi học đại học.
140
00:10:14,864 --> 00:10:18,200
Lúc đó tôi kiếm được 30 đô một tháng ấy?
141
00:10:18,284 --> 00:10:22,455
Nhờ đi cắt cỏ hay gì đó.
Còn Russell chẳng có đồng nào.
142
00:10:22,538 --> 00:10:26,334
Chúng tôi hay…
Chúng tôi hay mặc đồ lót của nhau.
143
00:10:27,376 --> 00:10:30,087
Nhé? Đó là thứ duy nhất
cả hai đều mặc vừa.
144
00:10:31,339 --> 00:10:35,968
Russell quyết định
thử sức ở một môn thể thao khác.
145
00:10:37,219 --> 00:10:40,264
Trong mùa hè,
tôi quyết định thử môn điền kinh.
146
00:10:40,348 --> 00:10:42,683
Thật ra, tôi làm thế vì hai lý do.
147
00:10:43,267 --> 00:10:46,604
Chỉ thành viên đội chính thức
được cấp áo len cài khuy.
148
00:10:46,687 --> 00:10:48,648
Tôi cần áo len cài khuy.
149
00:10:49,315 --> 00:10:52,151
Lý do thứ hai là tôi thích chạy và nhảy.
150
00:10:53,361 --> 00:10:55,571
Ông ấy chơi điền kinh cho vui
151
00:10:55,655 --> 00:10:58,699
và theo môn nhảy cao.
Ông ấy có cách nhảy rất lạ,
152
00:10:58,783 --> 00:11:01,327
nhảy đưa mặt ra trước khi qua xà.
153
00:11:02,161 --> 00:11:04,080
Cách của anh ấy khác mọi người.
154
00:11:04,163 --> 00:11:08,250
Anh ấy lùi lại 45 mét,
khởi động chậm rồi tăng tốc dần,
155
00:11:08,334 --> 00:11:11,629
rồi chạy rất nhanh cho đến lúc nhảy.
156
00:11:11,712 --> 00:11:13,881
Ông ấy nhảy được 200 cm, 203 cm.
157
00:11:13,964 --> 00:11:17,468
Ngay từ đầu,
ông ấy đã đạt thành tích tầm thế giới.
158
00:11:18,844 --> 00:11:21,722
Khi ông thử áp dụng năng lực nhảy cao đó
159
00:11:21,806 --> 00:11:25,226
vào bóng rổ,
thì huấn luyện viên không chịu.
160
00:11:27,269 --> 00:11:29,355
Chúng tôi làm khách ở Cal-Berkeley,
161
00:11:29,438 --> 00:11:32,358
có trung phong
ở đội hình tiêu biểu tiền mùa giải.
162
00:11:33,192 --> 00:11:35,820
Năm cú ném đầu tiên
của cậu ta, tôi chặn hết.
163
00:11:37,279 --> 00:11:40,241
Chưa ai nhìn thấy chuyện gì như thế.
164
00:11:40,324 --> 00:11:43,327
Nên họ gọi hội ý, khi tôi bước vào,
165
00:11:43,411 --> 00:11:46,163
HLV của tôi nói:
"Cậu không được chơi phòng ngự như thế".
166
00:11:47,665 --> 00:11:50,042
"Cầu thủ phòng ngự giỏi
luôn để chân dưới đất".
167
00:11:50,126 --> 00:11:52,628
"Cậu thì nhảy để chặn ném".
Tôi không được chơi như thế.
168
00:11:53,963 --> 00:11:55,965
Nên tôi quay lại thử kiểu kia,
169
00:11:56,048 --> 00:11:58,884
và cậu ta lên rổ ba lần liên tiếp.
170
00:11:58,968 --> 00:12:01,011
Nên tôi quay lại chơi kiểu cũ.
171
00:12:04,348 --> 00:12:07,268
Russell, chiều cao 2m08,
đánh bật bóng đi như thế.
172
00:12:08,728 --> 00:12:12,440
Bill Russell đã phát minh ra
chiến thuật phòng thủ hiện đại.
173
00:12:12,940 --> 00:12:16,110
Ông ấy thay đổi cuộc chơi từ địa chiến
174
00:12:16,193 --> 00:12:20,614
chủ yếu bởi cầu thủ da trắng
chơi dưới đất, thành như bây giờ.
175
00:12:20,698 --> 00:12:23,117
Những gì Bill đã làm,
mà ta được xem nhiều trên băng,
176
00:12:23,200 --> 00:12:26,537
ông ấy không đập bóng ra ngoài sân
để chế giễu đối thủ.
177
00:12:26,620 --> 00:12:29,832
Ông ấy cố giữ nó trong sân,
vì nó giống như rebound.
178
00:12:29,915 --> 00:12:32,251
Bên tấn công ở ngoài,
bên phòng ngự ở trong.
179
00:12:32,334 --> 00:12:35,171
Nếu ông ấy chặn được bóng,
đồng đội của ông ấy
180
00:12:35,254 --> 00:12:38,549
có thể lấy bóng nhanh hơn.
Dẫn đến phản công nhanh hơn.
181
00:12:38,632 --> 00:12:41,135
Khả năng lường trước của ông là siêu đẳng.
182
00:12:41,635 --> 00:12:43,721
Ông nhảy lên chặn bóng.
183
00:12:43,804 --> 00:12:46,557
Và hoặc là ông ấy sẽ chặn được bóng,
184
00:12:46,640 --> 00:12:49,059
hoặc ông ấy sẽ khiến bạn ném khó
185
00:12:49,143 --> 00:12:52,229
hoặc ném ở tư thế khó
hoặc tư thế bạn không ném nổi.
186
00:12:53,481 --> 00:12:57,401
Lối chơi phòng thủ của Russell
khiến đội USF Dons trở nên vô đối.
187
00:12:59,361 --> 00:13:01,822
Cậu ấy nhảy ném. Và cú ném rất tốt.
188
00:13:01,906 --> 00:13:03,324
Đội Dons thắng cuộc.
189
00:13:04,074 --> 00:13:07,536
Đội Dons của Bill Russell
giành 55 trận thắng liên tiếp
190
00:13:08,037 --> 00:13:10,790
và hai chức vô địch NCAA liên tiếp.
191
00:13:10,873 --> 00:13:13,793
Bill Russell được tôn vinh là MVP.
192
00:13:17,087 --> 00:13:18,798
Cứ nhìn anh ấy chơi bóng,
193
00:13:18,881 --> 00:13:23,761
và nhìn cách anh ấy uy hiếp
cả đội đối thủ, cảm giác thật đặc biệt.
194
00:13:23,844 --> 00:13:29,391
Và anh ấy là lý do duy nhất
đội bóng đó chiến thắng.
195
00:13:29,475 --> 00:13:34,146
Nhưng những giải thưởng và vinh dự
lẽ ra phải thuộc về anh ấy,
196
00:13:34,230 --> 00:13:35,189
thì lại không.
197
00:13:35,898 --> 00:13:41,195
Năm ba đại học, tôi ghi trung bình
20 điểm và 20 rebound một trận.
198
00:13:41,278 --> 00:13:43,656
Tôi chặn ít nhất 15 cú ném mỗi trận.
199
00:13:44,240 --> 00:13:46,534
Tôi là MVP ở giải vô địch.
200
00:13:46,617 --> 00:13:50,454
Tôi về nhà, đến tiệc tối ở Bắc California,
201
00:13:50,538 --> 00:13:53,249
và họ chọn người khác là cầu thủ của năm.
202
00:13:53,332 --> 00:13:56,293
Theo tôi thấy, tiêu chí duy nhất
cậu ta thỏa mãn là tóc vàng.
203
00:13:56,377 --> 00:13:58,087
Họ biết nó sẽ gây tranh cãi thế nào.
204
00:13:58,170 --> 00:14:02,299
Nên họ bảo HLV bảo tôi:
"Hãy đứng lên nói vài lời kiểu
205
00:14:02,383 --> 00:14:06,512
'Chúc mừng cậu ta.
Mong tôi chiến thắng năm sau'".
206
00:14:06,595 --> 00:14:08,472
Tôi nói: "Không có đâu nhé".
207
00:14:11,851 --> 00:14:15,938
Giành hai chức vô địch quốc gia liên tiếp
là một hiện tượng.
208
00:14:16,981 --> 00:14:19,859
Nhưng tôi nghĩ
người ta không thích chuyện
209
00:14:19,942 --> 00:14:24,154
có ba cầu thủ da đen
trong đội hình xuất phát ở San Francisco.
210
00:14:24,238 --> 00:14:29,785
Họ đi du đấu nhiều nơi và không được phép
ở khách sạn và ăn uống ở nhà hàng.
211
00:14:32,329 --> 00:14:35,374
Chuyện thật sự xảy ra là,
tôi rời khách sạn,
212
00:14:35,457 --> 00:14:38,043
và xuống nhà hàng dưới đường.
213
00:14:38,127 --> 00:14:40,379
Tôi nói: "Cho tôi cái gì ăn đi".
214
00:14:42,131 --> 00:14:45,342
Ông ấy nói được,
nhưng tôi phải ăn trong bếp.
215
00:14:45,426 --> 00:14:49,179
Nên tôi từ chối, và tôi về khách sạn ngủ.
216
00:14:50,598 --> 00:14:55,185
Năm 1955, có hai sự kiện
gây ấn tượng sâu sắc lên cuộc đời tôi.
217
00:14:55,269 --> 00:14:59,982
Cậu bé 14 tuổi có tên Emmett Till
bị giết bởi hai người da trắng
218
00:15:00,065 --> 00:15:02,484
vì bị cho là lăng mạ một phụ nữ da trắng.
219
00:15:02,985 --> 00:15:06,280
Mẹ cậu ấy nhất quyết
để quan tài mở ở tang lễ,
220
00:15:06,363 --> 00:15:10,075
để thế giới thấy được
con trai mình đã bị đánh dã man thế nào.
221
00:15:11,577 --> 00:15:15,039
Cùng năm đó, Rosa Parks,
một thợ may da đen,
222
00:15:15,122 --> 00:15:18,292
bị bắt vì không chịu nhường chỗ
cho một người da trắng
223
00:15:18,375 --> 00:15:20,711
trên xe buýt ở Montgomery, Alabama.
224
00:15:21,879 --> 00:15:24,465
Đã đến lúc không thể cam chịu nữa.
225
00:15:24,548 --> 00:15:27,718
Tôi đã chịu đựng hết sức,
và đây là cái kết thật sự.
226
00:15:30,137 --> 00:15:33,474
Là một thiếu niên da đen
trong thập niên 50,
227
00:15:34,350 --> 00:15:38,896
thời kỳ đó có những lúc cực kỳ khó khăn.
228
00:15:38,979 --> 00:15:39,980
Vậy mà,
229
00:15:41,315 --> 00:15:43,359
ông gác chuyện đó qua một bên,
230
00:15:43,442 --> 00:15:49,198
vẫn ra sân
và trình diễn ở đẳng cấp rất cao.
231
00:15:50,532 --> 00:15:54,453
Tôi quyết định là mình sẽ trở thành
một cầu thủ bóng rổ vĩ đại.
232
00:15:54,536 --> 00:15:58,040
Tôi dồn hết tâm sức của mình
vào quyết định đó.
233
00:15:58,123 --> 00:16:01,961
Dồn hết giận dữ và kinh ngạc
vì một mục đích.
234
00:16:14,807 --> 00:16:17,142
Bill Russell lớn lên
ở miền Nam theo luật Jim Crow.
235
00:16:17,226 --> 00:16:20,562
Hồi những năm 1930,
ông là đứa trẻ ở Monroe, Louisiana.
236
00:16:20,646 --> 00:16:24,942
Mô hình chung ở miền Nam Jim Crow
là tước quyền công dân của người da đen.
237
00:16:25,025 --> 00:16:29,488
Tước quyền bầu cử của họ, phân tách
không gian cho người da đen và trắng,
238
00:16:29,571 --> 00:16:32,157
bao gồm cả bạo lực, bao gồm treo cổ.
239
00:16:34,743 --> 00:16:36,537
Jim Crow liên tục củng cố rằng
240
00:16:36,620 --> 00:16:39,248
người Mỹ gốc Phi là công dân hạng hai.
241
00:16:39,832 --> 00:16:44,211
Tôi nhận ra là tôi sống ở một nơi
hoàn toàn bị phân tách.
242
00:16:45,087 --> 00:16:48,841
Tôi nghĩ về cuộc sống của mình,
đặc biệt là khi tôi còn bé,
243
00:16:48,924 --> 00:16:50,467
là tôi được bảo bọc rất kỹ lưỡng.
244
00:16:51,802 --> 00:16:54,638
Bố mẹ tôi luôn cố để tôi
tránh xa mọi nguy hiểm.
245
00:16:56,974 --> 00:17:00,144
Bố tôi đã trực tiếp trải qua chế độ nô lệ.
246
00:17:01,020 --> 00:17:02,855
Ông sinh sau một thế hệ.
247
00:17:02,938 --> 00:17:04,898
Dòng dõi nhà ông đều là nô lệ.
248
00:17:04,982 --> 00:17:07,651
Nô lệ là hình thức
miệt thị kinh khủng nhất
249
00:17:07,735 --> 00:17:12,990
nên bố tôi luôn đảm bảo
tôi không bao giờ bị đối xử như nô lệ.
250
00:17:13,574 --> 00:17:17,286
Một trong những điều
cực kỳ quan trọng với ông
251
00:17:17,911 --> 00:17:22,041
là sống có phẩm giá,
để con cái tự hào về mình.
252
00:17:28,088 --> 00:17:32,259
Bố tôi làm ở một nhà máy này,
và ông xin tăng lương.
253
00:17:33,635 --> 00:17:36,346
Ông chủ nói: "Không được, Charlie".
254
00:17:37,765 --> 00:17:40,726
"Nếu thế thì lương anh sẽ bằng
công nhân da trắng,
255
00:17:40,809 --> 00:17:44,229
và tôi không thể trả các anh
bằng người da trắng".
256
00:17:45,731 --> 00:17:48,275
Và ông ấy dùng từ miệt thị với bố tôi.
257
00:17:49,443 --> 00:17:52,196
Cứ như… thế chẳng sao.
258
00:17:53,489 --> 00:17:55,949
Nên tối hôm đó, bố tôi về nhà,
259
00:17:56,033 --> 00:17:58,702
ông nói rất to, ông nói:
260
00:18:00,079 --> 00:18:03,457
"Bố sẽ rời khỏi đây, vì nếu bố ở lại đây,
261
00:18:06,168 --> 00:18:09,379
hoặc là bố sẽ giết họ,
hoặc là họ sẽ giết bố".
262
00:18:20,432 --> 00:18:23,727
Chúng tôi di cư khi tôi chín tuổi.
263
00:18:24,311 --> 00:18:25,729
Chuyển đến California.
264
00:18:31,193 --> 00:18:33,612
Hãy nhớ, đây là một cậu bé chín tuổi.
265
00:18:34,571 --> 00:18:37,449
Đây là chuyến phiêu lưu lớn nhất
cậu bé hình dung nổi.
266
00:18:39,034 --> 00:18:40,244
Lên tàu.
267
00:18:41,662 --> 00:18:45,290
Đến một nơi nào đó
mà ta không biết nó sẽ thế nào.
268
00:18:51,171 --> 00:18:54,299
Cái ý nghĩ chuyển đi
là cú sốc với anh tôi và tôi.
269
00:18:54,383 --> 00:18:56,051
Chúng tôi không hay đi xa.
270
00:18:56,135 --> 00:19:00,180
Tôi ngồi cạnh mẹ tôi
ở khu cho người da màu đến tận St. Louis.
271
00:19:02,141 --> 00:19:06,728
Rồi, lần đầu tiên trong đời,
chúng tôi được ngồi ở bất cứ đâu.
272
00:19:14,862 --> 00:19:17,739
Nhà Russell là một phần
của Cuộc di cư Vĩ đại
273
00:19:17,823 --> 00:19:20,784
của người Mỹ da đen
rời bỏ các bang miền Nam
274
00:19:20,868 --> 00:19:23,829
để tìm cơ hội tốt hơn trong Thế Chiến II.
275
00:19:30,419 --> 00:19:35,841
Bill nói về chuyện đến California
với danh nghĩa người nhập cư
276
00:19:35,924 --> 00:19:38,886
vì họ như đến từ một đất nước khác.
277
00:19:38,969 --> 00:19:44,016
Và họ phải học phong tục
của đất nước mới này,
278
00:19:44,099 --> 00:19:47,144
nơi ai cũng có thể uống
từ cùng một vòi nước,
279
00:19:48,020 --> 00:19:51,106
ai cũng có thể ngồi
bất cứ đầu trên xe buýt.
280
00:19:52,691 --> 00:19:55,611
Bố mẹ tôi đều làm ở xưởng đóng tàu.
281
00:19:57,321 --> 00:20:01,825
Trường học đã được hợp nhất,
và đó là thay đổi thật sự.
282
00:20:03,118 --> 00:20:07,164
Tôi chưa từng thấy quả bóng rổ hay…
Tôi còn không biết nó tồn tại.
283
00:20:07,664 --> 00:20:11,251
Bọn nhóc kiếm được bảng rổ ở đâu đó,
284
00:20:11,335 --> 00:20:14,379
tôi không biết ở đâu.
Chắc chắn là không phải mua.
285
00:20:16,924 --> 00:20:19,426
Tôi thấy hội này đang chơi bóng rổ.
286
00:20:19,509 --> 00:20:24,014
Nên tôi chơi cùng. Tôi chơi không hay lắm.
287
00:20:24,556 --> 00:20:30,520
Khi Bill đến Oakland,
mẹ ông đưa ông đi qua tòa nhà này.
288
00:20:30,604 --> 00:20:32,898
Bill nói trông nó thật kỳ cục.
289
00:20:32,981 --> 00:20:35,150
Bà nói: "Con sẽ giành
nhiều thời gian ở đây".
290
00:20:35,234 --> 00:20:39,821
Bill nói: "Mẹ nói thế là sao?"
Bà chỉ vào thư viện.
291
00:20:39,905 --> 00:20:44,409
Hồi ở Louisiana,
họ không được tiếp cận thư viện.
292
00:20:44,493 --> 00:20:46,870
Người da đen không được đọc sách.
293
00:20:46,954 --> 00:20:50,832
Tôi hay đến thư viện và đọc.
Và tôi đọc sách lịch sử.
294
00:20:51,458 --> 00:20:53,627
Có một đoạn nói:
295
00:20:55,170 --> 00:21:01,468
"Nô lệ ở Mỹ có cuộc sống tốt hơn
người tự do ở nơi họ xuất thân".
296
00:21:03,428 --> 00:21:05,138
Tôi thấy thật đáng kinh ngạc.
297
00:21:05,222 --> 00:21:09,017
Lúc đó tôi mười tuổi
và tôi nói: "Không thể thế được".
298
00:21:09,101 --> 00:21:14,106
Vì ai trên hành tinh này
cũng muốn được tự do.
299
00:21:17,359 --> 00:21:21,071
Tôi có thế giới riêng của mình,
và tài sản quý giá nhất của tôi
300
00:21:21,154 --> 00:21:24,157
là thẻ thư viện của Thư viện Công Oakland.
301
00:21:24,741 --> 00:21:26,410
Hầu như ngày nào tôi cũng đến.
302
00:21:26,493 --> 00:21:30,706
Tôi xem các bản tranh chép và mang về nhà.
303
00:21:30,789 --> 00:21:33,292
Tranh của Da Vinci, Michelangelo.
304
00:21:34,668 --> 00:21:36,586
Chúng khiến tôi say mê.
305
00:21:36,670 --> 00:21:41,300
Tôi thường nghiên cứu Michelangelo
hàng giờ liền, cố nhớ từng chi tiết nhỏ.
306
00:21:41,883 --> 00:21:45,429
Mất nhiều tuần tôi mới thỏa mãn
để có thể nhắm mắt lại
307
00:21:45,512 --> 00:21:49,433
và hình dung lại bất cứ thứ gì
tương tự như tôi thấy trong tranh.
308
00:21:49,516 --> 00:21:52,436
Rồi tôi chuẩn bị tinh thần
cho thử thách gay go
309
00:21:52,519 --> 00:21:54,521
là vẽ lại tranh từ trí nhớ.
310
00:21:55,022 --> 00:21:57,149
Kết quả luôn khiến tôi thất vọng.
311
00:22:00,819 --> 00:22:03,780
Năm học mới bắt đầu
vào mùa thu năm 1946,
312
00:22:03,864 --> 00:22:08,076
khi một hôm tôi về nhà
và phát hiện ra mẹ tôi đã đi bệnh viện.
313
00:22:08,160 --> 00:22:10,704
Do cúm, họ nói, không có gì nghiêm trọng.
314
00:22:11,496 --> 00:22:14,624
Suốt hai tuần, khi cả nhà
đến thăm, mẹ đều cười to,
315
00:22:14,708 --> 00:22:17,544
và nói là mẹ khiến
các bác sĩ bối rối thế nào.
316
00:22:18,211 --> 00:22:21,757
Sau một lần như vậy, ông Charlie
đánh thức chúng tôi lúc đang ngủ say
317
00:22:21,840 --> 00:22:24,468
và nói: "Mẹ các cháu vừa mất tối nay".
318
00:22:26,094 --> 00:22:29,431
Lúc đó tôi 12 tuổi, và mẹ đã ra đi.
319
00:22:32,642 --> 00:22:35,645
Khi mẹ anh ấy qua đời, ở thời điểm đó,
320
00:22:35,729 --> 00:22:39,691
theo tục lệ thì các cô của anh ấy
321
00:22:39,775 --> 00:22:42,819
sẽ nhận các con về nuôi.
322
00:22:42,903 --> 00:22:46,990
Bố anh ấy nói: "Không, tôi sẽ nuôi chúng".
323
00:22:47,074 --> 00:22:49,951
"Tôi đã hứa với mẹ chúng", thứ nhất.
Thứ hai,
324
00:22:50,035 --> 00:22:53,330
ông ấy sẽ không để ai khác nuôi con mình.
325
00:22:53,413 --> 00:22:56,249
Nhưng với Bill, đó là giai đoạn khó khăn.
326
00:22:57,876 --> 00:23:02,422
Tôi đánh mất mình.
Tôi trở nên cô độc và nội tâm.
327
00:23:03,256 --> 00:23:08,178
Tôi bị kìm hãm bởi nghi ngờ sâu sắc
là tôi sẽ chẳng làm được gì nếu thiếu mẹ.
328
00:23:10,430 --> 00:23:14,226
Mọi người tôi gặp
đều cảm thấy có điều gì đó không ổn ở tôi.
329
00:23:14,309 --> 00:23:16,269
Tệ hơn nữa, tôi đồng tình với họ.
330
00:23:17,979 --> 00:23:19,856
Tôi làm gì cũng vụng về.
331
00:23:24,653 --> 00:23:29,574
Khi tôi lên cấp hai,
chúng tôi tổ chức "giải khối lớp",
332
00:23:29,658 --> 00:23:33,203
mà mỗi lớp sẽ chơi một trận 15 phút
trong giờ nghỉ ăn trưa,
333
00:23:33,286 --> 00:23:35,831
và tôi là cầu thủ dự bị của đội lớp mình.
334
00:23:38,917 --> 00:23:42,212
Tôi nghĩ không ai biết
ông sẽ thành kiểu cầu thủ thế nào.
335
00:23:42,295 --> 00:23:44,798
Tôi nghĩ ông cũng không biết.
336
00:23:44,881 --> 00:23:50,011
Ông được trời phú cho lợi thế
về thể chất mà ông không biết mình có
337
00:23:50,095 --> 00:23:51,513
và không biết tận dụng.
338
00:23:53,598 --> 00:23:58,437
Tôi bị loại khỏi đội dự bị vào năm lớp 11.
339
00:23:58,520 --> 00:24:01,606
HLV của đội,
người từng là chủ nhiệm lớp tôi
340
00:24:01,690 --> 00:24:04,651
lúc học cấp hai,
nói: "Tôi mừng vì em bị loại,
341
00:24:05,819 --> 00:24:08,321
vì hôm nay em có thể chơi cho đội chính".
342
00:24:08,905 --> 00:24:13,660
HLV George Powles nhìn thấy tiềm năng
ở Bill, trước cả khi Bill nhận ra.
343
00:24:15,620 --> 00:24:20,834
Tôi nhớ là đã bảo Bill hãy chơi bóng
nhiều nhất có thể trong mùa hè,
344
00:24:20,917 --> 00:24:24,880
vì cậu ấy sẽ là trung phong số một
trong mùa giải tiếp theo,
345
00:24:24,963 --> 00:24:26,381
bắt đầu từ tháng Mười.
346
00:24:27,299 --> 00:24:30,385
Cậu ấy nói: "Chắc em sẽ chơi
ở câu lạc bộ nam sinh".
347
00:24:30,469 --> 00:24:31,803
CLB NAM SINH OAKLAND
348
00:24:31,887 --> 00:24:36,475
Tôi cho cậu ấy một đồng đô-la bạc,
và thật đúng là đáng đồng tiền bát gạo
349
00:24:36,558 --> 00:24:40,103
vì cậu ấy dùng nó để gia nhập CLB đó,
350
00:24:40,187 --> 00:24:42,397
và được chơi bóng rổ liên tục.
351
00:24:44,524 --> 00:24:48,987
Các trận đấu trở nên nghiêm túc
vào năm cuối cấp ba.
352
00:24:50,155 --> 00:24:54,284
Khi đi được nửa mùa giải,
tôi bắt đầu nhìn và nhận ra nhiều thứ.
353
00:24:57,329 --> 00:25:00,290
Đột nhiên tôi nhận ra
mình có thể làm trên sân
354
00:25:00,373 --> 00:25:03,043
những điều
mình không làm được với tranh vẽ.
355
00:25:04,044 --> 00:25:07,797
Tôi nhắm mắt lại
và hình dung các bài đánh trong đầu.
356
00:25:10,258 --> 00:25:12,928
Tôi ở trong phòng thí nghiệm
bóng rổ của riêng mình,
357
00:25:13,011 --> 00:25:14,804
tự lên kế hoạch cho mình.
358
00:25:17,599 --> 00:25:19,017
Tôi chặn được rất nhiều cú ném.
359
00:25:19,100 --> 00:25:22,562
Thực hiện kế hoạch tôi vạch ra
quả là điều thú vị.
360
00:25:23,063 --> 00:25:25,774
Có đôi lúc, tôi thành công
ngay từ lần đầu.
361
00:25:25,857 --> 00:25:30,487
Với tôi, đó giống như
vẽ được tranh của Michelangelo vậy.
362
00:25:31,154 --> 00:25:33,573
Tôi tự nhủ: "Mình làm được rồi!"
363
00:25:34,324 --> 00:25:39,120
Đó quả là ý tưởng thú vị
vì ông ấy có thể nghĩ ra một bài đánh
364
00:25:39,746 --> 00:25:42,624
và hình dung nó trong đầu nhiều lần
365
00:25:42,707 --> 00:25:44,834
trước khi thử thực hiện,
366
00:25:44,918 --> 00:25:48,213
và nó trở thành bản năng
trước cả khi ông ấy luyện tập.
367
00:25:51,758 --> 00:25:56,763
Russell đã biến những kế hoạch phòng thủ
thành các chức vô địch đại học,
368
00:25:56,846 --> 00:25:59,307
rồi đưa nó ra thế giới
369
00:25:59,391 --> 00:26:03,019
cùng với đội Olympic
bóng rổ nam Hoa Kỳ năm 1956.
370
00:26:03,728 --> 00:26:05,605
Đây là đội hình tiêu biểu nhất.
371
00:26:05,689 --> 00:26:09,734
Một mùa giải bất bại
và giờ được chọn vào đội hình Olympic.
372
00:26:09,818 --> 00:26:12,237
Cậu có háo hức nếu được dự Olympic không?
373
00:26:12,320 --> 00:26:15,490
Tôi đã trông đợi nó từ lâu lắm rồi.
374
00:26:15,574 --> 00:26:17,534
THẾ VẬN HỘI 1956
MELBOURNE, ÚC
375
00:26:18,910 --> 00:26:22,247
Lúc đó, mục tiêu
của phong trào Olympic là cạnh tranh.
376
00:26:23,415 --> 00:26:27,043
Không quan trọng VĐV đến từ đâu.
377
00:26:29,296 --> 00:26:34,050
Khả năng phòng thủ linh hoạt của Russell
đã đưa Mỹ đến chiếc huy chương vàng
378
00:26:34,134 --> 00:26:35,969
trước đội Liên Xô.
379
00:26:36,052 --> 00:26:40,098
Một trong những cảm giác phấn khích nhất
khi giành huy chương vàng
380
00:26:41,433 --> 00:26:42,976
là trong thoáng chốc,
381
00:26:43,893 --> 00:26:46,605
bạn biết mình là số một thế giới.
382
00:26:46,688 --> 00:26:50,525
Và đó là điều rất đáng tự hào.
383
00:26:53,528 --> 00:26:56,656
Với hai chức vô địch đại học
và một huy chương vàng,
384
00:26:56,740 --> 00:26:58,450
Bill đã sẵn sàng lên chuyên nghiệp.
385
00:27:00,744 --> 00:27:06,207
Bây giờ mọi người không biết,
chứ hồi đó NBA toàn cầu thủ da trắng.
386
00:27:06,291 --> 00:27:10,420
Nếu nhìn vào những bức ảnh ban đầu,
giải đấu có đa số là da trắng.
387
00:27:11,838 --> 00:27:14,924
Giới hạn bất thành văn
là mỗi đội một cầu thủ da đen.
388
00:27:15,008 --> 00:27:18,428
Rồi về sau, có thể có hai.
389
00:27:18,511 --> 00:27:22,015
Thứ nhất, để hai người
ở chung một phòng, chứ không hơn.
390
00:27:22,599 --> 00:27:26,645
Cầu thủ da đen đầu tiên
được tuyển chọn vào NBA
391
00:27:26,728 --> 00:27:29,147
là Chuck Cooper, đến từ Duquesne,
392
00:27:29,648 --> 00:27:35,111
và quyết định đó đến từ
HLV của Boston Celtics, Red Auerbach.
393
00:27:36,571 --> 00:27:40,367
Auerbach không quan tâm đến màu da.
394
00:27:40,450 --> 00:27:44,537
Ông biết mục tiêu là chiến thắng,
395
00:27:44,621 --> 00:27:48,166
và ông phải có những bước đi cần thiết
để chiến thắng.
396
00:27:48,249 --> 00:27:52,879
Đó nghĩa là lập một đội giỏi
với những cầu thủ tốt nhất.
397
00:27:55,799 --> 00:27:59,260
Đội Boston Celtics hồi thập niên 50
luôn là kẻ về sau.
398
00:27:59,344 --> 00:28:01,221
Họ có hàng công tốt
399
00:28:01,304 --> 00:28:04,766
với những cầu thủ
như Bill Sharman và Bob Cousy,
400
00:28:04,849 --> 00:28:07,185
cặp đôi hậu vệ vượt trội thời đó,
401
00:28:07,268 --> 00:28:09,479
nhưng không thể chuyển hóa
thành chức vô địch.
402
00:28:09,562 --> 00:28:13,024
Bob Cousy
là một trong những siêu sao NBA đầu tiên.
403
00:28:13,108 --> 00:28:16,778
Hồi đó, nếu ra đường chặn một người lại
404
00:28:16,861 --> 00:28:20,323
và nói: "Đố vui.
Kể tên một cầu thủ bóng rổ",
405
00:28:20,407 --> 00:28:23,952
đa số sẽ nói là Bob Cousy.
406
00:28:24,035 --> 00:28:27,247
Cousy thoát khỏi truy cản,
cú ném thật ấn tượng.
407
00:28:28,581 --> 00:28:31,835
Tôi làm được những điều khác thường,
408
00:28:31,918 --> 00:28:36,131
và chắc là tôi có trí tưởng tượng
để bổ trợ vào,
409
00:28:36,214 --> 00:28:39,592
để làm được những điều
chưa ai khác làm được.
410
00:28:40,260 --> 00:28:44,013
Tôi được gọi là Quý ngài Bóng rổ,
"Houdini trên sân gỗ cứng".
411
00:28:44,973 --> 00:28:47,517
Celtics có hàng công rất cháy,
412
00:28:48,017 --> 00:28:51,521
nhưng phòng ngự yếu
và gặp khó khăn trong việc lấy rebound.
413
00:28:52,063 --> 00:28:54,023
Kiểm soát bóng là mấu chốt.
414
00:28:54,107 --> 00:28:56,025
Nếu bạn lấy được rebound,
415
00:28:56,109 --> 00:28:58,778
bạn có thể chạy bất cứ bài nào trên sân.
416
00:28:58,862 --> 00:29:03,241
Arnold đã đến gặp tôi từ một năm trước,
lần duy nhất ông ấy làm thế,
417
00:29:03,324 --> 00:29:06,828
và nói có một anh chàng ở California,
mà nếu lấy được,
418
00:29:07,370 --> 00:29:09,998
anh ta sẽ là câu trả lời cho mọi vấn đề.
419
00:29:11,541 --> 00:29:15,587
Tôi không nghi ngờ gì
về việc chúng tôi cần Bill Russell.
420
00:29:15,670 --> 00:29:18,840
Cậu ấy có phản ứng nhanh,
phản xạ tuyệt vời,
421
00:29:18,923 --> 00:29:21,217
và cánh tay dài. Cậu ấy thật tuyệt.
422
00:29:21,843 --> 00:29:23,887
Đưa Russell về không phải việc dễ.
423
00:29:23,970 --> 00:29:27,098
Được chọn đầu tiên
là đội Rochester Royals.
424
00:29:28,600 --> 00:29:31,102
Đội Celtics được chọn thứ bảy,
425
00:29:31,186 --> 00:29:34,564
nên Red đã trao đổi để được lên thứ hai.
426
00:29:36,441 --> 00:29:37,609
Nhưng thế chưa đủ.
427
00:29:39,194 --> 00:29:43,281
Red Auerbach, luôn tìm lợi thế,
cách để có cái mình muốn,
428
00:29:43,364 --> 00:29:45,992
đến gặp chủ đội Celtics, Walter Brown,
429
00:29:46,075 --> 00:29:48,828
người nắm giữ cổ phần lớn của Ice Capades,
430
00:29:48,912 --> 00:29:52,332
một hình thức giải trí cực kỳ thành công
431
00:29:52,415 --> 00:29:55,001
có thể bán cháy vé ở bất cứ sân nào.
432
00:29:55,084 --> 00:29:59,756
Walter Brown, được Red Auerbach thúc đẩy,
đến gặp chủ đội Rochester Royals,
433
00:29:59,839 --> 00:30:02,133
nói: "Tôi sẽ làm thế này cho ông nhé".
434
00:30:02,217 --> 00:30:05,970
"Chúng tôi sẽ cử Ice Capades biểu diễn
bao nhiêu buổi ông muốn cũng được,
435
00:30:06,054 --> 00:30:10,058
nếu ông đồng ý không chọn
Bill Russell trong lượt pick đầu tiên".
436
00:30:10,141 --> 00:30:12,977
Và Ice Capades
được đem ra đổi lấy Bill Russell.
437
00:30:13,061 --> 00:30:14,938
Đều là công của Red Auerbach.
438
00:30:17,774 --> 00:30:19,818
Red đã chiêu mộ được Russell,
439
00:30:20,318 --> 00:30:22,821
nhưng trong lúc
đang vất vả trong việc đáp ứng kỳ vọng,
440
00:30:22,904 --> 00:30:26,324
chính Russell bắt đầu
lo ngại mình có hợp với đội không,
441
00:30:26,950 --> 00:30:29,327
cho đến một buổi họp trước trận với Red.
442
00:30:30,495 --> 00:30:34,040
Ông nói: "Đến sớm nhé,
tôi muốn nói chuyện với cậu".
443
00:30:34,123 --> 00:30:36,042
Chúng tôi ngồi ở sân Garden,
444
00:30:36,125 --> 00:30:39,712
và công nhân đang lắp sàn và rổ,
445
00:30:40,338 --> 00:30:42,799
ông nói: "Tôi muốn nói với cậu điều này".
446
00:30:42,882 --> 00:30:47,387
"Tôi chả bận tâm cậu ghi bao nhiêu điểm".
"Tôi muốn cậu giúp đội thắng".
447
00:30:49,472 --> 00:30:54,018
"Chà", tôi nói, "Lương của cậu
sẽ được xác định bằng hai con mắt này".
448
00:30:54,102 --> 00:30:56,563
Không bảo cậu đừng ghi điểm nữa,
449
00:30:56,646 --> 00:30:58,731
mà đừng lo về chỉ số.
450
00:30:58,815 --> 00:31:01,609
Hãy lo là: "Đội thắng hay đội thua?"
451
00:31:01,693 --> 00:31:03,152
Thế thôi.
452
00:31:04,654 --> 00:31:07,323
Điều đó đã giải tỏa nhiều áp lực
453
00:31:07,407 --> 00:31:09,450
đặt lên ông ấy và tôi, và sau đó,
454
00:31:09,534 --> 00:31:12,453
Red bắt đầu thấy
tôi có tầm ảnh hưởng thế nào
455
00:31:12,537 --> 00:31:14,539
trong lấy rebound và phòng ngự.
456
00:31:18,251 --> 00:31:23,006
Trong cuộc chơi chuyển trạng thái,
bạn cần người chỉ huy phòng ngự,
457
00:31:23,089 --> 00:31:26,009
lấy rebound hiệu quả,
và đó là điều Russ đã làm.
458
00:31:27,218 --> 00:31:31,431
Chìa khóa để phản công nhanh
là lấy rebound phòng ngự và chuyền nhanh.
459
00:31:33,600 --> 00:31:37,103
Khi bóng bay lên, tôi đứng sang một bên,
460
00:31:37,186 --> 00:31:40,064
bên gần nhất, đợi anh ấy chuyền,
461
00:31:40,148 --> 00:31:43,568
để tôi lao xuống
và bắt đầu phản công nhanh
462
00:31:43,651 --> 00:31:46,154
vì tôi biết anh ấy
sẽ lấy được hết rebound.
463
00:31:47,363 --> 00:31:48,948
Đội kia ném bóng.
464
00:31:49,032 --> 00:31:53,077
Đến khi cầu thủ ném bóng chạm đất,
chúng tôi đã lên rổ ở sân bên kia.
465
00:31:59,334 --> 00:32:03,880
Việc của ông ấy là lấy rebound,
chặn dứt điểm, phá đường chuyền,
466
00:32:03,963 --> 00:32:07,675
và chuyển hướng tấn công ngược lại
467
00:32:07,759 --> 00:32:13,348
và để đồng đội lao lên sân bên kia
như cơn thủy triều.
468
00:32:19,312 --> 00:32:23,858
Bob, chắc phải sung sướng lắm
khi là cầu thủ xuất sắc nhất trận hôm nay,
469
00:32:23,942 --> 00:32:27,403
có người để làm bóng.
Cậu cảm thấy thế nào?
470
00:32:27,487 --> 00:32:30,782
Tất nhiên, phần lớn fan bóng rổ
471
00:32:30,865 --> 00:32:33,576
hay xem Celtics thi đấu
biết hàng công của ta
472
00:32:33,660 --> 00:32:35,578
dựa trên phản công nhanh,
473
00:32:35,662 --> 00:32:38,081
và ta chưa từng có
cầu thủ to cao để làm bóng.
474
00:32:38,164 --> 00:32:43,419
Kể cả đến lúc này, tôi nghĩ về mặt
lấy rebound, chuyền bóng, phòng ngự,
475
00:32:43,503 --> 00:32:46,673
không có gì phải bàn cãi
về sự vượt trội của Russell.
476
00:32:46,756 --> 00:32:48,257
GÂY SỐT! KỲ VĨ!
477
00:32:51,511 --> 00:32:53,054
Tất cả là nhờ vợ tôi.
478
00:32:54,138 --> 00:32:58,309
Có những lúc tôi nghi ngờ, nhưng Rose
thì không. Cô ấy luôn nói chuyện với tôi.
479
00:32:58,393 --> 00:33:01,187
Sau khi tập,
thậm chí cả lúc nghỉ giữa buổi tập,
480
00:33:01,270 --> 00:33:04,691
cô ấy cũng khích lệ tôi.
Cả sau những trận sân nhà nữa.
481
00:33:04,774 --> 00:33:07,652
Lúc duy nhất cô ấy không làm được
là khi chúng tôi đi làm khách.
482
00:33:08,152 --> 00:33:10,238
Tôi rất nhớ những lời động viên đó.
483
00:33:12,907 --> 00:33:17,996
Khi tôi kết hôn với Rose năm 1956,
lúc đó tôi 22 tuổi, vừa trở về từ Olympic,
484
00:33:18,079 --> 00:33:21,165
và tôi không biết tí gì
về việc mình đang làm.
485
00:33:21,249 --> 00:33:24,419
Tôi chỉ biết Rose chấp nhận
và quan tâm tôi,
486
00:33:25,169 --> 00:33:29,007
ngoài bóng rổ,
đó là bước đột phá tuyệt vời nhất với tôi.
487
00:33:31,843 --> 00:33:34,595
Đội Celtics xếp hạng nhất bảng miền Đông
488
00:33:34,679 --> 00:33:36,597
lần đầu tiên trong lịch sử đội.
489
00:33:40,476 --> 00:33:43,896
Họ sẽ đấu với đội St. Louis Hawks
để tranh chức vô địch.
490
00:33:43,980 --> 00:33:47,734
CELTS GẶP HAWKS
Ở TRẬN MỞ MÀN VÒNG PLAYOFF
491
00:33:48,818 --> 00:33:52,280
Ở Boston, khán giả đến kín sân
để xem cuộc đấu giành chức vô địch NBA
492
00:33:52,363 --> 00:33:55,366
giữa đội St. Louis Hawks
và Boston Celtics.
493
00:33:57,201 --> 00:33:58,453
Russell xoay người.
494
00:33:59,620 --> 00:34:01,039
Loạt trận tuyệt vời.
495
00:34:01,122 --> 00:34:04,083
Bill Russell… trận càng khó,
ông ấy chơi càng hay.
496
00:34:04,167 --> 00:34:07,253
Tôi lên rổ bốn lần. Ông ấy
chặn được hai quả đầu,
497
00:34:07,336 --> 00:34:09,338
tôi trượt hai quả còn lại
vì mải nhìn ông ấy.
498
00:34:11,883 --> 00:34:14,385
Loạt đấu, và năm đầu tiên của Russell,
499
00:34:14,469 --> 00:34:17,472
đi đến những phút cuối cùng của Trận Bảy.
500
00:34:18,097 --> 00:34:20,349
Cuối hiệp bốn, tỷ số hòa.
501
00:34:20,433 --> 00:34:24,145
Russell đi từ phải sang trái,
thả bóng vào. Phá vỡ thế cân bằng!
502
00:34:24,228 --> 00:34:26,731
Macauley cầm bóng, ở ngoài vòng tròn.
503
00:34:26,814 --> 00:34:29,901
Chuyền cho Pettit ở gần rổ,
anh lao vào, bị Russell phạm lỗi.
504
00:34:29,984 --> 00:34:33,488
Anh bước lên vạch với cơ hội gỡ hòa.
505
00:34:34,906 --> 00:34:38,618
Anh đã sẵn sàng. Anh ấy nhún, ném.
Bóng liếm vành rổ và vào!
506
00:34:38,701 --> 00:34:42,038
Trong trận đó,
có hai pha bóng hay nhất tôi từng xem.
507
00:34:42,121 --> 00:34:43,456
Pha đầu tiên là của Russell.
508
00:34:43,539 --> 00:34:45,833
Tỷ số hòa, thời gian đang cạn dần,
509
00:34:45,917 --> 00:34:48,461
và đội Celtics dẫn bóng xuống.
Bên trái là Cousy.
510
00:34:48,544 --> 00:34:52,215
Cousy chuyền dài cho anh ấy,
anh ấy phải bắt và nhồi rổ
511
00:34:52,298 --> 00:34:55,968
trong cùng một thao tác.
Anh ấy không đưa được bóng vào rổ.
512
00:34:56,052 --> 00:34:59,680
Không được! Martin lấy rebound.
Martin lên giữa sân.
513
00:34:59,764 --> 00:35:01,516
Giờ St. Louis kiểm soát bóng,
514
00:35:01,599 --> 00:35:04,519
và một đường chuyền
đến cho một người mà với một pha đi bóng,
515
00:35:04,602 --> 00:35:06,813
định lên rổ kết thúc trận đấu.
516
00:35:07,396 --> 00:35:10,399
Và anh chàng Coleman này
đứng trước mọi người.
517
00:35:10,483 --> 00:35:14,320
Jack Coleman đang lao lên như chớp,
sẽ có một pha phản công nhanh.
518
00:35:14,403 --> 00:35:17,198
Tôi tập trung
di chuyển nhanh hết sức có thể.
519
00:35:17,281 --> 00:35:19,534
Bill Russell đang chạy.
520
00:35:20,034 --> 00:35:22,203
Và Russell lướt vèo qua tôi.
521
00:35:22,286 --> 00:35:26,666
Anh lên rổ, bị chặn bởi Russell!
Pha bóng quá ấn tượng của Bill Russell!
522
00:35:28,459 --> 00:35:32,463
Nếu thành công, họ sẽ dẫn điểm
khi trận đấu chỉ còn ba, bốn giây.
523
00:35:32,547 --> 00:35:36,259
Được rồi, tỷ số là 113 đều
sau hiệp phụ thứ nhất…
524
00:35:36,843 --> 00:35:39,762
Pha bóng xuất sắc tiếp theo
là của Alex Hannum,
525
00:35:39,846 --> 00:35:42,223
khi chỉ còn một giây, họ gọi hội ý.
526
00:35:42,306 --> 00:35:43,933
Jim Lostcutoff ném phạt thành công.
527
00:35:44,016 --> 00:35:47,770
Celts dẫn hai điểm
nhưng Hawks có thời gian cho một cú ném.
528
00:35:47,854 --> 00:35:50,815
Đội Hawks tập trung quanh
cầu thủ-HLV Alex Hannum.
529
00:35:50,898 --> 00:35:54,318
Hannum nói:
"Tôi sẽ ném bóng đến cuối sân".
530
00:35:54,402 --> 00:35:58,406
"Tôi sẽ ném đập bảng. Pettit,
anh tóm lấy, nhét vào. Làm thế nhé".
531
00:36:01,534 --> 00:36:03,161
Anh ấy có cú ném hoàn hảo.
532
00:36:04,745 --> 00:36:08,499
Tôi nhảy lên, bắt và ném rổ
khi đang trên không trung.
533
00:36:09,709 --> 00:36:12,378
Thành công. Trừ việc tôi ném trượt.
534
00:36:13,296 --> 00:36:15,506
Và trận đấu kết thúc với pha bóng đó!
535
00:36:16,299 --> 00:36:19,552
Và đội Celtics
giành danh hiệu vô địch đầu tiên.
536
00:36:19,635 --> 00:36:23,264
Và với tôi,
chức vô địch đầu tiên tôi được công bố.
537
00:36:28,895 --> 00:36:30,855
Chúng tôi rất vui, chức vô địch đầu tiên.
538
00:36:31,522 --> 00:36:35,067
Đội Red Sox lâu lắm chưa vô địch,
đội Bruins cũng thế,
539
00:36:35,693 --> 00:36:37,904
đội Patriots hồi đó còn chưa tồn tại.
540
00:36:43,618 --> 00:36:45,161
Thế nên sau trận đấu,
541
00:36:46,746 --> 00:36:49,707
Red nói: "Ta hãy cạo râu nhé".
542
00:36:50,541 --> 00:36:52,877
Tôi quên mất chuyện đó
đến khi vào phòng thay đồ,
543
00:36:52,960 --> 00:36:56,714
và HLV mang ra dao và kem cạo râu.
544
00:36:57,548 --> 00:37:00,551
Tối hôm đó,
tôi thật sự trở thành một phần của đội.
545
00:37:01,552 --> 00:37:04,263
CELTICS GIÀNH DANH HIỆU, TỶ SỐ 125-123
546
00:37:04,347 --> 00:37:08,517
CELTICS GIÀNH DANH HIỆU NBA ĐẦU TIÊN
547
00:37:13,064 --> 00:37:15,399
Sau một năm đầu tiên thắng lợi,
548
00:37:15,483 --> 00:37:19,987
Bill và Rose quyết định
định cư ở khu vực Boston là an toàn nhất.
549
00:37:20,738 --> 00:37:22,573
Họ mua một căn nhà ở Reading.
550
00:37:24,408 --> 00:37:28,162
Reading là khu ngoại ô,
phần lớn là dân lao động, bảo thủ.
551
00:37:28,246 --> 00:37:31,540
Russell sống ở Reading
trong suốt sự nghiệp ở Celtics,
552
00:37:31,624 --> 00:37:34,919
nhưng ông chưa bao giờ thấy
yên ổn và được chào đón ở đó.
553
00:37:37,046 --> 00:37:40,633
Ông hay than phiền
về việc bị dân địa phương quấy rối.
554
00:37:40,716 --> 00:37:44,971
Họ bị bám theo quanh thị trấn,
bọn phá hoại đạp đổ thùng rác quanh nhà.
555
00:37:45,680 --> 00:37:48,391
Khi tôi mới chuyển đến
Reading, Massachusetts,
556
00:37:48,474 --> 00:37:50,726
chúng tôi là gia đình da đen đầu tiên.
557
00:37:50,810 --> 00:37:53,145
Cứ mỗi khi bố tôi đi thi đấu xa,
558
00:37:53,229 --> 00:37:57,275
bọn "gấu mèo" lại đến đánh đổ thùng rác.
559
00:37:57,358 --> 00:38:00,444
Cứ sáng ra là rác rưởi lại đầy quanh sân.
560
00:38:00,528 --> 00:38:03,656
Bố tôi đến đồn cảnh sát
và nói: "Khi tôi xa nhà,
561
00:38:03,739 --> 00:38:07,618
có kẻ đến chọc phá vợ tôi,
đánh đổ thùng rác".
562
00:38:07,702 --> 00:38:11,122
Họ nói: "Chúng tôi
làm gì được bọn 'gấu mèo' đâu".
563
00:38:11,956 --> 00:38:15,835
Nên tôi đến chính quyền bang
564
00:38:15,918 --> 00:38:17,753
và xin giấy phép sở hữu súng.
565
00:38:21,799 --> 00:38:24,593
Và đột nhiên,
bọn "gấu mèo" không quay lại nữa.
566
00:38:27,388 --> 00:38:29,974
Boston đáng ra là
một thành phố cấp tiến về chủng tộc.
567
00:38:30,057 --> 00:38:34,145
Nó có danh tiếng từ thế kỷ 19
là "Athens của Mỹ".
568
00:38:34,228 --> 00:38:36,772
Nhưng Russell nhận ra
cái văn hóa địa phương
569
00:38:36,856 --> 00:38:40,443
mà dân lao động da trắng không vừa lòng
với sự xuất hiện của người da đen.
570
00:38:41,277 --> 00:38:42,570
Boston là
571
00:38:43,863 --> 00:38:45,072
thành phố
572
00:38:46,240 --> 00:38:49,660
ít cấp tiến nhất NBA khi tôi đến đó.
573
00:38:49,744 --> 00:38:51,871
Ông không cần đến Boston
mới biết chuyện đó.
574
00:38:51,954 --> 00:38:54,373
Đó là nước Mỹ thập niên 50.
575
00:38:54,457 --> 00:38:57,835
…bốn, sáu, tám,
chúng tôi không muốn hợp nhất!
576
00:38:57,918 --> 00:39:01,172
Hai, bốn, sáu, tám,
chúng tôi không muốn hợp nhất!
577
00:39:01,255 --> 00:39:03,466
TRƯỜNG DA TRẮNG CHO DÂN DA TRẮNG KKKK
578
00:39:05,426 --> 00:39:09,597
Russell cố tìm sự an ủi
trước những bạo loạn chủng tộc
579
00:39:09,680 --> 00:39:13,809
không đơn thuần bằng việc chơi bóng,
mà cả liên tục giành chiến thắng.
580
00:39:14,727 --> 00:39:18,189
CELTICS THẮNG TRẬN THỨ BA LIÊN TIẾP,
ĐÁNH BẠI PHILADELPHIA 106-92
581
00:39:18,272 --> 00:39:19,815
CELTS ĐÈ BẸP NY
582
00:39:19,899 --> 00:39:23,903
Celtics làm gỏi mọi đối thủ
trong suốt mùa giải 1957-58,
583
00:39:23,986 --> 00:39:27,990
biến 22 rebound mỗi trận của Russell
thành điểm số dễ dàng.
584
00:39:29,492 --> 00:39:32,119
Họ có vẻ cầm chắc một danh hiệu NBA nữa.
585
00:39:32,203 --> 00:39:35,498
CELTICS XẾP CỬA TRÊN TRƯỚC HAWKS
KHI CUỘC CHIẾN DANH HIỆU NBA BẮT ĐẦU
586
00:39:37,083 --> 00:39:39,960
Chào các fan bóng rổ.
Johnny Most đang ngồi trên sân,
587
00:39:40,044 --> 00:39:43,005
và chào mừng các bạn
đến với loạt trận tranh vô địch năm 1958
588
00:39:43,089 --> 00:39:45,132
giữa đội Hawks và Celtics.
589
00:39:46,384 --> 00:39:49,553
Ở nửa sau của Trận Ba,
khi tỷ số đang là hòa,
590
00:39:49,637 --> 00:39:52,473
Russell nhảy lên
chặn một cú ném và tiếp đất sai,
591
00:39:52,556 --> 00:39:55,601
làm rách gân và nứt xương mắt cá.
592
00:39:59,897 --> 00:40:02,108
Chúng tôi không muốn Bill gặp xui xẻo,
593
00:40:02,191 --> 00:40:05,986
nhưng chắc chắn chúng tôi không hề buồn
khi anh ấy bị bong mắt cá.
594
00:40:06,070 --> 00:40:10,032
Tôi bị bong gân nặng
và phải nghỉ vài trận.
595
00:40:10,574 --> 00:40:13,369
Russell quay trở lại
trong Trận Sáu ở St. Louis,
596
00:40:13,452 --> 00:40:16,288
khi Celtics đang bị dẫn trước 2-3,
597
00:40:16,831 --> 00:40:19,250
nhưng vẫn phải cà nhắc vì mắt cá chân đau.
598
00:40:19,750 --> 00:40:22,962
Pettit gần rổ.
Chuyền cho Tom Heinsohn, hai điểm dễ dàng.
599
00:40:23,045 --> 00:40:26,006
Pettit lao vào,
Russell cũng không cản nổi.
600
00:40:27,800 --> 00:40:30,636
Macauley cầm bóng. Và tất cả kết thúc!
601
00:40:31,512 --> 00:40:36,016
Chức vô địch thuộc về đội St. Louis Hawks
với 50 điểm của Bob Pettit.
602
00:40:37,309 --> 00:40:38,978
Chúng tôi thua sau sáu trận.
603
00:40:39,061 --> 00:40:43,274
Nhưng chúng tôi biết sự khác biệt giữa
phong độ và đẳng cấp.
604
00:40:43,357 --> 00:40:47,736
Đẳng cấp là mãi mãi,
còn phong độ chỉ là tạm thời.
605
00:40:48,696 --> 00:40:51,490
Và chúng tôi biết
thất bại này chỉ là tạm thời.
606
00:40:52,241 --> 00:40:57,329
Nên năm sau, chúng tôi phải cố
thắng nhiều trận nhất có thể.
607
00:40:57,413 --> 00:41:00,082
Ai cũng có nhiệt huyết, bắt đầu từ Arnold.
608
00:41:00,166 --> 00:41:02,501
…cầm bóng, Mendy! Một lần nhé?
609
00:41:02,585 --> 00:41:04,879
HUẤN LUYỆN VIÊN ĐỘI CELTICS, 1950-1966
610
00:41:06,088 --> 00:41:07,506
Red khá máu lửa.
611
00:41:08,382 --> 00:41:12,595
Ông không muốn bắt tay
đối thủ trước trận đấu.
612
00:41:12,678 --> 00:41:14,096
Ta ghét họ!
613
00:41:14,930 --> 00:41:17,766
Arnold có lẽ hơi máu chiến quá
614
00:41:17,850 --> 00:41:20,269
nhưng ông không muốn cùng tồn tại,
615
00:41:20,352 --> 00:41:22,146
mà muốn hạ gục đối thủ.
616
00:41:22,897 --> 00:41:26,400
Năm tiếp theo, mùa giải 1958-59,
617
00:41:26,484 --> 00:41:29,612
Celtics kết thúc
mùa giải chính với thành tích số một.
618
00:41:29,695 --> 00:41:32,656
Chúng tôi có thể chơi
bất cứ kiểu bóng rổ nào.
619
00:41:32,740 --> 00:41:34,366
Đua ghi điểm với bất cứ ai,
620
00:41:35,117 --> 00:41:38,037
hoặc chơi chậm và chặt chẽ với bất cứ ai,
621
00:41:38,787 --> 00:41:40,247
kiểu gì cũng chơi được.
622
00:41:43,876 --> 00:41:48,464
Red tạo nên một đội hình trẻ
mà ông hy vọng có thể cùng tiến bộ.
623
00:41:52,801 --> 00:41:55,846
Sau cuộc tuyển chọn,
Red gọi tôi lên và tuyên bố:
624
00:41:56,347 --> 00:42:00,059
"Tôi đã chọn Sam Jones
từ Đại học Trung tâm North Carolina".
625
00:42:00,142 --> 00:42:03,145
"Anh chàng này thì sao, Russ?
Tốt cho đội chứ?"
626
00:42:04,146 --> 00:42:08,442
Tôi nói: "Sam Jones là gã quái nào?"
"Hắn là dân Schvartze mà".
627
00:42:08,526 --> 00:42:10,736
Đó là từ người Do Thái
dùng để gọi người da đen.
628
00:42:10,819 --> 00:42:15,282
"Tôi tưởng cậu quen cậu ta".
Tôi nói: "Red, sao tôi quen hết được".
629
00:42:16,492 --> 00:42:17,576
Dù quen hay không,
630
00:42:17,660 --> 00:42:21,997
chắc chắn Sam Jones sẽ là
một cầu thủ lớn".
631
00:42:23,290 --> 00:42:26,502
Điều buồn cười là,
Sam lúc nào cũng như một ông già.
632
00:42:27,086 --> 00:42:31,048
Sam Jones không nhận được
sự công nhận xứng đáng.
633
00:42:31,131 --> 00:42:34,218
Ai hiểu môn này đều biết
Sam biết xoay chuyển cục diện.
634
00:42:34,301 --> 00:42:38,639
Bạn không biết anh ấy sẽ làm gì,
nhưng bạn biết anh ấy sẽ ghi được điểm.
635
00:42:40,015 --> 00:42:42,851
Bạn không muốn
đối đầu với anh ấy chút nào.
636
00:42:42,935 --> 00:42:46,814
Anh ấy không bao giờ do dự khi ném,
và ném là không bao giờ trượt.
637
00:42:51,694 --> 00:42:56,282
Red cũng tái hợp Bill
với bạn cùng phòng thời đại học, KC Jones.
638
00:42:57,741 --> 00:43:01,161
Phóng viên luôn hỏi
mục đích của Red khi cho KC vào.
639
00:43:01,245 --> 00:43:05,124
Họ nói: "Cho cậu ta vào làm gì?
Cậu ta chẳng làm được gì cả".
640
00:43:05,207 --> 00:43:08,627
Red bập xì gà, thở ra một làn khói xanh,
641
00:43:08,711 --> 00:43:11,880
và nói: "Này, KC Jones,
điều duy nhất tôi biết
642
00:43:11,964 --> 00:43:15,092
là cứ khi nào đưa cậu ta vào,
đội lại vượt lên".
643
00:43:16,260 --> 00:43:19,388
Bóng bị chặn bởi KC Jones
và đội Celtics tấn công.
644
00:43:20,139 --> 00:43:23,601
Tôi nghĩ KC là hậu vệ phòng ngự
giỏi nhất tôi từng thấy.
645
00:43:27,438 --> 00:43:30,941
Red xây dựng văn hóa đội
xoay quanh cá tính của các cầu thủ,
646
00:43:31,025 --> 00:43:33,152
cho phép họ là chính mình.
647
00:43:33,235 --> 00:43:36,322
Ông ấy không chỉ xây dựng
một đội hình chiến thắng.
648
00:43:36,405 --> 00:43:38,407
Mà còn làm một hội anh em gắn bó.
649
00:43:38,490 --> 00:43:41,035
Chúng tôi là gia đình,
và chúng tôi may mắn
650
00:43:41,118 --> 00:43:43,287
khi giữ lại được hạt nhân đó.
651
00:43:43,370 --> 00:43:46,123
Chúng tôi ủng hộ nhau, kéo nhau lên,
652
00:43:46,206 --> 00:43:49,752
và làm hết sức có thể
để thúc đẩy nhau thành công.
653
00:43:51,045 --> 00:43:52,463
Bố tôi yêu các đồng đội,
654
00:43:52,546 --> 00:43:55,257
và theo nhiều cách,
họ như gia đình thứ hai.
655
00:43:56,008 --> 00:43:58,427
Chúng tôi rất quý mến nhau.
656
00:43:58,510 --> 00:44:01,430
Cách tốt nhất
để thể hiện tình cảm là đùa giỡn.
657
00:44:02,640 --> 00:44:04,975
Nếu bạn nói chuyện
với người nào quen Bill Russell,
658
00:44:05,059 --> 00:44:09,521
điều đầu tiên bạn nghĩ đến là tiếng cười.
659
00:44:13,901 --> 00:44:16,153
Ông ấy rất ngạo mạn.
660
00:44:16,236 --> 00:44:17,988
Ông ấy là Bill Russell mà!
661
00:44:18,572 --> 00:44:23,285
Nhưng cũng là một người rất vui tính
thích cười cùng bạn và đùa giỡn.
662
00:44:23,911 --> 00:44:27,956
Điệu cười nổi tiếng của ông ấy
nghe như còn văng vẳng đâu đây.
663
00:44:28,040 --> 00:44:31,710
Tiếng cười của ông ấy rất độc đáo, dễ lây.
664
00:44:31,794 --> 00:44:32,753
Chân thật.
665
00:44:36,840 --> 00:44:37,841
Nó giống như…
666
00:44:42,346 --> 00:44:44,765
Lần đầu nghe thấy tiếng cười đó, tôi nói:
667
00:44:44,848 --> 00:44:48,394
"Anh ấy đang cười mình hay…"
"Anh ấy làm gì thế?"
668
00:44:52,064 --> 00:44:54,775
Làm được ông ấy cười là bạn yên tâm rồi.
669
00:44:58,946 --> 00:45:03,325
Với chuyện tôi cười và nôn ọe, Red
hay nói tôi khiến ông ấy bỏ bóng rổ mất.
670
00:45:05,119 --> 00:45:08,664
Đôi lúc, khi vào trận đấu, tôi bị nôn ọe.
671
00:45:08,747 --> 00:45:11,291
Với tôi, hồi hộp là điều tiên quyết.
672
00:45:11,375 --> 00:45:14,962
Có những người máu lửa đến nỗi,
673
00:45:16,338 --> 00:45:19,091
họ phải tìm cách xả ra sự máu lửa đó
674
00:45:19,174 --> 00:45:22,386
thì mới thoải mái và trình diễn tốt được.
675
00:45:23,053 --> 00:45:26,765
Nôn xong thì tôi ổn,
và nghe thế thôi chứ không tệ đâu.
676
00:45:30,018 --> 00:45:32,771
Tôi nhớ một trận
khi chúng tôi đang khởi động.
677
00:45:32,855 --> 00:45:34,314
Tôi nói: "Cậu biết đấy,
678
00:45:34,398 --> 00:45:38,402
Russell quên nôn rồi".
Nên tôi gọi cả đội rời khỏi sân.
679
00:45:38,485 --> 00:45:41,196
Tôi nói: "Tất cả quay lại phòng thay đồ".
680
00:45:41,280 --> 00:45:44,074
Tôi quay lại và nói: "Russell, đi nôn đi".
681
00:45:44,783 --> 00:45:47,411
Cậu ấy nôn, chúng tôi quay lại
và giành chiến thắng.
682
00:45:47,494 --> 00:45:52,040
Chúng tôi nghe thấy anh ấy vào và nghĩ:
"Ơn Chúa là anh ấy nôn rồi!"
683
00:45:52,124 --> 00:45:55,878
Thế tức là anh ấy đã sẵn sàng.
Anh ấy sẽ có một trận đấu áp đảo.
684
00:45:58,922 --> 00:46:01,175
Cuối mùa giải 58-59,
685
00:46:01,258 --> 00:46:04,178
đội Celtics có thêm
một cơ hội giành chức vô địch.
686
00:46:05,471 --> 00:46:09,558
Cuộc đụng độ đầu tiên
giữa Celtics và Lakers diễn ra năm 1959.
687
00:46:09,641 --> 00:46:12,644
Lakers lúc đó ở Minneapolis,
nên nó bị lãng quên,
688
00:46:12,728 --> 00:46:16,356
nhưng đó là bắt đầu
của sự thống trị của Celtics trước Lakers.
689
00:46:16,440 --> 00:46:20,360
Boston vừa thắng ba trận liền,
nên đây là trận sống còn với Lakers.
690
00:46:21,361 --> 00:46:25,073
Ở Trận Bốn, Russell
không để ai giành được bóng,
691
00:46:25,157 --> 00:46:27,117
kiếm được 30 rebound.
692
00:46:27,826 --> 00:46:31,872
Bob Cousy tiến về rổ
khi Boston gia tăng áp lực.
693
00:46:31,955 --> 00:46:34,500
Celtics thắng 118-113.
694
00:46:34,583 --> 00:46:38,253
Lần đầu đội của Auerbach
thắng trắng trong chung kết.
695
00:46:38,337 --> 00:46:41,423
Sự vượt trội của Celtics
trong trận chung kết 1959
696
00:46:41,507 --> 00:46:43,759
chứng tỏ cả đội đã thật sự đạt độ chín
697
00:46:43,842 --> 00:46:46,428
và đưa Bill quay lại làm nhà vô địch.
698
00:46:46,512 --> 00:46:51,308
CELTICS THẮNG 4 TRẬN LIÊN TIẾP
ĐỂ GIÀNH DANH HIỆU THỨ 2 TRONG 3 NĂM
699
00:46:51,892 --> 00:46:54,728
Lúc đó, tôi rất yêu sự nghiệp của mình.
700
00:46:54,812 --> 00:46:58,774
Tôi yêu nó lắm, yêu từng phút giây của nó.
701
00:47:07,032 --> 00:47:10,452
Đó là thời gian
cực kỳ tuyệt vời và huy hoàng với tôi.
702
00:48:03,088 --> 00:48:07,217
Năm đó, giải MVP của NBA
không được trao cho Russell,
703
00:48:07,301 --> 00:48:09,303
mà là Bob Pettit của đội Hawks.
704
00:48:10,178 --> 00:48:15,142
Nhưng ở Boston, rõ ràng Bill Russell
đã trở thành MVP của đội Celtics.
705
00:48:15,976 --> 00:48:19,271
Tôi luôn biết cậu ấy
bắt rebound tốt, chuyền tốt,
706
00:48:19,354 --> 00:48:21,398
nhưng không biết
cậu ấy có tố chất thủ lĩnh.
707
00:48:22,274 --> 00:48:25,652
Nhiều người không biết là
cậu ấy giành hết tâm sức vào chiến thắng,
708
00:48:26,236 --> 00:48:29,156
vào xây dựng cấu trúc đội.
709
00:48:29,823 --> 00:48:32,200
Mấu chốt là ông là người chiến thắng.
710
00:48:32,284 --> 00:48:36,622
Thế nên ông cảm thấy
mình nên nhận được sự tôn trọng
711
00:48:36,705 --> 00:48:40,250
dựa trên những gì họ đạt được
với tư cách tập thể.
712
00:48:40,334 --> 00:48:43,712
Trước đó, Bob Cousy là thủ lĩnh,
nhưng chắc chắn tiếp theo là Bill.
713
00:48:44,212 --> 00:48:47,049
Bob đến đó, anh ấy là ngôi sao của đội.
714
00:48:47,132 --> 00:48:52,304
Anh ấy có thể nói: "Này, tôi là ngôi sao".
Nhưng anh ấy lại nói: "Hãy cùng cố gắng".
715
00:48:52,387 --> 00:48:53,430
- Cùng nhau?
- Ừ.
716
00:48:54,097 --> 00:48:56,808
Tôi là đầu tàu khi anh ấy đến Boston,
717
00:48:56,892 --> 00:48:58,894
rồi anh ấy trở thành đầu tàu,
718
00:48:58,977 --> 00:49:03,148
nhưng truyền thông không có
sự công nhận xứng đáng vai trò đầu tàu đó.
719
00:49:04,524 --> 00:49:08,028
Trước khi du đấu,
Bob Cousy bị bong gân mắt cá chân.
720
00:49:09,404 --> 00:49:12,574
Chúng tôi đi du đấu năm trận liên tiếp.
721
00:49:13,867 --> 00:49:16,203
Russell muốn chứng tỏ
cậu ấy không cần Cousy.
722
00:49:16,286 --> 00:49:19,581
Chắc cậu ấy cản được 9.000 cú ném.
Thật không tin nổi.
723
00:49:19,665 --> 00:49:21,875
LaRusso nhảy lên, Russell chặn lại!
724
00:49:22,501 --> 00:49:23,877
Đội thắng cả năm trận.
725
00:49:25,212 --> 00:49:29,591
Chúng tôi quay lại Boston.
Tít báo: "Tối nay Cousy sẽ chơi chứ?"
726
00:49:30,717 --> 00:49:33,220
COUSY NGHỈ MÀ CELTICS VẪN THẮNG
727
00:49:33,303 --> 00:49:35,889
CELTICS VẪN BẤT BẠI
DÙ COUSY NGHỈ
728
00:49:35,973 --> 00:49:38,809
FAN SẼ CHỨNG TỎ
COUSY VẪN LÀ SỐ MỘT
729
00:49:38,892 --> 00:49:40,560
Lớn lên ở Boston,
730
00:49:40,644 --> 00:49:43,105
bộ đôi Russell-Cousy này
731
00:49:43,188 --> 00:49:46,233
là bộ đôi chiến thắng
trong thể thao chuyên nghiệp
732
00:49:46,316 --> 00:49:48,151
duy nhất ở khu phố tôi.
733
00:49:51,196 --> 00:49:53,448
RUSSELL - VĨ ĐẠI
HEINSOHN - VĨ ĐẠI HƠN
734
00:49:53,532 --> 00:49:55,158
COUSY - VĨ ĐẠI NHẤT
18 ĐIỂM
735
00:49:57,828 --> 00:50:01,832
Số người hâm mộ Celtics tăng lên,
mà sự công nhận dành cho Bill thì không.
736
00:50:04,459 --> 00:50:07,754
Bill Russell không nhận được
sự công nhận đầy đủ
737
00:50:07,838 --> 00:50:11,133
mà ông đáng được nhận,
bởi lý do đơn giản, ông là người da đen.
738
00:50:11,216 --> 00:50:12,926
Chỉ đơn giản thế thôi.
739
00:50:13,010 --> 00:50:16,346
Các nhà báo cực kỳ thiếu tôn trọng ông.
740
00:50:16,430 --> 00:50:18,849
Khi cánh nhà báo toàn là da trắng,
741
00:50:18,932 --> 00:50:20,767
với những sự thiên vị,
742
00:50:20,851 --> 00:50:25,063
đặc biệt khi viết về
làn sóng người da đen thứ nhất và thứ hai,
743
00:50:25,564 --> 00:50:27,441
điều đó thật tồi tệ.
744
00:50:28,358 --> 00:50:35,073
Có những gã ủng hộ da trắng nhiệt thành
dùng rất nhiều từ đó khi trao đổi riêng.
745
00:50:35,157 --> 00:50:39,536
Tôi chắc chắn là có ảnh hưởng
đến bài báo họ viết. Thật tệ hại.
746
00:50:40,078 --> 00:50:43,331
"VĐV da đen ngu dốt lắm.
Họ chỉ biết chơi bóng thôi".
747
00:50:43,415 --> 00:50:46,918
"Họ không có đầu óc.
Họ chỉ biết chạy và nhảy".
748
00:50:48,336 --> 00:50:50,756
Họ nhắc đến cái ban công,
749
00:50:50,839 --> 00:50:54,051
ví dụ như, ở sân Boston Garden
là "thiên đường mọi".
750
00:50:54,134 --> 00:50:56,303
Bạn nghe chuyện đó ở khu báo chí.
751
00:50:56,386 --> 00:50:59,014
Chưa có nhiều
cầu thủ da đen trong giải đấu.
752
00:50:59,097 --> 00:51:02,893
Đó là cuộc chơi của người da trắng,
nhà báo và khán giả da trắng.
753
00:51:02,976 --> 00:51:05,395
Và thị trấn này chưa "sẵn sàng" cho Bill.
754
00:51:06,021 --> 00:51:09,608
Xe ông ấy hỏng giữa cơn bão,
người ta phóng qua.
755
00:51:09,691 --> 00:51:13,612
Họ biết ông ấy là ai.
Ông ấy là Bill Russell cơ mà.
756
00:51:13,695 --> 00:51:17,908
Mọi người phóng qua và bấm còi
thay vì dừng lại giúp ông.
757
00:51:17,991 --> 00:51:20,077
Thử hình dung
xe của Larry Bird bị hỏng đi.
758
00:51:20,160 --> 00:51:23,914
Sẽ có cả huyện người đến xin giúp Larry.
759
00:51:25,832 --> 00:51:29,211
Nếu những gì Russell gặp phải
trên đường phố Boston là gió ngược,
760
00:51:29,294 --> 00:51:31,880
thì ông sắp gặp phải giông tố trên sân.
761
00:51:33,381 --> 00:51:36,843
Mùa trước, đội Celts
giành danh hiệu NBA thứ hai,
762
00:51:36,927 --> 00:51:38,720
nhưng rắc rối đang nhen nhóm.
763
00:51:40,388 --> 00:51:42,808
Rắc rối có cái tên Wilt Chamberlain,
764
00:51:42,891 --> 00:51:46,812
người khiến cả Russell trông còn lùn.
Wilt Cây Sào cao 2m18.
765
00:51:50,273 --> 00:51:51,650
Tôi thật may mắn.
766
00:51:51,733 --> 00:51:54,277
Tôi bắt đầu chơi với dân chuyên nghiệp
767
00:51:54,361 --> 00:51:58,281
từ hồi cuối cấp hai và đầu cấp ba.
768
00:51:58,782 --> 00:52:01,159
Nên tôi đã quen đánh bại họ dễ dàng.
769
00:52:02,160 --> 00:52:05,664
Nên tôi biết
tôi có thể chơi chuyên nghiệp khá tốt,
770
00:52:05,747 --> 00:52:07,082
ngay từ độ tuổi nhỏ.
771
00:52:07,582 --> 00:52:10,836
Wilt Chamberlain,
là một trong những VĐV vĩ đại nhất
772
00:52:10,919 --> 00:52:12,754
mọi thời đại, trong bất cứ môn nào.
773
00:52:13,839 --> 00:52:16,800
Anh chàng này là một siêu VĐV
774
00:52:16,883 --> 00:52:20,428
với chiều cao 2m18 và cân nặng 122kg.
775
00:52:21,346 --> 00:52:25,225
Wilt Chamberlain chính là Shaq
trước khi có Shaq,
776
00:52:25,308 --> 00:52:28,436
nếu Shaq cũng là VĐV cấp độ Olympic.
777
00:52:28,520 --> 00:52:31,314
Khi bạn cao hơn 2m10 và nặng trên 120kg,
778
00:52:31,398 --> 00:52:34,067
tôi nghĩ bạn sẽ áp đảo trong khu dưới rổ.
779
00:52:34,151 --> 00:52:35,694
Nếu không có Wilt,
780
00:52:35,777 --> 00:52:39,156
sẽ không có Magic, không có Bird,
không có MJ.
781
00:52:40,991 --> 00:52:44,911
Lời mời bóng rổ đầu tiên dành cho Wilt
lại không đến từ NBA.
782
00:52:46,329 --> 00:52:47,622
Với sức hút mới,
783
00:52:47,706 --> 00:52:51,501
đội Harlem Globetrotters
có thêm 20% fan vào năm 1958.
784
00:52:51,585 --> 00:52:54,880
Đội biểu diễn nổi tiếng này,
do Abe Saperstein thành lập,
785
00:52:54,963 --> 00:52:57,424
có vô số fan trên khắp thế giới.
786
00:52:58,717 --> 00:53:01,845
Khi bạn là cậu bé, hay cậu bé da đen nữa,
787
00:53:01,928 --> 00:53:04,431
đội Harlem Globetrotters
giống như thiên đường vậy.
788
00:53:05,223 --> 00:53:09,144
Wilt đồng ý đóng vai nghiêm túc trong
các màn tấu hài của đội Globetrotters.
789
00:53:09,936 --> 00:53:13,148
Họ gửi cho tôi một bản
của tờ séc trị giá 100.000 đô.
790
00:53:13,231 --> 00:53:17,402
Họ đề nghị tôi 100.000 đô
để đi lưu diễn với họ trong sáu tháng.
791
00:53:17,485 --> 00:53:20,572
Với người như các anh thì
kiếm số tiền đó dễ thôi, nhưng tôi? Này.
792
00:53:20,655 --> 00:53:24,159
Vì 100.000 đô, tôi sẵn sàng
nhảy từ tòa Empire State xuống.
793
00:53:26,912 --> 00:53:29,372
Với ông tôi và thế hệ của ông,
794
00:53:29,456 --> 00:53:32,542
đội Harlem Globetrotters
là cái gì đó đáng tự hào.
795
00:53:32,626 --> 00:53:36,838
Họ đi lưu diễn khắp đất nước,
luôn đánh bại đội Washington Generals.
796
00:53:37,589 --> 00:53:42,469
Nhưng cộng đồng trí thức da màu
có chỉ trích là họ chỉ là bọn hề.
797
00:53:43,261 --> 00:53:46,681
Thật ra, họ là sự mở rộng
của Mantan Moreland
798
00:53:46,765 --> 00:53:49,809
và các nhân vật Black Sambo khác.
799
00:53:50,560 --> 00:53:53,563
Với một số người da màu,
họ từ người hùng trở thành
800
00:53:53,647 --> 00:53:55,690
kẻ kéo lùi thành tựu da màu.
801
00:53:56,483 --> 00:54:00,111
Năm 1956, Bill Russell
nhận được một lời đề nghị hậu hĩnh
802
00:54:00,195 --> 00:54:02,906
từ đội Globetrotters
lúc vẫn đang học đại học.
803
00:54:02,989 --> 00:54:06,618
Họ tiếp cận Bill Russell:
"Cậu muốn có tiền, đến với bọn tôi!"
804
00:54:06,701 --> 00:54:09,537
Russell, đúng kiểu của mình,
đáp: "Còn lâu".
805
00:54:10,121 --> 00:54:14,334
Bố tôi nói: "Con trai tôi sẽ không bao giờ
chơi cho đội Globetrotters".
806
00:54:14,417 --> 00:54:17,379
"Nó là cầu thủ bóng rổ số một thế giới".
807
00:54:17,462 --> 00:54:18,922
"Nó không phải tên hề".
808
00:54:19,005 --> 00:54:22,884
"Sao tôi phải đến với họ
khi tôi đang là VĐV Olympic?"
809
00:54:22,968 --> 00:54:26,972
"Tôi là người chiến thắng.
Tôi không cần nó để chứng tỏ bản thân".
810
00:54:28,723 --> 00:54:31,476
Wilt cũng không cần phải chứng tỏ điều gì.
811
00:54:31,559 --> 00:54:34,062
Sau khi hợp đồng một năm
với Globetrotters kết thúc,
812
00:54:34,145 --> 00:54:38,566
Wilt tham gia NBA năm 1959
với đội Philadelphia Warriors.
813
00:54:39,276 --> 00:54:42,988
Các fan bóng rổ đang chờ đợi
anh sẽ thi đấu thế nào,
814
00:54:43,071 --> 00:54:46,241
nhất là trước
các cầu thủ như Bill Russell.
815
00:54:46,324 --> 00:54:48,285
Anh đã cảm thấy sẵn sàng chưa?
816
00:54:48,368 --> 00:54:53,039
Tôi nghĩ tôi sẽ cân tài cân sức
với gần như bất cứ ai trong giải.
817
00:54:56,626 --> 00:54:59,504
Đội Warriors trước đó
có một mùa giải thất bại,
818
00:54:59,587 --> 00:55:01,840
nhưng Wilt đem chiến thắng đến cho họ.
819
00:55:04,384 --> 00:55:09,723
Khi Wilt mới vào giải,
anh ấy đã có những chỉ số tuyệt vời.
820
00:55:11,016 --> 00:55:14,978
Anh ghi trung bình
37 điểm và 27 rebound mỗi trận,
821
00:55:15,478 --> 00:55:18,356
và đội Philadelphia
đột nhiên thành ứng cử viên.
822
00:55:18,440 --> 00:55:20,483
Wilt Cây Sào chơi cực cháy.
823
00:55:24,571 --> 00:55:26,323
Cou ghi điểm khi nào anh ấy muốn.
824
00:55:26,406 --> 00:55:29,576
Anh ấy mạnh mẽ
và nhảy cao hơn bất cứ ai trong giải.
825
00:55:29,659 --> 00:55:32,954
Khi đã đưa được bóng đến rổ,
không ai cản được anh ấy.
826
00:55:33,038 --> 00:55:34,205
Đó là bất khả thi.
827
00:55:36,791 --> 00:55:40,128
Cuộc đụng độ đầu tiên của hai đội
trong mùa giải chính là trên sân Boston.
828
00:55:40,211 --> 00:55:41,796
RUSSELL, HẬU VỆ NGÔI SAO
CỦA CELTIC, ĐỐI ĐẦU VỚI WILT
829
00:55:41,880 --> 00:55:44,841
Vé sân Garden bán hết
nhiều tháng trước trận,
830
00:55:44,924 --> 00:55:47,510
và các khán đài đã chật kín
từ trước khi khởi động.
831
00:55:52,974 --> 00:55:55,226
CUỘC ĐỤNG ĐỘ ĐẦU TIÊN GIỮA BILL VÀ WILT
07/11/1959
832
00:55:55,727 --> 00:55:59,522
Khi đội Philadelphia ra sân,
sự phấn khích tăng vọt.
833
00:56:00,648 --> 00:56:04,486
Âm thanh chói tai.
Tôi nhìn vào tay anh ấy và tôi biết.
834
00:56:04,569 --> 00:56:07,489
"Gã này cầm quả bóng rổ
như bóng chày vậy".
835
00:56:08,615 --> 00:56:12,535
Chúng tôi biết sẽ gặp rắc rối,
và Russell sẽ gặp rắc rối.
836
00:56:15,413 --> 00:56:17,874
Tôi nghĩ anh ấy cao hơn tôi ít nhất 13cm.
837
00:56:19,125 --> 00:56:23,213
Và tôi tự hỏi: "Nên nhìn vào mắt anh ấy
hay không nên ngước lên?"
838
00:56:25,590 --> 00:56:28,385
Tôi nói: "Chà, mình cứ nhìn thẳng vậy".
839
00:56:29,803 --> 00:56:31,513
Nên tôi nhìn vào ngực anh ấy.
840
00:56:32,514 --> 00:56:34,015
Thế không được đâu.
841
00:56:39,396 --> 00:56:42,232
Hai cầu thủ vĩ đại nhất
trong cùng một kỷ nguyên
842
00:56:42,315 --> 00:56:45,902
đối đầu với nhau lần đầu tiên.
843
00:57:08,133 --> 00:57:09,759
Chamberlain ghi điểm,
844
00:57:09,843 --> 00:57:14,931
đấu với Russell như bất cứ trung phong nào
trong giải, nhưng Russell không kém cạnh.
845
00:57:16,641 --> 00:57:19,811
Thời nay, với cầu thủ to như thế,
ta phải double-team.
846
00:57:19,894 --> 00:57:24,399
Trong các đoạn clip tôi xem,
ông Russell kèm một-một,
847
00:57:24,482 --> 00:57:26,943
nên ông phải dùng mẹo, dùng vật lý.
848
00:57:28,695 --> 00:57:32,031
Russell nhận ra anh ấy sẽ không thể
849
00:57:32,115 --> 00:57:35,785
ngăn cản Chamberlain
nếu không làm những điều khác thường.
850
00:57:36,995 --> 00:57:41,541
Bạn thấy Bill đặt mình vào vị trí
để cố cản bóng.
851
00:57:41,624 --> 00:57:46,921
Đồng thời, bạn thấy
những tính toán trong đầu Wilt,
852
00:57:47,005 --> 00:57:49,299
cố đáp trả những gì Bill định làm.
853
00:57:50,216 --> 00:57:52,469
Tôi biết tôi không thể cản anh ấy.
854
00:57:54,012 --> 00:57:58,349
Nhưng tôi có thể làm chậm anh ấy.
Đó là cách tốt nhất tôi nghĩ ra.
855
00:58:00,018 --> 00:58:04,105
Tôi nghĩ tôi ghi hơn 20 điểm
và hơn 20 rebound.
856
00:58:05,190 --> 00:58:09,694
Và tôi nghĩ anh ấy có trận đấu rất tốt,
hơn 20 rebound và 30 điểm.
857
00:58:11,070 --> 00:58:13,573
Và cả hai đều có nhiều cú block.
858
00:58:15,909 --> 00:58:18,745
Trận đó, mọi chỉ số
nghiêng về Chamberlain…
859
00:58:18,828 --> 00:58:20,038
GIỌNG CỦA RED AUERBACH
860
00:58:20,121 --> 00:58:22,248
…trừ một cái, đó là tỷ số.
861
00:58:28,338 --> 00:58:29,547
WILT KHÔNG CHỊU LÙI BƯỚC
862
00:58:31,716 --> 00:58:36,221
CÂY SÀO BỊ RUSSELL DỒN VÀO THẾ BÍ
TRONG CUỘC ĐỤNG ĐỘ ĐẦU TIÊN
863
00:58:50,443 --> 00:58:53,696
Đầu thập niên 60,
NBA mong thu hút thêm fan
864
00:58:53,780 --> 00:58:56,324
với các trận du đấu
biểu diễn tiền mùa giải.
865
00:58:56,824 --> 00:58:59,452
Năm 1961, đội Celtics và Hawks
866
00:58:59,536 --> 00:59:01,871
đồng ý thi đấu ở Lexington, Kentucky.
867
00:59:03,164 --> 00:59:05,041
Và vé bán hết veo!
868
00:59:05,124 --> 00:59:08,419
Lần đầu tiên họ đưa
10.000 người vào sân đó.
869
00:59:09,045 --> 00:59:12,840
Buổi sáng trận đấu, đội Celtics
nhận phòng ở khách sạn Phoenix.
870
00:59:13,341 --> 00:59:17,679
Nhưng Lexington, như đa số
thành phố miền Nam, vẫn bị phân tách.
871
00:59:18,263 --> 00:59:20,473
Chúng tôi đi xuống tầng dưới
872
00:59:20,557 --> 00:59:23,476
và nhân viên sau quầy nói với chúng tôi:
873
00:59:23,560 --> 00:59:25,812
"Ở đây không phục vụ người da đen".
874
00:59:25,895 --> 00:59:28,648
Ở cùng khách sạn
mà không được ăn cùng nhau.
875
00:59:28,731 --> 00:59:30,149
Nên tôi quyết định,
876
00:59:30,233 --> 00:59:33,736
và các cầu thủ khác
đồng lòng với tôi, là không thi đấu.
877
00:59:33,820 --> 00:59:36,072
Tôi bảo Red chúng tôi sẽ đi.
878
00:59:36,155 --> 00:59:39,242
Ông ấy nói: "Đợi đã.
Để tôi xem có chuyện gì".
879
00:59:40,410 --> 00:59:41,828
Arnold nhấc điện thoại,
880
00:59:41,911 --> 00:59:45,623
gọi quản lý quán cà phê
và nói: "Họ là khách!"
881
00:59:45,707 --> 00:59:48,126
"Cứ khách là phải phục vụ".
882
00:59:48,209 --> 00:59:53,381
Nên chúng tôi quay lại và họ nói:
"Chúng tôi đã được cho phép phục vụ".
883
00:59:54,507 --> 00:59:59,095
Russ nói: "Đùa thôi.
Chúng tôi không ở khách sạn".
884
00:59:59,178 --> 01:00:01,764
Thế là họ nói: "Không phục vụ được đâu!"
885
01:00:01,848 --> 01:00:04,475
"Chúng tôi không phục vụ
người da đen ở khách sạn".
886
01:00:04,559 --> 01:00:09,397
Nên cuối cùng chúng tôi
thu dọn đồ đạc rồi ra đi.
887
01:00:10,857 --> 01:00:11,941
Tôi bảo Red,
888
01:00:12,025 --> 01:00:15,820
tôi muốn đội Celtics chơi trận đấu
và hiểu rõ rằng,
889
01:00:15,903 --> 01:00:19,407
những cầu thủ da đen nói:
"Chúng tôi không chơi với điều kiện này".
890
01:00:19,490 --> 01:00:21,701
Tôi gọi đội bên kia
891
01:00:21,784 --> 01:00:25,038
và nói các cầu thủ da đen
đội Celtics sẽ không chơi.
892
01:00:25,538 --> 01:00:30,001
Thế nên các cầu thủ da đen đội kia
cũng quyết định không chơi.
893
01:00:31,586 --> 01:00:36,132
Một phiên bản toàn trắng của đội Celtics
và Hawks chơi ở Lexington tối hôm đó.
894
01:00:36,758 --> 01:00:41,387
Truyền thông kêu gào
là họ phải bị treo giò, bị phạt,
895
01:00:41,471 --> 01:00:44,599
họ khiến đồng đội thất vọng,
thế là ăn cướp tiền
896
01:00:44,682 --> 01:00:47,226
vì họ được trả lương mà không thi đấu.
897
01:00:47,310 --> 01:00:49,020
Và Bill nói rất rõ.
898
01:00:49,103 --> 01:00:52,273
"Nếu còn thế nữa,
chúng tôi vẫn sẽ làm như thế".
899
01:00:52,357 --> 01:00:56,694
Ông vẫn thuộc
làn sóng những cầu thủ da đen đầu tiên.
900
01:00:56,778 --> 01:01:01,574
Ông nhận thức rõ
gánh nặng chủng tộc đặt lên vai mình,
901
01:01:01,658 --> 01:01:05,328
phải đại diện không chỉ cho mình,
mà cho cả cộng đồng.
902
01:01:06,579 --> 01:01:11,793
Thế hệ VĐV bây giờ tiếp bước điều đó.
Giờ chúng tôi có nơi riêng để lên tiếng.
903
01:01:11,876 --> 01:01:13,961
Chúng tôi sẽ đăng tweet ở nhà hàng.
904
01:01:14,045 --> 01:01:16,881
Kiểu: "Khoan,
không định phục vụ chúng tôi à?"
905
01:01:16,964 --> 01:01:19,884
Chúng tôi sẽ đăng lên Twitter ngay.
906
01:01:19,967 --> 01:01:20,968
Tôi sướng quen rồi.
907
01:01:21,052 --> 01:01:24,430
Tôi không hiểu nổi cảm giác
khi vào khách sạn và họ nói:
908
01:01:24,514 --> 01:01:27,433
"Anh không được ngủ ở đây.
Anh ngủ ở phía sau".
909
01:01:27,517 --> 01:01:31,020
Tôi không hiểu cảm giác khi nhìn thấy
vòi nước dành riêng cho người da trắng.
910
01:01:31,104 --> 01:01:33,106
Đa số những cầu thủ bây giờ,
911
01:01:33,731 --> 01:01:37,402
không thể chịu nổi
một phần mười những gì ông ấy đã trải qua.
912
01:01:40,363 --> 01:01:46,786
Trớ trêu là cùng lúc với việc
phải chịu phân biệt bên ngoài sân,
913
01:01:46,869 --> 01:01:50,498
cầu thủ da đen
lại ngày càng vượt trội trong bóng rổ.
914
01:01:51,666 --> 01:01:52,917
Đầu thập niên 60,
915
01:01:53,000 --> 01:01:56,129
NBA trở thành
môn thể thao chính thống ở Mỹ.
916
01:01:56,212 --> 01:01:59,090
Đó là kỷ nguyên của phát triển thương mại.
917
01:01:59,632 --> 01:02:01,926
Một yếu tố quan trọng là sự xuất hiện
918
01:02:02,009 --> 01:02:04,637
của những siêu sao người Mỹ gốc Phi.
919
01:02:04,721 --> 01:02:07,932
Oscar Robertson, Elgin Baylor.
920
01:02:08,015 --> 01:02:11,102
Họ là những cầu thủ bóng rổ rất xuất sắc.
921
01:02:11,894 --> 01:02:15,398
Sự bổ sung của rất nhiều
cầu thủ da đen vĩ đại vào giải đấu
922
01:02:15,481 --> 01:02:17,358
tiếp tục khiến nó thăng hoa.
923
01:02:18,651 --> 01:02:21,821
Những người này giúp nâng tầm bóng rổ,
924
01:02:22,363 --> 01:02:26,868
tôi gọi đó là nét đẹp cầu thủ da đen.
"Làm sao thể hiện bản thân trong trận?"
925
01:02:32,290 --> 01:02:35,376
Công chúng giành sự ham mê lớn
với sự kình địch
926
01:02:35,460 --> 01:02:37,545
giữa hai trung phong da đen vĩ đại.
927
01:02:37,628 --> 01:02:40,715
Báo chí và các fan
và mọi người thúc đẩy nó lên.
928
01:02:40,798 --> 01:02:42,258
Đó là cuộc đối đầu tuyệt vời.
929
01:02:42,341 --> 01:02:44,385
BILL: 'KÈM WILT
GIỐNG NHƯ THAM GIA CHIẾN TRANH'
930
01:02:44,469 --> 01:02:45,970
WILT: 'BILL GIỐNG NHƯ VÕ SĨ GIÁC ĐẤU'
931
01:02:46,053 --> 01:02:49,849
NBA sử dụng Bill và Wilt
để quảng bá, và nó thành công.
932
01:02:51,934 --> 01:02:54,312
Họ lôi kéo khán giả đến sân.
933
01:02:54,395 --> 01:02:58,608
Ta gọi đó là sự phấn khích, sự quảng bá
để thu hút khán giả.
934
01:02:59,150 --> 01:03:01,736
Vé ra đến đâu
là tự bán hết đến đấy ở cả hai thành phố.
935
01:03:02,612 --> 01:03:06,240
Thế là tốt cho báo chí,
tốt cho việc thu hút khán giả,
936
01:03:06,324 --> 01:03:09,869
nhưng ta không bận tâm họ viết gì,
ta chỉ muốn chiến thắng.
937
01:03:10,703 --> 01:03:12,872
Đối đấu với Chamberlain không dễ.
938
01:03:15,374 --> 01:03:20,671
Wilt mới chơi hai năm,
nhưng đã là cầu thủ vượt trội nhất.
939
01:03:22,465 --> 01:03:24,675
Anh ấy kiểm soát trận đấu.
940
01:03:25,802 --> 01:03:31,098
Mùa đó, anh ấy ghi trung bình
50 điểm một trận.
941
01:03:31,766 --> 01:03:34,018
Bạn có hình dung nổi không?
942
01:03:34,101 --> 01:03:39,232
Suốt 13 năm thi đấu, tôi làm được một lần,
và phải mất tận bốn hiệp phụ đấy!
943
01:03:40,316 --> 01:03:45,696
Và trong một trận với đội New York Knicks,
tháng 3/1962, Wilt đã vượt qua chính mình,
944
01:03:46,405 --> 01:03:49,575
lập kỷ lục mà đa số đồng tình
sẽ không bao giờ bị phá.
945
01:03:50,159 --> 01:03:52,119
Ghi được 100 điểm.
946
01:03:53,412 --> 01:03:56,916
Sau trận đó, mỗi đêm,
ai cũng hướng đến 100 điểm.
947
01:03:58,042 --> 01:04:03,339
Trong mắt công chúng, kẻ thách thức
duy nhất với Wilt là Bill Russell.
948
01:04:05,299 --> 01:04:07,635
Truyền thông xoáy vào câu chuyện đó,
949
01:04:07,718 --> 01:04:10,972
và áp lực thể hiện
đặt lên vai hai người khổng lồ.
950
01:04:12,431 --> 01:04:15,017
Dường như với tôi, cứ mỗi Chủ nhật,
951
01:04:16,394 --> 01:04:19,522
chúng tôi bị phơi trần
trên sóng truyền hình quốc gia.
952
01:04:19,605 --> 01:04:23,943
Và nếu tôi chơi một trận bình thường,
tôi sẽ bị chỉ trích thậm tệ.
953
01:04:24,026 --> 01:04:26,404
Với anh ấy là ghi 60 hay 65 điểm.
954
01:04:27,238 --> 01:04:30,241
Wilt và Bill có một sự ganh đua.
955
01:04:30,324 --> 01:04:34,579
Bạn không thể so sánh với bây giờ.
Thời đó rất khác.
956
01:04:34,662 --> 01:04:38,624
Người ta không xác định được
ai là người tốt, ai là kẻ xấu,
957
01:04:38,708 --> 01:04:41,627
vì Chamberlain sống hòa đồng hơn nhiều.
958
01:04:41,711 --> 01:04:43,629
Anh ấy dễ tiếp cận hơn nhiều.
959
01:04:43,713 --> 01:04:46,757
Theo kiểu mà người da đen thích hơn.
960
01:04:46,841 --> 01:04:48,217
Rồi ở góc bên này,
961
01:04:48,301 --> 01:04:51,637
ta có Bill Russell,
một người da đen đe dọa hơn.
962
01:04:51,721 --> 01:04:54,807
"Không biết anh ấy
có thích chúng ta không nữa".
963
01:04:56,392 --> 01:05:01,355
Vào cuối mùa giải 61-62,
Wilt lại một lần nữa cố chứng tỏ
964
01:05:01,439 --> 01:05:04,358
anh có thể đưa đội Warriors
vượt qua vạch đích
965
01:05:04,442 --> 01:05:06,152
và phế ngôi Celtics.
966
01:05:09,697 --> 01:05:12,533
Bill có thể là siêu sao
trong thời của mình,
967
01:05:12,617 --> 01:05:16,287
nhưng ông tiếp cận theo cách
mình chỉ là một trong năm người.
968
01:05:16,370 --> 01:05:20,249
Còn Wilt thì: "Tôi là Wilt Chamberlain.
Tôi ở đây. Tôi sẽ ghi 100 điểm".
969
01:05:20,333 --> 01:05:24,128
"Các anh làm gì thì làm, tôi sẽ thắng".
Đó là cách tiếp cận khác.
970
01:05:24,962 --> 01:05:27,340
Cả hai chiến lược đều hiệu quả.
971
01:05:27,423 --> 01:05:30,927
Đội của Bill hạ đo ván Warriors
trong trận mở màn,
972
01:05:31,010 --> 01:05:32,178
nhưng ở Trận Hai,
973
01:05:32,261 --> 01:05:35,389
chuỗi ghi điểm không thể cản phá
của Wilt đưa cặp đấu về cân bằng.
974
01:05:35,473 --> 01:05:40,561
Điều tôi phải làm là rèn mình
để không bao giờ đua chỉ số với anh ấy.
975
01:05:41,562 --> 01:05:44,649
Trong cặp đấu đó,
Russell thường vào phòng thay đồ.
976
01:05:44,732 --> 01:05:48,152
Anh ấy nói: "Tôi sẽ đối phó với Wilt".
977
01:05:48,235 --> 01:05:51,364
"Tôi sẽ mất rất nhiều công sức
cho việc đó,
978
01:05:51,447 --> 01:05:54,951
nên các anh phải vươn lên dẫn trước đấy".
979
01:05:56,285 --> 01:06:00,373
Sau khi cố cướp bóng từ Wilt,
nhảy trước mặt anh ấy,
980
01:06:00,456 --> 01:06:03,042
chơi sau lưng anh ấy,
khiến anh ấy mất trụ,
981
01:06:03,125 --> 01:06:05,586
và phải cố ghi điểm bằng cú ném khó,
982
01:06:05,670 --> 01:06:09,632
không còn gì anh ấy chưa làm trên sân.
983
01:06:09,715 --> 01:06:13,135
Nhưng để tôi nói thế này.
Sau khi Russell ra chiêu,
984
01:06:13,928 --> 01:06:16,597
Wilt như một người đàn ông giận dữ.
985
01:06:17,181 --> 01:06:20,017
Cuộc chiến nhỏ diễn ra,
Chamberlain ở giữa.
986
01:06:20,101 --> 01:06:26,357
Và cuối cùng anh ấy ghi 35 điểm,
nhưng một nửa số trận đó, chúng tôi thắng.
987
01:06:26,440 --> 01:06:28,818
CELTICS ĐÈ BẸP
SAM JONES, WILT ĐỤNG ĐỘ
988
01:06:28,901 --> 01:06:33,489
Thống kê cá nhân của ông
có thể không trội hơn Wilt.
989
01:06:33,572 --> 01:06:35,783
Nhưng xét cho cùng,
990
01:06:35,866 --> 01:06:41,872
ông luôn nghĩ không quan trọng
mình chơi thế nào, ghi bao nhiêu điểm,
991
01:06:41,956 --> 01:06:45,084
miễn là cuối cùng
có thể tuyên bố: "Ta đã thắng".
992
01:06:47,086 --> 01:06:51,298
Khi tỷ số là 3-3,
chiến thắng có thể thuộc về bất cứ ai.
993
01:06:52,508 --> 01:06:55,636
Khi chung kết miền Đông năm 1962
đưa về tỷ số hòa,
994
01:06:55,720 --> 01:06:59,724
Trận Bảy càng làm sâu sắc sự tương phản
giữa Chamberlain và Russell.
995
01:07:00,725 --> 01:07:02,351
Chamberlain thật tuyệt vời.
996
01:07:03,936 --> 01:07:07,773
Nhưng Russell có tinh thần cạnh tranh
của một con sư tử.
997
01:07:07,857 --> 01:07:11,610
Bất cứ điều gì cần để chiến thắng,
anh ấy đều đáp ứng được.
998
01:07:11,694 --> 01:07:16,198
Trận đấu quy về
một hay hai tình huống ở cuối trận.
999
01:07:17,575 --> 01:07:19,660
Và điều nực cười là ở đây.
1000
01:07:20,244 --> 01:07:24,290
Ở Boston, chúng tôi
hoàn toàn tin tưởng vào Bill Russell.
1001
01:07:24,373 --> 01:07:26,959
Chà, đến giờ trận đấu kịch tính quá!
1002
01:07:27,043 --> 01:07:29,879
Chỉ còn 13 giây, và tỷ số đang hòa,
1003
01:07:29,962 --> 01:07:32,256
đội Celtics có cơ hội kết thúc nó.
1004
01:07:32,339 --> 01:07:35,926
Cousy lao sang bên phải, quay lại về giữa.
1005
01:07:36,594 --> 01:07:39,680
Heinsohn, lao ra biên.
Ném không thành công.
1006
01:07:39,764 --> 01:07:42,892
Bóng không vào rổ.
Philadelphia kiểm soát bóng.
1007
01:07:43,476 --> 01:07:45,478
Giờ là cơ hội của đội Warriors.
1008
01:07:45,978 --> 01:07:49,982
Và họ chỉ có một kế hoạch.
Đưa bóng đến tay Wilt.
1009
01:07:51,025 --> 01:07:52,735
Russell chơi quá hay!
1010
01:07:52,818 --> 01:07:55,821
Và đó là dấu hiệu cho thấy
anh muốn thắng thế nào.
1011
01:07:55,905 --> 01:07:57,239
Bóng về tay Boston.
1012
01:07:59,533 --> 01:08:04,205
Trong khoảnh khắc định đoạt trận đấu,
Bill biết phải giao cho ai cú ném cuối.
1013
01:08:05,915 --> 01:08:07,875
Sam Jones ném xa.
1014
01:08:10,628 --> 01:08:14,131
Thời gian đã hết,
và đội Boston Celtics vô địch một lần nữa!
1015
01:08:17,009 --> 01:08:19,011
Bill Russell từng nói:
1016
01:08:19,095 --> 01:08:21,972
"Nếu muốn vô địch một mình,
1017
01:08:22,056 --> 01:08:23,849
thì hãy chơi quần vợt".
1018
01:08:23,933 --> 01:08:29,480
"Nếu muốn chiến thắng như một gia đình,
phải đặt mình vào tập thể".
1019
01:08:29,563 --> 01:08:34,819
CELTICS LOẠI WARRIORS,
CHUẨN BỊ ĐẤU VỚI LOS ANGELES LAKERS
1020
01:08:34,902 --> 01:08:36,612
Để có chức vô địch tiếp theo,
1021
01:08:36,695 --> 01:08:39,907
Celtics phải đánh bại
một đối thủ quen thuộc nhưng đã mạnh hơn.
1022
01:08:42,451 --> 01:08:45,663
Đội Lakers đã chuyển
từ Minneapolis sang Los Angeles,
1023
01:08:45,746 --> 01:08:48,791
và có một cặp đôi ngôi sao mới nổi.
1024
01:08:52,461 --> 01:08:54,088
Tôi là Jerry West
1025
01:08:54,171 --> 01:08:56,841
và việc tôi từng làm là…
1026
01:08:57,800 --> 01:09:00,386
Cái môn thể thao điên rồ
mà phải dẫn bóng là gì nhỉ?
1027
01:09:00,469 --> 01:09:01,595
Bóng rổ, đúng rồi.
1028
01:09:02,721 --> 01:09:06,267
Hot Rod Hundley
chuyền sau lưng cho Jerry West.
1029
01:09:06,350 --> 01:09:08,894
West nhảy ném và tiếp tục ghi điểm.
1030
01:09:10,479 --> 01:09:14,817
Jerry là cầu thủ tuyệt vời.
Một trong những cầu thủ tấn công hay nhất
1031
01:09:14,900 --> 01:09:17,695
mà phòng thủ cũng xuất sắc không kém.
1032
01:09:17,778 --> 01:09:19,613
Jerry West là lựa chọn số một ở draft,
1033
01:09:19,697 --> 01:09:23,701
một trong những tay ném vĩ đại
và kiên cường nhất mọi thời đại.
1034
01:09:24,785 --> 01:09:27,454
Los Angeles gọi anh là
Ngài Xoay chuyển tình thế.
1035
01:09:27,538 --> 01:09:31,625
Cuối trận mà đưa bóng cho Jerry
là yên tâm có điểm.
1036
01:09:37,339 --> 01:09:40,509
Đấu với Celtics
không hề khiến tôi lo lắng.
1037
01:09:41,635 --> 01:09:44,096
Đấu với tôi thì họ khó thắng lắm.
1038
01:09:44,180 --> 01:09:47,433
Đội cũng có Elgin Baylor,
một cầu thủ rất đáng xem.
1039
01:09:47,933 --> 01:09:50,895
Chưa có tiền phong nào
giỏi hơn Elgin Baylor.
1040
01:09:50,978 --> 01:09:54,231
Người ta không nhớ Elgin giỏi thế nào.
Anh ấy không thể cản nổi.
1041
01:09:54,315 --> 01:09:58,736
Elgin là Dr. J trước khi có Dr. J.
Là Michael trước khi có Michael.
1042
01:10:01,280 --> 01:10:06,327
Trong Trận Năm ở chung kết NBA 1962,
Baylor đã gồng gánh cả đội,
1043
01:10:06,410 --> 01:10:09,747
ghi 61 điểm,
kỷ lục trong một trận chung kết.
1044
01:10:10,456 --> 01:10:13,542
Bạn có sự tự tin là mình có thể làm được.
1045
01:10:13,626 --> 01:10:16,545
Tất cả các cầu thủ vĩ đại
đều có sự tự tin đó.
1046
01:10:17,880 --> 01:10:21,258
Trận thứ bảy quyết định
kéo khán giả đến kín sân Garden.
1047
01:10:24,261 --> 01:10:29,433
Trận thứ bảy năm 1962 với Lakers
luôn được gọi là trận đấu của Selvy.
1048
01:10:29,516 --> 01:10:32,937
Khi còn lại năm giây,
và tỷ số đang là 100 đều,
1049
01:10:33,020 --> 01:10:34,647
đội Lakers được cầm bóng.
1050
01:10:35,564 --> 01:10:38,108
Selvy là hậu vệ còn lại
cùng với Jerry West.
1051
01:10:38,192 --> 01:10:40,110
Tôi kèm Selvy ở giữa sân,
1052
01:10:40,194 --> 01:10:43,739
và Selvy thoát khỏi tôi, lao về góc.
1053
01:10:45,324 --> 01:10:47,826
Anh ấy ném cú đó
chín trên mười lần là vào.
1054
01:10:47,910 --> 01:10:50,204
Ba giây, hai, Selvy ném!
1055
01:10:50,913 --> 01:10:53,374
Không được, rebound… Hiệp phụ!
1056
01:10:55,167 --> 01:10:59,588
Bill Russell đã quỳ xuống
trên sân vì xúc động.
1057
01:10:59,672 --> 01:11:03,467
Trong hiệp phụ, Russell lúc đó đã kiệt sức
ghi thêm được sáu điểm
1058
01:11:03,550 --> 01:11:05,469
để đưa Celtics lên dẫn trước mong manh.
1059
01:11:08,347 --> 01:11:11,850
Giờ là Baylor. Và lỗi, tôi nghĩ,
thuộc về Frank Ramsey.
1060
01:11:12,643 --> 01:11:16,397
Anh rời trận đấu với 23 điểm.
Gene Guarilia vào sân.
1061
01:11:17,606 --> 01:11:20,859
Anh chàng Gene Guarilia này
chưa được vào sân bao giờ.
1062
01:11:20,943 --> 01:11:22,236
Chưa từng được chơi.
1063
01:11:22,861 --> 01:11:26,156
Nên Red không có lựa chọn.
Ông đưa Guarilia kèm Elgin.
1064
01:11:26,240 --> 01:11:28,033
Baylor đây. Guarilia đang kèm.
1065
01:11:28,117 --> 01:11:30,828
Baylor quay lưng, ném, trượt.
Rebound, Russell!
1066
01:11:31,912 --> 01:11:35,040
Baylor đang bị Guarilia kèm.
Selvy nỗ lực tip-in.
1067
01:11:35,124 --> 01:11:36,583
Rebound, Sam Jones!
1068
01:11:39,378 --> 01:11:42,840
Chuyện là cậu ấy sợ đến nỗi
không dám cử động.
1069
01:11:42,923 --> 01:11:46,385
Khi Elgin lừa bóng, cậu ấy
không cử động hay phản ứng. Cứ đứng đó.
1070
01:11:46,885 --> 01:11:48,804
Hoàn toàn chặn đứng Elgin.
1071
01:11:48,887 --> 01:11:51,473
Ngoài, không được. Rebound. Lỗi được thổi.
1072
01:11:52,933 --> 01:11:55,686
Lỗi của Baylor.
Thế là hết với Elgin Baylor.
1073
01:11:56,186 --> 01:11:59,523
Khán giả đứng lên
vỗ tay tán thưởng Elgin Baylor.
1074
01:12:01,025 --> 01:12:05,154
Russell chạy sang
và bắt tay một cầu thủ vĩ đại,
1075
01:12:05,237 --> 01:12:06,238
Elgin Baylor.
1076
01:12:06,947 --> 01:12:10,242
Khi đã kiểm soát trận đấu,
Cousy câu giờ thành công
1077
01:12:10,326 --> 01:12:12,536
với cú dẫn bóng tay phải biểu tượng.
1078
01:12:13,996 --> 01:12:16,540
Anh ấy đang câu giờ, thời gian cạn dần,
1079
01:12:16,623 --> 01:12:19,001
và trận đấu kết thúc!
1080
01:12:24,757 --> 01:12:27,343
Với Bill Russell, 30 điểm,
1081
01:12:27,426 --> 01:12:30,971
và 40, tôi nhắc lại, 40 rebound.
1082
01:12:31,597 --> 01:12:33,932
Một trận bóng rổ tuyệt vời.
1083
01:12:35,309 --> 01:12:39,521
Trong phòng thay đồ,
theo truyền thống là có tắm bia ăn mừng.
1084
01:12:39,605 --> 01:12:41,857
Chức vô địch thứ năm cho Russell,
1085
01:12:41,940 --> 01:12:44,943
và Celtics đã trở thành một triều đại.
1086
01:12:45,569 --> 01:12:49,281
DANH HIỆU THỨ NĂM TRONG SÁU NĂM
1087
01:12:54,828 --> 01:12:59,875
Ở mức độ nào đó với Russell,
ông sống trong giấc mơ Mỹ ở thập niên 60.
1088
01:12:59,958 --> 01:13:01,335
Một ngôi nhà ở ngoại ô,
1089
01:13:01,418 --> 01:13:04,254
có ba đứa con nhỏ,
một người vợ yêu thương,
1090
01:13:04,338 --> 01:13:06,840
có công việc tốt, xe đẹp.
1091
01:13:06,924 --> 01:13:11,053
Tất cả những thứ cần thiết
cho một cuộc sống thịnh vượng.
1092
01:13:13,972 --> 01:13:18,268
Bill và Rose đã thân thuộc hơn
với khu ngoại ô da trắng ở Reading,
1093
01:13:18,352 --> 01:13:21,688
và Reading có quyền tự hào
về công dân nổi tiếng nhất của mình.
1094
01:13:22,189 --> 01:13:25,734
Mùa xuân năm 1963,
thị trấn tổ chức cho Russell
1095
01:13:25,818 --> 01:13:28,695
một buổi tiệc chứng nhận
để thể hiện sự trân trọng của họ.
1096
01:13:29,446 --> 01:13:33,450
Thống nhất là buổi họp thị trấn
hàng năm tháng 03/1963 này
1097
01:13:33,534 --> 01:13:37,454
ban bố sẽ dành riêng một ngày
gọi là ngày Bill Russell.
1098
01:13:37,538 --> 01:13:40,916
Bill, chúng tôi vinh danh anh, Rose
và gia đình anh
1099
01:13:40,999 --> 01:13:45,295
ở Reading hôm nay vì con người anh,
không chỉ là cầu thủ bóng rổ,
1100
01:13:45,796 --> 01:13:51,301
mà là một nhà thể thao, một VĐV,
một người cha, một người của gia đình…
1101
01:13:51,844 --> 01:13:54,805
Với tư cách công dân trọn đời
của thị trấn này,
1102
01:13:54,888 --> 01:13:58,642
tôi muốn nghĩ rằng
một trong những đặc điểm nổi bật của nó
1103
01:13:58,725 --> 01:13:59,852
là sự thân thiện…
1104
01:13:59,935 --> 01:14:03,689
Bà Russell, đây là niềm hân hoan to lớn…
1105
01:14:03,772 --> 01:14:05,149
và tôi rất vinh hạnh…
1106
01:14:05,232 --> 01:14:07,568
Niềm tự hào của chủng tộc, loài người.
1107
01:14:08,152 --> 01:14:11,238
…và cùng ăn với anh và bà Russell.
1108
01:14:11,321 --> 01:14:13,699
Và giờ đến lượt anh phát biểu.
1109
01:14:14,950 --> 01:14:16,160
Cảm ơn rất nhiều.
1110
01:14:17,494 --> 01:14:20,747
Vâng, tối nay tôi lại hồi hộp,
rất hồi hộp.
1111
01:14:20,831 --> 01:14:24,501
Tôi thà đấu với Chamberlain mười lần
hơn là đối mặt điều này.
1112
01:14:25,002 --> 01:14:27,045
Tôi không biết bắt đầu từ đâu nữa.
1113
01:14:27,129 --> 01:14:29,840
Nhưng tôi xin nói,
với tất cả sự chân thành,
1114
01:14:29,923 --> 01:14:31,925
là tôi thấy hơi quá xúc động
1115
01:14:32,509 --> 01:14:35,846
khi thấy nhiều con người tuyệt vời
ở đây tối nay.
1116
01:14:35,929 --> 01:14:39,808
Khiến tôi cảm thấy
đời mình không hoàn toàn uổng phí.
1117
01:14:39,892 --> 01:14:44,688
Tôi đã thật sự nghĩ
sẽ không ai để ý là tôi sống ở đây.
1118
01:14:45,772 --> 01:14:49,651
Và đây là điều tôi sẽ luôn ghi nhớ,
1119
01:14:50,444 --> 01:14:53,113
và tôi chỉ mong có thể sống một cuộc sống
1120
01:14:53,655 --> 01:14:56,074
sẽ luôn khiến các bạn
cảm thấy như thế này với tôi.
1121
01:14:56,825 --> 01:14:59,495
Và tôi rất cảm kích. Cảm ơn.
1122
01:15:01,914 --> 01:15:03,165
Russell rất cảm động.
1123
01:15:03,248 --> 01:15:06,752
Ông cảm thấy: "Cuối cùng
mình cũng được chào đón ở nơi mình sống".
1124
01:15:06,835 --> 01:15:09,671
Vài tuần sau, ông quyết định:
"Hãy gắn bó lâu dài với Reading".
1125
01:15:09,755 --> 01:15:13,509
"Ngôi nhà này đã quá nhỏ với chúng ta,
đã đến lúc tìm nhà khác ở Reading".
1126
01:15:13,592 --> 01:15:16,386
Ông tìm một ngôi nhà
hoành tráng hơn ở phía tây.
1127
01:15:16,887 --> 01:15:18,305
Chưa đầy một tháng sau,
1128
01:15:18,388 --> 01:15:22,518
có tin đồn là tôi muốn mua
một ngôi nhà ở khu vực khác của thị trấn.
1129
01:15:22,601 --> 01:15:24,853
Và hàng xóm phản đối dữ dội.
1130
01:15:24,937 --> 01:15:27,147
Là một VĐV, thậm chí người nổi tiếng,
1131
01:15:27,231 --> 01:15:31,818
anh sống ở thị trấn này là rất tốt,
miễn là đừng sống gần tôi.
1132
01:15:32,486 --> 01:15:34,571
Vợ tôi, Rose, về nhà khóc lóc
1133
01:15:34,655 --> 01:15:37,866
khi chứng kiến cư dân
ký kiến nghị phản đối vụ mua bán.
1134
01:15:37,950 --> 01:15:40,953
"Ta nên quên ngôi nhà đó đi",
Rose nói với tôi.
1135
01:15:41,036 --> 01:15:42,621
"Họ không muốn ta ở đây".
1136
01:15:42,704 --> 01:15:45,832
"Anh mua ngôi nhà đó,
anh là người trả góp".
1137
01:15:45,916 --> 01:15:48,835
"Anh không quan tâm
người ta nghĩ gì", tôi nói.
1138
01:15:48,919 --> 01:15:53,090
"Ai sẽ chơi với con nhà mình?
Hàng xóm da trắng sẽ nói gì với chúng?"
1139
01:15:53,173 --> 01:15:54,007
Rose nói.
1140
01:15:56,552 --> 01:15:58,595
"Anh đang nghĩ cho các con".
1141
01:15:58,679 --> 01:16:02,182
"Nếu để yên cho hành vi đó,
anh không dám nhìn mặt chúng".
1142
01:16:02,266 --> 01:16:05,102
Tôi sẽ không để ai bảo mình
phải sống ở đâu.
1143
01:16:06,061 --> 01:16:10,065
Khi Russell giành được những danh hiệu
và ngày càng nổi tiếng,
1144
01:16:10,148 --> 01:16:14,403
ông biết chiến thắng không bảo vệ mình
khỏi phân biệt chủng tộc.
1145
01:16:20,117 --> 01:16:24,037
Tôi đã phản ứng văn hóa
thiên vị da trắng gần như cả đời mình.
1146
01:16:24,121 --> 01:16:25,664
Nó ở khắp mọi nơi.
1147
01:16:25,747 --> 01:16:27,874
Đó là một cách sống mới.
1148
01:16:27,958 --> 01:16:31,253
Trong thư viện, trên truyền hình,
trên mặt mọi người.
1149
01:16:32,504 --> 01:16:34,881
Ta có cơ hội thành công cao.
1150
01:16:36,133 --> 01:16:38,302
Đẹp từ trong ra ngoài.
1151
01:16:39,928 --> 01:16:42,472
Không thể nổi tiếng nếu không biết ăn mặc.
1152
01:16:44,766 --> 01:16:47,102
Và đó là nét đẹp thật sự.
1153
01:16:50,689 --> 01:16:52,733
Có một số điều người da trắng có thể làm
1154
01:16:52,816 --> 01:16:55,485
mà không để lộ ra thành kiến
khiến tôi bị xúc phạm.
1155
01:16:57,279 --> 01:17:01,116
Tôi dành nhiều thời gian đấu tranh
chống lại thiên vị dưới mọi hình thức.
1156
01:17:02,200 --> 01:17:05,287
Tôi luôn ở thế phòng thủ,
giống như trong bóng rổ.
1157
01:17:06,538 --> 01:17:08,206
Tôi thèm khát được tấn công.
1158
01:17:10,584 --> 01:17:15,339
Sự tiến triển mà Russell trải qua
là điển hình cho nhiều người da đen
1159
01:17:15,422 --> 01:17:18,091
đã nỗ lực để vươn lên, để rồi phải nghĩ:
1160
01:17:18,175 --> 01:17:22,721
"Mình nên lên tiếng để phản kháng những gì
đang xảy ra với mình và chủng tộc".
1161
01:17:24,139 --> 01:17:27,851
"Mình có nên nói gì thêm
ngoài việc đạt thành tựu không?"
1162
01:17:31,021 --> 01:17:37,110
Đây là khởi đầu
của một cuộc tấn công toàn diện
1163
01:17:37,778 --> 01:17:41,657
vào hệ thống phân tách
và phân biệt đối xử.
1164
01:17:42,366 --> 01:17:46,453
Đến năm 1963, khi phong trào dân quyền
được sự ủng hộ,
1165
01:17:46,536 --> 01:17:49,331
Russell đã cam kết gắn bó sâu sắc hơn.
1166
01:17:51,375 --> 01:17:54,461
Có buổi mít tinh lớn,
và Russell dẫn đầu tuần hành
1167
01:17:54,544 --> 01:17:57,798
từ Roxbury, khu của người da đen,
đến Boston Common.
1168
01:18:19,111 --> 01:18:21,613
Vài tháng sau,
National Mall ở Washington, DC,
1169
01:18:21,697 --> 01:18:24,783
là nơi diễn ra
buổi tuần hành lớn nhất lịch sử.
1170
01:18:24,866 --> 01:18:27,119
TUẦN HÀNH Ở WASHINGTON
VÌ CÔNG VIỆC VÀ TỰ DO
1171
01:18:27,202 --> 01:18:30,789
Họ đến cùng người ủng hộ da trắng
từ khắp đất nước.
1172
01:18:30,872 --> 01:18:34,543
Mục tiêu chính của họ,
một chương trình đầy đủ cho dân quyền.
1173
01:18:35,877 --> 01:18:39,923
Sẽ không có thanh thản hay bình yên ở Mỹ
1174
01:18:40,882 --> 01:18:43,885
cho đến khi người da đen
được trao quyền công dân.
1175
01:18:45,178 --> 01:18:48,849
Trong buổi tuần hành, tôi ở cùng khách sạn
1176
01:18:48,932 --> 01:18:51,059
với mục sư Martin Luther King.
1177
01:18:51,143 --> 01:18:53,895
Chúng tôi gặp nhau ở sảnh
và đã trao đổi ngắn.
1178
01:18:53,979 --> 01:18:57,357
Ông ấy mời tôi lên sân khấu
nơi ông có bài diễn văn lớn.
1179
01:18:57,441 --> 01:18:59,484
Và tôi trân trọng từ chối.
1180
01:19:01,319 --> 01:19:05,949
Và lý do tôi từ chối là
họ đã nỗ lực suốt vài năm
1181
01:19:06,032 --> 01:19:09,870
để tổ chức nó,
còn tôi thì chẳng làm gì cả.
1182
01:19:09,953 --> 01:19:12,956
Và sẽ không phù hợp khi tôi lên sân khấu
1183
01:19:13,039 --> 01:19:15,834
và nói: "Nghe này.
Đây là những điều ta đã làm".
1184
01:19:16,334 --> 01:19:17,878
Nên tôi ngồi ở hàng ghế đầu.
1185
01:19:19,004 --> 01:19:22,174
Ta nhớ nó như một buổi dã ngoại,
nhưng nó khiến người ta hoảng sợ.
1186
01:19:22,924 --> 01:19:25,552
Họ đưa lính dù đi bao vây thành phố.
1187
01:19:25,635 --> 01:19:29,222
Họ trữ sẵn huyết tương,
họ tưởng sẽ có một cuộc tắm máu.
1188
01:19:29,306 --> 01:19:32,017
Để tham gia tuần hành cần có sự dũng cảm.
1189
01:19:33,894 --> 01:19:37,439
Tôi nghĩ ở kỷ nguyên
mà Russell chơi bóng rổ,
1190
01:19:38,148 --> 01:19:40,275
thế giới đang trong
một kiểu hỗn loạn khác.
1191
01:19:40,358 --> 01:19:44,821
Không phải là "mất việc", "mất sự nghiệp",
1192
01:19:44,905 --> 01:19:46,406
mà là "mất mạng".
1193
01:19:46,907 --> 01:19:49,284
Có những cuộc gọi đe dọa tôi,
1194
01:19:49,367 --> 01:19:53,288
nói là họ sẽ giết tôi,
sẽ đánh bom nhà tôi.
1195
01:19:54,498 --> 01:19:57,375
Tôi nói: "Khi nào tận số, tôi sẵn sàng".
1196
01:19:57,459 --> 01:20:00,086
CHÚC THƯ CỦA MỘT NGƯỜI BỊ GIẾT
1197
01:20:01,004 --> 01:20:05,675
Medgar Evers đã cống hiến chín năm
đời mình cho cuộc chiến chống phân biệt.
1198
01:20:05,759 --> 01:20:07,761
Giờ anh ấy đã hy sinh.
1199
01:20:07,844 --> 01:20:11,181
Ba mươi bảy tuổi, cựu binh Thế Chiến II,
1200
01:20:11,264 --> 01:20:14,601
giờ là kẻ tử vì đạo trong cuộc đấu tranh
nhằm chấm dứt phân tách.
1201
01:20:18,522 --> 01:20:20,941
Khi Medgar Evers bị bắn,
1202
01:20:21,525 --> 01:20:26,571
chúng tôi tổ chức một lễ tưởng niệm
ở Boston, khu Boston Common.
1203
01:20:27,364 --> 01:20:30,033
Tôi ngồi cạnh Charlie Evers,
anh trai anh ấy,
1204
01:20:30,116 --> 01:20:33,537
tôi nói: "Nếu tôi có thể làm gì,
đây là số của tôi".
1205
01:20:34,246 --> 01:20:39,793
Cậu ấy gọi tôi vào mùa hè năm sau và nói:
"Chúng tôi đang bị sụt nhuệ khí".
1206
01:20:39,876 --> 01:20:43,630
"Sao anh không đến một trại hè
bóng rổ ở Jackson, Mississippi,
1207
01:20:43,713 --> 01:20:46,675
để thể hiện là người ngoài cũng quan tâm?"
1208
01:20:50,053 --> 01:20:53,849
JACKSON, MISSISSIPPI
1209
01:20:53,932 --> 01:20:57,894
Ở Mississippi năm 1964,
ta vẫn nói về đổ máu,
1210
01:20:57,978 --> 01:21:01,731
vẫn nói về… Ý tôi là, thật kinh khủng.
1211
01:21:01,815 --> 01:21:05,527
Nếu Hội đồng Công dân Da trắng,
đảng Ku Klux Klan,
1212
01:21:05,610 --> 01:21:10,115
và… một số nhóm
duy trì chủng tộc da trắng,
1213
01:21:10,198 --> 01:21:13,577
tôi quên tên chính xác rồi,
họ không muốn tham gia vào.
1214
01:21:14,411 --> 01:21:19,374
Và nếu họ được làm theo ý mình,
họ nói giết vài người cũng không phiền.
1215
01:21:19,457 --> 01:21:25,088
Charlie nói với tôi: "Chúng tôi
sẽ không để anh bị mệnh hệ gì".
1216
01:21:26,965 --> 01:21:28,091
Tôi đáp: "Được".
1217
01:21:29,342 --> 01:21:33,471
Anh ấy thông báo
với các thành viên trong đội
1218
01:21:33,555 --> 01:21:36,308
là anh ấy sẽ đến Mississippi.
1219
01:21:36,391 --> 01:21:39,561
Có người nói: "Nơi đó khá nguy hiểm đấy".
1220
01:21:40,145 --> 01:21:43,148
Cousy hay Sharman hay ai đó lên tiếng nói:
1221
01:21:43,231 --> 01:21:46,109
"Bill, cứ đi đi, miễn đừng gây rùm beng".
1222
01:21:46,192 --> 01:21:52,532
Đây là một người
vừa giành chức vô địch NBA,
1223
01:21:53,033 --> 01:21:56,369
danh hiệu MVP,
cao 2m06, da đen, để râu dê,
1224
01:21:56,453 --> 01:22:00,165
đến Mississippi trong Mùa hè Tự do,
và không gây rùm beng?
1225
01:22:00,248 --> 01:22:03,168
Anh ấy nói: "Đó là khi tôi biết
mình gặp rắc rối".
1226
01:22:06,755 --> 01:22:09,507
Anh Russell, điều gì
đưa anh đến Mississippi?
1227
01:22:09,591 --> 01:22:13,136
Anh Evers đây mời tôi đến vài ngày trước,
1228
01:22:13,219 --> 01:22:17,807
và tôi quen anh ấy đã lâu,
nên tôi rất vui được đến đây.
1229
01:22:17,891 --> 01:22:21,227
Tôi đã theo dõi
những chuyện đang diễn ra ở đây,
1230
01:22:21,311 --> 01:22:24,314
và đây là một phần cuộc sống của tôi.
1231
01:22:26,441 --> 01:22:30,362
Mục đích để tôi đến
là để tổ chức trại hè bóng rổ.
1232
01:22:30,862 --> 01:22:34,407
Anh nghĩ sự hiện diện của anh
sẽ làm giảm bớt rắc rối chứ?
1233
01:22:34,491 --> 01:22:37,285
Tôi mong thế.
Mong không khiến tình hình xấu đi.
1234
01:22:37,911 --> 01:22:41,998
Anh nghĩ có thu hút được trẻ em da trắng
đến chơi bóng rổ với trẻ em da đen không?
1235
01:22:42,540 --> 01:22:44,459
Tôi nghĩ là có. Chả có lý do gì lại không.
1236
01:22:45,126 --> 01:22:46,962
Con tôi chơi với trẻ da trắng.
1237
01:22:47,045 --> 01:22:48,838
- Chưa ai bị thương cả.
- Chưa.
1238
01:22:50,048 --> 01:22:51,758
- Rất hân hạnh.
- Cảm ơn.
1239
01:22:52,550 --> 01:22:56,930
Russell tổ chức trại hè ở Jackson
bất chấp những đe dọa tính mạng.
1240
01:22:57,013 --> 01:23:00,058
Vì đi ra ngoài thành phố quá nguy hiểm,
1241
01:23:00,141 --> 01:23:03,228
chuyến đi của Russell
bị buộc phải cắt ngắn.
1242
01:23:03,311 --> 01:23:06,147
Dù vậy, ông đã đi vào tâm bão
1243
01:23:06,231 --> 01:23:09,526
và đã công khai thể hiện lập trường
chống lại khủng bố chủng tộc.
1244
01:23:14,656 --> 01:23:18,201
Phong trào dân quyền hiện nay
đã trở nên trì trệ.
1245
01:23:18,284 --> 01:23:21,538
Chúng ta bỏ qua sự thật là
trách nhiệm thuộc về chúng ta
1246
01:23:21,621 --> 01:23:26,710
để trong hai hay ba năm tới, đảo ngược
những gì đã mất ba thế kỷ để tạo nên.
1247
01:23:26,793 --> 01:23:29,754
Chúng ta phải đảo ngược
cả một cách suy nghĩ,
1248
01:23:29,838 --> 01:23:33,383
và chúng ta chỉ có hai hay ba năm
để thực hiện mục tiêu đó.
1249
01:23:33,466 --> 01:23:37,345
Phải có sự thấu hiểu nhiều hơn
với những người đang đấu tranh.
1250
01:23:37,429 --> 01:23:38,430
Chính những con người,
1251
01:23:38,513 --> 01:23:41,808
người da trắng và da đen,
những người ở trên chiến trường
1252
01:23:41,891 --> 01:23:45,103
ngày này qua đêm khác,
là những chiến binh thực thụ.
1253
01:23:46,062 --> 01:23:49,566
Nhân quyền cũng phức tạp
như bất cứ vấn đề chính trị nào.
1254
01:23:49,649 --> 01:23:51,985
Yếu tố duy nhất tất cả có thể đồng tình
1255
01:23:52,068 --> 01:23:54,279
là vấn đề phải được giải quyết.
1256
01:24:02,996 --> 01:24:07,959
Giữa lúc bất ổn văn hóa, đội Celtics
phải đối mặt với một thay đổi chấn động.
1257
01:24:09,210 --> 01:24:12,130
Bob Cousy, Houdini trên sàn gỗ cứng,
1258
01:24:12,213 --> 01:24:14,966
đội trưởng
và cầu thủ nổi tiếng nhất đội bóng,
1259
01:24:15,050 --> 01:24:17,260
sẽ chơi mùa giải cuối cùng
1260
01:24:19,054 --> 01:24:21,181
CHIA TAY BOB COUSY
1261
01:24:21,264 --> 01:24:25,643
Năm Cousy giải nghệ, anh ấy nói
với chúng tôi: "Đây là năm cuối của tôi".
1262
01:24:25,727 --> 01:24:28,730
Chúng tôi muốn đảm bảo đó là năm vô địch.
1263
01:24:29,606 --> 01:24:34,861
Mùa giải 62-63 là để tôn vinh Bob Cousy,
1264
01:24:34,944 --> 01:24:37,697
với những màn tri ân
ở mọi thành phố Celtics đến thi đấu.
1265
01:24:38,364 --> 01:24:40,241
Biểu ngữ được dựng lên khắp sân Garden,
1266
01:24:40,325 --> 01:24:43,620
"Chúng tôi yêu anh, Cousy".
"Chúng tôi sẽ nhớ anh, Cous".
1267
01:24:44,245 --> 01:24:47,165
Chúng tôi mong Cousy có thể ra đi
với tư cách người chiến thắng.
1268
01:24:47,248 --> 01:24:51,252
Có lẽ tôi thèm muốn chức vô địch này
như chức vô địch đầu tiên.
1269
01:24:52,504 --> 01:24:56,841
Đội làm mọi thứ để đem đến
cho Cousy một chức vô địch nữa.
1270
01:24:57,342 --> 01:24:58,968
Họ vào đến chung kết,
1271
01:24:59,052 --> 01:25:01,721
nơi một đối thủ quen thuộc
và giận dữ đang chờ đợi.
1272
01:25:03,014 --> 01:25:04,516
Đội Celtics hướng tới
1273
01:25:04,599 --> 01:25:08,269
chức vô địch thứ năm liên tiếp
vô tiền khoáng hậu.
1274
01:25:08,353 --> 01:25:11,648
Đội Celtics thất bại
trong việc kết thúc chuỗi trận ở Boston.
1275
01:25:11,731 --> 01:25:16,027
Giờ họ mang tỷ số dẫn trước 3-2
đến Los Angeles cho Trận Sáu.
1276
01:25:17,153 --> 01:25:19,823
Mọi thứ chỉ kịch tính do hoàn cảnh,
1277
01:25:19,906 --> 01:25:24,327
năm cuối của tôi, kết thúc sự nghiệp,
khát khao giành chức vô địch.
1278
01:25:25,620 --> 01:25:28,873
Nếu Cousy hồi hộp
với trận đấu cuối trong sự nghiệp,
1279
01:25:28,957 --> 01:25:30,416
điều đó không thể hiện khi chơi.
1280
01:25:31,501 --> 01:25:33,253
Cousy chuyền cho Russell.
1281
01:25:34,712 --> 01:25:37,715
Chuyền dài cho Sanders.
Nhìn đường bóng kìa!
1282
01:25:38,716 --> 01:25:43,304
Cousy chơi nửa đầu rất bùng nổ,
đưa Celtics lên dẫn trước an toàn.
1283
01:25:44,514 --> 01:25:47,851
Kết thúc nửa đầu trận đấu với tỷ số…
1284
01:25:47,934 --> 01:25:50,937
Cỗ máy Celtics,
được Cousy và Russell tinh chỉnh
1285
01:25:51,020 --> 01:25:54,274
trong suốt bảy năm qua,
hoạt động không một vết xước.
1286
01:25:55,191 --> 01:25:57,318
Krebs kèm Russell, còn Baylor…
1287
01:25:57,819 --> 01:26:01,990
Rồi, đầu hiệp bốn
khi Boston đang dẫn 92-83,
1288
01:26:02,073 --> 01:26:03,158
Cousy ngã xuống.
1289
01:26:04,784 --> 01:26:06,035
Cousy bị đau!
1290
01:26:06,119 --> 01:26:09,622
Đi từ bên này sang bên kia,
có vẻ anh ấy bị đau mắt cá chân trái.
1291
01:26:09,706 --> 01:26:12,709
Đây có thể là cú sốc
đánh sập Boston Celtics.
1292
01:26:13,251 --> 01:26:15,920
Lần đầu tiên
tôi bị thương nặng trong 13 năm.
1293
01:26:16,004 --> 01:26:19,090
Tôi muốn kết thúc tất cả,
nếu có thể, trên sân đấu.
1294
01:26:19,174 --> 01:26:22,010
Có vẻ đó là chấn thương rất nghiêm trọng,
1295
01:26:22,093 --> 01:26:23,469
cách anh ấy ra ngoài…
1296
01:26:23,553 --> 01:26:27,557
Ai cũng nhận ra là thiếu Cousy,
đội sẽ gặp vấn đề.
1297
01:26:29,184 --> 01:26:31,686
West lao vào giữa và ghi điểm!
1298
01:26:33,688 --> 01:26:36,357
Russell kèm Baylor,
nhưng Baylor làm được rồi!
1299
01:26:38,109 --> 01:26:43,531
Không có Bob Cousy,
chúng tôi bắt đầu mất nhịp, và bị lấn át.
1300
01:26:44,949 --> 01:26:47,493
Chúng tôi biết đang chơi với đội hay hơn,
1301
01:26:47,577 --> 01:26:50,663
nhưng chúng tôi nghĩ có thể thắng.
Chúng tôi có cơ hội.
1302
01:26:53,833 --> 01:26:56,419
Red Auerbach đi ngoài đường biên.
1303
01:26:57,962 --> 01:27:02,258
Khi chỉ còn lại bốn phút,
đội Celtics chỉ còn dẫn trước một điểm
1304
01:27:02,342 --> 01:27:04,219
thì chuyện không thể tin nổi xảy ra.
1305
01:27:06,429 --> 01:27:08,306
Bob Cousy quay lại!
1306
01:27:08,932 --> 01:27:10,934
Buddy LeRoux, HLV nổi tiếng của chúng tôi,
1307
01:27:11,017 --> 01:27:14,479
đã chườm đá để nó xẹp đến mức
tôi cảm thấy có thể quay lại
1308
01:27:14,562 --> 01:27:16,522
và kết thúc trận đấu.
1309
01:27:19,108 --> 01:27:21,736
Đội Celtics như được tiếp sinh lực,
củng cố thế dẫn điểm.
1310
01:27:24,572 --> 01:27:27,867
Và trong những giây cuối cùng,
bóng ở trong tay Cousy.
1311
01:27:28,368 --> 01:27:29,577
Một giây nữa.
1312
01:27:29,661 --> 01:27:31,579
Cousy ném nó lên không trung,
1313
01:27:31,663 --> 01:27:34,415
và đội Boston Celtics là nhà vô địch!
1314
01:27:34,499 --> 01:27:36,125
Trận đấu kết thúc.
1315
01:27:41,798 --> 01:27:44,509
Danh hiệu thứ sáu trong bảy mùa giải.
1316
01:27:45,009 --> 01:27:50,265
Tôi rất may mắn trong 13 năm sự nghiệp,
và Chúa đã ban cho tôi điều ước cuối cùng.
1317
01:27:50,765 --> 01:27:53,810
- Tôi sẽ nói…
- Quả là màn giã từ ấn tượng. Chúa ơi!
1318
01:27:53,893 --> 01:27:55,228
Tôi thích lắm.
1319
01:27:55,895 --> 01:28:00,483
Tôi luôn coi Cousy
là đồng đội gần như hoàn hảo.
1320
01:28:01,442 --> 01:28:02,986
Tóm lấy và ôm Russ,
1321
01:28:03,069 --> 01:28:05,780
bạn muốn chia sẻ niềm vui
với một người thân.
1322
01:28:09,742 --> 01:28:13,246
Thế nên, tôi có thể nói rằng,
nếu được làm lại lần nữa,
1323
01:28:13,997 --> 01:28:16,916
tôi không hình dung nổi
mình sẽ chơi ở đâu ngoài Boston.
1324
01:28:25,383 --> 01:28:30,138
Năm nay, đã có nhiều người hỏi tôi
tôi sẽ nhớ gì nhất khi giải nghệ.
1325
01:28:30,847 --> 01:28:34,475
Khi Cousy giải nghệ,
và anh ấy phát biểu và nghẹn lời,
1326
01:28:34,559 --> 01:28:36,519
rồi mọi người bắt đầu khóc…
1327
01:28:37,520 --> 01:28:38,771
Chúng tôi yêu anh, Cous!
1328
01:28:44,152 --> 01:28:46,988
Có người hét lên:
"Chúng tôi yêu anh, Cous".
1329
01:28:47,071 --> 01:28:48,573
Đó là khoảnh khắc tuyệt vời.
1330
01:28:48,656 --> 01:28:53,536
Tôi nói với Red, lúc đó đứng cạnh tôi:
"Tôi sẽ không trải qua chuyện đó đâu".
1331
01:28:58,624 --> 01:29:03,629
Chúng tôi là bạn đặc biệt, nhưng giới hạn,
và tôi tôn trọng anh ấy đến mức
1332
01:29:03,713 --> 01:29:07,759
không để bị cuốn vào những ganh ghét
người khác cố dựng nên giữa chúng tôi.
1333
01:29:08,259 --> 01:29:11,429
Dù vậy, khó mà nói tôi thân với Cousy.
1334
01:29:11,512 --> 01:29:13,723
Đơn giản là áp lực cạnh tranh quá lớn
1335
01:29:13,806 --> 01:29:17,060
trong thể thao chuyên nghiệp
nên khó mà chia sẻ nỗi niềm
1336
01:29:17,143 --> 01:29:19,228
với người nào cùng nghề được.
1337
01:29:20,980 --> 01:29:24,901
Với Russell,
nỗi sợ bắt đầu lấn át hy vọng.
1338
01:29:24,984 --> 01:29:28,071
Ông bức xúc với tiến triển chậm chạp
của phong trào dân quyền,
1339
01:29:28,154 --> 01:29:30,782
và tự hỏi bóng rổ còn ý nghĩa gì không.
1340
01:29:31,824 --> 01:29:34,952
Qua tất cả, tôi phải đối diện
với cuộc tìm kiếm không ngừng nghỉ
1341
01:29:35,036 --> 01:29:38,915
mà mọi người đàn ông da đen
phải trải qua khi trưởng thành.
1342
01:29:42,210 --> 01:29:43,961
Nhưng tôi là nhà vô địch.
1343
01:29:46,130 --> 01:29:47,632
Áp lực tiếp tục.
1344
01:29:47,715 --> 01:29:49,467
Vẫn có trận phải thi đấu.
1345
01:29:49,550 --> 01:29:51,427
Vẫn có đối thủ phải đối mặt.
1346
01:29:53,012 --> 01:29:55,348
Một người đến chỗ tôi ở Boston và nói:
1347
01:29:55,431 --> 01:29:58,643
"Không có Cousy gánh
thì các anh định làm thế nào?"
1348
01:30:00,478 --> 01:30:01,687
Tôi nói: "Chà…
1349
01:30:03,231 --> 01:30:06,025
sẽ khó khăn đây,
chúng tôi phải điều chỉnh".
1350
01:30:06,109 --> 01:30:11,155
"Nhưng hãy tự giúp mình một việc,
gọi đến Boston Globe hay WBZ,
1351
01:30:11,656 --> 01:30:15,576
và hỏi xem MVP của giải
trong ba năm qua là ai nhé".
1352
01:32:01,057 --> 01:32:06,062
Biên dịch: TH