1
00:00:06,043 --> 00:00:09,003
EEN NETFLIX-DOCUMENTAIREREEKS

2
00:00:23,443 --> 00:00:27,443
{\an8}Hanauma Bay is
een van mijn lievelingsplekken op aarde.

3
00:00:29,123 --> 00:00:32,683
Ik ben opgegroeid in Hawaï.
Dit was mijn achtertuin.

4
00:00:35,803 --> 00:00:38,403
Mijn liefde voor de natuur
is hier begonnen.

5
00:00:40,483 --> 00:00:45,523
Toen ik kind was, speelde ons dagelijks
leven zich in de ongerepte natuur af.

6
00:00:46,123 --> 00:00:48,803
Een onmisbaar onderdeel van ons leven.

7
00:00:50,363 --> 00:00:56,283
Ik wil dat die ongerepte natuur er ook nog
is voor mijn kinderen en kleinkinderen.

8
00:00:57,563 --> 00:01:02,483
Geniet samen met mij van de mooiste
nationale parken en wildernissen…

9
00:01:02,563 --> 00:01:06,883
…een tocht door de wonderen der natuur
van ons gezamenlijke geboorterecht.

10
00:01:19,283 --> 00:01:22,883
Mijn moeder vertelde altijd
dat ze tijdens haar zwangerschap…

11
00:01:22,963 --> 00:01:25,803
…vaak naar hier kwam
om naar de zee te luisteren…

12
00:01:25,883 --> 00:01:28,963
…en te kijken hoe de golven
over de koraalriffen sprongen.

13
00:01:30,283 --> 00:01:32,963
Ze grapte altijd
dat ik daarom zo rustig was.

14
00:01:34,283 --> 00:01:37,963
Ik had hier veel tijd doorgebracht
nog voor ik ter wereld kwam.

15
00:01:41,523 --> 00:01:46,923
Toen ik zes jaar was, werd Hanauma Bay ook
beschermd natuurgebied.

16
00:01:47,763 --> 00:01:51,963
Het verlangen de wildernis te beschermen
om ervan te genieten…

17
00:01:52,043 --> 00:01:54,243
…is uitgegroeid
tot een wereldwijde beweging…

18
00:01:54,323 --> 00:01:57,563
…om deze gebieden te bewaren
voor de komende generaties.

19
00:02:10,643 --> 00:02:13,803
Je ontsnapt er
aan de druk van het dagelijks leven…

20
00:02:15,003 --> 00:02:17,723
…en ze zijn een inspiratie
voor onze kinderen.

21
00:02:18,763 --> 00:02:21,483
Ze zijn een toevluchtsoord
voor bedreigde soorten…

22
00:02:23,443 --> 00:02:25,923
…en een broeikas
voor wetenschappelijk onderzoek.

23
00:02:29,163 --> 00:02:32,563
Ze voeden niet alleen
de meeste levensvormen op aarde…

24
00:02:33,443 --> 00:02:35,163
…ze regelen ook ons klimaat…

25
00:02:35,683 --> 00:02:36,923
…reinigen onze lucht…

26
00:02:37,803 --> 00:02:40,083
…en zuiveren ons water.

27
00:02:42,163 --> 00:02:45,363
Toen de mens die stukken
ongerepte natuur begon te beschermen…

28
00:02:45,443 --> 00:02:48,763
…beseften we niet
hoe belangrijk ze zouden worden.

29
00:02:50,843 --> 00:02:54,563
Vandaag horen ze bij de laatste bolwerken…

30
00:02:54,643 --> 00:02:57,043
…van de wildernis en dieren in het wild.

31
00:03:01,443 --> 00:03:04,003
Sommige zijn zo afgelegen…

32
00:03:04,563 --> 00:03:08,243
…dat we nu pas
hun geheimen beginnen te ontdekken.

33
00:03:11,723 --> 00:03:16,083
Neem nu het nationaal park Loango
in Gabon, aan de westkust van Afrika.

34
00:03:21,803 --> 00:03:25,203
Een toevluchtsoord
voor dieren in het tropisch regenwoud.

35
00:03:29,323 --> 00:03:34,003
Toch worden veel van de dieren hier
allemaal aangetrokken tot die ene plek.

36
00:03:41,643 --> 00:03:42,683
Het strand.

37
00:03:49,923 --> 00:03:54,203
Een van de laatste plaatsen
waar het uitgestrekte Congolese regenwoud…

38
00:03:54,283 --> 00:03:56,883
…met de Atlantische Oceaan
in aanraking komt.

39
00:04:02,163 --> 00:04:05,923
Buffels grazen er planten
die bedekt zijn met zeezout…

40
00:04:09,763 --> 00:04:12,683
…een mineraal
dat je in het regenwoud amper vindt.

41
00:04:27,803 --> 00:04:29,563
Een penseelzwijn…

42
00:04:32,323 --> 00:04:34,763
…dat naar een vers zeediertje snakt.

43
00:04:42,243 --> 00:04:47,043
Afrikaanse bosolifanten begeven zich
op het strand tussen reuzen uit de zee.

44
00:04:50,363 --> 00:04:53,043
Zoals deze lederschildpad
van 1000 kilo.

45
00:05:00,523 --> 00:05:01,923
En hier is één dier…

46
00:05:02,443 --> 00:05:07,523
…dat heeft uitgezocht hoe je alle gemakken
van de zee optimaal kunt benutten.

47
00:05:13,243 --> 00:05:16,443
Overdag houden nijlpaarden zich op
in zoetwaterlagunes…

48
00:05:19,283 --> 00:05:21,163
…waar ze schuilen voor de zon.

49
00:05:24,563 --> 00:05:25,963
Tegen de avond…

50
00:05:26,563 --> 00:05:30,243
…trekken ze meestal landinwaarts,
naar hun geliefde graslanden.

51
00:05:33,763 --> 00:05:35,123
Maar deze jongen niet.

52
00:05:49,203 --> 00:05:51,363
Hij is iets anders van plan.

53
00:06:07,003 --> 00:06:10,883
Hij gaat recht op de branding af.

54
00:06:46,683 --> 00:06:49,923
Z'n lijf van 3000 kilo
voelt lichter aan in zout water.

55
00:06:52,163 --> 00:06:54,163
De golven spoelen parasieten weg…

56
00:06:54,243 --> 00:06:56,803
…en verzachten
schaafwonden en kneuzingen.

57
00:07:05,483 --> 00:07:09,523
Nergens anders zul je een nijlpaard
in de Atlantische Oceaan zien.

58
00:07:17,603 --> 00:07:19,723
Maar hij komt niet alleen zwemmen.

59
00:07:26,723 --> 00:07:29,163
Hij wil ook surfen.

60
00:07:38,363 --> 00:07:41,603
Hij laat zich met de deining meevoeren
in noordelijke richting.

61
00:07:57,163 --> 00:08:00,403
Tot hij bij z'n favoriete plek komt
voor het avondeten.

62
00:08:14,123 --> 00:08:17,963
Nu hij trek heeft gekregen,
zal hij een hele avond lang grazen.

63
00:08:26,563 --> 00:08:29,883
Terwijl de zon
langs de hele kustlijn ondergaat…

64
00:08:29,963 --> 00:08:32,203
…volgen andere nijlpaarden z'n voorbeeld.

65
00:08:35,803 --> 00:08:38,403
Ze verlaten hun lagunes om te surfen.

66
00:08:46,803 --> 00:08:49,203
De surfende nijlpaarden van Loango.

67
00:08:53,083 --> 00:08:54,203
Zo zie je maar…

68
00:08:55,043 --> 00:08:58,563
…de natuur kan ons blijven verbazen…

69
00:08:59,283 --> 00:09:02,363
…zolang wij haar maar
de ruimte geven om te floreren.

70
00:09:11,643 --> 00:09:13,723
De resterende bolwerken der natuur…

71
00:09:13,803 --> 00:09:16,843
…bevinden zich vaak
in moeilijk bereikbare gebieden.

72
00:09:18,363 --> 00:09:21,883
Daarom zijn nationale parken
waardevolle toevluchtsoorden…

73
00:09:23,443 --> 00:09:24,803
…voor iconische dieren…

74
00:09:26,443 --> 00:09:29,403
…maar ook voor zeldzame
en opmerkelijke wezens.

75
00:09:35,443 --> 00:09:39,243
Aan de andere kant van Afrika,
op het eiland Madagaskar…

76
00:09:39,883 --> 00:09:44,043
…bevindt zich het afgelegen nationaal park
Tsingy de Bemaraha.

77
00:09:50,003 --> 00:09:52,683
In dit ontoegankelijke stenen bolwerk…

78
00:09:52,763 --> 00:09:57,163
…zijn soorten ontstaan
die je nergens anders op aarde vindt.

79
00:10:00,363 --> 00:10:01,683
Een ringstaartleguaan…

80
00:10:02,203 --> 00:10:05,243
…recent ontdekt
en nog nooit eerder gefilmd.

81
00:10:08,923 --> 00:10:13,003
Z'n lange vingers en klauwen bieden
hem houvast op de steile rotsen.

82
00:10:20,643 --> 00:10:24,123
In het woud rond de pieken
wonen zeldzame wezens…

83
00:10:24,803 --> 00:10:27,163
…die je alleen in het Tsingypark vindt.

84
00:10:34,483 --> 00:10:38,083
Waaronder een van de meest
ongrijpbare bewoners van dit park.

85
00:10:41,043 --> 00:10:42,963
De Von der Deckens sifaka.

86
00:10:49,443 --> 00:10:52,803
Voor veel van deze bedreigde maki's
is dit park hun thuis.

87
00:10:58,403 --> 00:11:02,683
Zoals de meeste primaten zoeken ze
meestal de veiligheid van de bomen op.

88
00:11:11,723 --> 00:11:15,003
Deze kleine groep heeft
een nieuwe verantwoordelijkheid.

89
00:11:29,883 --> 00:11:34,563
Hij is amper acht weken oud en weldra
zal z'n kracht op de proef gesteld worden.

90
00:11:40,363 --> 00:11:43,043
Mama moedigt hem dus vaak aan.

91
00:11:48,523 --> 00:11:51,323
Hij bouwt vertrouwen op
om bij haar weg te gaan…

92
00:11:53,323 --> 00:11:55,403
…en z'n nieuwe wereld te verkennen.

93
00:12:08,323 --> 00:12:12,643
Klimmen en springen is de beste training
om in dit park te leven.

94
00:12:24,563 --> 00:12:25,763
Na verloop van tijd…

95
00:12:26,563 --> 00:12:29,803
…zal hij negen meter ver springen
met één enkele sprong.

96
00:12:34,763 --> 00:12:38,043
Maar voorlopig zijn het nog kleine pasjes.

97
00:12:50,083 --> 00:12:52,723
Hem schrikt de drukkende hitte niet af…

98
00:12:53,403 --> 00:12:57,163
…maar de anderen sparen hun energie
en rusten in de schaduw.

99
00:13:08,923 --> 00:13:11,243
Het droge seizoen is op z'n hoogtepunt.

100
00:13:13,203 --> 00:13:17,523
Sifaka's halen hun voedsel vooral
uit bladeren. Net als hun water.

101
00:13:19,563 --> 00:13:23,243
Maar in hun stukje woud
worden die schaars.

102
00:13:32,363 --> 00:13:36,523
Het enige verse voedsel bevindt zich
op kleine schaduwplekjes…

103
00:13:36,603 --> 00:13:38,483
…verspreid tussen de pieken.

104
00:13:45,843 --> 00:13:49,643
De vrouwtjes beslissen dat het tijd is
om tot actie over te gaan.

105
00:14:00,163 --> 00:14:03,203
Een doolhof van steile,
vlijmscherpe punten…

106
00:14:03,283 --> 00:14:05,603
…bevindt zich tussen hen en de overleving.

107
00:14:08,523 --> 00:14:11,203
Onder hen: gapende kloven.

108
00:14:19,883 --> 00:14:23,923
Baby moet al z'n krachten gebruiken
om zich aan mama vast te klampen.

109
00:14:33,363 --> 00:14:36,963
Door zijn extra gewicht
moet ze elke beweging…

110
00:14:37,043 --> 00:14:39,403
…met de grootste precisie uitvoeren.

111
00:14:51,603 --> 00:14:55,123
Eén fout kan hun fataal worden.

112
00:15:08,243 --> 00:15:09,683
Het is een labyrint…

113
00:15:10,283 --> 00:15:12,243
…maar ze kennen een geheime weg.

114
00:15:29,243 --> 00:15:31,603
Ooit zal hij het ook leren.

115
00:15:32,603 --> 00:15:37,403
Maar voorlopig
moet hij zich gewoon goed vasthouden.

116
00:15:43,403 --> 00:15:46,803
Ervaren jagers patrouilleren
boven de onbeschutte rotsen.

117
00:15:49,763 --> 00:15:52,643
Ze kunnen zich maar beter
uit de voeten maken.

118
00:16:00,203 --> 00:16:02,643
Mama levert een laatste inspanning.

119
00:16:08,923 --> 00:16:10,603
Ze zijn bijna in veiligheid.

120
00:16:14,843 --> 00:16:16,123
En eindelijk…

121
00:16:18,123 --> 00:16:21,523
…bereiken ze
een tussen de rotsen verstopte plek…

122
00:16:24,043 --> 00:16:25,883
…vol sappige bladeren.

123
00:16:35,923 --> 00:16:38,843
Een heldhaftige en uitputtende tocht.

124
00:16:45,163 --> 00:16:47,883
Eén die hij nog vaak zal herhalen…

125
00:16:48,403 --> 00:16:49,683
…de komende jaren.

126
00:16:58,163 --> 00:17:00,283
Hoe afgelegener het nationaal park…

127
00:17:01,243 --> 00:17:03,603
…hoe ongewoner de wezens…

128
00:17:04,523 --> 00:17:07,323
…en hoe opmerkelijker hun gedrag.

129
00:17:09,123 --> 00:17:12,763
Daarom is het belangrijk
om vooral eilanden te beschermen.

130
00:17:14,883 --> 00:17:17,523
Zoals dit eiland in het zuiden van Japan.

131
00:17:19,403 --> 00:17:24,283
Je vindt er het nationaal park Yakushima
en een eeuwenoud woud.

132
00:17:30,163 --> 00:17:31,963
De bodem is er bedekt met mos.

133
00:17:34,563 --> 00:17:39,163
De wortels van vijgen- en banyanbomen
zijn verweven met het landschap.

134
00:17:42,363 --> 00:17:44,403
Reusachtige Japanse ceders…

135
00:17:44,963 --> 00:17:49,683
…waarvan sommige meer dan 1000 jaar
oud zijn, torenen hoog boven je hoofd uit.

136
00:17:56,443 --> 00:17:59,443
De isolatie heeft
de dieren die hier leven gevormd.

137
00:18:00,243 --> 00:18:04,523
Veel eilandbewoners zijn kleiner
dan hun soortgenoten op het vasteland.

138
00:18:08,163 --> 00:18:11,603
Dit sikahert is amper 90 cm groot.

139
00:18:20,443 --> 00:18:25,723
De dode bladeren waarmee hij zich voedt,
zijn verzadigend, maar niet erg smakelijk.

140
00:18:29,843 --> 00:18:32,923
En een zoetekauw
heeft ook trek in wat anders.

141
00:18:37,923 --> 00:18:41,683
Kon hij maar
bij het fruit en de bessen daarboven.

142
00:18:50,203 --> 00:18:52,883
Maar er zijn afgewaaide vruchten
in Yakushima.

143
00:18:53,523 --> 00:18:55,483
Als je ze weet te vinden.

144
00:19:00,923 --> 00:19:02,643
Japanse makaken.

145
00:19:16,603 --> 00:19:19,123
Dit is de groep waar hij naar op zoek was.

146
00:19:29,763 --> 00:19:32,723
Nu hoeft hij alleen maar geduld te hebben.

147
00:19:43,403 --> 00:19:47,923
De makaken zijn de sleutel
tot het zoetste voedsel in het woud.

148
00:20:09,763 --> 00:20:12,683
Ze zeggen dat geduld wordt beloond.

149
00:20:22,203 --> 00:20:24,483
Alle herten weten dat deze apen…

150
00:20:25,523 --> 00:20:26,843
…slordige eters zijn.

151
00:20:39,963 --> 00:20:43,203
Het voedsel dat ze laten vallen,
zit boordevol suikers.

152
00:21:03,203 --> 00:21:05,523
Maar de hoeveelheid is beperkt.

153
00:21:21,203 --> 00:21:24,483
De herten profiteren van het feestmaal
zolang het duurt.

154
00:21:36,203 --> 00:21:40,723
Maar een verstrooid mannetjeshert
wordt het perfecte speeltuig.

155
00:21:49,243 --> 00:21:52,843
En wat blijkt?
Een gratis lunch bestaat niet.

156
00:21:58,123 --> 00:22:03,803
Nu hij z'n buik vol heeft gegeten,
maken ze met het hert een plezierritje.

157
00:22:12,803 --> 00:22:15,123
Je moet je bondgenoten
te vriend houden.

158
00:22:19,123 --> 00:22:21,843
Maar dit is wel echt de laatste halte.

159
00:22:30,963 --> 00:22:34,283
In onze nationale parken
vinden wilde dieren niet alleen…

160
00:22:34,363 --> 00:22:36,243
…voedsel en een toevluchtsoord.

161
00:22:40,163 --> 00:22:44,283
We ontdekken steeds meer voordelen
van het beschermen van de wildernis.

162
00:22:49,123 --> 00:22:50,563
In 1872…

163
00:22:51,363 --> 00:22:54,683
…werd Yellowstone,
in het westen van de Verenigde Staten…

164
00:22:55,243 --> 00:22:58,443
…het eerste nationale park ter wereld.

165
00:23:00,523 --> 00:23:04,123
Ruim 800.000 hectare
ongerepte natuur in de Rocky Mountains.

166
00:23:19,083 --> 00:23:20,643
De geologische activiteit…

167
00:23:22,043 --> 00:23:23,563
…is er spectaculair.

168
00:23:32,483 --> 00:23:35,603
Je vindt er de grootste concentratie
van wilde dieren…

169
00:23:35,683 --> 00:23:38,403
…in de 48 aaneengesloten staten.

170
00:23:50,803 --> 00:23:53,363
Een van Amerika's beste ideeën…

171
00:23:55,043 --> 00:23:59,443
…dat er is gekomen voor het genot
en het plezier van het volk.

172
00:24:02,283 --> 00:24:06,163
Het sloeg aan en het bracht
een wereldwijde beweging op gang.

173
00:24:10,363 --> 00:24:12,803
Vandaag is zo'n 15 procent van het land…

174
00:24:12,883 --> 00:24:16,723
…en bijna 8 procent van onze oceanen
beschermd gebied geworden.

175
00:24:17,523 --> 00:24:20,003
Dat is vooral tijdens mijn leven gebeurd.

176
00:24:25,283 --> 00:24:30,003
We hebben begrepen dat deze stukken
ongerepte natuur erg waardevol zijn…

177
00:24:30,803 --> 00:24:35,203
…en dat wat in onze parken gebeurt,
een invloed heeft op ons allemaal.

178
00:24:45,363 --> 00:24:46,843
Neem nu de regenwouden.

179
00:24:49,243 --> 00:24:53,283
Ze herbergen meer dan de helft
van alle leven op land.

180
00:24:58,723 --> 00:25:03,083
Als je twijfelt waarom het belangrijk is
deze biodiversiteit te beschermen…

181
00:25:03,163 --> 00:25:04,323
…bedenk dan dit.

182
00:25:04,843 --> 00:25:10,243
Een kwart van al onze medicijnen
is afkomstig uit het regenwoud.

183
00:25:14,883 --> 00:25:17,763
We blijven nog steeds
nieuwe medische ontdekkingen doen.

184
00:25:18,283 --> 00:25:20,283
De kansen liggen voor het grijpen.

185
00:25:23,923 --> 00:25:27,123
In het nationaal park Manuel Antonio
in Costa Rica…

186
00:25:27,723 --> 00:25:30,723
…kunnen zelfs vertrouwde gezichten
ons verrassen.

187
00:25:32,443 --> 00:25:35,603
Een drievingerige luiaard
geniet van de zon.

188
00:25:40,923 --> 00:25:44,043
Z'n metabolisme is het traagste
van alle zoogdieren.

189
00:25:44,123 --> 00:25:46,843
Hij kan dus maar beter
geen energie verspillen.

190
00:25:48,403 --> 00:25:49,723
Maar hij heeft honger.

191
00:25:53,723 --> 00:25:56,243
Gelukkig hoeft hij niet ver te gaan.

192
00:26:06,203 --> 00:26:09,843
Als het een maand kan duren
om één blad te verteren…

193
00:26:09,923 --> 00:26:12,963
…kun je net zo goed
het perfecte blad uitzoeken.

194
00:26:19,803 --> 00:26:22,603
Zoals alle luiaards ziet hij niet goed.

195
00:26:23,323 --> 00:26:26,203
Dus zoekt hij al snuivend
naar de beste bladeren.

196
00:26:33,323 --> 00:26:35,163
De oude bladeren moet hij niet.

197
00:26:45,963 --> 00:26:47,443
En dan vindt hij ineens…

198
00:26:48,603 --> 00:26:49,723
…het perfecte blad.

199
00:27:02,123 --> 00:27:04,643
Maar het eten zal nog even moeten wachten.

200
00:27:14,083 --> 00:27:15,643
Van de regen koelt hij af.

201
00:27:54,003 --> 00:27:58,563
In tegenstelling tot de apen kan hij zich
niet verwarmen door snel te bewegen.

202
00:28:02,763 --> 00:28:06,403
Maar het regenwoud
heeft de ideale ligstoel…

203
00:28:06,483 --> 00:28:09,883
…vanwaar je een leuk trucje kunt uithalen.

204
00:28:10,963 --> 00:28:14,483
Hij verandert van kleur en wordt felgroen.

205
00:28:22,603 --> 00:28:25,963
Het zijn algen, tot nog toe
alleen gevonden bij luiaards…

206
00:28:26,483 --> 00:28:28,603
…die hem deze unieke tint geven.

207
00:28:32,283 --> 00:28:33,763
En dat is nog niet alles.

208
00:28:35,403 --> 00:28:40,003
In z'n pels
huist een volledig microkoninkrijk.

209
00:28:40,603 --> 00:28:43,923
Voor minstens 80 soorten is dit hun thuis.

210
00:28:48,603 --> 00:28:50,083
Zoals deze luiaardmotten…

211
00:28:50,163 --> 00:28:54,123
…die hun volwassen leven
op hun zachtaardige gastheer doorbrengen.

212
00:28:58,363 --> 00:29:03,403
Dankzij de perfecte mix van een dikke,
vochtige pels opgewarmd door de zon…

213
00:29:03,483 --> 00:29:07,123
…kan de kleine wereld
in z'n pels floreren.

214
00:29:09,763 --> 00:29:12,563
Daarom geloven wetenschappers
dat deze luiaard…

215
00:29:12,643 --> 00:29:14,883
…ons allemaal van nut kan zijn.

216
00:29:17,723 --> 00:29:20,203
Hij is net
een klein farmaceutisch bedrijf.

217
00:29:20,843 --> 00:29:23,763
De schimmel in z'n pels
produceert chemicaliën…

218
00:29:23,843 --> 00:29:26,963
…die de strijd kunnen aanbinden
met kanker, malaria…

219
00:29:27,043 --> 00:29:29,723
…en antibioticaresistente superbacteriën.

220
00:29:37,083 --> 00:29:40,123
Als we hem en z'n regenwoud
kunnen beschermen…

221
00:29:41,803 --> 00:29:45,443
…kan deze slaperige luiaard
misschien wel ons allemaal redden.

222
00:29:55,643 --> 00:29:59,003
Om onze parken
en al hun bewoners te beschermen…

223
00:29:59,563 --> 00:30:04,323
…moeten we ook waken over de gezondheid
van het land en het water daarbuiten.

224
00:30:08,963 --> 00:30:12,963
Want elk stukje beschermde wildernis,
hoe afgelegen ook…

225
00:30:13,043 --> 00:30:15,083
…is verbonden met de buitenwereld…

226
00:30:17,163 --> 00:30:19,083
…via de bewegingen van de wind…

227
00:30:20,443 --> 00:30:21,603
…het water…

228
00:30:22,403 --> 00:30:23,723
…en wilde dieren.

229
00:30:31,203 --> 00:30:33,603
Boven de Australische noordkust…

230
00:30:33,683 --> 00:30:38,003
…verzamelen zich
een kwart miljoen eksterganzen.

231
00:30:40,043 --> 00:30:42,883
Ze vliegen naar het Kakadu National Park.

232
00:30:51,043 --> 00:30:55,683
Een landschap gedomineerd door moerasland,
rivieren en doodlopende rivierarmen…

233
00:30:56,883 --> 00:31:00,443
…waar de beweging van het water
het lot van iedereen bepaalt.

234
00:31:05,323 --> 00:31:09,043
In het droge seizoen
smullen de ganzen van waterkastanjes…

235
00:31:09,123 --> 00:31:11,083
…op modderige, ondiepe plaatsen.

236
00:31:15,163 --> 00:31:19,123
Maar het geluk van het ene dier
kan een gevaar zijn voor het andere.

237
00:31:23,683 --> 00:31:25,483
Zoetwaterkrokodillen…

238
00:31:26,043 --> 00:31:28,643
…de grootste reptielen ter wereld.

239
00:31:33,043 --> 00:31:36,723
Het droge seizoen is
een gevaarlijke tijd voor deze roofdieren.

240
00:31:40,883 --> 00:31:44,763
Een mannetje van 4,50 meter baant zich
een weg naar dieper water…

241
00:31:44,843 --> 00:31:46,883
…en kruist het pad van een rivaal.

242
00:31:54,083 --> 00:31:55,923
Maar het is het risico waard.

243
00:32:03,083 --> 00:32:06,443
Krokodillen die niet op tijd bewegen,
dreigen begraven te worden…

244
00:32:06,523 --> 00:32:08,083
…in het opdrogende slijk.

245
00:32:12,403 --> 00:32:16,763
Maar deze kan het rivierstelsel bereiken
dat Kakadu met de zee verbindt.

246
00:32:20,323 --> 00:32:22,843
Nu drijft hij het tempo van z'n missie op.

247
00:32:50,563 --> 00:32:52,803
Z'n gebruikelijke prooi moet hij niet.

248
00:32:58,843 --> 00:33:01,363
Waar hij heen gaat, zijn er betere hapjes.

249
00:33:20,683 --> 00:33:21,883
Cahills Crossing…

250
00:33:22,683 --> 00:33:27,163
…een weg die alleen onder water loopt
bij de hoogste getijden van het jaar.

251
00:33:29,323 --> 00:33:31,603
Hij heeft het perfecte moment gekozen.

252
00:33:41,803 --> 00:33:45,963
Als het water stijgt,
grijpen zeebarbelen, die van zee komen…

253
00:33:46,483 --> 00:33:49,043
…hun enige kans om de oversteek te maken…

254
00:33:49,643 --> 00:33:53,683
…en hun tocht stroomopwaarts te vervolgen
om kuit te schieten.

255
00:33:54,803 --> 00:33:56,723
En de krokodillen weten dat.

256
00:33:59,003 --> 00:34:03,883
Dit is mogelijk de grootste bijeenkomst
van zoetwaterkrokodillen ter wereld.

257
00:34:07,403 --> 00:34:11,243
Maar het water is zo omgewoeld
dat hij de vis niet kan zien.

258
00:34:11,963 --> 00:34:14,083
Hij spreidt dus z'n poten…

259
00:34:14,603 --> 00:34:16,043
…en spitst z'n vingers.

260
00:34:19,203 --> 00:34:22,363
Z'n schubben zijn bedekt met druksensoren.

261
00:34:25,563 --> 00:34:27,043
Door ze uit te spreiden…

262
00:34:27,123 --> 00:34:30,763
…kan hij de beweging van z'n prooi
nauwkeuriger waarnemen.

263
00:34:48,283 --> 00:34:51,763
De zeebarbeel volgt z'n instinct
en zal niet terugkeren.

264
00:35:19,963 --> 00:35:24,883
Deze eeuwenoude roofdieren hebben
de krachtigste beet in het dierenrijk.

265
00:35:48,323 --> 00:35:51,323
En dan, amper een uur na hoogtij…

266
00:35:53,803 --> 00:35:54,923
…is alles voorbij.

267
00:35:59,523 --> 00:36:01,963
Hij keert terug naar z'n solitaire leven…

268
00:36:03,363 --> 00:36:06,043
…de bescherming van het park…

269
00:36:07,523 --> 00:36:11,483
…en de overvloed
die uit de zeeën buiten Kakadu komt.

270
00:36:16,683 --> 00:36:19,123
Het Groot Barrièrerif in Australië.

271
00:36:20,523 --> 00:36:25,563
Ruim 2400 kilometer
riffen, atollen en eilanden.

272
00:36:27,963 --> 00:36:30,283
Het grootste koraalrif ter wereld.

273
00:36:30,923 --> 00:36:33,843
Een groot deel daarvan
is beschermd zeereservaat.

274
00:36:37,763 --> 00:36:39,363
Onder het oppervlak…

275
00:36:39,443 --> 00:36:42,803
…een explosie van leven en diversiteit.

276
00:36:50,483 --> 00:36:53,323
Het is een drukke onderwatermetropool.

277
00:36:58,123 --> 00:37:01,243
Koralen maken slechts één procent
van de oceaan uit…

278
00:37:01,323 --> 00:37:05,083
…maar ze onderhouden
bijna een kwart van alle zeeleven.

279
00:37:24,803 --> 00:37:27,403
Het Groot Barrièrerif is zo buitengewoon…

280
00:37:29,203 --> 00:37:33,603
…dat zelfs het kleinste plekje hier
een enorme rol te vervullen heeft.

281
00:37:38,083 --> 00:37:41,003
Raine Island is amper 800 meter lang…

282
00:37:41,083 --> 00:37:44,643
…een kleine strook zand
in een onmetelijke oceaan.

283
00:37:49,163 --> 00:37:51,203
Het reservaat is een reddingsboei…

284
00:37:51,283 --> 00:37:55,403
…voor 90 procent van de bedreigde
groene zeeschildpadden in de regio.

285
00:37:58,483 --> 00:38:03,803
Elke zomer leggen ze met duizenden
enorme afstanden af in de Stille Oceaan…

286
00:38:03,883 --> 00:38:05,963
…om dit kleine eiland te bereiken…

287
00:38:09,243 --> 00:38:12,963
…de grootste broedplaats
van groene zeeschildpadden ter wereld.

288
00:38:18,643 --> 00:38:23,043
Elk seizoen leggen ze hier in het zand
tot wel een miljoen eieren…

289
00:38:26,043 --> 00:38:28,803
…zoals ze dat al duizend jaar doen.

290
00:38:35,043 --> 00:38:37,603
Maar onze wereld verandert snel.

291
00:38:37,683 --> 00:38:40,483
Vandaag
heeft de toenemende klimaatverandering…

292
00:38:40,563 --> 00:38:42,843
…verschrikkelijke gevolgen.

293
00:38:46,243 --> 00:38:50,643
Het geslacht van het jong wordt bepaald
door de temperatuur in z'n nest.

294
00:38:53,003 --> 00:38:57,563
Door het warmere zand zijn 99 procent
van de jongen die hier uit het ei komen…

295
00:38:57,643 --> 00:38:58,843
…vrouwtjes.

296
00:39:08,243 --> 00:39:09,363
En er is nog meer.

297
00:39:11,403 --> 00:39:14,003
Door de opwarming van de aarde
en het stijgende water…

298
00:39:15,083 --> 00:39:18,443
…kunnen broedplaatsen overstromen
en de eieren verdrinken.

299
00:39:23,843 --> 00:39:26,723
Het strand ligt net boven het zeeniveau.

300
00:39:27,843 --> 00:39:30,683
Raine Island loopt dus groot gevaar.

301
00:39:39,283 --> 00:39:41,843
Er werd gezegd
dat wij als eerste generatie…

302
00:39:41,923 --> 00:39:44,763
…de impact van de klimaatopwarming
zouden voelen…

303
00:39:45,803 --> 00:39:49,043
…en dat we de laatsten zijn
die er iets aan kunnen doen.

304
00:39:50,963 --> 00:39:53,883
Onze parken,
net als de rest van de planeet…

305
00:39:53,963 --> 00:39:56,283
…worden nu bedreigd door extreem weer…

306
00:39:57,283 --> 00:39:59,083
…steeds ernstigere vervuiling…

307
00:40:00,083 --> 00:40:02,843
…en een verlies
aan biodiversiteit en habitats.

308
00:40:07,243 --> 00:40:10,043
Een deel daarvan
is het resultaat van de keuzes…

309
00:40:10,123 --> 00:40:12,203
…die we allemaal elke dag maken.

310
00:40:15,243 --> 00:40:17,363
Ons eigen welzijn staat op het spel…

311
00:40:20,043 --> 00:40:22,363
…en dat van toekomstige generaties.

312
00:40:24,203 --> 00:40:25,923
Maar we zijn niet machteloos.

313
00:40:27,563 --> 00:40:29,363
We kunnen het tij keren.

314
00:40:30,283 --> 00:40:32,243
Als we nu ingrijpen.

315
00:40:36,163 --> 00:40:39,483
In sommige beschermde gebieden
hebben we dat al gedaan.

316
00:40:43,563 --> 00:40:47,803
In het hart van Afrika,
in het Volcanoes National Park in Rwanda.

317
00:40:50,723 --> 00:40:53,243
Nadat een genocide
het land had verscheurd…

318
00:40:53,763 --> 00:40:56,243
…begon deze kleine staat aan de heropbouw.

319
00:40:59,083 --> 00:41:00,763
Tijdens dat genezingsproces…

320
00:41:01,283 --> 00:41:03,683
…stelde Rwanda natuurbehoud voorop.

321
00:41:07,523 --> 00:41:12,443
De rijke vulkanische bodem wordt bebouwd
tot vlak bij een onopvallende stenen muur.

322
00:41:17,043 --> 00:41:18,163
Achter die grens…

323
00:41:18,683 --> 00:41:23,763
…bevindt zich een van de laatste twee
populaties bedreigde berggorilla's.

324
00:41:34,683 --> 00:41:37,243
De familie haalt het maximale
uit de bamboe.

325
00:41:46,803 --> 00:41:51,923
Er zijn negen vrouwtjes in deze troep,
waaronder deze moeder en haar baby…

326
00:41:52,563 --> 00:41:55,283
…de jongste gorilla in heel het park.

327
00:42:00,043 --> 00:42:04,443
Ze is nog maar drie weken oud
en kan amper haar hoofd oprichten.

328
00:42:11,003 --> 00:42:15,243
Over enkele maanden zal ze
van de Rwandese regering een naam krijgen…

329
00:42:15,323 --> 00:42:19,923
…tijdens een ceremonie waarmee de komst
van elke nieuwe gorilla wordt gevierd.

330
00:42:25,403 --> 00:42:29,083
Zij en zeven andere baby's
maken deel uit van een geboortegolf…

331
00:42:29,603 --> 00:42:32,643
…waarbij het aantal berggorilla's
is verdubbeld.

332
00:42:37,723 --> 00:42:41,923
Terwijl hun vader, Mirambo,
even een dutje doet…

333
00:42:42,963 --> 00:42:48,123
…waakt z'n zoon van drie, Paradiso,
over de familie.

334
00:42:59,443 --> 00:43:01,443
Hij wil indruk maken op z'n vader…

335
00:43:12,123 --> 00:43:14,803
…en er schuilt in hem
een toekomstige leider.

336
00:43:20,283 --> 00:43:22,523
Maar hij moet nog wat gevormd worden.

337
00:43:25,883 --> 00:43:29,483
Het Volcanoes National Park
is een paradijs voor gorilla's…

338
00:43:30,003 --> 00:43:31,923
…maar dat is niet altijd zo geweest.

339
00:43:33,883 --> 00:43:38,723
Amper 40 jaar geleden werd er nog volop
gestroopt en werden hun habitats vernield.

340
00:43:45,163 --> 00:43:48,843
Maar dankzij inspanningen
om de gorilla's te beschermen…

341
00:43:48,923 --> 00:43:51,603
…zijn Mirambo en z'n familie
vandaag veilig.

342
00:43:53,203 --> 00:43:56,123
Ook als ze de beschutting
van hun woud verlaten.

343
00:44:01,803 --> 00:44:04,283
Voorzichtig kruipen ze over de muur.

344
00:44:42,883 --> 00:44:46,923
Ook andere dieren verlaten het park
op zoek naar lekkernijen.

345
00:44:48,403 --> 00:44:51,723
Zeldzame gouden meerkatten,
die alleen in deze bergen voorkomen…

346
00:44:51,803 --> 00:44:53,403
…komen aardappelen rapen.

347
00:44:54,603 --> 00:44:59,363
Maar de dieren worden met rust gelaten.
En de boeren verliezen er ook niet bij.

348
00:45:02,163 --> 00:45:06,243
Schade aan gewassen wordt vergoed
en inkomsten uit het wildtoerisme...

349
00:45:06,323 --> 00:45:09,523
…worden geherinvesteerd
in plaatselijke gemeenschappen.

350
00:45:13,603 --> 00:45:17,923
Daardoor kunnen mensen
duurzaam samenleven met de natuur.

351
00:45:34,243 --> 00:45:37,243
En er zijn plannen
om het park nog uit te breiden.

352
00:45:41,323 --> 00:45:45,563
Dat moet ervoor zorgen dat,
tegen de tijd dat Paradiso hier koning is…

353
00:45:45,643 --> 00:45:49,963
…zijn toekomst
en die van z'n soortgenoten verzekerd is.

354
00:45:56,003 --> 00:45:58,283
Actief milieubeheer zorgt ervoor…

355
00:45:58,363 --> 00:46:02,483
…dat veel nationale parken
en hun bewoners worden beschermd.

356
00:46:06,323 --> 00:46:11,963
Zo heb je in Yellowstone soorten
die de identiteit van een natie bepalen.

357
00:46:27,523 --> 00:46:29,683
Iets meer dan 100 jaar geleden…

358
00:46:30,203 --> 00:46:33,563
…werd de Amerikaanse bizon
met uitsterven bedreigd.

359
00:46:39,963 --> 00:46:46,243
Vandaag, beschut onder de bomen,
een bizonkalf, amper enkele minuten oud.

360
00:46:57,003 --> 00:47:00,883
Weldra zal ze sterk genoeg zijn
om haar wereld te verkennen…

361
00:47:01,403 --> 00:47:02,803
…en vriendjes te maken.

362
00:47:14,043 --> 00:47:17,643
Zo'n 5000 bizons dwalen nu
in Yellowstone rond…

363
00:47:18,203 --> 00:47:21,083
…een topattractie
voor de miljoenen bezoekers…

364
00:47:21,163 --> 00:47:23,163
…die elk jaar het park bezoeken.

365
00:47:30,843 --> 00:47:34,283
Het gevoel
als je voor het eerst een bizon ziet…

366
00:47:34,363 --> 00:47:36,443
…is iets wat ik nooit zal vergeten.

367
00:47:40,563 --> 00:47:42,243
Het is hier dat ik als kind…

368
00:47:42,843 --> 00:47:48,483
…voor het eerst echt begon te beseffen
wat mijn plaats in de natuur is.

369
00:47:49,683 --> 00:47:53,803
Ik besefte dat ik een deel was
van iets wat veel groter is dan mezelf.

370
00:47:56,923 --> 00:48:01,043
Ik wou dat iedereen de kans kreeg
om een nationaal park te bezoeken.

371
00:48:01,123 --> 00:48:04,803
Om het pure genot
en het wonder der natuur te ervaren.

372
00:48:05,403 --> 00:48:09,723
Om te begrijpen dat we allemaal
deel uitmaken van deze waardevolle natuur.

373
00:48:11,683 --> 00:48:13,363
Bij elke ademhaling…

374
00:48:15,043 --> 00:48:16,883
…elk glas water dat we drinken…

375
00:48:18,443 --> 00:48:22,443
…en de vele medische en weten-
schappelijke ontdekkingen die we doen.

376
00:48:23,003 --> 00:48:27,523
De ongerepte natuur is op ontelbare
manieren met ons leven verbonden.

377
00:48:28,963 --> 00:48:31,203
Het is onze taak die te beschermen…

378
00:48:31,803 --> 00:48:32,963
…ervoor te zorgen…

379
00:48:33,643 --> 00:48:38,003
…en deze stukken ongerepte natuur
door te geven aan de volgende generatie.

380
00:48:38,883 --> 00:48:43,203
Ontdek samen met mij
de wonderen en geheimen…

381
00:48:43,283 --> 00:48:47,123
…van enkele van de meest opmerkelijke
nationale parken op aarde.

382
00:50:13,403 --> 00:50:15,883
Ondertiteld door: Mireille Van Overmeiren