1
00:00:06,123 --> 00:00:09,003
‪LOẠT PHIM TÀI LIỆU NETFLIX

2
00:00:25,843 --> 00:00:28,123
‪Hồi bé, đây là sân chơi của tôi.

3
00:00:28,603 --> 00:00:32,043
‪Thái Bình Dương,
‪đại dương lớn nhất và sâu nhất thế giới.

4
00:00:34,083 --> 00:00:37,083
‪Nó gợi nên sự kinh ngạc, trầm trồ,

5
00:00:37,683 --> 00:00:39,483
‪và đôi khi là cả nỗi sợ.

6
00:00:40,723 --> 00:00:44,883
‪Đại dương cũng hệ trọng với
‪sự sống còn của ta như không khí ta thở.

7
00:00:46,483 --> 00:00:50,883
‪Ta đã bảo tồn được gần tám phần trăm
‪các vùng biển thế này trên thế giới.

8
00:00:52,803 --> 00:00:56,523
‪Khu bảo tồn Biển Quốc gia Vịnh Monterey
‪là một ví dụ.

9
00:00:59,483 --> 00:01:02,843
<i>‪Trải dài một phần tư bờ biển California,</i>

10
00:01:03,403 --> 00:01:05,443
<i>‪từ San Francisco ở phía Bắc</i>

11
00:01:06,883 --> 00:01:08,843
<i>‪xuống Big Sur ở phía Nam… </i>

12
00:01:12,643 --> 00:01:14,723
<i>‪khu bảo tồn độc đáo này bao bọc hơn</i>

13
00:01:14,803 --> 00:01:18,163
<i>‪15.500 ki-lô-mét vuông Thái Bình Dương.</i>

14
00:01:23,443 --> 00:01:25,483
<i>‪Nó là điểm đến hấp dẫn du khách… </i>

15
00:01:27,403 --> 00:01:29,243
<i>‪từ các loài hoang dã di cư</i>

16
00:01:30,443 --> 00:01:32,403
<i>‪tới khách du lịch đến xem chúng.</i>

17
00:01:35,003 --> 00:01:38,123
<i>‪Vùng biển Monterey trù phú</i>
<i>‪có sức lôi cuốn khó cưỡng… </i>

18
00:01:40,003 --> 00:01:43,363
<i>‪ngay cả với</i>
<i>‪loài động vật lớn nhất mọi thời.</i>

19
00:01:47,763 --> 00:01:49,883
<i>‪Cá voi xanh vĩ đại.</i>

20
00:02:01,563 --> 00:02:06,563
<i>‪Ngần ấy kỳ quan thiên nhiên,</i>
<i>‪ngay trước ngưỡng cửa California.</i>

21
00:02:12,323 --> 00:02:17,483
<i>‪Nhưng liệu những địa điểm được bảo tồn</i>
<i>‪và hàng triệu người có thể cùng tồn tại?</i>

22
00:02:23,923 --> 00:02:27,003
<i>‪Có tương lai nào để,</i>
<i>‪tại những địa điểm hoang dã,</i>

23
00:02:28,363 --> 00:02:32,723
<i>‪thiên nhiên vẫn có thể phát triển</i>
<i>‪song song với tất cả chúng ta hay không?</i>

24
00:02:48,803 --> 00:02:53,923
‪KHU BẢO TỒN BIỂN
‪QUỐC GIA VỊNH MONTEREY, HOA KỲ

25
00:03:02,003 --> 00:03:06,363
<i>‪Ở Vịnh Monterey, mỗi mùa lại mang tới</i>
<i>‪một câu chuyện đầy kịch tính.</i>

26
00:03:10,603 --> 00:03:12,883
{\an8}<i>‪Mùa gian nan nhất năm là mùa đông.</i>

27
00:03:18,603 --> 00:03:21,843
<i>‪Giờ là tháng Mười Hai tại Mũi Año Nuevo</i>‪,

28
00:03:22,883 --> 00:03:25,083
<i>‪nằm gần cực Bắc khu bảo tồn.</i>

29
00:03:35,323 --> 00:03:40,043
<i>‪Những cồn cát biệt lập này dành riêng</i>
<i>‪cho du khách giàu sức hút nhất California.</i>

30
00:03:47,603 --> 00:03:49,443
<i>‪Hải tượng phương Bắc… </i>

31
00:03:54,363 --> 00:03:59,163
<i>‪được đặt tên theo chiếc mũi dài,</i>
<i>‪thứ mà con đực phô ra để mời gọi bạn tình.</i>

32
00:04:09,923 --> 00:04:14,363
<i>‪Nhưng ở thời điểm này trong năm,</i>
<i>‪các con cái đang bận tâm chuyện khác.</i>

33
00:04:21,563 --> 00:04:24,883
<i>‪Mỗi bà mẹ thường chỉ đẻ đúng một con con.</i>

34
00:04:35,203 --> 00:04:37,603
<i>‪Chú hải tượng này mới bốn tuần tuổi</i>

35
00:04:38,203 --> 00:04:40,763
<i>‪nhưng đã nặng hơn 136 ký.</i>

36
00:04:44,403 --> 00:04:46,963
<i>‪Tất cả là nhờ nguồn sữa của mẹ nó.</i>

37
00:04:49,683 --> 00:04:54,363
<i>‪Với 55% hàm lượng chất béo, đây là sữa</i>
<i>‪vào loại bổ dưỡng nhất thế giới động vật.</i>

38
00:05:06,323 --> 00:05:09,963
<i>‪Nhưng việc cho ra thứ sữa</i>
<i>‪giàu dinh dưỡng này có giá của nó.</i>

39
00:05:13,643 --> 00:05:18,923
<i>‪Sau một tháng trên bờ biển,</i>
<i>‪mẹ nó đã trao cho nó mọi thứ có thể.</i>

40
00:05:25,443 --> 00:05:28,843
<i>‪Mẹ nó phải quay lại biển để kiếm ăn… </i>

41
00:05:32,763 --> 00:05:35,043
<i>‪và không bao giờ quay lại gặp nó nữa.</i>

42
00:05:43,523 --> 00:05:47,443
<i>‪Lần đầu tiên trong đời,</i>
<i>‪chú hải tượng này phải một thân một mình.</i>

43
00:05:50,323 --> 00:05:53,763
<i>‪Nó đã đủ lớn để dứt sữa,</i>
<i>‪nhưng nó vẫn còn đói.</i>

44
00:06:01,243 --> 00:06:05,203
<i>‪Việc bị bỏ rơi là thử thách</i>
<i>‪mà hải tượng con nào cũng phải đối diện.</i>

45
00:06:08,443 --> 00:06:10,883
<i>‪Đa phần hải tượng dứt sữa giờ sẽ nhịn ăn </i>

46
00:06:10,963 --> 00:06:13,443
<i>‪đến khi chúng đủ lớn để tự đi săn.</i>

47
00:06:15,403 --> 00:06:18,323
<i>‪Nhưng đôi khi sẽ có một chú hải tượng</i>

48
00:06:18,403 --> 00:06:20,963
<i>‪chưa sẵn sàng chấp nhận số phận của nó… </i>

49
00:06:26,683 --> 00:06:28,163
<i>‪nên quyết định thực hiện</i>

50
00:06:29,163 --> 00:06:30,563
<i>‪một phi vụ bú trộm sữa.</i>

51
00:06:35,523 --> 00:06:38,003
<i>‪Phi vụ này đòi hỏi sự láu cá và mánh khóe.</i>

52
00:06:49,923 --> 00:06:53,123
<i>‪Và khả năng đột nhập</i>
<i>‪mà không bị phát hiện.</i>

53
00:07:02,323 --> 00:07:03,723
<i>‪Nói thì dễ hơn làm.</i>

54
00:07:13,403 --> 00:07:16,403
<i>‪Nó chỉ việc</i>
<i>‪dẹp chú hải tượng này qua một bên.</i>

55
00:07:27,083 --> 00:07:27,923
<i>‪Lộ rồi.</i>

56
00:07:43,043 --> 00:07:45,323
<i>‪Có lẽ nó có thể đánh lạc hướng chăng.</i>

57
00:07:51,723 --> 00:07:52,643
<i>‪May cho nó… </i>

58
00:07:55,723 --> 00:07:59,203
<i>‪rất hay có xô xát</i>
<i>‪giữa các con đực nặng hai tấn.</i>

59
00:08:14,563 --> 00:08:15,563
<i>‪Gần tới rồi.</i>

60
00:08:24,043 --> 00:08:26,283
<i>‪Nó không thể để bị kẹt giữa cuộc đụng độ.</i>

61
00:08:57,243 --> 00:08:58,803
<i>‪Thoát thân trong gang tấc.</i>

62
00:09:02,163 --> 00:09:06,523
<i>‪Mỗi năm, cứ 40 con non</i>
<i>‪thì có khoảng một con chết vì bị đè bẹp.</i>

63
00:09:14,483 --> 00:09:16,243
<i>‪Khi đã yên ắng trở lại</i>

64
00:09:17,723 --> 00:09:20,203
<i>‪và đàn hải tượng lăn ra chợp mắt… </i>

65
00:09:23,083 --> 00:09:24,243
<i>‪nó phát hiện ra</i>

66
00:09:25,963 --> 00:09:27,123
<i>‪mục tiêu vừa tầm.</i>

67
00:09:31,483 --> 00:09:33,963
<i>‪Nếu nó không khiến bà mẹ này choàng tỉnh.</i>

68
00:09:47,643 --> 00:09:48,843
<i>‪Từ từ thôi.</i>

69
00:10:04,003 --> 00:10:04,923
<i>‪Thành công rồi!</i>

70
00:10:07,443 --> 00:10:12,123
<i>‪Bà mẹ không để ý pha tráo đổi nọ</i>
<i>‪nên đuổi chính con mình đi.</i>

71
00:10:16,003 --> 00:10:21,643
<i>‪Bậc thầy tội phạm trẻ tuổi này kiếm được</i>
<i>‪thêm một chầu ăn mà không bị bại lộ.</i>

72
00:10:27,443 --> 00:10:30,923
<i>‪Và là bước đệm</i>
<i>‪để nó lần đầu ra khơi khi mùa xuân tới.</i>

73
00:10:39,363 --> 00:10:43,843
<i>‪Chỉ khoảng một trên 1.000 hải tượng con</i>
<i>‪thành thạo chiến thuật lén lút này.</i>

74
00:10:46,923 --> 00:10:50,003
<i>‪Những con thực hiện thành công</i>
<i>‪trở nên to lớn tới độ</i>

75
00:10:50,083 --> 00:10:53,043
<i>‪giới khoa học</i>
<i>‪gọi chúng là cá thể cai sữa siêu lớn.</i>

76
00:11:03,283 --> 00:11:08,163
<i>‪Nhưng với đa phần các con khác, mùa đông</i>
<i>‪ở Monterey là mùa khan hiếm thức ăn hơn.</i>

77
00:11:14,123 --> 00:11:17,003
<i>‪Và trong không gian mở rộng lớn</i>
<i>‪của khu bảo tồn,</i>

78
00:11:17,803 --> 00:11:20,603
<i>‪việc tìm bữa ăn tiếp theo</i>
<i>‪chẳng bao giờ dễ.</i>

79
00:11:36,163 --> 00:11:37,083
<i>‪Cá hổ kình.</i>

80
00:11:42,843 --> 00:11:47,963
<i>‪Loài cá voi sát thủ cực kỳ thông minh này</i>
<i>‪là loài săn mồi số một của đại dương.</i>

81
00:11:57,883 --> 00:12:00,243
<i>‪Chúng sống thành bầy sát nhau.</i>

82
00:12:05,403 --> 00:12:09,523
<i>‪Tốp cá hổ kình này dựa vào sự thông thái</i>
<i>‪của con cái đầu đàn già dặn… </i>

83
00:12:14,163 --> 00:12:17,123
<i>‪được giới nghiên cứu quan sát nó</i>
<i>‪đặt tên là Star.</i>

84
00:12:21,723 --> 00:12:24,203
<i>‪Một trong các con gái của Star</i>
<i>‪đang có bầu.</i>

85
00:12:26,643 --> 00:12:29,283
<i>‪Cá hổ kình</i>
<i>‪khoảng năm năm mới đẻ con một lần.</i>

86
00:12:31,003 --> 00:12:36,603
<i>‪Nên việc nhanh chóng tìm ra cái ăn</i>
<i>‪giờ quan trọng với chúng hơn bao giờ hết.</i>

87
00:13:01,323 --> 00:13:03,643
<i>‪Một con sư tử biển California đơn độc.</i>

88
00:13:45,643 --> 00:13:49,163
<i>‪Bữa ăn cấp thiết cho Star</i>
<i>‪và đứa con gái mang bầu của nó.</i>

89
00:13:54,643 --> 00:13:57,643
<i>‪Màn ăn mừng này</i>
<i>‪giúp tình cảm gia đình bền chặt hơn.</i>

90
00:14:10,523 --> 00:14:13,203
<i>‪Mà miếng mồi này</i>
<i>‪chưa đủ để chúng no bụng lâu.</i>

91
00:14:15,043 --> 00:14:18,603
<i>‪Star phải dẫn dắt bầy của nó</i>
<i>‪đi tìm thêm cái ăn.</i>

92
00:14:29,443 --> 00:14:33,363
<i>‪Mùa đông nơi đây khó sống đến vậy</i>
<i>‪không chỉ vì thiếu thức ăn.</i>

93
00:14:41,083 --> 00:14:42,723
<i>‪Khi đợt sóng cồn tấp vào… </i>

94
00:14:44,683 --> 00:14:47,723
<i>‪nó sẽ gặp</i>
<i>‪vùng nước nông ven biển của khu bảo tồn.</i>

95
00:14:53,763 --> 00:14:57,763
<i>‪Nó trở thành một trong những con sóng</i>
<i>‪lớn và nổi tiếng nhất thế giới.</i>

96
00:15:05,123 --> 00:15:05,963
<i>‪Mavericks.</i>

97
00:15:27,163 --> 00:15:28,803
<i>‪Giấc mơ với dân lướt sóng.</i>

98
00:15:46,123 --> 00:15:48,203
<i>‪Nhưng sức vỗ không ngừng của sóng</i>

99
00:15:48,883 --> 00:15:51,843
<i>‪có thể biến bờ biển này</i>
<i>‪thành chốn mưu sinh vất vả.</i>

100
00:15:57,083 --> 00:15:59,363
<i>‪Dù vẫn có những nơi trú thân… </i>

101
00:16:01,483 --> 00:16:03,283
<i>‪nếu bạn biết tìm đúng chỗ.</i>

102
00:16:06,203 --> 00:16:09,803
<i>‪Các cảng nhân tạo ở Monterey</i>
<i>‪từng neo các đoàn tàu thương mại</i>

103
00:16:09,883 --> 00:16:12,363
<i>‪đánh bắt các loài hoang dã</i>
<i>‪trên đại dương… </i>

104
00:16:14,123 --> 00:16:15,723
<i>‪với quy mô công nghiệp.</i>

105
00:16:19,483 --> 00:16:24,563
<i>‪Nhiều loài, từ cá mòi tới cá voi lớn,</i>
<i>‪từng đứng trên bờ vực tuyệt chủng.</i>

106
00:16:29,243 --> 00:16:32,643
<i>‪Năm 1992, Vịnh Monterey được công nhận là</i>

107
00:16:32,723 --> 00:16:34,803
<i>‪khu bảo tồn biển quốc gia.</i>

108
00:16:36,683 --> 00:16:40,123
<i>‪Giờ chính những cảng biển trước đây</i>
<i>‪lại là chốn nghỉ ngơi.</i>

109
00:16:46,443 --> 00:16:47,603
<i>‪Một nơi để xả hơi.</i>

110
00:16:53,403 --> 00:16:54,723
<i>‪Và hồi sức.</i>

111
00:17:03,643 --> 00:17:05,243
<i>‪Rái cá biển phương Nam.</i>

112
00:17:09,243 --> 00:17:13,523
<i>‪Từng bị săn bắt lấy da, số cá thể loài này</i>
<i>‪có lúc giảm chỉ còn 50 con.</i>

113
00:17:17,363 --> 00:17:22,803
<i>‪Giờ được bảo vệ, khu bảo tồn này là</i>
<i>‪địa điểm sống của hơn 2.000 sinh vật này.</i>

114
00:17:32,003 --> 00:17:35,723
<i>‪Cảng đánh cá voi cũ Moss Landing,</i>
<i>‪nằm ở trung tâm Vịnh Monterey,</i>

115
00:17:36,403 --> 00:17:38,843
<i>‪đang chào đón cư dân mới nhất.</i>

116
00:17:48,283 --> 00:17:53,003
<i>‪Một chú rái cá biển con mới vài giờ tuổi.</i>

117
00:17:58,283 --> 00:17:59,643
<i>‪Nó hoàn toàn yếu ớt,</i>

118
00:18:01,603 --> 00:18:03,683
<i>‪nên phải dựa hết vào mẹ nó.</i>

119
00:18:10,203 --> 00:18:12,483
<i>‪Mẹ nó phải giữ ấm và khô người cho nó.</i>

120
00:18:18,523 --> 00:18:19,963
<i>‪Một công việc liên miên.</i>

121
00:18:37,763 --> 00:18:41,723
<i>‪May thay, ta đã dựng nên</i>
<i>‪một vài điểm dừng trên cạn tiện lợi.</i>

122
00:18:47,963 --> 00:18:51,123
<i>‪Nếu mẹ nó</i>
<i>‪tìm được chỗ trống giữa đám đông này.</i>

123
00:19:05,723 --> 00:19:07,123
<i>‪Khi đã tìm được rồi… </i>

124
00:19:13,883 --> 00:19:15,523
<i>‪có khi chỗ đó lại cao quá.</i>

125
00:19:48,323 --> 00:19:49,923
<i>‪Đến lúc "dùng bữa"</i>

126
00:19:50,483 --> 00:19:53,003
<i>‪và nghỉ ngơi dưới ánh mặt trời ấm áp rồi.</i>

127
00:20:02,243 --> 00:20:05,323
<i>‪Mới lên chức mẹ,</i>
<i>‪nó không thể ở bên con nó riết.</i>

128
00:20:06,643 --> 00:20:10,723
<i>‪Để có được nguồn sữa tốt,</i>
<i>‪chính nó cũng phải no bụng.</i>

129
00:20:11,923 --> 00:20:14,483
<i>‪Tức là nó phải bỏ con lại một mình.</i>

130
00:20:17,483 --> 00:20:20,043
<i>‪Nhưng những cầu ván ở cảng</i>
<i>‪lại quá đông đúc.</i>

131
00:20:32,403 --> 00:20:37,483
<i>‪Nên nó lại lên đường đi tìm một nơi</i>
<i>‪yên ắng, khô ráo để giấu con an toàn.</i>

132
00:20:58,763 --> 00:20:59,643
<i>‪Hoàn hảo.</i>

133
00:21:06,363 --> 00:21:07,723
<i>‪Giờ con nó đã an toàn… </i>

134
00:21:09,003 --> 00:21:11,483
<i>‪đây là cơ hội hiếm nhất với kẻ mới làm mẹ.</i>

135
00:21:17,403 --> 00:21:18,643
<i>‪Dành thời gian riêng.</i>

136
00:21:24,363 --> 00:21:27,403
<i>‪Nó lục tìm loài có vỏ và sâu đào hang.</i>

137
00:21:29,563 --> 00:21:32,243
<i>‪Con mẹ chăm con</i>
<i>‪phải ăn gấp đôi lượng ca-lo.</i>

138
00:21:37,203 --> 00:21:39,443
<i>‪Từ nay tới sáu tháng nữa, khi cai sữa</i>

139
00:21:41,043 --> 00:21:44,203
<i>‪con nó sẽ nhờ cậy nó</i>
<i>‪tìm đủ thức ăn cho cả hai mẹ con.</i>

140
00:21:56,523 --> 00:22:02,283
<i>‪Vậy là cư dân mới nhất của Vịnh Monterey</i>
<i>‪lại quay lại nơi nó muốn quay lại nhất.</i>

141
00:22:20,123 --> 00:22:23,963
<i>‪Khu bảo tồn này còn nuôi sống</i>
<i>‪sinh vật nằm ngoài vùng biển của nó.</i>

142
00:22:33,123 --> 00:22:38,323
<i>‪Hải lưu ấm từ phương Nam kéo về</i>
<i>‪giải phóng hơi nóng vào không khí…</i>‪

143
00:22:43,283 --> 00:22:47,203
<i>‪khiến mùa đông bớt giá lạnh</i>
<i>‪và tạo ra những điều kiện sống hoàn hảo</i>

144
00:22:47,883 --> 00:22:49,363
<i>‪cho một du khách quý giá.</i>

145
00:22:59,443 --> 00:23:04,843
<i>‪Du hành tới vùng rừng núi bảo tồn bên biển</i>
<i>‪nằm trong thành phố Santa Cruz… </i>

146
00:23:08,323 --> 00:23:10,643
<i>‪là chú bướm vua phương Tây này.</i>

147
00:23:22,243 --> 00:23:25,123
<i>‪Nó đã bay tới hơn 1.600 cây để tới đây,</i>

148
00:23:26,563 --> 00:23:27,923
<i>‪từ tận Canada.</i>

149
00:23:32,563 --> 00:23:34,403
<i>‪Và không chỉ có mình nó.</i>

150
00:23:39,963 --> 00:23:43,043
<i>‪Cả một đàn bướm</i>
<i>‪sẽ sống vài tháng tới ở đây</i>‪,

151
00:23:44,203 --> 00:23:47,283
<i>‪được che chắn</i>
<i>‪khỏi mùa đông khắc nghiệt gần Viễn Bắc.</i>

152
00:24:03,763 --> 00:24:07,163
<i>‪Từng có hàng triệu cá thể</i>
<i>‪trú trong những khu rừng này.</i>

153
00:24:09,643 --> 00:24:12,243
<i>‪Giờ chỉ còn chưa đầy một phần trăm,</i>

154
00:24:13,323 --> 00:24:16,123
<i>‪số còn lại đã đầu hàng</i>
<i>‪trước sự biến đổi khí hậu</i>

155
00:24:16,683 --> 00:24:18,443
<i>‪và hủy hoại môi trường sống.</i>

156
00:24:21,523 --> 00:24:25,243
<i>‪Những cây này là nơi ẩn náu</i>
<i>‪vào loại hiếm hoi còn lại của chúng.</i>

157
00:24:29,203 --> 00:24:32,763
<i>‪Giờ đàn bướm đêm phải đợi mùa xuân tới.</i>

158
00:24:39,523 --> 00:24:44,363
<i>‪Cuối cùng, sau bao lâu chờ đợi,</i>
<i>‪ánh mặt trời ấm áp hơn đã bừng lên.</i>

159
00:25:02,403 --> 00:25:05,323
<i>‪Chúng dang rộng đôi cánh</i>
<i>‪để hấp thụ hơi ấm.</i>

160
00:25:11,523 --> 00:25:14,723
<i>‪Và vỗ cánh</i>
<i>‪để đánh thức những cơ duỗi nguội lạnh.</i>

161
00:25:19,523 --> 00:25:21,603
<i>‪Rồi, đợi đúng thời điểm… </i>

162
00:25:36,523 --> 00:25:38,843
<i>‪chúng bay về nội địa để đẻ trứng.</i>

163
00:25:42,843 --> 00:25:46,563
<i>‪Những thế hệ kế cận</i>
<i>‪sẽ tìm đường trở về Canada… </i>

164
00:25:49,523 --> 00:25:52,603
<i>‪đem theo hy vọng mới</i>
<i>‪về tương lai của loài chúng… </i>

165
00:25:55,363 --> 00:25:58,283
<i>‪nhờ ơn hơi ấm mùa đông của đại dương.</i>

166
00:26:01,643 --> 00:26:04,683
<i>‪Nhắc nhở ta rằng, thể trạng của khí hậu</i>

167
00:26:04,763 --> 00:26:08,123
<i>‪và của đại dương có mối quan hệ mật thiết.</i>

168
00:26:17,243 --> 00:26:21,083
<i>‪Làn gió khu vực đổi chiều</i>
<i>‪báo hiệu mùa xuân sắp tới.</i>

169
00:26:25,283 --> 00:26:28,883
<i>‪Gió Tây Bắc đẩy</i>
<i>‪một dòng nước trồi lạnh từ biển sâu lên.</i>

170
00:26:29,683 --> 00:26:32,523
<i>‪Nó đem theo cả dưỡng chất</i>
<i>‪tới cho vùng nước nông.</i>

171
00:26:41,043 --> 00:26:42,243
<i>‪Chỉ sau vài tuần,</i>

172
00:26:43,123 --> 00:26:47,363
<i>‪những hình hài đầy mê hoặc</i>
<i>‪bắt đầu xuất hiện dọc bờ biển.</i>

173
00:26:56,523 --> 00:26:58,043
<i>‪Các rừng tảo bẹ.</i>

174
00:27:03,963 --> 00:27:07,283
<i>‪Loài tảo khổng lồ này</i>
<i>‪nuôi sống một cộng đồng sống động… </i>

175
00:27:12,123 --> 00:27:15,963
<i>‪địa điểm hoàn hảo</i>
<i>‪để rái cá biển Monterey tìm kiếm thức ăn.</i>

176
00:27:26,203 --> 00:27:29,523
<i>‪Tảo bẹ còn hỗ trợ</i>
<i>‪cuộc chiến chống biến đổi khí hậu</i>

177
00:27:29,603 --> 00:27:34,843
<i>‪bằng cách thu hồi gấp tới 20 lần carbon</i>
<i>‪trên mỗi héc-ta so với rừng đất liền.</i>

178
00:27:41,843 --> 00:27:45,483
<i>‪Chú rái cá đói này sẽ không tìm được</i>
<i>‪thứ nó muốn tìm bên trên.</i>

179
00:27:55,563 --> 00:27:59,643
<i>‪Dưới chân lớp tảo biển</i>
<i>‪mới là một kho thức ăn tươi sống mùa xuân.</i>

180
00:28:05,603 --> 00:28:07,683
<i>‪Nhưng chả phải món nào cũng hợp nó.</i>

181
00:28:13,083 --> 00:28:14,803
<i>‪Rái cá biển rất kén ăn.</i>

182
00:28:17,563 --> 00:28:21,083
<i>‪Hồi bé, chúng đã được thưởng thức</i>
<i>‪món ăn ưa thích của mẹ.</i>

183
00:28:23,363 --> 00:28:25,403
<i>‪Có những con khoái ăn nhím biển.</i>

184
00:28:27,523 --> 00:28:28,683
<i>‪Con này thì không.</i>

185
00:28:35,083 --> 00:28:36,523
<i>‪Nó khoái ăn trai.</i>

186
00:28:46,163 --> 00:28:47,283
<i>‪Ăn không biết ngán.</i>

187
00:28:53,483 --> 00:28:56,323
<i>‪Khi rái cá</i>
<i>‪cần thư giãn để tiêu hóa thức ăn… </i>

188
00:28:59,963 --> 00:29:02,123
<i>‪chúng sẽ cuộn tròn trong lá lược… </i>

189
00:29:10,803 --> 00:29:13,643
<i>‪để ngủ ngon lành</i>
<i>‪mà không bị trôi dạt ra biển.</i>

190
00:29:22,083 --> 00:29:25,323
<i>‪Đối với nhiều loài,</i>
<i>‪tảo bẹ xuân là chốn nương thân.</i>

191
00:29:29,843 --> 00:29:34,163
<i>‪Nhưng đằng sau chúng</i>
<i>‪là vùng nước sâu không chốn dung thân.</i>

192
00:29:40,683 --> 00:29:43,963
<i>‪Vịnh Monterey ẩn chứa</i>
<i>‪một vực thẳm dưới nước</i>

193
00:29:45,323 --> 00:29:48,323
<i>‪kỳ vĩ chẳng kém gì Grand Canyon.</i>

194
00:29:51,443 --> 00:29:55,603
<i>‪Sâu hơn ba ki-lô-mét,</i>
<i>‪nó tách vịnh này thành hai nửa.</i>

195
00:30:00,883 --> 00:30:04,403
<i>‪Loài nào bơi dọc bờ biển</i>
<i>‪đều sẽ phải băng qua hẻm vực này.</i>

196
00:30:08,403 --> 00:30:11,403
<i>‪Star và bầy cá đói bụng của nó</i>
<i>‪biết điều đó.</i>

197
00:30:18,483 --> 00:30:22,723
<i>‪Giờ đã lên chức bà, Star phải trông thêm</i>
<i>‪một chú cá con hai tháng tuổi.</i>

198
00:30:36,043 --> 00:30:39,043
<i>‪Nó đã canh trước thời điểm tới đây</i>
<i>‪hòng phục kích</i>

199
00:30:39,123 --> 00:30:40,923
<i>‪con mồi quan trọng nhất.</i>

200
00:30:45,803 --> 00:30:50,403
<i>‪Tháng Tư nào, cá voi xám và con chúng</i>
<i>‪cũng di cư lên phía Bắc qua khu bảo tồn.</i>

201
00:30:57,083 --> 00:30:59,243
<i>‪Bám sát vùng bờ biển an toàn,</i>

202
00:30:59,763 --> 00:31:02,243
<i>‪chúng dùng rừng tảo bẹ làm lớp ngụy trang.</i>

203
00:31:13,163 --> 00:31:15,403
<i>‪Nhưng khi ra tới giữa vịnh… </i>

204
00:31:17,763 --> 00:31:20,083
<i>‪chúng buộc phải rũ bỏ lớp vỏ bọc.</i>

205
00:31:31,203 --> 00:31:34,883
<i>‪Cá voi xám trưởng thành</i>
<i>‪nặng gấp khoảng tám lần cá hổ kình,</i>

206
00:31:36,323 --> 00:31:37,723
<i>‪quá to để đối đầu.</i>

207
00:31:41,563 --> 00:31:44,003
<i>‪Nên con con nhỏ hơn sẽ là mục tiêu.</i>

208
00:31:48,363 --> 00:31:51,123
<i>‪Đủ để cả bầy cá no bụng trong nhiều ngày.</i>

209
00:32:09,043 --> 00:32:11,283
<i>‪Chúng im lìm khi đi săn.</i>

210
00:32:34,443 --> 00:32:37,163
<i>‪Những con trưởng thành lớn nhất</i>
<i>‪đi đầu cuộc tấn công.</i>

211
00:32:44,803 --> 00:32:46,763
<i>‪Trước tiên, chúng đâm sầm vào con con…</i>‪

212
00:32:51,843 --> 00:32:56,603
<i>‪đâm nó mạnh tới nỗi gần như nhấc bổng</i>
<i>‪con cá voi xám non nặng hơn 907 ký</i>

213
00:32:56,683 --> 00:32:58,163
<i>‪lên khỏi mặt nước.</i>

214
00:33:02,923 --> 00:33:05,163
<i>‪Nhưng bà mẹ đánh trả để bảo vệ con.</i>

215
00:33:08,043 --> 00:33:10,203
<i>‪Một nhát quật từ cái đuôi khổng lồ…</i>‪

216
00:33:12,363 --> 00:33:14,003
<i>‪có thể giết chết một con cá hổ kình.</i>

217
00:33:20,323 --> 00:33:22,563
<i>‪Chúng đẩy con con tách khỏi mẹ nó.</i>

218
00:33:38,243 --> 00:33:41,083
<i>‪Từng con một phóng mình lên lưng nó… </i>

219
00:33:45,003 --> 00:33:46,403
<i>‪tìm cách dìm chết nó.</i>

220
00:33:53,203 --> 00:33:56,563
<i>‪Trong lúc hỗn loạn này,</i>
<i>‪con cá kình hổ con trẻ nhất</i>

221
00:33:57,163 --> 00:33:59,563
<i>‪đã học ngay theo những bậc đàn anh.</i>

222
00:34:07,363 --> 00:34:09,843
<i>‪Con cá voi xám mẹ chưa chịu từ bỏ.</i>

223
00:34:12,323 --> 00:34:14,843
<i>‪Nó cố đỡ đầu con nó nổi trên mặt nước.</i>

224
00:34:17,763 --> 00:34:20,203
<i>‪Nhưng nó không đọ nổi cả bầy cá hợp lực.</i>

225
00:34:37,043 --> 00:34:39,563
<i>‪Một pha kết liễu chóng vánh và khoan dung.</i>

226
00:34:57,683 --> 00:35:00,163
<i>‪Một con cá voi này thôi</i>
<i>‪nuôi sống được nhiều cá khác.</i>

227
00:35:12,203 --> 00:35:16,883
<i>‪Star đã truyền dạy xong những kỹ năng</i>
<i>‪mà bầy của nó cần để sinh tồn.</i>

228
00:35:32,843 --> 00:35:37,163
<i>‪Xuân lại sang hè,</i>
<i>‪và thời tiết thay đổi đáng kể.</i>

229
00:35:40,243 --> 00:35:44,323
<i>‪Sau cả mùa đông làm ấm,</i>
<i>‪giờ biển cả làm mát đất liền.</i>

230
00:35:49,283 --> 00:35:53,323
<i>‪Dòng nước trồi lạnh từ biển sâu</i>
<i>‪gặp khí hè ấm nóng… </i>

231
00:35:56,163 --> 00:35:58,323
<i>‪khiến sương mù biển dần hình thành.</i>

232
00:36:01,123 --> 00:36:05,323
<i>‪Được dân địa phương gọi là</i>
<i>‪Mây mù tháng Sáu, nó che phủ cả bờ biển.</i>

233
00:36:11,323 --> 00:36:13,323
<i>‪Ở rìa phía Bắc khu bảo tồn,</i>

234
00:36:13,403 --> 00:36:17,883
<i>‪nó bao quanh Cầu Cổng Vàng biểu tượng</i>
<i>‪của San Francisco.</i>

235
00:36:32,563 --> 00:36:35,963
<i>‪Trong vài tháng tiếp theo,</i>
<i>‪nó sẽ đem khí ẩm cấp thiết</i>

236
00:36:36,043 --> 00:36:40,363
<i>‪dọc theo bờ biển tới cho một trong những</i>
<i>‪bang hay bị hạn hán nhất nước Mỹ.</i>

237
00:36:43,243 --> 00:36:45,323
<i>‪Cấp dưỡng những cánh rừng chót vót.</i>

238
00:36:53,363 --> 00:36:57,483
<i>‪Và duy trì thảm xanh tươi tốt</i>
<i>‪xuyên suốt những tháng nóng nhất.</i>

239
00:37:07,043 --> 00:37:09,603
<i>‪Nhưng dần dà về cuối hè,</i>

240
00:37:09,683 --> 00:37:14,123
<i>‪nắng mặt trời sẽ đánh tan lớp sương</i>
<i>‪và bắt đầu làm ấm mặt biển.</i>

241
00:37:17,083 --> 00:37:19,043
<i>‪Các sinh vật mới dần lộ diện.</i>

242
00:37:22,403 --> 00:37:25,563
<i>‪Có những loài đã đi hàng ngàn ki-lô-mét.</i>

243
00:37:32,723 --> 00:37:35,003
<i>‪Cá voi xanh tuyệt mỹ.</i>

244
00:37:38,043 --> 00:37:42,243
<i>‪Chúng ghép đôi tại đây trên đường tới</i>
<i>‪vùng giao phối gần Viễn Nam.</i>

245
00:37:45,083 --> 00:37:48,523
<i>‪Cá mặt trăng khổng lồ,</i>
<i>‪bề ngang hơn ba mét,</i>

246
00:37:48,603 --> 00:37:51,603
<i>‪bơi nghiêng để hấp thụ tia mặt trời.</i>

247
00:38:05,083 --> 00:38:07,243
<i>‪Cá heo Risso nô đùa giữa sóng cồn.</i>

248
00:38:12,643 --> 00:38:14,803
<i>‪Và một nhân vật bí ẩn mới.</i>

249
00:38:26,443 --> 00:38:28,043
<i>‪Một con cá mập trắng lớn.</i>

250
00:38:35,123 --> 00:38:36,923
<i>‪Nó chừng sáu tuổi.</i>

251
00:38:39,643 --> 00:38:42,323
<i>‪Chưa đủ lớn để tự duy trì nhiệt độ cơ thể.</i>

252
00:38:44,803 --> 00:38:48,443
<i>‪Nên nó đang tới</i>
<i>‪một vịnh nông nhỏ ấm áp gần Santa Cruz… </i>

253
00:38:52,523 --> 00:38:55,403
<i>‪nơi vốn đã đầy những du khách mùa hè khác.</i>

254
00:39:12,523 --> 00:39:14,363
<i>‪Nhưng nó mới dài hơn 1,8 mét… </i>

255
00:39:17,563 --> 00:39:19,763
<i>‪và chỉ thích ăn cá.</i>

256
00:39:32,523 --> 00:39:35,843
<i>‪Vài năm qua,</i>
<i>‪hàng chục con cá mập trắng lớn non</i>

257
00:39:35,923 --> 00:39:37,883
<i>‪đã "dạo chơi" tại đây vào mùa hè.</i>

258
00:39:47,043 --> 00:39:48,843
<i>‪Có biệt danh Công viên Cá mập,</i>

259
00:39:49,363 --> 00:39:54,163
<i>‪đây là điểm cực Bắc ở Thái Bình Dương</i>
<i>‪mà người ta biết các con non này tụ tập.</i>

260
00:39:59,563 --> 00:40:03,163
<i>‪Một cơ hội hấp dẫn</i>
<i>‪để các du khách người tới khu bảo tồn</i>

261
00:40:03,243 --> 00:40:06,083
<i>‪chiêm ngưỡng những biểu tượng</i>
<i>‪của biển cả này.</i>

262
00:40:18,963 --> 00:40:23,123
<i>‪Nhưng kỳ quan lớn nhất của Monterey</i>
<i>‪thì vẫn chưa xuất hiện.</i>

263
00:40:30,803 --> 00:40:34,963
<i>‪Nơi ánh mặt trời tiếp xúc dòng nước</i>
<i>‪dưỡng chất dâng lên từ biển sâu… </i>

264
00:40:37,203 --> 00:40:38,963
<i>‪nước biển sẽ đổi màu xanh lá.</i>

265
00:40:41,563 --> 00:40:45,883
<i>‪Hàng tỉ loài tảo siêu nhỏ</i>
<i>‪gọi là thực vật phù du sẽ sinh sôi nảy nở.</i>

266
00:40:50,243 --> 00:40:53,563
<i>‪Chúng có thể nhỏ bé,</i>
<i>‪nhưng các tế bào dạng thực vật này</i>

267
00:40:53,643 --> 00:40:56,003
<i>‪cực hệ trọng đối với mọi sinh vật sống.</i>

268
00:40:58,803 --> 00:41:01,323
<i>‪Chúng sinh ra nhiều oxy trên toàn cầu</i>

269
00:41:01,403 --> 00:41:04,483
<i>‪hơn toàn bộ rừng mưa thế giới gộp lại.</i>

270
00:41:14,043 --> 00:41:18,763
<i>‪Chỉ sau vài ngày, một ngọn lửa xanh</i>
<i>‪hình thành trên bề mặt đại dương</i>

271
00:41:19,363 --> 00:41:21,563
<i>‪sẽ nhìn thấy được từ trên không gian.</i>

272
00:41:24,923 --> 00:41:28,963
<i>‪Chuỗi nở rộ này là lớp đầu tiên</i>
<i>‪của một chuỗi thức ăn phức tạp.</i>

273
00:41:31,363 --> 00:41:34,843
<i>‪Khi hè sang thu, chúng sẽ gây ra khởi đầu</i>

274
00:41:34,923 --> 00:41:38,043
<i>‪của sự kiện</i>
<i>‪vào loại phi thường nhất của đại dương.</i>

275
00:41:48,163 --> 00:41:50,563
<i>‪Bắt đầu với sứa biển Thái Bình Dương.</i>

276
00:41:58,043 --> 00:41:59,723
<i>‪Bề ngang hơn 45 phân… </i>

277
00:42:02,243 --> 00:42:04,483
<i>‪và dài tới hơn 4,5 mét…</i>‪

278
00:42:08,163 --> 00:42:12,723
<i>‪các sinh vật có hình thù kỳ quái này</i>
<i>‪trôi dạt tới khi tìm được lớp tảo phù du.</i>

279
00:42:17,763 --> 00:42:22,603
<i>‪Rồi chúng nhịp nhàng co bóp ngược dòng</i>
<i>‪để nhồi nuốt thức ăn.</i>

280
00:42:31,963 --> 00:42:33,923
<i>‪Tạo thành những đàn sứa khổng lồ.</i>

281
00:42:49,923 --> 00:42:52,203
<i>‪Cuộc tề tựu vĩ đại đã bắt đầu.</i>

282
00:42:56,843 --> 00:42:59,723
<i>‪Hàng triệu con cá trổng bơi về,</i>

283
00:43:01,123 --> 00:43:03,363
<i>‪cũng tới để "ăn tiệc" tảo phù du.</i>

284
00:43:09,043 --> 00:43:13,603
<i>‪Những đàn cá đen dày đặc này</i>
<i>‪có thể trải rộng tới hơn 1,6 ki-lô-mét.</i>

285
00:43:17,043 --> 00:43:19,123
<i>‪Nhưng chúng cũng có trong thực đơn.</i>

286
00:43:32,763 --> 00:43:34,243
<i>‪Sư tử biển California.</i>

287
00:43:35,883 --> 00:43:37,243
<i>‪Những thợ săn cá trổng.</i>

288
00:43:48,123 --> 00:43:49,163
<i>‪Lên tới hàng trăm con.</i>

289
00:43:57,643 --> 00:44:01,923
<i>‪Nhưng tìm được đàn cá giữa một vùng</i>
<i>‪rộng lớn thế này không hề đơn giản.</i>

290
00:44:16,323 --> 00:44:18,523
<i>‪Cá voi lưng gù nhập cuộc đi săn.</i>

291
00:44:28,683 --> 00:44:32,443
<i>‪Chúng có thể xác định chính xác</i>
<i>‪vị trí đàn cá trổng từ rất xa.</i>

292
00:44:35,243 --> 00:44:37,323
<i>‪Bằng cách nào thì vẫn là một bí ẩn.</i>

293
00:44:40,323 --> 00:44:43,283
<i>‪Nhưng sư tử biển</i>
<i>‪dường như biết ý định của cá voi.</i>

294
00:44:45,963 --> 00:44:47,683
<i>‪Nên bèn bám theo chúng.</i>

295
00:44:56,963 --> 00:44:58,683
<i>‪Khi đã xác định được đàn cá… </i>

296
00:45:02,123 --> 00:45:04,483
<i>‪sư tử biển sẽ lao tới.</i>

297
00:45:10,243 --> 00:45:11,563
<i>‪Quây chúng lại.</i>

298
00:45:18,803 --> 00:45:22,763
<i>‪Trong lúc hoảng loạn, cá trổng</i>
<i>‪tụ thành một khối cầu ngày càng kín.</i>

299
00:45:34,843 --> 00:45:37,163
<i>‪Đầy một miệng cá hơn 18.900 lít.</i>

300
00:45:52,123 --> 00:45:54,243
<i>‪Làm việc nhóm sẽ thu được thành quả.</i>

301
00:46:09,643 --> 00:46:11,923
<i>‪Một tốp cả ngàn con cá heo</i>‪…

302
00:46:13,763 --> 00:46:15,683
<i>‪vội vã lao tới cùng dự yến tiệc.</i>

303
00:47:10,363 --> 00:47:14,163
<i>‪Tất cả cùng "đánh chén"</i>
<i>‪tới khi sạch bong đàn cá.</i>

304
00:47:28,683 --> 00:47:35,043
<i>‪Bữa tiệc phi thường này là một trong những</i>
<i>‪kỳ quan lớn của thế giới tự nhiên… </i>

305
00:47:41,243 --> 00:47:45,843
<i>‪nhìn thấy được</i>
<i>‪từ bờ biển California đông đúc.</i>

306
00:47:57,843 --> 00:48:01,963
<i>‪Giới thủy sinh Vịnh Monterey</i>
<i>‪đã trải qua sự hồi phục đáng kinh ngạc.</i>

307
00:48:04,763 --> 00:48:08,563
<i>‪Nhưng nó chỉ là mảnh ghép cực nhỏ</i>
<i>‪trong bài toán khó hơn nhiều.</i>

308
00:48:12,123 --> 00:48:16,003
<i>‪Trên khắp thế giới, thể trạng đại dương</i>
<i>‪đang suy giảm nhanh chóng.</i>

309
00:48:18,723 --> 00:48:22,803
<i>‪Nhiệt độ nước biển đang tăng,</i>
<i>‪gây hư hại toàn diện các hệ sinh thái.</i>

310
00:48:25,563 --> 00:48:29,923
<i>‪Trữ lượng cá đang giảm mạnh, khiến</i>
<i>‪chuỗi thức ăn rối loạn cả trên lẫn dưới.</i>

311
00:48:34,723 --> 00:48:36,843
<i>‪Và nạn ô nhiễm đang gia tăng… </i>

312
00:48:38,443 --> 00:48:39,963
<i>‪đầu độc các đại dương.</i>

313
00:48:43,123 --> 00:48:48,483
<i>‪Để giải quyết những mối họa đó, ta cần</i>
<i>‪mở rộng và kết nối các khu bảo tồn biển.</i>

314
00:48:50,923 --> 00:48:52,763
‪Bảo vệ các điểm nóng đại dương,

315
00:48:53,283 --> 00:48:57,323
‪ta có thể tạo ra tác động
‪vượt xa khỏi biên giới khu bảo tồn… 

316
00:48:58,763 --> 00:49:01,883
‪làm giàu cho đại dương xa xôi
‪và chính sự sống của ta.

317
00:49:03,883 --> 00:49:07,323
‪Vận mệnh của đại dương
‪ảnh hưởng tới vận mệnh của chính ta.

318
00:49:07,843 --> 00:49:14,003
‪Chúng là hệ thống duy trì sự sống của ta.
‪Thể trạng của ta và chúng đi đôi với nhau.

319
00:49:17,323 --> 00:49:21,203
‪Khu bảo tồn Biển Quốc gia Vịnh Monterey
‪đem lại cho ta hy vọng

320
00:49:21,283 --> 00:49:24,683
‪rằng dù hoạt động của người
‪đã làm tổn hại đại dương,

321
00:49:25,883 --> 00:49:30,963
‪miễn từ giờ trở đi ta quyết định đúng đắn,
‪ta vẫn có thể giúp nó hồi phục.

322
00:50:56,443 --> 00:51:01,443
‪Biên dịch: Joy Ng