1 00:00:08,341 --> 00:00:13,054 Stap een wereld in die net buiten je waarneming ligt. 2 00:00:19,019 --> 00:00:22,188 Een wereld vol bijzondere dieren… 3 00:00:23,106 --> 00:00:26,401 …met verborgen krachten en superzintuigen. 4 00:00:27,527 --> 00:00:29,612 Als je denkt dat je de natuur kent… 5 00:00:32,657 --> 00:00:34,117 …denk dan nog eens goed na. 6 00:00:45,962 --> 00:00:48,006 In deze onvoorspelbare wereld… 7 00:00:48,590 --> 00:00:50,675 INGESPROKEN DOOR BENEDICT CUMBERBATCH 8 00:00:50,842 --> 00:00:54,679 …doen dieren er alles aan om hun families te beschermen. 9 00:00:57,432 --> 00:01:02,145 Maar goed ouderschap betekent grote verantwoordelijkheid. 10 00:01:13,031 --> 00:01:18,578 Deze Afrikaanse mannetjes jacana moet op de kinderen passen. 11 00:01:21,831 --> 00:01:25,126 Hij heeft al vier weken alleen voor zijn eieren gezorgd. 12 00:01:26,419 --> 00:01:31,591 En sinds ze twee dagen geleden uitkwamen zorgt hij voor ze. 13 00:01:36,805 --> 00:01:41,226 Jacana kuikens komen uit als miniversies van de volwassenen. 14 00:01:47,816 --> 00:01:50,110 En ze zijn verrassend onafhankelijk. 15 00:01:52,403 --> 00:01:57,450 Net als bij papa, verspreiden hun grote gespreide poten hun gewicht… 16 00:01:57,575 --> 00:01:59,369 …over een groot oppervlak… 17 00:02:01,579 --> 00:02:03,998 …zodat ze bijna over water kunnen lopen. 18 00:02:06,584 --> 00:02:09,003 Ze wagen zich ver in het lelieveld… 19 00:02:10,839 --> 00:02:12,340 …en voeden zich met vliegjes. 20 00:02:16,678 --> 00:02:22,934 Papa zoekt de balans tussen de vrijheid voor de kuikens om op te groeien… 21 00:02:23,810 --> 00:02:25,436 …en ze in bescherming nemen. 22 00:02:31,109 --> 00:02:35,864 Ze zijn misschien zelfstandig, maar naïef over de gevaren. 23 00:02:46,541 --> 00:02:50,044 Slechts één op de vier wordt volwassen. 24 00:02:56,134 --> 00:03:01,347 Dankzij gepolariseerd zicht ziet de Afrikaanse zeearend door schittering heen… 25 00:03:01,431 --> 00:03:05,351 …van het water en zoomt in op beweging. 26 00:03:17,280 --> 00:03:20,575 Als jacana’s een dreiging voelen pakken ze hun jongen… 27 00:03:20,700 --> 00:03:22,160 …en vluchten naar veiligheid. 28 00:03:26,039 --> 00:03:29,292 Maar zijn kuikens zijn te ver verspreid. 29 00:03:30,335 --> 00:03:32,879 Dus stuurt hij een geheime noodoproep… 30 00:03:33,046 --> 00:03:36,257 …en activeert een geweldig anti-roofdier instinct. 31 00:03:41,679 --> 00:03:43,765 De kuikens bevriezen. 32 00:04:03,701 --> 00:04:07,830 Papa kan alleen maar hopen dat ze zo stil mogelijk blijven. 33 00:04:34,983 --> 00:04:38,861 Zodra het gevaar is geweken rent hij om ze op te halen. 34 00:04:57,130 --> 00:04:59,507 Maar één van zijn kuikens is nog vermist… 35 00:05:02,719 --> 00:05:04,470 …nog altijd bevroren. 36 00:05:09,309 --> 00:05:14,314 Gaten in haar snavel werken als een snorkel waarmee ze ademhaalt. 37 00:05:15,189 --> 00:05:19,694 Maar omdat ze onder water zit hoort ze haar vader niet roepen. 38 00:05:27,744 --> 00:05:31,956 Hoe meer hij zoekt, hoe meer aandacht het trekt. 39 00:05:38,171 --> 00:05:43,718 Krokodillen voelen vibraties met hun zeer gevoelige huid. 40 00:05:47,930 --> 00:05:52,185 Die grote poten hebben een nadeel. 41 00:06:00,735 --> 00:06:03,780 Eindelijk is papa dichtbij genoeg om te horen… 42 00:06:07,825 --> 00:06:10,036 …en het kuiken gaat erheen. 43 00:06:46,114 --> 00:06:52,703 Eindelijk is iedereen weer samen, veilig bij papa. 44 00:06:56,916 --> 00:07:00,002 Dieren die jongen opvoeden… 45 00:07:00,962 --> 00:07:06,008 …hebben bijzondere vaardigheden nodig om hun gezin sterk te houden. 46 00:07:14,100 --> 00:07:19,689 BLOEDLIJNEN 47 00:07:27,113 --> 00:07:33,161 Moeders zullen er alles aan doen om hun jongen een goede start te geven. 48 00:07:36,831 --> 00:07:41,919 Deze reuzenschildpad uit de Amazonerivier zoekt het perfecte strand… 49 00:07:42,086 --> 00:07:43,379 …om eitjes te leggen. 50 00:07:47,425 --> 00:07:52,305 Het probleem is dat deze er maar twee maanden zijn… 51 00:07:52,388 --> 00:07:53,639 …aan het eind van het droge seizoen. 52 00:07:56,809 --> 00:07:59,937 Verstopt in een complex netwerk van waterwegen. 53 00:08:06,068 --> 00:08:09,739 En de rivier is te troebel om de weg te vinden. 54 00:08:12,158 --> 00:08:14,410 Maar deze moeder is vastbesloten… 55 00:08:17,163 --> 00:08:21,167 …en maakt gebruik van een verborgen netwerk. 56 00:08:27,965 --> 00:08:32,345 Ze zwemt naar de vage oproep van andere schildpadden. 57 00:08:38,392 --> 00:08:39,894 Ze worden luider… 58 00:08:41,521 --> 00:08:43,022 …en vermeerderen. 59 00:08:46,234 --> 00:08:50,446 Vanuit een gebied van 2400 km2… 60 00:08:51,489 --> 00:08:54,116 …komen schildpaddenmoeders samen. 61 00:09:04,001 --> 00:09:06,420 Met veertigduizend. 62 00:09:21,060 --> 00:09:25,815 Ze moet op een of andere manier zorgen dat haar eitjes uitkomen… 63 00:09:26,023 --> 00:09:27,275 …wanneer de regen begint. 64 00:09:31,737 --> 00:09:36,284 Te vroeg en haar jongen kunnen zich straks niet uitgraven… 65 00:09:36,367 --> 00:09:37,702 …uit het hete droge zand. 66 00:09:42,415 --> 00:09:47,920 Te laat en het stijgende water zal haar eitjes verdrinken. 67 00:09:50,965 --> 00:09:54,844 Onlangs is ontdekt dat deze schildpadden een bijzondere gave hebben… 68 00:09:55,052 --> 00:09:56,804 …om de toekomst te voorspellen. 69 00:09:57,638 --> 00:10:02,435 Met collectieve intelligentie bepalen ze het ideale moment om eitjes te leggen. 70 00:10:03,894 --> 00:10:09,609 Met acht oproepen bespreken ze vochtigheid, temperatuur en waterniveaus… 71 00:10:11,986 --> 00:10:14,697 …tot ze tot een overeenkomst komen. 72 00:10:16,407 --> 00:10:18,868 Nu is het moment. 73 00:10:30,713 --> 00:10:33,924 Ze gebruikt de begeleiding van anderen om haar plek te kiezen… 74 00:10:35,426 --> 00:10:38,387 …precies in het midden van het strand. 75 00:10:40,139 --> 00:10:41,515 Door samen te broeden… 76 00:10:42,642 --> 00:10:45,227 …geven ze vier miljoen babyschildpadden… 77 00:10:45,394 --> 00:10:49,148 …de beste kans op overleving over twee maanden. 78 00:10:54,737 --> 00:10:57,239 Terwijl de eitjes broeden in het zand… 79 00:10:59,408 --> 00:11:03,329 …begint het erboven eindelijk te regenen. 80 00:11:10,044 --> 00:11:15,716 Net als zijn moeder praat deze pasgeboren schildpad. 81 00:11:19,345 --> 00:11:20,596 En hij is niet alleen. 82 00:11:23,015 --> 00:11:27,228 Duizenden nesten op het strand doen mee aan het gesprek. 83 00:11:29,772 --> 00:11:35,361 Samen besluiten ze het perfecte moment om boven te komen. 84 00:11:44,829 --> 00:11:47,081 Het vochtige zand is makkelijk uit te graven… 85 00:11:52,545 --> 00:11:55,256 …maar hij betreedt een gevaarlijke wereld. 86 00:12:06,058 --> 00:12:07,935 Sommigen halen de rivier nooit. 87 00:12:11,731 --> 00:12:17,486 Maar het ongelofelijke teamwerk van de moeders zorgt dat deze kleintjes… 88 00:12:18,529 --> 00:12:19,947 …samen sterk staan. 89 00:12:25,411 --> 00:12:29,874 Verborgen in de menigte en communicerend met elkaar… 90 00:12:32,334 --> 00:12:35,588 …moedigen degenen die vooraan lopen de anderen aan door te gaan. 91 00:12:51,562 --> 00:12:56,150 En zoals zijn moeder de begeleiding van de groep gebruikte… 92 00:12:59,028 --> 00:13:00,613 …haalt hij het. 93 00:13:10,581 --> 00:13:13,083 Nu moet hij naar veiligheid zwemmen. 94 00:13:16,879 --> 00:13:20,883 En hij heeft zelfs iemand die hem de weg wijst. 95 00:13:24,804 --> 00:13:27,598 Mama is er nog. 96 00:13:30,392 --> 00:13:34,313 Alle schildpadden moeders hebben gewacht. 97 00:13:37,441 --> 00:13:43,197 Als ze hun jongen horen roepen ze hen en begeleiden ze naar dieper water. 98 00:13:45,658 --> 00:13:49,703 Deze recente ontdekking is het eerste voorbeeld van schildpadden… 99 00:13:49,787 --> 00:13:52,832 …die hun nakomelingen helpen nadat ze zijn uitgekomen. 100 00:14:00,422 --> 00:14:01,966 Voor veel dieren… 101 00:14:03,884 --> 00:14:08,681 …begint het harde werk van opvoeden al lang voor de geboorte. 102 00:14:17,773 --> 00:14:21,986 In de baarmoeder begint een bijzonder leven. 103 00:14:27,241 --> 00:14:31,161 Vier maanden oud, minder dan 30 gram. 104 00:14:33,622 --> 00:14:40,212 Voor de geboorte moet het gewicht van deze Afrikaanse olifant 6000 keer toenemen. 105 00:14:41,547 --> 00:14:44,717 Maar goed ook, dan doet iemand anders het zware werk. 106 00:14:50,472 --> 00:14:54,560 Een olifant moeder heeft de zwaarste zwangerschap van alle zoogdieren. 107 00:14:58,564 --> 00:15:02,359 Ze moet haar baby bijna twee jaar dragen… 108 00:15:04,445 --> 00:15:05,863 …hem laten groeien… 109 00:15:09,366 --> 00:15:11,076 …tijdens extreme seizoenen… 110 00:15:15,623 --> 00:15:18,292 …beschermd tegen dodelijke vijanden. 111 00:15:21,837 --> 00:15:23,964 Maar ze hoeft het niet alleen te doen. 112 00:15:29,470 --> 00:15:32,306 Haar kudde is haar redding… 113 00:15:37,311 --> 00:15:39,229 …en van hem ook. 114 00:15:41,106 --> 00:15:46,278 Na twaalf maanden in de baarmoeder groeien oren en gehoor nog steeds. 115 00:15:49,573 --> 00:15:51,575 Maar hij luistert al… 116 00:15:53,953 --> 00:15:55,537 …met zijn voeten. 117 00:15:59,208 --> 00:16:02,795 Speciale cellen in zijn tenen en hielen pikken de vibraties op… 118 00:16:02,962 --> 00:16:04,755 …van de communicerende kudde. 119 00:16:08,467 --> 00:16:14,515 Hij leert zijn moeder te herkennen en zijn grote familie. 120 00:16:18,268 --> 00:16:23,607 Door communicatie en samenwerking vormen olifanten sterke relaties… 121 00:16:24,149 --> 00:16:27,528 …en sociale netwerken die essentieel zijn voor overleving. 122 00:16:36,829 --> 00:16:41,667 Maar het leven binnen de kudde begrijpen vraagt enorme intelligentie. 123 00:16:44,586 --> 00:16:49,008 En zelfs met 20 maanden oud heeft hij meer tijd nodig om… 124 00:16:49,174 --> 00:16:52,052 …de grootste hersenen te ontwikkelen van alle landdieren. 125 00:16:54,888 --> 00:16:59,977 Dus verlengt ze haar zwangerschap met nog twee maanden… 126 00:17:00,144 --> 00:17:03,564 …door de aanvoer van hormonen naar de baarmoeder op gang te houden. 127 00:17:13,365 --> 00:17:19,538 Tot hij eindelijk klaar is voor de buitenwereld. 128 00:17:26,837 --> 00:17:30,007 De ogen van de pasgeboren baby functioneren nog niet helemaal. 129 00:17:34,470 --> 00:17:39,141 Maar moeders geroep op lage frequentie is geruststellend en bekend. 130 00:17:42,644 --> 00:17:46,148 De andere vrouwtjes in de kudde kalmeren hem met zacht geknor… 131 00:17:52,446 --> 00:17:55,240 …en tonen hun enthousiasme door feromonen uit te scheiden… 132 00:17:55,324 --> 00:17:56,825 …uit hun temporale klieren. 133 00:18:06,668 --> 00:18:08,921 Maar er is weinig tijd voor festiviteiten. 134 00:18:11,340 --> 00:18:15,677 De geur van geboorte verspreidt zich snel door de ochtendlucht. 135 00:18:22,768 --> 00:18:27,481 Terwijl andere vrouwtjes de nageboorte weghalen en bedekken met modder… 136 00:18:33,445 --> 00:18:37,950 …moedigt mama hem aan om te staan door hem met melk te lokken. 137 00:18:54,216 --> 00:18:57,136 Maar voor hij kan drinken moeten ze weg. 138 00:19:03,308 --> 00:19:07,813 Er zijn leeuwen in de buurt die goed zijn in het jagen op kwetsbare olifanten. 139 00:19:10,816 --> 00:19:13,485 Maar in een wereld die steeds verder opwarmt… 140 00:19:13,819 --> 00:19:17,990 …is uitdroging de grootste dreiging voor een pasgeborene. 141 00:19:28,417 --> 00:19:30,085 Het heeft niet geregend dit jaar. 142 00:19:36,633 --> 00:19:41,013 De familie zal samen moeten werken om water tijdens droogte te vinden… 143 00:19:43,932 --> 00:19:47,644 …en met een goede opvoeding helpen ze hem de tocht overleven. 144 00:19:50,856 --> 00:19:55,402 Niet alle dierenouders blijven in de buurt om hun jongen te beschermen. 145 00:19:57,237 --> 00:20:01,408 Zij gebruiken bovennatuurlijke krachten om hun baby’s te beschermen… 146 00:20:01,700 --> 00:20:02,993 …wanneer ze er niet zijn. 147 00:20:06,121 --> 00:20:11,293 In het Cloud Forest van Ecuador zoekt een duim-grootte kikker… 148 00:20:11,627 --> 00:20:15,505 …water voor elk van haar vijf kikkervisjes. 149 00:20:18,508 --> 00:20:20,344 Nog één te gaan. 150 00:20:23,639 --> 00:20:27,935 Ze scheidt een speciaal vocht uit zodat het kikkervisje op haar rug zwemt. 151 00:20:33,565 --> 00:20:38,070 Dan detecteert ze stilstaand water met haar ongelofelijke reukzin. 152 00:20:41,865 --> 00:20:46,036 Maar het is helemaal daarboven. 153 00:20:50,249 --> 00:20:53,377 Bromelia planten groeien op takken in het bladerdak. 154 00:20:57,589 --> 00:21:02,803 Er is geen grond om water mee te absorberen, dus vangen ze het zelf op. 155 00:21:03,971 --> 00:21:05,931 Het perfect voor een crèche. 156 00:21:10,811 --> 00:21:13,772 Maar een enorme klim voor een kleine kikker. 157 00:21:23,824 --> 00:21:27,077 Ze laat haar kikkervisje achter in zijn nieuwe thuis. 158 00:21:27,828 --> 00:21:29,830 Maar voor haar is hier niks. 159 00:21:31,164 --> 00:21:34,209 Ze moet terug om voedsel te vinden op de grond… 160 00:21:35,669 --> 00:21:37,504 …met haar jongen kwetsbaar voor… 161 00:21:38,380 --> 00:21:42,259 …roofdieren die rond bromeliapoeltjes jagen. 162 00:21:50,350 --> 00:21:52,227 Maar mama heeft een plan. 163 00:21:56,690 --> 00:21:57,983 Terug in het gebladerte… 164 00:22:00,319 --> 00:22:03,780 …propt ze zich vol met kleine giftige mieren. 165 00:22:05,866 --> 00:22:07,701 Ze hebben weinig voedingswaarde… 166 00:22:11,330 --> 00:22:12,622 …maar deze slimme kikker… 167 00:22:12,789 --> 00:22:17,085 …kan mierengif verwerken tot een veel sterker middel… 168 00:22:20,213 --> 00:22:23,467 …waardoor aanraking van haar huid fataal kan zijn. 169 00:22:29,056 --> 00:22:31,808 Ze heeft een giftig schild om zich heen gecreëerd. 170 00:22:34,394 --> 00:22:37,856 Nu moet ze haar giftige krachten overbrengen op haar jongen. 171 00:22:43,862 --> 00:22:45,280 In elke poel… 172 00:22:47,324 --> 00:22:49,534 …legt ze één onbevrucht eitje… 173 00:22:52,996 --> 00:22:54,956 …vol met zenuwgif. 174 00:22:57,959 --> 00:22:59,878 Terwijl het kikkervisje eet… 175 00:23:02,130 --> 00:23:04,299 …wordt gif vrijgegeven uit het eitje… 176 00:23:06,426 --> 00:23:08,345 …en verspreid door het water. 177 00:23:20,273 --> 00:23:25,320 Rondlopende spinnen vinden hun prooi door met hun poten te proeven. 178 00:23:28,698 --> 00:23:32,494 Maar dit water is te giftig om te betreden. 179 00:23:39,793 --> 00:23:42,462 Gedurende twee maanden blijft deze beschermende moeder… 180 00:23:42,546 --> 00:23:44,756 …haar kikkervisjes giftige eitjes brengen. 181 00:23:48,552 --> 00:23:53,390 Zodat ze, terwijl ze opgroeien giftige kleine duiveltjes worden. 182 00:23:57,561 --> 00:23:58,728 Net als mama. 183 00:24:06,653 --> 00:24:09,573 Als opvoeden meer tijd in beslag neemt… 184 00:24:10,949 --> 00:24:13,869 …is nog betere opvoeding nodig. 185 00:24:18,707 --> 00:24:23,587 Zes welpen is veel, zeker als je voor het eerst moeder bent. 186 00:24:30,135 --> 00:24:33,430 Maar deze cheetah stamt af van supermoeders… 187 00:24:34,973 --> 00:24:37,184 …die bekend staan om grote gezinnen. 188 00:24:42,272 --> 00:24:45,567 Voor zo'n grote familie zorgen op de Afrikaanse savanne… 189 00:24:45,692 --> 00:24:47,861 …vereist zeer specifieke vaardigheden. 190 00:24:52,657 --> 00:24:55,410 Ze moet bijna dagelijks jagen. 191 00:25:02,250 --> 00:25:06,630 Om genoeg prooi te vinden gebruikt ze een verborgen zintuiglijke wereld. 192 00:25:13,261 --> 00:25:14,471 Impala's. 193 00:25:14,721 --> 00:25:17,224 Ze laten met hun hoeven reuksporen achter… 194 00:25:17,349 --> 00:25:19,226 …om hun kudde bij elkaar te houden. 195 00:25:21,019 --> 00:25:24,648 Daardoor kan ze hen volgen met haar krachtige reukzin. 196 00:25:29,861 --> 00:25:33,323 Maar anderen volgen haar familie op dezelfde manier. 197 00:25:35,033 --> 00:25:38,495 Grote roofdieren sporen cheetahwelpjes op en doden ze. 198 00:25:41,831 --> 00:25:46,294 Dus om te voorkomen dat haar familie gevolgd wordt doet ze iets bijzonders. 199 00:25:49,673 --> 00:25:52,759 Door de zwavelverbindingen in haar dieet te neutraliseren… 200 00:25:53,426 --> 00:25:55,762 …verwijdert ze de geur uit haar urine… 201 00:25:58,265 --> 00:26:01,142 …waardoor ze bijna onmogelijk te volgen is. 202 00:26:05,272 --> 00:26:08,567 Zes welpjes zijn een handicap voor een discreet roofdier. 203 00:26:11,736 --> 00:26:15,949 Maar haar voordeel is dat ze kan jagen tijdens het heetst van de dag. 204 00:26:20,203 --> 00:26:22,205 Veel andere roofdieren moeten nu rusten… 205 00:26:24,833 --> 00:26:28,003 …dus dit is het veiligste moment om haar welpen alleen te laten… 206 00:26:29,754 --> 00:26:31,298 …en alleen op jacht te gaan. 207 00:26:44,603 --> 00:26:49,441 In dichte struiken mengt haar gevlekte vacht met de schaduwen… 208 00:26:51,026 --> 00:26:53,153 …waardoor ze dichterbij kan komen. 209 00:26:59,868 --> 00:27:01,578 Maar haar uiteindelijke aanval… 210 00:27:03,913 --> 00:27:05,790 …moet op open terrein plaatsvinden. 211 00:27:09,961 --> 00:27:13,757 Dus gebruikt ze de hitte opnieuw in haar voordeel. 212 00:27:15,842 --> 00:27:19,387 Met ogen opzij hebben impala's een weids zicht… 213 00:27:25,894 --> 00:27:28,563 …maar hun dieptezicht is slecht. 214 00:27:33,109 --> 00:27:37,155 De trillende lucht werkt als een onzichtbare deken… 215 00:27:42,243 --> 00:27:45,288 …waarmee ze zich in het volle zicht kan verbergen… 216 00:27:52,837 --> 00:27:57,300 …en steeds dichterbij kan komen… 217 00:27:59,010 --> 00:28:01,680 …tot ze kan aanvallen. 218 00:28:09,229 --> 00:28:11,773 Van nul tot 60 in minder dan drie seconden. 219 00:28:36,214 --> 00:28:39,300 Eindelijk een maaltijd voor het hele gezin. 220 00:28:41,678 --> 00:28:47,183 Toch laat ze haar welpen snel eten. Ze weet dat er weinig tijd is. 221 00:28:51,980 --> 00:28:55,900 Zodra het vlees wordt blootgelegd mixt bloed met zuurstof… 222 00:28:56,609 --> 00:29:00,447 …en creëert een geur die ver reikt met de wind. 223 00:29:08,663 --> 00:29:11,833 Maar ze heeft een bijzondere manier om gevaar aan te zien komen… 224 00:29:15,336 --> 00:29:17,213 …en het een stap voor te blijven. 225 00:29:24,304 --> 00:29:27,182 Met volle buiken is de hele familie veilig. 226 00:29:27,557 --> 00:29:31,311 Eindelijk kan mama wat uitrusten. 227 00:29:32,479 --> 00:29:34,147 Maar niet teveel. 228 00:29:35,482 --> 00:29:39,527 Over een jaar moeten deze welpen zelfstandig zijn. 229 00:29:43,823 --> 00:29:49,120 Ouders hebben hun handen vol aan de voorbereiding op zelfstandigheid. 230 00:29:55,376 --> 00:30:00,507 De urban jungle van Chicago lijkt geen goede plek om jongen op te voeden… 231 00:30:02,300 --> 00:30:04,636 …behalve als je een super-ouder bent. 232 00:30:10,058 --> 00:30:14,187 Voor een slechtvalk heeft de Windy City veel voordelen. 233 00:30:16,314 --> 00:30:20,902 Een onzichtbaar netwerk van luchtstromen in Downtown Chicago… 234 00:30:21,152 --> 00:30:24,405 …gebruikt deze moeder in haar voordeel. 235 00:30:28,993 --> 00:30:31,287 Wanneer de zon het asfalt en beton opwarmt… 236 00:30:32,372 --> 00:30:34,415 …ontstaan krachtige luchtstromen… 237 00:30:36,209 --> 00:30:40,672 …waarmee ze tot bijna een kilometer boven de skyline zweeft. 238 00:30:46,511 --> 00:30:48,930 Klaar om te duiken. 239 00:30:59,274 --> 00:31:01,943 Vierhonderd km per uur. 240 00:31:03,403 --> 00:31:05,655 En als haar prooi achter gebouwen verdwijnt… 241 00:31:07,115 --> 00:31:11,119 …gebruikt ze de snelstromende lucht tussen gebouwen als een jetstream… 242 00:31:12,996 --> 00:31:14,706 …voor meer horizontale snelheid… 243 00:31:17,292 --> 00:31:19,294 …en een verrassingseffect. 244 00:31:26,843 --> 00:31:30,680 Met de stad als werkgebied voedt ze meer jongen op… 245 00:31:30,763 --> 00:31:33,099 …dan haar slechtvalk familie op het platteland. 246 00:31:40,064 --> 00:31:44,068 De afgelopen vijf weken heeft ze drie kuikens laten opgroeien… 247 00:31:51,534 --> 00:31:54,454 …met alles wat ze nodig hebben om te overleven. 248 00:31:55,914 --> 00:31:58,875 Met een beetje hulp van superpapa. 249 00:32:05,840 --> 00:32:09,052 Samen verdelen ze het babysitten en het jagen. 250 00:32:12,180 --> 00:32:14,390 De kuikens staan op het punt van uitvliegen. 251 00:32:15,767 --> 00:32:17,310 En over slechts acht weken… 252 00:32:17,769 --> 00:32:20,855 …moeten ze zichzelf kunnen redden in de stad. 253 00:32:24,067 --> 00:32:28,154 Ze de juiste snelheid leren is de grootste uitdaging van de opvoeding. 254 00:32:32,575 --> 00:32:35,244 Dus als papa lunch gaat halen… 255 00:32:40,124 --> 00:32:44,629 …geeft mama een lesje in buitengewoon vliegen door de stad. 256 00:32:49,968 --> 00:32:53,680 Het jagen boven de stad vereist unieke vaardigheden. 257 00:32:56,849 --> 00:33:00,561 Mama moet laten zien hoe je de complexe warmtestromen gebruikt… 258 00:33:00,645 --> 00:33:02,188 …als snelwegen in de lucht. 259 00:33:08,486 --> 00:33:12,949 Dus ze laat het zien. Opnieuw. 260 00:33:15,034 --> 00:33:15,952 En opnieuw. 261 00:33:18,371 --> 00:33:19,539 En opnieuw. 262 00:33:22,125 --> 00:33:25,503 De kuikens oefenen met balanceren op de warmtestromen. 263 00:33:32,093 --> 00:33:33,511 Tot ze uiteindelijk… 264 00:33:35,304 --> 00:33:36,514 …klaar zijn… 265 00:33:40,184 --> 00:33:41,686 …om zelf te vliegen. 266 00:33:52,238 --> 00:33:53,948 Nu ze hun vleugels gebruiken… 267 00:33:56,200 --> 00:33:59,245 …is het tijd voor meer geavanceerde acrobatiek. 268 00:34:14,886 --> 00:34:19,098 Papa brengt iets mee om de les naar een hoger niveau te tillen. 269 00:34:24,020 --> 00:34:28,107 Het loslaten van prooien leert ze de zwaartekracht te gebruiken… 270 00:34:29,525 --> 00:34:32,862 …en hun lichaamsvorm aan te passen om door de lucht te snijden… 271 00:34:34,947 --> 00:34:36,407 …en meer snelheid te krijgen. 272 00:34:40,078 --> 00:34:43,456 Mama doet er een schepje bovenop door voedsel te laten vliegen… 273 00:34:49,712 --> 00:34:53,841 …voor meer behendigheid om snel vliegende prooien te vangen. 274 00:35:00,973 --> 00:35:04,727 Geen andere vogel investeert zoveel tijd om hun jongen iets te leren. 275 00:35:08,606 --> 00:35:12,527 Maar een grote investering betaalt zich terug. 276 00:35:20,034 --> 00:35:23,121 Binnen een maand is een nieuwe generatie superjagers… 277 00:35:23,329 --> 00:35:26,124 …klaar voor grote gevaarlijke stad. 278 00:35:33,506 --> 00:35:34,757 Op dit koraalrif… 279 00:35:35,925 --> 00:35:39,679 …leeft een klein beestje dat zijn nakomelingen nooit laat gaan. 280 00:35:42,431 --> 00:35:47,353 Een zeespons maakt een levend kasteel voor een garnalenkoningin… 281 00:35:49,021 --> 00:35:51,983 …en haar kolonie van 300 garnalen. 282 00:35:53,359 --> 00:35:56,696 Elke garnaal is niet groter dan een rijstkorrel. 283 00:36:00,950 --> 00:36:04,912 En ze heeft sterke krachten om ze onder controle te houden. 284 00:36:07,206 --> 00:36:09,250 Ze verspreidt een chemische cocktail… 285 00:36:10,918 --> 00:36:13,713 …wat de reproductie van haar dochters onderdrukt… 286 00:36:15,965 --> 00:36:18,509 …en ze tot gehoorzame werkers maakt. 287 00:36:20,219 --> 00:36:24,390 Ze werken non-stop om de spons schoon te maken… 288 00:36:24,515 --> 00:36:26,309 …en de gangen te onderhouden. 289 00:36:30,104 --> 00:36:32,648 Maar niet al haar onderdanen worden gelijk geboren. 290 00:36:34,025 --> 00:36:36,235 Anderen worden soldaatgarnalen… 291 00:36:37,153 --> 00:36:40,823 …met grote klauwen en een verdedigingsinstinct. 292 00:36:48,831 --> 00:36:51,292 Zeesterren jagen op sponsen… 293 00:36:53,252 --> 00:36:56,672 …en proberen altijd garnalen te eten buiten de deur en thuis. 294 00:36:59,508 --> 00:37:05,598 Hoewel hij duizend keer groter is werken de garnalen samen tegen de vijand. 295 00:37:20,655 --> 00:37:26,619 Maar nu alle soldaten buiten zijn doemt een groter gevaar van achter op. 296 00:37:30,039 --> 00:37:31,415 Een borstelworm… 297 00:37:32,792 --> 00:37:36,254 …perfect gemaakt om tot het hart van de kolonie door te dringen. 298 00:37:39,382 --> 00:37:41,133 Maar ze eten geen sponsen. 299 00:37:43,094 --> 00:37:47,807 Die kaken zijn om garnalen door te bijten. 300 00:37:49,350 --> 00:37:52,144 De werkers kunnen zich niet verweren. 301 00:37:55,231 --> 00:37:57,942 Maar met nood klikjes roepen ze om hulp. 302 00:38:07,326 --> 00:38:12,373 De soldaten komen en zetten hun ultieme wapen in. 303 00:38:15,459 --> 00:38:20,423 Ze klikken zo snel met hun klauwen dat het water vaporiseert… 304 00:38:20,715 --> 00:38:23,217 …en een bubbel creëert. 305 00:38:23,843 --> 00:38:26,971 Als de druk van de oceaan de bubbel laat imploderen… 306 00:38:28,723 --> 00:38:33,227 …wordt het water erin verhit tot 4000 graden… 307 00:38:34,979 --> 00:38:37,565 …en er wordt een krachtige schokgolf geproduceerd. 308 00:38:40,276 --> 00:38:44,697 Het verlamt de worm die zich terugtrekt. 309 00:38:50,661 --> 00:38:52,997 Maar niet voordat er schade is aangericht. 310 00:38:57,126 --> 00:38:59,628 De koningin is dood. 311 00:39:03,966 --> 00:39:09,138 Zodra zij verdwijnt begint de race om de macht. 312 00:39:12,767 --> 00:39:17,396 Buiten hun moeders chemische controle transformeren de werkers. 313 00:39:19,357 --> 00:39:22,735 En de winnaar mag als eerste volwassen worden… 314 00:39:23,486 --> 00:39:27,239 …en haar broers en zussen besturen. 315 00:39:34,955 --> 00:39:37,333 De bloedlijn leeft voort. 316 00:39:39,710 --> 00:39:42,922 Families zijn het sterkst wanneer ze samenwerken. 317 00:39:44,715 --> 00:39:47,718 Maar dat kan niet altijd. 318 00:39:53,808 --> 00:39:57,186 De zoektocht naar water wordt zo wanhopig… 319 00:39:58,104 --> 00:40:00,272 …dat het deze familie opbreekt. 320 00:40:03,484 --> 00:40:06,028 Olifanten kunnen 30 km per dag afleggen… 321 00:40:08,447 --> 00:40:11,117 …maar sommigen houden het niet bij. 322 00:40:16,705 --> 00:40:22,837 Voor elke stap die een volwassene zet moet een kalf er zes zetten. 323 00:40:24,922 --> 00:40:27,091 De kudde moest verder… 324 00:40:29,051 --> 00:40:31,679 …maar een moeder laat haar kind niet alleen. 325 00:40:33,597 --> 00:40:35,266 Bij 37 graden… 326 00:40:37,226 --> 00:40:38,519 …zijn ze uitgeput… 327 00:40:42,231 --> 00:40:44,108 …dichtbij uitdroging… 328 00:40:47,403 --> 00:40:48,863 …dichtbij de dood. 329 00:40:51,949 --> 00:40:56,704 Koele grond blootleggen is de enige manier om haar kalf verkoeling te geven. 330 00:40:58,456 --> 00:40:59,957 Zo heeft ze iets meer tijd… 331 00:41:02,042 --> 00:41:05,087 …om haar grootste superkracht op te roepen. 332 00:41:11,760 --> 00:41:16,474 Ze leunt voorover en brengt haar hoofd op één lijn met haar poten… 333 00:41:18,767 --> 00:41:22,062 …en spreidt haar voorpoten zodat ze in contact zijn met de grond. 334 00:41:24,356 --> 00:41:27,485 Dan doet ze iets ongelofelijks. 335 00:41:32,114 --> 00:41:34,241 Ze voelt waar haar familie is. 336 00:41:37,786 --> 00:41:39,288 Bijna vijf km verderop… 337 00:41:43,542 --> 00:41:46,879 …gebruikt de kudde hun slurven om op lage frequentie te roepen… 338 00:41:48,088 --> 00:41:50,966 …en vibraties via de grond te sturen. 339 00:41:54,887 --> 00:41:58,807 Gevoelige cellen in de poten van de moeder pikken het geluid op… 340 00:41:59,308 --> 00:42:02,478 …en brengen het via haar skelet naar haar oor. 341 00:42:07,274 --> 00:42:11,987 Door van positie te wisselen ontcijfert ze waar het vandaan kwam… 342 00:42:13,322 --> 00:42:14,907 …en wat het betekent. 343 00:42:18,202 --> 00:42:20,579 De familie zegt ze te haasten. 344 00:42:24,333 --> 00:42:26,335 Haar baby kan bijna niet meer… 345 00:42:35,886 --> 00:42:37,555 …maar moeder is vastberaden. 346 00:42:38,973 --> 00:42:41,892 Ze weet dat haar familie haar niet voor niets roept. 347 00:42:49,191 --> 00:42:51,986 Met dezelfde gave om op afstand vibraties te bespeuren… 348 00:42:52,736 --> 00:42:55,197 …hebben ze iets ongelofelijks gehoord. 349 00:42:57,324 --> 00:43:01,495 Onweersbuien produceren ook infrageluid op lage frequentie. 350 00:43:05,082 --> 00:43:09,003 Aangenomen wordt dat olifanten ze van meer dan 160 km afstand aanvoelen. 351 00:43:10,671 --> 00:43:12,881 Met de oren aan de grond… 352 00:43:18,012 --> 00:43:20,556 …gaat de kudde recht op de bron af. 353 00:43:26,687 --> 00:43:28,814 Ze hebben honger en zijn verzwakt. 354 00:43:31,108 --> 00:43:35,529 Maar het vooruitzicht van water motiveert ze. 355 00:43:44,622 --> 00:43:45,664 Tot het eindelijk… 356 00:43:51,587 --> 00:43:53,255 …binnen bereik is. 357 00:44:00,512 --> 00:44:03,474 Terwijl het hoopvolle bericht zich steeds verder verspreidt… 358 00:44:04,892 --> 00:44:06,644 …komen meer olifanten samen… 359 00:44:09,688 --> 00:44:13,484 …tot de hele familie samen is. 360 00:44:15,653 --> 00:44:16,695 Bijna. 361 00:44:22,159 --> 00:44:24,244 De baby heeft nog steeds moeite. 362 00:44:26,664 --> 00:44:29,041 Maar mama heeft hem nooit alleen gelaten… 363 00:44:31,669 --> 00:44:35,798 …en nu zijn ze zo dichtbij dat ze het kunnen ruiken. 364 00:45:06,912 --> 00:45:08,872 Als de familie er voor elkaar is… 365 00:45:10,124 --> 00:45:14,545 …door communicatie, samenwerking, en samen één te worden… 366 00:45:18,507 --> 00:45:25,431 …heeft iedereen, hoe klein ook, de beste kans op overleving. 367 00:45:39,236 --> 00:45:43,615 De bloedlijn voortzetten is het ultieme levensdoel. 368 00:45:49,621 --> 00:45:55,586 De familie beschermen en verzorgen vraagt alle mogelijke superkrachten. 369 00:45:58,839 --> 00:46:00,132 Een veilige toekomst… 370 00:46:01,425 --> 00:46:06,388 …voor een nieuwe generatie bijzondere dieren. 371 00:46:12,936 --> 00:46:15,022 Als je denkt dat je de natuur kent… 372 00:46:17,065 --> 00:46:18,525 …denk dan nog eens goed na. 373 00:46:41,423 --> 00:46:43,425 Ondertiteld door: Mirjam Linschooten