1
00:00:08,216 --> 00:00:13,096
Stap een wereld in
die net buiten je waarneming ligt.

2
00:00:18,977 --> 00:00:22,272
Een wereld vol bijzondere dieren…

3
00:00:23,023 --> 00:00:26,443
…met verborgen krachten en superzintuigen.

4
00:00:27,569 --> 00:00:30,697
Als je denkt dat je de natuur kent…

5
00:00:32,574 --> 00:00:34,034
…denk dan nog eens goed na.

6
00:00:40,665 --> 00:00:42,709
INGESPROKEN DOOR
BENEDICT CUMBERBATCH

7
00:00:42,792 --> 00:00:48,631
In de jungle van Costa Rica
val je soms alleen op…

8
00:00:50,800 --> 00:00:52,385
…door snel te zijn…

9
00:00:53,887 --> 00:00:57,640
…en te bewegen met stijl.

10
00:01:00,393 --> 00:01:02,479
Van alle bijzondere dieren hier…

11
00:01:05,982 --> 00:01:09,402
…met al hun onverwachte manieren
van aandacht trekken…

12
00:01:11,571 --> 00:01:14,199
…is deze witkeel manakin…

13
00:01:16,076 --> 00:01:18,912
…de grootste uitslover van allemaal.

14
00:01:23,958 --> 00:01:27,128
Zijn paringsdans moet je zien
om het te geloven.

15
00:01:30,673 --> 00:01:33,593
Hij bereidt zijn podium maandenlang voor.

16
00:01:35,512 --> 00:01:41,643
Een uitblinker eist perfectie.
Geen blaadje mag scheef liggen.

17
00:01:44,229 --> 00:01:47,649
Wat een probleem kan zijn in een oerwoud.

18
00:02:01,830 --> 00:02:07,460
Dat is beter. Eindelijk is het showtime.

19
00:02:12,215 --> 00:02:14,926
Een verwarrende routine van rondhuppen…

20
00:02:15,969 --> 00:02:19,430
…vreemd geklik en rare toetergeluiden.

21
00:02:21,432 --> 00:02:28,314
Als het er raar uitziet komt dat
omdat het alleen voor haar bedoeld is.

22
00:02:30,441 --> 00:02:33,736
Vrouwtjes manakins
kunnen visuele informatie…

23
00:02:33,862 --> 00:02:36,573
…vier keer sneller verwerken dan mensen.

24
00:02:38,408 --> 00:02:42,579
Maar nu kunnen ultra high speed camera’s
het optreden herhalen…

25
00:02:42,996 --> 00:02:44,289
…vanuit haar perspectief.

26
00:02:56,676 --> 00:03:01,389
Springend over zijn podium
klikt de manakin zijn vleugels samen…

27
00:03:01,598 --> 00:03:03,683
…en creëert een geweldig gekraak.

28
00:03:07,729 --> 00:03:11,399
Wat 275 meter verderop hoorbaar is.

29
00:03:15,737 --> 00:03:21,075
Terwijl hij dit optreden herhaalt,
spot het vrouwtje met UV-versterkt zicht…

30
00:03:21,534 --> 00:03:23,369
…zijn verenkleed.

31
00:03:29,375 --> 00:03:32,545
En de zorgvuldig
samengestelde neutrale achtergrond…

32
00:03:33,129 --> 00:03:35,131
…vergroot haar kijkplezier.

33
00:03:37,383 --> 00:03:40,136
Eindigend met een zwaai…

34
00:03:42,347 --> 00:03:47,227
…de ongelofelijke
omgekeerde kraak en salto.

35
00:03:52,732 --> 00:03:56,945
Hij maakt het af door zijn vleugelpunten
te spreiden en heel snel te fladderen…

36
00:03:59,239 --> 00:04:03,785
…wat voor haar klinkt
als een onweerstaanbaar gespin.

37
00:04:05,912 --> 00:04:07,163
Helemaal verleid.

38
00:04:08,957 --> 00:04:13,670
Ze doet samen met hem
nog een laatste dans op het podium.

39
00:04:23,012 --> 00:04:25,265
Wat betreft de strijd om een partner…

40
00:04:26,224 --> 00:04:28,935
…heeft elk dier te maken met eigen regels.

41
00:04:33,273 --> 00:04:37,026
Maar alleen degenen met de meest
betoverende superkrachten…

42
00:04:38,695 --> 00:04:40,613
…winnen de ultieme prijs.

43
00:04:40,780 --> 00:04:47,745
HET PARINGSSPEL

44
00:04:52,875 --> 00:04:56,963
De perfecte partner
verschijnt zelden uit het niets.

45
00:05:01,009 --> 00:05:06,431
Sterker nog, een partner vinden is een
van de grootste uitdagingen voor dieren.

46
00:05:10,310 --> 00:05:13,938
Dus de duivelsroggen
in de Golf van Californië…

47
00:05:14,939 --> 00:05:18,901
…vergoten hun kansen
met een bijzondere kracht.

48
00:05:27,577 --> 00:05:31,247
De kracht van geluid.

49
00:05:36,461 --> 00:05:40,882
Ze springen bijna twee meter
en creëren geluidsgolven.

50
00:05:50,558 --> 00:05:52,518
En twee keer zo snel als een kogel…

51
00:05:56,939 --> 00:06:00,318
…verspreidt het geluid zich
over de oceaan.

52
00:06:04,322 --> 00:06:08,409
Meer dan vier kilometer verderop
pikken andere duivelsroggen het op…

53
00:06:09,160 --> 00:06:13,998
…met hun speciale gehoororganen
met hypergevoelige haren.

54
00:06:19,712 --> 00:06:21,422
De aantallen groeien…

55
00:06:27,512 --> 00:06:31,349
…tot ze met duizenden samen zijn.

56
00:06:34,268 --> 00:06:39,816
Bij deze spectaculaire samenkomsten
heeft elke rog de kans een paar te vormen.

57
00:06:41,734 --> 00:06:44,946
Maar nu begint de strijd
om het paren pas echt.

58
00:06:47,156 --> 00:06:53,913
Mannetjes roggen jagen op vrouwtjes
en strijden met elkaar om de eerste plek.

59
00:06:57,166 --> 00:07:01,170
Al die activiteit trekt ook problemen aan.

60
00:07:15,977 --> 00:07:20,356
Voor het eerst zijn orka's gefilmd
terwijl ze duivelsroggen vangen.

61
00:07:24,652 --> 00:07:28,114
Hun samenkomst maakt de roggen
tot een makkelijk doelwit.

62
00:07:34,871 --> 00:07:37,248
De kans om zich voort te planten…

63
00:07:39,333 --> 00:07:41,043
…is het waard om voor te sterven.

64
00:07:46,424 --> 00:07:48,676
Als de strijd om te paren losbarst…

65
00:07:51,137 --> 00:07:52,805
…is er superkracht nodig…

66
00:07:55,308 --> 00:07:56,809
…en geheime krachten…

67
00:07:59,061 --> 00:08:00,813
…om rivalen op afstand te houden.

68
00:08:06,360 --> 00:08:11,449
Twee ton blubber stuurt een schokgolf…

69
00:08:14,243 --> 00:08:18,581
…van 160 km per uur door het zand.

70
00:08:25,880 --> 00:08:28,549
Met ongelofelijke seismische gevoeligheid…

71
00:08:32,386 --> 00:08:36,974
…herkent de mannetjes zeeolifant
een rivaal die zijn move maakt.

72
00:08:49,820 --> 00:08:52,573
Een van de luidste dierengeluiden…

73
00:08:55,117 --> 00:08:59,664
…een typisch geblaat
brult over het strand…

74
00:09:02,166 --> 00:09:06,337
…om de concurrentie
eraan te herinneren wie de baas is.

75
00:09:11,842 --> 00:09:16,472
Aan de Californische kust
staat het zwaargewicht bekend…

76
00:09:16,806 --> 00:09:20,601
…als de strandmeester.

77
00:09:23,396 --> 00:09:27,650
Hij heeft gestreden om met
meer dan 100 vrouwtjes te paren.

78
00:09:30,528 --> 00:09:34,907
Maar zijn harem bewaken op een van de
luidruchtigste plekken op aarde…

79
00:09:41,581 --> 00:09:43,207
…is een heel gedoe.

80
00:09:45,585 --> 00:09:49,297
Het is haast onmogelijk om
zijn rivalen te horen aankomen…

81
00:09:50,464 --> 00:09:55,553
…tot wel 60 uitdagers per dag,
uit alle hoeken en gaten.

82
00:09:58,806 --> 00:10:02,143
Maar dankzij zijn geweldige
gave om trillingen te voelen…

83
00:10:07,273 --> 00:10:09,150
…zoals een spin in een web…

84
00:10:09,900 --> 00:10:12,820
…kan hij een gebied van
zes tennisbanen in de gaten houden…

85
00:10:13,446 --> 00:10:14,947
…vanuit zijn centrale positie.

86
00:10:21,746 --> 00:10:26,250
Zijn waarschuwing is meestal
genoeg om zijn rivalen af te schrikken.

87
00:10:28,419 --> 00:10:33,007
Maar af en toe
verschijnt er een echte tegenstander.

88
00:10:37,470 --> 00:10:41,307
Even groot, even sterk…

89
00:10:43,768 --> 00:10:45,936
…en net zo vastbesloten om te paren.

90
00:10:50,650 --> 00:10:52,360
De strandmeester heeft geen andere keus…

91
00:10:53,861 --> 00:10:57,782
…dan om op te staan en te vechten.

92
00:11:04,497 --> 00:11:07,083
Vijf cm dik littekenweefsel
beschermt tegen de klappen.

93
00:11:09,877 --> 00:11:12,880
Maar deze bloedige gevechten
eisen hun tol.

94
00:11:27,978 --> 00:11:31,315
En na twee jaar
en meer dan 300 gevechten…

95
00:11:44,578 --> 00:11:47,832
…is de strandmeester klaar.

96
00:12:00,177 --> 00:12:03,639
Tijd voor een nieuw zwaargewicht
om zijn titel over te nemen.

97
00:12:06,600 --> 00:12:09,353
Verslagen, uitgeput…

98
00:12:10,813 --> 00:12:15,109
…zal de oude strandmeester geen
volgend paringsseizoen meemaken.

99
00:12:18,195 --> 00:12:19,989
Maar hij kan in vrede rusten.

100
00:12:22,491 --> 00:12:26,579
Tijdens zijn regeerperiode
kreeg hij meer dan 100 jongen…

101
00:12:29,373 --> 00:12:32,793
…en veroverde zijn plek tussen een elite
van één procent van mannetjes…

102
00:12:32,877 --> 00:12:34,420
…die ooit kunnen paren.

103
00:12:39,550 --> 00:12:44,722
Soms lijkt het vinden van een partner
nog onwaarschijnlijker.

104
00:12:51,103 --> 00:12:57,026
Geworteld op hun plek kunnen planten
geen partner zoeken.

105
00:12:58,778 --> 00:13:03,407
Daarom gebruiken ze hun
aantrekkingskracht op slinkse wijze.

106
00:13:11,040 --> 00:13:14,710
De fluweelboon
is een klimplant met een missie.

107
00:13:22,259 --> 00:13:26,806
Het moet zijn kans op reproductie
vergroten via een bestuiver.

108
00:13:34,104 --> 00:13:37,733
De meeste planten doen dit
door mooie, kleurige bloemen…

109
00:13:44,907 --> 00:13:48,994
…maar de fluweelboon
doet het een beetje anders.

110
00:13:54,917 --> 00:13:59,046
Tussen alle mooie bloemen
in de Costa Ricaanse jungle…

111
00:14:00,631 --> 00:14:05,302
…verslaat de fluweelboon
de concurrentie door 's nachts te bloeien…

112
00:14:07,471 --> 00:14:11,684
…en de diensten van een
heel speciale koerier te gebruiken.

113
00:14:15,271 --> 00:14:18,899
Sommige dieren kunnen
door de donkere jungle hun weg vinden.

114
00:14:23,153 --> 00:14:27,032
Een vleermuis met lange tong zendt
een aantal ultrasonische klikjes uit…

115
00:14:29,326 --> 00:14:31,871
…die terugkaatsen op zijn
hypergevoelige oren.

116
00:14:35,916 --> 00:14:39,128
Het maakt zo een gedetailleerde
mentale plattegrond van het bos.

117
00:14:45,342 --> 00:14:50,306
En verrassend genoeg reflecteren
de bloembladeren van de fluweelboon…

118
00:14:51,307 --> 00:14:56,937
…de klikjes zo effectief
dat ze niet te missen zijn.

119
00:15:03,611 --> 00:15:04,862
En onweerstaanbaar.

120
00:15:10,576 --> 00:15:14,997
De vleermuis kan de fluweelboon
makkelijker opspeuren dan welke plant ook…

121
00:15:16,540 --> 00:15:18,959
…en scoort tien keer meer nectar…

122
00:15:21,295 --> 00:15:26,634
…opgezogen met een super absorberende
tong, langer dan zijn lichaam.

123
00:15:32,640 --> 00:15:33,891
Wanneer hij vertrekt…

124
00:15:36,185 --> 00:15:38,479
…splijt een uniek explosief systeem…

125
00:15:39,813 --> 00:15:45,402
…de bloembladeren open
en vuurt stuifmeelkorrels af…

126
00:15:46,445 --> 00:15:48,405
…die zich aan de vleermuis hechten…

127
00:15:50,282 --> 00:15:53,285
…terwijl hij naar
de volgende snoepwinkel vliegt.

128
00:16:02,378 --> 00:16:06,882
En omdat vleermuizen het verschil
zien tussen oude en nieuwe bloemen…

129
00:16:11,470 --> 00:16:14,223
…weet hij zeker dat hij
elke keer nectar krijgt…

130
00:16:17,059 --> 00:16:23,148
…en dat hij het stuifmeel
aflevert bij verse, vruchtbare bloemen.

131
00:16:31,991 --> 00:16:37,204
Soms loont het om hulp te vragen
om succesvol te zijn bij het paren.

132
00:16:44,878 --> 00:16:50,050
En bij Kenia's Lake Victoria
zijn zelfs mensen essentieel geworden…

133
00:16:50,175 --> 00:16:54,763
…voor de griezelige
romantische plannen van dit diertje.

134
00:17:05,691 --> 00:17:12,031
Niet groter dan een rijstkorrel
probeert de mannetjes vampierspin…

135
00:17:12,698 --> 00:17:15,909
…wanhopig de aandacht te trekken
met zijn paringsritueel.

136
00:17:19,413 --> 00:17:24,460
Maar de vrouwtjes van deze soort
houden van nogal kinky dingen.

137
00:17:26,879 --> 00:17:30,507
En op dit moment
is ze niet echt geïnteresseerd.

138
00:17:35,637 --> 00:17:37,139
Hij kan alleen paren…

139
00:17:37,306 --> 00:17:42,978
…als hij het zoete parfum
van menselijk bloed draagt.

140
00:17:45,689 --> 00:17:48,692
Maar zijn hoektanden
zijn niet gemaakt voor menselijk vlees.

141
00:17:51,153 --> 00:17:55,616
Dus een andere zuiger
moet het vieze werk voor hem doen.

142
00:18:01,538 --> 00:18:05,375
Een mug is er veel beter in.

143
00:18:20,265 --> 00:18:25,604
Met supergevoelige voelsprieten
komen ze af op de koolzuur in onze adem…

144
00:18:27,022 --> 00:18:29,274
…en onze lichaamswarmte.

145
00:18:32,945 --> 00:18:39,034
Dan zet de mug een
zeer geavanceerd bloedafname middel in.

146
00:18:41,662 --> 00:18:47,501
Zes speciale mondstukken die de
menselijke leiding doorboren en aftappen.

147
00:18:52,131 --> 00:18:56,051
Zodra een mug vier keer zijn gewicht
in bloed heeft gedronken…

148
00:18:58,387 --> 00:19:00,597
…kan de spin toeslaan.

149
00:19:21,702 --> 00:19:25,789
Met grote, naar voren gerichte ogen
met bewegende lenzen…

150
00:19:29,001 --> 00:19:34,214
…detecteert de spin de kleur
en de vorm van een mug vol bloed.

151
00:19:37,509 --> 00:19:40,679
Dan, op verende poten…

152
00:19:42,222 --> 00:19:43,682
…komt hij dichterbij.

153
00:19:46,351 --> 00:19:49,104
Het enige wat erger is
dan een vampierspin…

154
00:19:51,982 --> 00:19:54,443
…is een springende vampierspin.

155
00:19:56,028 --> 00:20:01,241
Of maak daar maar
een giftige springende vampierspin van.

156
00:20:03,952 --> 00:20:07,372
Een snel zenuwgif
schakelt zijn slachtoffer meteen uit.

157
00:20:09,583 --> 00:20:12,211
Dan zuigt hij hem leeg.

158
00:20:22,429 --> 00:20:26,642
En dat is nog maar het begin
van zijn bloedige moordtocht.

159
00:20:48,247 --> 00:20:50,374
Want hoe meer hij drinkt…

160
00:20:52,000 --> 00:20:54,044
…hoe sexier hij ruikt.

161
00:21:01,093 --> 00:21:02,469
Nu…

162
00:21:04,221 --> 00:21:05,806
…is hij klaar voor romantiek.

163
00:21:14,564 --> 00:21:19,027
En nu de zoete geur
van bloed uit zijn poriën sijpelt…

164
00:21:23,365 --> 00:21:25,826
…kan niemand hem weerstaan.

165
00:21:31,581 --> 00:21:34,418
Weinig dieren doen
vreemdere dingen voor liefde…

166
00:21:36,169 --> 00:21:39,131
…maar sommigen zijn nog veel geniepiger.

167
00:21:45,178 --> 00:21:51,560
Een van de geniepigste leeft in de
rotsachtige wateren van Zuid-Australië.

168
00:21:56,189 --> 00:21:59,985
Een inktvis is dan wel
een kei in camouflage…

169
00:22:01,570 --> 00:22:03,697
…hij kan zich niet voor altijd verstoppen.

170
00:22:06,199 --> 00:22:08,535
De mannetjes worden maar twee jaar oud…

171
00:22:10,120 --> 00:22:12,706
…hebben maar één seizoen om te paren…

172
00:22:14,249 --> 00:22:16,585
…en hebben veel concurrentie.

173
00:22:20,339 --> 00:22:24,634
Elf mannetjes strijden om elk vrouwtje.

174
00:22:28,597 --> 00:22:31,183
Velen van hen zijn twee keer zo groot…

175
00:22:36,897 --> 00:22:39,024
…en vertonen oorlogskleuren.

176
00:22:41,401 --> 00:22:44,696
Uitgezonden met een hogere resolutie
dan een 4K televisie…

177
00:22:45,030 --> 00:22:49,785
…lichten honderdduizenden
kleur veranderende cellen op.

178
00:22:57,626 --> 00:23:03,507
Het is een hint die
een mannetje van 25 cm meteen snapt…

179
00:23:04,383 --> 00:23:08,095
…want anders wordt het vechten.

180
00:23:12,682 --> 00:23:14,434
Grote mannetjes die vechten…

181
00:23:17,521 --> 00:23:19,272
…riskeren serieuze verwondingen.

182
00:23:21,525 --> 00:23:24,152
Gevechten kunnen tot 20 minuten doorgaan…

183
00:23:28,407 --> 00:23:31,660
…en eindigen meestal wanneer er één
ontsnapt in een wolk van inkt…

184
00:23:34,913 --> 00:23:37,332
…waarna de winnaar zijn prijs kan bewaken…

185
00:23:38,834 --> 00:23:41,920
…een kleiner, lichter vrouwtje.

186
00:23:45,257 --> 00:23:48,260
Met uniek gevormde pupillen
die kleuren versterken…

187
00:23:50,137 --> 00:23:52,472
…en 360 graden zien…

188
00:23:54,099 --> 00:23:58,478
…kan hij andere mannetjes
in de gaten houden die dichterbij komen.

189
00:24:03,984 --> 00:24:08,321
Maar dit kleine mannetje weet hoe hij
onder de radar moet blijven.

190
00:24:11,575 --> 00:24:15,871
Tijd om een onverwachte
identiteit aan te nemen.

191
00:24:30,260 --> 00:24:31,511
Lichtbruine kleur…

192
00:24:33,972 --> 00:24:35,765
…tentakels ingetrokken…

193
00:24:37,559 --> 00:24:40,437
…en meer op een vrouwtje lijken.

194
00:24:43,148 --> 00:24:47,444
Hij moet oppassen,
of hij krijgt klappen van de grote man…

195
00:24:48,820 --> 00:24:50,864
…omdat hij toenadering zoekt.

196
00:24:54,659 --> 00:24:57,829
Maar zijn verkleedpartij werkt zo goed…

197
00:25:01,249 --> 00:25:02,459
…dat hij ermee wegkomt.

198
00:25:06,630 --> 00:25:10,926
Het vrouwtje weet precies wat de
sneaky imitator aan het doen is.

199
00:25:12,802 --> 00:25:15,096
En ze vindt het leuk.

200
00:25:19,601 --> 00:25:23,980
Geniepige mannetjes zijn zelfs
succesvoller met paren…

201
00:25:24,105 --> 00:25:25,732
…dan grotere rivalen.

202
00:25:27,442 --> 00:25:32,280
Tegen de tijd dat de grote man
het doorheeft is het te laat.

203
00:25:34,699 --> 00:25:39,955
De kleine na-aper is al weg.
Maar zijn daad gedaan.

204
00:25:44,000 --> 00:25:49,297
Een rolverwisseling
kan de beste manier zijn om te winnen.

205
00:25:51,258 --> 00:25:55,470
En het kan helpen
in de eenzame zoektocht naar liefde.

206
00:26:01,810 --> 00:26:06,648
Deze vrouwelijke bruine beer is maar
een paar weken per lente vruchtbaar.

207
00:26:10,443 --> 00:26:13,613
Ze heeft nog geen mannetje gezien…

208
00:26:14,906 --> 00:26:19,160
…en als ze niet snel paart
zal het niet meer gebeuren dit jaar.

209
00:26:26,710 --> 00:26:29,462
In de wildernis van British Columbia…

210
00:26:30,672 --> 00:26:35,093
…is er weinig kans om
de ware Jacob tegen te komen.

211
00:26:38,555 --> 00:26:44,102
Maar dit vrouwtje kent een plek met
mysterieuze aantrekkingskracht.

212
00:26:49,441 --> 00:26:52,402
Verstopt diep in het bos…

213
00:26:54,237 --> 00:26:56,323
…staat een magische boom.

214
00:27:00,201 --> 00:27:01,870
Hij ziet eruit als alle anderen…

215
00:27:03,455 --> 00:27:05,540
…maar deze Pacific zilverspar…

216
00:27:06,458 --> 00:27:12,422
…heeft bijzondere eigenschappen
en is een hotspot voor mannetjes beren.

217
00:27:15,842 --> 00:27:18,428
Ze komen er al meer dan 100 jaar.

218
00:27:20,680 --> 00:27:23,141
Ze wrijven hun geur langs de boom
met hun rug…

219
00:27:24,559 --> 00:27:27,896
…hun voorkant en hun poten.

220
00:27:31,608 --> 00:27:34,569
Ze laten geheime
geur-boodschappen achter…

221
00:27:35,153 --> 00:27:39,616
…over hun leeftijd, gezondheid
en sociale status.

222
00:27:42,369 --> 00:27:45,455
En omdat de geuren in
plakkerige hars blijven hangen…

223
00:27:45,955 --> 00:27:50,710
…verspreid het zich gedurende
een maand langzaam in de atmosfeer.

224
00:27:57,759 --> 00:28:02,806
Mannetjes beren gebruiken de
wrijf-boom om de hiërarchie te bepalen.

225
00:28:05,517 --> 00:28:09,437
Maar dit is iets zeer zeldzaams.

226
00:28:12,982 --> 00:28:19,531
Het vrouwtje heeft ontdekt dat de boom
ook als een boom-dating app werkt.

227
00:28:27,038 --> 00:28:30,250
Een plek om haar
"op zoek naar liefde" status te delen…

228
00:28:31,876 --> 00:28:33,461
…met geïnteresseerde mannetjes.

229
00:28:45,014 --> 00:28:51,938
Nu ze haar eigen Timber-profiel heeft
geüpload hoeft ze alleen nog…

230
00:28:53,523 --> 00:28:55,775
…te wachten op de magie van de boom.

231
00:29:00,029 --> 00:29:04,993
De sappen beginnen haar
specifieke parfum te verspreiden.

232
00:29:08,121 --> 00:29:10,999
Uren worden dagen…

233
00:29:12,250 --> 00:29:16,546
…en niemand komt langs. Totdat eindelijk…

234
00:29:18,798 --> 00:29:19,966
…een mannetje.

235
00:29:25,054 --> 00:29:28,057
Zodra hij lucht krijgt
van een beschikbaar vrouwtje…

236
00:29:31,770 --> 00:29:33,688
…moet hij haar vinden.

237
00:29:37,901 --> 00:29:42,030
En met een reukzin zeven keer sterker
dan van een speurhond…

238
00:29:46,284 --> 00:29:48,203
…volgt hij haar verleidelijke geur…

239
00:29:52,248 --> 00:29:54,709
…helemaal tot aan het strand.

240
00:30:02,050 --> 00:30:03,843
Hij is nog maar net op tijd…

241
00:30:06,721 --> 00:30:09,849
…maar in elk geval weten ze al
dat ze de juiste chemie hebben.

242
00:30:16,022 --> 00:30:21,569
Allemaal dankzij de mysterieuze kracht
van een matchmaking boom.

243
00:30:25,615 --> 00:30:27,075
Onder de oppervlakte…

244
00:30:29,953 --> 00:30:31,329
…verder naar het zuiden…

245
00:30:32,705 --> 00:30:38,336
…gebruikt een ander dier de kracht
van bomen voor het paringsspel.

246
00:30:41,840 --> 00:30:44,050
Deze magicicada…

247
00:30:44,926 --> 00:30:48,888
…voedt zich via boomwortels in de
Noord-Amerikaanse bossen van Virginia…

248
00:30:49,806 --> 00:30:52,141
…sinds meer dan 16 jaar.

249
00:31:12,370 --> 00:31:16,791
Wanneer hij de sapstromen
in de lente opmerkt voor het 17e seizoen…

250
00:31:19,335 --> 00:31:22,088
…weet hij dat het tijd is
om naar boven te komen.

251
00:31:26,634 --> 00:31:31,890
Dit rekenwonder heeft zijn
beste kansen om te paren berekend.

252
00:31:34,475 --> 00:31:37,270
Toch zijn er geen garanties.

253
00:31:39,564 --> 00:31:42,984
Traag en sappig.

254
00:31:44,903 --> 00:31:46,779
Cicaden zijn een makkelijk doelwit.

255
00:31:49,073 --> 00:31:51,075
Zelfs voor het meest trage roofdier.

256
00:31:56,039 --> 00:31:59,083
Maar opnieuw
werken de cijfers in hun voordeel.

257
00:32:03,254 --> 00:32:07,425
Elke cicade populatie
synchroniseert hun leven…

258
00:32:07,675 --> 00:32:10,762
…met een specifiek schema van 17 jaar.

259
00:32:15,391 --> 00:32:18,269
Een cyclus met een
onvoorspelbaar priemgetal…

260
00:32:18,436 --> 00:32:21,022
…wat het bijna onmogelijk maakt
voor roofdieren…

261
00:32:21,189 --> 00:32:23,608
…om op hun prooi te kunnen rekenen.

262
00:32:27,028 --> 00:32:31,908
Met miljoenen tegelijk
komen ze tevoorschijn…

263
00:32:33,910 --> 00:32:40,249
…en dit is de grootste opkomst
ook bekend als Brood X.

264
00:32:42,627 --> 00:32:47,757
Ze moeten zich snel voortplanten.
Over zes weken zijn ze allen dood.

265
00:32:50,760 --> 00:32:55,723
Het grootste speed dating event
van Amerika gaat bijna van start.

266
00:32:57,350 --> 00:33:01,437
Maar eerst,
een ongelofelijke transformatie.

267
00:33:17,245 --> 00:33:18,913
Tegen zonsopgang…

268
00:33:21,374 --> 00:33:23,960
…zijn nimfen volwassen geworden…

269
00:33:25,878 --> 00:33:27,547
…klaar om een partner te vinden.

270
00:33:31,676 --> 00:33:36,848
Het wrijven van speciale organen
aan de zijkant maakt een zoemend geluid…

271
00:33:39,392 --> 00:33:41,644
…wat door hun holle lichamen
versterkt wordt.

272
00:33:44,063 --> 00:33:48,818
De lokroep verspreidt zich
zo luid als een rockconcert.

273
00:33:51,612 --> 00:33:55,158
Maar niet alle reacties zijn even welkom.

274
00:34:05,043 --> 00:34:06,753
Een zombie cicade…

275
00:34:07,962 --> 00:34:13,301
…bezaaid met poederachtige sporen
van een schimmel genaamd Massospora.

276
00:34:14,719 --> 00:34:20,266
De enige vijand die de 17-jarige code
van de periodieke cicaden kraakt.

277
00:34:23,811 --> 00:34:29,692
Deze beschimmelde rover
eet zijn slachtoffers van binnenuit…

278
00:34:33,112 --> 00:34:37,950
…terwijl ze hun hersenen overspoelen
met geest-controlerende chemicaliën…

279
00:34:39,702 --> 00:34:42,747
…die ze dwingen te paren.

280
00:34:46,542 --> 00:34:51,047
Geïnfecteerde mannetjes doen zelfs
de verleidelijke vrouwtjes na…

281
00:34:52,423 --> 00:34:55,134
…om anderen te verleiden tot paren.

282
00:34:56,761 --> 00:34:59,764
En zo verspreidt de besmetting zich.

283
00:35:03,309 --> 00:35:05,478
De schimmel houdt
zijn slachtoffers in leven…

284
00:35:05,561 --> 00:35:08,898
…zodat ze zoveel mogelijk
andere cicaden besmetten…

285
00:35:14,403 --> 00:35:19,492
…en de sporen ver verspreiden.

286
00:35:25,081 --> 00:35:28,459
14 dagen later…

287
00:35:32,797 --> 00:35:34,632
…sterven de zombie cicaden.

288
00:35:40,638 --> 00:35:46,686
Maar de sporen zullen 17 jaar sluimeren…

289
00:35:48,354 --> 00:35:52,567
…klaar om de volgende generatie
pech-cicaden te infecteren.

290
00:36:02,451 --> 00:36:04,036
Maar met miljoenen die paren…

291
00:36:05,705 --> 00:36:09,625
…en vrouwtjes die elk 400 eitjes
in de boombast leggen…

292
00:36:12,628 --> 00:36:19,427
…zijn de periodieke cicaden
altijd verzekerd van voortplanting.

293
00:36:22,972 --> 00:36:27,768
Sommige dieren moeten voor het
paringsspel een lange adem hebben.

294
00:36:33,774 --> 00:36:35,943
Op een koraalrif in Zuidoost-Azië…

295
00:36:36,819 --> 00:36:40,531
…gebruikt een wezen
mysterieuze verleidingskrachten…

296
00:36:40,907 --> 00:36:43,659
…om haar partner betoverd te houden.

297
00:36:49,248 --> 00:36:53,836
Vrouwtjes harlekijngarnalen
kunnen maar korte tijd paren…

298
00:36:55,379 --> 00:36:57,298
…nadat ze vervellen.

299
00:36:58,716 --> 00:37:01,469
En dat gebeurt maar om de drie weken.

300
00:37:04,055 --> 00:37:05,973
Ze moet zich voorbereiden.

301
00:37:09,769 --> 00:37:16,108
En haar beste kans op gezond nageslacht
is om zoveel mogelijk te eten.

302
00:37:18,819 --> 00:37:25,326
Omdat ze traag zijn en vol proteïne zitten
zijn zeesterren haar favoriete prooi.

303
00:37:32,375 --> 00:37:36,420
Maar het is lastig
om bij de zachte onderkant te komen.

304
00:37:39,548 --> 00:37:44,512
Ze zijn tien keer groter dan zij
en moeilijk te beheersen in haar eentje.

305
00:37:46,931 --> 00:37:50,142
Gelukkig is hulp nooit ver weg.

306
00:37:53,271 --> 00:37:54,897
Haar trouwe partner.

307
00:37:58,734 --> 00:38:03,990
Ze beïnvloedt hem
met een onzichtbaar chemisch goedje.

308
00:38:10,705 --> 00:38:13,582
Het mannetje pikt
het feromonen spoor op…

309
00:38:15,626 --> 00:38:18,421
…met de hypergevoelige haartjes
op zijn voelsprieten.

310
00:38:22,925 --> 00:38:24,593
Niet in staat haar te weerstaan…

311
00:38:27,346 --> 00:38:30,433
…is hij er altijd
wanneer ze hem nodig heeft.

312
00:38:35,313 --> 00:38:37,064
Nu de zeester omgedraaid is…

313
00:38:39,608 --> 00:38:43,696
…is er meer dan genoeg
om te eten tot het tijd is om te paren.

314
00:38:46,324 --> 00:38:50,328
Dankzij haar geweldige aantrekkingskracht
blijft haar partner in de buurt.

315
00:38:56,667 --> 00:38:59,920
En wacht geduldig 20 dagen,
tot zij zich eindelijk…

316
00:39:02,548 --> 00:39:06,886
…terugtrekt in haar schuilplaats
om zich uit te kleden.

317
00:39:09,305 --> 00:39:11,474
Ze komt uit haar oude schulp tevoorschijn…

318
00:39:13,934 --> 00:39:15,394
…met een zachte huid…

319
00:39:17,021 --> 00:39:19,315
…nog mooier dan daarvoor.

320
00:39:22,026 --> 00:39:25,738
Maar nu heeft ze slechts
een paar uur om te paren…

321
00:39:25,821 --> 00:39:27,782
…voor haar buitenkant weer hard wordt.

322
00:39:28,783 --> 00:39:31,327
Dus om haar partner te verleiden…

323
00:39:34,455 --> 00:39:36,248
…sproeit ze nog meer lokmiddel uit…

324
00:39:39,752 --> 00:39:43,923
…dit keer met extra
lustopwekkende eigenschappen…

325
00:39:44,590 --> 00:39:48,469
…waarmee ze van haar onderdanige
garnaal een wellustig mannetje maakt…

326
00:39:49,387 --> 00:39:51,514
…die nog maar aan één ding denkt.

327
00:39:57,311 --> 00:40:00,898
Voor het eerst gefilmd, paren ze.

328
00:40:06,278 --> 00:40:08,280
Het duurt maar enkele seconden.

329
00:40:12,535 --> 00:40:15,955
Dan gaat ze terug naar haar oude
trucjes om hem bij zich te houden.

330
00:40:19,125 --> 00:40:21,919
Dus een paar weken later…

331
00:40:24,296 --> 00:40:27,633
…wanneer haar duizenden eitjes uitkomen…

332
00:40:29,093 --> 00:40:32,388
…is hij er, aan haar zijde…

333
00:40:34,640 --> 00:40:37,560
…wanneer hun kroost
de omhelzing van hun moeder verlaten…

334
00:40:38,519 --> 00:40:42,064
…om hun kansen te verkennen
in de diepe blauwe zee.

335
00:40:47,736 --> 00:40:51,073
Onze wereld is vol wonderlijke dieren…

336
00:40:53,075 --> 00:40:56,245
…met bizarre manieren
om het paringsspel te winnen.

337
00:41:01,292 --> 00:41:07,756
Maar slechts enkelen lukt het
de liefde te laten duren.

338
00:41:15,139 --> 00:41:19,935
Withand gibbon relaties
kunnen decennialang duren.

339
00:41:22,521 --> 00:41:25,399
Maar als de realiteit van
het gezinsleven doordringt…

340
00:41:26,817 --> 00:41:30,613
…moet je er alles aan doen
om de relatie spannend te houden.

341
00:41:42,791 --> 00:41:46,212
De aandacht van de moeder is gericht
op de opvoeding van hun jongen.

342
00:41:49,340 --> 00:41:54,261
Haar partner moet het huis beschermen.

343
00:42:08,025 --> 00:42:13,447
Een huis wat bestaat uit
honderd hectare Thais oerwoud.

344
00:42:16,492 --> 00:42:18,911
Het is een te groot gebied om te bewaken.

345
00:42:22,873 --> 00:42:25,876
Dus hij gebruikt een
geavanceerder bestrijdingsmiddel.

346
00:42:31,799 --> 00:42:34,301
Zingen is zijn superkracht.

347
00:42:35,886 --> 00:42:40,599
Hoe luider en melodischer de roep,
hoe sterker de gibbon.

348
00:42:43,060 --> 00:42:45,646
Geluid verplaatst het best in koele lucht…

349
00:42:48,983 --> 00:42:50,734
…en door in het vroege licht te zingen…

350
00:42:52,027 --> 00:42:57,324
…weet hij zeker dat rivalen hem
duidelijk horen in zijn territorium.

351
00:43:00,160 --> 00:43:01,328
Maar al snel…

352
00:43:03,789 --> 00:43:10,004
…stijgt vochtigheid op uit de bomen
door de hete zon.

353
00:43:12,715 --> 00:43:16,427
Waardoor luchtstromen ontstaan
die zijn geroep doorbreken…

354
00:43:17,511 --> 00:43:19,138
…en het effect verminderen.

355
00:43:22,182 --> 00:43:25,561
Tegen die tijd is hij meestal klaar.

356
00:43:28,230 --> 00:43:29,690
Maar vandaag niet.

357
00:43:36,614 --> 00:43:40,909
Fruitbomen middenin hun territorium…

358
00:43:42,620 --> 00:43:45,414
…hebben rivalen aangetrokken.

359
00:44:06,894 --> 00:44:10,189
Als papa hun huis niet kan verdedigen…

360
00:44:11,523 --> 00:44:15,152
…raakt hij zijn partner kwijt aan een
mannetje die het wel kan…

361
00:44:15,736 --> 00:44:18,739
…en kan zijn nageslacht
zelfs gedood worden.

362
00:44:23,118 --> 00:44:28,332
Tijd voor de vader om in actie te komen
en zijn kracht te tonen.

363
00:44:43,597 --> 00:44:49,978
Met lange armen, haakvormige handen
en een draaiend schouderblad…

364
00:44:55,025 --> 00:44:57,820
…haalt hij een snelheid van 56 km per uur.

365
00:45:04,785 --> 00:45:07,663
Met zijn geweldige snelheid en kracht…

366
00:45:11,208 --> 00:45:13,419
…intimideert hij zijn rivalen.

367
00:45:15,963 --> 00:45:17,756
Genoeg om ze weg te jagen…

368
00:45:19,258 --> 00:45:23,429
…en zijn partner te laten zien
dat hij de sterkste is.

369
00:45:34,565 --> 00:45:39,278
De volgende ochtend
is het mannetje op en zingt zoals altijd.

370
00:45:47,411 --> 00:45:50,247
Maar dit keer doet zij mee…

371
00:45:58,505 --> 00:46:01,842
…om hem te laten weten
dat hij haar koning is.

372
00:46:12,102 --> 00:46:18,108
En om het hele oerwoud te laten weten
dat zij een sterke band hebben.

373
00:46:24,865 --> 00:46:27,159
In de strijd om hun genen door te geven…

374
00:46:29,495 --> 00:46:33,415
…zetten dieren ongelofelijke
kunsten in om een partner te vinden.

375
00:46:34,958 --> 00:46:38,170
Spectaculaire verschijningen
om hun concurrentie te verslaan.

376
00:46:44,259 --> 00:46:45,594
Tenslotte…

377
00:46:47,638 --> 00:46:49,848
…als het op een gedeelde toekomst aankomt…

378
00:46:54,645 --> 00:46:57,815
…is alleen de krachtigste partner
goed genoeg.

379
00:47:02,653 --> 00:47:04,363
Dacht je de natuur te kennen?

380
00:47:06,615 --> 00:47:08,116
Denk dan nog eens goed na.

381
00:47:29,221 --> 00:47:31,223
Ondertiteld door: Mirjam Linschooten