1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX
2
00:00:07,924 --> 00:00:11,094
Ik heb nog nooit
een normale wereldkampioen ontmoet.
3
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX
4
00:00:11,594 --> 00:00:14,097
Je moet
op een bepaalde manier gestoord zijn…
5
00:00:14,180 --> 00:00:17,225
…om je bed uit te komen
om buitengewone dingen te doen.
6
00:00:18,059 --> 00:00:19,144
Ik ben gestoord.
7
00:00:29,571 --> 00:00:34,534
Onder dit laagje vernis
van een normale, aardige vent…
8
00:00:35,452 --> 00:00:36,995
…zit mijn enorm ego.
9
00:00:38,997 --> 00:00:42,876
Er moet motivatie zijn
om iemand tot het uiterste te drijven.
10
00:00:46,379 --> 00:00:49,883
En het ego maakt deel uit van mijn drive.
11
00:00:50,633 --> 00:00:53,762
Goedemorgen, wereld.
We staan aan de start…
12
00:00:53,845 --> 00:00:57,682
…van de zevende en essentiële race
in deze America's Cup.
13
00:00:57,766 --> 00:00:59,559
Het zeilevenement is historischer…
14
00:00:59,642 --> 00:01:02,187
…dan de Kentucky Derby,
World Series of Super Bowl.
15
00:01:02,270 --> 00:01:07,650
Voor het eerst in 132 jaar
kan Amerika de America's Cup verliezen.
16
00:01:11,821 --> 00:01:15,116
Het doel was
om de America's Cup te winnen…
17
00:01:16,201 --> 00:01:18,328
…iets wat niemand ooit had gedaan.
18
00:01:20,371 --> 00:01:23,458
Het was de langste zegereeks
in de sportgeschiedenis.
19
00:01:23,541 --> 00:01:27,212
De Verenigde Staten verdedigde de Cup…
20
00:01:27,921 --> 00:01:31,716
…al 132 jaar,
sinds voor de Amerikaanse Burgeroorlog.
21
00:01:32,801 --> 00:01:36,346
De overheersing van dit land
overleefde de Confederatie…
22
00:01:36,429 --> 00:01:38,848
…het Derde Rijk en de St. Louis Browns.
23
00:01:39,641 --> 00:01:42,393
De Australiërs denken
dat hun tijd is aangebroken.
24
00:01:45,355 --> 00:01:49,776
De race van vandaag is
alles of niet, erop of eronder.
25
00:01:49,859 --> 00:01:54,280
Aangekondigd als de race van de eeuw…
-De grootste zeilrace van de eeuw.
26
00:01:58,201 --> 00:02:03,081
Het kwam erop neer dat de New York
Yacht Club de America's Cup nooit verloor.
27
00:02:03,164 --> 00:02:04,833
NEW YORK YACHT CLUB
OPGERICHT 1844
28
00:02:04,916 --> 00:02:07,085
Er was dus geen verwarring.
29
00:02:07,627 --> 00:02:08,878
Het was oorlog.
30
00:02:09,462 --> 00:02:12,257
De totale oorlog is al begonnen.
31
00:02:12,340 --> 00:02:15,468
De Australiërs zeggen
het doelwit te zijn van vuile trucjes…
32
00:02:15,552 --> 00:02:18,304
…als spionage en politieke achterbaksheid.
33
00:02:18,388 --> 00:02:22,392
De FBI is er nu bij betrokken,
spionnen en gewapende bewakers.
34
00:02:23,143 --> 00:02:26,187
De New York Yacht Club is vastbesloten…
35
00:02:26,271 --> 00:02:31,151
…om al het mogelijke te doen om de Cup
hier in de Verenigde Staten te houden.
36
00:02:31,860 --> 00:02:37,282
Tegen de Verenigde Staten strijden
was een enorm psychologisch obstakel.
37
00:02:38,741 --> 00:02:42,662
De machtigste natie ter wereld
op technisch en economisch gebied.
38
00:02:43,580 --> 00:02:44,873
En een klein land…
39
00:02:47,333 --> 00:02:50,420
…met 27 miljoen mensen dat Australië heet…
40
00:02:54,257 --> 00:02:56,676
…had het lef te denken dat we het konden.
41
00:03:01,598 --> 00:03:03,933
EEN NETFLIX-DOCUMENTAIREREEKS
42
00:04:05,078 --> 00:04:09,207
De eerste America's Cup
waar ik naar luisterde, was in 1962.
43
00:04:10,458 --> 00:04:12,543
Australië tegen de Verenigde Staten.
44
00:04:13,628 --> 00:04:16,756
Het land luisterde naar een race
aan de andere kant van de wereld.
45
00:04:17,924 --> 00:04:21,135
De races spreken
tot de verbeelding van miljoenen mensen.
46
00:04:21,719 --> 00:04:25,598
De president van de Verenigde Staten
verlaat Washington om erbij te zijn.
47
00:04:26,599 --> 00:04:29,978
Als de Australiërs winnen,
is het een kans…
48
00:04:30,061 --> 00:04:34,023
…om hun vrij onbekende land
te verheffen op het wereldtoneel.
49
00:04:34,565 --> 00:04:36,109
Ik hoor het nog.
50
00:04:36,192 --> 00:04:38,987
Wind 20 tot 25 knopen en woeste zee…
51
00:04:39,070 --> 00:04:42,073
Ik was gewoon een jongetje
dat naar de radio luisterde.
52
00:04:42,907 --> 00:04:46,744
Ik was zeven en luisterde
naar een kleine transistorradio…
53
00:04:46,828 --> 00:04:48,663
…in bed midden in de nacht.
54
00:04:48,746 --> 00:04:50,581
Een kleine transistorradio.
55
00:04:50,665 --> 00:04:52,792
Een transistorradiootje.
56
00:04:52,875 --> 00:04:54,836
'Slaap lekker', zei mijn moeder…
57
00:04:54,919 --> 00:04:56,838
…en ik luisterde naar de radio.
58
00:04:56,921 --> 00:05:00,800
Aan de oostkust trekken ze
naar de wateren van Newport, Rhode Island.
59
00:05:00,883 --> 00:05:05,805
Drie uur 's ochtends, 12 uur tijdsverschil
met Newport, Rhode Island.
60
00:05:08,891 --> 00:05:12,478
Dit is Newport,
de thuishaven van de America's Cup.
61
00:05:13,604 --> 00:05:18,401
Sinds de eeuwwisseling vieren
de superrijken in het land hier vakantie.
62
00:05:18,484 --> 00:05:22,530
Als jongetje was ik gefascineerd
door de ongelooflijke geschiedenis.
63
00:05:24,574 --> 00:05:26,576
Al die ongelooflijke personages.
64
00:05:27,160 --> 00:05:30,496
Terwijl de zomerbries over de baai waait…
65
00:05:30,580 --> 00:05:34,459
…denken ze in de stad
maar aan één spektakel: wedstrijdzeilen.
66
00:05:38,004 --> 00:05:40,381
Schipper zijn in de America's Cup…
67
00:05:40,465 --> 00:05:43,301
Dat stuurde mijn fantasie
in een andere richting.
68
00:05:46,429 --> 00:05:49,307
Het was als de deur
naar een andere wereld.
69
00:06:13,373 --> 00:06:15,166
Mensen bij de belastingdienst…
70
00:06:15,249 --> 00:06:19,003
…denken dat zeilen niets meer is
dan een dubieuze belastingaftrek.
71
00:06:19,087 --> 00:06:21,881
De America's Cup daarentegen
is weer wat anders.
72
00:06:26,803 --> 00:06:31,349
De America's Cup is altijd al
de top van de zeilsport geweest.
73
00:06:45,154 --> 00:06:47,907
De America's Cup
is één boot tegen één boot…
74
00:06:47,990 --> 00:06:49,867
…één land tegen één land.
75
00:06:49,951 --> 00:06:51,369
De beste in zeven races.
76
00:06:51,452 --> 00:06:52,912
PARCOURS AMERICA'S CUP
77
00:06:52,995 --> 00:06:56,040
De eerste boot die vier races wint,
wint de America's Cup.
78
00:06:56,124 --> 00:06:59,127
Eén tegen één.
Het is een duel op leven en dood.
79
00:07:01,504 --> 00:07:05,716
Zie het gebeuren. Dit is
de reactie van zeilen op de Titanic.
80
00:07:05,800 --> 00:07:09,470
Ze willen elkaar in wezen de kop inslaan.
81
00:07:09,554 --> 00:07:13,182
…maar het is veel beter
dan oorlog voeren of een schietpartij.
82
00:07:14,142 --> 00:07:16,477
De America's Cup is uniek…
83
00:07:16,561 --> 00:07:19,480
…want hij is elke vier jaar,
zoals de Olympische Spelen.
84
00:07:19,564 --> 00:07:23,985
Het is een enorme verplichting,
zowel fysiek als psychologisch.
85
00:07:24,861 --> 00:07:28,656
Volgens de regels kon elk land
uitdagen voor de America's Cup…
86
00:07:29,157 --> 00:07:33,744
…maar je moest de boot
in dat land ontwerpen.
87
00:07:34,620 --> 00:07:37,373
Je moest de boot ook in dat land bouwen.
88
00:07:38,040 --> 00:07:40,626
Deze projecten hebben dus geld nodig.
89
00:07:41,377 --> 00:07:42,295
Veel geld.
90
00:07:44,255 --> 00:07:48,259
De superrijken brachten
dikke bankrekeningen, miljoenen dollars.
91
00:07:48,759 --> 00:07:50,803
Wat betreft de America's Cup…
92
00:07:50,887 --> 00:07:53,848
…gaat het
om duur, hightech wedstrijdzeilen.
93
00:07:55,308 --> 00:07:57,310
In tegenstelling tot in andere sporten…
94
00:07:57,935 --> 00:07:59,312
…hadden de VS nooit verloren.
95
00:08:01,272 --> 00:08:02,398
AMERIKA BEHEERST GOLVEN
96
00:08:02,482 --> 00:08:05,568
Het was de langste zegereeks
in de sportgeschiedenis…
97
00:08:05,651 --> 00:08:07,111
AMERIKA BEHOUDT AMERICA'S CUP
98
00:08:07,195 --> 00:08:10,656
…waarbij de New York Yacht Club
de Cup 132 jaar lang…
99
00:08:10,740 --> 00:08:13,784
…in Newport, Rhode Island
met succes verdedigde.
100
00:08:15,161 --> 00:08:18,331
Er was arrogantie
bij de New York Yacht Club.
101
00:08:18,414 --> 00:08:20,333
Dit is ons terrein.
102
00:08:20,416 --> 00:08:23,044
Je mag even spelen
en dan mag je weer gaan.
103
00:08:24,086 --> 00:08:28,549
De New York Yacht Club verdedigt deze Cup
tegen iedereen uit de hele wereld…
104
00:08:28,633 --> 00:08:30,843
…met zo'n beheersing van het zeilen…
105
00:08:30,927 --> 00:08:33,513
…dat het wonderlijk is
dat iemand het probeert.
106
00:08:40,603 --> 00:08:43,856
De New York Yacht Club
op West 44th Street in Manhattan.
107
00:08:44,524 --> 00:08:48,152
De ramen lijken op die
van een 17e-eeuws Nederlands jacht.
108
00:08:48,236 --> 00:08:50,613
Dit is het centrum van de zeilwereld.
109
00:08:51,113 --> 00:08:52,448
Het exclusieve domein…
110
00:08:52,532 --> 00:08:55,701
…van Amerika's rijkste
en meest invloedrijke mannen.
111
00:09:05,002 --> 00:09:10,299
De New York Yacht Club verdedigde
de America's Cup meedogenloos.
112
00:09:12,093 --> 00:09:14,971
Ze stonken naar oud Amerikaans geld:
113
00:09:16,305 --> 00:09:18,474
Vanderbilts en Roosevelts.
114
00:09:19,600 --> 00:09:22,770
Er was dus een enorme hoeveelheid mystiek.
115
00:09:23,854 --> 00:09:26,315
Er was iets met de Amerikaanse boten.
116
00:09:27,400 --> 00:09:30,653
Ze hadden een aura om zich heen.
Ze waren onberispelijk.
117
00:09:31,362 --> 00:09:34,907
Hun zeilen zagen er altijd uit
alsof ze van albast waren.
118
00:09:38,035 --> 00:09:40,830
De stijl en rijkdom dropen van ze af.
119
00:09:40,913 --> 00:09:43,416
En dat ze niet te verslaan waren.
120
00:09:48,504 --> 00:09:51,007
En op een dag in 1970…
121
00:09:51,591 --> 00:09:53,801
…gingen we de New York Yacht Club in.
122
00:09:54,302 --> 00:09:55,636
Er was een kamer…
123
00:09:55,720 --> 00:10:00,099
…een achthoekige kamer, waar de Cup stond.
124
00:10:05,021 --> 00:10:07,481
De curator zei: 'Besef, John…
125
00:10:07,565 --> 00:10:11,902
…dat deze trofee al honderd jaar
niet door een mens is aangeraakt.'
126
00:10:16,198 --> 00:10:19,118
Ik keek naar de trofee
en dacht: John, dit is het.
127
00:10:19,201 --> 00:10:21,912
Perfect, glanzend zilver.
128
00:10:22,622 --> 00:10:23,664
De Heilige Graal.
129
00:10:34,842 --> 00:10:36,469
Dit is het familiejuweel.
130
00:10:36,552 --> 00:10:37,928
Zilver onder glas.
131
00:10:38,471 --> 00:10:42,892
Dit is waar de Amerikanen
dit jaar 45 miljoen dollar aan uitgeven.
132
00:10:42,975 --> 00:10:44,935
Volgens de legende…
133
00:10:45,019 --> 00:10:48,230
…zal de eerste Amerikaanse schipper
die deze Cup verliest…
134
00:10:48,731 --> 00:10:50,066
…zijn hoofd verliezen.
135
00:10:53,569 --> 00:10:55,112
SAN DIEGO, CALIFORNIË
136
00:10:55,196 --> 00:10:58,866
De opkomende kracht
voor de New York Yacht Club was echt…
137
00:10:59,492 --> 00:11:00,493
…Dennis Conner.
138
00:11:01,077 --> 00:11:04,580
Hij komt uit San Diego.
Een warm welkom voor Dennis Conner.
139
00:11:06,165 --> 00:11:09,335
Hij was de kracht en focus
van de New York Yacht Club.
140
00:11:11,128 --> 00:11:13,130
En hij bracht de America's Cup…
141
00:11:13,214 --> 00:11:16,467
…van de amateurs naar de profs.
Dennis veranderde het spel.
142
00:11:16,550 --> 00:11:18,344
Het is toch zo dat je een sport…
143
00:11:18,427 --> 00:11:22,181
…die werd gezien als iets
wat rijkelui in het weekend deden…
144
00:11:22,264 --> 00:11:24,934
…veranderde in een soort autorace?
145
00:11:29,897 --> 00:11:32,608
Dennis was de beste. Hij was de beste.
146
00:11:32,692 --> 00:11:35,403
Hij is briljant, absoluut briljant.
147
00:11:39,407 --> 00:11:42,618
Je kunt zeggen
dat Dennis een ander mens was.
148
00:11:45,705 --> 00:11:51,043
Een schipper die alles doet om te winnen.
149
00:11:52,670 --> 00:11:55,965
Als het belangrijkste
het winnen van de America's Cup was…
150
00:11:56,048 --> 00:11:57,925
…en zeilen met Dennis Conner…
151
00:11:58,008 --> 00:12:01,679
…belangrijker dan de kerk,
je werk, je vrouw, je kinderen…
152
00:12:02,513 --> 00:12:05,349
Ik moet twee weken vrij nemen
om te gaan skiën.
153
00:12:05,433 --> 00:12:08,561
Nou, geniet van het skiën,
maar kom niet terug.
154
00:12:10,813 --> 00:12:14,942
De eerste keer dat ik tegen Dennis racete
was de America's Cup in 1974.
155
00:12:15,025 --> 00:12:17,153
AMERICA'S CUP 1974
156
00:12:17,653 --> 00:12:18,904
We hadden geen kans.
157
00:12:21,407 --> 00:12:24,952
De Australiërs waren
niet serieus bezig met de America's Cup.
158
00:12:25,035 --> 00:12:27,705
Psychologisch gezien
moet je op hoog niveau presteren.
159
00:12:28,998 --> 00:12:33,878
Je was vroeg op de boot, bekeek het weer,
het getij, de stroming, de instructies.
160
00:12:33,961 --> 00:12:36,672
Je liet je boot te water,
maakte hem schoon.
161
00:12:36,756 --> 00:12:39,800
Het parcours, de wind,
de stroming, het wedstrijdcomité…
162
00:12:39,884 --> 00:12:43,554
Je kreeg instructies, keek naar de wind
voor de start, de richting.
163
00:12:43,637 --> 00:12:45,556
De juiste zeilen, de juiste mast.
164
00:12:45,639 --> 00:12:48,100
Je had geoefend.
Je crew had het juiste gewicht.
165
00:12:48,184 --> 00:12:52,772
Als je al die dingen deed, had je
geen excuus meer om te verliezen.
166
00:12:52,855 --> 00:12:55,065
GEEN EXCUUS VOOR VERLIES
ZEILWEDSTRIJDEN WINNEN
167
00:12:55,149 --> 00:12:58,903
Continu als een lam naar de slachtbank.
Werd in '74 ingemaakt.
168
00:12:58,986 --> 00:13:02,364
Het is Dennis Conner
vandaag weer gelukt voor Amerika.
169
00:13:02,448 --> 00:13:05,367
Hij won
met ruim anderhalve minuut voorsprong.
170
00:13:05,451 --> 00:13:07,286
AMERICA'S CUP BLIJFT IN NEW YORK
171
00:13:07,369 --> 00:13:09,205
In 1977 werd ik weer ingemaakt.
172
00:13:09,288 --> 00:13:11,332
Volgens de experts zou het 4-0 worden…
173
00:13:11,415 --> 00:13:14,251
…en de Australiërs zijn
in vier races verslagen.
174
00:13:14,335 --> 00:13:15,503
AUSTRALIËRS TELEURGESTELD
175
00:13:15,586 --> 00:13:17,463
Terug in 1980 en weer verslagen.
176
00:13:18,172 --> 00:13:20,299
Australië kwam er gewoon niet bij…
177
00:13:20,966 --> 00:13:24,178
…en heeft de America's Cup
nu drie keer niet kunnen winnen.
178
00:13:25,095 --> 00:13:27,139
Ik had 38 races op rij gewonnen.
179
00:13:28,891 --> 00:13:30,768
Ik was de beste zeiler ter wereld.
180
00:13:32,561 --> 00:13:33,896
Ik slachtte ze af.
181
00:13:37,900 --> 00:13:39,819
Welkom terug bij Turpie Tonight.
182
00:13:41,737 --> 00:13:42,571
Wat een eind.
183
00:13:43,405 --> 00:13:45,533
Ik wil dat je goed luistert.
184
00:13:45,616 --> 00:13:48,202
In september 1983…
185
00:13:49,078 --> 00:13:52,915
…zal iemand de Amerikanen
uitdagen voor de America's Cup.
186
00:13:53,415 --> 00:13:54,750
Deze man wordt schipper.
187
00:13:54,834 --> 00:13:57,837
Dames en heren,
een warm welkom voor John Bertrand.
188
00:14:00,714 --> 00:14:05,427
Diep vanbinnen wist ik dat als er iemand
is die tegen Dennis Conner kan strijden…
189
00:14:06,720 --> 00:14:07,972
…het iemand als ik is.
190
00:14:12,643 --> 00:14:14,520
Hoe lang zeil je al?
191
00:14:15,020 --> 00:14:16,605
Ik begon toen ik 12 was.
192
00:14:17,273 --> 00:14:20,442
Welke klasse?
-Kleine sabot-boten, beginnersboten.
193
00:14:21,151 --> 00:14:23,863
Mijn overgrootvader was
betrokken bij de bouw…
194
00:14:23,946 --> 00:14:25,573
…van drie boten in de Cup.
195
00:14:26,907 --> 00:14:29,285
Mijn grootvader was visser van beroep…
196
00:14:30,536 --> 00:14:34,206
…en hij leerde me
wanneer de zeebries aantrok.
197
00:14:35,040 --> 00:14:38,752
Hij had een intuïtief zesde zintuig
dat aan mij is overgedragen.
198
00:14:39,879 --> 00:14:42,840
Geen make-up. Komt dat
door het leven op de oceaan?
199
00:14:42,923 --> 00:14:45,634
Uren in de zon, Ian.
-Veel uren.
200
00:14:46,218 --> 00:14:47,303
Is het zwaar?
201
00:14:48,387 --> 00:14:51,473
Toen ik 15 was,
was er een schok voor onze familie.
202
00:14:52,975 --> 00:14:54,435
Mijn vader stierf…
203
00:14:54,518 --> 00:14:56,103
…mijn grootvader stierf…
204
00:14:56,186 --> 00:14:59,481
…en toen mijn overgrootvader,
allemaal na elkaar.
205
00:15:00,733 --> 00:15:02,151
We verloren alle mannen.
206
00:15:09,742 --> 00:15:13,871
Toen zijn vader overleed,
vond John zijn roeping.
207
00:15:16,874 --> 00:15:20,085
Dat was altijd zijn drijfveer.
208
00:15:22,254 --> 00:15:28,928
Maar wat ik duidelijk zag bij John
was zijn vermogen om echt te focussen.
209
00:15:29,428 --> 00:15:31,972
Hij kan zich helemaal afsluiten.
210
00:15:33,182 --> 00:15:36,101
Ik was verblind door het idee
om de America's Cup te winnen…
211
00:15:36,852 --> 00:15:38,354
…en wat ervoor nodig was.
212
00:15:38,437 --> 00:15:42,316
Hopelijk ben jij degene
die het jacht van de Amerikanen uitdaagt.
213
00:15:42,399 --> 00:15:45,986
Dat klopt. Dennis Conner is
de schipper van die ene boot…
214
00:15:46,070 --> 00:15:48,656
…waarmee hij de vorige keer
met succes verdedigde.
215
00:15:49,573 --> 00:15:50,950
Ik vond hem niet aardig.
216
00:15:51,450 --> 00:15:53,494
Elk jaar verloor ik van Dennis…
217
00:15:54,161 --> 00:15:57,706
…en ik concludeerde
dat ik mentaal niet sterk genoeg was.
218
00:16:01,001 --> 00:16:03,545
En tenzij je je concurrentie begreep…
219
00:16:03,629 --> 00:16:08,050
…tenzij je de vijand begreep,
kwam je nooit naar een hoger niveau.
220
00:16:11,553 --> 00:16:14,181
Ik kreeg een beurs voor het MIT in Boston…
221
00:16:14,264 --> 00:16:19,395
…in de vakgroep maritieme bouwkunde
en werd deel van het Amerikaanse systeem.
222
00:16:20,604 --> 00:16:23,857
Hier train je
voor een carrière in de scheepsbouwkunde.
223
00:16:24,358 --> 00:16:28,779
Er is labwerk, zeeprojecten
en veel moeilijk klassikaal werk.
224
00:16:29,571 --> 00:16:31,782
Toen hij me de titel
van z'n scriptie vertelde…
225
00:16:31,865 --> 00:16:32,908
HET EINDE
226
00:16:32,992 --> 00:16:35,577
…begreep ik pas echt…
227
00:16:36,662 --> 00:16:39,957
…hoe belangrijk zeilen voor hem was.
228
00:16:40,040 --> 00:16:43,377
Optimale instelling
voor zeilen in de America's Cup.
229
00:16:43,460 --> 00:16:45,254
VAKGROEP MARITIEME BOUWKUNDE
230
00:16:45,337 --> 00:16:48,382
OPTIMALE INSTELLING VOOR ZEILEN
IN AMERICA'S CUP DOOR JOHN BERTRAND
231
00:16:49,383 --> 00:16:52,803
Met behulp van de hijslijntheorie,
ruimtevaarttechniek…
232
00:16:53,846 --> 00:16:56,140
…zeer technische controlesystemen…
233
00:16:56,849 --> 00:16:58,100
…eigenlijk torpedo's.
234
00:17:01,395 --> 00:17:03,605
Ik zat maanden achter de vijandige linies…
235
00:17:05,232 --> 00:17:07,776
…en kwam achter geheimen…
236
00:17:07,860 --> 00:17:10,904
…die echt toe te passen
waren in de America's Cup.
237
00:17:12,781 --> 00:17:15,409
Dus na MIT wist ik genoeg…
238
00:17:15,492 --> 00:17:19,121
…om het te kunnen opnemen
tegen de besten ter wereld.
239
00:17:23,083 --> 00:17:26,336
AMERIKAANS TRAININGSKAMP
17 MAANDEN VOOR DE AMERICA'S CUP
240
00:17:30,507 --> 00:17:33,177
Om te kunnen meestrijden
moet je geld hebben.
241
00:17:33,844 --> 00:17:38,474
Als je in de America's Cup wilt zeilen,
moet je me geld laten zien.
242
00:17:40,267 --> 00:17:44,354
Een schatting van de hoeveelheid geld
die is uitgegeven om dit te winnen…
243
00:17:44,438 --> 00:17:47,816
…ligt tussen de 60
en misschien wel 100 miljoen dollar.
244
00:17:48,942 --> 00:17:50,152
Ik had geluk.
245
00:17:50,235 --> 00:17:52,863
Ik had de steun
van de New York Yacht Club.
246
00:17:54,364 --> 00:17:56,158
Ik hield van ze als pap en mam.
247
00:17:56,950 --> 00:18:01,205
Dan krijg je het geld
en kun je een team samenstellen.
248
00:18:01,288 --> 00:18:04,166
Conner geeft zijn troepen
een trainingsprogramma…
249
00:18:04,249 --> 00:18:07,586
…dat zwaarder is dan ooit
ontworpen voor een America's Cup.
250
00:18:07,669 --> 00:18:10,839
Het is belangrijk
dat de crew op z'n best kan presteren…
251
00:18:10,923 --> 00:18:13,634
…en daarvoor moeten ze
zich volledig inzetten…
252
00:18:13,717 --> 00:18:18,680
…en 17 maanden lang zes dagen per week
van 5 uur 's ochtends tot 21 uur werken.
253
00:18:18,764 --> 00:18:22,518
Met meer geld kun je
dus investeren in technologie.
254
00:18:24,311 --> 00:18:28,690
Dan kun je gaan denken
aan de ontwerper die je wilt hebben.
255
00:18:29,191 --> 00:18:32,486
Wie gaat de boot bouwen?
Wie gaat de zeilen maken?
256
00:18:35,239 --> 00:18:39,034
De New York Yacht Club opent
de eerste bijeenkomst…
257
00:18:39,118 --> 00:18:43,997
Toen ik de New York Yacht Club bekeek,
besefte ik dat als we, om te winnen…
258
00:18:44,623 --> 00:18:48,710
…geld moesten hebben. Veel geld.
259
00:18:56,051 --> 00:18:58,303
Het verhaal over de uitdaging voor de Cup…
260
00:18:58,387 --> 00:19:01,348
…is het verhaal
van de financiële saga van Bond.
261
00:19:02,015 --> 00:19:04,101
Bondi was altijd al een gokker…
262
00:19:04,935 --> 00:19:07,646
…en daar gaat het hier allemaal om: geld.
263
00:19:09,064 --> 00:19:11,817
Alan was
een vakbondsvoorzitter voor Australië.
264
00:19:11,900 --> 00:19:12,901
Hij nam een gok.
265
00:19:14,069 --> 00:19:15,696
Het was zijn geld…
266
00:19:15,779 --> 00:19:16,905
…zijn project.
267
00:19:18,699 --> 00:19:22,202
Bondi nam veel risico's, was imposant.
268
00:19:22,953 --> 00:19:25,664
Hij had in korte tijd veel geld verdiend.
269
00:19:26,415 --> 00:19:28,542
Vooral met vastgoedtransacties.
270
00:19:29,459 --> 00:19:30,961
Hij kocht Swan Brewery.
271
00:19:32,087 --> 00:19:36,550
Maar volgens de New York Yacht Club
had hij geen echte rijkdom.
272
00:19:38,886 --> 00:19:40,762
Alan wist intuïtief…
273
00:19:40,846 --> 00:19:44,892
…dat hij door te winnen
een wereldwijde handelaar kon worden.
274
00:19:45,684 --> 00:19:49,271
Het ging om macht en invloed
en dat was zijn motivatie.
275
00:19:55,986 --> 00:19:59,948
Ik zei tegen Alan:
'Deze wedstrijd heeft drie elementen.'
276
00:20:00,782 --> 00:20:03,327
'Het beheer moet van wereldklasse zijn…
277
00:20:03,410 --> 00:20:05,913
…de technologie moet
van wereldklasse zijn…
278
00:20:05,996 --> 00:20:09,166
…en uiteindelijk moet
het team van wereldklasse zijn.'
279
00:20:11,210 --> 00:20:15,339
We moesten briljante,
zeer intellectuele koppen hebben.
280
00:20:16,840 --> 00:20:18,550
Nodig de allerbesten uit.
281
00:20:21,386 --> 00:20:23,096
Dus belde ik Huey.
282
00:20:24,848 --> 00:20:27,559
Ik kreeg een stage
en ging van school als zeilmaker.
283
00:20:29,186 --> 00:20:35,067
Ik zie de verandering van windrichting
en winddruk. Ik kon de wind bijna ruiken.
284
00:20:36,652 --> 00:20:41,406
…en uitstekende tacticus Hugh Trehane
sloot zich aan bij het Australische team.
285
00:20:42,157 --> 00:20:44,368
Is dit het jaar van het onmogelijke?
286
00:20:44,451 --> 00:20:47,955
Ik werkte als ingenieur
bij een uraniummijn.
287
00:20:48,038 --> 00:20:49,831
Ik was toen leraar.
288
00:20:49,915 --> 00:20:51,792
Ik werkte als elektrotechnicus.
289
00:20:51,875 --> 00:20:54,962
Ik kreeg uit het niets een telefoontje:
290
00:20:55,045 --> 00:20:57,256
'Ik wil dat jij de navigator wordt…
291
00:20:57,339 --> 00:21:00,342
…op de 12-meterboot
die we bouwen voor de America's Cup.'
292
00:21:00,425 --> 00:21:03,303
Ik was nog nooit navigator
geweest op een boot.
293
00:21:04,221 --> 00:21:07,057
Hij zei: 'Je bent een technicus,
zoek het maar uit.'
294
00:21:07,808 --> 00:21:13,939
John Bertrand vond de mensen
met de juiste mentale capaciteit…
295
00:21:14,022 --> 00:21:16,817
…die de New York Yacht Club
te slim af konden zijn.
296
00:21:18,277 --> 00:21:21,196
Om te strijden tegen de macht
van de Amerikaanse psyche…
297
00:21:21,697 --> 00:21:23,782
…met hun enorme zelfvertrouwen…
298
00:21:23,865 --> 00:21:27,077
…moet je een sterk ego hebben,
zodat je dat spel kan spelen…
299
00:21:27,160 --> 00:21:29,121
…en dat was een grote hindernis.
300
00:21:30,831 --> 00:21:32,457
In ons land, in Australië…
301
00:21:32,541 --> 00:21:34,584
…hebben we een maaiveldcultuur…
302
00:21:34,668 --> 00:21:35,752
MAAIVELDCULTUUR
303
00:21:35,836 --> 00:21:40,007
…als mensen zelfvertrouwen
beginnen te tonen en dan geremd worden.
304
00:21:41,883 --> 00:21:44,678
Dus als ik ze mentaal
sterk genoeg kon krijgen…
305
00:21:45,345 --> 00:21:47,973
…kreeg ik misschien
het allemaal voor elkaar.
306
00:21:49,433 --> 00:21:54,604
Bertrand stuurde een psychologische test
naar alle potentiële bemanningsleden.
307
00:21:54,688 --> 00:21:58,317
Ik weet nog dat ik een test
van 14 pagina's kreeg…
308
00:21:58,400 --> 00:22:00,444
…en dacht: wat is dit voor onzin?
309
00:22:00,527 --> 00:22:02,779
Ik heb de persoonlijkheidstest gedaan.
310
00:22:04,614 --> 00:22:07,367
De uitslag was
dat ik meer zelfvertrouwen kon hebben.
311
00:22:07,451 --> 00:22:11,121
Dat was de uitslag:
dat ik meer zelfvertrouwen kon hebben.
312
00:22:11,955 --> 00:22:17,669
We moesten zelf geloven
dat we op het wereldtoneel thuishoorden.
313
00:22:18,462 --> 00:22:20,672
Dat is de kracht van visualisatie.
314
00:22:21,340 --> 00:22:24,843
Zie de zeilen,
zie de andere bemanningsleden…
315
00:22:25,677 --> 00:22:28,722
…besef dat je vertrouwen, geloof
en respect voor ze hebt.
316
00:22:28,805 --> 00:22:32,809
Je visualiseert de omgeving
al voor je het gevecht aangaat.
317
00:22:34,561 --> 00:22:40,192
Uiteindelijk train je de geest
om niet geïntimideerd te worden.
318
00:22:47,991 --> 00:22:49,993
Luister naar de helikopters.
319
00:22:51,411 --> 00:22:53,288
Je ziet de Amerikaanse kustwacht.
320
00:22:54,581 --> 00:22:58,043
We werken allemaal samen als een team.
321
00:22:59,336 --> 00:23:00,962
En dan zie je Dennis Conner…
322
00:23:03,298 --> 00:23:05,675
…en zijn Amerikaanse boot Liberty.
323
00:23:06,593 --> 00:23:12,724
En het laatste wat we moesten hebben
was een hightech boot van wereldklasse.
324
00:23:13,392 --> 00:23:17,687
Maar de Amerikaanse zeiltechnologie
was van een veel hoger niveau…
325
00:23:17,771 --> 00:23:20,148
…dan wat dan ook in Australië.
326
00:23:21,483 --> 00:23:24,403
De strijd om de Cup
is een technologie-oorlog geworden…
327
00:23:24,903 --> 00:23:28,031
…en Conner wilde
een angstaanjagend wapen bouwen.
328
00:23:28,573 --> 00:23:32,577
Dus ging hij naar het zwaarbewaakte
wapenonderzoekscentrum van de overheid.
329
00:23:32,661 --> 00:23:35,455
Er zijn nu
scheepsarchitecten bij betrokken.
330
00:23:36,331 --> 00:23:39,000
In het centrum van het proces
hebben we…
331
00:23:39,084 --> 00:23:42,546
…een toeleverancier
van het ministerie van Defensie.
332
00:23:43,880 --> 00:23:46,800
Dennis had Amerikaanse marine-
en ruimtevaarttechnologie.
333
00:23:47,551 --> 00:23:51,221
Hij had grote ontwerpteams, zo'n 30 man…
334
00:23:52,389 --> 00:23:55,308
…maar wij hadden toendertijd alleen Benny.
335
00:23:55,392 --> 00:23:57,310
We hadden Benny. Dat was het.
336
00:23:58,061 --> 00:24:01,398
Hier is de Australiër
op blote voeten, Ben Lexcen.
337
00:24:01,481 --> 00:24:05,152
De onwaarschijnlijke keuze
van Alan Bond om het jacht te ontwerpen…
338
00:24:05,235 --> 00:24:08,071
…voor de America's Cup van 1983.
339
00:24:08,780 --> 00:24:12,826
Waar veel ontwerpers leven
in een wereld vol calculus en geometrie…
340
00:24:13,618 --> 00:24:16,204
…leeft Ben Lexcen in een wereld vol kunst.
341
00:24:17,372 --> 00:24:19,082
Jachtontwerp is een kunst.
342
00:24:19,875 --> 00:24:23,795
Het is een van de weinige kunsten
waar de kunstenaar moet bewijzen…
343
00:24:23,879 --> 00:24:25,714
…hoe goed hij is door prestaties.
344
00:24:25,797 --> 00:24:27,132
Benny was anders.
345
00:24:27,632 --> 00:24:29,759
Hij zat niet in een hokje.
346
00:24:31,094 --> 00:24:34,306
Briljant en gevaarlijk op zoveel manieren.
347
00:24:36,850 --> 00:24:39,394
Hij was
de Leonardo da Vinci van Australië.
348
00:24:43,565 --> 00:24:48,278
Slechts drie jaar formeel onderwijs.
Toen hij negen was, tot zijn twaalfde.
349
00:24:49,738 --> 00:24:52,115
Hij was dus niet beperkt in zijn denken.
350
00:24:54,659 --> 00:24:56,786
Het bleek dat dat zijn kracht was.
351
00:24:57,787 --> 00:25:00,874
Ben is
een van die echt unieke mensen ter wereld…
352
00:25:00,957 --> 00:25:05,629
…met een ongelooflijke achtergrond
zonder enige formele opleiding.
353
00:25:07,297 --> 00:25:10,884
Hij was bijna iemand van de straat.
354
00:25:10,967 --> 00:25:13,094
AUSTRALIË-KAART
355
00:25:13,178 --> 00:25:18,600
Benny kwam gewoon bij ons en bleef
twee nachten of twee weken logeren…
356
00:25:19,559 --> 00:25:22,354
…en hij was fysiek erg onhandig.
357
00:25:22,437 --> 00:25:27,651
Hij had een ernstige tic,
maar hij was nieuwsgierig.
358
00:25:27,734 --> 00:25:30,779
Hij was nieuwsgierig vol enthousiasme.
359
00:25:31,738 --> 00:25:36,868
We hebben tuigage iets verplaatst.
Maar dat voelt goed aan.
360
00:25:36,952 --> 00:25:41,581
Hij was geniaal doordat hij goed
informatie tot zich kon nemen.
361
00:25:42,874 --> 00:25:47,712
Hij was net een honingzuiger.
Hij haalde overal wat en bracht het samen.
362
00:25:48,922 --> 00:25:51,424
Benny begon met het ontwerp van het jacht…
363
00:25:51,925 --> 00:25:56,096
…en ik zat op de kade.
Hij zei: 'John, kijk naar de meeuwen.
364
00:25:57,097 --> 00:26:00,517
Elke veer is een vluchtcontrolesysteem.
365
00:26:01,268 --> 00:26:05,772
Er zitten wel duizend controlesystemen
in één vleugel van die vogel.
366
00:26:07,190 --> 00:26:10,694
Kijk hoe ze opstijgen.
Eén keer op en neer en ze zijn weg.
367
00:26:12,320 --> 00:26:13,446
Prachtig.'
368
00:26:15,490 --> 00:26:17,576
Hij was een leerling van de natuur.
369
00:26:19,160 --> 00:26:22,455
Ik begreep niet echt
waar het toe kon leiden…
370
00:26:22,956 --> 00:26:24,499
…maar de deur stond open.
371
00:26:28,253 --> 00:26:32,632
Benny was naar Nederland gegaan
om een 12-meterboot te ontwerpen…
372
00:26:32,716 --> 00:26:35,302
…die beter zou zijn dan die van 1980.
373
00:26:36,678 --> 00:26:39,973
Benny was bij een
van de grootste sleepbassins ter wereld…
374
00:26:40,056 --> 00:26:43,059
…om nog een honderdste knoop
uit de boot te krijgen.
375
00:26:44,603 --> 00:26:48,315
Hij zocht heel hard
naar verbetering en vond die maar niet.
376
00:26:49,107 --> 00:26:51,151
Hij was erg gefrustreerd…
377
00:26:52,777 --> 00:26:56,239
…en opeens kregen we telexen…
378
00:26:59,367 --> 00:27:02,370
…waarin stond:
‘Wacht. We hebben iets gevonden.'
379
00:27:05,582 --> 00:27:08,877
Elke dag als we op kantoor kwamen,
was er weer een telex…
380
00:27:08,960 --> 00:27:11,588
…en was hij steeds enthousiaster.
381
00:27:13,048 --> 00:27:17,302
'Ik ontwikkel hier een kiel
die een doorbraak kan betekenen.'
382
00:27:17,385 --> 00:27:18,720
DE 'GEVLEUGELDE KIEL'
383
00:27:18,803 --> 00:27:21,306
STRUCTUURELEMENT
VOOR HET STABILISEREN VAN EEN JACHT
384
00:27:21,389 --> 00:27:23,391
Maar hij zei niet wat het was.
385
00:27:24,476 --> 00:27:30,357
De zeven modellen van Lexcen ondergingen
minutieuze tests in minstens 200 runs…
386
00:27:30,440 --> 00:27:34,194
…waardoor de ontwerper
zijn geheime kiel constant kon verfijnen.
387
00:27:35,779 --> 00:27:37,072
We werden gevraagd…
388
00:27:37,155 --> 00:27:41,451
…te komen kijken naar zijn model
met de vreemd uitziende kiel.
389
00:27:44,120 --> 00:27:47,415
Ik wist dat er
iets bijzonders was met de kiel.
390
00:27:47,499 --> 00:27:51,294
Benny zei: 'Je mag komen,
maar je mag het niemand vertellen.'
391
00:27:51,378 --> 00:27:55,173
Hij lag onder een zeil
en John Bertrand nam me mee om te kijken.
392
00:27:55,674 --> 00:27:59,469
In de gieterij op het zand stond dit ding.
393
00:28:02,639 --> 00:28:04,349
Ik was sprakeloos.
394
00:28:05,725 --> 00:28:07,310
Ik nam het in me op.
395
00:28:07,394 --> 00:28:10,855
Ik keek ernaar en dacht: dat meen je niet.
396
00:28:10,939 --> 00:28:15,527
Ik wist niet wat ik moest denken,
want het zag er een beetje raar uit.
397
00:28:17,070 --> 00:28:20,156
Al sinds 1905 ontwerpt men 12-meterboten.
398
00:28:21,491 --> 00:28:22,701
Deze is heel anders.
399
00:28:24,119 --> 00:28:25,495
Hoe kan het kloppen?
400
00:28:25,578 --> 00:28:28,248
Ik wist dat de kiel omgekeerd was.
401
00:28:28,331 --> 00:28:29,749
Hij was ondersteboven.
402
00:28:42,262 --> 00:28:46,015
Alsof een nieuwe auto
was ontworpen met de wielen op het dak.
403
00:28:49,269 --> 00:28:53,857
Het werd duidelijk
dat Benny met vleugels aan het spelen was.
404
00:28:53,940 --> 00:28:56,860
Het is net een vogel
met vleugels erop. Oké?
405
00:28:59,487 --> 00:29:02,031
En dat werd
de waanzinnige gevleugelde kiel.
406
00:29:02,699 --> 00:29:04,159
TRADITIONELE KIEL
407
00:29:04,242 --> 00:29:06,578
We wisten dat er risico zat in de boot.
408
00:29:07,662 --> 00:29:11,708
En John, die technisch gezien
een van de beste zeilers is…
409
00:29:11,791 --> 00:29:13,209
…was wat nerveus.
410
00:29:13,293 --> 00:29:14,711
Wat ik echt niet wilde…
411
00:29:14,794 --> 00:29:17,672
…was veel tijd, moeite en emotie besteden…
412
00:29:17,756 --> 00:29:20,425
…aan iets
waarbij de uitrusting niet goed was.
413
00:29:20,925 --> 00:29:22,886
Zou het wel als een jacht varen?
414
00:29:24,387 --> 00:29:29,058
Toen ik onze boot liet zien,
dachten ze dat ik gek geworden was.
415
00:29:29,142 --> 00:29:32,562
We besloten
een bijeenkomst te hebben met Alan Bond.
416
00:29:34,189 --> 00:29:38,568
'Oké, Alan, Benny heeft
een heel andere boot bedacht.
417
00:29:39,402 --> 00:29:43,615
Maar de technologie zegt
dat hij 20 minuten sneller is dan deze.
418
00:29:43,698 --> 00:29:46,868
Wat gaan we doen?' En Alan zei: 'Juist.
419
00:29:47,619 --> 00:29:50,830
We bouwen die.
Anders zijn jullie allemaal ontslagen.'
420
00:29:50,914 --> 00:29:53,625
Dus bouwden we die boot.
421
00:29:54,167 --> 00:29:58,087
DE AUSTRALISCHE BOOT
422
00:30:03,218 --> 00:30:06,095
Hier zal
Ben Lexcens nieuwste gevleugelde wonder…
423
00:30:06,179 --> 00:30:11,100
…uit het vuur geboren worden in een vat
met gesmolten lood in North Fremantle.
424
00:30:12,685 --> 00:30:15,396
We zijn zo lang
door de Amerikanen ingemaakt.
425
00:30:15,480 --> 00:30:18,775
We moesten iets radicaals doen.
426
00:30:24,280 --> 00:30:28,535
Skippy en ik hielpen bij de bouw
van de boot. Letterlijk met onze handen.
427
00:30:34,123 --> 00:30:38,211
Iedereen was grijs
van het slijpen en snijden van aluminium.
428
00:30:44,092 --> 00:30:47,178
Benny Lexcen en ik ontwierpen
samen de lay-out van het dek.
429
00:30:48,555 --> 00:30:51,099
Ik had de leiding
over het dek en daarboven.
430
00:30:52,433 --> 00:30:56,479
We veranderden alles
aan hoe zeilen worden gemaakt.
431
00:30:58,064 --> 00:31:01,901
En we ontwikkelden de software
om de zeilen te ontwerpen.
432
00:31:04,737 --> 00:31:06,114
Compleet revolutionair.
433
00:31:07,657 --> 00:31:10,285
We namen risico's en braken veel dingen…
434
00:31:10,368 --> 00:31:13,663
…want Benny experimenteerde
tijdens het bouwen.
435
00:31:13,746 --> 00:31:15,373
Zo was hij.
436
00:31:16,207 --> 00:31:18,334
Je denkt misschien: die vent is gek.
437
00:31:18,418 --> 00:31:22,422
Ja, dat klopt, maar dat waren we
allemaal. Dat hoorde erbij.
438
00:31:22,505 --> 00:31:26,634
We spraken met ontwerper Ben Lexcen
over zijn partnerschap…
439
00:31:26,718 --> 00:31:28,761
…met teameigenaar Alan Bond.
440
00:31:28,845 --> 00:31:32,599
Ik sta niet onder druk
wat tijd of geld betreft…
441
00:31:32,682 --> 00:31:35,852
…en hij waardeert mijn manier van denken.
442
00:31:35,935 --> 00:31:39,689
Hij laat me rondlopen
alsof ik een uitvinder ben.
443
00:31:43,902 --> 00:31:47,113
De nieuwe 12-meterboot
van Bond werd officieel gedoopt…
444
00:31:47,196 --> 00:31:49,741
…voor duizenden toeschouwers in Perth.
445
00:31:50,366 --> 00:31:53,536
Een zelfverzekerde Bond
zei op een persconferentie…
446
00:31:53,620 --> 00:31:55,955
…dat Australia II
de America's Cup zou winnen.
447
00:31:57,123 --> 00:32:02,587
De bouw begon
met Ben Lexcen, de ontwerper.
448
00:32:03,546 --> 00:32:08,426
We hebben twee jaar gewerkt,
echt een Australische prestatie.
449
00:32:08,509 --> 00:32:10,094
Voor de eerste keer…
450
00:32:10,178 --> 00:32:15,016
…hebben we iets ontwikkeld
dat zo goed is als wat dan ook ter wereld.
451
00:32:22,315 --> 00:32:24,734
Drie keer hoera. Hiep, hiep, hoera.
452
00:32:31,824 --> 00:32:33,117
AMERICA'S CUP 1983
453
00:32:33,201 --> 00:32:36,996
1540 WADK, Newport
454
00:32:37,580 --> 00:32:39,499
Vier voor drie op Radio Newport.
455
00:32:39,582 --> 00:32:44,003
WADK, het officiële radiostation
van de America's Cup 1983.
456
00:32:44,087 --> 00:32:47,924
De verdedigend kampioen
uit 1980, Dennis Conner en Liberty…
457
00:32:48,007 --> 00:32:51,594
…een nieuwe 12-meterboot, zijn
vandaag aangekomen in Newport.
458
00:32:54,263 --> 00:32:57,433
Dennis Conner,
de regerend kampioen van de America's Cup…
459
00:32:57,517 --> 00:33:02,188
…een eenzame man
met één focus: weer winnen in 1983.
460
00:33:03,773 --> 00:33:08,236
Namens AT&T zijn we trots het verdedigen
van de America's Cup te sponsoren.
461
00:33:08,319 --> 00:33:11,030
En nog één ding. Pak ze, Dennis.
462
00:33:11,114 --> 00:33:12,782
Oké. Morgen.
463
00:33:13,491 --> 00:33:16,077
Dinsdag beginnen ze aan de wedstrijd…
464
00:33:16,160 --> 00:33:19,414
…voor de meest begeerde zeilprijs,
de America's Cup.
465
00:33:20,957 --> 00:33:24,085
De America's Cup is
een kwalificatietoernooi…
466
00:33:25,086 --> 00:33:27,588
…52 races tegen alle andere landen.
467
00:33:28,297 --> 00:33:30,299
Vierenhalve maand in Newport…
468
00:33:31,467 --> 00:33:34,846
…om in september
tegen de Amerikanen te mogen racen.
469
00:33:34,929 --> 00:33:37,724
LOUIS VUITTON CUP 1983
KWALIFICATIETOERNOOI
470
00:33:37,807 --> 00:33:42,478
Ooit hoorde je luid en duidelijk
'De Britten komen eraan' in New England.
471
00:33:42,562 --> 00:33:47,608
Maar tijdens de zomer van 1983
in Newport komen niet alleen de Britten…
472
00:33:47,692 --> 00:33:51,320
…maar ook de Fransen,
de Canadezen, de Italianen…
473
00:33:51,404 --> 00:33:52,655
…en de Australiërs.
474
00:33:56,534 --> 00:33:59,787
Toen we in Newport aankwamen
voor het kwalificatietoernooi…
475
00:34:00,413 --> 00:34:01,914
…bespraken we de kiel.
476
00:34:02,623 --> 00:34:04,959
We besloten 'm helemaal te verbergen.
477
00:34:07,503 --> 00:34:10,923
We wilden de kiel vooral
niet aan de wereld laten zien…
478
00:34:11,007 --> 00:34:15,636
…zodat iemand 'm kon namaken
en net zo competitief kon zijn als wij.
479
00:34:16,929 --> 00:34:18,890
Dus we hielden 'm verborgen.
480
00:34:20,308 --> 00:34:22,977
Ik weet nog
dat er een plaatselijke krant was.
481
00:34:23,061 --> 00:34:26,981
Er stond dat de Australiërs
met een stomme kiel waren gekomen.
482
00:34:27,482 --> 00:34:31,778
Ze zijn doorgedraaid. Ze hebben
drie keer verloren en zijn wanhopig.
483
00:34:31,861 --> 00:34:33,237
Daar kwam het op neer.
484
00:34:34,906 --> 00:34:37,492
KWALIFICATIETOERNOOI
AUSTRALIË TEGEN ITALIË
485
00:34:37,575 --> 00:34:40,369
De start van de America's Cup
is tegen de wind in.
486
00:34:40,453 --> 00:34:45,374
Vier en een halve mijl tot deze boei,
gevolgd door twee lange rechte stukken.
487
00:34:45,458 --> 00:34:48,169
Dan gaan de jachten
nog eens richting de haven…
488
00:34:48,252 --> 00:34:50,880
…en finishen ze nogmaals tegen de wind in.
489
00:34:50,963 --> 00:34:52,548
Tijdens de eerste races…
490
00:34:52,632 --> 00:34:55,468
…van de eliminatieronde
tegen de Italianen…
491
00:34:55,551 --> 00:34:59,222
…wisten we niet hoe competitief we waren.
492
00:35:00,139 --> 00:35:04,352
Met zo'n radicale boot
sla je een homerun of juist niet.
493
00:35:04,435 --> 00:35:07,522
We zouden helden zijn of idioten.
494
00:35:07,605 --> 00:35:12,652
Vijf, vier, drie, twee, een.
495
00:35:15,822 --> 00:35:20,159
Australië is om de boei heen
en vliegt met de wind mee.
496
00:35:20,243 --> 00:35:23,496
Het werk dat ze in Australië
hadden gedaan, wierp vruchten af.
497
00:35:24,205 --> 00:35:26,415
Australia II heeft gewonnen.
498
00:35:26,499 --> 00:35:29,794
Daar zie je Australia II.
Ze is net over de finish.
499
00:35:29,877 --> 00:35:31,921
We haalden alles uit de kast.
500
00:35:33,464 --> 00:35:36,467
We waren niet meer
onder de indruk van Newport.
501
00:35:36,551 --> 00:35:39,846
We waren boos.
We waren er om één reden: om te winnen.
502
00:35:40,513 --> 00:35:43,182
Het is half zeven op een zondagochtend.
503
00:35:43,266 --> 00:35:45,935
De crew van Australia II
is al hard aan het werk.
504
00:35:48,938 --> 00:35:51,983
We renden,
deden aan gewichtheffen, aerobics.
505
00:35:52,066 --> 00:35:55,736
Het was niet alleen
een kwestie van fit en sterk worden.
506
00:35:55,820 --> 00:35:58,114
We wilden een signaal afgeven.
507
00:35:58,197 --> 00:36:00,616
Goedemorgen, Australië.
508
00:36:01,534 --> 00:36:04,453
Pas toen we races gingen winnen…
509
00:36:05,037 --> 00:36:07,206
…werden we geloofwaardiger.
510
00:36:08,040 --> 00:36:12,461
In de voorrondes wijst alles erop
dat Australia II van Alan Bond de boot is…
511
00:36:12,545 --> 00:36:13,963
…die ze moeten verslaan.
512
00:36:14,547 --> 00:36:17,592
We versloegen de Italianen,
verpletterden de Canadezen.
513
00:36:18,801 --> 00:36:19,927
Na vandaag…
514
00:36:20,011 --> 00:36:23,639
…lijkt het dat niets sneller
overstag kan of hoger aan de wind…
515
00:36:23,723 --> 00:36:25,766
…dan de 12-meterboot van Ben Lexcen.
516
00:36:25,850 --> 00:36:28,811
Weinig mensen hebben
deze mysterieuze kiel gezien…
517
00:36:28,895 --> 00:36:32,315
…maar bijna iedereen heeft
de boot zien racen en winnen.
518
00:36:32,398 --> 00:36:34,442
Australia II, door sommigen…
519
00:36:34,525 --> 00:36:38,321
Opeens zei men:
'Waarom zijn ze zo competitief?'
520
00:36:40,364 --> 00:36:43,993
Wat zit er
onder de romp van de Australia II?
521
00:36:44,076 --> 00:36:46,996
Een kiel, maar wat voor kiel?
522
00:36:47,079 --> 00:36:49,832
Het is het mysterie
van deze zomer in Newport.
523
00:36:50,458 --> 00:36:53,044
Er zat een zeil om de boot.
Het was altijd geheim.
524
00:36:53,544 --> 00:36:57,548
Dat maakte sommige waarnemers gek.
525
00:36:57,632 --> 00:37:01,719
De grote vraag hier is wat er
bij de Aussies aan de onderkant zit?
526
00:37:01,802 --> 00:37:04,472
Onder ons, kun je
me zeggen wat die kiel is?
527
00:37:04,555 --> 00:37:06,891
Onder ons, Mort? Nee, dat kan ik niet.
528
00:37:08,100 --> 00:37:10,770
Gewapende bewakers
patrouilleren dag en nacht.
529
00:37:10,853 --> 00:37:13,105
Zij moeten de Australia II beschermen…
530
00:37:13,189 --> 00:37:16,901
…het jacht dat best eens
sportgeschiedenis kan schrijven.
531
00:37:18,361 --> 00:37:23,282
De ontwerper van Australia, Ben Lexcen,
is een soort onwillige superster hier
532
00:37:23,950 --> 00:37:26,244
Iedereen wil meer weten over zijn kiel.
533
00:37:26,327 --> 00:37:28,871
Laat de kiel zien.
-Waar is de kiel, Benny?
534
00:37:28,955 --> 00:37:32,792
Ben Lexcen besloot een schets
te maken van de gevleugelde kiel…
535
00:37:33,376 --> 00:37:36,462
…en hij maakte 'm
totaal anders dan de kiel echt was.
536
00:37:36,963 --> 00:37:40,258
Het kantoor van Newport Offshore
had een kopieerapparaat.
537
00:37:40,341 --> 00:37:44,262
Ben ging erheen met een vel papier
en legde het op hun kopieerapparaat.
538
00:37:45,930 --> 00:37:49,976
Tien minuten later komt hij
terug en zegt hij: 'Jongens…
539
00:37:50,059 --> 00:37:53,771
…ik heb een tekening van mijn kiel
in je kopieerapparaat laten liggen.'
540
00:37:53,854 --> 00:37:58,109
Die middag waren er
overal kopieën van onze nepkiel.
541
00:37:58,192 --> 00:38:01,028
EXCLUSIEF! EXTRA!!
EERSTE TEKENING VAN DE GEHEIME KIEL!!
542
00:38:01,112 --> 00:38:04,782
De tegenstanders deden toen
vleugeltjes onder aan hun kielen.
543
00:38:04,865 --> 00:38:07,451
De kiel van Australië
maakte zoveel indruk…
544
00:38:07,535 --> 00:38:10,413
…dat de Britten vleugels
maakten aan hun kiel.
545
00:38:10,496 --> 00:38:14,208
We liepen eromheen, keken
en zeiden: 'Nee. Het is iets anders.
546
00:38:14,292 --> 00:38:15,751
Je moet het zo doen.'
547
00:38:18,462 --> 00:38:21,799
Een Amerikaan tekende dat
en zegt dat dat hun ontwerp is.
548
00:38:21,882 --> 00:38:23,134
Dat is de geheime kiel.
549
00:38:23,217 --> 00:38:25,553
Is dat 'm? Wat denk je? Is dat…
550
00:38:26,429 --> 00:38:27,722
Misschien.
551
00:38:29,181 --> 00:38:31,100
Australia II heeft gewonnen.
552
00:38:31,183 --> 00:38:36,147
De West-Australiërs hebben nu
45 overwinningen in 51 deelnames…
553
00:38:36,230 --> 00:38:39,942
…en dat is een record
in de geschiedenis van de 12-meterboot.
554
00:38:41,777 --> 00:38:44,572
Uiteindelijk wonnen we
het kwalificatietoernooi.
555
00:38:44,655 --> 00:38:45,781
We wonnen ruim.
556
00:38:46,657 --> 00:38:49,994
Dat is het einde van de race
en het kwalificatietoernooi.
557
00:38:50,077 --> 00:38:54,206
Australië gaat verder en racet
tegen Liberty om de America's Cup.
558
00:39:06,594 --> 00:39:10,723
De Australiërs zijn officieel
de 25e uitdagers voor de America's Cup…
559
00:39:10,806 --> 00:39:15,061
…en hun ongelooflijke reputatie
baart de New York Yacht Club zorgen.
560
00:39:16,729 --> 00:39:20,858
De man die de Cup de vorige keer
won voor de Verenigde Staten, is nerveus.
561
00:39:21,359 --> 00:39:24,653
We weten niet veel over hun boot.
Het heeft duidelijk…
562
00:39:24,737 --> 00:39:27,865
…andere kenmerken
dan een standaard 12-meterboot.
563
00:39:27,948 --> 00:39:30,826
Hij gaat anders overstag,
accelereert anders…
564
00:39:30,910 --> 00:39:33,412
…en manoeuvreert anders bij de start.
565
00:39:35,247 --> 00:39:39,251
De New York Yacht Club zag
dat onze staat van dienst erg sterk was.
566
00:39:39,335 --> 00:39:40,753
Hoi.
-Twee minuten voor…
567
00:39:40,836 --> 00:39:43,005
Nee. Sorry.
-Zelfs geen twee minuten?
568
00:39:43,089 --> 00:39:47,093
We komen te laat voor een bijeenkomst.
We moeten opschieten. Toch bedankt.
569
00:39:48,052 --> 00:39:51,889
Als deze Aussies de buitenlandse uitdagers
zo makkelijk verslaan…
570
00:39:51,972 --> 00:39:56,435
…47 overwinningen
in 55 races, doet dat zeer.
571
00:39:57,436 --> 00:40:00,064
Er ging een schokgolf
door de New York Yacht Club.
572
00:40:00,564 --> 00:40:02,691
Schokgolven door Newport.
573
00:40:03,526 --> 00:40:05,569
Hier zit een serieuze kant aan.
574
00:40:05,653 --> 00:40:08,072
Er staat meer op het spel
dan een zeilrace.
575
00:40:08,155 --> 00:40:09,532
Het gaat ook om veel geld.
576
00:40:09,615 --> 00:40:12,618
Er wordt naar schatting
100 miljoen pond uitgegeven…
577
00:40:12,701 --> 00:40:15,204
…rondom Newport tijdens de America's Cup.
578
00:40:15,287 --> 00:40:18,916
Opeens beseften ze dat de kip
met de gouden eieren kon verdwijnen.
579
00:40:18,999 --> 00:40:20,501
Dat het echt kon gebeuren.
580
00:40:20,584 --> 00:40:22,878
Mensen in Newport, Rhode Island
wisten het al…
581
00:40:22,962 --> 00:40:27,133
…maar ze hielden geheim
dat de prijs geen zeilrace is.
582
00:40:27,216 --> 00:40:30,386
Het gaat om een miljardenindustrie
die bij de Cup hoort.
583
00:40:30,469 --> 00:40:31,387
AMERICA'S CUPLAAN
584
00:40:31,470 --> 00:40:33,180
Als de Amerikanen verliezen…
585
00:40:33,264 --> 00:40:37,268
…zou een groot deel daarvan
in West-Australië worden uitgegeven.
586
00:40:38,519 --> 00:40:40,438
Voor de New York Yacht Club…
587
00:40:40,938 --> 00:40:42,940
…zijn de gevolgen van een verlies…
588
00:40:43,774 --> 00:40:44,984
…enorm.
589
00:40:48,237 --> 00:40:51,490
Een verslag van ABC News
mogelijk gemaakt door Apple.
590
00:40:51,574 --> 00:40:54,160
Vanuit Los Angeles is hier Peter Jennings.
591
00:40:54,243 --> 00:40:57,371
De race om de America's Cup
begint donderdag.
592
00:40:57,455 --> 00:40:58,706
Er is nu een conflict…
593
00:40:58,789 --> 00:41:01,333
…tussen de New York Yacht Club
en de Australiërs.
594
00:41:01,417 --> 00:41:04,336
De Amerikanen zijn boos
over wat de Aussies hebben gedaan…
595
00:41:04,420 --> 00:41:06,297
…met de onderkant van hun boot.
596
00:41:06,380 --> 00:41:09,800
Iets wat ze volgens de Amerikanen
een oneerlijk voordeel geeft.
597
00:41:09,884 --> 00:41:11,760
De New York Yacht Club beweert…
598
00:41:11,844 --> 00:41:14,638
…dat de gevleugelde kiel
van Australia II illegaal is.
599
00:41:15,139 --> 00:41:16,765
De uitdaging van vier miljoen…
600
00:41:16,849 --> 00:41:19,685
…de spannendste ooit,
kan tot zinken gebracht worden.
601
00:41:20,352 --> 00:41:22,855
De New York Yacht Club
wilde ons verbannen.
602
00:41:23,355 --> 00:41:26,025
Ze zeiden dat Benny dit
niet had kunnen bedenken.
603
00:41:26,108 --> 00:41:28,861
Het moest door anderen zijn ontworpen.
604
00:41:30,488 --> 00:41:34,658
Mensen geloofden niet dat hij het kon…
605
00:41:34,742 --> 00:41:37,036
…gezien zijn opleiding en achtergrond.
606
00:41:37,119 --> 00:41:41,290
Het middelpunt van alle ophef dit jaar
was de blootsvoetse Ben Lexcen.
607
00:41:41,790 --> 00:41:43,459
Met drie jaar aan onderwijs…
608
00:41:43,542 --> 00:41:47,796
…is hij de man die de snelste 12-meterboot
ooit heeft ontworpen.
609
00:41:49,423 --> 00:41:51,258
Ik wist niet veel over Ben Lexcen.
610
00:41:52,593 --> 00:41:53,719
Maar mensen praten.
611
00:41:54,303 --> 00:41:55,888
Je hoort de geruchten.
612
00:41:56,430 --> 00:42:00,100
Wie kan zeggen wiens idee
deze vleugels echt waren?
613
00:42:00,184 --> 00:42:05,147
De Amerikanen willen bevestigen dat Lexcen
werd geholpen door Nederlandse ontwerpers.
614
00:42:05,898 --> 00:42:09,026
We denken dat Lexcen
het idee uit Amsterdam gebruikte…
615
00:42:09,109 --> 00:42:14,323
…maar volgens de regels moest hij worden
ontworpen door het land van de uitdaging.
616
00:42:14,406 --> 00:42:16,992
De New York Yacht Club
denkt te kunnen zeggen…
617
00:42:17,076 --> 00:42:19,662
…dat ik de boot niet
helemaal zelf heb ontworpen.
618
00:42:19,745 --> 00:42:23,832
Ze gaan achter je rug om en willen
op dubieuze wijze bewijs verzamelen.
619
00:42:25,918 --> 00:42:27,878
Vanmiddag had Ben…
620
00:42:27,962 --> 00:42:30,506
…wat duizelingen, volgens vrienden.
621
00:42:31,257 --> 00:42:33,968
De dokters namen hem meteen op
op de intensive care.
622
00:42:34,051 --> 00:42:35,135
NEWPORT-ZIEKENHUIS
623
00:42:35,219 --> 00:42:39,348
Volgens zijn vrienden kwam hij daar
terecht door de aanvallen op zijn naam.
624
00:42:40,724 --> 00:42:45,312
De New York Yacht Club wilde dat
de ontwerpassistenten in Nederland zeiden…
625
00:42:45,396 --> 00:42:48,983
…dat zij de kiel ontwierpen
en niet Ben Lexcen.
626
00:42:49,066 --> 00:42:52,111
De Nederlanders ontwierpen de kiel,
niet Ben Lexcen.
627
00:42:52,194 --> 00:42:57,408
We moesten iemand naar Nederland
sturen om het echt te onderzoeken.
628
00:42:58,450 --> 00:43:01,328
De directeur
van het Nederlandse proefbassin zei…
629
00:43:01,412 --> 00:43:05,791
…dat leden van de New York Yacht Club hem
een valse verklaring wilden laten tekenen…
630
00:43:05,874 --> 00:43:08,544
…dat Ben Lexcen de ontwerper niet was.
631
00:43:09,420 --> 00:43:11,922
Ik stond oog in oog met twee mensen…
632
00:43:12,006 --> 00:43:14,466
…die wilden dat ik
een document ondertekende…
633
00:43:14,550 --> 00:43:18,387
…dat ik de ontwerper was
van Australia II, en niet Ben Lexcen.
634
00:43:18,470 --> 00:43:21,348
Dat is bijna te belachelijk voor woorden.
635
00:43:22,850 --> 00:43:26,395
De commissie zei:
'We zijn in Nederland geweest…
636
00:43:27,229 --> 00:43:30,899
…en er was geen grond voor hun klacht.'
637
00:43:31,483 --> 00:43:33,611
'Deze boot is eerlijk en legaal.'
638
00:43:34,278 --> 00:43:36,780
En daardoor ging hun geding ten onder.
639
00:43:37,406 --> 00:43:40,492
De New York Yacht Club
heeft haar bezwaren ingetrokken…
640
00:43:40,576 --> 00:43:43,495
…tegen de mysterieuze kiel
van de Australia II…
641
00:43:43,579 --> 00:43:46,790
…en zei: 'Moge het betere jacht
de America's Cup winnen.'
642
00:43:46,874 --> 00:43:51,712
Er waren 56 races en bijna tweeënhalf jaar
hard werken voor nodig…
643
00:43:51,795 --> 00:43:54,798
…om te komen waar we nu zijn.
644
00:43:54,882 --> 00:44:00,220
Moge aan de finish van elke race beslist
worden wie het beste jacht en crew is.
645
00:44:02,264 --> 00:44:04,308
12-METER JACHTCLUB - AFDELING NEWPORT
646
00:44:04,391 --> 00:44:06,226
RACE EEN
LIBERTY - AUSTRALIA II
647
00:44:07,770 --> 00:44:11,523
We gaan live via satelliet
naar Newport. Rob Mundle, ben je daar?
648
00:44:11,607 --> 00:44:13,233
Jazeker. Goedemorgen, Harry.
649
00:44:13,317 --> 00:44:15,152
Er komt een grote strijd aan.
650
00:44:15,235 --> 00:44:16,111
De confrontatie…
651
00:44:16,195 --> 00:44:19,198
Er staat 132 jaar
sportgeschiedenis op het spel.
652
00:44:19,281 --> 00:44:21,867
We zien Dennis Conner op het scherm.
653
00:44:22,368 --> 00:44:23,494
Niet op m'n gemak.
654
00:44:24,244 --> 00:44:27,414
Bertrand was op z'n best.
655
00:44:28,165 --> 00:44:32,378
Hij was een taaie concurrent.
Hij had een goede boot en goede bemanning.
656
00:44:32,461 --> 00:44:34,630
Hij was gevaarlijk en ik was bang.
657
00:44:36,423 --> 00:44:38,884
Liberty en Australia II
zijn op het parcours.
658
00:44:38,967 --> 00:44:43,555
Volgens mijn horloge starten ze
over negen minuten en 30 seconden.
659
00:44:44,056 --> 00:44:48,852
Tien minuten voor het startpistool
komen de twee boten samen.
660
00:44:49,728 --> 00:44:51,313
Je neemt je positie in…
661
00:44:51,397 --> 00:44:54,316
…en dan wordt het menens.
662
00:44:55,275 --> 00:44:58,946
Het jacht dat als eerste
de eerste boei in de eerste race bereikte…
663
00:44:59,029 --> 00:45:01,073
…had altijd de America's Cup gewonnen.
664
00:45:05,869 --> 00:45:08,580
Australië als eerste
met drie seconden voor.
665
00:45:09,206 --> 00:45:12,835
En ik kijk achterom
en Dennis zit ons op de hielen.
666
00:45:16,130 --> 00:45:18,757
De twee jachten naderen nu de eerste boei…
667
00:45:18,841 --> 00:45:20,801
…en goed nieuws voor Australië.
668
00:45:21,468 --> 00:45:25,431
We versloegen ze
met een paar bootlengtes. Eén voor ons.
669
00:45:25,514 --> 00:45:28,142
Australië heeft geschiedenis geschreven.
670
00:45:28,225 --> 00:45:31,186
De uitdager heeft nog nooit
de eerste boei bereikt…
671
00:45:31,270 --> 00:45:34,940
…voor de Amerikaanse boot
in de eerste race.
672
00:45:35,023 --> 00:45:37,192
Australië heeft dat net gedaan.
673
00:45:38,277 --> 00:45:40,904
Na de start zeilden we
bij Liberty vandaan.
674
00:45:42,990 --> 00:45:46,034
Toen leek het opeens
alsof er een explosie was.
675
00:45:53,167 --> 00:45:54,877
We hadden geen controle.
676
00:45:55,627 --> 00:45:59,089
Het roer werd licht.
Geen besturing. Gewoon stuurloos.
677
00:46:03,761 --> 00:46:07,514
Het was raar en een onderdeel
brak af van de zijkant van de boot…
678
00:46:07,598 --> 00:46:10,100
…dat er al heel lang zat, snap je.
679
00:46:10,893 --> 00:46:12,936
Toen ging Dennis om ons heen.
680
00:46:14,605 --> 00:46:15,814
De race was voorbij.
681
00:46:17,483 --> 00:46:19,109
Liberty wint.
682
00:46:19,193 --> 00:46:22,362
Geen poster uit de Eerste Wereldoorlog,
maar de krantenkop…
683
00:46:22,446 --> 00:46:24,865
…na de openingsronde
van de America's Cup.
684
00:46:24,948 --> 00:46:26,366
LIBERTY VERSLAAT AUSTRALIA II
685
00:46:26,450 --> 00:46:29,453
We gingen achter hem langs
en het roer brak.
686
00:46:32,998 --> 00:46:35,250
En toen de start van de tweede race…
687
00:46:35,334 --> 00:46:39,546
…en, boem, het metaal dat de tophoek
van het grootzeil vasthoudt, breekt.
688
00:46:40,339 --> 00:46:42,341
Deze zomer ging hun boot één keer stuk…
689
00:46:42,424 --> 00:46:45,677
…maar nu in de finale,
twee races en twee problemen.
690
00:46:45,761 --> 00:46:48,430
Dit was belangrijk
voor Liberty en gaf ze momentum…
691
00:46:48,514 --> 00:46:51,558
…en veel vertrouwen voor de derde race.
692
00:46:52,059 --> 00:46:55,479
Commodore Picala, wat zijn de kansen nu?
693
00:46:55,562 --> 00:46:59,817
Ik denk dat we met 4-0 winnen,
maar zeg 4-1 als veiligheidsfactor.
694
00:47:01,109 --> 00:47:02,444
Nog meer vragen?
695
00:47:02,528 --> 00:47:05,614
Als zoiets twee races
achter elkaar gebeurt…
696
00:47:06,156 --> 00:47:07,991
…is dat gewoon onvergeeflijk.
697
00:47:08,075 --> 00:47:09,451
Benny, hou even op…
698
00:47:09,535 --> 00:47:12,621
…geef me iets
waarmee we het spel kunnen spelen.
699
00:47:13,872 --> 00:47:15,207
Toen dat kapotging…
700
00:47:15,290 --> 00:47:18,377
…was er spanning
tussen John Bertrand en Ben Lexcen.
701
00:47:18,460 --> 00:47:20,838
Ik weet nog dat John tegen hem zei:
702
00:47:20,921 --> 00:47:24,925
'Bekijk de boot van boven
tot onder en controleer alles.'
703
00:47:26,844 --> 00:47:29,638
Het jacht is bekeken
van boeg tot achtersteven…
704
00:47:29,721 --> 00:47:31,348
…van masttop tot kielbout.
705
00:47:31,431 --> 00:47:34,142
Alle zeilen en onderdelen
zijn gecontroleerd.
706
00:47:36,436 --> 00:47:39,648
Voor race drie was Benny
niet bij de tewaterlating.
707
00:47:39,731 --> 00:47:41,775
Hij keek met een verrekijker…
708
00:47:42,985 --> 00:47:44,611
…en stond onder grote druk.
709
00:47:44,695 --> 00:47:48,323
Er zijn nog zo'n zeven minuten
voor het begin van de race.
710
00:47:49,241 --> 00:47:54,204
Dit is Australia II, de 12-meterboot
die de zeilwereld op zijn kop heeft gezet.
711
00:47:54,955 --> 00:47:57,249
Drie, twee, een.
712
00:48:03,338 --> 00:48:08,427
Australia II is Liberty net voorbij
en kent een vliegende start.
713
00:48:09,011 --> 00:48:14,224
Maar het bleek dat dit
het beste moment uit Benny's droom was.
714
00:48:19,021 --> 00:48:22,024
We zijn nu drie uur onderweg in deze race…
715
00:48:22,107 --> 00:48:25,402
…en de wind hier in Newport wordt sterker.
716
00:48:26,320 --> 00:48:30,490
Vrij vaak is de windsnelheid
hier in Newport erg hoog…
717
00:48:31,074 --> 00:48:35,621
…en de gevleugelde kiel verlaagde
het zwaartepunt van het jacht…
718
00:48:35,704 --> 00:48:39,041
…en maakte Australia II
competitief in sterkere wind.
719
00:48:39,750 --> 00:48:42,377
Tegen de wind in was de boot een raket.
720
00:48:42,461 --> 00:48:44,546
Ze was echt snel.
721
00:48:48,550 --> 00:48:51,303
Australia ging over de streep
en won de derde race…
722
00:48:51,386 --> 00:48:53,805
…met drie minuten
en 14 seconden voorsprong.
723
00:48:54,306 --> 00:48:57,309
Sinds 12-meterboten
racen voor de America's Cup…
724
00:48:57,392 --> 00:49:00,687
…is dat de grootste marge ooit
voor een uitdager.
725
00:49:01,605 --> 00:49:03,899
Australia II is uitzonderlijk snel.
726
00:49:03,982 --> 00:49:06,944
Hier is de New York Yacht Club bang voor.
727
00:49:08,403 --> 00:49:11,657
De New York Yacht Club
was niet enthousiast…
728
00:49:11,740 --> 00:49:13,116
…over mijn prestatie.
729
00:49:14,117 --> 00:49:16,787
Schaamt de New York Yacht Club
zich hiervoor?
730
00:49:16,870 --> 00:49:18,664
We houden druk op de schippers…
731
00:49:18,747 --> 00:49:22,084
…door te zeggen dat hun hoofd
op de plek van de Cup komt.
732
00:49:22,167 --> 00:49:25,128
Dus we blijven ze onder druk houden.
733
00:49:26,213 --> 00:49:28,757
Toen ik binnenkwam
na het verlies van die race…
734
00:49:28,840 --> 00:49:31,385
…was ik niet van plan
om te stoppen. Nee.
735
00:49:31,885 --> 00:49:36,098
Het belangrijkste voor mij
was de houding. Houding.
736
00:49:37,265 --> 00:49:38,600
Genoeg van die onzin.
737
00:49:44,064 --> 00:49:46,692
Ik wil niet elke ochtend
vier uur verspillen…
738
00:49:46,775 --> 00:49:49,069
…aan iets waardoor we de Cup niet winnen.
739
00:49:49,695 --> 00:49:52,906
Het enige waar ik op focuste
was zo goed zijn als mogelijk.
740
00:49:52,990 --> 00:49:54,658
Geen excuus voor verlies.
741
00:49:55,283 --> 00:49:57,077
RACE VIER
LIBERTY 2 - AUSTRALIA II 1
742
00:49:57,160 --> 00:50:00,288
Kijk eens, de boot bovenin is Liberty.
743
00:50:00,372 --> 00:50:03,125
Zes seconden voor
op Australië bij de start.
744
00:50:04,501 --> 00:50:07,879
Liberty ging rond de eerste boei
met 36 seconden voorsprong.
745
00:50:09,089 --> 00:50:11,299
Dennis Conner was niet te stoppen.
746
00:50:13,260 --> 00:50:16,304
Hij was de sluwste
en slimste op het water…
747
00:50:16,388 --> 00:50:18,890
…en maakte strategisch goede zetten.
748
00:50:18,974 --> 00:50:21,184
Een klassiek overstagduel.
749
00:50:21,268 --> 00:50:25,564
Je kon onmogelijk om hem heen.
Hij bleef ons in zijn luwte houden.
750
00:50:27,899 --> 00:50:30,986
Hij maakte goed gebruik
van de verandering in windrichting…
751
00:50:31,737 --> 00:50:32,988
…grote veranderingen.
752
00:50:34,156 --> 00:50:38,201
Liberty had 43 seconden voorsprong
op Australia bij de finish.
753
00:50:38,285 --> 00:50:42,622
Daar gaat ze. Ze gaat eroverheen.
Daar is het pistool. Deze race is voorbij.
754
00:50:42,706 --> 00:50:44,708
De Amerikanen leiden drie tegen een.
755
00:50:45,459 --> 00:50:46,418
Ik was geweldig.
756
00:50:48,253 --> 00:50:51,214
Liberty heeft
nog maar één overwinning nodig…
757
00:50:51,298 --> 00:50:53,717
…om de America's Cup in de VS te houden.
758
00:50:53,800 --> 00:50:55,469
3-1 in de America's Cup.
759
00:50:55,552 --> 00:50:57,054
Nog één overwinning…
760
00:50:57,137 --> 00:51:01,266
…en dan blijft de America's Cup
bij de New York Yacht Club.
761
00:51:03,727 --> 00:51:07,814
De wanhopige Australiërs keren terug
naar hun steiger en liggen 3-1 achter.
762
00:51:07,898 --> 00:51:10,442
Ze kunnen zich geen fouten
meer veroorloven.
763
00:51:12,027 --> 00:51:16,114
Bij 3-1 stond in Newport
de champagne koud…
764
00:51:16,698 --> 00:51:19,409
…en konden de spandoeken
zo opgehangen worden.
765
00:51:19,493 --> 00:51:21,244
'Gefeliciteerd, Dennis en team.'
766
00:51:25,040 --> 00:51:27,417
En Newport was klaar om het te vieren.
767
00:51:30,378 --> 00:51:33,507
Het is voorbij. Absoluut. Het is voorbij.
768
00:51:34,007 --> 00:51:35,550
Newport was uitzinnig.
769
00:51:35,634 --> 00:51:40,222
Ze waren zo blij
dat het weer zo'n grote overwinning was.
770
00:51:43,058 --> 00:51:45,769
Het was gewoon ontmoedigend.
771
00:51:48,980 --> 00:51:50,607
Op de ochtend van de race…
772
00:51:51,108 --> 00:51:53,693
…was het ontbijt ingetogen.
773
00:51:55,862 --> 00:51:59,449
Ik kon het spek en de eieren
niet ruiken, laat staan eten.
774
00:52:02,285 --> 00:52:03,662
Toen kwam op televisie…
775
00:52:03,745 --> 00:52:07,582
…een berichtje van de premier
van Australië, Bob Hawke.
776
00:52:07,666 --> 00:52:11,253
Gefeliciteerd, jullie hebben het
tot nu toe geweldig gedaan.
777
00:52:11,336 --> 00:52:15,090
Wat je laat zien met betrekking
tot onze technologische capaciteit…
778
00:52:15,173 --> 00:52:18,093
…en onze vastberadenheid als individuen…
779
00:52:18,176 --> 00:52:21,179
Jullie hebben
de volledige steun van Australië.
780
00:52:21,263 --> 00:52:23,181
We kijken uit naar je terugkeer…
781
00:52:23,265 --> 00:52:26,184
…waarbij we je net zo trots
maken als jij ons maakt.
782
00:52:28,019 --> 00:52:32,107
Bob Hawke, de premier van Australië.
Jeetje, dat is nogal wat.
783
00:52:33,275 --> 00:52:36,820
We werden erkend
door de premier van ons land.
784
00:52:37,737 --> 00:52:39,573
Daardoor werd alles anders.
785
00:52:41,199 --> 00:52:44,411
RACE VIJF
LIBERTY 3 - AUSTRALIA II 1
786
00:52:44,911 --> 00:52:49,958
Legers hebben de afgelopen duizend jaar
oorlog gevoerd met symbolen en muziek.
787
00:52:52,252 --> 00:52:55,213
Dus werd de vlag
met de boksende kangoeroe gehesen.
788
00:52:56,464 --> 00:52:59,885
We kozen een strijdlied:
Men at Work, 'Down Under'.
789
00:53:00,635 --> 00:53:02,846
En de teamgeest kwam tot leven.
790
00:53:13,023 --> 00:53:17,027
En het is bijna ongelooflijk,
Australië ligt voor bij de eerste boei.
791
00:53:18,987 --> 00:53:22,115
Voor de kust van Rhode Island
was het de dag van Australië.
792
00:53:26,119 --> 00:53:29,664
Australia II leeft nog
en doet nog mee aan de America's Cup.
793
00:53:41,009 --> 00:53:44,763
We doen het nog twee keer
en winnen deze Cup voor Australië.
794
00:53:48,934 --> 00:53:51,645
Bij 3-2 draaiden de rollen om.
795
00:53:51,728 --> 00:53:54,439
Er kwamen televisieploegen
uit de hele wereld.
796
00:53:55,190 --> 00:53:57,525
Australiërs vlogen naar Newport.
797
00:54:00,612 --> 00:54:03,740
De mooie badplaats Newport, Rhode Island
ligt vanavond…
798
00:54:03,823 --> 00:54:06,701
…onder een aanhoudend spervuur
van Australia II.
799
00:54:08,995 --> 00:54:12,165
Heel Newport wist
dat de Australiërs in de stad waren.
800
00:54:12,249 --> 00:54:14,334
We hebben de boel overhoop gehaald.
801
00:54:18,463 --> 00:54:22,717
De Aussies hebben zich vol enthousiasme
aangesloten bij de hype en heisa.
802
00:54:22,801 --> 00:54:25,637
Ze promoten hun souvenirs en beeld overal.
803
00:54:32,143 --> 00:54:33,687
KOM OP, AUSSIE, KOM OP
804
00:54:33,770 --> 00:54:35,730
De barbaren staan bij de poort.
805
00:54:36,314 --> 00:54:39,025
De Australiërs komen voor de heilige Cup…
806
00:54:39,109 --> 00:54:40,443
…en zijn enthousiast.
807
00:54:41,569 --> 00:54:47,075
Wat Australiërs echt leuk vinden,
is de hogere klassen boos maken.
808
00:54:47,701 --> 00:54:50,954
KRIJG DE KOLERE NEW YORK YACHT CLUB
NEWPORT, RI
809
00:54:53,665 --> 00:54:56,459
RACE ZES
LIBERTY 3 - AUSTRALIA II 2
810
00:54:59,504 --> 00:55:03,383
Tijdens race zes zeilden we heel goed.
-De boot was een raket.
811
00:55:04,884 --> 00:55:10,682
Australia II heeft een grote voorsprong
van zo'n twee minuten.
812
00:55:11,266 --> 00:55:14,060
En we wonnen
die race met drieënhalve minuut.
813
00:55:14,144 --> 00:55:18,440
Het was de grootste overwinning
van een uitdager bij de 12-meterboten.
814
00:55:21,318 --> 00:55:26,448
In 132 jaar is het geen enkele uitdager
gelukt om alle zeven races te racen.
815
00:55:28,241 --> 00:55:32,120
We mogen zeggen dat de Australiërs
de Amerikanen hebben vernederd.
816
00:55:32,203 --> 00:55:36,541
Dus nu is het drie gelijk.
Nog één race te gaan, een echte serie.
817
00:55:36,624 --> 00:55:39,419
We kunnen het, Jim. We kunnen het.
-O ja.
818
00:55:39,502 --> 00:55:43,006
De score ging van 3-1 naar 3-2 naar 3-3.
819
00:55:44,257 --> 00:55:46,718
De Aussies waren aangekomen.
820
00:55:47,427 --> 00:55:52,807
Hoe voelt het om voor het eerst
in 132 jaar, wat erg lang is…
821
00:55:52,891 --> 00:55:54,476
…tot drie gelijk te komen.
822
00:55:54,559 --> 00:55:56,936
Het moet je toch zorgen baren.
823
00:55:58,063 --> 00:56:01,733
Het wordt erg spannend
om mee te doen aan de race van de eeuw.
824
00:56:01,816 --> 00:56:05,028
We hopen dat we een manier vinden
om te zegevieren…
825
00:56:05,111 --> 00:56:07,489
…zoals in de afgelopen 132 jaar.
826
00:56:07,572 --> 00:56:10,533
Ik denk dat veel tradities
in ons voordeel zijn…
827
00:56:10,617 --> 00:56:14,662
…en dat we het ons zaterdag gaat lukken.
828
00:56:21,836 --> 00:56:23,171
24 UUR VOOR RACE 7
829
00:56:23,254 --> 00:56:27,008
Het stond grote druk op Dennis.
830
00:56:29,844 --> 00:56:32,555
Het kwam erop neer
dat de New York Yacht Club…
831
00:56:33,056 --> 00:56:37,435
…nooit verloor, letterlijk, hoe dan ook.
832
00:56:37,519 --> 00:56:40,897
Pure paniek heeft
het Amerikaanse kamp in zijn greep.
833
00:56:40,980 --> 00:56:43,733
Ze schrokken dat Australia II
moeiteloos won in race zes…
834
00:56:43,817 --> 00:56:47,070
…en het team op de Liberty
neemt wanhopige maatregelen.
835
00:56:47,654 --> 00:56:51,866
Vandaag moest de New York Yacht Club
toch nog één schot afvuren.
836
00:56:53,535 --> 00:56:57,497
Dennis en het team vonden
op het allerlaatst een maas in de regels.
837
00:56:58,164 --> 00:57:00,250
Ze brachten grote veranderingen aan.
838
00:57:00,750 --> 00:57:02,585
De rode verdediger werd weggesleept…
839
00:57:02,669 --> 00:57:06,047
…zodat zo'n 450 kilo aan ballast
kon worden verwijderd.
840
00:57:06,131 --> 00:57:07,841
Dat was nog nooit gebeurd.
841
00:57:08,675 --> 00:57:11,636
Maar de New York Yacht Club stond het toe.
842
00:57:12,137 --> 00:57:15,557
Het was niet gebeurd
als wij onze boot hadden willen aanpassen.
843
00:57:16,891 --> 00:57:19,936
Net als bij NASCAR zijn er regels, maar…
844
00:57:20,019 --> 00:57:22,439
Regels worden overtreden
en ze winnen de race.
845
00:57:22,522 --> 00:57:26,234
Je gebruikt de regels in je voordeel
om te profiteren van de concurrentie.
846
00:57:26,734 --> 00:57:28,236
Geen excuus voor verlies.
847
00:57:29,654 --> 00:57:31,614
RACE ZEVEN
LIBERTY 3 - AUSTRALIA II 3
848
00:57:31,698 --> 00:57:36,953
Alan en crew, wat jullie gaan doen…
849
00:57:37,036 --> 00:57:41,791
…is zeker een van de historische momenten
in de Australische sportgeschiedenis.
850
00:57:41,875 --> 00:57:44,294
Onze beste wensen.
851
00:57:44,377 --> 00:57:45,628
Als het close wordt…
852
00:57:45,712 --> 00:57:49,048
…draaien we richting Newport
en blazen je naar de finish.
853
00:57:49,132 --> 00:57:50,967
We steunen jullie. Veel succes.
854
00:57:51,050 --> 00:57:52,635
BOB HAWKE
PREMIER VAN AUSTRALIË
855
00:57:52,719 --> 00:57:55,555
Niemand had ooit gewonnen
van de Amerikanen.
856
00:57:55,638 --> 00:57:59,017
Dus hier was absoluut
geschiedenis in de maak.
857
00:57:59,934 --> 00:58:01,978
Altijd fijn om de Amerikanen te verslaan.
858
00:58:02,687 --> 00:58:03,980
Bij wat dan ook.
859
00:58:04,063 --> 00:58:07,901
We steunen je, Australia II.
860
00:58:07,984 --> 00:58:12,864
WE STEUNEN JE....
AUSTRALIA II
861
00:58:17,327 --> 00:58:19,871
Het belangrijkste zeilevenement
ter wereld.
862
00:58:19,954 --> 00:58:22,248
De beker die nooit verloren is.
863
00:58:22,332 --> 00:58:25,084
De race kan een eind maken
aan de langste zegereeks…
864
00:58:25,168 --> 00:58:26,794
…in de sportgeschiedenis.
865
00:58:27,420 --> 00:58:30,590
Live vanuit Newport,
dit is de 25e verdediging…
866
00:58:30,673 --> 00:58:32,842
…de laatste race voor de America's Cup.
867
00:58:35,094 --> 00:58:37,597
ABC
DE WIJDE WERELD VAN DE SPORT
868
00:58:37,680 --> 00:58:38,806
Goedemorgen, wereld.
869
00:58:38,890 --> 00:58:41,267
Weer een live-uitzending…
870
00:58:41,351 --> 00:58:45,313
…naar Australië, Nieuw-Zeeland,
Hong Kong, Amerika en Europa.
871
00:58:46,189 --> 00:58:49,442
Op dit moment
kijken zo'n 30 miljoen mensen.
872
00:58:52,779 --> 00:58:55,323
Een emotionele ochtend
voor Beryl Bertrand…
873
00:58:55,406 --> 00:59:00,370
…want haar zoon John doet mee
aan de finale van de America's Cup.
874
00:59:01,746 --> 00:59:05,583
De race van vandaag is
alles of niet, erop of eronder.
875
00:59:14,676 --> 00:59:18,012
Op weg naar de start
was het een gekkenhuis.
876
00:59:18,096 --> 00:59:22,183
Het was alsof de mensen
om ons heen in een snelkookpan zaten.
877
00:59:29,566 --> 00:59:33,570
We staan aan de start
van de zevende en essentiële race…
878
00:59:33,653 --> 00:59:35,405
…in deze America's Cup.
879
00:59:36,072 --> 00:59:40,243
Dit zijn duizenden uren
aan voorbereiding, een leven lang.
880
00:59:40,326 --> 00:59:43,871
En ik had deze ruimte,
deze gelegenheid gevisualiseerd.
881
00:59:46,624 --> 00:59:47,959
Ik zei tegen het team:
882
00:59:48,543 --> 00:59:52,422
'Stel jezelf voor op de rug
van een adelaar, 300 meter in de lucht.'
883
00:59:58,553 --> 01:00:00,972
'Je ziet de boot door het water gaan.'
884
01:00:02,390 --> 01:00:06,436
En ik zei: 'Reik met een grote schaar
en knip alle afleiding los…
885
01:00:06,519 --> 01:00:09,272
…laat de boot los, laat onszelf los.'
886
01:00:14,193 --> 01:00:18,031
'Er is geen morgen,
geen gisteren en geen toekomst.'
887
01:00:18,990 --> 01:00:20,700
Alleen vandaag.
888
01:00:20,783 --> 01:00:22,744
Vijf seconden voor de start.
889
01:00:25,288 --> 01:00:26,623
Daar is het startschot.
890
01:00:26,706 --> 01:00:30,335
Toen het pistool afging,
vielen de twee boten elkaar aan.
891
01:00:30,418 --> 01:00:32,378
Daar gaan we. Dit wordt intens.
892
01:00:33,463 --> 01:00:35,715
Ze liggen op dit moment nek aan nek.
893
01:00:35,798 --> 01:00:38,176
John Bertrand draait richting Liberty.
894
01:00:38,259 --> 01:00:41,721
We hadden een goede start.
Toen we overstag gingen, lagen we voorop.
895
01:00:41,804 --> 01:00:44,974
Australië ligt
zo'n twee bootlengtes voor op Liberty.
896
01:00:45,058 --> 01:00:46,934
Beide boten overstag over stuurboord.
897
01:00:47,435 --> 01:00:51,689
John Bertrand heeft besloten
om niet tussen Conner en de boei te varen.
898
01:00:51,773 --> 01:00:53,566
Maar Dennis komt voorop.
899
01:00:54,359 --> 01:00:57,403
En hij begint eerlijk gezegd
van ons weg te varen.
900
01:01:01,491 --> 01:01:06,371
Het werd duidelijk dat Liberty sneller
was dan wat we eerder hadden gezien.
901
01:01:06,954 --> 01:01:08,122
De boot was opgevoerd.
902
01:01:08,748 --> 01:01:11,250
De boot bereikt maximale snelheid…
903
01:01:11,334 --> 01:01:13,670
…en beweegt heel mooi door het water.
904
01:01:13,753 --> 01:01:18,049
Ze lijkt echt een andere boot
en vaart vandaag als een andere boot.
905
01:01:19,008 --> 01:01:22,178
Zoals je ziet naderen
beide jachten de eerste boei…
906
01:01:22,261 --> 01:01:24,472
…en geen goed nieuws voor Australië.
907
01:01:24,555 --> 01:01:28,434
Liberty leidt met 29 seconden
bij de eerste boei.
908
01:01:29,227 --> 01:01:32,563
Als John Bertrand niet
kan herstellen, kan dat tragisch zijn.
909
01:01:34,774 --> 01:01:38,069
We deden alles wat we konden,
maar zij gingen sneller.
910
01:01:38,945 --> 01:01:41,614
Als je net inschakelt,
Liberty ligt voorop.
911
01:01:41,698 --> 01:01:46,119
Bij de tweede boei leidde Liberty
met 45 seconden. Bij de derde, met 23.
912
01:01:48,246 --> 01:01:51,708
Ze schoten gewoon bij ons vandaan.
Bijna een minuut voor ons.
913
01:01:52,208 --> 01:01:53,918
We konden het niet geloven.
914
01:01:54,794 --> 01:01:59,340
We zien hoe Liberty
om de vierde boei op het parcours vaart.
915
01:01:59,424 --> 01:02:01,843
De marge is rond de 55 seconden, Bob.
916
01:02:02,427 --> 01:02:04,429
Ze verliezen de Cup zo goed als zeker.
917
01:02:04,512 --> 01:02:07,265
Bertrands fouten in het begin van de race…
918
01:02:07,348 --> 01:02:10,101
…lijken Australia II
de America's Cup te kosten.
919
01:02:10,184 --> 01:02:12,437
Met 58 seconden voor komen…
920
01:02:13,438 --> 01:02:14,731
…dat is veel.
921
01:02:16,983 --> 01:02:20,403
Vierduizend mensen kijken
buiten de Royal Perth Yacht Club…
922
01:02:20,486 --> 01:02:25,742
…in West-Australië naar onze livebeelden.
Het is net zo in Sydney.
923
01:02:26,701 --> 01:02:29,954
Het lijkt erop dat Liberty
een goede voorsprong heeft.
924
01:02:30,037 --> 01:02:32,373
Dennis Conner mag de race niet verliezen.
925
01:02:33,750 --> 01:02:36,544
De spanning loopt op
bij de familie Bertrand.
926
01:02:36,627 --> 01:02:38,755
Het valt mevrouw Bertrand zwaar…
927
01:02:38,838 --> 01:02:43,384
…te zien dat 'het wonder uit Down Under'
achter ligt op de Amerikaanse Liberty.
928
01:02:44,260 --> 01:02:48,347
En heren, deze benedenwindse lengte
is mogelijk onze laatste hoop.
929
01:02:50,558 --> 01:02:52,393
Ze waren eigenlijk uitgeschakeld.
930
01:02:53,936 --> 01:02:55,354
Maar in grote lijnen…
931
01:02:55,438 --> 01:02:58,024
…als de oppositie gaat geloven
dat de concurrentie…
932
01:02:58,107 --> 01:03:00,443
…en hun uitrusting superieur zijn…
933
01:03:01,152 --> 01:03:04,447
…en je er niets aan kunt doen,
omdat het geheim is…
934
01:03:04,530 --> 01:03:07,617
…dan wordt dat
psychologisch gezien een grote hindernis.
935
01:03:09,118 --> 01:03:11,537
En uiteindelijk nam Dennis een beslissing…
936
01:03:12,371 --> 01:03:13,414
…en die was fout.
937
01:03:13,498 --> 01:03:16,083
Conner vaart
aan de rechterkant van het parcours…
938
01:03:16,167 --> 01:03:19,545
…en hoopt dat de wind hier
van richting verandert.
939
01:03:19,629 --> 01:03:23,174
We komen bij de bovenste boei
en Dennis gaat ver naar buiten overstag.
940
01:03:24,091 --> 01:03:25,635
Dit is een ongewone zet.
941
01:03:25,718 --> 01:03:28,679
Dennis vaart niet
tussen John Bertrand en de boei.
942
01:03:28,763 --> 01:03:31,516
Hij ging naar de rechterkant
van het parcours…
943
01:03:32,350 --> 01:03:33,810
…en dat verbaasde me.
944
01:03:36,562 --> 01:03:39,273
En ik weet nog
dat ik de wolken zag veranderen.
945
01:03:40,066 --> 01:03:42,485
Ik begon de wind op het water te zien.
946
01:03:45,196 --> 01:03:48,574
Donkere en lichtere plekken.
Ik zag de windrichting.
947
01:03:51,619 --> 01:03:56,332
En dan krijg je een zesde zintuig
van wat de wind doet.
948
01:03:56,415 --> 01:03:59,919
Niet nu, maar over tien, 15, 20 seconden…
949
01:04:00,795 --> 01:04:02,004
…en dat is het spel.
950
01:04:02,505 --> 01:04:03,339
Draaien.
951
01:04:04,924 --> 01:04:09,220
En terwijl we naar links gaan,
gaat de wind naar links.
952
01:04:12,223 --> 01:04:13,099
Kom op.
953
01:04:16,561 --> 01:04:20,022
We begonnen dichter bij Liberty
te komen, met extra wind.
954
01:04:21,524 --> 01:04:22,608
Terwijl ze gaan…
955
01:04:22,692 --> 01:04:25,278
…zie je bemanningsleden
de lieren opwinden…
956
01:04:25,361 --> 01:04:27,446
…om de maximale snelheid te houden.
957
01:04:27,530 --> 01:04:30,116
Het wordt een enorme prestatie
als het lukt.
958
01:04:30,616 --> 01:04:34,829
Het was meter voor meter, yard voor yard.
Winddraaiing voor winddraaiing.
959
01:04:37,707 --> 01:04:41,752
Je ziet dat Australia II terugkomt
in de richting van Liberty.
960
01:04:42,253 --> 01:04:43,838
Deze race is spannend.
961
01:04:44,964 --> 01:04:49,093
Een paar minuten geleden was
de America's Cup zo goed als verloren.
962
01:04:49,176 --> 01:04:50,595
Heren, het is nek aan nek…
963
01:04:50,678 --> 01:04:53,639
…maar misschien ligt
Liberty een fractie voor.
964
01:04:53,723 --> 01:04:56,475
Australia II doet dus weer mee.
965
01:04:58,144 --> 01:05:00,688
Toen gijpten ze
en kwamen ze voorlangs.
966
01:05:00,771 --> 01:05:05,026
De hele wereld kijkt toe
en houdt de adem in.
967
01:05:05,109 --> 01:05:09,071
De spanning is absoluut te snijden.
968
01:05:09,155 --> 01:05:11,866
Australia II heeft besloten
om aan te vallen.
969
01:05:12,366 --> 01:05:15,077
Het is niet makkelijk,
vooral vanuit de helikopter…
970
01:05:15,161 --> 01:05:16,871
…om te zien wie er voor ligt.
971
01:05:17,705 --> 01:05:18,956
De kruising…
972
01:05:19,040 --> 01:05:23,127
We gingen van 57 seconden achterop
naar boeg aan boeg.
973
01:05:28,758 --> 01:05:33,054
Ik nam de beslissing voor ze
te gijpen, wat een groot risico was.
974
01:05:33,888 --> 01:05:35,389
Een ramkoers op dit moment.
975
01:05:35,973 --> 01:05:38,768
Australia II gaat voorlangs.
-Gedurfde actie.
976
01:05:38,851 --> 01:05:41,938
Een ongelooflijke actie
om daar nu voorlangs te gaan.
977
01:05:44,440 --> 01:05:47,193
We gingen voor hun boeg langs
en lagen voor.
978
01:05:47,777 --> 01:05:51,906
Het lijkt erop dat Australia II voor ligt.
Absoluut ongelooflijk.
979
01:05:52,531 --> 01:05:56,035
Er zijn hier zo'n 2000 mensen
bij de Royal Perth Yacht Club…
980
01:05:56,118 --> 01:05:59,330
…en ze juichen hard voor Australia II.
981
01:05:59,413 --> 01:06:02,708
Ik heb nog nooit zoiets gezien.
982
01:06:02,792 --> 01:06:05,378
Eerder hadden we hier
grote teleurstelling.
983
01:06:05,461 --> 01:06:09,382
Op het laatste stuk
was het hier absolute chaos.
984
01:06:16,305 --> 01:06:18,099
En nu is het alles op alles.
985
01:06:18,182 --> 01:06:21,185
Een dragrace naar de finish.
Geloof je dit, Bob Lobel?
986
01:06:21,894 --> 01:06:24,730
Ik heb veel gezien, maar nog nooit zoiets.
987
01:06:25,398 --> 01:06:26,482
Hup, hup.
988
01:06:32,738 --> 01:06:34,448
Op dat deel van het parcours…
989
01:06:34,532 --> 01:06:36,575
…zeilden we beter dan ooit.
990
01:06:36,659 --> 01:06:40,746
We waren dichter
bij perfectie dan ooit tevoren.
991
01:06:44,250 --> 01:06:47,169
Deze groep werd zo close en hecht…
992
01:06:47,253 --> 01:06:50,256
…dat het bijna
op de automatische piloot ging.
993
01:06:51,382 --> 01:06:53,217
We zeilden de geschiedenis in.
994
01:07:03,019 --> 01:07:05,146
We kunnen elk moment rook zien.
995
01:07:05,229 --> 01:07:08,399
Ze gaan het zo doen.
Ze gaan zo de finish over.
996
01:07:08,482 --> 01:07:10,818
Een laatste actie. Het is voorbij.
997
01:07:15,156 --> 01:07:16,824
Het is Australia II gelukt.
998
01:07:17,575 --> 01:07:20,119
Ze hebben de America's Cup gewonnen.
999
01:07:20,202 --> 01:07:24,165
Sta op, Australië. Sta op en juich.
1000
01:07:24,248 --> 01:07:29,128
Dit is de mooiste dag in de geschiedenis
van de Australische sport.
1001
01:07:29,211 --> 01:07:33,924
John Bertrand, de schipper
en alle mannen op die boot…
1002
01:07:34,008 --> 01:07:37,678
…hebben hun naam geschreven
in de Australische geschiedenis.
1003
01:07:38,387 --> 01:07:40,598
Ze hebben de America's Cup gewonnen.
1004
01:07:43,059 --> 01:07:45,144
Toen ik premier was…
1005
01:07:45,227 --> 01:07:48,314
…heb ik een paar heel wijze
en belangrijke dingen gezegd.
1006
01:07:48,397 --> 01:07:50,816
…maar niets wat ik ooit heb gezegd…
1007
01:07:51,358 --> 01:07:54,153
…is zo goed onthouden als toen ik zei…
1008
01:07:54,236 --> 01:07:58,741
Elke baas die iemand ontslaat, omdat hij
vandaag niet komt werken, is een zak.
1009
01:08:01,994 --> 01:08:02,828
Alsjeblieft.
1010
01:08:03,329 --> 01:08:07,166
In heel Australië doen mensen dit
om de mannen van Australia II te eren.
1011
01:08:07,249 --> 01:08:08,667
Ze verdienen het echt.
1012
01:08:12,713 --> 01:08:16,342
Ik weet nog dat ik dacht: jeetje,
omdat dat gebeurd was.
1013
01:08:17,384 --> 01:08:22,306
Ik weet nog dat John
letterlijk over het roer gezakt zat.
1014
01:08:23,307 --> 01:08:26,477
Alsof alles uit hem wegvloeide.
1015
01:08:27,937 --> 01:08:32,233
Het was een opluchting
om 'm namens je land te winnen.
1016
01:08:34,193 --> 01:08:35,569
Dat is enorm.
1017
01:08:45,704 --> 01:08:48,999
Dus hoe beredeneer je dat?
1018
01:08:51,377 --> 01:08:53,170
Het was echt iets…
1019
01:08:54,046 --> 01:08:57,007
…waarvan ik nooit dacht
dat het kon of zou gebeuren.
1020
01:08:58,300 --> 01:08:59,260
Maar het gebeurde.
1021
01:09:00,845 --> 01:09:04,557
Het is heel sterk,
het gevoel dat ik nu heb.
1022
01:09:09,478 --> 01:09:10,688
Zo lang geleden.
1023
01:09:13,315 --> 01:09:16,152
Het moet me
meer geraakt hebben dan ik dacht.
1024
01:09:18,737 --> 01:09:19,572
Hoe dan ook.
1025
01:09:24,743 --> 01:09:26,036
Iedereen werd gek.
1026
01:09:38,757 --> 01:09:40,217
We keken op…
1027
01:09:40,301 --> 01:09:42,887
…en overal kwamen boten vandaan.
1028
01:09:42,970 --> 01:09:45,514
Overal om ons heen boten.
1029
01:09:45,598 --> 01:09:48,893
En een kakofonie van geluid.
1030
01:10:12,291 --> 01:10:14,668
Dit is het beste moment ooit.
1031
01:10:17,546 --> 01:10:22,426
Ik dacht dat het gedaan was
aan het begin van de week.
1032
01:10:22,509 --> 01:10:24,136
Uit de klauwen van de dood.
1033
01:10:27,264 --> 01:10:31,810
Toen we terug werden gesleept,
hesen we de Australische vlag…
1034
01:10:31,894 --> 01:10:36,565
…en dat was een heel trots moment
dat we iets bijzonders hadden gedaan.
1035
01:10:37,524 --> 01:10:40,611
En dit is zo'n enorm feestelijk tafereel…
1036
01:10:40,694 --> 01:10:43,113
…en de zon staat nu aan de horizon…
1037
01:10:43,197 --> 01:10:46,742
…als Australia II teruggaat
naar de haven van Newport.
1038
01:10:46,825 --> 01:10:50,454
Ze zijn de eerste uitdager ooit
die de America's Cup wint.
1039
01:10:54,667 --> 01:10:58,545
Het is een bende hier
op de steiger van Australia II.
1040
01:10:59,755 --> 01:11:02,299
Het is de Australiërs eindelijk gelukt.
1041
01:11:12,768 --> 01:11:15,729
En ik weet nog
dat ik de boot uit het water trok…
1042
01:11:15,813 --> 01:11:18,565
…en Bondi als een dirigent.
1043
01:11:18,649 --> 01:11:25,364
Laat de kiel zien.
1044
01:11:26,156 --> 01:11:28,200
Er is een heel blije Alan Bond.
1045
01:11:28,284 --> 01:11:32,371
Hij haalt 'm eruit zonder de gordijnen.
We gaan de kiel zien.
1046
01:11:33,289 --> 01:11:36,458
Haal haar eruit, Australia II,
en de rok gaat uit.
1047
01:11:36,542 --> 01:11:38,669
Ze zagen
de gevleugelde kiel voor het eerst.
1048
01:11:44,258 --> 01:11:47,511
Het is een briljant technisch ontwerp…
1049
01:11:47,594 --> 01:11:48,887
…zeer creatief.
1050
01:11:49,305 --> 01:11:52,725
Het is Ben Lexcen,
de ontwerper van Australia II, gelukt.
1051
01:11:52,808 --> 01:11:55,311
Hij heeft zijn doel in het leven bereikt.
1052
01:11:55,978 --> 01:11:57,563
Daar, geloof het of niet…
1053
01:11:57,646 --> 01:12:00,566
…is Dennis Conner
met z'n hoed van de New York Yacht Club.
1054
01:12:01,066 --> 01:12:02,651
Dennis feliciteerde me.
1055
01:12:02,735 --> 01:12:05,821
Niet veel woorden,
maar van krijger tot krijger.
1056
01:12:05,904 --> 01:12:07,072
Zonder twijfel.
1057
01:12:08,032 --> 01:12:10,868
Dennis ziet er
een beetje verbluft uit, David.
1058
01:12:13,120 --> 01:12:17,124
Ik schudde hem de hand
en hij had tranen in zijn ogen.
1059
01:12:17,207 --> 01:12:20,461
Ja, het was heel zwaar voor hem. Echt.
1060
01:12:22,671 --> 01:12:23,589
Ja.
1061
01:12:29,595 --> 01:12:34,058
Het was een verwoestend… verlies.
1062
01:12:43,233 --> 01:12:46,612
Na het verlies van de Cup,
was er een persconferentie.
1063
01:12:46,695 --> 01:12:50,282
Niemand van de New York Yacht Club
komt bij je zitten.
1064
01:12:50,366 --> 01:12:53,285
Je hebt het idee
dat ze je niet meer mogen.
1065
01:12:58,082 --> 01:13:01,085
Het is begrijpelijk
dat ze teleurgesteld waren.
1066
01:13:01,710 --> 01:13:05,839
Ze waren er net zo kapot van als ik
dat we de Cup hadden verloren.
1067
01:13:05,923 --> 01:13:09,593
Vandaag was Australia II
gewoon een betere boot…
1068
01:13:11,595 --> 01:13:14,681
…en ze hebben ons verslagen
en we hebben geen excuus.
1069
01:13:16,392 --> 01:13:22,314
Ik wil nu Alan Bond
en Australia II feliciteren.
1070
01:13:23,399 --> 01:13:26,193
Ze bewezen
dat ze een uitstekende boot waren.
1071
01:13:28,904 --> 01:13:30,364
En vandaag was hun dag.
1072
01:13:33,283 --> 01:13:36,912
Het laatste optreden van Conner
als schipper in de America's Cup.
1073
01:13:36,995 --> 01:13:41,417
Een geweldige artiest die als verliezer
vertrekt, met tranen in zijn ogen…
1074
01:13:41,500 --> 01:13:42,918
…en een draai met z'n hoed.
1075
01:13:45,462 --> 01:13:48,006
John Bertrand en zijn team
deden het vandaag goed…
1076
01:13:48,090 --> 01:13:53,387
…en ik ben zo blij
dat we Newport niet gedag zeggen…
1077
01:13:53,971 --> 01:13:56,723
…maar een open uitnodiging
aan de mensen van Newport…
1078
01:13:56,807 --> 01:14:01,103
…en het Amerikaanse volk
om naar Perth in West-Australië te komen…
1079
01:14:01,186 --> 01:14:03,897
…om 'm terug te winnen.
We heten jullie welkom.
1080
01:14:09,528 --> 01:14:12,197
Toen we de America's Cup
uitgereikt kregen…
1081
01:14:14,074 --> 01:14:16,493
…toen ik de beker boven mijn hoofd hield…
1082
01:14:17,870 --> 01:14:21,498
…werd een jongensdroom werkelijkheid.
1083
01:14:28,797 --> 01:14:33,510
Het was bijzonder om Amerika te verslaan
in iets waarin ze zo dominant waren.
1084
01:14:33,594 --> 01:14:38,056
Dus dit kleine land stond
opeens op het wereldtoneel.
1085
01:14:38,807 --> 01:14:42,227
Schipper John Bertrand,
jij en de crew van de Australia II…
1086
01:14:42,311 --> 01:14:45,230
…hebben laten zien
waar Australiërs van gemaakt zijn.
1087
01:14:45,731 --> 01:14:49,776
Je landgenoten zijn trots op je.
Ik wil dat je de boodschap meeneemt…
1088
01:14:49,860 --> 01:14:51,987
…dat Amerikanen ook trots zijn.
1089
01:14:52,070 --> 01:14:55,199
Trots dat de Australiërs
onze dierbare vrienden zijn.
1090
01:14:59,036 --> 01:15:00,746
Bij terugkomst in Australië…
1091
01:15:00,829 --> 01:15:07,252
…zeiden ze dat we een parade
zouden doen van Fremantle naar Perth, wat…
1092
01:15:07,336 --> 01:15:10,172
Tweeëntwintig kilometer.
-Om exact te zijn.
1093
01:15:10,255 --> 01:15:13,800
Ik zei: 'We gaan eruitzien
als idioten op Stirling Highway…
1094
01:15:13,884 --> 01:15:16,553
…terwijl drie mensen en een hond zwaaien.'
1095
01:15:17,262 --> 01:15:23,769
Nou, de straat stond
22 kilometer lang vol.
1096
01:15:36,198 --> 01:15:37,824
Toen we in Perth aankwamen…
1097
01:15:37,908 --> 01:15:42,204
…waren er 250.000 mensen
om ons te verwelkomen.
1098
01:16:04,268 --> 01:16:05,644
41 SECONDEN VOOR OP DE WERELD
1099
01:16:05,727 --> 01:16:10,023
We zijn zo'n klein land
dat zo'n kleine kans had.
1100
01:16:10,107 --> 01:16:13,193
Maar het was
die geweldige vastberadenheid…
1101
01:16:13,277 --> 01:16:16,613
…van de mensen in Australië
en alle mannen.
1102
01:16:20,033 --> 01:16:22,995
Na het verlies van de Cup
had ik geen geld.
1103
01:16:23,745 --> 01:16:24,955
Ik verkocht tapijt.
1104
01:16:27,583 --> 01:16:29,209
Ik was echt depressief.
1105
01:16:29,918 --> 01:16:34,256
Maar toen ik 21 landen zag strijden
om de Cup in Perth…
1106
01:16:34,923 --> 01:16:37,968
…moest ik geen medelijden meer
met mezelf hebben…
1107
01:16:38,051 --> 01:16:40,387
…en zien wat ik kon doen
om 'm terug te winnen.
1108
01:16:41,096 --> 01:16:43,098
Vandaag, in San Diego, Californië…
1109
01:16:43,181 --> 01:16:48,020
…kondigde Dennis Conner zijn comeback aan
voor de America's Cup van 1987.
1110
01:16:49,021 --> 01:16:54,234
Maar hij zal niet tegenover de schipper
staan die de trofee in 1983 wegrukte.
1111
01:16:54,901 --> 01:16:57,154
Waarom doe je dit jaar niet mee?
1112
01:16:57,237 --> 01:17:01,033
Het passie is weg en tevreden mensen
worden geen wereldkampioen.
1113
01:17:01,116 --> 01:17:05,954
Ik ben tevreden in mijn leven
en ik wil graag nieuwe wegen inslaan.
1114
01:17:06,038 --> 01:17:07,122
Dat doe ik.
1115
01:17:07,914 --> 01:17:12,502
Maar voor Dennis was
zijn terugkeer een kans om te herrijzen.
1116
01:17:13,128 --> 01:17:16,673
AMERICA'S CUP 1987
PERTH, WEST-AUSTRALIË
1117
01:17:20,969 --> 01:17:23,263
De finish.
Het is Stars and Stripes gelukt.
1118
01:17:23,347 --> 01:17:25,390
Ze hebben de America's Cup gewonnen.
1119
01:17:26,224 --> 01:17:28,393
Hij beklom
de Mount Everest van het zeilen…
1120
01:17:28,477 --> 01:17:31,521
…en veroverde de heilige graal
van het zeilen opnieuw.
1121
01:17:32,522 --> 01:17:34,483
Wraak voor Dennis Conner.
1122
01:17:44,868 --> 01:17:48,747
Ik weet nog dat ik bij de ceremonie
de America's Cup overhandigde…
1123
01:17:49,623 --> 01:17:53,335
…en een aardige dame met een grote hoed
zei: 'Hallo, Mr Bertrand.
1124
01:17:53,418 --> 01:17:56,713
Wat een prachtige dag, wat een feestdag.'
1125
01:17:56,797 --> 01:18:00,133
Ik keek haar aan en zei:
'Mevrouw, u weet niet…
1126
01:18:03,387 --> 01:18:07,891
…hoe makkelijk het was om te verliezen
en hoe moeilijk het was om te winnen.'
1127
01:18:15,732 --> 01:18:20,070
IN 1985 WERD JOHN BERTRAND OPGENOMEN
IN DE AUSTRALISCHE EREGALERIJ VOOR SPORT
1128
01:18:21,113 --> 01:18:24,408
NA DE ZEGE IN 1983 WERD BOND
EEN VAN DE RIJKSTE MANNEN IN AUSTRALIË
1129
01:18:24,491 --> 01:18:27,202
Bonds bezittingen gaan
van Sydney tot Amerika…
1130
01:18:27,285 --> 01:18:28,787
…tot Londen en Hong Kong.
1131
01:18:28,870 --> 01:18:32,499
Het is een imperium
van 10.000 miljoen dollar.
1132
01:18:32,916 --> 01:18:35,752
IN 1997 BEKENDE HIJ SCHULD
AAN FINANCIËLE MISDRIJVEN
1133
01:18:42,718 --> 01:18:45,971
HIJ WERD VEROORDEELD
TOT ZEVEN JAAR GEVANGENISSTRAF
1134
01:18:47,389 --> 01:18:50,767
Waarschijnlijk de beste premier
van Australië, goed met het volk.
1135
01:18:50,851 --> 01:18:54,104
Ze zijn dol op hem.
Wat doet een van onze beste premiers?
1136
01:18:54,187 --> 01:18:57,190
Hij sloeg 'm achterover.
Ze roepen: 'Hup, hup.'
1137
01:18:57,274 --> 01:19:01,236
Het is de grote man, Bobby Hawke, gelukt.
'Bedankt, jongens. Proost.'
1138
01:19:01,319 --> 01:19:04,281
DIT WAS ZIJN LAATSTE INTERVIEW
VOOR ZIJN OVERLIJDEN
1139
01:19:04,865 --> 01:19:08,118
BEN LEXCEN WERD EEN VAN DE MEEST
ICONISCHE ONTWERPERS IN AUSTRALIË
1140
01:19:08,201 --> 01:19:11,663
Ben Lexcen, ontwerper, perfectionist
en zijn Toyota Tarago.
1141
01:19:11,747 --> 01:19:14,040
…een ontwerp dat zelfs Ben Lexcen bevalt.
1142
01:19:14,124 --> 01:19:16,501
Iemand heeft het goed gedaan. Alweer.
1143
01:19:19,004 --> 01:19:22,466
HIJ STIERF VIER JAAR
NA HET WINNEN VAN DE AMERICA'S CUP
1144
01:19:23,675 --> 01:19:26,386
Z'N GEVLEUGELDE KIEL VERANDERDE
DE AMERICA'S CUP VOOR ALTIJD
1145
01:19:26,470 --> 01:19:29,139
En bij de vierde boei
is het American Magic.
1146
01:19:29,222 --> 01:19:32,517
Ze draait richting de finish
met 50 knopen per uur.
1147
01:19:32,601 --> 01:19:33,685
Dit is het.
1148
01:19:33,769 --> 01:19:37,481
Welkom bij de America's Cup van 2021.
1149
01:19:41,568 --> 01:19:45,947
Beschuldigingen tegen een scheidsrechter
in het basketbal die wedde op uitslagen…
1150
01:19:46,031 --> 01:19:47,449
…schudt de NBA op.
1151
01:19:48,366 --> 01:19:50,744
Wat heb ik mijn leven verkloot.
1152
01:19:52,913 --> 01:19:57,834
Net als de hit van deze zomer
is het verhaal van Manti Te'o nep.
1153
01:19:58,335 --> 01:19:59,586
Een wrede, verknipte hoax.
1154
01:20:01,379 --> 01:20:04,841
Het was de langste zegereeks
in de sportgeschiedenis.
1155
01:20:04,925 --> 01:20:09,179
Dit is de mooiste dag in de geschiedenis
van de Australische sport.
1156
01:20:09,262 --> 01:20:14,100
AND1 verdiende miljoenen dollars,
maar hadden ze respect voor ons?
1157
01:20:14,184 --> 01:20:17,020
AND1 basketbal, baby.
1158
01:20:17,646 --> 01:20:20,565
Hou verdomme je mond, hou het tussen ons.
1159
01:20:20,899 --> 01:20:22,818
Hou je aan het verhaal.
1160
01:20:23,735 --> 01:20:25,821
Vreemder dan dit wordt het niet.
1161
01:20:25,904 --> 01:20:27,614
Donaghy wordt onderzocht…
1162
01:20:27,697 --> 01:20:30,242
Het is overal voorpaginanieuws.
1163
01:20:30,909 --> 01:20:32,786
Ze bestond fysiek niet…
1164
01:20:33,370 --> 01:20:35,914
…en was alleen Manti Te'o's dode vriendin.
1165
01:20:37,874 --> 01:20:41,378
Ik dacht: jeetje, dat zou
totaal gek zijn als het waar was.
1166
01:20:42,963 --> 01:20:44,673
Ondertiteld door: Irene Stoel