1
00:00:06,083 --> 00:00:08,963
‎(ซีรีส์จาก NETFLIX)

2
00:00:16,603 --> 00:00:19,163
‎ไฟฟ้าส่งผลอย่างน่าอัศจรรย์สำหรับเรา

3
00:00:21,243 --> 00:00:24,083
‎มนุษย์กลายเป็นเผ่าพันธุ์ที่ใช้ชีวิตทั้งวันทั้งคืน

4
00:00:28,603 --> 00:00:31,043
‎แต่แสงไฟที่ปกคลุมเราทำให้เราตัดขาด

5
00:00:31,123 --> 00:00:35,003
‎จากหนึ่งในสิ่งที่งดงามที่สุด
‎ของการมีชีวิตบนโลกใบนี้…

6
00:00:37,603 --> 00:00:38,803
‎นั่นก็คือท้องฟ้ายามค่ำคืน

7
00:00:42,643 --> 00:00:44,003
‎สำหรับคนโบราณ

8
00:00:44,083 --> 00:00:47,403
‎การดูดาวเป็นการแสดงที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของโลก

9
00:00:48,523 --> 00:00:52,123
‎ความบันเทิงที่สุดที่ผ่านเข้ามา
‎ในยามค่ำคืนอันมืดมิดและยาวนาน

10
00:00:53,203 --> 00:00:56,123
‎พวกเขาน่าจะรู้จัก
‎ทุกการเคลื่อนที่ของทางช้างเผือก

11
00:00:56,203 --> 00:01:01,163
‎ทุกกลุ่มดาวสว่างไสว ทุกดาวตกที่พุ่งผ่านท้องฟ้า

12
00:01:02,683 --> 00:01:07,043
‎มันอาจอธิบายได้ว่า
‎ทำไมทุกที่ที่เราเห็นในโลกโบราณ

13
00:01:07,123 --> 00:01:11,043
‎เราจะเจอโครงสร้างขนาดใหญ่
‎ที่เบนความสนใจของเราไปยังท้องฟ้า

14
00:01:13,563 --> 00:01:15,723
‎แต่ถ้ามีอะไรมากกว่านั้นล่ะ

15
00:01:16,723 --> 00:01:20,443
‎พีระมิดและวิหารโบราณทั่วโลก

16
00:01:20,523 --> 00:01:25,603
‎เชื่อมโยงท้องฟ้ากับพื้นดินด้วยการหันหน้าเข้าหา
‎พระอาทิตย์ พระจันทร์ และดวงดาว

17
00:01:26,323 --> 00:01:30,403
‎ทำไมผู้สร้างถึงใส่ใจขนาดนั้น
‎และต้องสร้างให้ใหญ่ขนาดนี้

18
00:01:31,003 --> 00:01:33,203
‎พวกเขากำลังพยายามบอกอะไรเราหรือเปล่า

19
00:01:33,763 --> 00:01:39,203
‎เตือนเราว่าต้องเฝ้าสังเกตท้องฟ้า
‎ไม่ว่าจะต้องทำอะไรก็ตาม

20
00:01:50,163 --> 00:01:55,523
‎(มรดกจากนักปราชญ์)

21
00:01:58,283 --> 00:02:01,323
‎ผมอยู่ในตุรกี
‎กำลังมุ่งหน้าไปยังยอดเขาอันห่างไกล

22
00:02:01,403 --> 00:02:04,243
‎ประมาณ 41 กิโลเมตรจากชายแดนซีเรีย

23
00:02:06,803 --> 00:02:09,643
‎ปัจจุบัน ที่นี่เป็นภูมิภาคของโลกที่มีปัญหา

24
00:02:11,043 --> 00:02:14,883
‎แต่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อเรื่องราวของมนุษยชาติ

25
00:02:16,123 --> 00:02:17,403
‎(ทะเลดำ - ตุรกี - ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
‎ซีเรีย - อิรัก)

26
00:02:17,483 --> 00:02:21,483
‎ทางตะวันออกเฉียงใต้ของตุรกี
‎ใกล้ซานลืออูร์ฟาในปัจจุบัน

27
00:02:22,363 --> 00:02:25,563
‎สิ่งที่ยิ่งใหญ่เกิดขึ้นในช่วงสิ้นยุคน้ำแข็งสุดท้าย

28
00:02:25,643 --> 00:02:26,483
‎(10,000 ปีก่อนค.ศ.)

29
00:02:26,563 --> 00:02:27,403
‎(ซานลืออูร์ฟา)

30
00:02:27,483 --> 00:02:29,883
‎บรรพบุรุษหาของป่าล่าสัตว์ในยุคหินของเรา

31
00:02:29,963 --> 00:02:33,843
‎จู่ๆ ก็รู้จักการทำไร่และเริ่มลงหลักปักฐาน

32
00:02:33,923 --> 00:02:34,803
‎(อิหร่าน - เมโสโปเตเมีย - อ่าวเปอร์เซีย)

33
00:02:34,883 --> 00:02:38,563
‎สิ่งที่เรียกกันทีหลังว่า
‎ดินแดนพระจันทร์เสี้ยวอันอุดมสมบูรณ์

34
00:02:38,643 --> 00:02:40,803
‎เกิดขึ้นตั้งแต่ทางใต้ไปจนถึงอ่าวเปอร์เซีย

35
00:02:41,483 --> 00:02:42,603
‎(4,000 ปีก่อนค.ศ.)

36
00:02:42,683 --> 00:02:46,883
‎ราว 6,000 ปีก่อน
‎บริเวณนี้ที่เรียกว่าเมโสโปเตเมีย

37
00:02:46,963 --> 00:02:49,283
‎ให้กำเนิดสิ่งที่ถูกสันนิษฐานมานานแล้วว่า

38
00:02:49,363 --> 00:02:53,403
‎เป็นอารยธรรมแรกของโลก ชนชาติสุเมเรียน

39
00:02:53,483 --> 00:02:55,283
‎(ซูเมอร์)

40
00:02:56,963 --> 00:03:00,443
‎แต่ความเห็นทางประวัติศาสตร์นั้น
‎ถึงเวลาต้องจารึกใหม่

41
00:03:01,603 --> 00:03:05,723
‎ในปี 1994
‎ระหว่างการสำรวจที่ดินของชาวไร่คนหนึ่ง

42
00:03:05,803 --> 00:03:10,523
‎นักโบราณคดีพบหินแกะสลักหน้าตาแปลก
‎ยื่นออกมาจากพื้นดิน

43
00:03:17,563 --> 00:03:19,803
‎บางก้อนมีขนาดมหึมา

44
00:03:25,523 --> 00:03:29,763
‎การขุดครั้งใหญ่นำไปสู่การค้นพบที่น่าตกตะลึง

45
00:03:32,643 --> 00:03:35,563
‎สถานที่ขุดทางโบราณคดีเมื่อไม่นานมานี้

46
00:03:35,643 --> 00:03:41,443
‎ทำให้เราต้องทิ้งสมมติฐานทั้งหมดที่เรามี
‎เกี่ยวกับบรรพบุรุษยุคหินของเรา

47
00:03:42,363 --> 00:03:44,683
‎ไม่ใกล้เคียงกับ
‎มนุษย์ดึกดำบรรพ์ที่ใช้เทคนิคโบราณเลย

48
00:03:44,763 --> 00:03:47,083
‎สิ่งที่พวกเขาสร้างไว้ที่นี่พิสูจน์ว่า

49
00:03:47,683 --> 00:03:50,403
‎พวกเขามีความสามารถ
‎อย่างไร้ข้อสงสัยจนปัจจุบัน

50
00:03:50,483 --> 00:03:52,403
‎ที่ใกล้เคียงกับอารยธรรมที่มาทีหลัง

51
00:03:52,483 --> 00:03:55,603
‎และอารยธรรมที่เหมือนจะล้ำหน้ากว่ามาก

52
00:03:56,963 --> 00:04:00,763
‎ใต้หลังคาทันสมัยที่ถูกสร้างขึ้น
‎เพื่อปกป้องมันจากสภาพอากาศ

53
00:04:01,923 --> 00:04:03,643
‎ที่นี่คือโกเบคลี เทเป

54
00:04:03,723 --> 00:04:07,923
‎(โกเบคลี เทเป)

55
00:04:08,003 --> 00:04:11,603
‎เมื่ออ้างอิงถึงทุกอย่างที่เรารู้มา
‎เรื่องยุคก่อนประวัติศาสตร์

56
00:04:11,683 --> 00:04:13,243
‎ที่นี่ไม่ควรมีอยู่จริง

57
00:04:17,323 --> 00:04:22,363
‎นักโบราณคดียอมรับว่า
‎มันเก่าแก่ราว 11,600 ปี…

58
00:04:24,483 --> 00:04:25,483
‎(9,600 ปีก่อนค.ศ.)

59
00:04:25,562 --> 00:04:29,323
‎ทำให้ที่นี่เป็นอนุสรณ์สถานที่เก่าแก่ที่สุดในโลก

60
00:04:32,483 --> 00:04:36,323
‎มันเป็นโครงสร้างหินที่ล้ำหน้ามากและทันสมัยมาก

61
00:04:36,403 --> 00:04:39,043
‎มันเก่าแก่กว่าสโตนเฮนจ์ถึง 7,000 ปี…

62
00:04:39,123 --> 00:04:39,963
‎(สโตนเฮนจ์ สหราชอาณาจักร)

63
00:04:40,043 --> 00:04:42,883
‎และเก่าแก่กว่าพีระมิดกีซา 7,000 ปี

64
00:04:42,963 --> 00:04:45,923
‎จู่ๆ ความเชื่อที่ว่าไม่มีวัฒนธรรมไหนในโลก

65
00:04:46,003 --> 00:04:48,563
‎ที่สามารถสร้างอะไรแบบนี้เมื่อ 12,000 ปีก่อน

66
00:04:48,643 --> 00:04:50,123
‎ก็ถูกตีตกไป

67
00:04:54,363 --> 00:04:57,363
‎มันเก่าแก่กว่าการประดิษฐ์ล้อ

68
00:04:57,443 --> 00:04:59,243
‎หรือการเลี้ยงม้า

69
00:05:01,123 --> 00:05:04,843
‎มันถูกสร้างขึ้นในช่วงที่โลกเพิ่งฟื้นตัว
‎จากยุคน้ำแข็งสุดท้าย

70
00:05:06,843 --> 00:05:08,803
‎เมื่อคนพื้นเมืองยังเป็น

71
00:05:08,883 --> 00:05:12,683
‎คนเก็บของป่าล่าสัตว์ไม่รู้เรื่องอะไร
‎ที่อาศัยอยู่ในกระท่อมดิน

72
00:05:14,363 --> 00:05:16,283
‎แต่ถ้าพวกเขาไม่ล้ำหน้าพอ

73
00:05:16,363 --> 00:05:19,083
‎ที่จะออกแบบและสร้างสิ่งมหัศจรรย์ทำด้วยหินแห่งนี้

74
00:05:20,163 --> 00:05:22,643
‎ใครเป็นคนสร้างและสร้างเพื่ออะไร

75
00:05:23,963 --> 00:05:25,843
‎ที่นี่คืออะไร

76
00:05:28,283 --> 00:05:32,323
‎ถ้ามองเผินๆ สิ่งที่อยู่ตรงหน้าเราอาจดูน่าฉงน

77
00:05:32,403 --> 00:05:36,283
‎แต่พอดูใกล้ๆ และปะติดปะต่อเบาะแสเข้าด้วยกัน

78
00:05:36,363 --> 00:05:38,403
‎เราก็จะเข้าใจว่า

79
00:05:38,483 --> 00:05:42,523
‎มันน่าจะยิ่งใหญ่และสง่างามขนาดไหน
‎ตอนที่ยังรุ่งเรือง

80
00:05:46,523 --> 00:05:48,003
‎สิ่งที่ตั้งอยู่ด้านข้างของเนินเขา

81
00:05:48,083 --> 00:05:51,003
‎พร้อมร่องรอยของการอยู่อาศัยของมนุษย์
‎ในบริเวณใกล้เคียง

82
00:05:51,843 --> 00:05:56,523
‎คือกำแพงเป็นวงทั้งสี่ ทั้งหมดมีรูปแบบคล้ายกัน

83
00:05:58,363 --> 00:05:59,483
‎ตรงกลางของแต่ละวง

84
00:05:59,563 --> 00:06:02,203
‎มีหินรูปตัวทีขนาดใหญ่

85
00:06:03,163 --> 00:06:04,923
‎น้ำหนักถึงสิบตัน

86
00:06:05,883 --> 00:06:08,163
‎ตั้งอยู่บนพื้นหินขัดเรียบ

87
00:06:08,843 --> 00:06:10,483
‎ภาพยักษ์แฝด

88
00:06:10,563 --> 00:06:13,323
‎บ้างก็มีแขนและมือแกะสลักอยู่ในหิน

89
00:06:13,403 --> 00:06:14,483
‎และหัวที่เอียง

90
00:06:15,923 --> 00:06:18,563
‎มันถูกล้อมด้วยเสารูปตัวทีอันเล็กกว่า

91
00:06:19,243 --> 00:06:21,483
‎หลายเสามีลายแกะสลักและตกแต่งอย่างงดงาม

92
00:06:22,923 --> 00:06:27,043
‎และทั้งหมดเชื่อมต่อกับ
‎กำแพงหินและทางเดินที่ล้อมอยู่

93
00:06:29,203 --> 00:06:32,523
‎หินก้อนมหึมาเหล่านี้ถูกยกไปวางไว้ได้ยังไง…

94
00:06:34,643 --> 00:06:35,803
‎ไม่มีใครรู้

95
00:06:51,283 --> 00:06:54,443
‎สิ่งที่ทำให้ทุกคนที่มาที่นี่ฉงน

96
00:06:54,523 --> 00:06:57,483
‎รวมไปถึงนักโบราณคดีที่ขุดที่นี่ก็คือ

97
00:06:57,563 --> 00:06:59,603
‎ลายแกะสลักอันน่าอัศจรรย์

98
00:07:02,803 --> 00:07:06,683
‎สัญลักษณ์ของสัตว์พบเจออยู่ทุกที่ในโกเบคลี เทเป

99
00:07:08,723 --> 00:07:10,643
‎มันเหมือนกับเรือโนอาห์ในหิน

100
00:07:13,843 --> 00:07:18,803
‎สิ่งมีชีวิตที่เห็นที่โกเบคลี เทเป
‎ถูกจัดวางและออกแบบได้น่าสนใจ

101
00:07:20,563 --> 00:07:23,363
‎ราวกับมันมีความหมายเชิงสัญลักษณ์
‎มากกว่าความจริง

102
00:07:28,323 --> 00:07:32,403
‎และยังมีสิ่งที่แปลก
‎เกี่ยวกับโครงสร้างหินเหล่านี้อีก

103
00:07:32,483 --> 00:07:34,563
‎(โกเบคลี เทเป)

104
00:07:34,643 --> 00:07:36,643
‎เมื่อนักโบราณคดีระบุอายุของมันได้แล้ว

105
00:07:36,723 --> 00:07:40,923
‎มันเริ่มชัดเจนว่ากำแพงเป็นวงทั้งสี่
‎ไม่ได้ถูกสร้างขึ้นในเวลาเดียวกัน

106
00:07:41,003 --> 00:07:41,923
‎(เอ - บี - ซี - ดี)

107
00:07:42,003 --> 00:07:45,883
‎กำแพงวงดีเก่าแก่ราว 11,600 ปี…

108
00:07:45,963 --> 00:07:46,803
‎(9,600 ปีก่อนค.ศ.)

109
00:07:46,883 --> 00:07:52,003
‎แต่วงเอที่สร้างสุดท้ายเมื่อราว 10,500 ปีก่อน

110
00:07:52,083 --> 00:07:53,483
‎(วงเอ - 8,500 ปีก่อนค.ศ.)

111
00:07:53,563 --> 00:07:56,603
‎แทนที่จะปรับปรุงสิ่งที่มีอยู่แล้ว

112
00:07:57,403 --> 00:08:00,523
‎คนที่นี่สร้างกำแพงใหม่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

113
00:08:00,603 --> 00:08:03,483
‎ในระยะเวลากว่า 1,100 ปี

114
00:08:04,923 --> 00:08:07,683
‎โดยเปลี่ยนทิศทางเล็กน้อยในแต่ละครั้ง

115
00:08:12,523 --> 00:08:14,043
‎สิ่งที่น่าสนใจยิ่งขึ้นไปอีกคือ

116
00:08:14,123 --> 00:08:17,923
‎กำแพงดั้งเดิมที่เก่าแก่ที่สุด วงดี

117
00:08:18,003 --> 00:08:20,243
‎ยังใหญ่ที่สุด

118
00:08:21,243 --> 00:08:23,923
‎และตกแต่งอย่างสลับซับซ้อนที่สุดอีกด้วย

119
00:08:26,323 --> 00:08:28,723
‎มันไม่ใช่สิ่งที่คนเก็บของป่าล่าสัตว์

120
00:08:28,803 --> 00:08:31,283
‎จะตื่นขึ้นมาเช้าวันหนึ่งแล้วคิดว่า "ฉันจะสร้าง

121
00:08:31,363 --> 00:08:34,443
‎โครงสร้างหินที่ใหญ่ที่สุดที่จะได้เห็นในโลก"

122
00:08:37,722 --> 00:08:41,403
‎โดยปกติ ยิ่งเราฝึกฝนอะไรบางอย่าง
‎เราก็ยิ่งเก่งขึ้น

123
00:08:43,043 --> 00:08:45,243
‎เช่นเดียวกับคนงานขุดแร่ในปัจจุบัน

124
00:08:45,323 --> 00:08:48,923
‎ยังคงตัดหินอยู่บนเขา
‎รอบๆ โกเบคลี เทเปอยู่ในปัจจุบัน

125
00:08:50,363 --> 00:08:53,083
‎เราสันนิษฐานว่าวัฒนธรรมโบราณ
‎น่าจะเป็นแบบเดียวกัน

126
00:08:54,123 --> 00:08:56,003
‎ที่ใช้เวลาในการพัฒนาฝีมือ

127
00:08:57,403 --> 00:09:01,163
‎แต่โกเบคลี เทเป โดยเฉพาะวงดี

128
00:09:01,243 --> 00:09:04,123
‎ดูเหมือนจะพลิกข้อสันนิษฐานนั้นไปคนละขั้ว

129
00:09:06,123 --> 00:09:09,163
‎ชุมชนคนเก็บของป่าล่าสัตว์ยุคหิน

130
00:09:09,243 --> 00:09:10,803
‎จะประสบความสำเร็จอย่างยิ่งใหญ่

131
00:09:10,883 --> 00:09:14,683
‎ในการก่อสร้างด้วยหิน
‎ตั้งแต่ลงมือครั้งแรกได้ยังไง

132
00:09:19,003 --> 00:09:23,843
‎ถึงเวลาแล้วใช่มั้ยที่จะพิจารณาความเป็นไปได้ว่า
‎กำแพงหินยิ่งใหญ่เหล่านี้

133
00:09:23,923 --> 00:09:27,643
‎ไม่ใช่สิ่งประดิษฐ์น่าอัศจรรย์ชั่วข้ามคืน
‎ของคนเก็บของป่าล่าสัตว์

134
00:09:27,723 --> 00:09:29,483
‎แต่เป็นมรดกตกทอด

135
00:09:29,563 --> 00:09:33,163
‎จากอารยธรรมล้ำหน้าเกินตัวที่หายไป
‎ในยุคก่อนประวัติศาสตร์

136
00:09:37,723 --> 00:09:39,003
‎นี่เป็นความเชื่อ

137
00:09:39,083 --> 00:09:43,363
‎ที่ทำให้นักโบราณคดีทั่วไปเคือง

138
00:09:44,083 --> 00:09:47,403
‎นักวิชาการยึดติดกับแนวคิดหนึ่งโดยเฉพาะที่ว่า

139
00:09:47,483 --> 00:09:49,083
‎ในยุคน้ำแข็ง

140
00:09:49,163 --> 00:09:53,283
‎ประชากรมนุษย์ทั้งหมดของโลก
‎อยู่ในช่วงการเก็บของป่าล่าสัตว์

141
00:09:55,443 --> 00:09:59,003
‎แต่กลายเป็นว่าผู้สร้างโกเบคลี เทเป

142
00:09:59,083 --> 00:10:02,363
‎มีความทะเยอทะยานกว่า
‎คนเก็บของป่าล่าสัตว์ทั่วไป

143
00:10:04,243 --> 00:10:10,483
‎ในปี 2003 การสำรวจทางธรณีวิทยา
‎โดยใช้เรดาร์เจาะลงไปในดิน

144
00:10:10,563 --> 00:10:14,843
‎ตรวจพบกำแพงหินในเขาอีก 20 แห่ง

145
00:10:14,923 --> 00:10:17,043
‎และเสามากกว่า 200 ต้น

146
00:10:18,723 --> 00:10:20,643
‎ส่วนใหญ่ยังไม่ได้ถูกขุด

147
00:10:22,323 --> 00:10:27,443
‎สิ่งก่อสร้างหินเชิงซ้อนขนาดมหึมา
‎กินพื้นที่เกือบหนึ่งตารางกิโลเมตร

148
00:10:27,523 --> 00:10:29,083
‎มากกว่าสนามฟุตบอล 12 สนาม

149
00:10:32,483 --> 00:10:34,723
‎มันเป็นพื้นที่ขนาดมโหฬาร

150
00:10:34,803 --> 00:10:37,403
‎เราตื่นขึ้นมาเช้าวันหนึ่ง
‎โดยไม่มีความชำนาญมาก่อน

151
00:10:37,483 --> 00:10:40,683
‎ไม่มีความรู้มาก่อน ไม่มีประสบการณ์ในการใช้หิน

152
00:10:40,763 --> 00:10:42,723
‎แล้วสร้างสิ่งที่เหมือนโกเบคลี เทเปไม่ได้

153
00:10:42,803 --> 00:10:47,923
‎มันต้องมีประวัติศาสตร์เบื้องหลังยาวนานมาก่อน
‎และประวัติศาสตร์นั้นหายไปทั้งหมด

154
00:10:48,003 --> 00:10:52,123
‎สำหรับผม
‎มันบ่งบอกถึงอารยธรรมที่หายไปอย่างชัดเจน

155
00:10:52,203 --> 00:10:53,843
‎การถ่ายทอดเทคโนโลยีของพวกเขา

156
00:10:53,923 --> 00:10:56,043
‎ความชำนาญ และความรู้
‎สู่คนเก็บของป่าล่าสัตว์

157
00:11:05,563 --> 00:11:09,843
‎โกเบคลี เทเปไม่ใช่สิ่งก่อสร้างซับซ้อน
‎แห่งเดียวที่เก่าแก่ถึงช่วงสิ้นยุคน้ำแข็งสุดท้าย

158
00:11:09,923 --> 00:11:11,883
‎ที่ถูกค้นพบที่นี่เมื่อไม่นานมานี้

159
00:11:13,723 --> 00:11:19,203
‎ในปี 2019 นักโบราณคดีชาวตุรกี
‎เริ่มการขุดบนอีกสถานที่หนึ่ง

160
00:11:20,163 --> 00:11:24,643
‎ห่างออกไปหนึ่งชั่วโมงทางตะวันออกด้วยรถ
‎มันเรียกว่าคาราฮาน เทเป…

161
00:11:24,723 --> 00:11:26,323
‎(คาราฮาน เทเป)

162
00:11:26,403 --> 00:11:28,403
‎และค้นพบสิ่งที่ไม่คาดคิด

163
00:11:30,643 --> 00:11:34,523
‎ทางการตุรกีไม่อนุญาต
‎ให้ทีมงานคนนอกเข้าถ่ายทำที่นี่

164
00:11:35,723 --> 00:11:36,923
‎จนกระทั่งตอนนี้

165
00:11:41,443 --> 00:11:44,003
‎หัวหน้านักโบราณคดี อาจารย์เน็คมี คารูล

166
00:11:44,083 --> 00:11:47,803
‎เชื่อว่าที่นี่เก่าแก่พอๆ กับโกเบคลี เทเป

167
00:11:49,283 --> 00:11:50,603
‎และอาจแก่กว่าด้วยซ้ำ

168
00:11:52,043 --> 00:11:53,603
‎แต่มันค่อนข้างต่างออกไป

169
00:11:55,803 --> 00:11:59,403
‎ห้องสี่เหลี่ยมหลักมีเสารูปตัวทีและหิน

170
00:12:00,363 --> 00:12:02,923
‎แต่ขอบด้านหนึ่งแกะออกมาจากหินดาน

171
00:12:03,603 --> 00:12:05,843
‎และมันใหญ่พอจะจุคนได้หลายสิบคน

172
00:12:07,723 --> 00:12:09,483
‎คุณคิดว่าเกิดอะไรขึ้นในสิ่งก่อสร้างนี้

173
00:12:09,563 --> 00:12:11,083
‎คุณได้แนวคิดอะไรบ้างมั้ย

174
00:12:11,163 --> 00:12:12,003
‎(ศาสตราจารย์เน็คมี คารูล
‎มหาวิทยาลัยอิสตันบูล)

175
00:12:12,083 --> 00:12:14,803
‎เราอาจตีความว่า
‎มันเป็นแท่นสำหรับไว้นั่ง…

176
00:12:14,883 --> 00:12:16,683
‎- ครับ
‎- และคนมารวมตัวกัน

177
00:12:16,763 --> 00:12:18,523
‎- เพราะมันเป็นสิ่งก่อสร้างขนาดใหญ่
‎- ครับ

178
00:12:19,923 --> 00:12:23,843
‎คาราฮาน เทเปดูจะเป็น
‎สถานที่รวมตัวเพื่อพิธีกรรมบางอย่าง

179
00:12:26,203 --> 00:12:27,643
‎การแกะสลักบนฝาผนัง

180
00:12:27,723 --> 00:12:30,523
‎ไม่ได้ละเอียดเท่าที่โกเบคลี เทเป

181
00:12:31,443 --> 00:12:33,963
‎แต่เราเห็นภาพนักบุญ

182
00:12:36,523 --> 00:12:39,323
‎พวกมันอาจบ่งบอก
‎สถาปัตยกรรมที่แท้จริงของที่นี่หรือไม่

183
00:12:42,123 --> 00:12:44,003
‎- นำทางไปเลย ศาสตราจารย์
‎- ครับ ได้

184
00:12:44,643 --> 00:12:48,123
‎ศาสตราจารย์คารูลนำผมเข้าไป
‎ในห้องด้านข้างที่น่าสนใจ

185
00:12:48,203 --> 00:12:51,843
‎ขนาดแปดคูณหกเมตรและลึกสองเมตร

186
00:12:53,763 --> 00:12:56,243
‎เสาทั้งสิบที่เป็นรูปองคชาติ

187
00:12:56,323 --> 00:13:01,443
‎ถูกแกะออกมาจากหินดาน
‎ด้วยความตั้งใจและเชี่ยวชาญ

188
00:13:04,003 --> 00:13:07,323
‎พร้อมเสาต้นที่ 11 อันโดดเด่น

189
00:13:11,163 --> 00:13:14,843
‎ช่องอันคดเคี้ยวที่ถูกเจาะเข้าไปในหิน

190
00:13:14,923 --> 00:13:18,603
‎เพื่อให้ของเหลวบางอย่างไหลลงไปในห้องนี้

191
00:13:18,683 --> 00:13:21,643
‎น้ำหรืออาจเป็นเลือด

192
00:13:25,963 --> 00:13:30,443
‎มันโดดเด่นด้วยหัวแกะสลักน่าพิศวงและตระหง่าน

193
00:13:33,363 --> 00:13:37,203
‎ตรงคอของรูปแกะนั้นดูคล้ายงู

194
00:13:37,283 --> 00:13:41,803
‎เหมือนมันยื่นออกมาจากก้อนหิน
‎เพื่อก้มดูเสาพวกนั้น

195
00:13:41,883 --> 00:13:43,803
‎ที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ปิดนั่น

196
00:13:44,403 --> 00:13:50,123
‎มันเป็นสิ่งที่คล้ายงู และผมขอเสริมว่า
‎มันรู้สึกเป็นลางไม่ดีด้วย

197
00:13:52,963 --> 00:13:55,123
‎มันเป็นใบหน้าที่ทรงพลังมาก

198
00:13:55,203 --> 00:13:56,403
‎มันเป็นหัวมนุษย์

199
00:13:56,483 --> 00:13:58,883
‎- ที่แกะจากหินดาน…
‎- ที่แกะจากหินดาน

200
00:13:59,443 --> 00:14:01,563
‎และมันมองไปที่ทางเข้า

201
00:14:02,323 --> 00:14:05,323
‎ใช่ ตามองไปด้านนั้น

202
00:14:05,403 --> 00:14:06,243
‎สง่างามทีเดียว

203
00:14:06,323 --> 00:14:08,923
‎- ดูเหมือนหัวงู
‎- ใช่

204
00:14:09,003 --> 00:14:11,643
‎- ผมว่ามันทำท่าเหมือนงูเลย
‎- ใช่

205
00:14:11,723 --> 00:14:13,683
‎งูหัวคน

206
00:14:13,763 --> 00:14:14,643
‎ครับ อาจจะใช่

207
00:14:15,403 --> 00:14:17,243
‎มันเป็นการค้นพบที่แปลกทีเดียว

208
00:14:17,323 --> 00:14:19,283
‎- ครับ ยอดเยี่ยมมาก
‎- ครับ

209
00:14:22,643 --> 00:14:26,683
‎มีความรู้สึกกลัวหรือความน่าขนลุก
‎ที่มาพร้อมพื้นที่ปิดนั้น

210
00:14:26,763 --> 00:14:28,443
‎ผมรู้ว่านี่ไม่ใช่วิทยาศาสตร์

211
00:14:28,523 --> 00:14:32,123
‎มันเป็นแค่ปฏิกิริยาทางอารมณ์ของผม
‎ที่มีต่อสิ่งที่เห็น

212
00:14:32,203 --> 00:14:35,283
‎แต่ผมอดสงสัยไม่ได้ว่า
‎ความกลัวและความน่าขนลุก

213
00:14:35,363 --> 00:14:37,363
‎เกี่ยวข้องกับการสร้างมันด้วยมั้ย

214
00:14:37,443 --> 00:14:42,323
‎มันบ่งบอกถึงสิ่งที่เราอยากรู้
‎เกี่ยวกับอดีตของเรามั้ย

215
00:14:42,403 --> 00:14:45,083
‎บ่งบอกว่ามันน่ากลัวด้วยเหตุผลบางอย่าง

216
00:14:49,083 --> 00:14:52,243
‎ศาสตราจารย์ยืนยันว่า
‎เช่นเดียวกับโกเบคลี เทเป

217
00:14:52,323 --> 00:14:54,523
‎พวกเขาไม่พบหลักฐานการทำไร่

218
00:14:56,243 --> 00:15:00,483
‎คนที่สร้างสิ่งก่อสร้างซับซ้อนนี้
‎เป็นคนเก็บของป่าล่าสัตว์อย่างแน่นอน

219
00:15:03,203 --> 00:15:06,923
‎เคยมีความเชื่อว่าเกษตรกรรมมาก่อน

220
00:15:07,003 --> 00:15:10,803
‎แล้วมันทำให้มนุษย์ลงหลักปักฐาน
‎และสร้างสถานที่แบบนี้

221
00:15:10,883 --> 00:15:14,643
‎แต่ถ้าผมเข้าใจคุณถูก
‎คุณกำลังบอกว่าการลงหลักปักฐานมาก่อน

222
00:15:14,723 --> 00:15:15,843
‎การลงหลักปักฐานมาก่อน

223
00:15:15,923 --> 00:15:18,163
‎- พวกเขาคือคนเก็บของป่าล่าสัตว์
‎- ครับ

224
00:15:18,243 --> 00:15:21,603
‎แล้วพวกเขาถึงจะสร้างชีวิตที่แตกต่างขึ้นมา

225
00:15:21,683 --> 00:15:23,363
‎พวกเขาเปลี่ยนสิ่งปลูกสร้าง

226
00:15:23,443 --> 00:15:25,563
‎- เปลี่ยนเทคโนโลยี และอื่นๆ
‎- ครับ

227
00:15:25,643 --> 00:15:28,603
‎เป็นการปฏิวัติทางความคิดอย่างหนึ่ง

228
00:15:28,683 --> 00:15:31,203
‎เราเรียกมันว่าการปฏิวัติได้เลย

229
00:15:31,283 --> 00:15:36,923
‎ถ้างั้นที่นี่เป็นสิ่งที่สร้างความกระจ่าง
‎ให้ประวัติศาสตร์ของมนุษย์

230
00:15:39,483 --> 00:15:43,723
‎ที่ผ่านมา เพียงสองห้องถูกขุดที่คาราฮาน เทเป

231
00:15:44,883 --> 00:15:49,483
‎แต่เรดาร์เจาะลงไปในพื้นดิน
‎เผยให้เห็นอีกอย่างน้อย 20 ห้อง

232
00:15:49,563 --> 00:15:51,323
‎ที่ยังไม่ได้รับการสำรวจ

233
00:15:52,963 --> 00:15:54,843
‎เช่นเดียวกับที่โกเบคลี เทเป

234
00:15:55,723 --> 00:15:58,563
‎ทั้งสองแห่งที่ถูกสร้างขึ้นตอนสิ้นยุคน้ำแข็งสุดท้าย

235
00:15:58,643 --> 00:16:02,163
‎ก่อนมนุษย์ที่อาศัยอยู่ที่นี่
‎เริ่มทำไร่และเลี้ยงสัตว์

236
00:16:04,843 --> 00:16:08,683
‎ไม่มีการเกษตรที่โกเบคลี เทเป
‎ตอนมันถูกสร้างขึ้น

237
00:16:08,763 --> 00:16:14,363
‎แต่แปลกที่ในเวลาเดียวกับที่มันถูกสร้าง
‎เมื่อ 11,600 ปีก่อน

238
00:16:14,443 --> 00:16:16,483
‎การเกษตรเกิดขึ้นรอบบริเวณแล้ว

239
00:16:17,923 --> 00:16:19,643
‎(อิรัก - เมโสโปเตเมีย - อิหร่าน)

240
00:16:19,723 --> 00:16:23,883
‎สำหรับผม หลักฐานบ่งชี้ได้ค่อนข้างชัดเจน

241
00:16:23,963 --> 00:16:25,923
‎มันคือการถ่ายโอนเทคโนโลยี

242
00:16:26,003 --> 00:16:29,723
‎คนที่รู้วิธีสร้างโครงสร้างหิน

243
00:16:29,803 --> 00:16:33,443
‎และสร้างสิ่งก่อสร้างหินขนาดใหญ่
‎มาที่โกเบคลี เทเป

244
00:16:34,043 --> 00:16:36,443
‎พวกเขามีความรู้ด้านการเกษตรอยู่แล้ว

245
00:16:36,523 --> 00:16:40,883
‎และใช้สถานที่นั้นเคลื่อนย้ายชุมชนพื้นเมือง

246
00:16:40,963 --> 00:16:44,603
‎บริหารจัดการพวกเขา และสอนการเกษตรให้

247
00:16:49,163 --> 00:16:51,763
‎ตามนิทานของเมโสโปเตเมียโบราณ

248
00:16:51,843 --> 00:16:53,963
‎นั่นคือสิ่งที่เกิดขึ้น

249
00:16:55,363 --> 00:16:59,123
‎ท่ามกลางตำนานน้ำท่วมและหายนะในสมัยโบราณ

250
00:16:59,203 --> 00:17:03,163
‎ประเพณีอุทกภัยของเมโสโปเตเมียเป็นที่สนใจที่นี่

251
00:17:05,683 --> 00:17:08,443
‎มันบ่งบอกถึงคนโบราณผู้ชาญฉลาดกลุ่มเล็กๆ

252
00:17:09,003 --> 00:17:13,003
‎ชาวอัปคาลลูผู้ซึ่งสอนคนที่นี่
‎ในการสร้างอารยธรรม

253
00:17:15,603 --> 00:17:18,402
‎ในช่วงแรกก่อนประวัติศาสตร์ที่จารึกไว้

254
00:17:19,203 --> 00:17:24,043
‎มนุษยชาติถูกสร้างขึ้นโดยเทพเจ้า
‎เพื่อดูแลแผ่นดินและสัตว์

255
00:17:25,043 --> 00:17:29,402
‎แต่มนุษย์กลุ่มแรก
‎ขี้เกียจและไม่มีระเบียบในการทำงาน

256
00:17:30,443 --> 00:17:32,323
‎แถมยังเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็ว

257
00:17:33,723 --> 00:17:35,843
‎เทพเจ้าจึงส่งอุทกภัยครั้งใหญ่ลงมา

258
00:17:36,643 --> 00:17:40,283
‎เพื่อล้างบางและเริ่มมนุษยชาติใหม่อีกครั้ง

259
00:17:41,803 --> 00:17:45,323
‎พวกเขายังส่งนักปราชญ์ชาวอัปคาลลูทั้งเจ็ด

260
00:17:45,403 --> 00:17:49,123
‎ที่มีลักษณะตามประเพณีว่าเป็นคนห่มผ้ามีเครา

261
00:17:49,203 --> 00:17:50,843
‎เพื่อสั่งสอนผู้รอดชีวิต

262
00:17:51,763 --> 00:17:55,763
‎ผู้นำของพวกเขาคืออูอันนัส
‎ว่ากันว่ามาจากท้องทะเล

263
00:17:55,843 --> 00:17:58,843
‎มีลักษณะเป็นครึ่งคนครึ่งปลา

264
00:18:00,123 --> 00:18:01,843
‎เขาเดินอยู่ท่ามกลางผู้คน

265
00:18:01,923 --> 00:18:08,283
‎เพื่อสอนการเกษตร สถาปัตยกรรม
‎และความรู้เรื่องดวงดาว

266
00:18:14,003 --> 00:18:16,043
‎นั่นเป็นวิชาที่ผมอดคิดไม่ได้ว่า

267
00:18:16,123 --> 00:18:22,043
‎รวมอยู่ในความล้ำหน้าที่ถูกสร้างขึ้น
‎ที่โกเบคลี เทเป

268
00:18:23,083 --> 00:18:26,803
‎อูอันนัสเป็นอีกหนึ่งตัวอย่าง
‎ของวีรบุรุษผู้สร้างความเจริญ

269
00:18:27,603 --> 00:18:31,443
‎ครูที่จู่ๆ ก็ปรากฏตัวมาทางน้ำ

270
00:18:31,523 --> 00:18:33,643
‎หลังเกิดหายนะครั้งใหญ่

271
00:18:34,523 --> 00:18:36,803
‎เช่นเดียวกับเควตซาลโคลาเทิลในเม็กซิโก

272
00:18:37,403 --> 00:18:41,323
‎หรือโอซิริสที่ตำนานกล่าวไว้ว่าเดินทางโดยเรือ

273
00:18:41,403 --> 00:18:43,923
‎เพื่อสอนมนุษยชาติในการสร้างอารยธรรม

274
00:18:45,403 --> 00:18:49,083
‎และมันไม่ใช่แค่เรื่องราวของพวกเขา
‎ที่คล้ายกันในหลายวัฒนธรรมโบราณ

275
00:18:49,163 --> 00:18:50,003
‎(ชาวแอสซีเรีย)

276
00:18:50,083 --> 00:18:53,803
‎ลักษณะของพวกเขาในภาพโบราณ
‎คล้ายกันมากด้วย…

277
00:18:53,883 --> 00:18:54,723
‎(ชาวโทลเทค)

278
00:18:54,803 --> 00:18:56,603
‎ไปจนถึงผ้าที่พวกเขาห่ม
‎และกระเป๋าที่ไม่เหมือนใคร

279
00:18:56,683 --> 00:18:57,523
‎(ชาวมายา)

280
00:18:57,603 --> 00:18:59,723
‎(ชาวโอลเมก)

281
00:18:59,803 --> 00:19:02,363
‎ผมคิดว่าสิ่งเหล่านี้คือบันทึกของเหตุการณ์จริง

282
00:19:02,443 --> 00:19:04,483
‎ในบางกรณี พวกเขาอาจถูกเติม

283
00:19:04,563 --> 00:19:07,403
‎สัญลักษณ์และเรื่องราวมากไปจนเราเขว

284
00:19:07,483 --> 00:19:10,803
‎แต่สุดท้ายแล้ว ผมคิดว่าเราต้องเชื่อในตำนาน

285
00:19:14,363 --> 00:19:18,883
‎กำแพงหินเป็นวงของโกเบคลี เทเปที่เปิดสู่ท้องฟ้า

286
00:19:18,963 --> 00:19:23,283
‎ทำให้ผมคิดถึงจกันติจาและวิหารอื่นๆ ในมอลตา

287
00:19:25,043 --> 00:19:27,603
‎เป็นไปได้มั้ยที่พวกมันได้แรงบันดาลใจเดียวกัน

288
00:19:31,043 --> 00:19:33,403
‎ในมอลตา เลนี รีดจิกแสดงให้ผมเห็น

289
00:19:33,483 --> 00:19:36,843
‎การหันของวิหารหินโบราณที่เปลี่ยนไป

290
00:19:36,923 --> 00:19:42,123
‎และติดตามการเปลี่ยนทิศของดาวซิริอุส

291
00:19:43,603 --> 00:19:45,323
‎ในช่วงหลายพันปี

292
00:19:50,083 --> 00:19:54,843
‎มันเหลือเชื่อที่เราพบปรากฏการณ์เดียวกัน
‎ที่โกเบคลี เทเป

293
00:19:57,683 --> 00:20:01,083
‎เสากลางของกำแพงสามวงที่เก่าแก่ที่สุด

294
00:20:01,163 --> 00:20:03,483
‎ดูเหมือนจะมีเป้าหมายเป็นซิริอุสเช่นกัน

295
00:20:05,043 --> 00:20:08,803
‎ในช่วงสิ้นยุคน้ำแข็ง ทิศทางของมันแตกต่างกัน

296
00:20:08,883 --> 00:20:11,963
‎ตามทิศที่เปลี่ยนไปของดาวเมื่อเวลาผ่านไป

297
00:20:15,723 --> 00:20:18,643
‎สำหรับผม การหันเข้าหาซิริอุสที่เหมือนกันนี้

298
00:20:19,323 --> 00:20:23,883
‎เป็นอีกหนึ่งเบาะแสว่าผู้สร้างโบราณ
‎ทั้งในมอลตาและตุรกี

299
00:20:23,963 --> 00:20:26,963
‎เข้าถึงแหล่งความรู้เดียวกัน

300
00:20:27,723 --> 00:20:30,843
‎เรื่องดาราศาสตร์และการก่อสร้างด้วยหิน

301
00:20:32,243 --> 00:20:36,163
‎เป็นไปได้มั้ยว่า
‎โครงการก่อสร้างขนาดใหญ่ทั้งสองแห่ง

302
00:20:36,923 --> 00:20:40,243
‎ถูกสร้างขึ้นโดยผู้รอดชีวิต
‎จากวัฒนธรรมที่ล้ำหน้ากว่า

303
00:20:41,643 --> 00:20:44,443
‎ที่เดินทางรอบโลกตอนสิ้นยุคน้ำแข็งสุดท้าย

304
00:20:45,323 --> 00:20:49,323
‎โดยมียักษ์บนเสาหินเหล่านี้เป็นตัวแทน

305
00:20:49,403 --> 00:20:51,603
‎หรือภาพคนสวมฮู้ดของคาราฮาน เทเป

306
00:20:52,763 --> 00:20:54,123
‎ผู้ที่ปรากฏตัวที่นี่

307
00:20:54,203 --> 00:20:56,603
‎ในดินแดนพระจันทร์เสี้ยวอันอุดมสมบูรณ์
‎หลังน้ำท่วมครั้งใหญ่

308
00:20:58,963 --> 00:21:01,763
‎ถ้าเป็นเช่นนั้น พวกเขาพยายามจะบอกอะไร

309
00:21:05,323 --> 00:21:09,483
‎ภาพสัตว์ทั้งหมดนี้
‎อาจกำลังบอกอะไรเราบางอย่างใช่มั้ย

310
00:21:13,603 --> 00:21:15,963
‎ในการสำรวจเมื่อไม่นานมานี้

311
00:21:16,043 --> 00:21:18,923
‎ผมได้ข้อมูลใหม่เกี่ยวกับโกเบคลี เทเป

312
00:21:19,003 --> 00:21:22,843
‎ซึ่งทำให้เรื่องราวน่าสนใจยิ่งขึ้นไปอีก

313
00:21:26,603 --> 00:21:30,803
‎ผมได้พบกับดร.มาร์ติน สเวตแมน
‎ที่พิพิธภัณฑ์ซานลืออูร์ฟาที่อยู่ไม่ไกล

314
00:21:31,683 --> 00:21:36,003
‎สถานที่เก็บผลงานจำลองของ
‎กำแพงที่ใหญ่ที่สุดของโกเบคลี เทเป

315
00:21:37,683 --> 00:21:41,203
‎นักวิทยาศาสตร์ที่ร่ำเรียนมา
‎และสนใจในดาราศาสตร์โบราณ

316
00:21:41,283 --> 00:21:44,083
‎งานวิจัยของเขาเน้นไปที่เสาเลขที่ 43

317
00:21:45,403 --> 00:21:47,723
‎ที่เรียกกันว่าหินนกแร้ง

318
00:21:50,803 --> 00:21:53,603
‎เสานี้มีความสำคัญยังไงกับคุณ มาร์ติน

319
00:21:54,723 --> 00:21:58,803
‎มันน่าจะเป็นวัตถุโบราณที่สำคัญที่สุดชิ้นนึงในโลก

320
00:21:58,883 --> 00:22:00,003
‎มันน่าทึ่งมาก

321
00:22:00,843 --> 00:22:03,443
‎เสาต้นนี้เป็นเหมือนศิลาโรเซตตา

322
00:22:03,523 --> 00:22:04,723
‎ครับ

323
00:22:04,803 --> 00:22:08,083
‎ดร.สเวตแมนเชื่อว่าสัญลักษณ์บนหินนั่น

324
00:22:08,163 --> 00:22:10,323
‎อาจเป็นกลุ่มดาว

325
00:22:11,523 --> 00:22:15,043
‎ภาพที่ต้องการแสดงถึงกลุ่มดาวสว่างไสว
‎บนท้องฟ้ายามค่ำคืน

326
00:22:15,843 --> 00:22:18,203
‎เราเห็นได้ว่ามีแมงป่อง

327
00:22:18,283 --> 00:22:20,403
‎เราเดาได้ว่าน่าจะเป็นกลุ่มดาวแมงป่อง

328
00:22:20,483 --> 00:22:22,843
‎มันก็น่าจะสรุปว่าเป็นกลุ่มดาวแมงป่องอยู่หรอก

329
00:22:22,923 --> 00:22:24,203
‎ใช่แล้ว

330
00:22:24,683 --> 00:22:27,923
‎วัฒนธรรมต่างกันมีชื่อและภาพแตกต่างกัน

331
00:22:28,003 --> 00:22:30,163
‎ตามกลุ่มดาวของจักรราศี

332
00:22:30,243 --> 00:22:35,123
‎มันจึงเป็นความพิเศษที่ได้เห็นกลุ่มดาว
‎ที่เรารู้จักบนเสาเลขที่ 43

333
00:22:35,203 --> 00:22:38,403
‎เหนือขึ้นไป เราจะเห็นเป็นกลุ่มดาวม้า

334
00:22:38,483 --> 00:22:42,203
‎เรารู้ว่าเป็นกลุ่มดาวม้า
‎เพราะมีคนยิงธนู คันธนู และลูกธนู

335
00:22:43,083 --> 00:22:47,683
‎แล้วเราก็เห็นนกแร้ง
‎ที่กางปีกออกเป็นองศาที่พอดี

336
00:22:47,763 --> 00:22:49,363
‎กับคันธนูและลูกธนู

337
00:22:49,443 --> 00:22:51,763
‎แล้วเราก็เห็นว่ามีสัญลักษณ์สัตว์อื่นๆ

338
00:22:51,843 --> 00:22:54,043
‎ที่ตรงกับกลุ่มดาว

339
00:22:54,123 --> 00:22:57,803
‎แทบจะเหมือนแผนที่บนท้องฟ้ายามค่ำคืน

340
00:23:01,443 --> 00:23:03,843
‎นี่เป็นแผนที่ของดาวที่เห็นได้ชัดที่สุด

341
00:23:03,923 --> 00:23:07,323
‎รอบๆ ดาวที่ปัจจุบันเรียกว่ากลุ่มดาวแมงป่อง

342
00:23:09,003 --> 00:23:13,163
‎พอเราเทียบกลุ่มดาวแมงป่อง
‎กับภาพแมงป่องบนเสาเลขที่ 43

343
00:23:14,403 --> 00:23:17,043
‎กลุ่มดาวอื่นๆ ใกล้เคียงดูจะตรงกับ

344
00:23:17,123 --> 00:23:19,523
‎ภาพอื่นๆ ที่แกะไว้บนเสา

345
00:23:23,803 --> 00:23:26,443
‎- ทุกอย่างก็เลยลงตัวหมด
‎- ถูกต้อง

346
00:23:27,803 --> 00:23:32,203
‎แต่การค้นพบที่แท้จริงของดร.สเวตแมน
‎เกิดขึ้นเมื่อเขาพิจารณาสมมติฐานที่ว่า

347
00:23:32,283 --> 00:23:35,603
‎วงตรงกลางอาจเป็นพระอาทิตย์

348
00:23:37,563 --> 00:23:41,803
‎มันพยายามจะบอกอะไร
‎ถ้ามันเป็นภาพของพระอาทิตย์

349
00:23:41,883 --> 00:23:45,203
‎ในตำแหน่งที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มดาวเหล่านี้

350
00:23:45,843 --> 00:23:48,843
‎สิ่งหนึ่งที่เราอาจบ่งชี้ได้คือวันที่

351
00:23:51,803 --> 00:23:55,963
‎เบาะแสเรื่องนั้นก็คือ
‎มีสัญลักษณ์สัตว์อื่นๆ อีกสามตัว

352
00:23:56,043 --> 00:23:57,123
‎ที่ด้านบนของเสา

353
00:23:57,203 --> 00:24:00,843
‎ซึ่งยืนยันแนวคิดนี้ว่ามันคือวันที่

354
00:24:00,923 --> 00:24:02,443
‎รอยประทับวันที่นั่นเอง

355
00:24:04,243 --> 00:24:05,523
‎ดร.สเวตแมนเชื่อว่า

356
00:24:05,603 --> 00:24:08,923
‎สัตว์เล็กๆ สามตัว
‎ที่ถูกแกะไว้ด้านบนของเสาเลขที่ 43

357
00:24:09,003 --> 00:24:13,563
‎ที่อยู่ข้างสัญลักษณ์แทนพระอาทิตย์ตกสามภาพ

358
00:24:15,483 --> 00:24:18,243
‎เมื่อเทียบกับพระอาทิตย์ตรงกลางหิน

359
00:24:18,323 --> 00:24:22,003
‎มันอาจเป็นภาพสี่ช่วงเวลาสำคัญในหนึ่งปีสุรยคติ

360
00:24:22,083 --> 00:24:27,523
‎ครีษมายัน เหมายัน
‎และวิษุวัตในฤดูใบไม้ผลิและใบไม้ร่วง

361
00:24:30,163 --> 00:24:34,003
‎ภาพแกะสลักแสดงให้เห็นกลุ่มดาว
‎ที่ปรากฏบนท้องฟ้ายามค่ำคืน

362
00:24:34,083 --> 00:24:36,523
‎ด้านหลังหรือรอบพระอาทิตย์ที่กำลังตกดิน

363
00:24:36,603 --> 00:24:39,043
‎ในวันสำคัญแต่ละวันในปีปฏิทิน

364
00:24:41,243 --> 00:24:45,923
‎จู่ๆ เราก็ได้สี่ช่วงเวลาสำคัญของปี

365
00:24:46,003 --> 00:24:48,843
‎ในช่วงเวลาที่พวกเขาอยากให้เรามุ่งไปที่

366
00:24:48,923 --> 00:24:51,083
‎- การให้ความสำคัญกับเสา
‎- ใช่เลย

367
00:24:53,603 --> 00:24:56,003
‎มันเป็นความคิดที่ยอดเยี่ยมและน่าสนใจ

368
00:24:57,563 --> 00:25:02,123
‎วันที่ที่แกะสลักลงบนหิน
‎ในภาษาดาราศาสตร์ทั่วไป

369
00:25:04,283 --> 00:25:06,803
‎เสาพูดถึงวันที่อะไรอยู่

370
00:25:09,003 --> 00:25:10,843
‎ด้วยการใช้ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์

371
00:25:10,923 --> 00:25:14,563
‎ที่ออกแบบมาเพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลง
‎บนท้องฟ้ายามค่ำคืนในช่วงหลายพันปีที่ผ่านมา

372
00:25:15,403 --> 00:25:21,083
‎เราจะพบช่วงเวลา 100 ปี
‎ที่ตรงกับทฤษฎีของมาร์ตินพอดี

373
00:25:22,043 --> 00:25:25,043
‎ในที่สุด ผมก็พบว่าเราคำนวณได้ว่า

374
00:25:25,123 --> 00:25:29,403
‎เป็นช่วงราว
‎10,900 ถึง 10,800 ปีก่อนคริสตกาล

375
00:25:34,043 --> 00:25:38,803
‎แต่นั่นมันเก่าแก่กว่า
‎ตอนเริ่มสร้างโกเบคลี เทเปเป็นพันปีทีเดียว

376
00:25:40,803 --> 00:25:42,563
‎ทำไมวันที่นั้นถึงสำคัญนัก

377
00:25:42,643 --> 00:25:47,483
‎เรารู้เรื่องช่วงเวลานั้นในประวัติศาสตร์
‎ค่อนข้างเยอะ

378
00:25:47,563 --> 00:25:52,843
‎ในช่วงเวลานั้นเกือบพอดี
‎ในช่วง 100 ปีสั้นๆ นั้น

379
00:25:52,923 --> 00:25:58,603
‎มีเหตุการณ์อากาศเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่
‎ที่เรียกกันว่ายังเกอร์ ดรายอัส

380
00:25:58,683 --> 00:26:00,723
‎มันเปลี่ยนโลกของพวกเขาไปโดยสิ้นเชิง

381
00:26:07,483 --> 00:26:10,403
‎เราพูดถึงเรื่องนี้ว่าเป็นวันล้างโลกโบราณ

382
00:26:10,483 --> 00:26:13,243
‎แต่นักวิทยาศาสตร์เรียกมันว่ายังเกอร์ ดรายอัส

383
00:26:14,403 --> 00:26:19,363
‎มันเริ่มต้นด้วยหายนะเมื่อ 12,800 ปีก่อน

384
00:26:19,443 --> 00:26:23,163
‎และจบลงเมื่อ 11,600 ปีก่อน

385
00:26:23,243 --> 00:26:25,563
‎วันที่ก่อสร้างโกเบคลี เทเปพอดี

386
00:26:28,443 --> 00:26:33,483
‎โลกประสบปัญหา
‎จากการยกตัวของผิวโลกครั้งใหญ่

387
00:26:34,043 --> 00:26:35,923
‎รวมไปถึงน้ำท่วมครั้งสำคัญ

388
00:26:36,963 --> 00:26:40,763
‎ตามด้วยอุณหภูมิอันหนาวเหน็บกว่า 1,000 ปี

389
00:26:41,883 --> 00:26:44,843
‎ชีวิตบนโลกเปลี่ยนไปอย่างสิ้นเชิง

390
00:26:46,123 --> 00:26:49,283
‎เสือเขี้ยวดาบและแมมมอธสูญพันธุ์ไปหมด

391
00:26:51,763 --> 00:26:53,523
‎แต่มนุษยชาติรอดชีวิต

392
00:26:56,203 --> 00:26:59,243
‎ราว 11,600 ปีก่อน

393
00:26:59,323 --> 00:27:02,923
‎ความหนาวเย็นจบลงด้วย
‎น้ำท่วมครั้งใหญ่ครั้งสุดท้าย

394
00:27:03,003 --> 00:27:05,083
‎ที่เพิ่มระดับน้ำทะเลทั่วโลก

395
00:27:08,323 --> 00:27:11,963
‎ตอนนั้นเอง หลังจากโลกกลับมาสงบสุขอีกครั้ง

396
00:27:12,043 --> 00:27:14,563
‎ที่การสร้างโกเบคลี เทเปเริ่มต้นขึ้น

397
00:27:16,283 --> 00:27:19,043
‎และผมเชื่อว่าช่วงเวลาไม่ใช่เหตุบังเอิญ

398
00:27:21,203 --> 00:27:23,683
‎มันเป็นสิ่งที่ผมมาดูโกเบคลี เทเป

399
00:27:24,323 --> 00:27:27,163
‎ว่าเป็นการตั้งต้นใหม่ของอารยธรรม

400
00:27:27,243 --> 00:27:29,603
‎จากช่วงเวลาที่มีอารยธรรมก่อนหน้า

401
00:27:29,683 --> 00:27:31,763
‎ซึ่งถูกทำลายไปในหายนะครั้งยิ่งใหญ่

402
00:27:38,083 --> 00:27:40,323
‎ดีจังที่ได้เห็นเสาเลขที่ 43 ที่นี่

403
00:27:40,403 --> 00:27:43,763
‎มันถูกเก็บไว้อย่างดีมาก

404
00:27:44,323 --> 00:27:47,243
‎ถ้าคิดว่ามันอายุได้ 11,600 ปีแล้ว

405
00:27:47,963 --> 00:27:49,203
‎น่าทึ่งทีเดียว

406
00:27:52,323 --> 00:27:56,923
‎ถ้าสิ่งก่อสร้างเชิงซ้อนลึกลับนี้
‎ไม่ใช่แค่สถานที่ประกอบพิธีกรรม

407
00:27:57,003 --> 00:28:01,243
‎แต่ยังเป็นอนุสรณ์สถานแห่งการระลึกถึง
‎เหตุการณ์ที่เปลี่ยนโลกล่ะ

408
00:28:03,883 --> 00:28:05,323
‎มันก็สมเหตุสมผลนะ

409
00:28:05,923 --> 00:28:08,963
‎สิ่งก่อสร้างที่ยิ่งใหญ่ที่สุดบางแห่งทุกวันนี้
‎ก็เป็นอนุสรณ์สถานเช่นกัน

410
00:28:10,403 --> 00:28:12,963
‎อนุสรณ์สถานลินคอล์นในวอชิงตันดีซี

411
00:28:14,443 --> 00:28:16,443
‎หรือทาจมาฮาลในอินเดีย

412
00:28:17,523 --> 00:28:20,563
‎แต่โกเบคลี เทเปเป็นมากกว่านั้นหรือเปล่า

413
00:28:22,603 --> 00:28:25,003
‎ถ้าสถาปนิกผู้สร้างมันจงใจ

414
00:28:25,083 --> 00:28:27,883
‎ทิ้งข้อความสำคัญที่สุดไว้

415
00:28:27,963 --> 00:28:31,043
‎ข้อความเพื่อให้ชนรุ่นหลังได้ไขล่ะ

416
00:28:32,123 --> 00:28:34,203
‎เพราะเมื่อนักโบราณคดี

417
00:28:34,283 --> 00:28:37,523
‎ระบุอายุของเศษซากที่ปกคลุมพื้นที่ได้แล้ว

418
00:28:37,603 --> 00:28:39,403
‎พวกเขายังเจอเรื่องน่าแปลกใจอีกอย่าง

419
00:28:41,963 --> 00:28:44,523
‎ในช่วงเวลาหนึ่งราว 10,000 ปีก่อน

420
00:28:45,763 --> 00:28:47,723
‎สิ่งก่อสร้างทั้งหมดถูกฝัง

421
00:28:48,403 --> 00:28:53,523
‎อย่างรวดเร็วและรอบคอบในเวลาเดียวกัน

422
00:28:56,083 --> 00:29:00,363
‎ความพยายามครั้งมโหฬารถูกใช้
‎ในการฝังโกเบคลี เทเป

423
00:29:00,443 --> 00:29:02,403
‎ไม่เพียงแค่ฝังมัน

424
00:29:02,483 --> 00:29:06,603
‎แต่สร้างเนินเขาฝีมือมนุษย์คลุมมันไว้ด้วย

425
00:29:06,683 --> 00:29:10,043
‎เราต้องนึกภาพคนหลายร้อยคน

426
00:29:10,123 --> 00:29:14,243
‎แบกเศษหินเศษดินเป็นตะกร้า
‎แล้วเทลงไปปิดมันไว้

427
00:29:18,283 --> 00:29:21,563
‎แต่คำถามคือ พวกเขาทำอย่างนั้นทำไม

428
00:29:24,283 --> 00:29:28,123
‎มันไม่ได้ร้าง มันไม่ได้เสียหายหรือถูกทำลาย

429
00:29:28,203 --> 00:29:32,403
‎มันถูกฝังไว้อย่างระมัดระวัง
‎ซ่อนและเก็บรักษาไว้

430
00:29:33,843 --> 00:29:37,763
‎มันยังคงอยู่อย่างปลอดภัยมาหลายพันปี

431
00:29:38,443 --> 00:29:40,323
‎จนถูกค้นพบอีกครั้งเมื่อไม่นานมานี้

432
00:29:42,123 --> 00:29:46,883
‎ผมคิดว่าสิ่งที่เราเห็นที่นี่
‎เหมาะแล้วที่จะเป็นแคปซูลกาลเวลา

433
00:29:46,963 --> 00:29:49,203
‎เช่นเดียวกับแคปซูลกาลเวลาทั้งหลาย

434
00:29:49,283 --> 00:29:52,643
‎เป้าหมายของมันคือการส่งข้อความไปอนาคต

435
00:29:56,163 --> 00:30:01,283
‎ที่โกเบคลี เทเปและคาราฮาน เทเปก็เช่นกัน
‎มีงูเป็นภาพที่โดดเด่น

436
00:30:02,083 --> 00:30:03,403
‎มีบางอย่างที่เกี่ยวกับ

437
00:30:03,483 --> 00:30:06,443
‎การขดตัวของมัน รูปร่างที่เลื้อยลงถูกวาดไว้

438
00:30:06,523 --> 00:30:09,283
‎ราวกับผู้สร้างหมกมุ่นกับมัน

439
00:30:10,203 --> 00:30:12,323
‎ราวกับงูเหล่านี้เป็นข้อความหนึ่ง

440
00:30:12,403 --> 00:30:15,443
‎ที่พวกเขาอยากให้เรารับไปจากทั้งสองที่

441
00:30:17,283 --> 00:30:22,083
‎แต่พวกมันคืองู หรือพวกมันเป็นตัวแทนสิ่งอื่น

442
00:30:26,403 --> 00:30:31,723
‎ดูเหมือนทุกที่ที่เราเจอร่องรอย
‎ของประวัติศาสตร์มนุษย์ช่วงที่ถูกลืมไป

443
00:30:31,803 --> 00:30:33,323
‎เราจะเจองูด้วย

444
00:30:34,363 --> 00:30:37,923
‎ในเม็กซิโก เควตซาลโคลาเทิลเองก็เป็นงู

445
00:30:38,843 --> 00:30:42,483
‎ในมอลตา เราข้ามเข้าไป
‎ในห้องสักการะด้านในของจกันติจา

446
00:30:42,563 --> 00:30:44,403
‎ด้วยการเดินบนงู

447
00:30:47,563 --> 00:30:52,923
‎ผมคิดว่าผมรู้ว่างูเหล่านี้หมายถึงอะไร
‎และตัวอย่างที่ดีที่สุดไม่ได้อยู่ในตุรกี

448
00:30:54,363 --> 00:30:59,363
‎มันอยู่ห่างออกไปครึ่งโลก
‎กลางประเทศอเมริกา ในโอไฮโอ

449
00:31:00,203 --> 00:31:06,163
‎ที่ซึ่งนักปราชญ์โบราณ
‎สร้างงูบนขนาดมหึมาไว้บนพื้นโลก

450
00:31:06,923 --> 00:31:10,883
‎เพื่อเป็นอนุสรณ์สถานและอาจเป็นคำเตือนด้วย

451
00:31:37,643 --> 00:31:42,643
‎คำบรรยายโดย พรทินา ตั้งสัจจะวิฑูรย์