1
00:00:06,083 --> 00:00:08,963
‎(ซีรีส์จาก NETFLIX)

2
00:00:14,083 --> 00:00:17,803
‎สิ่งที่ผมกำลังเสนอคือ
‎มีบางอย่างที่เราควรยอมรับ

3
00:00:17,883 --> 00:00:22,163
‎ว่าเป็นอารยธรรมล้ำหน้าที่เคยเกิดขึ้นในยุคน้ำแข็ง

4
00:00:23,003 --> 00:00:25,683
‎ผมไม่ได้บอกว่าพวกเขาบินไปถึงดวงจันทร์

5
00:00:29,883 --> 00:00:33,963
‎สิ่งที่ผมจะพูดคือพวกเขาล้ำหน้า

6
00:00:34,043 --> 00:00:35,843
‎ในแง่ความรู้ทางวิทยาศาสตร์

7
00:00:38,123 --> 00:00:40,963
‎ความรู้เรื่องโลก ความรู้เรื่องจักรวาล

8
00:00:41,043 --> 00:00:42,603
‎กว่าที่เราถูกสอนไว้

9
00:00:44,843 --> 00:00:48,083
‎และความสามารถทางวิศวกรรม
‎อย่างน่าประหลาด

10
00:00:49,363 --> 00:00:52,763
‎อย่างสถานที่ที่ผมกำลังมุ่งหน้าไป
‎ในแคว้นคัปปาโดเกียของตุรกี

11
00:00:54,443 --> 00:00:58,483
‎มีหลุมหลบภัยโบราณลึกลงไปใต้ดิน…

12
00:01:02,083 --> 00:01:06,483
‎ที่สร้างขึ้นเพื่อให้คนหลายพันคน
‎ไม่ใช่แค่ไม่กี่คน

13
00:01:08,243 --> 00:01:11,883
‎นักประวัติศาสตร์ทั่วไป
‎โต้แย้งถึงวัตถุประสงค์ของมันมานาน

14
00:01:11,963 --> 00:01:14,523
‎แต่ผมเชื่อว่ามันอาจอธิบายได้ว่า

15
00:01:14,603 --> 00:01:19,843
‎อารยธรรมโบราณที่หายไปที่ผมตามหา
‎หายไปได้อย่างไร

16
00:01:21,163 --> 00:01:24,203
‎นี่คือเรื่องราวของเดอรินกูยู

17
00:01:34,203 --> 00:01:39,403
‎(เหมันต์อันตราย)

18
00:01:42,723 --> 00:01:47,003
‎ผมมาถึงแคว้นในตุรกีที่เรียกว่าคัปปาโดเกีย

19
00:01:49,603 --> 00:01:55,923
‎ประมาณ 380 กิโลเมตรทางตะวันตกเฉียงเหนือ
‎ของกำแพงวงลึกลับแห่งโกเบคลี เทเป…

20
00:01:56,003 --> 00:01:57,283
‎(โกเบคลี เทเป ตุรกี)

21
00:01:57,363 --> 00:01:59,523
‎ซึ่งถูกจงใจฝัง

22
00:02:01,083 --> 00:02:05,763
‎เพื่อรำลึกถึงการเกิดหายนะครั้งใหญ่
‎ช่วงสิ้นยุคน้ำแข็ง

23
00:02:09,483 --> 00:02:13,643
‎หลายล้านปีก่อน พื้นที่ในแคว้นนี้เปลี่ยนไป

24
00:02:13,723 --> 00:02:20,363
‎เพราะภูเขาไฟระเบิดหลายครั้ง
‎ทิ้งไว้เพียงเถ้าถ่านทับซ้อนกัน

25
00:02:20,443 --> 00:02:25,203
‎ซึ่งกดทับกันหลายพันปี
‎จนกลายเป็นหินเนื้ออ่อนที่เรียกว่าหินทัฟฟ์

26
00:02:26,963 --> 00:02:29,763
‎หินที่สึกกร่อนเพราะสภาพอากาศได้ง่าย

27
00:02:29,843 --> 00:02:32,803
‎จนเกิดสิ่งที่คนท้องถิ่นเรียกว่า
‎"ปล่องไฟนางฟ้า"

28
00:02:33,923 --> 00:02:37,243
‎แต่หินนั้นยังสามารถก่อสร้าง

29
00:02:37,323 --> 00:02:41,083
‎หนึ่งในโครงการขนาดใหญ่
‎ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่ง

30
00:02:41,163 --> 00:02:46,203
‎ที่มนุษยชาติเคยพบเจอ
‎ลึกลงไปใต้หินเนื้ออ่อนนี้ได้อีกด้วย

31
00:02:47,283 --> 00:02:49,403
‎เพียงไม่กี่กิโลเมตรจากจุดที่ผมยืนอยู่

32
00:02:49,483 --> 00:02:54,483
‎มีการค้นพบเมืองลึกลับที่ซ่อนอยู่
‎ซึ่งถูกสร้างขึ้นหลายพันปีก่อน

33
00:02:54,563 --> 00:02:57,883
‎มันเป็นผลงานของอารยธรรมที่ยังระบุไม่ได้

34
00:02:57,963 --> 00:03:00,563
‎แต่เกิดขึ้นเพราะความกลัวอย่างชัดเจน

35
00:03:00,643 --> 00:03:03,803
‎คำถามสำคัญคือ กลัวอะไร

36
00:03:14,563 --> 00:03:18,203
‎เดอรินกูยู เมืองที่ใกล้ที่สุดดูไม่โดดเด่นอะไร

37
00:03:20,843 --> 00:03:26,363
‎แต่ในปี 1963 นักพัฒนา
‎ที่ปรับปรุงบ้านที่นี่ทุบทะลุพื้น

38
00:03:27,963 --> 00:03:33,923
‎แล้วพบอุโมงค์ลึกที่นำไปสู่โลกที่ถูกลืม

39
00:03:35,403 --> 00:03:39,403
‎มันยากที่จะเชื่อว่า
‎ขณะที่เดินบนถนนฝุ่นตลบบนเมืองเล็กๆ นี้

40
00:03:39,883 --> 00:03:43,283
‎สิ่งที่ถูกเจาะลงไปในหินดานใต้เท้าผม

41
00:03:43,883 --> 00:03:47,643
‎คือสิ่งก่อสร้างใต้ดินโบราณ
‎ที่ลึกลับ ซับซ้อน และใหญ่โต

42
00:03:50,883 --> 00:03:54,243
‎ถ้าคุณกลัวที่แคบ ก็ระวังหน่อยแล้วกัน

43
00:03:57,003 --> 00:03:58,763
‎เราจะเข้าไปใต้ดิน

44
00:04:06,083 --> 00:04:09,123
‎ที่นี่คือเมืองใต้ดินแห่งเดอรินกูยู

45
00:04:09,203 --> 00:04:12,683
‎(เดอรินกูยู)

46
00:04:12,763 --> 00:04:15,603
‎อุโมงค์หินและห้องต่างๆ ต่อเนื่องกัน

47
00:04:15,683 --> 00:04:19,083
‎ลาดชันลึกลงไป 85 เมตรใต้พื้นผิว…

48
00:04:21,322 --> 00:04:24,083
‎ทำให้เกิดห้องและอุโมงค์ 18 ชั้น

49
00:04:26,882 --> 00:04:31,363
‎ทั้งหมดถูกเจาะทะลุหินด้วยขวานมือ

50
00:04:32,723 --> 00:04:34,883
‎โพรงไม่มีแบบแผน

51
00:04:34,963 --> 00:04:38,003
‎ที่บางครั้งทะลุไปยังพื้นที่เปิดขนาดใหญ่

52
00:04:39,123 --> 00:04:44,243
‎จากด้านใน เป็นไปไม่ได้เลย
‎ที่จะเข้าใจขนาดของสถานที่นี้

53
00:04:45,723 --> 00:04:48,483
‎แต่พื้นที่ส่วนใหญ่ของเมืองใต้ดินแห่งนี้
‎ถูกทำเป็นผังขึ้นมา

54
00:04:50,043 --> 00:04:52,963
‎และถ้าเราไม่นับหินที่อยู่ในพื้นที่

55
00:04:53,763 --> 00:04:55,883
‎เราจะเห็นเป็นผังของเมือง

56
00:04:57,243 --> 00:04:59,043
‎และมันน่าประหลาดใจมาก

57
00:05:02,643 --> 00:05:09,163
‎มันเป็นเหมือนรังมดขนาดตัวมนุษย์
‎ที่มีถ้ำและอุโมงค์ใต้ดิน

58
00:05:09,243 --> 00:05:12,723
‎ครอบคลุมพื้นที่สี่ตารางกิโลเมตร

59
00:05:14,203 --> 00:05:20,043
‎เพื่อให้มีอากาศถ่ายเท
‎เดอรินกูยูมีท่ออากาศ 15,000 ท่อต่อขึ้นด้านบน

60
00:05:20,123 --> 00:05:22,403
‎เชื่อมต่อชั้นบนสุดกับพื้นโลก…

61
00:05:25,243 --> 00:05:27,803
‎และทางเดินแนวตรงกว่า 50 ทาง

62
00:05:27,883 --> 00:05:32,763
‎บ้างก็ยาวลงไปเจอน้ำต่ำกว่าพื้นผิว 85 เมตร…

63
00:05:36,323 --> 00:05:38,363
‎อันเป็นที่มาของชื่อสิ่งก่อสร้างซับซ้อนนี้

64
00:05:38,443 --> 00:05:41,163
‎เดอรินกูยูหมายความว่า "บ่อน้ำลึก"

65
00:05:45,083 --> 00:05:48,523
‎ความซับซ้อนทางสถาปัตยกรรม
‎อันชาญฉลาดของมันน่าทึ่งมาก

66
00:05:48,603 --> 00:05:53,683
‎คำนวณแล้วว่าเดอรินกูยูจุคนได้ถึง 20,000 คน

67
00:05:54,363 --> 00:05:55,603
‎แต่ยังมีคำถาม

68
00:05:56,283 --> 00:05:59,563
‎คนที่ไหน เมื่อไหร่ และทำไม

69
00:06:02,643 --> 00:06:04,403
‎มันยากที่จะรู้ได้อย่างชัดเจน

70
00:06:05,123 --> 00:06:09,883
‎เพราะเดอรินกูยูเป็นเหมือนจุดเกิดเหตุ
‎ที่ถูกทับถมมาหลายชั่วอายุคน

71
00:06:11,403 --> 00:06:13,243
‎(ตุรกี ซีเรีย)

72
00:06:13,323 --> 00:06:15,683
‎หลายวัฒนธรรมที่ผ่านมายังภูมิภาคนี้ของตุรกี

73
00:06:15,763 --> 00:06:16,963
‎(คัปปาโดเกีย)

74
00:06:17,043 --> 00:06:21,283
‎หลายศตวรรษที่คัปปาโดเกีย
‎ครอบคลุมสถานที่สำคัญ…

75
00:06:21,363 --> 00:06:22,363
‎(เนฟเชฮีร์ เดอรินกูยู)

76
00:06:22,443 --> 00:06:26,963
‎ตามเส้นทางสายไหมอันเป็นตำนาน
‎ซึ่งเชื่อมต่อเอเชียสู่ยุโรป

77
00:06:27,603 --> 00:06:29,923
‎ในสมัยกษัตริย์อเล็กซานเดอร์มหาราช

78
00:06:30,003 --> 00:06:30,843
‎(เส้นทางสายไหม)

79
00:06:32,323 --> 00:06:34,523
‎เซวิม ทอคเดอเมียร์ นักวิชาการตุรกี

80
00:06:34,603 --> 00:06:38,483
‎เป็นผู้เชี่ยวชาญของอุโมงค์เดอรินกูยู
‎และผู้อยู่อาศัยมากมายของมัน

81
00:06:39,003 --> 00:06:39,923
‎(เซวิม ทอคเดอเมียร์
‎ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์)

82
00:06:40,003 --> 00:06:41,683
‎แคว้นนี้เป็นที่อยู่ของอารยธรรมมากมาย

83
00:06:41,763 --> 00:06:45,123
‎ถ้าเรานับตั้งแต่ต้น

84
00:06:46,203 --> 00:06:47,483
‎มีชาวฮิตไทต์

85
00:06:47,563 --> 00:06:50,123
‎แล้วก็มีชาวฟรีเจีย แล้วก็ชาวเปอร์เซีย

86
00:06:50,963 --> 00:06:52,643
‎อาณาจักรคัปปาโดเกีย

87
00:06:52,723 --> 00:06:54,123
‎อาณาจักรโรมัน

88
00:06:54,203 --> 00:06:57,003
‎ผู้คนทั้งหมดซึ่งผ่านมาใช้พื้นที่

89
00:06:57,563 --> 00:07:01,323
‎มันถูกใช้จนถึงยุคออตโตมัน

90
00:07:01,403 --> 00:07:02,243
‎(ค.ศ. 1400)

91
00:07:04,843 --> 00:07:06,803
‎ตอนค้นพบอุโมงค์ครั้งแรก

92
00:07:06,883 --> 00:07:10,483
‎นักโบราณคดีพบวัตถุโบราณ
‎ที่ชาวคริสเตียนช่วงแรกทิ้งไว้

93
00:07:12,043 --> 00:07:15,243
‎และในชั้นที่ลึกลงไป มีห้องประชุมลับ

94
00:07:15,323 --> 00:07:18,243
‎ที่ขุดโดยมีเพดานโค้งคล้ายโบสถ์

95
00:07:19,843 --> 00:07:21,403
‎ทฤษฎีตั้งต้น

96
00:07:21,483 --> 00:07:24,123
‎ซึ่งนักประวัติศาสตร์ยึดถือจนถึงปัจจุบันคือ

97
00:07:24,723 --> 00:07:26,723
‎อุโมงค์ใต้เดอรินกูยู

98
00:07:26,803 --> 00:07:30,243
‎ถูกสร้างขึ้นโดยชาวคริสเตียนในศตวรรษที่เจ็ด…

99
00:07:30,323 --> 00:07:32,163
‎(ค.ศ. 650)

100
00:07:32,243 --> 00:07:34,963
‎เพื่อซ่อนตัวจากชาวอาหรับที่กำลังรุกราน

101
00:07:36,483 --> 00:07:38,963
‎มันเป็นเรื่องเล่าที่ถูกใจนักท่องเที่ยวชาวตะวันตก

102
00:07:39,923 --> 00:07:42,243
‎แต่มันผิดถนัด

103
00:07:45,203 --> 00:07:49,323
‎การขุดหลังจากนั้นพบหลักฐานของคน
‎ที่เคยใช้เมืองใต้ดินแห่งนี้

104
00:07:49,403 --> 00:07:52,043
‎ย้อนไปไกลถึง 800 ปีก่อนคริสตกาล…

105
00:07:52,123 --> 00:07:52,963
‎(750 ปีก่อนคริสตกาล)

106
00:07:53,043 --> 00:07:55,763
‎หลายร้อยปีก่อนชาวคริสเตียนมาถึงที่นี่

107
00:07:57,883 --> 00:08:01,803
‎เราพบโบราณสถานแบบนี้
‎ครั้งแล้วครั้งเล่ารอบโลก

108
00:08:01,883 --> 00:08:06,283
‎มีความเชื่อสำคัญที่ได้จากข้อมูลจากนักโบราณคดี

109
00:08:06,363 --> 00:08:09,043
‎และครั้งแล้วครั้งเล่าความเชื่อนั้นไม่ถูกต้อง

110
00:08:09,803 --> 00:08:11,083
‎ผิดจากความจริง

111
00:08:11,163 --> 00:08:14,683
‎พิสูจน์ว่าผิดด้วยการขุด แต่ก็ยังไม่ยอมเปลี่ยน

112
00:08:15,243 --> 00:08:18,643
‎อย่าเชื่อประกาศที่ออกมา ลงมือเองดีกว่า

113
00:08:18,723 --> 00:08:21,243
‎อย่าพึ่งคนที่เรียกว่าผู้เชี่ยวชาญ

114
00:08:25,123 --> 00:08:28,443
‎มีหลายวัฒนธรรมที่เคยใช้อุโมงค์เหล่านี้
‎ในช่วงหลายศตวรรษ

115
00:08:29,523 --> 00:08:33,323
‎แต่สิ่งที่ผมอยากรู้คือ
‎ใครเป็นคนเริ่มโครงการน่าทึ่งแห่งนี้

116
00:08:34,483 --> 00:08:36,403
‎มันเก่าแก่ขนาดไหน

117
00:08:38,443 --> 00:08:43,722
‎ฮูซาม ซูเลย์มานกิล นักประวัติศาสตร์
‎สำรวจที่นี่มาหลายทศวรรษ

118
00:08:43,803 --> 00:08:46,443
‎เพื่อไขที่มาลึกลับของมัน

119
00:08:47,763 --> 00:08:53,763
‎พอผมได้เห็นเดอรินกูยูและความซับซ้อนของมัน
‎ผมถึงกับฉงน

120
00:08:53,843 --> 00:08:57,723
‎คุณคิดว่าโครงการนี้เริ่มสร้างเมื่อไหร่

121
00:08:57,803 --> 00:08:59,723
‎มีทฤษฎีเกี่ยวกับมันหลายทฤษฎี…

122
00:08:59,803 --> 00:09:00,643
‎(ฮูซาม ซูเลย์มานกิล
‎นักประวัติศาสตร์)

123
00:09:00,723 --> 00:09:02,803
‎แต่ไม่มีอันไหนพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์ได้เลย

124
00:09:02,883 --> 00:09:03,723
‎ครับ

125
00:09:03,803 --> 00:09:05,843
‎พวกเขาไม่เจอข้อมูลเป็นลายลักษณ์อักษรใดๆ

126
00:09:05,923 --> 00:09:09,963
‎พวกเขาไม่พบวัตถุของแท้ใดๆ
‎ที่ใช้ระบุช่วงเวลาได้

127
00:09:10,043 --> 00:09:11,523
‎มีการระบุช่วงเวลาไว้บ้างมั้ย

128
00:09:11,603 --> 00:09:13,803
‎เท่าที่ผมรู้ ไม่มีการระบุช่วงเวลาไว้

129
00:09:13,883 --> 00:09:14,723
‎มันน่าทึ่งมาก

130
00:09:14,803 --> 00:09:17,283
‎ดังนั้นช่วงเวลายังเป็นปริศนาสำคัญอยู่

131
00:09:21,443 --> 00:09:23,443
‎ผมมีทฤษฎีของผมเอง

132
00:09:23,523 --> 00:09:25,203
‎แต่ฮูซามเสนอช่วงเวลา

133
00:09:25,283 --> 00:09:29,043
‎ที่อ้างอิงจากวัฒนธรรมเก่าแก่ที่สุด
‎เท่าที่รู้ว่าเคยใช้ถ้ำเหล่านี้

134
00:09:29,843 --> 00:09:32,083
‎ทฤษฎีที่น่าเชื่อถือที่สุดในความคิดของผมคือ

135
00:09:32,163 --> 00:09:35,403
‎ราว 800 ปีก่อนคริสตกาล

136
00:09:37,243 --> 00:09:39,203
‎ในเวลานั้น ภูมิภาคนี้ของโลก

137
00:09:39,283 --> 00:09:42,323
‎มีคนที่เรียกว่าชาวฟรีเจียอาศัยอยู่

138
00:09:43,443 --> 00:09:47,083
‎ผู้ซึ่งกำลังถูกรุกราน
‎โดยชาวแอสซีเรียจากอีกอาณาจักรหนึ่ง

139
00:09:49,043 --> 00:09:53,003
‎เรารู้ว่ามีกองทัพแอสซีเรียจำนวนมาก
‎เดินทางมาทางตะวันออกเฉียงใต้

140
00:09:55,283 --> 00:09:59,163
‎ชาวฟรีเจียคงมองดูกองทัพที่รุกราน
‎ด้วยความหวาดกลัว

141
00:10:02,203 --> 00:10:05,283
‎ชาวแอสซีเรียขึ้นชื่อว่าชอบถลกหนังนักโทษ

142
00:10:05,843 --> 00:10:09,683
‎เสียบหัวประจาน และเผาเด็กทั้งเป็น

143
00:10:12,843 --> 00:10:14,363
‎ตามบันทึกในภายหลัง

144
00:10:14,443 --> 00:10:18,043
‎เมื่อผู้รุกรานชาวแอสซีเรีย
‎เดินเท้าเข้าต่อสู้กับคนในหุบเขาแห่งนี้

145
00:10:18,683 --> 00:10:22,323
‎พวกเขาแปลกใจกับ
‎กลยุทธ์อันสร้างสรรค์ของผู้ปกป้องดินแดน

146
00:10:27,963 --> 00:10:31,283
‎ชาวฟรีเจียสู้กับทหารแอสซีเรีย

147
00:10:31,363 --> 00:10:32,883
‎ด้วยการรบแบบกองโจร

148
00:10:32,963 --> 00:10:35,483
‎ด้วยการจู่โจมกองทัพศัตรูในบริเวณที่ไม่คาดคิด

149
00:10:35,563 --> 00:10:37,043
‎พอกองทัพศัตรูเริ่มไล่พวกเขา

150
00:10:37,123 --> 00:10:39,723
‎พวกเขาจะเข้ามาที่นี่เพื่อซ่อนตัว

151
00:10:42,643 --> 00:10:45,443
‎มันเป็นกลยุทธ์การรบแบบกองโจรที่ใช้มายาวนาน

152
00:10:47,883 --> 00:10:51,363
‎อุโมงค์คล้ายกันถูกขุดพบ
‎ในเวียดกงทางใต้ของเวียดนาม

153
00:10:52,723 --> 00:10:54,923
‎และกลุ่มขบถอัฟกันใช้วิธีเดียวกัน

154
00:10:55,443 --> 00:10:59,243
‎เพื่อซ่อนตัวจากทหารโซเวียตที่เหนือกว่า
‎และกองทัพสหรัฐฯ ที่รุกรานหลังจากนั้น

155
00:11:01,963 --> 00:11:03,523
‎ตำแหน่งทางการแห่งนี้

156
00:11:03,603 --> 00:11:07,443
‎ซึ่งชาวฟรีเจียขุดอุโมงค์เหล่านี้
‎ให้เป็นฐานทัพลับ

157
00:11:08,123 --> 00:11:11,963
‎ดูเหมือนจะพิสูจน์ได้จาก
‎หนึ่งในลักษณะที่ชาญฉลาดกว่าของที่นี่…

158
00:11:14,123 --> 00:11:17,563
‎จานหินขนาดใหญ่ที่เลื่อนเข้าไปในตำแหน่งได้

159
00:11:17,643 --> 00:11:19,163
‎เพื่อปิดทางเข้าออก

160
00:11:22,203 --> 00:11:26,003
‎ประตูเลื่อนได้เหล่านี้
‎มีเส้นผ่าศูนย์กลางยาวถึงเมตรครึ่ง

161
00:11:26,683 --> 00:11:28,243
‎และน้ำหนักสูงถึงครึ่งตัน

162
00:11:32,523 --> 00:11:35,603
‎พื้นผิวด้านในของจานมีรูอยู่

163
00:11:36,563 --> 00:11:41,443
‎เมื่อสอดหินล็อกขนาดเล็กกว่าเข้าไป
‎แล้วใช้เป็นมือจับ จะเลื่อนปิดประตูได้

164
00:11:42,403 --> 00:11:46,083
‎กลายเป็นสิ่งกีดขวางอันแนบเนียน
‎ที่ยากที่ศัตรูจะฝ่าเข้ามาได้

165
00:11:54,603 --> 00:11:58,403
‎แต่ชาวฟรีเจียสร้างประตูชาญฉลาดเหล่านี้จริงๆ

166
00:11:59,683 --> 00:12:01,603
‎หรือมันมีอยู่แล้วกันแน่

167
00:12:03,563 --> 00:12:05,923
‎พวกมันสร้างจากเถ้าถ่านกดทับเดียวกับ

168
00:12:06,003 --> 00:12:07,683
‎ที่สร้างปล่องไฟนางฟ้า

169
00:12:11,643 --> 00:12:16,763
‎หินเนื้อนิ่มเดียวกับที่ทำให้
‎มีคนขุดทั้งหมดนี้ได้ตั้งแต่แรก

170
00:12:18,923 --> 00:12:22,763
‎พวกมันคือประตูปิดเพื่อกั้นแต่ละชั้นออกจากกัน

171
00:12:22,843 --> 00:12:26,403
‎ซึ่งต้องใช้วิศวกรรมล้ำสมัยเพื่อสร้างมันให้พอดี

172
00:12:26,483 --> 00:12:28,123
‎แต่หินมีเนื้อนิ่ม

173
00:12:28,203 --> 00:12:31,203
‎และผู้บุกรุกที่มีทั้งค้อนและสิ่ว

174
00:12:31,283 --> 00:12:33,163
‎สามารถพังผ่านเข้ามาได้อย่างง่ายดาย

175
00:12:33,243 --> 00:12:37,443
‎ทำให้ความพยายาม
‎ในการสร้างสิ่งก่อสร้างหินนี้เปล่าประโยชน์

176
00:12:37,523 --> 00:12:41,523
‎ผมเริ่มสงสัยว่าพวกมันถูกออกแบบมา
‎เพื่อใช้กันมนุษย์ผู้รุกรานจริงหรือไม่

177
00:12:44,283 --> 00:12:48,123
‎สำหรับผม ตรงนี้ดูไม่เหมือนป้อมเพื่อป้องกันตัว

178
00:12:48,203 --> 00:12:51,643
‎แต่เหมือนวิธีอันหลักแหลม
‎ในการกันแต่ละส่วนให้มีความเป็นส่วนตัว

179
00:12:53,243 --> 00:12:55,243
‎หรือเพื่อกันไม่ให้ไฟลาม

180
00:12:57,603 --> 00:13:02,123
‎แม้ว่าที่นี่จะถูกสร้างเป็นฐานทัพ

181
00:13:02,203 --> 00:13:04,043
‎ทำไมถึงต้องขุดที่นี่

182
00:13:06,043 --> 00:13:07,883
‎ที่นี่ไม่มีอะไรให้ปกป้อง

183
00:13:09,683 --> 00:13:11,603
‎ไม่มีการตั้งรกราก

184
00:13:12,283 --> 00:13:16,723
‎บนพื้นดินในเดอรินกูยูจนถึงปี 1830

185
00:13:21,563 --> 00:13:26,123
‎ความเชื่อที่ว่าที่นี่เป็นสถานที่ซึ่ง
‎ผู้คนมาซ่อนตัวจากกองทัพผู้รุกราน

186
00:13:26,203 --> 00:13:27,883
‎ไม่ค่อยสมเหตุสมผลสำหรับผม

187
00:13:27,963 --> 00:13:30,603
‎เมื่อกองทัพที่รุกรานมาถึงดินแดนหนึ่ง

188
00:13:30,683 --> 00:13:33,443
‎พวกเขามาเพื่อยึดครองดินแดนแห่งนั้น

189
00:13:33,523 --> 00:13:37,323
‎สิ่งที่พวกเขาต้องทำคือปิดกั้นทางเข้า
‎แล้วรอจนกว่าคุณจะตายด้วยความหิวโหย

190
00:13:38,203 --> 00:13:41,203
‎ดังนั้นแนวคิดนั้นจึงไม่สมเหตุสมผลเลย

191
00:13:42,323 --> 00:13:45,563
‎ในความคิดของผม
‎ผมคิดว่านักวิชาการเลยเถิดไปมาก

192
00:13:45,643 --> 00:13:47,603
‎ที่บอกว่าที่นี่เก่าแก่ 800 ปีก่อนคริสตกาล

193
00:13:47,683 --> 00:13:50,843
‎เพราะนั่นเป็นช่วงเวลาแรกสุด
‎ที่เราพบผู้คนที่ใช้มัน

194
00:13:50,923 --> 00:13:51,883
‎ครับ

195
00:13:51,963 --> 00:13:54,843
‎แต่เราไม่รู้แน่ชัดว่าพวกเขาสร้างมัน

196
00:13:54,923 --> 00:13:56,843
‎มันอาจถูกสร้างไว้แล้ว

197
00:13:56,923 --> 00:13:58,723
‎เป็นไปได้เพราะมันยังเป็นปริศนาอยู่

198
00:13:58,803 --> 00:14:00,803
‎- มันเป็นแค่ทฤษฎีที่น่าเชื่อถือที่สุด…
‎- ครับ

199
00:14:00,883 --> 00:14:02,723
‎ไม่ใช่ทฤษฎีที่ถูกต้องเพียงทฤษฎีเดียว

200
00:14:07,643 --> 00:14:09,563
‎ช่วงเวลาของเมืองใต้ดินแห่งนี้

201
00:14:09,643 --> 00:14:13,523
‎ไม่ชัดเจนพอๆ กับความเป็นไปได้
‎ที่นักโบราณคดีจะระบุช่วงเวลาให้มัน

202
00:14:15,363 --> 00:14:19,523
‎ช่วงเวลาที่เสนอมาทั้งหมด
‎มาจากการใช้สถานที่ในยุคต่างๆ

203
00:14:19,603 --> 00:14:21,763
‎ความจริงที่ว่าผมอยู่ในบ้านหลังหนึ่งในวันนี้

204
00:14:21,843 --> 00:14:24,163
‎ไม่ได้แปลว่ามันถูกสร้างทันทีที่ผมย้ายเข้าไปมัน

205
00:14:32,363 --> 00:14:36,563
‎มันเป็นความเชื่อ
‎ที่ทำให้ผมสงสัยถึงช่วงเวลาของอุโมงค์เหล่านี้

206
00:14:37,723 --> 00:14:39,163
‎เป็นไปได้มั้ยที่มันจะเก่าแก่กว่า

207
00:14:39,963 --> 00:14:43,363
‎เก่าแก่กว่าที่ทฤษฎีที่รู้กันว่าไว้มาก

208
00:14:45,363 --> 00:14:50,443
‎เหตุผลในการสร้าง
‎ไม่ใช่เพื่อซ่อนตัวจากกองทัพที่รุกราน

209
00:14:51,963 --> 00:14:53,963
‎แต่เพื่อซ่อนตัวจากอย่างอื่นใช่หรือไม่

210
00:14:56,323 --> 00:15:00,363
‎ในชั้นที่เก่าแก่ที่สุด ชั้นที่ใกล้พื้นผิวที่สุด

211
00:15:00,443 --> 00:15:03,283
‎ห้องไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อการป้องกัน

212
00:15:03,363 --> 00:15:04,643
‎แต่เพื่อใช้ชีวิตประจำวัน

213
00:15:08,283 --> 00:15:14,363
‎เมืองใต้ดินถูกจัดระเบียบให้มนุษย์ได้พักอาศัย

214
00:15:14,443 --> 00:15:17,843
‎หรือเรียกว่าเพื่อชีวิตประจำวัน

215
00:15:19,083 --> 00:15:21,683
‎และเพราะเหตุนี้จึงมีทรัพยากรครบครัน

216
00:15:23,203 --> 00:15:28,083
‎เริ่มจากครัว พื้นที่เก็บของ
‎ไปจนถึงพื้นที่นั่งเล่น

217
00:15:30,683 --> 00:15:34,043
‎มีส่วนที่เรารู้ว่าพวกเขาจะใช้ประกอบอาหาร

218
00:15:34,123 --> 00:15:36,763
‎และเรารู้ว่าพวกเขาสร้างปล่องไฟเล็กๆ ขึ้น

219
00:15:37,803 --> 00:15:41,243
‎บนชั้นทางเข้า มีบางห้องที่เรียกว่าเป็นคอก

220
00:15:41,883 --> 00:15:45,563
‎สัตว์ถือเป็นทรัพย์สินมีค่าของคนเหล่านั้น

221
00:15:48,643 --> 00:15:51,683
‎บริเวณหนึ่งถูกระบุว่าเป็นโรงทำไวน์โบราณ

222
00:15:52,363 --> 00:15:53,803
‎ที่ซึ่งใช้บดองุ่น

223
00:15:55,883 --> 00:15:58,723
‎อุโมงค์ใช้เป็นตู้เก็บไวน์ชั้นดีได้เลย

224
00:15:59,643 --> 00:16:01,523
‎อุณหภูมิอยู่ในระดับที่ค่อนข้างสบาย

225
00:16:01,603 --> 00:16:04,883
‎ไม่ว่าบนพื้นดินจะร้อนหรือหนาวแค่ไหน

226
00:16:06,203 --> 00:16:08,603
‎อาหารจะคงความสดข้างล่างนี่ได้นานกว่า

227
00:16:10,963 --> 00:16:16,723
‎มันชัดเจนว่าเดอรินกูยูถูกสร้างขึ้น
‎เพื่อใช้งานโดยคนจำนวนมาก

228
00:16:17,643 --> 00:16:18,843
‎มันเป็นหลุมหลบภัยใต้ดิน

229
00:16:21,643 --> 00:16:22,763
‎(เชเยนน์เมาเทนคอมเพล็กซ์ สหรัฐอเมริกา)

230
00:16:22,843 --> 00:16:24,563
‎คิดถึงตัวอย่างสมัยใหม่

231
00:16:24,643 --> 00:16:28,483
‎ซึ่งมนุษย์ได้สร้างที่พักอาศัยใต้ดินขนาดใหญ่

232
00:16:29,283 --> 00:16:31,643
‎เชเยนน์เมาเทนคอมเพล็กซ์ในโคโลราโด

233
00:16:33,163 --> 00:16:34,443
‎(ตี้เซียเฉิง ประเทศจีน)

234
00:16:34,523 --> 00:16:38,283
‎อุโมงค์ตี้เซียเฉิงถูกขุดไว้ใต้ปักกิ่ง

235
00:16:38,843 --> 00:16:40,163
‎(ศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินของประธานาธิบดี
‎สหรัฐอเมริกา)

236
00:16:40,243 --> 00:16:43,563
‎ศูนย์ปฏิบัติการฉุกเฉินของประธานาธิบดี
‎ใต้ทำเนียบขาว

237
00:16:45,123 --> 00:16:48,643
‎ไม่มีอันไหนเลยที่ถูกสร้าง
‎เพื่อป้องกันตัวจากกองทัพที่รุกราน

238
00:16:49,963 --> 00:16:52,163
‎พวกมันถูกสร้างเป็นที่หลบภัย

239
00:16:52,243 --> 00:16:55,843
‎เพื่อรักษาชีวิตในกรณีที่มีภัยคุกคามจากข้างบน

240
00:16:58,043 --> 00:17:00,843
‎ผมคิดว่านั่นคือสิ่งที่เกิดขึ้น…

241
00:17:04,083 --> 00:17:05,323
‎ที่เดอรินกูยู

242
00:17:07,803 --> 00:17:11,362
‎แต่ผมยังเชื่ออีกว่าหลุมหลบภัยนี้
‎ถูกสร้างขึ้นนานกว่า

243
00:17:11,443 --> 00:17:13,963
‎ที่นักโบราณคดีเต็มใจพิจารณา

244
00:17:15,642 --> 00:17:17,443
‎มีเหตุการณ์ที่บ่งชี้ว่า

245
00:17:17,523 --> 00:17:20,803
‎เดอรินกูยูอาจเก่าแก่ถึงยุคน้ำแข็งสุดท้าย

246
00:17:25,362 --> 00:17:29,402
‎มันเป็นเพราะร่องรอยที่บ่งบอกเรื่องราว
‎ซึ่งถูกทิ้งไว้โดยขวานมือ

247
00:17:29,483 --> 00:17:31,083
‎บนผนังของเดอรินกูยู

248
00:17:32,803 --> 00:17:35,163
‎เพียง 1.6 กิโลเมตรนอกเดอรินกูยู

249
00:17:35,243 --> 00:17:38,723
‎นักโบราณคดีชาวตุรกีที่กำลังสำรวจพื้นแม่น้ำโบราณ

250
00:17:38,803 --> 00:17:41,603
‎พบขวานมือและเครื่องมือหินหลายชิ้น

251
00:17:42,203 --> 00:17:46,643
‎ซึ่งเก่าแก่ถึงราว 9,500 ปีก่อนคริสตกาล

252
00:17:47,843 --> 00:17:49,443
‎ช่วงสิ้นยุคน้ำแข็งสุดท้าย

253
00:17:50,243 --> 00:17:51,563
‎เครื่องมือชนิดเดียวกับที่

254
00:17:51,643 --> 00:17:55,603
‎สร้างห้องที่เก่าแก่และตื้นที่สุดของเดอรินกูยู

255
00:17:58,123 --> 00:17:59,163
‎(คาราฮาน เทเป ตุรกี)

256
00:17:59,243 --> 00:18:02,963
‎คิดถึงห้องกึ่งใต้ดินที่คาราฮาน เทเป

257
00:18:03,043 --> 00:18:05,363
‎ไม่ถึง 500 กิโลเมตรจากที่นี่

258
00:18:06,083 --> 00:18:08,123
‎ด้วยเสาที่คล้ายกันกับ

259
00:18:08,203 --> 00:18:11,363
‎การเกิดตามธรรมชาติ
‎ของปล่องไฟนางฟ้าแห่งคัปปาโดเกีย

260
00:18:14,203 --> 00:18:15,483
‎เนื่องจากไม่มีใครโต้แย้งว่า

261
00:18:15,563 --> 00:18:18,843
‎ห้องนี้ถูกสร้างช่วงสิ้นยุคหินสุดท้าย

262
00:18:20,803 --> 00:18:22,443
‎ไม่มีเหตุผลว่าทำไมเดอรินกูยู

263
00:18:22,523 --> 00:18:24,963
‎ไม่สามารถถูกสร้างขึ้นในเวลาเดียวกัน

264
00:18:30,003 --> 00:18:33,123
‎เมื่อเดอรินกูยูเผยให้เห็น
‎ความลึกและความซับซ้อนของมัน

265
00:18:33,203 --> 00:18:37,443
‎สิ่งที่ยากที่จะมองข้ามคือขนาดอันใหญ่โตของพื้นที่

266
00:18:38,603 --> 00:18:43,083
‎และความพยายามมหาศาล
‎ในการสร้างอุโมงค์ตั้งแต่แรก

267
00:18:45,643 --> 00:18:48,843
‎สิ่งที่ทำให้ผลงานทางวิศวกรรมแห่งนี้
‎ยิ่งใหญ่ขึ้นไปอีกก็คือ

268
00:18:49,563 --> 00:18:53,123
‎ที่นี่ไม่ใช่เมืองใต้ดินแห่งเดียวในคัปปาโดเกีย

269
00:18:58,243 --> 00:19:01,083
‎ในปี 2013 คนงานก่อสร้างบังเอิญเจอกับ

270
00:19:01,163 --> 00:19:03,443
‎อุโมงค์อีกชุดในเนฟเชฮีร์

271
00:19:05,403 --> 00:19:07,043
‎ห่างออกไปกว่า 27 กิโลเมตร

272
00:19:08,083 --> 00:19:11,923
‎สิ่งที่พวกเขาพบคือเมืองใต้ดิน
‎ที่ใหญ่กว่าเดอรินกูยูเสียอีก

273
00:19:14,843 --> 00:19:17,883
‎จากนั้น เมืองใต้ดินหลายแห่งก็ถูกค้นพบ

274
00:19:19,563 --> 00:19:21,003
‎(ตุรกี ซีเรีย)

275
00:19:21,083 --> 00:19:23,763
‎ความจริงอันน่าตกตะลึงอยู่ที่นี่ในคัปปาโดเกีย…

276
00:19:23,843 --> 00:19:24,683
‎(คัปปาโดเกีย เดอรินกูยู)

277
00:19:24,763 --> 00:19:28,923
‎นักโบราณคดีพบเมืองใต้ดินเช่นนี้ 36 แห่ง

278
00:19:32,603 --> 00:19:35,123
‎หากเรานับเมืองที่มีเพียงสองชั้นด้วย

279
00:19:35,643 --> 00:19:37,803
‎จำนวนเพิ่มขึ้นถึง 200 เมือง

280
00:19:43,243 --> 00:19:47,203
‎หนึ่งในเมืองใต้ดินเหล่านี้
‎ที่ห่างจากเดอรินกูยูเพียงแปดกิโลเมตร

281
00:19:47,283 --> 00:19:49,443
‎มีความลับอันน่าทึ่งซ่อนอยู่

282
00:19:51,283 --> 00:19:54,043
‎อุโมงค์ที่ไคมักลีลึกถึงแปดชั้น

283
00:19:54,123 --> 00:19:56,883
‎บนพื้นที่กว้างกว่าเดอรินกูยู

284
00:19:58,963 --> 00:20:02,683
‎อ้างอิงตามจำนวนห้องเก็บของ
‎ที่เจาะไว้ในฝาผนัง

285
00:20:02,763 --> 00:20:08,243
‎นักโบราณคดีเชื่อว่า
‎หลุมหลบภัยแห่งนี้อาจจุคนได้ถึง 3,500 คน

286
00:20:12,643 --> 00:20:18,363
‎แต่ลักษณะที่น่าทึ่งที่สุดของไคมักลี
‎พบได้ลึกลงไปในชั้นที่สาม

287
00:20:22,963 --> 00:20:26,363
‎อุโมงค์ใต้ดินที่ยาวไปไกลมาก

288
00:20:32,243 --> 00:20:33,883
‎ปัจจุบันมันผ่านไปไม่ได้แล้ว

289
00:20:33,963 --> 00:20:39,043
‎แต่อุโมงค์ตันแห่งนี้ถูกอ้างว่า
‎เชื่อมต่อไคมักลีกับเดอรินกูยู

290
00:20:41,323 --> 00:20:43,883
‎เป็นทางตรงระยะประมาณแปดกิโลเมตร

291
00:20:48,843 --> 00:20:51,323
‎ที่จริง นักโบราณคดียืนยันแล้วว่า

292
00:20:51,403 --> 00:20:55,443
‎เมืองซับซ้อนใต้ดินอย่างน้อยหกแห่ง
‎ในคัปปาโดเกีย

293
00:20:55,523 --> 00:20:59,083
‎เชื่อมต่อถึงกันโดยทางใต้ดินลักษณะคล้ายกัน

294
00:21:00,803 --> 00:21:03,963
‎ในความคิดของผม สิ่งนี้เปลี่ยนแปลงทุกอย่าง

295
00:21:05,243 --> 00:21:09,603
‎เขาวงกตใต้ดินเหล่านี้ไม่ใช่เพียง
‎หลุมหลบภัยอิสระจากกัน

296
00:21:09,683 --> 00:21:12,763
‎พวกมันเป็นส่วนหนึ่ง
‎ของโครงการขนาดใหญ่ที่เป็นวงกว้าง

297
00:21:12,843 --> 00:21:16,603
‎เชื่อมโยงสถานที่คล้ายกันหลายสิบแห่ง
‎ที่กระจัดกระจายอยู่รอบแคว้น

298
00:21:16,683 --> 00:21:17,603
‎(คัปปาโดเกีย)

299
00:21:17,683 --> 00:21:21,443
‎มีเพียงวัฒนธรรมที่กระตือรือร้นมากเท่านั้น
‎ที่จะทำงานแบบนี้ได้

300
00:21:23,803 --> 00:21:27,083
‎ภัยคุกคามแบบไหนจะน่ากลัว

301
00:21:27,163 --> 00:21:30,283
‎ถึงขั้นทำให้คนทั้งหมด

302
00:21:30,363 --> 00:21:35,243
‎น่าจะหลายแสนคน
‎เจาะเมืองใต้ดินเพื่อสร้างชีวิตใหม่

303
00:21:36,243 --> 00:21:39,283
‎ต้องมีคำอธิบายอื่นว่า
‎ทำไมสถานที่เหล่านี้ถึงถูกสร้างขึ้น

304
00:21:39,363 --> 00:21:43,163
‎ที่สมเหตุสมผลกว่า
‎การซ่อนตัวจากกองทัพที่รุกราน

305
00:21:46,203 --> 00:21:50,203
‎คำตอบอาจอยู่ใน
‎หนึ่งในตำนานเก่าแก่ที่สุดของแคว้นนี้

306
00:21:51,363 --> 00:21:55,683
‎ที่เก่าแก่หลายพันปีของชาวโซโรอัสเตรียน

307
00:21:59,043 --> 00:22:02,643
‎พวกเขาเป็นชาวมุสลิมบางส่วนของคัปปาโดเกีย

308
00:22:07,323 --> 00:22:10,403
‎ผู้ศรัทธาในศาสนาเรียกว่าซูฟี

309
00:22:14,763 --> 00:22:18,363
‎หนึ่งในสิ่งที่เหลือไม่กี่อย่าง
‎ของวัฒนธรรมโบราณแห่งโซโรแอสเตรียน

310
00:22:20,843 --> 00:22:25,243
‎โซโรแอสเตอร์ ศาสดาชาวเปอร์เซียโบราณ
‎ก่อตั้งสิ่งที่บางคนอ้างว่า

311
00:22:25,323 --> 00:22:28,643
‎เป็นศาสนาที่เก่าแก่ที่สุดของโลก
‎ที่นับถือกันมาอย่างต่อเนื่อง

312
00:22:32,123 --> 00:22:37,043
‎ข้อความศักดิ์สิทธิ์ของมัน
‎อ้างอิงถึงเมืองใต้ดินที่เหมือนกับเดอรินกูยู

313
00:22:37,123 --> 00:22:41,323
‎ซึ่งบอกเราอย่างชัดเจนว่า
‎ทำไมมันถึงถูกสร้างขึ้นและใครสร้างมัน

314
00:22:41,843 --> 00:22:46,683
‎โซโรแอสเตอร์พูดถึงกษัตริย์พระองค์แรก
‎และผู้ก่อตั้งอารยธรรม

315
00:22:46,763 --> 00:22:48,123
‎ชายที่มีชื่อว่ายีม่า

316
00:22:54,043 --> 00:22:57,043
‎วันหนึ่งในขณะที่ยีม่ายืนอยู่ข้างแม่น้ำ

317
00:22:57,123 --> 00:23:01,763
‎อาฮูรา มาซด้า เทพผู้ยิ่งใหญ่
‎ปรากฏตัวต่อหน้าเขาพร้อมเตือนถึงลางร้าย

318
00:23:02,843 --> 00:23:06,123
‎ไม่ใช่อุทกภัย แต่เป็นเหมันต์อันตราย

319
00:23:07,363 --> 00:23:12,203
‎เขาบอกยีม่าให้สร้างวาร่า
‎ซึ่งก็คือที่พักใต้ดินขนาดใหญ่

320
00:23:14,083 --> 00:23:17,963
‎เขาต้องนำชาย หญิง และสัตว์ที่ดีที่สุด

321
00:23:18,043 --> 00:23:19,323
‎อย่างละสองเข้าไปในนั้น

322
00:23:20,363 --> 00:23:23,643
‎ยีม่าต้องเก็บเมล็ดของต้นไม้และผลไม้ทุกชนิด

323
00:23:23,723 --> 00:23:27,883
‎เพื่อให้มีเสบียงไม่รู้จบ
‎จนกว่าเหมันต์อันตรายจะผ่านไป

324
00:23:28,763 --> 00:23:31,723
‎อ๋อ และข้อความศักดิ์สิทธิ์ยังบอกเราด้วยว่า

325
00:23:31,803 --> 00:23:37,123
‎การเริ่มต้นของฤดูหนาวแสนอันตรายนี้
‎จะรู้ได้จากงูบนท้องฟ้า

326
00:23:40,603 --> 00:23:42,763
‎วาร่าตามตำนานนี้

327
00:23:42,843 --> 00:23:46,803
‎ฟังดูเหมือนเมืองใต้ดินที่เราพบในคัปปาโดเกีย

328
00:23:47,843 --> 00:23:50,843
‎แต่นักประวัติศาสตร์ทั่วไป
‎ปฏิเสธที่จะยอมรับความเชื่อมโยง

329
00:23:51,963 --> 00:23:54,483
‎ตำนานยีม่าเป็นเพียงหนึ่งในตำนาน

330
00:23:54,563 --> 00:23:56,923
‎ซึ่งโบราณคดีเห็นว่าไม่มีความหมายอะไร

331
00:23:57,003 --> 00:24:00,603
‎แต่มันพูดถึงฤดูหนาวอันหนาวเหน็บที่ตามมา

332
00:24:03,363 --> 00:24:05,523
‎อย่างที่นักธรณีวิทยาได้ยืนยันแล้วว่า

333
00:24:05,603 --> 00:24:09,563
‎มีช่วงที่เกิดอุทกภัยครั้งใหญ่
‎ระหว่างที่มียังเกอร์ ดรายอัส

334
00:24:09,643 --> 00:24:12,123
‎คล้ายกับที่บรรยายไว้ในตำนาน

335
00:24:13,203 --> 00:24:17,283
‎พวกเขายังกล่าวด้วยว่า
‎หลังจากนั้นอุณหภูมิทั่วโลกตกลง

336
00:24:18,563 --> 00:24:20,283
‎เหมันต์อันตรายนั่นเอง

337
00:24:21,843 --> 00:24:26,043
‎แล้วก็มีรายละเอียด
‎ที่เชื่อมโยงการเริ่มต้นเหมันต์อันตราย

338
00:24:26,123 --> 00:24:29,043
‎กับการปรากฏตัวของงูยักษ์บนท้องฟ้า

339
00:24:30,523 --> 00:24:34,563
‎เช่นเดียวกับงูที่เราเจอ
‎ในตำนานของแอซเท็กโบราณ

340
00:24:36,043 --> 00:24:37,603
‎หรือของอีโรควอย

341
00:24:37,683 --> 00:24:40,643
‎งูมักเกี่ยวข้องกับหายนะ

342
00:24:46,163 --> 00:24:48,963
‎ผมยังคิดถึงเสาเหล่านั้นที่โกเบคลี เทเป

343
00:24:49,043 --> 00:24:54,283
‎ที่เต็มไปด้วยภาพแกะสลักของงู
‎ที่คล้ายกับตกลงมาจากท้องฟ้า

344
00:24:55,203 --> 00:24:59,003
‎หรืองูที่แกะสลักไว้ใน
‎มหาวิหารจกันติยาของมอลตา

345
00:24:59,963 --> 00:25:02,003
‎หรือเนินพญานาคในทวีปอเมริกาเหนือ

346
00:25:02,923 --> 00:25:07,443
‎แน่นอน นักโบราณคดีไม่ยอมเชื่อมโยงสัญลักษณ์
‎และประเพณีโบราณเหล่านี้

347
00:25:07,523 --> 00:25:10,363
‎จากแต่ละมุมของโลกเข้าด้วยกัน…

348
00:25:10,443 --> 00:25:11,323
‎(โซชิคาลโค เม็กซิโก)

349
00:25:11,403 --> 00:25:12,963
‎อย่าว่าแต่เหตุการณ์เดียวเลย

350
00:25:13,843 --> 00:25:18,043
‎เราได้เห็นโครงสร้าง
‎ที่ต่างกันและไม่ควรเกี่ยวข้องกัน

351
00:25:18,123 --> 00:25:19,523
‎ทั่วโลก

352
00:25:19,603 --> 00:25:23,723
‎ที่ดูจะได้รับประโยชน์จากมรดกความรู้เก่าแก่มาก

353
00:25:23,803 --> 00:25:24,643
‎(มอลตา)

354
00:25:24,723 --> 00:25:26,603
‎ความรู้คล้ายกันที่ไม่รู้ต้นกำเนิด

355
00:25:27,803 --> 00:25:30,963
‎การตีความอันน่าตื่นตะลึงคือ
‎ในยุคน้ำแข็ง

356
00:25:31,043 --> 00:25:35,083
‎อารยธรรมล้ำหน้าที่มีอิทธิพลไปทั่วโลก

357
00:25:35,163 --> 00:25:39,603
‎เกิดขึ้นพร้อมกับคนเก็บของป่าล่าสัตว์
‎ที่เรารู้กันว่ามีตัวตนในช่วงเวลานั้น

358
00:25:40,403 --> 00:25:42,563
‎อารยธรรมซึ่งถูกทำลายไป

359
00:25:42,643 --> 00:25:45,563
‎ในหายนะลึกลับของยังเกอร์ ดรายอัส

360
00:25:47,523 --> 00:25:52,043
‎เป็นไปได้มั้ยที่การอ้างอิงถึงงูเหล่านี้
‎เป็นส่วนหนึ่งของมรดกนั้นด้วย

361
00:25:52,963 --> 00:25:56,363
‎คำเตือนที่ทิ้งไว้โดยผู้รอดชีวิต

362
00:26:04,203 --> 00:26:11,083
‎สำหรับผม สิ่งสำคัญคือมนุษย์เราเป็นเผ่าพันธุ์ที่ขี้ลืม

363
00:26:12,723 --> 00:26:15,523
‎ลืมแม้กระทั่งหายนะที่เกิดขึ้น

364
00:26:15,603 --> 00:26:17,563
‎ช่วงสิ้นยุคน้ำแข็งสุดท้าย

365
00:26:17,643 --> 00:26:21,723
‎ซึ่งเราลืมช่วงเวลาสำคัญในเรื่องราวของเราเอง

366
00:26:23,043 --> 00:26:28,243
‎และนั่นอาจเป็นปัญหาใหญ่
‎เพราะเช่นเดียวกับตำนานมากมายเหล่านี้

367
00:26:28,323 --> 00:26:32,803
‎เรื่องสุดท้ายเกี่ยวกับยีม่า
‎จบลงด้วยคำเตือนจากเทพ

368
00:26:32,883 --> 00:26:36,803
‎ว่าวันหนึ่ง หายนะคล้ายกันจะกลับมา

369
00:26:39,163 --> 00:26:40,123
‎เป็นไปได้มั้ย

370
00:26:41,843 --> 00:26:46,763
‎นานแล้วที่มันยังคงเป็นความลับว่า
‎อะไรทำให้เกิดอุทกภัย

371
00:26:46,843 --> 00:26:50,203
‎ไฟไหม้ และอุณหภูมิโลกที่ต่ำลง
‎ของยังเกอร์ ดรายอัส

372
00:26:51,123 --> 00:26:55,163
‎แต่หลักฐานทางธรณีวิทยาบ่งชี้
‎ถึงความเป็นไปได้อันน่ากลัว

373
00:26:56,483 --> 00:26:58,803
‎หลักฐานที่ยังเห็นอยู่ในปัจจุบัน

374
00:26:58,883 --> 00:27:01,883
‎ในพื้นที่ที่มีร่องรองก่อนยุคประวัติศาสตร์อเมริกา

375
00:27:01,963 --> 00:27:03,483
‎ที่ซึ่งเป็นจุดหมายถัดไปของผม

376
00:27:04,483 --> 00:27:08,363
‎ผมค่อนข้างเชื่อว่าต้นกำเนิดของสัญลักษณ์งู

377
00:27:08,443 --> 00:27:11,203
‎เกี่ยวข้องกับงูบนท้องฟ้า

378
00:27:11,283 --> 00:27:12,883
‎ที่เราเรียกว่าดาวหาง

379
00:27:41,643 --> 00:27:46,643
‎คำบรรยายโดย พรทินา ตั้งสัจจะวิฑูรย์