1
00:00:14,203 --> 00:00:15,163
Pagsapit ng gabi…

2
00:00:15,243 --> 00:00:17,763
ISANG DOCUMENTARY SERIES NG NETFLIX

3
00:00:19,283 --> 00:00:22,923
…nabubunyag ang koneksyon
ng ating planeta sa universe.

4
00:00:28,203 --> 00:00:29,603
Isang bulalakaw.

5
00:00:31,243 --> 00:00:34,523
Isang sinaunang bato
mula sa kasuluk-sulukan ng kalawakan…

6
00:00:38,723 --> 00:00:40,083
na malalaglag sa Earth.

7
00:00:50,363 --> 00:00:54,923
Laman nito ang mga elementong kemikal
na bumuo sa ating universe.

8
00:01:10,523 --> 00:01:12,363
Sa loob ng maraming henerasyon,

9
00:01:13,043 --> 00:01:16,203
nagpagala-gala
ang mga pagong sa karagatan,

10
00:01:16,803 --> 00:01:20,523
habang nag-iipon ng mga elemento
ng kalawakan mula sa kinakain nila.

11
00:01:24,203 --> 00:01:27,163
Katulad ng ginawa nila
sa loob ng daan-daang milyong taon,

12
00:01:33,923 --> 00:01:35,603
bawat bagong henerasyon

13
00:01:37,563 --> 00:01:40,403
ay nire-recycle
ang parehong stardust na ito…

14
00:01:43,363 --> 00:01:45,243
para malikha ang susunod.

15
00:01:53,843 --> 00:01:55,443
Isinilang sa Big Bang

16
00:01:56,883 --> 00:01:59,443
at binuo sa puso ng mga bituin,

17
00:02:01,683 --> 00:02:05,643
90 elementong kemikal
ang lumikha ng lahat ng bagay.

18
00:02:08,163 --> 00:02:10,723
Walang-katapusang nire-recycle at binabago

19
00:02:11,723 --> 00:02:15,203
sa buong kasaysayan ng universe.

20
00:02:18,283 --> 00:02:19,523
At ngayon,

21
00:02:21,683 --> 00:02:23,603
gamit ang parehong mga elemento,

22
00:02:24,803 --> 00:02:27,763
bawat bagong pagong
ay nagsisimula ng bagong buhay…

23
00:02:34,003 --> 00:02:37,643
na sumasalamin sa buhay ng mga bituin.

24
00:03:18,443 --> 00:03:21,003
Sa Great Barrier Reef ng Australia,

25
00:03:28,723 --> 00:03:31,163
may nangyaring mahiwaga.

26
00:03:37,923 --> 00:03:40,483
Pagkatapos ng 50 araw
sa ilalim ng buhangin,

27
00:03:41,523 --> 00:03:44,243
lumikha ng buhay
ang mga elementong kemikal

28
00:03:44,763 --> 00:03:46,803
mula sa kalawakan.

29
00:03:49,323 --> 00:03:52,643
Nagsasama-sama para mabuo
ang susunod na henerasyon

30
00:03:53,443 --> 00:03:55,443
ng mga pagong.

31
00:04:18,443 --> 00:04:22,923
Naubos na ng mga itlog ang kanilang suplay
ng mga elementong nagbibigay-buhay.

32
00:04:39,803 --> 00:04:42,403
At ngayon, makakatikim na ng hangin

33
00:04:42,483 --> 00:04:45,203
ang mga sanggol na pagong.

34
00:04:59,123 --> 00:05:03,083
At habang nagkakandarapang
makarating sa tubig ang mga kapatid niya,

35
00:05:08,643 --> 00:05:09,843
isang munting babae…

36
00:05:12,603 --> 00:05:14,443
ang huling ipapanganak.

37
00:05:20,163 --> 00:05:22,203
Upang tumanda at lumaki,

38
00:05:23,923 --> 00:05:27,763
kailangan niyang umani
ng mga elementong kemikal mula sa dagat.

39
00:05:36,843 --> 00:05:38,443
Mapanganib na paglalakbay ito…

40
00:05:41,163 --> 00:05:43,323
at bawat sulok, may pagtataksil.

41
00:05:50,443 --> 00:05:52,203
Pero para sa maliliit na pagong,

42
00:05:53,243 --> 00:05:56,403
hindi mapigilang
tumugon sa tawag ng karagatan.

43
00:06:09,883 --> 00:06:11,243
Mula sa pugad ng 100,

44
00:06:12,363 --> 00:06:14,923
minsan, iisa lang ang nabubuhay.

45
00:06:18,723 --> 00:06:20,883
Minsan, wala.

46
00:07:13,603 --> 00:07:15,243
Pero sa kabila ng panganib,

47
00:07:17,283 --> 00:07:21,923
alam ng munting babae
na kailangan niyang makarating sa tubig.

48
00:07:59,923 --> 00:08:01,363
Makakakita siya ng daanan…

49
00:08:04,723 --> 00:08:05,963
at susunggaban niya ito.

50
00:08:20,923 --> 00:08:21,843
Sa araw na ito,

51
00:08:24,443 --> 00:08:25,763
susuwertehin siya.

52
00:08:29,123 --> 00:08:30,843
Hindi siya titigil sa paglangoy

53
00:08:31,443 --> 00:08:34,443
hanggang makalayo na siya sa bahura.

54
00:08:47,163 --> 00:08:51,563
Ligtas na at malayo sa mga predator
na nagtitipon sa mababaw na bahagi,

55
00:08:52,763 --> 00:08:55,963
mawawala na siya
sa malalim at malawak na karagatan…

56
00:09:03,243 --> 00:09:07,643
upang ilaan ang kanyang kabataan
sa pagkain ng mga atom.

57
00:09:14,283 --> 00:09:17,603
Mga atom, na nagmula pa

58
00:09:17,683 --> 00:09:20,963
sa umpisa ng buhay ng cosmos.

59
00:09:27,163 --> 00:09:30,083
Mula pa noong panahong

60
00:09:30,843 --> 00:09:32,843
sanggol pa ang ating universe.

61
00:09:48,043 --> 00:09:49,643
Sa isang iglap,

62
00:09:50,243 --> 00:09:53,083
ang wala ay naging lahat.

63
00:09:56,323 --> 00:09:59,843
Ipinanganak ang ating universe
sa Big Bang.

64
00:10:07,443 --> 00:10:08,323
Noong una,

65
00:10:09,083 --> 00:10:11,483
mainit at mabigat na hamog lang ito.

66
00:10:19,123 --> 00:10:21,523
Pero habang patuloy itong lumalawak,

67
00:10:24,403 --> 00:10:26,203
nagsimulang lumamig ang hamog.

68
00:10:29,443 --> 00:10:32,403
At sa pinakamaliit na sukatang posible,

69
00:10:33,643 --> 00:10:36,083
may nangyaring nakakamangha.

70
00:10:42,043 --> 00:10:45,483
Nag-condense ang mga unang atom
mula sa fog.

71
00:10:50,163 --> 00:10:52,443
Mga atom ng hydrogen.

72
00:10:56,083 --> 00:10:59,643
Ang pinakaunang elemento sa universe.

73
00:11:06,683 --> 00:11:07,843
At sa karagatan,

74
00:11:08,723 --> 00:11:11,963
hinahabol iyon ng mga batang pagong.

75
00:11:15,203 --> 00:11:17,523
Sa paglabas nila mula sa malalim

76
00:11:17,603 --> 00:11:20,283
upang maghanap
sa mababaw na bahagi ng bahura.

77
00:11:24,963 --> 00:11:26,603
Ito si Stella.

78
00:11:27,803 --> 00:11:32,563
Isa sa masusuwerteng nakaalis
sa dalampasigan, tungo sa karagatan.

79
00:11:41,523 --> 00:11:45,083
Mahigit 2,000 beses na
ang timbang niya kaysa noong napisa siya

80
00:11:45,883 --> 00:11:47,163
at mabilis na lumalaki.

81
00:11:51,883 --> 00:11:55,483
Dahil sa pagkain ng mga nilalang
na palutang-lutang sa ibabaw.

82
00:11:56,883 --> 00:11:59,923
Isang elemento ang
higit na mas naani niya sa iba.

83
00:12:08,683 --> 00:12:09,523
Ang hydrogen.

84
00:12:12,603 --> 00:12:16,843
Binubuo nito ang mahigit kalahati
ng lahat ng atom sa kinakain niya.

85
00:12:20,843 --> 00:12:24,523
At ito ang pinakamasagana
sa lahat ng buhay na nilalang.

86
00:12:28,643 --> 00:12:32,243
Mula sa mga isda
hanggang sa mga invertebrate.

87
00:12:39,003 --> 00:12:41,363
Mga anemone at koral.

88
00:12:54,483 --> 00:12:58,603
Ang mga hydrogen atom na nabuo
sa bukang-liwayway ng universe

89
00:12:59,563 --> 00:13:03,243
ay naipasa mula sa bituin
tungo sa planeta,

90
00:13:04,363 --> 00:13:05,963
planeta tungo sa hayop,

91
00:13:08,363 --> 00:13:11,323
at mula sa hinahabol tungo sa nanghahabol.

92
00:13:22,123 --> 00:13:27,043
Ibig sabihin nito para kay Stella,
puno ng panganib ang bahura.

93
00:13:30,923 --> 00:13:33,963
Naghahanap ang mga tiger shark,
na gutom sa parehong atom,

94
00:13:34,043 --> 00:13:37,323
ng mga pagong sa buong buhay nila
bilang nasa hustong gulang.

95
00:13:45,323 --> 00:13:48,603
Ang pangunahing depensa
ni Stella ay ang kanyang baluti.

96
00:13:52,323 --> 00:13:55,323
Na may butong pinatigas
ng calcium at phosphorus.

97
00:14:02,363 --> 00:14:05,483
Mga elementong nagmula pa
sa isa pang mahalagang sandali…

98
00:14:09,443 --> 00:14:11,323
sa buhay ng ating universe.

99
00:14:13,083 --> 00:14:17,483
13.5 BILYONG TAON NA ANG NAKALIPAS

100
00:14:21,963 --> 00:14:25,723
Para noong unang 300 milyong taon
matapos ang Big Bang,

101
00:14:28,123 --> 00:14:31,043
wala pang planeta at bituin.

102
00:14:34,123 --> 00:14:36,643
Ang madilim na yugto ng universe.

103
00:14:42,403 --> 00:14:44,163
Nakatago sa karimlan,

104
00:14:44,683 --> 00:14:48,643
sa malawak at sala-salabat
na hydrogen gas sa kalawakan.

105
00:14:53,323 --> 00:14:55,603
Tapos, nakakamangha,

106
00:14:56,243 --> 00:14:59,043
dahil nahila nila ang isa't isa
dahil sa gravity,

107
00:15:02,443 --> 00:15:04,563
at isinilang ang mga unang bituin.

108
00:15:11,163 --> 00:15:13,283
Ito ang bukang-liwayway ng kalawakan.

109
00:15:16,763 --> 00:15:20,923
Ang sandaling nabuksan ang ilaw.

110
00:15:28,043 --> 00:15:30,723
At sa kailaliman
ng mga unang bituing iyon,

111
00:15:34,923 --> 00:15:37,203
nagsimula ang kahanga-hangang proseso.

112
00:15:43,243 --> 00:15:46,123
Napakatindi ng mga temperatura at presyur…

113
00:15:48,123 --> 00:15:50,403
kaya nalikha ang mga bagong elemento.

114
00:15:52,563 --> 00:15:56,443
Pinagsama ang mga atom ng hydrogen
para malikha ang helium.

115
00:15:58,843 --> 00:16:01,923
Nang magsama sila,
may enerhiyang inilabas.

116
00:16:04,563 --> 00:16:09,243
Lumikha iyon ng sunud-sunod na reaksyong
nagbunga ng mas mabibigat na elemento.

117
00:16:12,363 --> 00:16:15,683
Kabilang iyong mahahalaga para sa buhay.

118
00:16:17,683 --> 00:16:21,403
Nagsama ang tatlong helium
para malikha ang carbon.

119
00:16:26,843 --> 00:16:29,843
Ang elemento kung saan
nakabatay ang lahat ng buhay.

120
00:16:31,803 --> 00:16:34,603
Nabuo ng carbon at helium ang oxygen.

121
00:16:36,163 --> 00:16:37,803
Ang hangin na nilalanghap natin.

122
00:16:39,723 --> 00:16:42,923
Nagkumbina ang mga atom
ng oxygen para malikha ang phosphorus.

123
00:16:44,963 --> 00:16:47,203
Tapos ang silicon at calcium.

124
00:16:50,243 --> 00:16:53,283
Ang mga elementong
bumubuo sa bawat buhay na nilalang

125
00:16:54,363 --> 00:16:58,843
ay nalikha sa puso ng mga naunang bituin.

126
00:17:31,043 --> 00:17:32,003
Para kay Stella,

127
00:17:33,203 --> 00:17:35,083
napakahalaga ng ibang elemento

128
00:17:38,643 --> 00:17:41,483
na maglalakbay siya nang malayo
para lang mahanap ito.

129
00:17:49,123 --> 00:17:51,563
300 KILOMETRO MULA SA TAHANAN

130
00:17:51,643 --> 00:17:56,043
Ang mainit at mababaw na tubig
sa pagitan ng Australia't Papua New Guinea

131
00:17:57,403 --> 00:17:59,883
ay paraiso ng matitingkad na damong-dagat.

132
00:18:04,243 --> 00:18:06,723
Ang mga kaparangan ng karagatan.

133
00:18:16,163 --> 00:18:18,763
Naglakbay si Stella papunta rito

134
00:18:19,603 --> 00:18:22,083
para makuha ang mahikal na sangkap nito.

135
00:18:32,603 --> 00:18:34,043
Habang tumutubo,

136
00:18:34,123 --> 00:18:37,443
sumisipsip ang damong-dagat
ng mga elemento mula sa kalawakan

137
00:18:37,963 --> 00:18:40,723
na nakarating sa pinakaibaba ng dagat.

138
00:18:43,923 --> 00:18:48,083
Lumalagong damo na mayaman
sa calcium at phosphorus

139
00:18:49,803 --> 00:18:53,323
ang nagbibigay kay Stella
ng mga mineral na kailangan niya

140
00:18:55,123 --> 00:18:58,363
upang mabuo at mapanatili
ang proteksyon niyang shell.

141
00:19:01,923 --> 00:19:06,043
Pinatitigas ang baluti niya
para sa mga darating na pagsubok.

142
00:19:14,443 --> 00:19:17,003
Ilalaan ni Stella ang kanyang pagkadalaga

143
00:19:17,723 --> 00:19:19,243
sa paghahanap sa karagatan

144
00:19:20,963 --> 00:19:24,283
ng mga atom na isinilang sa mga bituin.

145
00:19:33,283 --> 00:19:35,643
Ang paglalakbay niya
tungo sa hustong gulang…

146
00:19:37,363 --> 00:19:40,843
ay kapantay ng kwento ng ating universe.

147
00:19:45,283 --> 00:19:48,363
Dahil tatlong bilyong taon
pagkatapos ng Big Bang,

148
00:19:53,923 --> 00:19:56,723
patapos na rin ang kabataan ng universe.

149
00:20:02,683 --> 00:20:06,603
Papasok na ito sa napakaaktibong yugto

150
00:20:06,683 --> 00:20:08,683
ng pagbubuo ng mga bituin.

151
00:20:12,243 --> 00:20:13,283
Habang lumalaki,

152
00:20:14,003 --> 00:20:17,323
nahila ang mga bituin
papunta sa malalawak na kalawakan.

153
00:20:20,123 --> 00:20:21,843
Katulad ng ating Milky Way.

154
00:20:25,043 --> 00:20:27,083
At sa loob ng mga kalawakang iyon,

155
00:20:28,203 --> 00:20:30,883
ang mga elementong kemikal
na nilikha ng bawat bituin,

156
00:20:34,563 --> 00:20:36,083
ay natransporma

157
00:20:37,363 --> 00:20:40,763
tungo sa mga planeta at buwan.

158
00:20:49,963 --> 00:20:51,963
Pagkalipas ng bilyun-bilyong taon,

159
00:20:53,363 --> 00:20:55,603
nag-mature ang mga elementong kemikal

160
00:20:56,763 --> 00:20:59,163
tungo sa Earth na kilala natin ngayon.

161
00:21:09,403 --> 00:21:13,363
2000 KILOMETRO MULA SA TAHANAN

162
00:21:23,123 --> 00:21:25,843
Nasa hustong gulang na rin si Stella.

163
00:21:29,923 --> 00:21:31,803
Mahigit isang metro na ang haba,

164
00:21:32,323 --> 00:21:35,643
may makapal siyang shell
na balot sa lumot.

165
00:21:39,283 --> 00:21:42,443
Mainam na kamoplahe
para makaraan sa mga bahura.

166
00:21:46,643 --> 00:21:49,163
Iisa na sila ngayon ng karagatan.

167
00:21:55,843 --> 00:21:57,523
Mga atom mula sa mga bituin…

168
00:21:59,363 --> 00:22:02,643
na tumpak na iniakma sa buhay sa dagat.

169
00:22:11,043 --> 00:22:13,523
Isang halimbawa lang ito
ng buhay sa Earth…

170
00:22:15,323 --> 00:22:18,363
na natatanging inihulma mula sa kalawakan.

171
00:22:35,763 --> 00:22:39,123
Handa na si Stella
para sa susunod na yugto ng buhay niya.

172
00:22:43,723 --> 00:22:47,043
Dahil magiging ina na siya.

173
00:22:50,243 --> 00:22:51,363
Sa loob ng katawan niya,

174
00:22:54,003 --> 00:22:56,523
dala-dala niya ang tumpok ng 100 itlog.

175
00:22:58,323 --> 00:23:01,323
Ang una sa maraming mararanasan niya
sa buong buhay niya.

176
00:23:03,723 --> 00:23:07,683
Ang sarili niyang
importanteng karga ng stardust.

177
00:23:15,803 --> 00:23:17,163
Sa buong bahura,

178
00:23:18,403 --> 00:23:20,843
nabubuo bilang bagong buhay ang mga atom.

179
00:23:25,523 --> 00:23:30,203
Nililikha ang isa sa pinakamayayamang
ecosystem sa Earth.

180
00:23:35,963 --> 00:23:37,683
Pero ang ating planeta…

181
00:23:41,363 --> 00:23:42,443
ay isang outlier.

182
00:23:45,003 --> 00:23:47,163
Sa iba pang bahagi ng solar system,

183
00:23:47,243 --> 00:23:49,203
ang parehong mga elemento

184
00:23:49,283 --> 00:23:54,043
ay lumikha ng mga daigdig
na hindi kasing-angkop sa buhay.

185
00:23:59,963 --> 00:24:01,363
Pinakamalapit sa araw,

186
00:24:02,123 --> 00:24:05,043
ang Mercury ay planetang
mayaman sa carbon.

187
00:24:07,923 --> 00:24:09,923
Pero sa halip na lumikha ng buhay…

188
00:24:11,603 --> 00:24:14,123
…ang carbon ay nasusunog
hanggang sa ubod nito.

189
00:24:16,203 --> 00:24:19,963
Sa isang mundong sinusunog ng starlight.

190
00:24:22,563 --> 00:24:26,483
Samantala, sa pinakamalalayong
bahagi ng solar system,

191
00:24:26,563 --> 00:24:28,603
ang nagyeyelong temperatura ng Neptune

192
00:24:29,523 --> 00:24:33,883
ay nagdudulot ng pamumuo ng mga ulap
ng methane mula sa carbon at hydrogen.

193
00:24:36,723 --> 00:24:40,923
Ang nakakasakal na gas
na nagbibigay ng kulay asul nito.

194
00:24:46,683 --> 00:24:48,003
At kahit sa Mars,

195
00:24:49,203 --> 00:24:52,283
isang planetang may mga
sangkap na katulad ng sa Earth,

196
00:24:54,363 --> 00:24:57,043
ang kakulangan sa atmosphere
na mayaman sa oxygen

197
00:24:57,563 --> 00:25:00,923
ay nangangahulugang walang mabubuhay rito.

198
00:25:07,843 --> 00:25:12,123
Sa Earth lamang may mainam na kondisyon.

199
00:25:18,363 --> 00:25:19,363
Pero kahit dito,

200
00:25:20,163 --> 00:25:22,643
matindi ang kumpetisyon
para sa mga elemento.

201
00:25:24,243 --> 00:25:25,083
At ang panganib…

202
00:25:27,603 --> 00:25:29,163
ay 'di kailanman nalalayo.

203
00:25:44,923 --> 00:25:47,843
Mabuti na lang at eksperto na
si Stella sa tagu-taguan.

204
00:26:29,963 --> 00:26:31,683
Bagama't ligtas pa sa ngayon,

205
00:26:34,363 --> 00:26:37,603
kahaharapin ni Stella
ang pinakamalaking hamon ng buhay.

206
00:26:39,563 --> 00:26:42,323
Ang bumalik sa Great Barrier Reef,

207
00:26:43,963 --> 00:26:45,883
at sa isla ng kapanganakan niya,

208
00:26:49,523 --> 00:26:51,923
upang mangitlog sa buhangin.

209
00:26:58,923 --> 00:27:01,723
Pero ang buong buhay
na palaboy-laboy sa karagatan

210
00:27:02,243 --> 00:27:05,643
ay nangangahulugang
2,000 kilometro na ang layo niya.

211
00:27:09,883 --> 00:27:11,563
Ang pag-uwi ni Stella

212
00:27:12,203 --> 00:27:14,803
ay isa sa mga hiwaga
ng mundo ng kalikasan.

213
00:27:21,443 --> 00:27:22,803
Sa kailaliman ng Earth,

214
00:27:23,643 --> 00:27:26,763
lumilikha ang ubod ng ating planeta
ng magnetic field…

215
00:27:28,883 --> 00:27:33,843
na nagbibigay ng natatanging
magnetic signature sa bawat lugar dito.

216
00:27:37,603 --> 00:27:39,163
Nang mapisa siya,

217
00:27:39,243 --> 00:27:43,563
naitatak sa utak ni Stella
ang signature ng kanyang isla.

218
00:27:46,243 --> 00:27:48,243
At para makabalik siya,

219
00:27:48,323 --> 00:27:51,643
aasa siya sa isa na namang
elementong kemikal.

220
00:27:53,803 --> 00:27:56,923
Iyong nag-uugnay sa kanya
sa ubod ng planeta.

221
00:28:00,443 --> 00:28:05,123
Isang elementong nalilikha lang
kapag namamatay ang mga bituin.

222
00:28:10,723 --> 00:28:12,763
Sa malapit na bahagi ng kalawakan,

223
00:28:13,763 --> 00:28:16,123
dalawa't kalahating milyon na
ang nakalipas,

224
00:28:16,763 --> 00:28:20,763
isang dramatikong pagbabago
ang nangyari sa ubod ng higanteng bituin.

225
00:28:25,323 --> 00:28:29,403
Buong buhay nito,
pinagana ito ng nuclear fusion.

226
00:28:35,923 --> 00:28:37,243
Ang enerhiyang inilabas

227
00:28:39,083 --> 00:28:41,883
ay lumilikha ng mas mabibigat na elemento.

228
00:28:45,243 --> 00:28:47,803
Hanggang maging napakainit na ng ubod,

229
00:28:48,683 --> 00:28:49,923
at nagsimula itong lumikha

230
00:28:51,683 --> 00:28:52,523
ng iron.

231
00:28:55,403 --> 00:28:58,243
Na nagdulot ng pundamental na pagbabago.

232
00:29:03,123 --> 00:29:06,083
Dahil ang paglikha ng iron
ay hindi naglalabas ng enerhiya.

233
00:29:08,163 --> 00:29:09,203
Nilalamon nito iyon.

234
00:29:15,923 --> 00:29:18,523
Habang paparami
ang nalilikhang bakal na ito,

235
00:29:19,283 --> 00:29:22,803
kumalat ito sa ubod na parang sakit.

236
00:29:27,203 --> 00:29:29,203
Habang kinakain ang init ng bituin.

237
00:29:33,923 --> 00:29:34,923
Inuubos ito.

238
00:29:46,323 --> 00:29:48,803
Nang wala nang init na magpapanatili nito.

239
00:29:52,883 --> 00:29:54,443
Mula sa sandaling ito,

240
00:29:57,523 --> 00:29:59,723
nakatadhana nang mamatay ang bituin.

241
00:30:11,643 --> 00:30:16,243
Ang resultang pagsabog
ay kasinliwanag ng 10 bilyong araw.

242
00:30:22,043 --> 00:30:27,043
Isang supernova na nagpatalsik
ng mga alikabok na mayaman sa iron.

243
00:30:35,163 --> 00:30:38,163
Na nakarating sa ating planeta.

244
00:30:43,203 --> 00:30:44,323
At hanggang ngayon,

245
00:30:45,323 --> 00:30:50,323
100 toneladang stardust ang pumapasok
sa atmosphere ng Earth araw-araw.

246
00:30:53,123 --> 00:30:56,843
Ang ilan ay tira-tira
mula sa pagkakabuo ng solar system.

247
00:31:00,643 --> 00:31:04,523
Ang ilan ay napadpad dito
mula sa malalayong supernova.

248
00:31:08,443 --> 00:31:09,923
Isang direktang ugnayan

249
00:31:10,003 --> 00:31:13,683
sa pagitan ng ating planeta at mga bituin.

250
00:31:19,723 --> 00:31:22,003
At ang iron sa alikabok na ito

251
00:31:22,563 --> 00:31:25,443
ang nagpapahintulot kay Stella na makauwi.

252
00:31:33,563 --> 00:31:35,443
Dahil sa kailaliman ng utak niya…

253
00:31:38,323 --> 00:31:40,403
pinaniniwalaang naglalaman ang mga selyula

254
00:31:40,483 --> 00:31:43,723
ng mga kristal ng magnetite.

255
00:31:44,563 --> 00:31:48,803
Isang mineral na mayaman sa iron
na humahanay sa magnetic field ng Earth.

256
00:31:52,803 --> 00:31:53,723
Isang compass,

257
00:31:55,603 --> 00:31:57,883
na nagtuturo sa kanya sa tamang direksyon.

258
00:32:05,483 --> 00:32:07,563
Na nagpapahintulot kay Stella na mahanap

259
00:32:07,643 --> 00:32:11,763
ang magnetic fingerprint ng tahanan niya.

260
00:32:19,523 --> 00:32:22,723
Kaya isang elementong
nabuo sa isang supernova…

261
00:32:30,403 --> 00:32:34,323
ang gagabay sa kanya sa maraming
kilometro ng madilim na karagatan.

262
00:32:48,643 --> 00:32:49,963
Pabalik sa isla…

263
00:32:53,843 --> 00:32:55,523
kung saan siya ipinanganak.

264
00:33:08,163 --> 00:33:12,083
Pero may iba pang nilalang
na may magnetic na kakayahang umuwi.

265
00:33:14,723 --> 00:33:16,523
Meron din ang mga pating.

266
00:33:19,643 --> 00:33:22,403
At dinadala rin sila nito
pabalik sa parehong isla.

267
00:33:26,603 --> 00:33:28,963
Dahil sa loob ng ilang buwan kada taon,

268
00:33:29,043 --> 00:33:32,643
libu-libong babaeng pagong
ang pumupunta rito para mangitlog.

269
00:33:34,643 --> 00:33:37,323
Ito ang pinakamalaking pagtitipon
ng mga pagong

270
00:33:38,003 --> 00:33:39,963
sa alinmang parte ng planeta.

271
00:33:45,643 --> 00:33:50,363
At habang lumalapit sila sa dalampasigan,
nagsisimula ang kainan.

272
00:34:03,843 --> 00:34:06,203
Dapat hintayin ni Stella
ang tamang sandali…

273
00:34:08,883 --> 00:34:10,203
para makahanap ng daanan

274
00:34:12,203 --> 00:34:14,123
at iwasang mapaslang.

275
00:34:32,123 --> 00:34:34,083
Kapag nakalampas na ang panganib,

276
00:34:37,483 --> 00:34:39,603
lalangoy na siya papunta sa dalampasigan.

277
00:34:52,323 --> 00:34:54,363
Pagkatapos ng mahabang paglalakbay,

278
00:34:57,123 --> 00:34:59,283
lalabas na si Stella sa buhangin

279
00:35:00,883 --> 00:35:03,563
na huling nadampian niya
bilang bagong pisa.

280
00:35:28,083 --> 00:35:30,963
Ang mga elementong
buong buhay niyang kinokolekta…

281
00:35:36,643 --> 00:35:38,603
ay ligtas nang naihatid sa buhangin.

282
00:35:45,283 --> 00:35:47,003
Kumpleto na ang misyon ni Stella,

283
00:35:47,563 --> 00:35:49,283
at babalik siya sa karagatan…

284
00:35:52,923 --> 00:35:56,643
upang mag-ipon na ulit ng stardust.

285
00:36:00,523 --> 00:36:01,843
At ang siklo ng buhay niya…

286
00:36:03,683 --> 00:36:06,563
ay sasabay sa pinakamalaking siklo.

287
00:36:08,483 --> 00:36:11,963
Ang buhay at kamatayan ng mga bituin.

288
00:36:22,523 --> 00:36:25,643
Dahil sa malayong parte ng kalawakan,

289
00:36:27,043 --> 00:36:29,723
ang mga abo ng 'di mabibilang na supernova

290
00:36:29,803 --> 00:36:34,523
ay nagsama-sama
upang bumuo ng higanteng nebula.

291
00:36:41,323 --> 00:36:44,523
Isang ulap ng stardust
na ilampung light-year ang layo.

292
00:36:48,163 --> 00:36:52,643
At nakabaon doon ang mga lugar
kung saan nagsisimulang mabuo

293
00:36:53,883 --> 00:36:55,443
ang susunod na mga bituin.

294
00:37:06,843 --> 00:37:08,443
Na tinatawag na proplyds.

295
00:37:10,443 --> 00:37:12,923
Para silang malalaking itlog sa kalawakan.

296
00:37:15,043 --> 00:37:17,723
Ang bawat isa ay mas malaki
sa ating solar system.

297
00:37:23,763 --> 00:37:26,683
Sa loob ng kanilang shell ng ionized gas,

298
00:37:28,603 --> 00:37:31,523
humihila ng stardust
ang puwersa ng gravity.

299
00:37:38,923 --> 00:37:42,443
At ang stardust
sa loob ng mga itlog ni Stella…

300
00:37:45,483 --> 00:37:47,603
ay nagkakahugis na rin.

301
00:37:56,243 --> 00:37:58,243
Habang natatransporma

302
00:37:59,203 --> 00:38:01,763
ang mga elementong naipon niya…

303
00:38:08,323 --> 00:38:11,843
tungo sa bagay na
nagmumukha nang maliit na nilalang.

304
00:38:24,323 --> 00:38:25,683
At sa loob ng proplyd,

305
00:38:27,883 --> 00:38:30,283
ang mga gas tulad ng hydrogen at helium…

306
00:38:33,163 --> 00:38:35,723
ay kinakain ng isang embryonic na bituin.

307
00:38:44,923 --> 00:38:46,723
At ang dating embryo…

308
00:38:49,123 --> 00:38:51,123
ay maliit na pagong na ngayon

309
00:38:55,243 --> 00:38:58,923
na may shell, flippers, at tuka.

310
00:39:02,923 --> 00:39:04,723
Mga elementong muling binuo…

311
00:39:08,123 --> 00:39:10,323
para sa buhay sa karagatan.

312
00:39:15,203 --> 00:39:16,163
Sa proplyd,

313
00:39:17,043 --> 00:39:20,243
malapit na ring mabuo ang bagong bituin.

314
00:39:21,523 --> 00:39:24,843
Muling isinilang mula sa abo
ng nagdaang henerasyon,

315
00:39:26,163 --> 00:39:30,043
nagbubunyag ang liwanag nito
ng pamilya ng mga lumalaking planeta.

316
00:39:34,243 --> 00:39:35,363
Mga bagong daigdig.

317
00:39:36,283 --> 00:39:40,323
Marahil ay mga bagong
posibilidad para sa buhay.

318
00:39:48,323 --> 00:39:49,963
At sa ilalim ng buhangin,

319
00:39:51,283 --> 00:39:52,803
ay may parehong stardust.

320
00:39:54,123 --> 00:39:58,843
Na ipinasa ng maraming henerasyon
ng mga bituin at pagong…

321
00:40:00,923 --> 00:40:03,243
at magsisimula na ulit ng paglalakbay.

322
00:40:08,203 --> 00:40:09,603
Ang bawat bagong buhay

323
00:40:11,123 --> 00:40:15,443
ay direktang nakaugnay
sa pinagmulan ng Universe.

324
00:40:20,883 --> 00:40:22,323
Bawat bagong kwento

325
00:40:23,283 --> 00:40:26,603
ay magsisimula sa pagtatapos ng huli.

326
00:40:34,923 --> 00:40:38,923
Kaya, ang kwento
ng ating universe ay nagpapatuloy

327
00:40:40,803 --> 00:40:43,163
sa pinakamahalagang kayamanan ng Earth,

328
00:40:46,323 --> 00:40:47,163
ang tubig.

329
00:40:49,483 --> 00:40:52,843
At isang pamilya ng mga elepanteng
may delikadong misyon na humanap nito.

330
00:40:57,043 --> 00:40:59,403
Ang bawat parte
ng kanilang paglalakbay ay espesyal

331
00:41:01,723 --> 00:41:06,483
kagaya ng paglalakbay ng tubig
sa kalawakan tungo sa ating planeta.

332
00:41:10,683 --> 00:41:13,883
Pero bakit Earth lang
ang daigdig sa solar system

333
00:41:14,883 --> 00:41:17,283
na binabalot ng likidong tubig sa ibabaw?

334
00:41:18,643 --> 00:41:22,003
At bakit mahalaga ito para mabuhay?

335
00:42:06,843 --> 00:42:11,843
Ang pagsasalin ng subtitle ay ginawa ni
Ivee Jade Tanedo