1
00:00:14,203 --> 00:00:15,163
Waktu senja…

2
00:00:15,243 --> 00:00:17,763
SEBUAH SIRI DOKUMENTARI NETFLIX

3
00:00:19,283 --> 00:00:22,923
…mendedahkan hubungan planet kita
dengan alam semesta.

4
00:00:28,203 --> 00:00:29,603
Tahi bintang.

5
00:00:31,243 --> 00:00:34,523
Batu purba dari kedalaman angkasa…

6
00:00:38,723 --> 00:00:39,923
jatuh ke Bumi.

7
00:00:50,363 --> 00:00:54,923
Ia mengandungi unsur kimia
yang membina alam semesta kita.

8
00:01:10,523 --> 00:01:12,203
Sudah sekian lama,

9
00:01:13,043 --> 00:01:16,203
penyu berenang di lautan,

10
00:01:16,803 --> 00:01:20,523
mengumpul unsur kosmos
dalam makanan yang ia makan.

11
00:01:24,203 --> 00:01:27,763
Ia telah melakukan hal ini
selama beratus juta tahun.

12
00:01:33,923 --> 00:01:35,603
Setiap generasi baharu

13
00:01:37,563 --> 00:01:40,403
mengitar semula debu bintang yang sama…

14
00:01:43,363 --> 00:01:45,243
untuk menghasilkan penyu.

15
00:01:53,843 --> 00:01:55,443
Lahir semasa Letupan Besar

16
00:01:56,883 --> 00:01:59,443
dan terbentuk dalam jantung bintang,

17
00:02:01,683 --> 00:02:05,643
sembilan puluh unsur kimia
telah mencipta segalanya.

18
00:02:08,163 --> 00:02:10,723
Dikitar dan disusun semula tanpa henti

19
00:02:11,723 --> 00:02:15,203
sepanjang seluruh sejarah alam semesta.

20
00:02:18,283 --> 00:02:19,523
Sekarang,

21
00:02:21,683 --> 00:02:23,483
menggunakan unsur yang sama,

22
00:02:24,803 --> 00:02:27,443
setiap penyu baharu
memulakan kitaran hidup…

23
00:02:34,003 --> 00:02:37,643
yang mencerminkan kehidupan bintang.

24
00:03:05,883 --> 00:03:12,843
KEUNSURAN

25
00:03:18,443 --> 00:03:21,003
Di Terumbu Sawar Besar Australia,

26
00:03:28,723 --> 00:03:31,163
sesuatu yang ajaib telah berlaku.

27
00:03:37,923 --> 00:03:40,323
Selepas 50 hari ditimbus pasir,

28
00:03:41,523 --> 00:03:46,683
unsur kimia dari seluruh kosmos
telah mencipta kehidupan.

29
00:03:49,323 --> 00:03:55,003
Bergabung untuk membentuk
generasi penyu hijau yang seterusnya.

30
00:04:18,443 --> 00:04:22,563
Telur-telur itu sudah kehabisan
sumber unsur yang menghidupkannya.

31
00:04:39,803 --> 00:04:45,203
Hari ini, anak penyu akan menghirup udara
buat kali pertama.

32
00:04:59,123 --> 00:05:03,043
Sementara adik-beradiknya bergegas
untuk menuju ke lautan,

33
00:05:08,643 --> 00:05:09,843
penyu betina kecil…

34
00:05:12,603 --> 00:05:14,443
yang terakhir keluar.

35
00:05:20,163 --> 00:05:22,203
Untuk membesar menjadi dewasa,

36
00:05:23,923 --> 00:05:27,763
ia perlu mengumpul unsur kimia
dari seluruh lautan.

37
00:05:36,803 --> 00:05:38,523
Ia perjalanan yang berbahaya…

38
00:05:41,163 --> 00:05:43,323
dengan ancaman yang berterusan.

39
00:05:50,443 --> 00:05:51,923
Tapi bagi anak penyu,

40
00:05:53,243 --> 00:05:56,403
ia tidak mampu melawan seruan lautan.

41
00:06:09,883 --> 00:06:11,243
Daripada 100 telur,

42
00:06:12,363 --> 00:06:14,923
kadangkala hanya seekor bertahan.

43
00:06:18,723 --> 00:06:20,883
Kadangkala langsung tiada.

44
00:07:13,563 --> 00:07:15,123
Walaupun ia berisiko,

45
00:07:17,283 --> 00:07:21,923
penyu betina kecil itu tahu
bahawa ia perlu berenang di lautan.

46
00:07:59,923 --> 00:08:01,363
Ia nampak jalan selamat…

47
00:08:04,723 --> 00:08:05,963
dan ia ambil peluang.

48
00:08:20,923 --> 00:08:21,763
Hari ini,

49
00:08:24,443 --> 00:08:25,763
ia penyu yang bertuah.

50
00:08:29,123 --> 00:08:34,443
Anak penyu itu tidak berhenti berenang
sehingga ia jauh dari terumbu.

51
00:08:47,123 --> 00:08:51,563
Setelah selamat melepasi pemangsa
yang berkumpul di pinggir laut yang cetek,

52
00:08:52,763 --> 00:08:55,963
ia akan menghilang
dalam kekosongan lautan terbuka…

53
00:09:03,243 --> 00:09:07,643
untuk menghabiskan masa muda memakan atom.

54
00:09:14,283 --> 00:09:20,963
Atom yang berasal
dari seluruh kehidupan kosmos.

55
00:09:27,163 --> 00:09:32,483
Semasa alam semesta kita masih muda.

56
00:09:34,323 --> 00:09:38,923
LETUPAN BESAR

57
00:09:48,043 --> 00:09:53,123
Berkembang daripada kekosongan
kepada segalanya dalam sekelip mata.

58
00:09:56,323 --> 00:09:59,843
Alam semesta kita lahir
semasa Letupan Besar.

59
00:10:07,443 --> 00:10:08,323
Pada mulanya,

60
00:10:09,083 --> 00:10:11,483
ia hanya kabus tebal yang panas.

61
00:10:19,123 --> 00:10:21,523
Tapi apabila ia terus berkembang,

62
00:10:24,403 --> 00:10:26,043
kabus mula menyejuk.

63
00:10:29,443 --> 00:10:32,403
Pada skala terkecil
yang dapat dibayangkan,

64
00:10:33,643 --> 00:10:36,083
sesuatu yang mengejutkan mula berlaku.

65
00:10:42,043 --> 00:10:45,483
Atom pertama terpeluwap keluar dari kabus.

66
00:10:50,163 --> 00:10:52,443
Atom hidrogen.

67
00:10:56,083 --> 00:10:59,643
Unsur pertama dalam alam semesta.

68
00:11:06,683 --> 00:11:07,843
Di lautan,

69
00:11:08,723 --> 00:11:11,963
penyu yang masih muda memburunya.

70
00:11:15,203 --> 00:11:17,523
Ia keluar dari lautan,

71
00:11:17,603 --> 00:11:20,163
untuk mencari makanan di perairan cetek.

72
00:11:24,963 --> 00:11:26,603
Ini Stella.

73
00:11:27,803 --> 00:11:32,563
Salah seekor penyu yang selamat
beransur dari pantai dan menuju ke lautan.

74
00:11:41,523 --> 00:11:44,723
Ia dah melebihi 2,000 kali ganda
berat penetasan

75
00:11:45,883 --> 00:11:47,003
dan membesar dengan cepat.

76
00:11:51,883 --> 00:11:55,403
Memakan makhluk
yang berenang di lautan terbuka.

77
00:11:56,883 --> 00:11:59,923
Ia mengumpul satu unsur,
lebih daripada unsur lain.

78
00:12:08,683 --> 00:12:09,523
Hidrogen.

79
00:12:12,603 --> 00:12:16,843
Ia membentuk lebih daripada separuh atom
dalam makanan yang ia makan.

80
00:12:20,843 --> 00:12:24,523
Unsur paling banyak
dalam semua makhluk hidup.

81
00:12:28,643 --> 00:12:29,723
Termasuk ikan

82
00:12:31,003 --> 00:12:32,243
dan invertebrat.

83
00:12:39,003 --> 00:12:41,363
Anemone dan batu karang.

84
00:12:54,483 --> 00:12:58,603
Atom hidrogen terbentuk
semasa usia muda alam semesta

85
00:12:59,563 --> 00:13:03,243
telah berpindah dari bintang ke planet,

86
00:13:04,363 --> 00:13:05,963
planet kepada haiwan,

87
00:13:08,363 --> 00:13:11,323
dan daripada mangsa kepada pemangsa.

88
00:13:22,123 --> 00:13:23,523
Maksudnya, bagi Stella,

89
00:13:24,323 --> 00:13:27,043
kawasan di sekitar terumbu penuh ancaman.

90
00:13:30,923 --> 00:13:33,963
Yu tenggiri, yang mengejar atom yang sama,

91
00:13:34,043 --> 00:13:37,043
memburu penyu sepanjang usia dewasanya.

92
00:13:45,323 --> 00:13:49,043
Pertahanan utama Stella
ialah perisai yang boleh dipercayai.

93
00:13:52,323 --> 00:13:55,323
Tulangnya mengeras
dengan kalsium dan fosforus.

94
00:14:02,363 --> 00:14:05,363
Unsur yang datang dari detik penting lain…

95
00:14:09,443 --> 00:14:11,323
dalam kehidupan alam semesta.

96
00:14:13,083 --> 00:14:17,483
13.5 BILION TAHUN LALU

97
00:14:21,963 --> 00:14:25,723
Selama 300 juta tahun pertama
selepas Letupan Besar,

98
00:14:28,123 --> 00:14:31,043
tiada planet dan tiada bintang.

99
00:14:34,123 --> 00:14:36,643
Ia zaman gelap alam semesta.

100
00:14:42,403 --> 00:14:44,163
Terlindung dalam kekelaman,

101
00:14:44,683 --> 00:14:48,643
banyak sulur gas hidrogen
menyilangi kosmos.

102
00:14:53,323 --> 00:14:55,603
Kemudian, secara luar biasa,

103
00:14:56,243 --> 00:14:58,723
ia ditarik bersama oleh graviti,

104
00:15:02,443 --> 00:15:04,563
dan lahirlah bintang pertama.

105
00:15:11,163 --> 00:15:13,043
Inilah fajar kosmos.

106
00:15:16,763 --> 00:15:20,923
Saat cahaya itu bersinar.

107
00:15:28,043 --> 00:15:30,723
Jauh di dalam bintang-bintang pertama,

108
00:15:34,923 --> 00:15:37,123
proses yang mengagumkan bermula.

109
00:15:42,843 --> 00:15:46,123
Suhu dan tekanan sangat ekstrem…

110
00:15:48,123 --> 00:15:50,403
sehingga unsur baharu tercipta.

111
00:15:52,563 --> 00:15:56,443
Atom hidrogen bergabung menjadi helium.

112
00:15:58,843 --> 00:16:01,923
Apabila ia bergabung,
ia melepaskan tenaga.

113
00:16:04,563 --> 00:16:09,243
Mencipta tindak balas berantai
yang menghasilkan unsur lebih berat.

114
00:16:12,363 --> 00:16:15,683
Termasuk unsur yang penting
untuk kehidupan.

115
00:16:17,683 --> 00:16:21,403
Tiga atom helium bergabung menjadi karbon.

116
00:16:26,843 --> 00:16:29,523
Unsur asas semua makhluk hidup.

117
00:16:31,803 --> 00:16:34,603
Karbon dan helium menghasilkan oksigen.

118
00:16:36,083 --> 00:16:37,443
Udara pernafasan kita.

119
00:16:39,723 --> 00:16:42,923
Atom oksigen bergabung menjadi fosforus.

120
00:16:44,963 --> 00:16:47,203
Kemudian silikon dan kalsium.

121
00:16:50,243 --> 00:16:52,843
Unsur yang membentuk semua makhluk hidup

122
00:16:54,363 --> 00:16:58,843
telah tercipta dalam jantung
bintang-bintang pertama.

123
00:17:31,043 --> 00:17:31,923
Bagi Stella,

124
00:17:33,163 --> 00:17:35,083
sesetengah unsur sangat penting,

125
00:17:38,643 --> 00:17:41,123
ia sanggup mengembara untuk mencarinya.

126
00:17:47,283 --> 00:17:49,043
SELAT TORRES

127
00:17:49,123 --> 00:17:51,563
300 KILOMETER DARI RUMAH

128
00:17:51,643 --> 00:17:56,043
Air laut yang hangat dan cetek
antara Australia dan Papua New Guinea

129
00:17:57,403 --> 00:17:59,843
merupakan syurga rumput laut yang indah.

130
00:18:04,243 --> 00:18:06,723
Kawasan rumput di lautan.

131
00:18:16,163 --> 00:18:22,003
Stella mengembara sampai sini
untuk mendapat kandungan ajaib rumput ini.

132
00:18:32,603 --> 00:18:34,043
Apabila ia tumbuh,

133
00:18:34,123 --> 00:18:37,243
rumput laut menyerap unsur
dari angkasa lepas

134
00:18:37,963 --> 00:18:40,723
yang terjatuh di dasar lautan.

135
00:18:43,923 --> 00:18:48,083
Fron bertunas yang kaya
dengan kalsium dan fosforus

136
00:18:49,803 --> 00:18:53,323
memberi Stella mineral yang ia perlu

137
00:18:55,123 --> 00:18:58,363
untuk membina dan menjaga
cangkerang perlindungannya.

138
00:19:01,923 --> 00:19:06,043
Mengeraskan perisai
untuk berdepan cabaran yang mendatang.

139
00:19:14,443 --> 00:19:17,003
Stella akan menghabiskan masa remaja

140
00:19:17,723 --> 00:19:19,243
mengembara di lautan

141
00:19:20,963 --> 00:19:24,283
mencari atom yang lahir di dalam bintang.

142
00:19:33,283 --> 00:19:35,123
Perjalanan menuju kematangan…

143
00:19:37,363 --> 00:19:40,843
selari dengan kisah alam semesta kita.

144
00:19:45,283 --> 00:19:48,963
Tiga bilion tahun selepas Letupan Besar,

145
00:19:53,923 --> 00:19:56,723
alam semesta mencapai usia matang.

146
00:20:02,683 --> 00:20:08,483
Ia memasuki fasa sangat aktif
dalam pembentukan bintang.

147
00:20:12,243 --> 00:20:13,283
Saat ia membesar,

148
00:20:14,003 --> 00:20:17,323
bintang bergabung
menjadi galaksi yang luas.

149
00:20:20,123 --> 00:20:21,843
Macam Bima Sakti kita.

150
00:20:25,043 --> 00:20:26,923
Dalam galaksi itu,

151
00:20:28,203 --> 00:20:30,883
unsur kimia
yang dihasilkan setiap bintang,

152
00:20:34,563 --> 00:20:41,003
berubah menjadi planet dan bulan.

153
00:20:49,963 --> 00:20:51,523
Selepas berbilion tahun,

154
00:20:53,363 --> 00:20:58,923
unsur kimia menjadi matang,
menjadi Bumi yang kita kenal hari ini.

155
00:21:07,563 --> 00:21:09,323
VANUATU

156
00:21:09,403 --> 00:21:13,363
2000 KILOMETER DARI RUMAH

157
00:21:23,123 --> 00:21:25,843
Stella telah membesar sepenuhnya.

158
00:21:29,923 --> 00:21:31,443
Lebih satu meter panjang,

159
00:21:32,323 --> 00:21:35,643
ia memiliki cangkerang tebal
yang diliputi alga hijau.

160
00:21:39,283 --> 00:21:42,563
Penyamaran yang ideal
semasa berenang di terumbu karang.

161
00:21:46,643 --> 00:21:49,163
Ia sebati dengan lautan.

162
00:21:55,843 --> 00:21:57,483
Atom dari bintang…

163
00:21:59,363 --> 00:22:02,643
bergabung dengan hidupan di laut.

164
00:22:11,043 --> 00:22:13,163
Satu contoh kehidupan di Bumi…

165
00:22:15,323 --> 00:22:18,363
yang terbentuk indah daripada kosmos.

166
00:22:35,763 --> 00:22:39,163
Stella dah bersedia
untuk peringkat hidup seterusnya.

167
00:22:43,723 --> 00:22:47,043
Ia bakal menjadi ibu.

168
00:22:50,243 --> 00:22:51,363
Di dalam badannya,

169
00:22:54,003 --> 00:22:56,523
ia membawa sangkak yang berisi 100 telur.

170
00:22:58,323 --> 00:23:01,123
Sangkak pertama dalam hidupnya.

171
00:23:03,723 --> 00:23:07,683
Muatan debu bintang yang berharga baginya.

172
00:23:15,803 --> 00:23:17,163
Di seluruh terumbu,

173
00:23:18,403 --> 00:23:20,763
atom bergabung menjadi hidupan baru.

174
00:23:25,523 --> 00:23:30,203
Mencipta salah satu ekosistem terkaya
di Bumi.

175
00:23:35,963 --> 00:23:37,683
Tapi planet kita…

176
00:23:41,363 --> 00:23:42,723
berbeza.

177
00:23:45,003 --> 00:23:47,163
Di planet lain dalam sistem suria,

178
00:23:47,243 --> 00:23:49,203
unsur yang sama

179
00:23:49,283 --> 00:23:54,043
telah mencipta dunia yang kurang sesuai
untuk menampung kehidupan.

180
00:23:58,523 --> 00:23:59,883
UTARID

181
00:23:59,963 --> 00:24:01,603
Paling dekat dengan Matahari,

182
00:24:02,123 --> 00:24:05,043
Utarid kaya dengan karbon.

183
00:24:07,923 --> 00:24:09,723
Ia tidak mencipta hidupan.

184
00:24:10,243 --> 00:24:11,523
430 DARJAH CELSIUS

185
00:24:11,603 --> 00:24:13,843
Karbon itu terbakar menjadi kerak.

186
00:24:16,203 --> 00:24:19,963
Dunia yang hangus
disebabkan cahaya bintang.

187
00:24:22,563 --> 00:24:26,483
Jauh di hujung sistem suria,

188
00:24:26,563 --> 00:24:28,603
suhu takat beku Neptun

189
00:24:29,523 --> 00:24:33,563
menyebabkan karbon dan hidrogen
membentuk awan metana.

190
00:24:36,723 --> 00:24:40,923
Gas melemaskan
yang buat ia berwarna biru terang.

191
00:24:46,683 --> 00:24:48,003
Di Marikh,

192
00:24:49,163 --> 00:24:52,163
planet yang mengandungi bahan
yang sama dengan Bumi,

193
00:24:54,363 --> 00:24:56,923
kekurangan atmosfera yang kaya oksigen

194
00:24:57,563 --> 00:25:00,923
bermaksud makhluk kompleks
tidak boleh hidup di sini.

195
00:25:07,843 --> 00:25:12,123
Hanya keadaan di Bumi sesuai.

196
00:25:18,363 --> 00:25:19,363
Tapi di sini,

197
00:25:20,163 --> 00:25:22,323
persaingan untuk unsur sengit.

198
00:25:24,243 --> 00:25:25,083
Ancaman…

199
00:25:27,603 --> 00:25:29,083
tidak pernah jauh.

200
00:25:44,923 --> 00:25:48,443
Nasib baik, Stella mahir menyorok.

201
00:26:29,883 --> 00:26:31,683
Ia selamat buat masa sekarang,

202
00:26:34,363 --> 00:26:37,363
Stella berdepan cabaran terbesar
dalam hidupnya.

203
00:26:39,563 --> 00:26:42,323
Untuk kembali ke Terumbu Sawar Besar,

204
00:26:43,923 --> 00:26:45,883
iaitu pulau tempat kelahirannya,

205
00:26:49,523 --> 00:26:51,923
untuk bertelur di dalam pasir.

206
00:26:58,923 --> 00:27:01,483
Sudah seumur hidup ia mengembara di laut,

207
00:27:02,243 --> 00:27:05,643
bermakna ia dah mengembara
sejauh 2,000 kilometer.

208
00:27:09,883 --> 00:27:12,043
Cara Stella mencari jalan pulang

209
00:27:12,123 --> 00:27:14,803
merupakan satu keajaiban alam semula jadi.

210
00:27:21,443 --> 00:27:22,803
Jauh di dalam Bumi,

211
00:27:23,643 --> 00:27:26,643
teras planet kita menjana medan magnet…

212
00:27:28,883 --> 00:27:33,923
yang memberi setiap tempat
di permukaannya tanda magnet yang unik.

213
00:27:37,603 --> 00:27:39,163
Apabila ia menetas,

214
00:27:39,243 --> 00:27:43,563
tanda pulaunya tertera dalam otak Stella.

215
00:27:46,243 --> 00:27:48,243
Untuk mencari jalan pulang,

216
00:27:48,323 --> 00:27:51,643
ia bergantung pada satu unsur kimia.

217
00:27:53,803 --> 00:27:56,923
Unsur yang menghubungkan Stella
dengan teras planet.

218
00:28:00,443 --> 00:28:05,123
Unsur yang hanya tercipta
apabila bintang mati.

219
00:28:10,723 --> 00:28:12,763
Di bahagian galaksi berdekatan,

220
00:28:13,763 --> 00:28:15,723
dua setengah juta tahun lalu,

221
00:28:16,763 --> 00:28:20,563
perubahan dramatik berlaku
dalam teras bintang raksasa.

222
00:28:25,323 --> 00:28:29,403
Sepanjang hidupnya,
ia mendapat tenaga pelakuran nuklear.

223
00:28:35,923 --> 00:28:37,243
Tenaga yang dilepaskan

224
00:28:39,083 --> 00:28:41,483
menghasilkan unsur yang lebih berat.

225
00:28:45,243 --> 00:28:47,803
Sehingga teras menjadi sangat panas,

226
00:28:48,683 --> 00:28:49,923
ia mula menghasilkan

227
00:28:51,683 --> 00:28:52,523
ferum,

228
00:28:55,403 --> 00:28:58,243
yang menyebabkan perubahan asas berlaku.

229
00:29:03,123 --> 00:29:06,083
Penghasilan ferum tidak melepaskan tenaga.

230
00:29:08,163 --> 00:29:09,203
Ia memakan tenaga.

231
00:29:15,923 --> 00:29:18,403
Semakin banyak logam itu dihasilkan,

232
00:29:19,283 --> 00:29:22,883
ia merebak di seluruh teras
ibarat penyakit.

233
00:29:27,203 --> 00:29:29,203
Menghabiskan haba bintang.

234
00:29:33,923 --> 00:29:35,003
Menyerang bintang.

235
00:29:46,323 --> 00:29:48,803
Ia kehabisan sumber haba
untuk terus hidup.

236
00:29:52,883 --> 00:29:54,443
Oleh itu,

237
00:29:57,523 --> 00:29:59,723
bintang itu musnah.

238
00:30:11,643 --> 00:30:16,243
Letupan yang terhasil bersinar
dengan kecerahan 10 bilion matahari.

239
00:30:22,043 --> 00:30:27,123
Supernova yang menyebarkan debu
yang kaya ferum di seluruh galaksi.

240
00:30:35,163 --> 00:30:38,163
Sehingga sampai planet kita.

241
00:30:43,203 --> 00:30:44,323
Sampai sekarang,

242
00:30:45,323 --> 00:30:50,323
100 tan debu bintang masuk
atmosfera Bumi setiap hari.

243
00:30:53,123 --> 00:30:56,843
Debu daripada pembentukan sistem suria.

244
00:31:00,643 --> 00:31:04,523
Debu yang datang dari supernova yang jauh.

245
00:31:08,443 --> 00:31:13,643
Hubungan terus planet kita dengan bintang.

246
00:31:19,723 --> 00:31:22,003
Ferum dalam debu ini

247
00:31:22,563 --> 00:31:25,443
yang membantu Stella mencari jalan pulang.

248
00:31:33,563 --> 00:31:35,243
Jauh di dalam otak Stella…

249
00:31:38,323 --> 00:31:43,643
sel khas mengandungi kristal magnetit.

250
00:31:44,563 --> 00:31:48,803
Mineral yang kaya ferum
yang selari dengan medan magnet Bumi.

251
00:31:52,803 --> 00:31:53,723
Kompas,

252
00:31:55,603 --> 00:31:57,723
membawa ia ke arah yang benar.

253
00:32:05,483 --> 00:32:11,723
Membantu Stella untuk mencari
cap magnetik yang unik milik rumahnya.

254
00:32:19,523 --> 00:32:22,723
Elemen yang terbentuk dalam supernova…

255
00:32:30,403 --> 00:32:34,323
akan membawa ia merentasi laut
yang kosong sejauh berkilometer.

256
00:32:48,643 --> 00:32:49,963
Kembali ke pulau…

257
00:32:53,843 --> 00:32:55,523
tempat ia lahir.

258
00:33:08,163 --> 00:33:12,083
Terdapat makhluk lain yang memiliki
keupayaan pandu tuju magnetik.

259
00:33:14,723 --> 00:33:16,523
Termasuk yu tenggiri.

260
00:33:19,643 --> 00:33:22,323
Ia membawa yu pulang ke pulau yang sama.

261
00:33:26,603 --> 00:33:28,963
Selama beberapa bulan setiap tahun,

262
00:33:29,043 --> 00:33:32,643
beribu penyu betina datang untuk bertelur.

263
00:33:34,643 --> 00:33:37,923
Ia perhimpunan terbesar penyu hijau

264
00:33:38,003 --> 00:33:40,003
di serata planet.

265
00:33:45,643 --> 00:33:47,443
Apabila ia menghampiri pantai,

266
00:33:49,123 --> 00:33:50,363
ia diserang.

267
00:34:03,843 --> 00:34:06,203
Stella perlu menunggu masa yang tepat…

268
00:34:08,883 --> 00:34:10,243
untuk mencari jalan

269
00:34:12,203 --> 00:34:14,123
untuk mengelak serangan hebat.

270
00:34:32,123 --> 00:34:33,843
Apabila ancaman berlalu,

271
00:34:37,483 --> 00:34:39,123
ia berenang ke darat.

272
00:34:52,323 --> 00:34:53,923
Selepas perjalanan epik,

273
00:34:57,123 --> 00:34:59,283
Stella muncul di daratan.

274
00:35:00,883 --> 00:35:03,483
Kali terakhir di sini,
ia hanya anak penyu.

275
00:35:28,083 --> 00:35:30,963
Unsur yang ia kumpul selama seumur hidup…

276
00:35:36,643 --> 00:35:39,203
telah selamat ditimbus di dalam pasir.

277
00:35:45,283 --> 00:35:47,003
Misi Stella telah selesai,

278
00:35:47,563 --> 00:35:49,283
dan ia kembali ke lautan…

279
00:35:52,923 --> 00:35:56,643
untuk mula mengumpul debu bintang lagi.

280
00:36:00,523 --> 00:36:01,843
Kitaran hidup Stella

281
00:36:03,683 --> 00:36:06,563
mencerminkan kitaran paling hebat.

282
00:36:08,483 --> 00:36:11,963
Kehidupan dan kematian bintang.

283
00:36:22,523 --> 00:36:25,643
Jauh di seberang galaksi,

284
00:36:27,043 --> 00:36:29,723
abu banyak supernova

285
00:36:29,803 --> 00:36:34,523
telah bergabung
untuk membentuk nebula gergasi.

286
00:36:41,323 --> 00:36:44,523
Awan debu bintang
selama puluhan tahun cahaya.

287
00:36:48,163 --> 00:36:52,643
Di dalamnya, terdapat tempat
untuk generasi bintang seterusnya

288
00:36:53,883 --> 00:36:55,323
mula terbentuk.

289
00:37:06,843 --> 00:37:08,603
Digelar cakera planet proto.

290
00:37:10,443 --> 00:37:12,923
Ibarat telur kosmos yang banyak.

291
00:37:15,043 --> 00:37:17,723
Setiap satu lebih besar
daripada sistem suria.

292
00:37:23,763 --> 00:37:26,683
Dalam cangkerang terkandung gas terion,

293
00:37:28,603 --> 00:37:31,523
kuasa graviti yang menarik debu bintang.

294
00:37:38,923 --> 00:37:42,443
Debu bintang dalam telur Stella…

295
00:37:45,483 --> 00:37:47,603
mula terbentuk.

296
00:37:56,243 --> 00:38:01,843
Unsur yang ia kumpul mula berubah…

297
00:38:08,323 --> 00:38:11,843
menjadi sesuatu yang macam makhluk kecil.

298
00:38:24,323 --> 00:38:25,883
Dalam cakera planet proto,

299
00:38:27,883 --> 00:38:30,283
gas macam hidrogen dan helium…

300
00:38:33,163 --> 00:38:35,723
memberi makan bintang embrionik.

301
00:38:44,923 --> 00:38:46,723
Dulu ia embrio…

302
00:38:49,123 --> 00:38:51,123
kini ia penyu kecil

303
00:38:55,243 --> 00:38:58,923
dengan cangkerang, kaki sirip
dan muncung penyu.

304
00:39:02,923 --> 00:39:04,723
Unsur dibentuk semula…

305
00:39:08,123 --> 00:39:10,323
untuk kehidupan di laut.

306
00:39:15,203 --> 00:39:16,563
Dalam cakera planet proto,

307
00:39:17,043 --> 00:39:20,243
perkembangan bintang baru hampir lengkap.

308
00:39:21,523 --> 00:39:24,843
Dilahirkan semula
daripada abu generasi sebelum ini,

309
00:39:26,123 --> 00:39:30,123
cahayanya mendedahkan sekeluarga planet
yang membesar di dalam orbit.

310
00:39:34,243 --> 00:39:35,363
Dunia baharu.

311
00:39:36,283 --> 00:39:40,323
Mungkin, kemungkinan baru untuk kehidupan.

312
00:39:48,323 --> 00:39:49,963
Di bawah timbunan pasir,

313
00:39:51,283 --> 00:39:52,803
debu bintang yang sama.

314
00:39:54,123 --> 00:39:58,843
Waris kepada banyak generasi
bintang dan penyu…

315
00:40:00,923 --> 00:40:03,243
akan memulakan perjalanan lain.

316
00:40:08,203 --> 00:40:09,603
Setiap kehidupan baru

317
00:40:11,123 --> 00:40:15,443
berhubung secara langsung
dengan asal usul alam semesta.

318
00:40:20,883 --> 00:40:26,243
Setiap kisah baharu yang bermula
di penghujung kisah lama.

319
00:40:34,923 --> 00:40:38,923
Kisah alam semesta kita bersambung

320
00:40:40,723 --> 00:40:43,083
dengan sumber Bumi yang paling berharga,

321
00:40:46,323 --> 00:40:47,163
air.

322
00:40:48,963 --> 00:40:52,843
Sekawan gajah
dalam misi bahaya untuk mencari air.

323
00:40:57,043 --> 00:40:59,403
Perjalanan yang luar biasa

324
00:41:01,723 --> 00:41:06,483
macam perjalanan air yang merentas
keluasan angkasa untuk ke planet kita.

325
00:41:10,683 --> 00:41:13,883
Tapi mengapa Bumi
satu-satunya dunia dalam sistem suria

326
00:41:14,883 --> 00:41:17,283
yang permukaannya dilitupi air cecair?

327
00:41:18,643 --> 00:41:22,003
Kenapa air sangat penting untuk kehidupan?

328
00:42:06,843 --> 00:42:11,203
Terjemahan sari kata oleh
Zarifah Kamarulhisham