1
00:00:08,843 --> 00:00:12,803
ISANG DOCUMENTARY SERIES MULA SA NETFLIX

2
00:00:14,243 --> 00:00:17,643
Bawat taon, sa loob lang ng ilang buwan,

3
00:00:19,283 --> 00:00:23,203
umaagos ang sariwang tubig
mula sa Okavango Delta.

4
00:00:27,723 --> 00:00:29,443
Nililikha ang perpektong tahanan…

5
00:00:31,403 --> 00:00:33,883
para sa maliit na pamilya ng mga elepante.

6
00:00:38,043 --> 00:00:41,883
At palaruan para sa mga batang supling,

7
00:00:44,563 --> 00:00:45,643
si Bosigo…

8
00:00:47,723 --> 00:00:50,803
at ang sanggol niyang pinsan, si Metsi.

9
00:00:59,483 --> 00:01:03,123
Simula pa lamang ng pagmamahal

10
00:01:03,203 --> 00:01:05,403
nina Bosigo at Metsi sa tubig.

11
00:01:09,043 --> 00:01:10,363
Pero mula ngayon,

12
00:01:11,243 --> 00:01:13,763
dito na iikot ang buhay nila.

13
00:01:16,003 --> 00:01:19,043
Ang mahalagang molecule na ito…

14
00:01:21,443 --> 00:01:22,763
na inihatid sa Earth…

15
00:01:25,443 --> 00:01:29,683
ng mahuhusay na puwersang
kumikilos sa ating universe.

16
00:01:36,243 --> 00:01:38,563
Binago nito ang planetang ito…

17
00:01:41,803 --> 00:01:43,283
tungo sa isang kanlungan…

18
00:01:48,643 --> 00:01:49,603
ng buhay.

19
00:02:11,683 --> 00:02:18,683
MUNDO NG TUBIG

20
00:02:26,243 --> 00:02:27,763
Tag-init na.

21
00:02:30,403 --> 00:02:34,243
Wala na ang dating paraiso.

22
00:02:37,403 --> 00:02:39,883
Ang sariwang tubig na umaagos sa delta…

23
00:02:42,843 --> 00:02:45,083
ay ilang buwan lang tumatagal.

24
00:02:46,763 --> 00:02:48,843
At nauubos na ang mga tubigan.

25
00:02:50,563 --> 00:02:51,403
Nang mabilis.

26
00:02:58,563 --> 00:03:00,363
Isa lang ang ibig sabihin nito

27
00:03:00,443 --> 00:03:03,683
para sa libu-libong
elepanteng nakatira dito.

28
00:03:06,283 --> 00:03:08,123
Oras nang umusad.

29
00:03:22,003 --> 00:03:26,443
Ito lang ang kilalang tahanan
nina Metsi at Bosigo.

30
00:03:28,763 --> 00:03:32,323
Pero sa loob ng ilang linggo,
mawawala na ang lahat ng tubig.

31
00:03:36,203 --> 00:03:40,043
Kaya kailangan nilang umalis
kasama ng buong pamilya.

32
00:03:41,203 --> 00:03:43,163
Isang kawan ng mga babae,

33
00:03:43,243 --> 00:03:46,243
magkakapatid, tita, at magpipinsan.

34
00:03:48,123 --> 00:03:49,923
Pinamumunuan ng kanilang lola,

35
00:03:50,803 --> 00:03:53,563
ang dakilang ina, si Pula.

36
00:03:58,403 --> 00:04:02,483
Susuong sila sa paglalakbay
kasama ng libu-libo pang pamilya.

37
00:04:05,203 --> 00:04:06,443
Papunta sa disyerto.

38
00:04:10,323 --> 00:04:11,683
Para maghanap ng tubig.

39
00:04:18,883 --> 00:04:20,523
Para sa susunod na walong buwan,

40
00:04:20,603 --> 00:04:24,883
magpapalipat-lipat sila ng tubigan,

41
00:04:27,363 --> 00:04:30,203
at tatahakin ang landas ng mga elepante

42
00:04:31,243 --> 00:04:33,963
gamit ang kaalaman ng dakilang si Pula,

43
00:04:35,363 --> 00:04:37,683
na ipinamana sa kanya
ng maraming henerasyong nauna.

44
00:04:40,523 --> 00:04:43,083
Manganganib sila dahil sa lakaran.

45
00:04:45,123 --> 00:04:48,723
At kakailanganin nila ang pandama nila

46
00:04:49,363 --> 00:04:51,083
para malampasan ang panganib.

47
00:04:55,683 --> 00:04:58,203
Hindi nila pinipiling maglakbay.

48
00:05:04,683 --> 00:05:07,123
Mamamatay sila kung walang tubig.

49
00:05:11,363 --> 00:05:13,923
Kahit sa asul an planeta natin,

50
00:05:14,003 --> 00:05:17,003
bihira na ang sariwang tubig.

51
00:05:20,203 --> 00:05:23,723
At kung maghahanap tayo lampas
sa dalampasigan ng ating planeta,

52
00:05:25,523 --> 00:05:27,043
mas bihira pa ito.

53
00:05:30,363 --> 00:05:32,923
Kahit ang pinakatuyot na disyerto sa Earth

54
00:05:33,683 --> 00:05:38,123
ay 'di maikukumpara
sa ibang parte ng ating solar system.

55
00:05:41,603 --> 00:05:44,123
Sa mas malalamig na parte sa malayo,

56
00:05:50,403 --> 00:05:52,763
ang tanging tubig ay yelo.

57
00:05:56,923 --> 00:05:59,363
Tulad ng mga nagyeyelong buwan ng Saturn,

58
00:06:01,683 --> 00:06:03,643
kung saan may bukal ng yelong

59
00:06:05,123 --> 00:06:07,523
pumupulandit sa kalawakan.

60
00:06:14,563 --> 00:06:17,843
Mas malapit sa Araw, sa Mars

61
00:06:18,763 --> 00:06:21,883
ay nililipad ng matitinding
solar winds ang tubig.

62
00:06:32,683 --> 00:06:34,283
At sa Venus,

63
00:06:34,363 --> 00:06:36,083
kumukulo't natutuyo lang ito.

64
00:06:45,603 --> 00:06:48,363
Iisa lang ang mundong alam nating

65
00:06:48,443 --> 00:06:51,843
may biyaya ng likidong tubig sa ibabaw.

66
00:06:57,163 --> 00:06:59,123
Isang mapusyaw na asul na tuldok.

67
00:07:00,963 --> 00:07:02,043
Ang ating tahanan.

68
00:07:08,203 --> 00:07:10,003
Sa kinaroroonan natin ngayon,

69
00:07:10,843 --> 00:07:13,243
itinutulak ng tubig ang isang pamilya

70
00:07:13,323 --> 00:07:15,323
na maglakbay para mabuhay.

71
00:07:24,643 --> 00:07:27,203
Isang buwan pa lang
matapos umalis sa delta,

72
00:07:27,963 --> 00:07:30,763
pailan-ilang putikan na lang ang natitira.

73
00:07:34,883 --> 00:07:38,443
At paunti nang paunti at mas lumalayo ito

74
00:07:38,963 --> 00:07:40,403
araw-araw.

75
00:07:43,883 --> 00:07:48,523
Ginagamit ni Pula ang matalas na memorya
upang dalhin ang pamilya sa tubigan.

76
00:07:55,083 --> 00:07:57,163
Naaalala niya ang mismong ruta,

77
00:07:57,923 --> 00:07:59,923
kahit ilang dekada na ang lumipas.

78
00:08:03,643 --> 00:08:06,003
Mahaba na ang inilakad nila ngayong araw,

79
00:08:06,523 --> 00:08:09,683
at desperado na silang lahat na makainom.

80
00:08:13,843 --> 00:08:18,043
Pero ganu'n din ang sandaan
at tatlumpung libong elepanteng

81
00:08:18,123 --> 00:08:19,643
nakatira sa Botswana.

82
00:08:31,323 --> 00:08:34,843
Dinala ng tagtuyot ang mga kawan
mula sa napakalayo…

83
00:08:39,883 --> 00:08:42,043
patungo sa tubigang ito.

84
00:08:52,203 --> 00:08:56,403
Lahat ay nag-aagawan
sa parehong papaunting kayamanan.

85
00:09:15,163 --> 00:09:19,283
Tinuturuan ng matatanda ang mga bata
ng mga diskarte para mabuhay,

86
00:09:20,563 --> 00:09:23,963
tulad ng paanong maghahanap
sa putikan ng sariwang tubig.

87
00:09:29,283 --> 00:09:34,043
At kung paano gagamitin ang maputik
na tubig bilang panlaban sa init ng araw.

88
00:09:36,923 --> 00:09:40,883
Sakto ang kulubot nilang balat
para mag-ipon ng tubig at magpalamig.

89
00:09:49,523 --> 00:09:53,123
Pero natututo rin sina Metsi at Bosigo…

90
00:09:56,163 --> 00:09:58,483
na hindi lang inumin ang putikan.

91
00:10:00,123 --> 00:10:01,683
Palaruan din ang mga ito.

92
00:10:15,043 --> 00:10:17,003
Sa dami ng nauuhaw na elepante,

93
00:10:17,523 --> 00:10:19,763
nasaid na ang tubigan.

94
00:10:26,163 --> 00:10:28,403
Kailangang tumuloy ng pamilya ni Pula,

95
00:10:31,883 --> 00:10:34,203
at subukang umabot sa susunod na tubigan

96
00:10:34,803 --> 00:10:37,483
bago pa iyong matuyo sa init ng araw.

97
00:10:40,763 --> 00:10:44,123
Ang labanang ito
sa pagitan ng araw at natutuyong earth

98
00:10:44,203 --> 00:10:47,723
ay nangyayari na simula noong
ipanganak ang ating mundo.

99
00:10:52,083 --> 00:10:56,043
Noong hindi pa asul
ang planeta nating asul.

100
00:11:04,203 --> 00:11:07,163
Apat at kalahating
bilyong taon na ang nakalilipas,

101
00:11:12,643 --> 00:11:15,203
sanggol pa lang ang Earth.

102
00:11:16,683 --> 00:11:18,963
Isang bola ng nagbabagang bato.

103
00:11:23,483 --> 00:11:27,403
Na nakatadhanang matuyo bilang mundo.

104
00:11:31,483 --> 00:11:36,203
Pero milyun-milyong kilometro ang layo
sa pinakamalamig na parte ng solar system,

105
00:11:41,083 --> 00:11:43,003
namumuo ang mga kristal ng tubig

106
00:11:43,723 --> 00:11:46,803
sa ibabaw ng mga dust particle.

107
00:11:54,523 --> 00:11:55,803
Paglipas ng panahon,

108
00:11:55,883 --> 00:11:59,363
dumidikit
ang mga butil ng dust sa mga asteroid.

109
00:12:01,563 --> 00:12:03,963
Milyun-milyon sila.

110
00:12:06,123 --> 00:12:09,643
Ito ang naging asteroid belt.

111
00:12:11,283 --> 00:12:14,483
Isang malawak na kalat-kalat
na nagyeyelong bato.

112
00:12:17,683 --> 00:12:21,923
Ngunit nagkalat sila sa buong kalawakan,
malayo sa Earth.

113
00:12:25,883 --> 00:12:27,723
Mabuti na lang,

114
00:12:28,443 --> 00:12:30,203
may higanteng kumikilos.

115
00:12:34,763 --> 00:12:39,043
JUPITER
4.5 BILYONG TAON ANG NAKALIPAS

116
00:12:39,123 --> 00:12:40,203
Ang batang Jupiter.

117
00:12:41,203 --> 00:12:43,163
Isang halimaw na planeta.

118
00:12:48,123 --> 00:12:51,163
Dahan-dahan itong hinihila
ng mga puwersa sa magulong

119
00:12:51,683 --> 00:12:55,563
panloob na bahagi
ng solar system tungo sa araw.

120
00:13:00,803 --> 00:13:03,923
Isang landas ng paglipad
kung saan bumangga ito

121
00:13:04,803 --> 00:13:06,483
sa asteroid belt.

122
00:13:22,123 --> 00:13:24,603
Sa pagbangga nito sa mga asteroid,

123
00:13:28,523 --> 00:13:31,803
pinatalsik ng malakas
na gravitational force nito

124
00:13:31,883 --> 00:13:34,043
ang mga bato.

125
00:13:41,923 --> 00:13:46,203
Pero nagmula sa kaguluhan
at pagkawasak na ito

126
00:13:46,283 --> 00:13:49,083
ang pinakamalaking regalo ng kalawakan.

127
00:13:55,163 --> 00:13:57,643
Tumalsik ang mga nagyeyelong bato

128
00:13:58,163 --> 00:14:00,763
na puno ng tubig sa Earth.

129
00:14:06,403 --> 00:14:11,403
At inilapit pa nang isang hakbang
ang pangako ng buhay.

130
00:14:15,763 --> 00:14:17,323
Sa loob ng bilyun-bilyong taon,

131
00:14:17,403 --> 00:14:21,523
inihabi ang mga asteroid
sa tela ng Earth habang nabubuo ito.

132
00:14:25,723 --> 00:14:29,283
Dahil naipit
sa kaguluhang dala ng Jupiter,

133
00:14:30,963 --> 00:14:34,163
at dinala ng mga asteroid
sa kailaliman ng Earth,

134
00:14:35,843 --> 00:14:39,963
hindi naging madali ang paglalakbay
ng molecules ng tubig papunta rito.

135
00:14:42,803 --> 00:14:45,403
At malayo pa
ang kinailangan nilang lakbayin.

136
00:14:46,363 --> 00:14:49,363
Milyun-milyong taong nakulong,

137
00:14:50,243 --> 00:14:52,683
sa tunaw na ubod ng Earth,

138
00:14:55,683 --> 00:14:57,683
habang naghihintay ulit ng himala…

139
00:15:00,643 --> 00:15:02,123
na magpapalaya sa kanila.

140
00:15:12,083 --> 00:15:16,003
Ngayon, karamihan ng tubig
ng Earth ay nasa ilalim pa rin ng lupa.

141
00:15:23,923 --> 00:15:26,483
Kaya may likas na kakayahan

142
00:15:26,563 --> 00:15:29,003
ang mga elepante para hanapin 'yun.

143
00:15:39,443 --> 00:15:42,003
Kahit ang mga maputik na lawa ay tuyo na.

144
00:15:43,283 --> 00:15:46,163
Ganap nang naging tagtuyot ang panahon.

145
00:15:49,603 --> 00:15:51,923
Pero may superpower si Pula.

146
00:15:54,243 --> 00:15:55,763
Ang mahusay niyang trompa

147
00:15:57,283 --> 00:15:59,923
na puno ng milyun-milyong sense receptor,

148
00:16:02,043 --> 00:16:04,883
ay nakakaamoy ng tubig
kahit ilang kilometro ang layo,

149
00:16:09,083 --> 00:16:12,923
at natutukoy ang pinagmumulan nito
sa ilalim ng lupa.

150
00:16:23,763 --> 00:16:25,523
Pero kailangang hukayin.

151
00:16:33,923 --> 00:16:35,843
Hindi mahilig maghukay si Metsi.

152
00:16:40,883 --> 00:16:43,123
Pero likas kay Bosigo 'yun.

153
00:16:51,563 --> 00:16:54,723
At pinainom na si Metsi.

154
00:17:00,403 --> 00:17:02,683
Hindi tatagal ang ilang higop na ito.

155
00:17:07,323 --> 00:17:10,283
Pero kung nanatiling nakakulong
sa Earth ang tubig,

156
00:17:11,563 --> 00:17:13,283
wala sanang maiinom.

157
00:17:17,843 --> 00:17:19,723
Wala sanang elepante.

158
00:17:23,243 --> 00:17:25,323
Wala sanang buhay.

159
00:17:37,843 --> 00:17:41,203
Matapos ihatid ng mga asteroid ang tubig,

160
00:17:41,283 --> 00:17:43,523
at nilamon ito ng Earth,

161
00:17:45,683 --> 00:17:48,323
nakulong iyon sa mga bato
bilang mga kristal

162
00:17:50,243 --> 00:17:52,043
na nasa kailaliman ng planeta.

163
00:17:57,603 --> 00:18:00,443
Nanatili iyong nakabaon
nang milyun-milyong taon,

164
00:18:01,203 --> 00:18:04,403
sa ilalim ng isang malawak
na karagatan ng magma.

165
00:18:12,963 --> 00:18:17,923
Hanggang dahan-dahan, lumamig ang Earth.

166
00:18:21,403 --> 00:18:25,923
At tumigas ang ibabaw nito
bilang makapal na crust.

167
00:18:29,723 --> 00:18:34,043
Tapos, sa wakas,
tumagos na ang kumukulong loob.

168
00:18:43,763 --> 00:18:45,683
Nagpasabog ang malalaking bulkan

169
00:18:47,123 --> 00:18:50,923
ng gas at vapor
nang ilang kilometro paitaas.

170
00:18:58,763 --> 00:19:01,563
Sa wakas, pinakawalan na

171
00:19:03,083 --> 00:19:04,643
ang mga molecule ng vapor.

172
00:19:11,123 --> 00:19:13,843
At binuo nila ang unang ulap.

173
00:19:18,523 --> 00:19:21,723
Lumaki sa loob ng milyun-milyong taon,

174
00:19:21,803 --> 00:19:23,443
at napuno ng tubig.

175
00:19:28,363 --> 00:19:31,603
Hanggang bumagsak
nang sakto lang ang temperatura…

176
00:19:38,963 --> 00:19:41,523
para sa pinakaunang patak ng ulan…

177
00:19:46,963 --> 00:19:50,603
na nabuo at nalaglag.

178
00:20:08,843 --> 00:20:11,043
Ang sumunod ay delubyong…

179
00:20:16,283 --> 00:20:18,683
tumagal nang libu-libong taon.

180
00:20:30,083 --> 00:20:32,123
Naging ilog ang mga lusak.

181
00:20:41,563 --> 00:20:45,803
Naging dagat ang mga lawa.

182
00:20:53,523 --> 00:20:57,603
At binaha ng malalaking karagatan
ang ibabaw ng Earth.

183
00:21:15,963 --> 00:21:20,163
At dito, binigyang-daan ng tubig
ang isang mahiwagang bagay.

184
00:21:25,363 --> 00:21:26,883
Ang unang buhay.

185
00:21:31,123 --> 00:21:33,723
Sa mga unang selyulang ito

186
00:21:35,043 --> 00:21:38,083
nagmula ang lahat ng buhay na nilalang.

187
00:21:40,683 --> 00:21:44,003
Tubig ang pundamental na sangkap

188
00:21:44,083 --> 00:21:48,043
ng bawat selyula
ng bawat nilalang sa Earth.

189
00:21:57,403 --> 00:21:58,483
At ngayon,

190
00:22:01,363 --> 00:22:06,323
dala-dala pa rin ng kawan
ang sinaunang tubig na ito.

191
00:22:18,083 --> 00:22:20,563
Dinadala nito ang mga nutrisyon at oxygen.

192
00:22:30,243 --> 00:22:32,043
Pinatitibok nito ang puso.

193
00:22:38,963 --> 00:22:41,203
At nag-uudyok sa bawat hininga.

194
00:22:46,683 --> 00:22:49,283
Nagkaroon ng buhay dahil sa tubig.

195
00:22:51,043 --> 00:22:55,003
Kaya walang mabubuhay kung wala ito.

196
00:23:01,963 --> 00:23:05,523
Sa Botswana, lumalala ang tagtuyot.

197
00:23:11,123 --> 00:23:13,923
Nasusunog ang mundo ng mga elepante.

198
00:23:22,643 --> 00:23:25,563
Matatakasan ng kawan
ang nasusunog na gubat

199
00:23:29,083 --> 00:23:31,283
pero susuong ito sa panibagong banta.

200
00:23:37,603 --> 00:23:40,363
Lahat ay nagdurusa sa tagtuyot na ito…

201
00:23:43,723 --> 00:23:46,203
dahil sa uhaw at gutom.

202
00:23:52,643 --> 00:23:57,003
At para sa mga leon, matutugunan
ng mga sanggol na elepante ang pareho.

203
00:24:14,243 --> 00:24:17,363
Palilibutan ng matatanda
sina Metsi at Bosigo.

204
00:24:24,763 --> 00:24:27,083
Sapat na 'yun para mapigilan ang banta.

205
00:24:30,723 --> 00:24:32,923
Pero matiyaga ang mga leon.

206
00:24:36,923 --> 00:24:40,603
At kinailangan pa ring tumawid
ng kawan sa malupit na disyerto…

207
00:24:42,643 --> 00:24:44,323
bago ang susunod na tubigan.

208
00:24:48,563 --> 00:24:50,723
Kailangan nila ng tubig.

209
00:24:53,803 --> 00:24:56,083
At ibinibigay 'yun ng Earth

210
00:24:57,763 --> 00:25:00,163
sa 'di inaasahang lugar.

211
00:25:05,363 --> 00:25:08,043
Ang puno ng acacia ay senyales ng pag-asa.

212
00:25:13,923 --> 00:25:16,843
At kanlungan ng lahat ng klaseng nilalang.

213
00:25:24,923 --> 00:25:28,363
Higit na mas malalim
ang naaabot ng mga ugat nito

214
00:25:28,443 --> 00:25:30,563
kaysa sa kayang hukayin ng elepante.

215
00:25:41,283 --> 00:25:43,403
Dinadala ang tubig sa mga sanga…

216
00:25:47,403 --> 00:25:48,563
at mga dahon nito.

217
00:26:01,043 --> 00:26:04,523
At sapat lang na tubig 'yun
para makapagpatuloy sila.

218
00:26:08,323 --> 00:26:10,883
Na napakahalaga lalo na
para sa nanay ni Metsi,

219
00:26:12,763 --> 00:26:14,363
na nagpapasuso pa ng anak.

220
00:26:18,363 --> 00:26:21,843
Pero higit pa ito sa lokal na tubigan.

221
00:26:25,403 --> 00:26:28,723
Ito ang mahalagang ugnayan
sa walang katapusang siklo ng tubig.

222
00:26:32,763 --> 00:26:36,843
Iniuugnay ng puno ng acacia
ang lupa at langit.

223
00:26:43,643 --> 00:26:46,203
Naglalabas ito ng oxygen
at vapor sa hangin.

224
00:26:55,043 --> 00:26:59,363
Binubusog ang mga ulap
at pinaiikot ang tubig sa buong planeta.

225
00:27:07,443 --> 00:27:12,443
Mula nang madiligan ng ulan
ang mga pinakaunang sibol…

226
00:27:16,363 --> 00:27:18,883
at binigyan ng buhay ang unang puno,

227
00:27:24,163 --> 00:27:27,763
naging posible nang mabuhay
sa planeta dahil sa mga halaman.

228
00:27:35,323 --> 00:27:40,083
Binigyan nito ng buhay
ang dating patay na bola ng bato.

229
00:27:45,923 --> 00:27:48,803
Pero posible ring bawiin

230
00:27:50,363 --> 00:27:52,803
ang mga regalo ng ating universe.

231
00:28:01,323 --> 00:28:02,803
Noong unang panahon,

232
00:28:04,123 --> 00:28:05,723
may isa pang planeta

233
00:28:06,723 --> 00:28:09,643
na nabalot ng likidong tubig.

234
00:28:12,723 --> 00:28:17,323
MARS
3.5 BILYONG TAON ANG NAKALIPAS

235
00:28:18,123 --> 00:28:20,643
Isang mundo ng tubig, kagaya ng sa atin.

236
00:28:25,763 --> 00:28:28,683
Parehong mga puwersa
na nagbigay ng tubig sa Earth

237
00:28:29,483 --> 00:28:32,043
ang nagbigay rin sa Mars.

238
00:28:35,243 --> 00:28:37,483
May atmosphere,

239
00:28:37,563 --> 00:28:38,963
kaya namuo ang mga ulap.

240
00:28:40,523 --> 00:28:41,523
Pumatak ang ulan.

241
00:28:43,043 --> 00:28:44,483
Umagos ang mga ilog.

242
00:28:48,843 --> 00:28:52,203
At binalot ng karagatan ang palibot.

243
00:28:57,283 --> 00:29:00,003
Isang mundo ng posibilidad.

244
00:29:00,083 --> 00:29:02,363
May potensyal para sa buhay.

245
00:29:06,643 --> 00:29:08,123
Pero hindi ito tumagal.

246
00:29:13,763 --> 00:29:16,203
Dahil sa 'di kalayuan

247
00:29:16,283 --> 00:29:19,563
ay ang nagbabagang nuklear na impyerno.

248
00:29:21,083 --> 00:29:22,083
Ang ating Araw.

249
00:29:24,163 --> 00:29:26,483
Naglalabas ito ng mataas na enerhiya

250
00:29:26,563 --> 00:29:29,843
na lubhang makapangyarihan at nakamamatay,

251
00:29:32,523 --> 00:29:34,723
na kaya nitong sumira ng mga planeta.

252
00:29:43,643 --> 00:29:47,883
Dumadaloy ang solar wind na ito
sa kalawakan…

253
00:29:52,363 --> 00:29:55,683
sa bilis na 400 kilometro kada segundo.

254
00:30:00,523 --> 00:30:03,203
At tumagos ito sa atmosphere ng Mars,

255
00:30:04,683 --> 00:30:06,843
at pinaghiwalay ang molecules ng tubig.

256
00:30:15,083 --> 00:30:16,563
Paunti-unti,

257
00:30:16,643 --> 00:30:18,483
sa loob ng milyun-milyong taon,

258
00:30:19,643 --> 00:30:24,523
sinira ng galit ng Araw
ang proteksyon ng planeta.

259
00:30:29,723 --> 00:30:31,803
Hanggang matuyo ang karagatan nito,

260
00:30:37,683 --> 00:30:41,083
at napunta na sa kalawakan ang tubig nito.

261
00:30:48,643 --> 00:30:50,763
Ang Mars ay naging malungkot

262
00:30:51,283 --> 00:30:54,203
at nagyeyelong anino ng nakaraan nito.

263
00:31:03,403 --> 00:31:05,963
Na nilamon ng mga alikabok.

264
00:31:12,563 --> 00:31:14,643
Permanente nang nawala

265
00:31:16,403 --> 00:31:18,843
ang anumang tsansa ng kumplikadong buhay.

266
00:31:27,603 --> 00:31:29,883
Pwedeng ito rin ang naging kwento natin.

267
00:31:44,403 --> 00:31:46,683
Pero sa kung anong paraan, sa Earth,

268
00:31:47,603 --> 00:31:51,603
nakahanap ng paraan
ang tubig at buhay para manatili.

269
00:32:06,363 --> 00:32:08,003
Sa Botswana,

270
00:32:08,083 --> 00:32:11,123
makalipas ang 200 araw
sa ilalim ng nagbabagang araw,

271
00:32:12,883 --> 00:32:15,043
walang mahanap na tubig.

272
00:32:23,723 --> 00:32:27,643
Lumilikha ng buhawi ng alikabok
ang matitinding hangin.

273
00:32:45,363 --> 00:32:49,483
At kapansin-pansin
ang paghihirap ng mga elepante.

274
00:33:02,963 --> 00:33:06,843
Sa araw, madalas na napoprotektahan
ng mga magulang ang mga anak.

275
00:33:18,283 --> 00:33:19,843
Pero pagsapit ng gabi,

276
00:33:25,523 --> 00:33:26,963
iba na ang kalagayan.

277
00:33:37,563 --> 00:33:40,443
Eksperto sa panggugulo
at panlilito ang mga leon.

278
00:33:53,483 --> 00:33:55,923
Pinipili nila ang pinakamahinang target.

279
00:34:00,843 --> 00:34:02,523
Kumikilos bilang isang pack.

280
00:34:08,243 --> 00:34:10,323
Hanggang sa wala nang matatakbuhan.

281
00:34:27,283 --> 00:34:29,643
Kung wala ang proteksyon ng buong kawan,

282
00:34:31,003 --> 00:34:33,523
matatalo ng mga leon ang biktima.

283
00:34:36,923 --> 00:34:40,643
Ang tagtuyot at walang katapusang
paghahanap ng pagkain at tubig

284
00:34:41,483 --> 00:34:44,923
ay naningil na kay Bosigo.

285
00:34:55,083 --> 00:34:58,403
Malalim ang nabubuong
ugnayang emosyonal ng mga elepante.

286
00:35:09,963 --> 00:35:13,163
Ipinagluluksa ng buong pamilya
ang pagkawala ni Bosigo.

287
00:35:30,523 --> 00:35:33,323
Nagtitipon ang buong kawan
para damayan si Metsi,

288
00:35:34,723 --> 00:35:37,003
na pinakamalungkot sa lahat.

289
00:35:48,523 --> 00:35:52,523
Taun-taong nangyayari
ang walang katapusang laban para mabuhay.

290
00:35:54,323 --> 00:35:55,763
Sa buong Okavango,

291
00:35:58,043 --> 00:35:59,323
sa buong planeta,

292
00:36:02,003 --> 00:36:03,083
at lampas pa.

293
00:36:07,123 --> 00:36:09,603
Pero sa labanang ito para mabuhay,

294
00:36:10,483 --> 00:36:12,203
talagang masuwerte ang Earth,

295
00:36:14,043 --> 00:36:17,043
dahil sa lihim na tagapangalaga nito.

296
00:36:24,403 --> 00:36:25,643
Sa pinakailalim nito,

297
00:36:28,563 --> 00:36:31,323
ang nagbabagang ubod ng planeta

298
00:36:31,403 --> 00:36:33,963
na patuloy na nasusunog,

299
00:36:37,883 --> 00:36:40,323
ay lumilikha ng malakas na magnetic field

300
00:36:41,963 --> 00:36:44,403
na umaabot nang
65,000 kilometro papunta sa Araw

301
00:36:46,203 --> 00:36:50,723
mula sa puso ng planeta.

302
00:36:52,643 --> 00:36:55,923
Isang mahalagang puwersang
nagpoprotekta sa Earth.

303
00:36:58,363 --> 00:37:01,083
Mula sa parehong
nakamamatay na solar winds

304
00:37:02,123 --> 00:37:04,323
na siya ring umubos sa tubig ng Mars.

305
00:37:10,523 --> 00:37:13,963
Tinatalo sila bago pa sila
tumama sa atmosphere natin.

306
00:37:26,563 --> 00:37:29,123
Pinoprotektahan
ang mahalagang tubig natin.

307
00:37:30,563 --> 00:37:34,203
Niyayakap nang mahigpit ang bawat patak.

308
00:37:41,083 --> 00:37:42,363
Kaya naiiba sa lahat

309
00:37:42,443 --> 00:37:46,483
ang ating mapusyaw
na asul na tuldok.

310
00:37:49,563 --> 00:37:52,963
Isang lugar kung saan umuusbong ang buhay.

311
00:37:57,003 --> 00:37:59,403
Binibigyan ng ginhawa ang mga elepante.

312
00:38:01,643 --> 00:38:04,923
Tinitiyak na taun-taong babalik ang ulan.

313
00:38:09,723 --> 00:38:14,043
Sa malayo, namumuo na ang mga ulap.

314
00:38:29,243 --> 00:38:33,843
Naririnig ng mga elepante
ang napakahinang kulog

315
00:38:33,923 --> 00:38:36,723
mula sa layong 240 kilometro.

316
00:38:43,443 --> 00:38:47,923
At sinasabi nito sa kanilang
oras nang bumalik sa Okavango.

317
00:38:56,643 --> 00:38:58,483
Mula sa mataas na Angola,

318
00:39:00,243 --> 00:39:03,123
sumusuot na ang tubig papunta sa Botswana.

319
00:39:12,043 --> 00:39:14,323
Para muling buhayin ang delta…

320
00:39:22,683 --> 00:39:24,763
sa halik ng buhay.

321
00:39:34,523 --> 00:39:37,843
Bawat hakbang na papalapit ang kawan
sa kanilang tahanan…

322
00:39:40,803 --> 00:39:45,323
ay pagpapatuloy
ng mas malaking paglalakbay sa kalawakan.

323
00:39:51,683 --> 00:39:53,923
Mula sa maliliit na molecule

324
00:39:54,603 --> 00:39:57,323
na nakikisakay sa alikabok
lampas ng Jupiter,

325
00:40:03,043 --> 00:40:05,843
hanggang sa pagkabuhay
sa nakamamamatay na init noon.

326
00:40:13,723 --> 00:40:16,203
Ikinulong sa ubod ng planeta,

327
00:40:18,243 --> 00:40:23,123
tapos pinakawalan para itanim
ang punla ng buhay.

328
00:40:27,403 --> 00:40:31,323
May kwentong kamangha-mangha
ang bawat patak ng tubig.

329
00:40:34,683 --> 00:40:39,163
Bawat molecule ay ugnayan
sa pagitan ng 'di napuputol na kadena,

330
00:40:40,483 --> 00:40:43,443
at umiikid nang libu-libong taon.

331
00:40:46,523 --> 00:40:47,843
Sa hangin,

332
00:40:50,883 --> 00:40:51,843
dagat,

333
00:40:55,723 --> 00:40:56,603
mga bato,

334
00:41:04,843 --> 00:41:06,003
at elepante.

335
00:41:11,723 --> 00:41:16,083
Makalipas ang walong buwan
at daan-daang kilometro,

336
00:41:17,763 --> 00:41:19,563
sa wakas ay narating na

337
00:41:19,643 --> 00:41:24,563
nina Metsi at pamilya
ang panubigan ng delta.

338
00:41:38,083 --> 00:41:41,083
Oras na para uminom…

339
00:41:43,923 --> 00:41:45,123
at maglaro.

340
00:41:47,403 --> 00:41:49,563
At uminom ulit.

341
00:41:59,603 --> 00:42:02,083
At ipakita sa pinakabagong kapamilya…

342
00:42:06,403 --> 00:42:09,243
kung paano kumikilos sa delta.

343
00:42:22,403 --> 00:42:25,403
Sina Metsi at ang sanggol na pinsan niya

344
00:42:25,483 --> 00:42:28,283
ang pinakabata sa mahabang linya

345
00:42:28,363 --> 00:42:31,403
na mga nakinabang sa mahiwagang pagdating

346
00:42:32,843 --> 00:42:34,163
ng tubig sa planetang ito.

347
00:42:44,523 --> 00:42:47,643
Habambuhay silang mauugnay sa universe

348
00:42:48,843 --> 00:42:52,323
na nagbigay sa planeta natin
ng mahiwagang sangkap na ito.

349
00:42:54,083 --> 00:42:56,643
At binigyan tayo ng kakayahang

350
00:42:56,723 --> 00:42:59,803
ipreserba at pagyamanin ito.

351
00:43:10,883 --> 00:43:14,563
Susunod, magtatapos
ang kwento ng ating universe

352
00:43:16,323 --> 00:43:19,163
sa puwersang nagbibigkis

353
00:43:19,243 --> 00:43:22,203
sa lahat ng nakita natin.

354
00:43:23,603 --> 00:43:26,363
Ang pinakamahusay
na iskultor ng kalawakan,

355
00:43:27,003 --> 00:43:27,843
ang gravity.

356
00:43:29,203 --> 00:43:32,603
Isang puwersa ng paghila
na bumuo sa planeta natin.

357
00:43:35,603 --> 00:43:39,283
At pagsasamahin natin
ang dalawang penguin sa southern pole.

358
00:43:41,083 --> 00:43:44,163
Pero kailan pa nakaapekto ang gravity?

359
00:43:45,723 --> 00:43:50,123
Paano ito lumilikha
ng kaayusan at kaguluhan?

360
00:43:52,963 --> 00:43:57,683
At bakit ginagawa nitong perpekto
ang ating planeta para sa buhay…

361
00:43:59,963 --> 00:44:00,963
at pag-ibig?

362
00:44:32,163 --> 00:44:37,163
Ang pagsasalin ng subtitle ay ginawa ni
Ivee Tanedo