1 00:00:06,382 --> 00:00:09,552 NETFLIX — FILM DOKUMENTALNY 2 00:00:10,053 --> 00:00:15,349 DLACZEGO STALE ODCZUWAM LĘK? 3 00:00:15,892 --> 00:00:18,478 PODOBNE PYTANIA: CO BRAĆ NA STANY LĘKOWE? 4 00:00:18,561 --> 00:00:21,189 UCIEC Z PUŁAPKI LĘKU 5 00:00:21,272 --> 00:00:23,566 UCIEC Z PUŁAPKI LĘKU 6 00:00:23,983 --> 00:00:26,110 MILLENIALISI, POKOLENIE PEŁNE LĘKU 7 00:00:26,527 --> 00:00:28,404 TECHNOLOGIA A STANY LĘKOWE 8 00:00:28,488 --> 00:00:30,823 CZY TELEFON WYWOŁUJE LĘKI LUB DEPRESJĘ? 9 00:00:30,907 --> 00:00:33,159 JAK LECI? CZY WCIĄŻ… 10 00:00:33,242 --> 00:00:34,744 WIZYTA U DENTYSTY 11 00:00:34,827 --> 00:00:35,787 NAKARM KOTA 12 00:00:35,870 --> 00:00:37,205 WYNIKI WYBORÓW 13 00:00:37,288 --> 00:00:39,499 MASZ WŁĄCZONE POWIADOMIENIA? 14 00:00:39,582 --> 00:00:41,417 SPOTKANIE O 15.00 15 00:00:41,501 --> 00:00:43,669 Jak radzić sobie ze stresem? 16 00:00:43,753 --> 00:00:46,881 Jest tabletka, która sobie z nim poradzi. 17 00:00:46,964 --> 00:00:51,427 Jak dokładnie działa? Obniża napięcie milionów osób. 18 00:00:51,511 --> 00:00:55,431 Zawsze mam przy sobie Xanax. Nawet teraz. 19 00:00:55,515 --> 00:00:59,435 Wiedziałem, że mam go przy sobie. Coś, co naprawdę działa. 20 00:00:59,519 --> 00:01:04,607 Najszybsze rozwiązanie na stres i problemy ze snem 21 00:01:04,690 --> 00:01:06,609 to ta tabletka. Pomoże spać. 22 00:01:06,692 --> 00:01:08,653 Uspokoi nas. I tyle. 23 00:01:08,736 --> 00:01:11,030 Wielki wzrost sprzedaży Xanaxu. 24 00:01:11,114 --> 00:01:13,908 W ciągu 20 lat liczba recept znacznie wzrosła. 25 00:01:13,991 --> 00:01:16,702 Przyjmuje go co ósmy Amerykanin. 26 00:01:16,786 --> 00:01:18,621 To sporo recept. 27 00:01:18,704 --> 00:01:21,207 Xanax zawsze był popularny. 28 00:01:21,290 --> 00:01:22,708 Można spytać znajomego, 29 00:01:22,792 --> 00:01:25,211 czy ma Xanax lub zna kogoś, kto go ma. 30 00:01:25,294 --> 00:01:28,881 Staliśmy się bardziej lękowi czy świadomi? 31 00:01:28,965 --> 00:01:31,759 A może to leki są bardziej dostępne? 32 00:01:31,843 --> 00:01:36,931 Lęk to alarm, że dzieje się coś złego. 33 00:01:37,014 --> 00:01:40,059 Nasze mózgi i ciała nie mają przerwy. 34 00:01:40,143 --> 00:01:42,687 Pracujemy cały czas. 35 00:01:43,271 --> 00:01:46,065 Idealne rozwiązanie to połowa tabletki. 36 00:01:46,149 --> 00:01:50,570 To zapewnia mi stan, z jakim żyją inni ludzie. 37 00:01:50,653 --> 00:01:52,530 Chwila, czas na Xanax. 38 00:01:52,613 --> 00:01:54,198 MOJE TABLETKI 39 00:01:54,282 --> 00:01:57,285 Tabletka to proste rozwiązanie, 40 00:01:57,368 --> 00:02:01,706 które jest bardzo silnie promowane. 41 00:02:01,789 --> 00:02:05,585 Lekarze ostrzegają, że jest niebezpieczny i uzależnia. 42 00:02:05,668 --> 00:02:07,879 Po pierwszej dawce zrozumiałam, 43 00:02:07,962 --> 00:02:11,591 czemu ludzie się od niego uzależniają. 44 00:02:13,342 --> 00:02:15,720 Wiedziałam, że muszę uważać. 45 00:02:15,803 --> 00:02:17,430 Wiedząc to, co wiem teraz, 46 00:02:17,513 --> 00:02:20,808 nie zrealizowałbym tej pierwszej recepty. 47 00:02:21,392 --> 00:02:22,268 Nigdy. 48 00:02:22,351 --> 00:02:25,271 Idzie się do lekarza i oczekuje się pomocy. 49 00:02:25,354 --> 00:02:28,107 Ale jeśli nasza problemy nas nie przerażają, 50 00:02:28,191 --> 00:02:29,650 to rozwiązania już mogą. 51 00:02:29,734 --> 00:02:31,611 Utknęliśmy w miejscu. 52 00:02:31,694 --> 00:02:33,321 Naprawiamy coś zepsutego, 53 00:02:33,404 --> 00:02:36,032 zamiast się przeciw temu uodpornić. 54 00:02:41,579 --> 00:02:43,289 PROFESORKA TERAPII UZALEŻNIEŃ 55 00:02:43,372 --> 00:02:49,462 Współcześnie spora część życia dzieje się w naszych głowach. 56 00:02:49,545 --> 00:02:53,841 Niemal całe nasze życie odbywa się 57 00:02:53,925 --> 00:02:56,719 w tej przestrzeni między naszymi uszami. 58 00:02:56,802 --> 00:03:01,057 Nie uciekamy przed tygrysami. Poniekąd byłoby to dużo łatwiejsze. 59 00:03:01,140 --> 00:03:04,685 Co było głównym środkiem transportu 2000 lat temu? 60 00:03:04,769 --> 00:03:08,648 Stach przed tym, że jakieś zwierzę odgryzie ci nogę. 61 00:03:08,731 --> 00:03:10,066 To był świetny napęd. 62 00:03:10,149 --> 00:03:12,276 - Strach? - Zdecydowanie. 63 00:03:12,360 --> 00:03:13,736 Tak to wyglądało. 64 00:03:13,819 --> 00:03:16,989 Lęk wywołuje w nas podobną reakcję do strachu. 65 00:03:17,073 --> 00:03:18,282 PROFESOR PSYCHOLOGII 66 00:03:19,200 --> 00:03:22,912 Mózgi ludzi i większości naczelnych, ssaków, 67 00:03:22,995 --> 00:03:27,041 a nawet gadów mają ośrodek strachu, ciało migdałowate. 68 00:03:27,541 --> 00:03:31,712 Człowiek posiada dwa symetryczne. Kształtem przypominają migdały. 69 00:03:31,796 --> 00:03:32,630 PSYCHIATRA 70 00:03:33,422 --> 00:03:38,427 Ciało migdałowate aktywuje się, gdy mamy powód do nerwów lub lęku. 71 00:03:38,511 --> 00:03:40,346 To reakcja „walka/ucieczka”. 72 00:03:40,429 --> 00:03:44,308 Układ współczulny przygotowuje nas do działania. 73 00:03:44,392 --> 00:03:47,144 Krew pulsuje, serce wali jak szalone, 74 00:03:47,228 --> 00:03:48,938 mięśnie się napinają. 75 00:03:49,021 --> 00:03:52,149 Lęk to forma uwalniania energii. 76 00:03:52,900 --> 00:03:57,571 Odpowiednio skierowana energia może być bardzo pozytywna. 77 00:03:57,655 --> 00:04:01,659 Motywuje nas to do osiągania celów. 78 00:04:03,035 --> 00:04:07,665 Stajemy się bystrzejsi, bardziej skupieni, ambitniejsi oraz optymistyczni, 79 00:04:08,165 --> 00:04:12,503 jeśli posiadamy w sobie odpowiednią ilość lęku. 80 00:04:12,586 --> 00:04:18,551 Na zaburzenia lękowe cierpią osoby, 81 00:04:18,634 --> 00:04:23,723 na które przypływ adrenaliny działa paraliżująco. 82 00:04:24,223 --> 00:04:28,477 Kognitywnie, fizycznie lub na oba te sposoby. 83 00:04:28,561 --> 00:04:34,066 Gdy dostaję ataku paniki, zalewa mnie fala gorąca. 84 00:04:34,150 --> 00:04:38,112 Niemal jakby powietrze napierało na mnie 85 00:04:38,195 --> 00:04:40,906 niczym gorący, ciężki koc. 86 00:04:40,990 --> 00:04:42,867 Serce wali jak szalone. 87 00:04:42,950 --> 00:04:48,456 Oddech przyspiesza, czuję uścisk w piersi. 88 00:04:48,539 --> 00:04:54,628 Czuję, że muszę więcej oddychać, by zapewnić sobie dość tlenu. 89 00:04:54,712 --> 00:04:56,964 Nie mogę złapać oddechu. 90 00:04:57,048 --> 00:04:59,133 Źrenice się rozszerzają. Pocę się. 91 00:04:59,216 --> 00:05:01,886 Krew odpływa z brzucha do kończyn 92 00:05:01,969 --> 00:05:05,014 i często myślę: „Boli mnie brzuch. 93 00:05:05,097 --> 00:05:07,266 Co się dzieje? Zachoruję?”. 94 00:05:07,350 --> 00:05:11,812 Zaczynam napinać wszystkie mięśnie. 95 00:05:11,896 --> 00:05:14,398 Racjonalność podpowiada, że to absurd, 96 00:05:14,482 --> 00:05:17,735 ale nie da się wtedy myśleć logicznie. 97 00:05:17,818 --> 00:05:18,652 NADNERCZA 98 00:05:18,736 --> 00:05:23,407 W ciele zachodzi wiele zmian, nawet na poziomie molekularnym. 99 00:05:23,491 --> 00:05:25,117 To wymiar fizyczny. 100 00:05:25,201 --> 00:05:29,372 Jest też wymiar psychiczny. Poczucie strachu. 101 00:05:29,455 --> 00:05:30,998 Ta silna obawa. 102 00:05:31,082 --> 00:05:37,505 Strach. Wtedy brałam Xanax i po kilku minutach 103 00:05:37,588 --> 00:05:39,465 znów czułam się normalnie. 104 00:05:39,548 --> 00:05:43,386 Wszystko ustępowało, jak za dotknięciem różdżki, 105 00:05:43,469 --> 00:05:45,846 dlatego czułem, że to magiczny eliksir. 106 00:05:45,930 --> 00:05:48,265 Najpierw poczułam to fizycznie, 107 00:05:48,349 --> 00:05:52,561 mogłam rozluźnić swoje mięśnie, 108 00:05:52,645 --> 00:05:55,481 rozluźnić ręce, uspokoić oddech. 109 00:05:55,564 --> 00:06:00,736 Przestawałam odczuwać tak intensywne napięcie 110 00:06:00,820 --> 00:06:04,073 i mogłam skupić się na odzyskaniu równowagi. 111 00:06:04,156 --> 00:06:06,742 Nigdy nie czułam czegoś takiego. 112 00:06:11,872 --> 00:06:15,042 Potrafiłam sobie odpuścić. 113 00:06:15,126 --> 00:06:18,462 Pozbyć się całego stresu i zmartwień. 114 00:06:18,546 --> 00:06:21,549 Cały ciężar znikał. 115 00:06:23,050 --> 00:06:27,054 Nie wiem, czy braliście Xanax, ale to świetna sprawa. 116 00:06:27,638 --> 00:06:29,640 Co za cicha owacja. 117 00:06:30,850 --> 00:06:35,396 Żadnych wiwatów. Jedynie zblazowane: „Tak!”. 118 00:06:35,479 --> 00:06:39,817 Benzodiazepiny to grupa leków. Pod jaką nazwą je znamy? 119 00:06:40,484 --> 00:06:42,445 Valium. Xanax. 120 00:06:42,945 --> 00:06:47,450 Klonopin. Ativan. Jeden z pierwszych to Librium. 121 00:06:47,533 --> 00:06:50,453 Wszystkie działają podobnie. 122 00:06:50,536 --> 00:06:51,495 PSYCHOFARMACEUTA 123 00:06:51,579 --> 00:06:55,416 Benzodiazepiny ułatwiają działanie GABA, neuroprzekaźnika w mózgu. 124 00:06:55,499 --> 00:06:57,626 Działa jak środek uspokajający. 125 00:06:58,586 --> 00:07:02,965 Zmniejsza on komunikację między komórkami mózgowymi. 126 00:07:03,048 --> 00:07:06,594 To uspokaja mózg. Czuje się relaks. 127 00:07:07,970 --> 00:07:12,099 Uspokaja to reakcje walka/ucieczka. 128 00:07:12,183 --> 00:07:15,144 Spowalnia oddech i tętno. 129 00:07:15,227 --> 00:07:18,856 Osłabia wszystkie te czynniki. 130 00:07:19,690 --> 00:07:24,612 Nasze ciało się uspokaja i odczuwamy też spokój emocjonalny. 131 00:07:24,695 --> 00:07:27,823 Moje myśli były klarowniejsze. 132 00:07:27,907 --> 00:07:32,286 Czułem, że stawałem się lepszy. Poniekąd mogło tak być. 133 00:07:35,039 --> 00:07:38,667 Już w drugiej klasie wiedziałem, że jestem nerwowy. 134 00:07:39,418 --> 00:07:43,047 Miałem nerwicę żołądka. Nie lubiłem tego. 135 00:07:43,130 --> 00:07:48,052 W młodości nabawiłem się po matce fobii przed wymiotowaniem. 136 00:07:48,135 --> 00:07:54,308 To dość osobliwa fobia, ale naprawdę nie taka rzadka. 137 00:07:54,391 --> 00:07:58,771 Jako sześciolatek żyłem w ciągłym strachu, 138 00:07:58,854 --> 00:08:03,692 co doprowadziło do fobii przed zarazkami i zatruciem pokarmowym. 139 00:08:03,776 --> 00:08:07,738 Poświęcałem ogromną ilość czasu, 140 00:08:07,821 --> 00:08:11,534 by eliminować to zagrożenie z mojego życia. 141 00:08:11,617 --> 00:08:16,330 W końcu zacząłem dostawać ataków paniki. 142 00:08:17,790 --> 00:08:19,083 Witamy na pokładzie. 143 00:08:19,166 --> 00:08:22,711 Latanie wciąż wywołuje u mnie silny lęk fizyczny. 144 00:08:22,795 --> 00:08:25,673 Znajdźcie najbliższe wyjście. 145 00:08:25,756 --> 00:08:30,344 To samo dotyczy publicznych wystąpień. 146 00:08:30,427 --> 00:08:36,725 Wraz z rozwojem mojej kariery w dziennikarstwie i pisarstwie 147 00:08:36,809 --> 00:08:39,645 musiałem latać i przemawiać coraz częściej. 148 00:08:39,728 --> 00:08:44,650 Po trzydziestce wydałem dwie książki i musiałem występować publicznie. 149 00:08:44,733 --> 00:08:48,779 Nauczyłem się wtedy dobierać idealną dawkę. 150 00:08:48,862 --> 00:08:52,992 Wciąż czułem niepokój, ale nie był to już poziom Cindy Brady. 151 00:08:53,075 --> 00:08:54,493 Gdy lampka się zapali, 152 00:08:54,577 --> 00:08:57,371 będziecie na ekranach całej Ameryki. 153 00:08:57,454 --> 00:09:01,083 Całkiem zastygła, gdy lampka się zapaliła. 154 00:09:02,167 --> 00:09:06,005 W 2014 roku wydałem My Age of Anxiety. 155 00:09:07,172 --> 00:09:10,968 Opisałem swoje problemy z lękiem, licząc, że mi to pomoże. 156 00:09:11,051 --> 00:09:13,887 To byłoby najlepsze zwieńczenie tej książki. 157 00:09:13,971 --> 00:09:16,140 Po pierwsze by mi pomogła, 158 00:09:16,223 --> 00:09:18,976 a po drugie byłaby wielkim hitem, 159 00:09:19,059 --> 00:09:22,646 bo wskazywałaby, jak pozbyć się lęku, 160 00:09:22,730 --> 00:09:26,775 a nie konkludowała, że wciąż muszę z nim żyć. 161 00:09:26,859 --> 00:09:31,655 Wyobraźmy sobie, że każdego dnia odczuwamy lęk. 162 00:09:31,739 --> 00:09:33,991 Scott Stossel walczy z tym całe życie. 163 00:09:34,074 --> 00:09:38,704 Scott Stossel to dziennikarz The Atlantic, absolwent Harvardu 164 00:09:38,787 --> 00:09:40,956 oraz mąż i ojciec dwójki dzieci. 165 00:09:41,040 --> 00:09:45,419 Na krótszą metę książka spowodowała pogorszenie lęku. 166 00:09:45,502 --> 00:09:49,840 Poziom spożycia benzodiazepinów wzrósł. 167 00:09:49,923 --> 00:09:53,344 Jak ty oraz 40 milionów ludzi radzicie sobie z lękiem? 168 00:09:53,427 --> 00:09:58,599 Próbowałem wielu rzeczy, ale przyjmuję leki. 169 00:09:58,682 --> 00:10:00,851 Nie przyznaję się do tego ze wstydu, 170 00:10:00,934 --> 00:10:04,438 ale biorę antydepresanty, benzodiazepiny. 171 00:10:05,648 --> 00:10:08,776 - Jak Xanax? - Tak, leki przeciwlękowe. 172 00:10:08,859 --> 00:10:11,111 Starczy dla wszystkich? 173 00:10:12,112 --> 00:10:14,114 Mam się podzielić? 174 00:10:14,198 --> 00:10:17,534 Pisząc książkę, chciałem dojść do tego, 175 00:10:17,618 --> 00:10:21,747 czy źródło mojego lęku jest genetyczne, 176 00:10:21,830 --> 00:10:25,668 czy to może jakaś trauma z dzieciństwa. 177 00:10:26,460 --> 00:10:31,256 Sporą część temperamentu i sposobu reakcji na świat 178 00:10:31,340 --> 00:10:33,425 przyjmujemy w genach. 179 00:10:34,385 --> 00:10:36,929 Przeprowadzono sporo badań bliźniaków, 180 00:10:37,012 --> 00:10:39,682 w których dowiedziono tę tezę. 181 00:10:40,724 --> 00:10:43,769 Nie jest to jednak jedyny czynnik, 182 00:10:43,852 --> 00:10:46,105 bo wtedy bliźniaki jednojajowe 183 00:10:46,188 --> 00:10:48,607 zawsze miałyby identyczny poziom lęku, 184 00:10:48,691 --> 00:10:50,526 a tak nie jest. 185 00:10:51,026 --> 00:10:53,946 Nasze przeżycia też mają olbrzymie znaczenie. 186 00:11:03,580 --> 00:11:06,792 Teraz pozycja hip-hopowa. Ustaw stopy. 187 00:11:12,172 --> 00:11:16,051 Pierwszą styczność z lękiem miałam jeszcze w szkole. 188 00:11:17,177 --> 00:11:19,430 Często byłam gnębiona. 189 00:11:19,513 --> 00:11:23,100 Do całej podstawówki chodziły trzy czarne osoby. 190 00:11:23,183 --> 00:11:28,689 Byłam jedyną czarną w klasie i spotykał mnie spory rasizm. 191 00:11:28,772 --> 00:11:34,153 Bałam się przerw, bo wtedy było najgorzej. 192 00:11:34,653 --> 00:11:39,616 Dorastałam w skromnym domu na południowej Florydzie. 193 00:11:39,700 --> 00:11:41,535 Rodzice nie mieli wiele. 194 00:11:42,411 --> 00:11:46,707 Po liceum wstąpiłam do wojska, bo chciałam iść na studia. 195 00:11:46,790 --> 00:11:48,876 Musiałam je jakoś opłacić. 196 00:11:48,959 --> 00:11:51,378 Spędziłam 15 miesięcy w Iraku. 197 00:11:51,462 --> 00:11:55,758 Na szczęście moja tura przebiegła dość spokojnie. 198 00:11:55,841 --> 00:12:00,095 Z drugiej strony w wojsku padłam ofiarą napaści seksualnej, 199 00:12:00,179 --> 00:12:05,684 co było powodem wielu problemów po moim odejściu. 200 00:12:05,768 --> 00:12:07,644 Głęboki wdech. Czujesz to? 201 00:12:12,691 --> 00:12:13,650 75? 202 00:12:18,197 --> 00:12:19,490 Prawie. 203 00:12:19,990 --> 00:12:24,119 Po powrocie rozpoczęłam studia w Nowym Jorku. 204 00:12:24,203 --> 00:12:26,330 Wybrałam studia o modzie. 205 00:12:26,413 --> 00:12:31,251 Nie czułam więzi z innymi studentami. Byłam najstarsza. 206 00:12:31,335 --> 00:12:33,754 Przeżyłam dużo więcej. 207 00:12:33,837 --> 00:12:35,923 Nie dogadywaliśmy się. 208 00:12:36,006 --> 00:12:40,677 Zajęcia były dla mnie największym priorytetem, 209 00:12:40,761 --> 00:12:44,890 bo ryzykowałam życiem, by móc na nie uczęszczać. 210 00:12:46,183 --> 00:12:50,521 Do tego mózg zmuszał mnie do konfrontacji z tym, 211 00:12:50,604 --> 00:12:52,606 co spotkało mnie w wojsku. 212 00:12:52,689 --> 00:12:57,110 Wszystko to połączyło się i wtedy zaczęłam brać lek, 213 00:12:57,194 --> 00:13:01,865 który naprawdę pomógł mi w tym kryzysie, 214 00:13:01,949 --> 00:13:04,409 gdy było mi naprawdę ciężko. 215 00:13:12,042 --> 00:13:16,213 Wczoraj przed snem myślałam sobie: „Czego potrzebuję do spokoju?”. 216 00:13:16,296 --> 00:13:17,130 SZCZĘŚLIWY DOM 217 00:13:17,214 --> 00:13:19,216 Potrzebuję pewności. 218 00:13:19,299 --> 00:13:22,135 To zawsze powoduje stres. 219 00:13:22,219 --> 00:13:26,390 Muszę znać przyszłość. Czy wszystko będzie dobrze. 220 00:13:26,473 --> 00:13:30,310 Muszę porozmawiać z lekarzem lub medium. 221 00:13:30,394 --> 00:13:31,979 Muszę wiedzieć. 222 00:13:33,730 --> 00:13:37,401 Dwa tygodnie po wybuchu pandemii straciłam pracę. 223 00:13:37,901 --> 00:13:41,363 Nie wiedziałam, jak opłacę czynsz 224 00:13:41,446 --> 00:13:45,701 i pozostałe rachunki. Nie wiedziałam, co pocznę. 225 00:13:46,326 --> 00:13:49,705 Zamieszkałam z chłopakiem. 226 00:13:50,664 --> 00:13:56,211 Dowiedziałam się, że mnie zdradzał, więc zamieszkałam z mamą. 227 00:13:56,295 --> 00:13:59,548 Nie mogłam wychodzić z domu. Nie pracowałam. 228 00:14:00,048 --> 00:14:01,592 Nie miałam auta. 229 00:14:01,675 --> 00:14:04,303 Rodzice pracowali, więc byłam sama. 230 00:14:04,386 --> 00:14:08,432 Musiałam zdławić ogromny ból, 231 00:14:08,515 --> 00:14:11,768 zwłaszcza że nie chciałam skrzywdzić rodziców. 232 00:14:11,852 --> 00:14:13,687 Bardzo by ich to zraniło. 233 00:14:14,271 --> 00:14:16,565 Wtedy zrozumiałam, że to stan lękowy. 234 00:14:16,648 --> 00:14:21,236 Pamiętam, że nie lubiłam nocy. 235 00:14:21,320 --> 00:14:24,489 Moja znajoma brała Xanax. Pomyślałam: 236 00:14:24,573 --> 00:14:28,785 „Muszę się ogłupić, by móc zasnąć”. 237 00:14:29,536 --> 00:14:31,204 Spytałam o to terapeutkę, 238 00:14:31,288 --> 00:14:35,792 a ona ku mojemu zdziwieniu odparła, że to moja decyzja. 239 00:14:35,876 --> 00:14:37,169 „Jak to?” 240 00:14:37,252 --> 00:14:41,757 Spodziewałam się raczej zapewnienia, 241 00:14:41,840 --> 00:14:46,053 że to jeszcze nie pora na Xanax. 242 00:14:46,136 --> 00:14:50,098 Powiedziała jednak, że możemy to rozważyć. 243 00:14:50,182 --> 00:14:54,186 Poczułam, że teraz muszę podjąć decyzję. 244 00:14:54,269 --> 00:14:58,357 Jak z szybką, którą można stłuc w nagłym przypadku, 245 00:14:58,440 --> 00:15:01,401 ale trzeba to dobrze przemyśleć. 246 00:15:03,904 --> 00:15:09,159 W ostatnich trzech dekadach przepisuje się więcej benzodiazepinów. 247 00:15:09,242 --> 00:15:12,663 Sporo mówią same statystyki osób ze stanami lękowymi. 248 00:15:12,746 --> 00:15:15,040 To jedna trzecia populacji. 249 00:15:15,123 --> 00:15:17,834 To oznacza, że lęk osłabia nas na tyle, 250 00:15:17,918 --> 00:15:23,423 by zdiagnozować zaburzenia lękowe. To ogromny krok. 251 00:15:23,507 --> 00:15:26,385 Chyba masz atak paniki. 252 00:15:26,468 --> 00:15:30,389 Przecież to bujda wymyślona przez agentów celebrytów. 253 00:15:30,472 --> 00:15:33,558 Znam naprawdę dużo gwiazd. 254 00:15:33,642 --> 00:15:35,727 To nie żadna bujda. 255 00:15:35,811 --> 00:15:39,690 Panuje przekonanie, że wszyscy są poukładani, 256 00:15:39,773 --> 00:15:43,694 a tylko nam jest ciężko i mamy kłopoty. 257 00:15:44,403 --> 00:15:46,697 Inni radzą sobie idealnie. 258 00:15:46,780 --> 00:15:47,656 DOBRE WIBRACJE 259 00:15:47,739 --> 00:15:50,450 Co jest z nami nie tak? 260 00:15:50,534 --> 00:15:54,037 To cykl, który czasami wymyka się spod kontroli. 261 00:15:54,121 --> 00:15:56,790 Jedna ze składowych to oczekiwania. 262 00:15:56,873 --> 00:16:00,293 Oczekujemy, że coś stworzymy, 263 00:16:00,377 --> 00:16:03,797 a potem zgarniemy miliony fanów w social mediach. 264 00:16:03,880 --> 00:16:07,551 Media społecznościowe wywołują lęk. Taka jest prawda. 265 00:16:07,634 --> 00:16:11,304 Porównujemy wewnętrzne, szczere doświadczenia 266 00:16:11,388 --> 00:16:14,433 z czyimiś podkolorowanymi doświadczeniami. 267 00:16:14,516 --> 00:16:15,726 Nie da się wygrać. 268 00:16:15,809 --> 00:16:18,186 Mamy wysyp problemów społecznych. 269 00:16:18,270 --> 00:16:20,564 Nie mamy granic między pracą a domem. 270 00:16:20,647 --> 00:16:24,317 Kontakt przez telefon wyparł kontakt wzrokowy. 271 00:16:24,401 --> 00:16:29,531 Żyjąc w głowie, telefonie czy laptopie, tracimy kontakt z ciałem. 272 00:16:29,614 --> 00:16:30,782 Jesteśmy tam. 273 00:16:30,866 --> 00:16:33,201 Nastolatki spotykają się rzadziej. 274 00:16:33,285 --> 00:16:36,204 Oddaliliśmy się od ciał i od siebie nawzajem. 275 00:16:36,288 --> 00:16:38,123 Od natury. 276 00:16:38,206 --> 00:16:41,043 Patrzymy samotnie w nasze telefony. 277 00:16:41,126 --> 00:16:43,879 - I nagle zapada zmierzch. - Tak to wygląda. 278 00:16:43,962 --> 00:16:49,468 Być może psychotropy to sposób, by dostosować się do świata, 279 00:16:49,551 --> 00:16:51,553 który nie jest dla nas. 280 00:16:51,636 --> 00:16:53,221 OGROMNY WYBUCH 281 00:16:53,305 --> 00:16:59,144 Jesteśmy stale stymulowani strasznymi wydarzeniami ze świata. 282 00:16:59,227 --> 00:17:01,688 Czy to początek III wojny światowej? 283 00:17:01,772 --> 00:17:06,151 Dorastałem w czasach, gdy wiadomości były trzy razy dziennie. 284 00:17:06,234 --> 00:17:07,152 DZIEKAN UCZELNI 285 00:17:07,235 --> 00:17:08,612 Broń atomowa… 286 00:17:08,695 --> 00:17:12,240 Teraz trwają one całą dobę. 287 00:17:12,324 --> 00:17:16,161 Wiadomości są niczym szum w tle. 288 00:17:16,244 --> 00:17:17,788 „Eko-lęk”. 289 00:17:17,871 --> 00:17:19,498 Epidemia samotności. 290 00:17:19,581 --> 00:17:21,374 Zespół stresu przedwyborczego. 291 00:17:21,458 --> 00:17:24,377 Wielu Amerykanów odczuwa stres. 292 00:17:24,461 --> 00:17:26,338 Pójdę do sypialni po Xanax. 293 00:17:26,421 --> 00:17:27,672 Weź mi sześć sztuk. 294 00:17:27,756 --> 00:17:29,800 - Wezmę całą fiolkę. - Dobra. 295 00:17:30,300 --> 00:17:34,679 Jeszcze przed pandemią byliśmy w kiepskiej kondycji. 296 00:17:34,763 --> 00:17:39,559 Stany lękowe wyprzedziły depresję jako główna diagnoza. 297 00:17:39,643 --> 00:17:41,728 Pandemia pogorszyła sprawę. 298 00:17:41,812 --> 00:17:43,855 Trwa seria załamań nerwowych. 299 00:17:43,939 --> 00:17:47,818 Opieka nad dzieckiem to jedno z większych źródeł stresu. 300 00:17:47,901 --> 00:17:51,446 Potrafiłam tylko wejść do szafy, 301 00:17:51,530 --> 00:17:55,992 uklęknąć i modlić się, bym jakoś to przetrwała. 302 00:17:56,076 --> 00:18:00,831 Grupa matek znalazła niezwykły sposób na nieustanny stres. 303 00:18:00,914 --> 00:18:02,749 Terapia krzykiem pierwotnym. 304 00:18:03,250 --> 00:18:05,377 Naukowcy nie mogą uwierzyć… 305 00:18:05,460 --> 00:18:07,963 Zgromadziło się mnóstwo czynników, 306 00:18:08,046 --> 00:18:10,924 z powodu których możemy odczuwać rekordowy lęk. 307 00:18:11,007 --> 00:18:12,259 POLITYKA I RASIZM 308 00:18:12,342 --> 00:18:13,760 17 OFIAR STRZELANINY 309 00:18:13,844 --> 00:18:15,053 NIE DA SIĘ PRZEŻYĆ 310 00:18:19,015 --> 00:18:23,937 PROBLEMY TECHNICZNE PROSIMY O CIERPLIWOŚĆ 311 00:18:24,020 --> 00:18:28,733 Z chęcią skorzystałbym z okazji i cofnął się w czasie. 312 00:18:28,817 --> 00:18:29,818 PROFESOR HISTORII 313 00:18:29,901 --> 00:18:31,778 Amerykanie pili dużo. 314 00:18:33,405 --> 00:18:39,578 Niezależnie od tego, czy przyjmujemy alkohol, czy lek, 315 00:18:40,453 --> 00:18:45,041 jest to forma leczenia na własną rękę. 316 00:18:45,125 --> 00:18:49,754 Stan, który obecnie nazywamy lękiem, prawdopodobnie towarzyszy nam 317 00:18:49,838 --> 00:18:52,090 od tysięcy lat. 318 00:18:52,174 --> 00:18:54,885 Nazywaliśmy go melancholią, 319 00:18:55,385 --> 00:18:57,804 waporami, dolegliwością angielską, 320 00:18:57,888 --> 00:19:02,475 neurozą, nerwowym temperamentem, załamaniem nerwowym, neurastenią. 321 00:19:02,559 --> 00:19:06,980 Neurastenia to choroba kapitalizmu wieku pozłacanego. 322 00:19:07,480 --> 00:19:11,067 Diagnozowano ją niemal u każdego. 323 00:19:11,151 --> 00:19:16,239 Uważano ją za nową chorobę wynikającą z nowoczesnego życia. 324 00:19:16,781 --> 00:19:19,910 Ludzie przenieśli się do miast, pracowali w fabrykach. 325 00:19:19,993 --> 00:19:23,580 Kobiety zasilały rynek pracy. Zyskiwały niezależność. 326 00:19:23,663 --> 00:19:27,751 Silnik parowy, prasa i przepływ informacji. 327 00:19:27,834 --> 00:19:29,586 Tempo było niesamowite. 328 00:19:29,669 --> 00:19:32,714 Ludzie rano czytali w gazecie 329 00:19:32,797 --> 00:19:35,675 o erupcji wulkanu po drugiej stronie świata, 330 00:19:35,759 --> 00:19:41,473 a potem cały dzień myśleli o niszczycielskiej lawie. 331 00:19:41,556 --> 00:19:46,937 Nie jesteśmy pierwszym pokoleniem z lękiem wywołanym technologią. 332 00:19:47,520 --> 00:19:51,608 Typowy symptom to niezdolność do wyłączenia myśli. 333 00:19:51,691 --> 00:19:54,819 Chorobliwe myśli, bezsenność, 334 00:19:54,903 --> 00:19:56,613 problemy z trawieniem, 335 00:19:56,696 --> 00:19:58,198 różne bóle. 336 00:19:58,281 --> 00:20:01,117 Bardzo częsty był ból pleców. 337 00:20:01,201 --> 00:20:04,454 Zaburzenia seksualności, próchnica. 338 00:20:05,205 --> 00:20:06,081 Próchnica. 339 00:20:06,873 --> 00:20:09,626 Powstał bardzo lukratywny rynek, 340 00:20:09,709 --> 00:20:12,254 a jego główną bronią była reklama. 341 00:20:12,754 --> 00:20:14,339 „Jeśli czujesz się źle, 342 00:20:14,422 --> 00:20:17,467 pewnie masz chorobę. Weź ten lek”. 343 00:20:17,550 --> 00:20:22,389 Wiele rodzin z klasy średniej uważało alkohol za zły, 344 00:20:22,472 --> 00:20:25,308 ale już lek był lekiem. 345 00:20:25,809 --> 00:20:27,477 Wciąż tak myślimy. 346 00:20:27,560 --> 00:20:31,398 Znajomi mówią nam, że nie biorą narkotyków. 347 00:20:31,481 --> 00:20:33,233 Ale leki biorą. 348 00:20:33,984 --> 00:20:35,860 Tak. 349 00:20:39,197 --> 00:20:41,658 Chyba od zawsze czułem lęk, 350 00:20:41,741 --> 00:20:44,828 ale nie potrafiłem się do tego przyznać. 351 00:20:44,911 --> 00:20:50,041 Czułem, że to uczyniłoby mnie słabszym. 352 00:20:50,542 --> 00:20:51,543 „Nic mi nie jest. 353 00:20:51,626 --> 00:20:55,297 Mam swoje dziwactwa, ale nie aż takie”. 354 00:20:55,380 --> 00:20:59,384 Oglądałem serial Dziewczyny. Jest w nim cudowny odcinek o tym, 355 00:20:59,467 --> 00:21:05,265 jak osoby czarnoskóre i kolorowe reagują na terapię i zdrowie psychiczne. 356 00:21:05,890 --> 00:21:07,475 Chodzisz na terapię? 357 00:21:07,559 --> 00:21:11,479 Czarni chodzą do kościoła, a nie na kozetkę. 358 00:21:11,563 --> 00:21:15,150 Wielu z nas stara się coś wymodlić. 359 00:21:15,233 --> 00:21:17,777 Wymodlić zdrowie lub inne rzeczy. 360 00:21:17,861 --> 00:21:21,239 I wielu przekonało się, że nie wszystko można wymodlić. 361 00:21:22,449 --> 00:21:24,576 Jako dziecko byłem głośny i nerwowy. 362 00:21:24,659 --> 00:21:28,788 Rządziłem się, ale byłem szczęśliwy. 363 00:21:28,872 --> 00:21:31,499 Sprawiało mi to przyjemność. 364 00:21:31,583 --> 00:21:35,045 Mam napady złości. Jestem drobiazgowy. 365 00:21:36,254 --> 00:21:40,216 Ale mimo wszystko byłem zabawnym dzieciakiem. 366 00:21:40,842 --> 00:21:44,220 Rodzice zapisali mnie na łyżwiarstwo figurowe. 367 00:21:44,304 --> 00:21:48,350 Uznałem, że to dla mnie idealny sport, bo liczy się precyzyjność. 368 00:21:48,433 --> 00:21:50,310 Tak było do wieku dojrzewania. 369 00:21:50,393 --> 00:21:53,438 Przybrałem trochę kilogramów, co mnie przeraziło. 370 00:21:53,521 --> 00:21:57,192 Doszła do tego homoseksualność. Myślałem: „Co za karty”. 371 00:21:57,275 --> 00:22:02,697 Uznałem: „To wszystko złe rzeczy, więc stanę się dobry”. 372 00:22:02,781 --> 00:22:05,450 Byłem dobrym, towarzyskim uczniem. 373 00:22:06,785 --> 00:22:10,497 Na studiach dawałem upust poprzez imprezowanie. 374 00:22:11,081 --> 00:22:16,211 Dopiero na drugim roku nie dawałem sobie już rady. 375 00:22:16,294 --> 00:22:21,633 I pomyślałem: „Nie mogę się skupić. 376 00:22:21,716 --> 00:22:25,136 Wszyscy biorą Adderall. Muszę iść do lekarza. 377 00:22:25,220 --> 00:22:27,514 Będę brał Adderall i będzie dobrze. 378 00:22:27,597 --> 00:22:28,640 Będę dawał radę”. 379 00:22:28,723 --> 00:22:33,853 Ale wkrótce na wierzch wyszedł lęk, czyli prawdziwy problem. 380 00:22:33,937 --> 00:22:36,856 Próbowałem utrzymać niepokój w ryzach 381 00:22:36,940 --> 00:22:40,485 i w trakcie niszczyłem wszystko inne, 382 00:22:40,568 --> 00:22:44,280 bo wyniszczało mnie to emocjonalnie. 383 00:22:44,364 --> 00:22:47,742 Powiedziałem lekarzowi, że nie mogę spać, 384 00:22:47,826 --> 00:22:50,161 co naprawdę mnie wyniszcza. 385 00:22:50,245 --> 00:22:54,082 Spytał: „Czy miewasz stany lękowe?”. 386 00:22:54,165 --> 00:22:57,961 „Nie wiem, czy można to tak nazwać, ale jestem niespokojny”. 387 00:22:58,044 --> 00:22:59,963 Odparł: „Spróbujmy Xanaxu”. 388 00:23:00,046 --> 00:23:04,509 To były jedne z moich najlepszych snów. 389 00:23:05,093 --> 00:23:10,557 Bez żadnych snów, tylko totalna odcinka. 390 00:23:10,640 --> 00:23:13,393 Nie mierzyłem się jednak z lękiem. 391 00:23:13,476 --> 00:23:15,478 Nie sądziłem, że go mam. 392 00:23:15,562 --> 00:23:18,690 Uznałem wtedy, że odczuwam niepokój po Adderallu. 393 00:23:19,524 --> 00:23:21,526 Nie dochodziłem do przyczyny, 394 00:23:21,609 --> 00:23:25,321 a skupiałem się na skutku czegoś innego. 395 00:23:25,405 --> 00:23:30,285 Ale poznawałem ludzi, zwłaszcza z Nowego Jorku 396 00:23:30,368 --> 00:23:32,871 lub innych bogatych obszarów. 397 00:23:32,954 --> 00:23:37,208 Wszyscy chodzili na terapię i przyjmowali leki. 398 00:23:37,292 --> 00:23:41,337 Mówili: „Życie jest do dupy, więc tak sobie z nim radzimy”. 399 00:23:46,759 --> 00:23:52,015 Wprowadzenie leczenia oraz skutecznych tabletek 400 00:23:52,098 --> 00:23:54,851 zmieniło postrzeganie tego piętna. 401 00:23:54,934 --> 00:23:57,729 Jeśli z powodu jaskry mamy problemy ze wzrokiem, 402 00:23:57,812 --> 00:24:00,732 bierzemy lek i problem mija. 403 00:24:00,815 --> 00:24:05,153 Jeśli mamy cukrzycę, wyrównujemy poziom cukru insuliną. 404 00:24:05,236 --> 00:24:10,992 Nie uważamy za słabość moralną problemów z trzustką czy wzrokiem. 405 00:24:11,075 --> 00:24:16,039 Czemu podatność na panikę jest postrzegana inaczej? 406 00:24:16,122 --> 00:24:19,751 To problem biologiczny i trzeba go rozwiązać. 407 00:24:19,834 --> 00:24:23,963 Benzodiazepiny wynaleziono na początku lat 60. 408 00:24:24,047 --> 00:24:27,592 Wywołało to sporą ekscytację, bo zastąpiły barbiturany. 409 00:24:27,675 --> 00:24:30,762 Bardzo prawdopodobne, że masz teraz w apteczce 410 00:24:30,845 --> 00:24:33,848 niezwykle uzależniający lek, 411 00:24:33,932 --> 00:24:37,185 który jest równie groźny co heroina lub morfina. 412 00:24:37,894 --> 00:24:39,854 Mówię o barbituranach. 413 00:24:39,938 --> 00:24:43,358 To najczęstsza przyczyna zgonów w wyniku zatrucia w USA. 414 00:24:43,441 --> 00:24:46,611 Budzisz się po kilku godzinach, nie pamiętając dawki. 415 00:24:49,405 --> 00:24:50,865 Lepiej wziąć trzy. 416 00:24:50,949 --> 00:24:52,992 Benzodiazepiny są bezpieczniejsze. 417 00:24:53,076 --> 00:24:54,994 BARBITURANY AŻ DO ŚMIERCI 418 00:24:55,078 --> 00:24:58,957 W latach 70. XX wieku benzodiazepiny przejęły pałeczkę 419 00:24:59,040 --> 00:25:01,209 najczęściej przepisywanych leków 420 00:25:01,292 --> 00:25:03,461 W USA i na całym świecie. 421 00:25:04,170 --> 00:25:08,341 Jest coś w tym, że to forma leczenia grupowego. 422 00:25:08,424 --> 00:25:11,719 To dosłowne opium ludu. Benzodiazepiny ludu. 423 00:25:12,303 --> 00:25:13,471 Ma ktoś Valium? 424 00:25:20,186 --> 00:25:22,939 Na poziomie indywidualnym nieszczęśliwa żona 425 00:25:23,022 --> 00:25:26,859 lub prawnik, który marzy o innej pracy, 426 00:25:26,943 --> 00:25:29,237 zamiast pomyśleć o zmianach, 427 00:25:29,320 --> 00:25:34,450 łagodzą uczucie dyskomfortu za pomocą leku. 428 00:25:34,534 --> 00:25:37,704 Nie wierzę, że jecie w środku kryzysu. 429 00:25:37,787 --> 00:25:41,499 - Stresujemy się. Co mamy zrobić? - Wziąć Valium, jak wszyscy. 430 00:25:41,583 --> 00:25:44,377 Z czasem okazało się, 431 00:25:44,460 --> 00:25:47,505 że można wziąć za dużo tych leków, 432 00:25:47,589 --> 00:25:52,135 a długotrwałe ich przyjmowanie skutkuje efektami ubocznymi. 433 00:25:52,218 --> 00:25:56,431 Senacka komisja ds. zdrowia wysłuchała dziś strasznych opisów 434 00:25:56,514 --> 00:25:58,516 osób uzależnionych od Valium. 435 00:25:58,600 --> 00:26:01,978 Lekarz z Kalifornii porównał odstawienie leku 436 00:26:02,061 --> 00:26:05,565 ze wstrzyknięciem nafty pod skórę i podpaleniem jej. 437 00:26:06,149 --> 00:26:08,901 Valium to najczęściej przepisywany lek USA. 438 00:26:08,985 --> 00:26:12,780 FDA ostrzega lekarzy, by nie leczyć nim codziennego stresu. 439 00:26:13,948 --> 00:26:15,408 I pojawił się Xanax. 440 00:26:16,659 --> 00:26:22,248 Naukowcy Upjohn stworzyli molekułę, która pomaga opanować lęki. 441 00:26:23,291 --> 00:26:27,629 Działa ona na komórki mózgowe odpowiedzialne za emocje i lęki. 442 00:26:27,712 --> 00:26:32,675 Lek działa selektywnie, więc ma mniej efektów ubocznych. 443 00:26:32,759 --> 00:26:35,887 Xanax. Miliony wypisanych recept. 444 00:26:35,970 --> 00:26:39,307 Obawiam się, że nadmierna ilość recept 445 00:26:39,974 --> 00:26:44,270 oraz nieograniczona dostępność 446 00:26:45,313 --> 00:26:47,315 dotyczy też tego leku. 447 00:26:47,398 --> 00:26:51,444 Ale dopiero po 11 września sytuacja znacznie się pogorszyła. 448 00:26:52,028 --> 00:26:54,864 Ludzie mieli zszarpane nerwy. 449 00:26:54,947 --> 00:26:58,618 Atak terrorystyczny na USA odciska swoje piętno 450 00:26:58,701 --> 00:26:59,911 również na psychice. 451 00:27:00,912 --> 00:27:02,747 Jak się z tym uporać? 452 00:27:02,830 --> 00:27:09,170 To również wielka katastrofa dla zdrowia psychicznego. 453 00:27:09,837 --> 00:27:16,511 Liczba recept na antydepresanty wzrosła o 23% w NJ i o 8% w kraju. 454 00:27:17,387 --> 00:27:21,015 Wzrosła też ilość reklam. 455 00:27:21,099 --> 00:27:24,727 „Odczuwasz niepokój? Nasz lek ci pomoże”. 456 00:27:24,811 --> 00:27:26,646 I do tego zdjęcia kobiet 457 00:27:26,729 --> 00:27:30,483 z wszystkimi ich zmartwieniami. 458 00:27:31,442 --> 00:27:32,944 I kobiety odpowiedziały. 459 00:27:34,028 --> 00:27:37,073 Liczba kobiet przyjmujących antydepresanty, 460 00:27:37,156 --> 00:27:41,577 leki przeciwlękowe i nasenne po 9/11 poszybowała w górę. 461 00:27:43,830 --> 00:27:47,500 Nie lubię stereotypów, ale sądzę, że kobiety wiedzą, 462 00:27:47,583 --> 00:27:52,130 iż nie dbają o siebie ani o odpoczynek. 463 00:27:52,213 --> 00:27:57,051 To doprowadziło u mnie do znacznego wzrostu lęku. 464 00:27:58,302 --> 00:28:01,848 W młodości mówili nam, że możemy mieć wszystko, 465 00:28:01,931 --> 00:28:06,728 ale nie powiedzieli jak. Mama opiekowała się domem. 466 00:28:07,603 --> 00:28:13,693 Chyba wyobrażałam sobie, że czeka mnie podobne życie, 467 00:28:13,776 --> 00:28:16,863 bo taką rzeczywistość znałam z dzieciństwa. 468 00:28:17,405 --> 00:28:23,578 W wieku 34 lat urodziłam syna. Miałam już stałą pracę i hipotekę. 469 00:28:23,661 --> 00:28:29,834 Musiałam pracować, a jednocześnie pogodzić to 470 00:28:29,917 --> 00:28:33,379 z zawożeniem syna na zajęcia 471 00:28:33,463 --> 00:28:35,339 albo urywaniem się po niego. 472 00:28:35,423 --> 00:28:38,092 Musiałam wracać, by gotować obiad. 473 00:28:38,176 --> 00:28:43,848 Czułam się, jakbym żyła pod nieustannym napięciem. 474 00:28:43,931 --> 00:28:47,602 Niektórzy uporają się z tym, a potem piją lampkę wina. 475 00:28:47,685 --> 00:28:54,400 Było to dla mnie bardzo niezdrowe pod względem fizycznym i psychicznym. 476 00:28:54,484 --> 00:28:59,113 Niektórym to może pomagać, ale u mnie wzmagało stres. 477 00:29:02,450 --> 00:29:04,452 Jakieś dwa lata temu 478 00:29:05,536 --> 00:29:08,539 nagromadziło się wiele spraw. 479 00:29:09,290 --> 00:29:13,586 Matka męża cierpi na demencję 480 00:29:13,669 --> 00:29:16,881 i trafiła do domu opieki poza stanem. 481 00:29:17,381 --> 00:29:20,551 Syn wszedł w wiek dojrzewania. 482 00:29:20,635 --> 00:29:24,180 Musieliśmy dostosować naszą relację, 483 00:29:24,263 --> 00:29:26,349 bym dała mu więcej przestrzeni. 484 00:29:26,849 --> 00:29:30,603 Praca stała się bardzo stresująca, 485 00:29:30,686 --> 00:29:35,274 a menopauza ostatecznie mnie dobiła. 486 00:29:35,358 --> 00:29:41,197 Do jakiejś pięćdziesiątki prowadziłam ustabilizowane życie, 487 00:29:41,697 --> 00:29:47,453 a nagle moje hormony i całe życie wywróciły się do góry nogami. 488 00:29:47,537 --> 00:29:48,871 Można powiedzieć, 489 00:29:48,955 --> 00:29:52,750 że ciała kobiety i mężczyzny nie są identyczne. 490 00:29:52,834 --> 00:29:56,754 Różnią się od siebie wieloma hormonami. 491 00:29:56,838 --> 00:29:59,257 Ale, co najważniejsze, 492 00:29:59,340 --> 00:30:01,926 kobiety widzą dużo innych kobiet, 493 00:30:02,009 --> 00:30:05,388 radzących sobie z lękiem w „akceptowalny” sposób. 494 00:30:06,305 --> 00:30:12,103 Zachęcamy dziewczyny do wyrażania emocji. 495 00:30:12,186 --> 00:30:16,315 Wspieramy płaczącą dziewczynę, 496 00:30:16,399 --> 00:30:21,487 która potrzebuje dodatkowej uwagi. 497 00:30:21,571 --> 00:30:24,866 Chłopcom radzimy zaś iść na zewnątrz, 498 00:30:24,949 --> 00:30:29,287 wyżyć się, być twardym i przestać płakać. 499 00:30:30,079 --> 00:30:32,582 Wydmuchaj nos i wytrzyj łzy, 500 00:30:33,666 --> 00:30:36,419 by Mike i jego matka nas tak nie widzieli. 501 00:30:38,713 --> 00:30:41,507 Jestem terapeutką od 17 lat. 502 00:30:41,591 --> 00:30:44,510 Pracowałam w szkołach, prowadziłam terapię domową. 503 00:30:44,594 --> 00:30:47,388 Jakieś pięć lat temu założyłam własny gabinet. 504 00:30:47,471 --> 00:30:52,226 Czułam, że przychodzi do mnie za mało mężczyzn. 505 00:30:52,310 --> 00:30:57,481 Chciałam zrozumieć, czemu mężczyźni się nie leczą. 506 00:30:57,565 --> 00:31:01,944 Sprawdziłam to i okazało się, że jedna z przyczyn to pieniądze. 507 00:31:02,028 --> 00:31:06,115 Mogą mieć słabe ubezpieczenie, nie mieć go lub nie stać ich. 508 00:31:06,198 --> 00:31:09,243 To częsty powód braku terapii. 509 00:31:09,327 --> 00:31:15,082 Natomiast czarni mężczyźni czują, że nie jest to system dla nich. 510 00:31:15,166 --> 00:31:19,795 I to prawda. Nie jest to system dla osób kolorowych. 511 00:31:19,879 --> 00:31:25,509 Prowadziłam terapię takiej osoby i wiedziałam: „To się nie uda. 512 00:31:25,593 --> 00:31:27,011 Nie powiem tego”. 513 00:31:27,094 --> 00:31:30,014 Najlepszy przykład 514 00:31:30,097 --> 00:31:34,185 to jedno z pytań na formularzu początkowym. 515 00:31:34,268 --> 00:31:36,103 „Czy masz za sobą traumy?” 516 00:31:36,187 --> 00:31:40,775 Klient odpowiedział negatywnie. 517 00:31:40,858 --> 00:31:42,693 Pewnego dnia powiedział: 518 00:31:42,777 --> 00:31:46,864 „Niech pomyślę. To było przed czy po postrzale?”. 519 00:31:46,948 --> 00:31:51,577 Zdziwiłam się: „Postrzelono cię? Nigdy o tym nie mówiłeś”. 520 00:31:51,661 --> 00:31:54,330 Odpowiedział: „Nie pytałaś”. 521 00:31:54,914 --> 00:32:00,211 Odparłam: „To zbyt wyjątkowe zdarzenie, by dodać takie pytanie do formularza”. 522 00:32:00,294 --> 00:32:04,382 A on na to: „Nie takie wyjątkowe Znam wiele postrzelonych osób”. 523 00:32:04,465 --> 00:32:06,676 Od tamtego zdarzenia wiedziałam, 524 00:32:06,759 --> 00:32:12,181 że muszę zmienić sposób zadawania pytań i sporządzania oceny. 525 00:32:12,264 --> 00:32:15,726 Jeśli mieszkamy w środowisku, 526 00:32:16,227 --> 00:32:20,272 w którym nasze poczucie człowieczeństwa, 527 00:32:20,356 --> 00:32:25,695 bezpieczeństwo i dobro jest pod stałym zagrożeniem, 528 00:32:26,529 --> 00:32:28,572 musimy okazać twardość. 529 00:32:28,656 --> 00:32:35,621 Przyznanie się do tego, że mamy problemy psychiczne, 530 00:32:36,706 --> 00:32:39,417 w ogóle nie wchodzi w grę. 531 00:32:39,500 --> 00:32:45,631 Spędziłem ponad rok na uczelni. Rozumiem Freuda i koncepcję terapii. 532 00:32:45,715 --> 00:32:51,762 Ale w moim świecie tego nie ma. Czy mógłbym być szczęśliwszy? A kto nie? 533 00:32:52,304 --> 00:32:57,518 Jako psychiatra lecząca mężczyzn, bo wielu ma stany lękowe, 534 00:32:57,601 --> 00:33:01,147 coraz częściej potrafią oni przyznać się do lęków, 535 00:33:01,230 --> 00:33:04,859 mówić o lęku społecznym, ogólnym 536 00:33:04,942 --> 00:33:07,862 lub na przykład lęku przed zarażeniem. 537 00:33:07,945 --> 00:33:10,364 To naprawdę spora zmiana. 538 00:33:10,448 --> 00:33:13,784 Mówimy o zdrowiu psychicznym. Jest Charlamagne the God. 539 00:33:13,868 --> 00:33:18,330 Wszystko zaczyna się od myśli. Poukładane myśli to podstawa. 540 00:33:18,414 --> 00:33:19,665 Jest Jay-Z. 541 00:33:19,749 --> 00:33:26,047 Gdy dojrzałem, zrozumiałem, jak absurdalne jest to piętno. 542 00:33:26,130 --> 00:33:29,675 Czemu nie można zwierzyć się ze swoich problemów? 543 00:33:29,759 --> 00:33:32,511 Mężczyźni widzą, że to normalne. 544 00:33:32,595 --> 00:33:38,017 Typowy profil pacjenta biorącego benzodiazepiny się poszerza. 545 00:33:38,100 --> 00:33:42,605 Około 30 lat temu typowym pacjentem 546 00:33:42,688 --> 00:33:45,566 była kobieta w średnim wieku, 547 00:33:45,649 --> 00:33:48,110 zaś teraz są to coraz młodsze osoby. 548 00:33:48,194 --> 00:33:52,656 Coraz starsi ludzie nie tylko przyjmują benzodiazepiny, 549 00:33:52,740 --> 00:33:55,534 ale i pozostają na nich przez dłuższy czas. 550 00:33:55,618 --> 00:33:59,789 Szkolenie z przyjmowania leków często jest dość zwięzłe. 551 00:33:59,872 --> 00:34:03,501 To leki, które należy przyjmować krótkoterminowo. 552 00:34:03,584 --> 00:34:05,836 Nie dłużej niż miesiąc. 553 00:34:05,920 --> 00:34:08,881 To zdumiewające, gdy weźmiemy pod uwagę, 554 00:34:08,964 --> 00:34:14,053 że wiele osób przyjmujących benzodiazepiny 555 00:34:14,136 --> 00:34:17,723 będzie robiło to przez wiele lat, a nawet dekad. 556 00:34:27,108 --> 00:34:29,944 Gdy dostałam pierwszego ataku paniki, 557 00:34:30,027 --> 00:34:32,446 myślałam, że zwariowałam. 558 00:34:34,490 --> 00:34:38,911 Chciałam, by mnie zamknęli, bo nie wiedziałam, co się dzieje. 559 00:34:41,080 --> 00:34:43,457 Miałam 14 lub 15 lat. 560 00:34:43,541 --> 00:34:46,502 Dużo podróżowałam i lubiłam latać. 561 00:34:47,002 --> 00:34:52,675 Z jakiegoś powodu tego dnia przed samym startem 562 00:34:52,758 --> 00:34:56,971 nagle poczułam jakbym topiła się od środka. 563 00:34:57,054 --> 00:35:00,015 Nie mogłam oddychać. Myślałam, że umieram. 564 00:35:00,933 --> 00:35:05,771 Kolejne kilka lat było spokojnych. 565 00:35:06,438 --> 00:35:10,818 W lecie przed ostatnią klasą liceum 566 00:35:10,901 --> 00:35:13,737 pracowałam za kasą w kawiarni. 567 00:35:13,821 --> 00:35:15,781 Rozmawiałam z wieloma ludźmi. 568 00:35:15,865 --> 00:35:21,370 Pewnego dnia zaczęłam ryczeć przy klientach. Byłam w szoku. 569 00:35:21,453 --> 00:35:23,581 Czułam zażenowanie. 570 00:35:23,664 --> 00:35:28,335 Nie wiedziałam, co się stało. Byłam tam setki razy. 571 00:35:28,419 --> 00:35:31,213 Co było ze mną nie tak? 572 00:35:32,089 --> 00:35:35,509 W końcu nie potrafiłam zrobić niczego 573 00:35:35,593 --> 00:35:38,053 bez całkowitego załamania. 574 00:35:38,137 --> 00:35:41,223 Nie mogłam iść na zakupy czy prowadzić samochodu. 575 00:35:41,307 --> 00:35:44,393 To były proste, codzienne czynności. 576 00:35:44,476 --> 00:35:47,688 Czułam się uwięziona. Kto chce się tak czuć? 577 00:35:47,771 --> 00:35:50,274 Zrobiłabym wszystko, by to zmienić. 578 00:35:52,526 --> 00:35:55,446 Zawsze byłam bardzo podobna do taty. 579 00:35:56,030 --> 00:35:59,617 Łączył nas pewien niewypowiedziany język. 580 00:36:00,117 --> 00:36:03,787 Na początku dorosłości również miał problemy z lękiem. 581 00:36:03,871 --> 00:36:06,540 Od razu rozpoznał u mnie objawy, 582 00:36:06,624 --> 00:36:09,293 ale nie miał kwalifikacji, by mi pomóc. 583 00:36:10,044 --> 00:36:14,465 Nie wiedziałam za wiele o leczeniu psychiatrycznym, 584 00:36:14,548 --> 00:36:16,717 gdy zaczynałam terapię. 585 00:36:16,800 --> 00:36:19,511 Polecono mi jednak lek Zoloft, 586 00:36:19,595 --> 00:36:21,972 który przyjmuję do dziś. 587 00:36:22,056 --> 00:36:28,604 O Xanaxie zaczęliśmy rozmawiać, gdy musiałam znowu polecieć. 588 00:36:28,687 --> 00:36:32,524 Powiedziałam psychiatrze: „Nie ma szans, 589 00:36:32,608 --> 00:36:34,610 bym jeszcze kiedyś poleciała. 590 00:36:34,693 --> 00:36:38,280 Wolę już jechać autem przez trzy dni”. 591 00:36:38,364 --> 00:36:41,951 A ona spytała, czy myślałam o Xanaxie. 592 00:36:43,953 --> 00:36:47,831 Gdy wylądowałam, chciałam wejść na jakiś szczyt 593 00:36:47,915 --> 00:36:49,833 i zacząć krzyczeć w euforii. 594 00:36:49,917 --> 00:36:52,169 Nie było płaczu ani hiperwentylacji. 595 00:36:52,253 --> 00:36:54,922 Nie było ataku paniki. Było super. 596 00:36:55,631 --> 00:36:59,426 Na początku brałam Xanax tylko na wyjątkowe okazje. 597 00:36:59,510 --> 00:37:04,765 Potem zaczęłam brać go codziennie, bo czułam, że działa. 598 00:37:04,848 --> 00:37:08,352 Potrzebuję go, by móc zasnąć. 599 00:37:08,435 --> 00:37:14,441 Byłam już daleko w tyle za rówieśnikami 600 00:37:14,525 --> 00:37:18,821 i ich zdolnością do normalnego życia. 601 00:37:19,405 --> 00:37:23,534 Po co bym to robiła, gdyby był inny sposób? 602 00:37:24,660 --> 00:37:29,039 Każdy lek niesie za sobą określone ryzyko i korzyści. 603 00:37:29,123 --> 00:37:34,211 W przypadku benzodiazepinów jest to całkiem spora lista. 604 00:37:34,295 --> 00:37:39,842 Częsty efekt uboczny to poczucie zmęczenia. 605 00:37:40,426 --> 00:37:44,763 Dlatego są często przypisywane na problemy ze snem. 606 00:37:44,847 --> 00:37:49,435 Jest się rozkojarzonym i sennym. Można podjąć złe wybory. 607 00:37:49,518 --> 00:37:54,106 Nikt nie zagłębia się szczegółowo w efekty działania leku. 608 00:37:54,189 --> 00:37:56,567 Wszystko wydawało mi się zabawne. 609 00:37:56,650 --> 00:37:58,610 MOJE DOŚWIADCZENIA Z LEKIEM XANAX 610 00:37:58,694 --> 00:38:00,821 Nie byłoby to dobre, 611 00:38:00,904 --> 00:38:03,907 gdybym szła np. na rozmowę o pracę 612 00:38:03,991 --> 00:38:06,201 i cały czas się śmiała. 613 00:38:06,285 --> 00:38:10,164 Dla niektórych efekt uboczny to pozbycie się zahamowań. 614 00:38:10,247 --> 00:38:13,500 Stają się bardziej wyluzowni i dowcipni. 615 00:38:13,584 --> 00:38:18,464 Czuję się podekscytowana i wyluzowana. 616 00:38:18,547 --> 00:38:23,802 Gotowa na imprezkę 617 00:38:23,886 --> 00:38:27,639 Benzodiazepiny to alkohol w formie tabletek. 618 00:38:27,723 --> 00:38:29,725 Jeden z problemów benzodiazepinów 619 00:38:29,808 --> 00:38:33,062 to zakłócanie pamięci krótkoterminowej, 620 00:38:33,145 --> 00:38:37,024 zapamiętywania nowych wspomnień, przypominania sobie czegoś. 621 00:38:37,107 --> 00:38:39,151 Wszystko robi się mgliste. 622 00:38:39,234 --> 00:38:42,029 Nie pamiętam za wiele po wzięciu leku. 623 00:38:42,946 --> 00:38:47,368 To poważny problem, jeśli prowadzi się auto. 624 00:38:47,451 --> 00:38:50,662 Znamy zagrożenia długoterminowego przyjmowania leku. 625 00:38:50,746 --> 00:38:56,126 Dane na temat Alzheimera i demencji są jednak dość nowe, z ostatnich lat. 626 00:38:56,627 --> 00:38:58,295 To spore ryzyko. 627 00:38:58,379 --> 00:39:02,633 Przyjmując antydepresanty spowalniamy działanie mózgu. 628 00:39:02,716 --> 00:39:06,053 Niektóre komórki mózgowe mogą zacząć umierać, 629 00:39:06,136 --> 00:39:07,846 co zmniejsza aktywność mózgu. 630 00:39:07,930 --> 00:39:13,394 Jest też inny efekt uboczny, który nazywamy tolerancją. 631 00:39:13,894 --> 00:39:18,482 Potrzebujemy coraz większą dawkę, by uzyskać ten sam efekt. 632 00:39:18,565 --> 00:39:23,278 Nie ruszałem się nigdzie bez benzodiazepinów. 633 00:39:23,362 --> 00:39:25,656 Robiłem to 30 lat. 634 00:39:25,739 --> 00:39:28,700 Zmieniło to mój poziom lęku, 635 00:39:28,784 --> 00:39:31,286 bo wiedziałem, że mam ten magiczny eliksir. 636 00:39:31,370 --> 00:39:33,330 Miałem działający system. 637 00:39:33,414 --> 00:39:39,461 Xanax i Klonopin pozwalają mi spokojnie latać i przemawiać. 638 00:39:39,545 --> 00:39:44,174 Wcześniej przez całe tygodnie lub miesiące myślałem o tym, 639 00:39:44,258 --> 00:39:47,761 miałem koszmary, pociłem się. To zniknęło. 640 00:39:47,845 --> 00:39:50,013 W szczególnie stresującym okresie 641 00:39:50,097 --> 00:39:52,766 celowo zwiększałem dawkę, 642 00:39:53,851 --> 00:39:57,271 a po jego zakończeniu wracałem do dawki bazowej. 643 00:39:57,354 --> 00:40:01,567 I czułem to, miałem objawy fizyczne. 644 00:40:01,650 --> 00:40:03,652 Czasami odczuwałem większy lęk. 645 00:40:03,735 --> 00:40:07,656 Przekaźniki GABA wołały: „Gdzie nasz Xanax?”. 646 00:40:07,739 --> 00:40:11,493 Zmieniły się też koszmary. Śniłem o tym, 647 00:40:11,577 --> 00:40:14,329 że gubię Xanax przed publicznym wystąpieniem. 648 00:40:14,413 --> 00:40:17,583 Albo kończy mi się w samolocie. 649 00:40:17,666 --> 00:40:22,504 Byłem całkowicie uzależniony od benzodiazepinów. 650 00:40:22,588 --> 00:40:28,802 Benzodiazepiny nie są identyczne. Xanax działa szybciej od innych, 651 00:40:28,886 --> 00:40:31,763 ale też szybciej przestaje działać. 652 00:40:31,847 --> 00:40:35,642 Środki, które działają natychmiastowo, 653 00:40:35,726 --> 00:40:38,896 ale stosunkowo krótko, powodują uczucie dysforii. 654 00:40:38,979 --> 00:40:41,899 Pragnie się tego więcej, przez co uzależniają. 655 00:40:44,234 --> 00:40:46,445 Mam w rodzinie historię uzależnień, 656 00:40:46,528 --> 00:40:51,283 więc miałam spory opór przed wszelkimi używkami. 657 00:40:51,366 --> 00:40:54,077 Nie piję, nigdy nie paliłam. 658 00:40:54,161 --> 00:40:56,580 Nie palę marihuany, bo boję się, 659 00:40:56,663 --> 00:41:01,376 że moja rodzina może być podatna na uzależnienia. 660 00:41:02,377 --> 00:41:03,212 Tak! 661 00:41:04,463 --> 00:41:05,422 Brawo. 662 00:41:05,506 --> 00:41:08,675 Ale uzgodniliśmy naprawdę małą dawkę. 663 00:41:09,259 --> 00:41:12,054 Omówiliśmy, na co zwracać uwagę, 664 00:41:12,137 --> 00:41:17,601 dzięki czemu nie czułam potrzeby zwiększania dawki. 665 00:41:17,684 --> 00:41:20,729 Poczułam sporą ulgę przy małej dawce. 666 00:41:20,812 --> 00:41:25,150 Myślę, że zdrowy lęk przed uzależnieniem 667 00:41:25,234 --> 00:41:27,903 pozwolił mi skupić się na tym, 668 00:41:27,986 --> 00:41:30,864 że lek to narzędzie, bym mogła znaleźć 669 00:41:30,948 --> 00:41:34,034 pozamedyczne sposoby na swoje lęki. 670 00:41:36,245 --> 00:41:39,790 Jeśli używamy ich sporadycznie i rozsądnie, 671 00:41:39,873 --> 00:41:42,000 nie stanowi to większego problemu. 672 00:41:42,084 --> 00:41:44,920 Jeśli bierzemy je wiele razy dziennie, 673 00:41:45,003 --> 00:41:48,715 nagłe odstawienie byłoby bardzo niekomfortowe. 674 00:41:48,799 --> 00:41:51,301 Skutki mogą być poważne. 675 00:41:51,385 --> 00:41:53,929 Ludzie mogą doznać psychozy lub ataków. 676 00:41:54,012 --> 00:41:57,015 Mogą cierpieć z powodu silnych lęków i bezsenności. 677 00:41:57,099 --> 00:42:00,477 Były nawet przypadki, gdy odstawienie 678 00:42:00,561 --> 00:42:03,689 poskutkowało myślami, a nawet próbą samobójczą. 679 00:42:03,772 --> 00:42:05,315 Wiedząc to, co wiem teraz, 680 00:42:05,899 --> 00:42:08,819 nie zrealizowałbym tej pierwszej recepty. 681 00:42:09,319 --> 00:42:10,362 Nigdy. 682 00:42:10,445 --> 00:42:14,741 To był największy błąd mojego życia. 683 00:42:15,617 --> 00:42:18,287 Przeniosłem się do Kolorado. Uwielbiam naturę. 684 00:42:18,370 --> 00:42:23,000 Uwielbiam jeździć na nartach, wspinaczkę i chodzenie po górach. 685 00:42:23,083 --> 00:42:26,211 Uwielbiam rafting i kajakarstwo. 686 00:42:26,295 --> 00:42:32,217 Tak bardzo uwielbiam ryzykowne sporty i adrenalinę, 687 00:42:33,010 --> 00:42:34,886 że zastanawiam się, 688 00:42:34,970 --> 00:42:38,348 jakim cudem zdiagnozowano u mnie stany lękowe. 689 00:42:44,104 --> 00:42:46,315 Cześć, kochanie. Pokaż, co zrobiłaś. 690 00:42:46,940 --> 00:42:48,483 - Tata. - Tak? 691 00:42:48,567 --> 00:42:50,402 Choinka. 692 00:42:50,485 --> 00:42:53,280 Widzę, wysoka. 693 00:42:53,363 --> 00:42:55,157 To bałwan. 694 00:42:55,782 --> 00:42:56,992 Piękne, kochanie. 695 00:42:57,701 --> 00:43:02,831 Na studiach brałem miligram lub pół miligrama Xanaxu. 696 00:43:04,166 --> 00:43:08,170 W kolejnych latach zwiększałem dawkę 697 00:43:08,253 --> 00:43:11,715 do dwóch miligramów, a później do trzech miligramów, 698 00:43:11,798 --> 00:43:14,426 przy których zostałem 699 00:43:14,509 --> 00:43:18,180 przez dobre 12 lub 15 lat. 700 00:43:18,263 --> 00:43:23,560 Nigdy nie przekroczyłem swojej dziennej dawki. 701 00:43:24,269 --> 00:43:26,938 Około 2013 roku 702 00:43:27,439 --> 00:43:31,902 powiedziałem psychiatrze, że wszystko układa się dobrze. 703 00:43:33,111 --> 00:43:37,366 Kelly była w ciąży z pierwszym dzieckiem. Cieszyłem się, że będę tatą. 704 00:43:38,867 --> 00:43:44,498 Zmniejszył dawkę z trzech do dwóch i pół miligrama. 705 00:43:44,581 --> 00:43:50,379 Nagle zaczęły mi doskwierać jakieś tajemnicze objawy fizyczne. 706 00:43:50,879 --> 00:43:54,549 Przytłaczały mnie dźwięki i zapachy. 707 00:43:54,633 --> 00:43:57,344 Miałem palpitacje serca. 708 00:43:57,928 --> 00:44:00,722 Czułem, jakby skóra mnie parzyła. 709 00:44:00,806 --> 00:44:05,727 Miałem tiki mięśni i zamglenie umysłu. 710 00:44:06,311 --> 00:44:09,439 A najgorszym objawem było zmęczenie. 711 00:44:11,066 --> 00:44:15,612 Martwiliśmy się z żoną, że to coś poważnego. 712 00:44:16,488 --> 00:44:21,159 Byłem u reumatologów, kardiologów, neurologów 713 00:44:21,243 --> 00:44:23,328 i innych specjalistów. 714 00:44:23,412 --> 00:44:28,291 W końcu lekarz powiedział: „Przeszedł pan kompleksowe badania. 715 00:44:28,375 --> 00:44:33,338 Skieruję pana do Mayo Clinic, bo to najlepsi z najlepszych”. 716 00:44:34,005 --> 00:44:37,342 Spakowaliśmy się i polecieliśmy do Minnesoty. 717 00:44:37,426 --> 00:44:43,265 Ich neurolog powiedział: „To autoimmunologiczne zapalenie mózgu, 718 00:44:43,348 --> 00:44:46,518 które można łatwo wyleczyć. 719 00:44:47,102 --> 00:44:50,522 Jest to nieco uciążliwe i wymaga kroplówek”. 720 00:44:50,605 --> 00:44:55,694 Po ośmiu tygodniach leczenia nie czułem się ani trochę lepiej. 721 00:44:55,777 --> 00:44:57,362 Wręcz gorzej. 722 00:44:57,446 --> 00:45:00,532 W trakcie tego okresu pytałem lekarzy, 723 00:45:00,615 --> 00:45:06,913 czy to może mieć związek z lekami. 724 00:45:06,997 --> 00:45:10,292 Zawsze odpowiadali, że nie. 725 00:45:10,792 --> 00:45:12,335 „To na pewno nie leki”. 726 00:45:12,419 --> 00:45:18,967 W tamtym czasie psychiatra zmienił Xanax na Valium. 727 00:45:19,050 --> 00:45:21,970 Być może była to intuicja, 728 00:45:22,053 --> 00:45:24,014 ale nie wiedziałem, co dalej, 729 00:45:24,097 --> 00:45:27,434 i chciałem odstawić leki. 730 00:45:36,401 --> 00:45:38,987 W lutym 2018 roku 731 00:45:39,070 --> 00:45:44,367 obudziłem się rano i czułem się naprawdę źle. 732 00:45:45,452 --> 00:45:47,412 Słyszałem dzieci na dole, 733 00:45:47,496 --> 00:45:51,708 ale dźwięk ich zabawy był przeszywający. 734 00:45:52,709 --> 00:45:55,462 Piekła mnie skóra i klatka piersiowa. 735 00:45:58,632 --> 00:46:03,011 Nie mogłem już wytrzymać. Wypadłem z domu 736 00:46:03,512 --> 00:46:08,183 i zacząłem pędzić przed siebie autem. 737 00:46:08,266 --> 00:46:12,020 Głos w mojej głowie powtarzał: „Muszę uciec”. 738 00:46:12,729 --> 00:46:18,777 Zobaczyłem stumetrowe wzgórze z wielkim klifem. 739 00:46:19,986 --> 00:46:25,075 Powiedziałem sobie, że wjadę tam i skoczę. 740 00:46:26,451 --> 00:46:33,375 Wspinając się, zacząłem myśleć o dzieciach. 741 00:46:35,377 --> 00:46:38,088 Padłem na kolana, 742 00:46:39,381 --> 00:46:41,925 i powiedziałem: „Nie jesteś taki. 743 00:46:42,425 --> 00:46:44,094 To nie ty”. 744 00:46:44,177 --> 00:46:48,139 Żona usłyszała jak wracam i wyszła do mnie. 745 00:46:49,266 --> 00:46:50,851 Powiedziałem jej: 746 00:46:51,726 --> 00:46:55,564 „To Valium musi być powodem”. 747 00:46:56,940 --> 00:47:01,695 Żona wyszukała w Google: „Valium i samobójstwo”, 748 00:47:01,778 --> 00:47:05,615 „odstawienie Valium”, „odstawienie Xanaxu”. 749 00:47:08,118 --> 00:47:11,872 Niestety to pacjenci, a nie lekarze 750 00:47:11,955 --> 00:47:15,000 pierwsi zauważyli problemy związane z biodiazepinami 751 00:47:15,083 --> 00:47:18,169 jak uzależnienie, tolerancja oraz odstawienie. 752 00:47:18,253 --> 00:47:22,007 Dane pochodziły z lat 70. i zostały przedstawione 753 00:47:22,090 --> 00:47:24,217 przez dr Heather Ashton, psychiatrę, 754 00:47:24,301 --> 00:47:27,512 prowadzącą klinikę uzależnień od benzodiazepinów. 755 00:47:27,596 --> 00:47:30,307 Brakuje szkolenia dot. farmakologii klinicznej 756 00:47:30,390 --> 00:47:31,683 PSYCHOFARMAKOLOŻKA 757 00:47:31,766 --> 00:47:34,311 oraz kontroli odstawienia leku. 758 00:47:34,394 --> 00:47:37,480 Słuchanie pacjentów stało się zapomnianą sztuką, 759 00:47:37,564 --> 00:47:41,318 a lekarze dali się zwieść idei, 760 00:47:41,401 --> 00:47:44,195 że tabletki mogą wyleczyć chorobę psychiczną. 761 00:47:44,279 --> 00:47:50,702 Napisała The Ashton Manual, naprawdę świetny dokument. 762 00:47:51,202 --> 00:47:55,582 Nagle trafiliśmy na The Ashton Manual. 763 00:47:55,665 --> 00:48:00,921 Znalazłem tam każdy objaw, jaki zgłaszałem lekarzom. 764 00:48:01,004 --> 00:48:03,006 Jeden po drugim. 765 00:48:03,089 --> 00:48:05,884 Spojrzeliśmy na siebie z żoną z miną: 766 00:48:07,177 --> 00:48:08,678 „Jakim cudem?”. 767 00:48:09,763 --> 00:48:15,352 Byliśmy u 32 różnych lekarzy i żaden nie powiązał faktów, 768 00:48:15,435 --> 00:48:20,023 że jestem w trakcie zmniejszania dawki benzodiazepinów. 769 00:48:20,106 --> 00:48:26,446 Niektórzy nie mają problemów, a niektórzy są wrażliwi na każdą zmianę. 770 00:48:26,529 --> 00:48:31,326 Dotyczy to zwłaszcza starszych. Z wiekiem mózgi tracą plastyczność. 771 00:48:31,826 --> 00:48:33,620 Ludziom po 50 roku życia, 772 00:48:33,703 --> 00:48:38,124 którzy od dekad biorą benzodiazepiny, ciężko jest je odstawić. 773 00:48:38,208 --> 00:48:40,585 Niewiele osób wie o zagrożeniach. 774 00:48:40,669 --> 00:48:44,381 Nawet niewielu lekarzy o nich wie. 775 00:48:44,881 --> 00:48:46,967 Wciąż mnie to zaskakuje. 776 00:48:47,050 --> 00:48:51,012 To przydatne narzędzia. Cieszę się, że je mam. 777 00:48:51,513 --> 00:48:54,474 Jestem wdzięczna ich twórcom. 778 00:48:54,557 --> 00:48:59,187 Problem w tym, że używamy ich za często, 779 00:48:59,270 --> 00:49:01,648 a także za długo. 780 00:49:02,983 --> 00:49:06,528 Biorąc pod uwagę czynniki ryzyka uzależnienia, 781 00:49:06,611 --> 00:49:10,365 jednym z największych jest łatwy dostęp. 782 00:49:11,282 --> 00:49:14,995 Żyjemy w czasach nadmiaru recept i podaży. 783 00:49:15,078 --> 00:49:19,040 To większe szanse na użycie i uzależnienie się. 784 00:49:20,750 --> 00:49:25,213 Jestem psychiatrą od lat 90. W tamtych czasach, 785 00:49:25,296 --> 00:49:28,216 gdy ktoś miał objawy stanów lękowych lub depresji, 786 00:49:28,299 --> 00:49:31,428 musiałam wyjaśnić: „To depresja”. 787 00:49:31,511 --> 00:49:33,847 „To ataki paniki”. 788 00:49:33,930 --> 00:49:38,018 Musiałam poświęcić trochę czasu, 789 00:49:38,101 --> 00:49:41,646 by zapewnić kogoś, że branie leków to nic złego. 790 00:49:42,689 --> 00:49:46,818 Ale w 1997 roku FDA postanowiło, 791 00:49:46,901 --> 00:49:50,196 że firmy farmaceutyczne mogą się reklamować. 792 00:49:50,280 --> 00:49:52,907 Depresja kliniczna nie mija ot tak. 793 00:49:52,991 --> 00:49:55,118 To prawdziwa choroba. 794 00:49:55,201 --> 00:49:57,579 Czujesz się nieswojo, nie możesz spać. 795 00:49:57,662 --> 00:50:00,373 Wiemy, czym jest fobia społeczna. 796 00:50:00,457 --> 00:50:02,459 To wina procesów chemicznych. 797 00:50:02,542 --> 00:50:04,085 Możesz odzyskać życie. 798 00:50:04,169 --> 00:50:06,337 Życie znów będzie życiem. 799 00:50:06,421 --> 00:50:10,300 Nie muszę przekonywać ludzi, że leki to nic złego, 800 00:50:10,383 --> 00:50:14,888 bo sami pytają mnie: „Brać Wellbutrin czy Effexor?”. 801 00:50:14,971 --> 00:50:17,640 „Mój instruktor pilates bierze Paxil, 802 00:50:17,724 --> 00:50:21,352 ale dentysta woli Zoloft. Czym się one różnią?”. 803 00:50:21,436 --> 00:50:25,231 Nie było praktycznie żadnej kontroli. 804 00:50:25,315 --> 00:50:28,318 „Jak cię czujesz? Jak twoja głowa? 805 00:50:28,401 --> 00:50:32,030 Jak czujesz się emocjonalnie?” To była czysta transakcja. 806 00:50:32,113 --> 00:50:35,408 Medycyna uprzemysłowiła się do tego stopnia, 807 00:50:35,492 --> 00:50:39,788 że lekarze działają niczym pracownicy linii montażowej. 808 00:50:39,871 --> 00:50:44,584 Wszyscy moi psychiatrzy traktowali wizyty w ten sposób. 809 00:50:44,667 --> 00:50:47,378 Sam szukałem takich osób, 810 00:50:47,462 --> 00:50:50,715 bo nie chciałem mówić o swoich uczuciach. 811 00:50:50,799 --> 00:50:54,719 Na lekarzach ciąży wielka presja, by szybko przyjąć pacjenta 812 00:50:54,803 --> 00:51:00,058 i przepisać mu leki, bo za to płacą zleceniodawcy. 813 00:51:00,141 --> 00:51:03,603 Jeden z lekarzy spytał mnie o moje dzieciństwo w Teksasie. 814 00:51:03,686 --> 00:51:06,731 Odparłem: „Nie chcę tego. Przejdźmy do recepty”. 815 00:51:06,815 --> 00:51:10,026 Pytamy pacjentów, czy są zadowoleni z usługi. 816 00:51:10,110 --> 00:51:12,153 Lekarze chcą dobrych ocen, 817 00:51:12,237 --> 00:51:16,658 bo ich awans zawodowy zależy od tych ankiet. 818 00:51:16,741 --> 00:51:19,953 Te niewidzialne bodźce sprawiają, 819 00:51:20,036 --> 00:51:23,456 że lekarze wypisują pacjentom to, czego ci chcą. 820 00:51:23,540 --> 00:51:26,626 Inny problem to fakt, że leki te dają szybki efekt. 821 00:51:26,709 --> 00:51:30,839 Jako 13-latka poszłam do terapeuty w New Hampshire. 822 00:51:30,922 --> 00:51:32,298 KOMICZKA 823 00:51:33,633 --> 00:51:36,386 Od razu powiedział mi, 824 00:51:36,469 --> 00:51:40,807 a było to około roku 1984, 825 00:51:40,890 --> 00:51:44,185 że wypisze mi receptę 826 00:51:44,269 --> 00:51:47,438 i kiedy będzie mi smutno, mam brać lekarstwo. 827 00:51:47,522 --> 00:51:48,565 To był Xanax. 828 00:51:48,648 --> 00:51:52,902 Chcę być ostrożna. Nie chcę demonizować benzodiazepinów. 829 00:51:52,986 --> 00:51:56,030 Wiem, że są stosowane nadmiernie, jak opioidy. 830 00:51:56,114 --> 00:51:59,701 To leki przeciwbólowe. Na ból emocjonalny i fizyczny. 831 00:52:00,285 --> 00:52:04,205 W wielu społecznościach trwa kryzys związany z Xanaxem. 832 00:52:04,789 --> 00:52:07,125 Trwa epidemia leków na receptę. 833 00:52:07,208 --> 00:52:11,546 Wiele osób skupiło się na opioidach, ale to nie wszystko. 834 00:52:12,172 --> 00:52:17,177 Raper Lil Xen, jak Xanax, to jeden z ponad 50 artystów, 835 00:52:17,260 --> 00:52:19,804 którzy śpiewają o Xanaxie. 836 00:52:19,888 --> 00:52:21,347 Brałem około… 837 00:52:21,431 --> 00:52:22,265 RAPER 838 00:52:22,348 --> 00:52:25,143 …12 lub 14 tabletek dwumiligramowych dziennie. 839 00:52:27,562 --> 00:52:28,980 Było ciężko. 840 00:52:29,063 --> 00:52:31,524 Słyszę w głowie głosy 841 00:52:31,608 --> 00:52:34,027 Każą mi to skończyć 842 00:52:34,110 --> 00:52:36,279 Znalazłem Xanax w łóżku swym 843 00:52:36,362 --> 00:52:38,698 Łyknąłem i do snu wróciłem 844 00:52:38,781 --> 00:52:44,621 To obusieczny miecz, by akceptować ból, lęk 845 00:52:44,704 --> 00:52:47,498 lub inny problem, a nie celebrować go. 846 00:52:47,999 --> 00:52:53,671 To bardzo ostry miecz. Bardzo łatwo stracić kontrolę. 847 00:52:53,755 --> 00:52:56,925 A nie dajemy młodym ludziom zbyt wielu narzędzi. 848 00:52:57,008 --> 00:52:59,469 Wkrótce Bobby poszedł za idolami 849 00:52:59,552 --> 00:53:02,096 i w dziesiątej klasie sam zaczął brać leki. 850 00:53:02,805 --> 00:53:04,599 Od razu mnie wciągnęło. 851 00:53:04,682 --> 00:53:08,519 Wystarczył telefon lub SMS, bym miał dowolną tabletkę. 852 00:53:08,603 --> 00:53:13,858 Media społecznościowe pomagają w nabyciu tabletek online. 853 00:53:13,942 --> 00:53:17,278 To może być teraz nasz diler. 854 00:53:17,362 --> 00:53:21,157 Kilka kliknięć i można załatwić sobie Xanax. 855 00:53:21,241 --> 00:53:23,618 Te tabletki są wszędzie. 856 00:53:23,701 --> 00:53:27,455 Znalazłam konto, z którego korzysta 104 dilerów. 857 00:53:27,538 --> 00:53:31,584 Można się z nimi skontaktować przez konto na Snapchacie. 858 00:53:31,668 --> 00:53:33,753 To katalog dilerów. 859 00:53:33,836 --> 00:53:37,924 Wiele osób pracuje w nielegalnych laboratoriach, 860 00:53:38,007 --> 00:53:41,052 tworząc bardzo silne wersje benzodiazepinów. 861 00:53:41,135 --> 00:53:43,304 Nowe informacje o zabójczym leku. 862 00:53:43,388 --> 00:53:48,643 To mała, biała tabletka, która przypomina Xanax. 863 00:53:49,143 --> 00:53:52,855 Zawiera też jednak silny opioid, fentanyl. 864 00:53:52,939 --> 00:53:57,235 Ludzie mogą kupić tabletarki w sieci. 865 00:53:57,318 --> 00:54:01,239 To będzie fentanyl oraz inne składniki. 866 00:54:01,322 --> 00:54:03,783 Gdy zakręcę kołem… 867 00:54:04,867 --> 00:54:07,245 pojawi się tabletka. 868 00:54:07,328 --> 00:54:10,415 Można kupić od dilera dwie tabletki. 869 00:54:10,498 --> 00:54:13,084 Jedna będzie miała trochę więcej fentanylu 870 00:54:13,167 --> 00:54:15,461 i będzie po nas. 871 00:54:15,545 --> 00:54:20,174 To tabletki z Meksyku z prawdziwych laboratoriów. 872 00:54:20,258 --> 00:54:24,512 Nie widać różnicy. Kolor i oznaczenia są identyczne. 873 00:54:24,595 --> 00:54:26,222 Tekstura tak samo. 874 00:54:26,306 --> 00:54:29,100 Wyglądają jak prawdziwe. To przerażające. 875 00:54:29,183 --> 00:54:33,938 Znana terapeutka, Laura Berman, przyznała, że ostatniej niedzieli 876 00:54:34,022 --> 00:54:36,065 jej syn przedawkował leki. 877 00:54:36,149 --> 00:54:38,401 To był fentanyl z domieszką? 878 00:54:38,484 --> 00:54:42,363 Cierpiał na takie bóle, by zażywać taki lek? 879 00:54:42,447 --> 00:54:45,908 - Wiedział, co bierze? - Nie. 880 00:54:45,992 --> 00:54:48,661 Większość przedawkowań w ostatniej dekadzie 881 00:54:48,745 --> 00:54:51,539 obejmowała więcej niż jedną substancję. 882 00:54:51,622 --> 00:54:54,000 Zwykle to połączenie leków. 883 00:54:54,083 --> 00:54:57,754 Same benzodiazepiny w dużej ilości nie są aż tak groźne, 884 00:54:57,837 --> 00:54:59,714 ale w połączeniu z opioidami 885 00:54:59,797 --> 00:55:02,633 mają efekt znieczulający i są bardzo groźna. 886 00:55:02,717 --> 00:55:04,927 Dają podwójny efekt antydepresyjny. 887 00:55:05,011 --> 00:55:09,432 Można dostać ataku serca i umrzeć. 888 00:55:10,016 --> 00:55:11,434 Miał tylko 21 lat. 889 00:55:11,517 --> 00:55:14,562 Gwiazda YouTube i utalentowany raper, 890 00:55:14,645 --> 00:55:17,190 Lil Peep, zmarł wczoraj w nocy. 891 00:55:17,273 --> 00:55:19,817 Słyszymy o wielu zgonach 892 00:55:20,443 --> 00:55:23,071 powiązanych z lekami lub benzodiazepinami. 893 00:55:23,154 --> 00:55:25,865 Zmagają się z zalewem bólu i lęku. 894 00:55:25,948 --> 00:55:28,534 Chcą go uciszyć za wszelką cenę. 895 00:55:29,994 --> 00:55:33,748 Spojrzałem w lustro i wiedziałem, 896 00:55:33,831 --> 00:55:35,917 że umrę, jeśli nie przestanę. 897 00:55:36,000 --> 00:55:38,753 Odstawiłem wszystko z dnia na dzień. 898 00:55:38,836 --> 00:55:43,758 Miałem kilka ataków, wylądowałem w szpitalu. 899 00:55:43,841 --> 00:55:47,011 Po licznych próbach Xanowi udało się odstawić leki. 900 00:55:47,095 --> 00:55:49,764 Chciałem utworzyć ruch, Xanarchy, 901 00:55:49,847 --> 00:55:53,017 promujący odstawienie Xanaxu. 902 00:55:53,101 --> 00:55:54,977 Taki jest mój cel. 903 00:55:55,061 --> 00:55:58,272 Musimy wziąć na siebie odpowiedzialność… 904 00:55:58,356 --> 00:55:59,273 RAPER 905 00:55:59,357 --> 00:56:03,069 …za gloryfikowanie kultury brania leków. 906 00:56:03,152 --> 00:56:08,449 Nigdy nie dawaj Xannie mi 907 00:56:08,533 --> 00:56:13,746 Nie lubiłam dorastania z bliskimi, którzy całkiem się zmieniali. 908 00:56:13,830 --> 00:56:18,251 Ciężko to oglądać. Nie chcę, by ktoś umierał. 909 00:56:18,334 --> 00:56:20,253 Dzieci to oznaka problemu. 910 00:56:20,336 --> 00:56:24,298 To pokazuje, że coś jest naprawdę nie tak. 911 00:56:24,382 --> 00:56:27,718 Moja klinika w 50% specjalizuje się w odstawianiu. 912 00:56:27,802 --> 00:56:29,971 Pacjenci przychodzą do mnie 913 00:56:30,054 --> 00:56:36,102 lub są do mnie skierowani, by odstawić opioidy lub benzodiazepiny. 914 00:56:36,185 --> 00:56:38,354 Pacjenci też są zdezorientowani, 915 00:56:38,438 --> 00:56:44,569 bo od wielu lat biorą dany lek. Nie wyobrażają sobie żyć bez niego. 916 00:56:44,652 --> 00:56:48,156 I nie chodzi nawet o lęk czy dobre samopoczucie. 917 00:56:48,239 --> 00:56:51,325 Chodzi o samo funkcjonowanie bez leków. 918 00:56:51,409 --> 00:56:53,703 To ich przeraża. 919 00:56:53,786 --> 00:56:58,124 To objawy odstawienia oraz tolerancji. 920 00:57:18,019 --> 00:57:21,647 Dobrze, że studiowałam chemię. 921 00:57:26,360 --> 00:57:30,198 Żaden lekarz by mnie tego nie nauczył. 922 00:57:32,116 --> 00:57:34,744 To płynny mikrostożek. 923 00:57:36,078 --> 00:57:40,541 Pozwala na zmniejszenie dawki 924 00:57:40,625 --> 00:57:45,755 o mały ułamek każdego dnia. 925 00:57:46,506 --> 00:57:48,174 Jeśli przesadzę, 926 00:57:49,175 --> 00:57:53,638 mogę wpaść w stan psychozy. 927 00:57:57,850 --> 00:58:00,102 Te chemikalia są bardzo mocne. 928 00:58:00,603 --> 00:58:05,441 Odstawienie ich wymaga wielu lat. 929 00:58:13,115 --> 00:58:17,912 PRZEJAZD KOLEJOWY 930 00:58:19,830 --> 00:58:22,416 Od środka do środka szyny? 931 00:58:22,500 --> 00:58:24,293 - 150 cm. - Jasne. 932 00:58:24,377 --> 00:58:27,338 - Daj znać. - Możesz mówić. 933 00:58:27,421 --> 00:58:30,550 Tu mamy 80 cm. 934 00:58:30,633 --> 00:58:31,801 Jasne. 935 00:58:33,844 --> 00:58:35,596 Pracuję dla stanu Michigan 936 00:58:35,680 --> 00:58:38,975 i chcę zajmować się inżynierią lądową. 937 00:58:39,058 --> 00:58:45,606 To moja praca od trzech lat. I to dla mnie poważna kariera. 938 00:58:45,690 --> 00:58:47,650 Zaczęłam, gdy skończyłam 18 lat. 939 00:58:48,818 --> 00:58:52,738 Cieszyłam się, że ludzie na mnie polegają. 940 00:58:52,822 --> 00:58:57,410 Czułam stres, ale w takiej dawce, że motywował mnie do działania. 941 00:58:57,493 --> 00:58:59,620 Nie przytłaczał mnie. 942 00:59:00,121 --> 00:59:06,794 Większość osób przeciwnych Xanaxowi zaczęła od używania go dla przyjemności. 943 00:59:06,877 --> 00:59:12,133 Gdy widzę, kiedy ktoś przyjmuje go ze złych powodów, 944 00:59:12,216 --> 00:59:15,678 chciałabym wyrazić, jakie znaczenie ma dla chorych. 945 00:59:18,639 --> 00:59:20,600 Biorę miligram dziennie. 946 00:59:20,683 --> 00:59:24,854 Taka jest moja dawka od samego początku. 947 00:59:26,272 --> 00:59:29,609 Może uzależniać. Nie w moim przypadku. 948 00:59:30,484 --> 00:59:34,155 Jedynie pod względem psychologicznym. 949 00:59:34,238 --> 00:59:37,241 Myślę, co by było, gdybym tego nie miała. 950 00:59:37,325 --> 00:59:43,289 Łatwo całkowicie uzależnić się od leku. 951 00:59:43,372 --> 00:59:48,628 Ale to straszna perspektywa, nawet jeśli on pomaga. 952 00:59:48,711 --> 00:59:51,213 A jeśli go zabraknie lub ktoś go zabierze? 953 00:59:51,297 --> 00:59:53,466 A jeśli go zapomnę? 954 00:59:53,966 --> 00:59:55,926 To przerażające. 955 00:59:56,010 --> 01:00:02,475 Leki mogą być bardzo ważne i nie chcę umniejszać ich znaczenia 956 01:00:02,558 --> 01:00:05,102 w kontroli przytłaczającego lęku. 957 01:00:05,186 --> 01:00:09,065 Pozwalają nam one wrócić do pionu, 958 01:00:09,148 --> 01:00:13,944 ale gdy tylko je odstawimy, lęk wraca do poziomu wyjściowego. 959 01:00:15,321 --> 01:00:20,743 Mama zachorowała na raka okrężnicy. 960 01:00:20,826 --> 01:00:22,161 Pobiegłem na lotnisko. 961 01:00:22,244 --> 01:00:26,499 Ja, tata i siostra mieszkaliśmy w Bostonie. 962 01:00:27,375 --> 01:00:30,002 Bałem się o nią, gdy tylko wyjeżdżałem. 963 01:00:30,086 --> 01:00:32,838 Te myśli gromadziły się, 964 01:00:32,922 --> 01:00:36,217 aż dostałem pierwszego ataku paniki. 965 01:00:36,300 --> 01:00:38,594 Musiałem wracać do pracy. 966 01:00:38,678 --> 01:00:42,973 Miałem wygłosić prezentację, ale całkiem się załamałem 967 01:00:43,057 --> 01:00:45,643 i skończyłem w firmowej łazience, 968 01:00:45,726 --> 01:00:48,187 z hiperwentylacją, myśląc, że to zawał. 969 01:00:48,270 --> 01:00:50,731 Byłem przerażony. 970 01:00:51,524 --> 01:00:54,276 Nie mogłem się z tego wydostać. 971 01:00:56,153 --> 01:00:59,156 Przed śmiercią mama napisała list 972 01:00:59,240 --> 01:01:02,952 do mojego brata, siostry, do mnie i do mojego taty. 973 01:01:03,577 --> 01:01:07,998 Napisała: „Wybacz, że przypisałam ci łatkę 974 01:01:08,082 --> 01:01:11,293 i dałam poczucie, że musisz być osobą, 975 01:01:11,377 --> 01:01:12,837 jaką nie mogłeś być”. 976 01:01:14,380 --> 01:01:20,344 Czytając to, byłem poruszony, bo to dlatego czułem napięcie 977 01:01:20,428 --> 01:01:22,263 oraz lęki od długiego czasu. 978 01:01:22,346 --> 01:01:28,811 Czułem, że powinienem być inny, mniej ekspresywny. 979 01:01:28,894 --> 01:01:33,399 Jestem osobą kolorową, więc powinienem mówić inaczej. 980 01:01:33,482 --> 01:01:35,568 Mama zmarła w sierpniu 981 01:01:35,651 --> 01:01:40,990 i wszystko zaczęło robić się jasne. 982 01:01:41,574 --> 01:01:46,871 Czułem, że muszę zrozumieć, kim naprawdę jestem. 983 01:01:49,206 --> 01:01:51,208 I potrzebowałem terapii. 984 01:01:52,001 --> 01:01:55,880 Jeśli wiemy, że coś powoduje u nas trwały lęk, 985 01:01:55,963 --> 01:01:59,675 warto pamiętać o podstawowych sprawach. 986 01:01:59,759 --> 01:02:01,302 Po pierwsze: oddychać. 987 01:02:04,013 --> 01:02:06,515 Należy się wysypiać. 988 01:02:08,184 --> 01:02:10,770 Zachęcam ludzi do długiego snu. 989 01:02:10,853 --> 01:02:12,104 Są ćwiczenia. 990 01:02:13,856 --> 01:02:17,067 Spędzajmy dużo czasu na dworze. 991 01:02:17,818 --> 01:02:23,115 Ćwiczmy, wychodźmy na słońce. Spróbujmy jogi lub medytacji. 992 01:02:23,199 --> 01:02:25,409 Medytacja bardzo mi pomogła. 993 01:02:25,493 --> 01:02:30,331 Tworząc biologiczny stan odprężenia, 994 01:02:30,414 --> 01:02:33,083 obniżamy poziom lęku. 995 01:02:33,167 --> 01:02:37,213 Nie można czuć odprężenia oraz lęku jednocześnie. 996 01:02:37,296 --> 01:02:41,258 Są inne leki, które nie uzależniają. 997 01:02:41,342 --> 01:02:45,930 Leki SSRI jeszcze nie leczą stanów lękowych, 998 01:02:46,013 --> 01:02:50,100 ale obniżają poziom lęku 999 01:02:50,184 --> 01:02:52,895 oraz ryzyko ataku paniki. 1000 01:02:52,978 --> 01:02:54,980 Pracuję w Nowym Jorku 1001 01:02:55,064 --> 01:02:59,527 i wypisuję recepty na antydepresanty i leki przeciwlękowe. 1002 01:03:00,319 --> 01:03:03,405 Lubię też jednak mówić o lekach z marihuaną, 1003 01:03:03,489 --> 01:03:06,033 bo potrafią być naprawdę pomocne. 1004 01:03:07,159 --> 01:03:10,246 Nie pozbawiają hamulców, nie ogłupiają. 1005 01:03:10,329 --> 01:03:15,000 Funkcjonujemy normalnie, ale lepiej radzimy sobie ze stresem. 1006 01:03:15,084 --> 01:03:17,711 Wiemy dużo o leczeniu tych zaburzeń. 1007 01:03:17,795 --> 01:03:20,589 Dowody wskazują, że najlepsze efekty 1008 01:03:20,673 --> 01:03:23,092 daje terapia poznawczo-behawioralna. 1009 01:03:23,175 --> 01:03:28,138 Skupia się ona na naszych nawykach, myślach 1010 01:03:28,222 --> 01:03:29,932 oraz zachowaniu i wyborach. 1011 01:03:30,015 --> 01:03:35,145 Pozwala nam też radzić sobie ze stresem w inny sposób. 1012 01:03:36,063 --> 01:03:39,441 Ten dodatkowy aspekt terapii, 1013 01:03:39,525 --> 01:03:42,611 w której słyszymy: „Wszystko dobrze. 1014 01:03:42,695 --> 01:03:45,948 To twoje emocje. To nic złego. 1015 01:03:46,031 --> 01:03:48,826 Uczucia i myśli to nie fakty. 1016 01:03:49,618 --> 01:03:53,289 Musisz przeżyć ten dzień, a potem nadejdzie jutro. 1017 01:03:53,372 --> 01:03:55,332 I po kilku takich dniach 1018 01:03:55,416 --> 01:03:59,837 przestaniesz się tak czuć”. To mi wystarczyło. 1019 01:03:59,920 --> 01:04:05,551 Bo gdy jest nam bardzo ciężko, musimy to jakoś przetrwać. 1020 01:04:07,261 --> 01:04:10,180 Pandemia to unaoczniła, 1021 01:04:10,264 --> 01:04:13,726 ale relacje społeczne to jeden z najlepszych sposobów 1022 01:04:13,809 --> 01:04:15,519 na zmniejszenie lęku. 1023 01:04:17,271 --> 01:04:23,319 Samotność to wielki problem dla zdrowia psychicznego i fizycznego. 1024 01:04:25,112 --> 01:04:27,281 W tym roku się rozwiodłam 1025 01:04:27,364 --> 01:04:31,160 i w efekcie odkryć, które zakończyły mój związek 1026 01:04:31,243 --> 01:04:33,996 oraz konieczności rozpoczęcia życia od nowa 1027 01:04:34,079 --> 01:04:36,999 znów wylądowałam w tym cyklu depresji i lęków. 1028 01:04:38,000 --> 01:04:42,630 Moja mama ani znajomi nie wiedzą, co zaszło w moim małżeństwie. 1029 01:04:42,713 --> 01:04:47,092 Skupiałam się na medytacji, pisaniu dziennika i terapii. 1030 01:04:47,176 --> 01:04:50,679 Wszystkich rzeczach, które to ja mogę zrobić. 1031 01:04:50,763 --> 01:04:54,350 A powinnam była znaleźć oparcie w kobietach, 1032 01:04:54,433 --> 01:04:56,518 które kochają mnie i chcą mi pomóc. 1033 01:05:00,814 --> 01:05:04,193 Jeśli możemy znaleźć autentyczną więź z drugą osobą, 1034 01:05:04,276 --> 01:05:09,281 zapomnijcie o moich słowach. To najlepsze, co możemy zrobić. 1035 01:05:09,365 --> 01:05:14,161 Typowe reakcje na nietypowe otoczenie 1036 01:05:14,662 --> 01:05:18,207 nie muszą wcale być chorobą. 1037 01:05:18,290 --> 01:05:19,708 Można powiedzieć, 1038 01:05:19,792 --> 01:05:24,213 że zamiast naprawiać nasz świat i jego prawdziwe problemy, 1039 01:05:24,713 --> 01:05:30,761 dajemy ludziom psychotropy, by zaakceptowali 1040 01:05:30,844 --> 01:05:33,639 ten zepsuty świat, który im dajemy. 1041 01:05:33,722 --> 01:05:39,269 „Wielkie odejścia” to ostatni trend masowych wypowiedzeń i zmian kariery. 1042 01:05:39,353 --> 01:05:42,690 Amerykanie masowo przechodzą na emeryturę. 1043 01:05:42,773 --> 01:05:47,528 Coraz więcej mówi się o skróceniu pracy do czterech dni. 1044 01:05:47,611 --> 01:05:50,155 Pandemia całkiem zmieniła 1045 01:05:50,239 --> 01:05:55,577 podejście Amerykanów co do sposobu oraz ilości wykonywanej pracy. 1046 01:05:55,661 --> 01:05:59,248 Tworzymy ruch, by zaadresować kwestię zdrowia psychicznego. 1047 01:05:59,999 --> 01:06:04,753 Chcemy stworzyć społeczeństwo, gdzie nikt nie czuje się odizolowany 1048 01:06:04,837 --> 01:06:07,006 i zawstydzony z powodu swych trudów. 1049 01:06:07,089 --> 01:06:10,884 Chcemy zbudować świat, w którym każdy otrzymuje pomoc. 1050 01:06:10,968 --> 01:06:15,889 Chcemy być proaktywni, a nie reaktywni. 1051 01:06:15,973 --> 01:06:17,558 Nowe pokolenie sportowców, 1052 01:06:17,641 --> 01:06:21,478 m.in. Simone Biles i Naomi Osaka, mówi o zdrowiu psychicznym. 1053 01:06:21,562 --> 01:06:23,772 Przeżywamy własne problemy. 1054 01:06:23,856 --> 01:06:26,734 Nie wiesz, ilu osobom pomagasz, 1055 01:06:26,817 --> 01:06:29,778 po prostu siedząc tu w tak ciężkiej chwili. 1056 01:06:29,862 --> 01:06:32,656 Zdrowie psychiczne jest związane 1057 01:06:32,740 --> 01:06:36,493 z całym naszym życiem. 1058 01:06:36,577 --> 01:06:40,706 Z oddechem i naszymi odkryciami. 1059 01:06:40,789 --> 01:06:46,128 Zarówno w sprzyjających, jak i niekorzystnych okolicznościach. 1060 01:06:46,211 --> 01:06:48,088 Zdrowie psychiczne to klucz. 1061 01:06:48,172 --> 01:06:51,008 Boże. Nie wytrzymam. Napisał: 1062 01:06:51,091 --> 01:06:53,969 „Dzięki za stworzenie ostoi dla osób jak ja”. 1063 01:06:54,053 --> 01:06:57,347 Nie wytrzymam! Jest taki słodki. 1064 01:06:58,182 --> 01:07:03,187 Zaczęło się od postu „Darmowa terapia dla czarnych”. 1065 01:07:03,270 --> 01:07:05,856 Sądziłam, że będzie trudno kogoś namówić, 1066 01:07:05,939 --> 01:07:09,109 bo media przekonywały, że tak to wygląda. 1067 01:07:09,193 --> 01:07:12,780 Ale było inaczej. Musieliśmy się trochę cofnąć, 1068 01:07:12,863 --> 01:07:16,033 bo po publikacji ogłoszenia 1069 01:07:16,116 --> 01:07:20,162 w ciągu dwóch dni zgłosiło się 50 mężczyzn, 1070 01:07:20,245 --> 01:07:24,666 którzy chcieli darmowej terapii. Nie przemyśleliśmy tego. 1071 01:07:25,209 --> 01:07:27,127 Dajemy im osiem darmowych sesji. 1072 01:07:27,711 --> 01:07:33,258 Obecnie 75% z nich kontynuuje terapię po bezpłatnym okresie. 1073 01:07:33,842 --> 01:07:36,678 Dajemy im trochę wody, 1074 01:07:36,762 --> 01:07:42,142 a oni orientują się: „Nie wiedziałem, że byłem tak spragniony”. 1075 01:07:42,226 --> 01:07:45,312 I nawet gdy zabieramy im wodę, 1076 01:07:45,395 --> 01:07:48,732 oni chcą jej dalej. Damy to na koszulce. 1077 01:07:50,234 --> 01:07:54,571 Od jakiegoś czasu rozmawiam z pacjentami o fali. 1078 01:07:54,655 --> 01:07:58,117 Że można zatracić się w czymś 1079 01:07:58,200 --> 01:08:01,495 i cokolwiek to jest, 1080 01:08:01,578 --> 01:08:05,999 oddajemy się temu całkowicie, zatracamy się w tym. 1081 01:08:06,083 --> 01:08:08,210 To coś większego od nas. 1082 01:08:12,840 --> 01:08:17,136 Dwanaście lat temu pojechaliśmy do stadniny, 1083 01:08:17,219 --> 01:08:21,140 która ratowała konie. 1084 01:08:21,640 --> 01:08:24,852 Opiekują się około 60 końmi, 1085 01:08:24,935 --> 01:08:29,565 które znajdowały się w złej sytuacji. 1086 01:08:29,648 --> 01:08:32,025 Okazało się, że szukają wolontariuszy. 1087 01:08:32,109 --> 01:08:34,903 Uznałam: „W środku pandemii, 1088 01:08:34,987 --> 01:08:38,866 gdy zamknięto siłownie oraz restauracje, 1089 01:08:38,949 --> 01:08:42,244 nie możemy wychodzić i spotykać się z innymi, 1090 01:08:42,828 --> 01:08:47,958 może ten wolontariat mógłby być dla mnie dobry”. 1091 01:08:48,041 --> 01:08:51,837 Wolontariusze sprzątają wybiegi, 1092 01:08:51,920 --> 01:08:54,423 czeszą konie, spacerują z nimi. 1093 01:08:55,174 --> 01:08:59,511 Miałam aktywność fizyczną dla dobrej sprawy 1094 01:08:59,595 --> 01:09:01,930 i tworzyłam więź ze zwierzętami. 1095 01:09:02,014 --> 01:09:06,018 Wszystko to podpasowało mi, 1096 01:09:06,101 --> 01:09:09,188 bym mogła wyjść z domu oraz ze swojej głowy 1097 01:09:09,271 --> 01:09:12,858 i popracować na świeżym powietrzu. 1098 01:09:12,941 --> 01:09:17,946 Tulenie konia w kiepski dzień to piękna sprawa. 1099 01:09:22,910 --> 01:09:26,663 Potrzebuję większej ilości bodźców zewnętrznych. 1100 01:09:27,706 --> 01:09:30,292 Zająłem się tworzeniem bukietów. 1101 01:09:32,294 --> 01:09:35,088 Jest tym coś idealnie spokojnego. 1102 01:09:35,172 --> 01:09:37,341 Od wybierania kwiatów 1103 01:09:37,424 --> 01:09:41,470 po przeglądanie różnych kolorów. To naprawdę przyjemne. 1104 01:09:41,553 --> 01:09:45,224 Zrozumiałem, że potrzebuję tego, 1105 01:09:45,307 --> 01:09:47,601 by osiągnąć stan spokoju. 1106 01:09:50,938 --> 01:09:54,274 Mój lęk wynika z poczucia, 1107 01:09:54,358 --> 01:09:57,444 że nie uda mi się czegoś osiągnąć 1108 01:09:57,527 --> 01:10:00,489 albo że robię coś złego. 1109 01:10:01,907 --> 01:10:06,411 Ukojenie dają mi rzeczy, które robię dla siebie. 1110 01:10:06,495 --> 01:10:10,999 Nikt nie będzie ich oceniał i krytykował. 1111 01:10:12,334 --> 01:10:13,669 Oczekiwania. 1112 01:10:14,753 --> 01:10:16,588 To naprawdę spory ciężar. 1113 01:10:16,672 --> 01:10:19,967 Gdy uda się je trochę zmniejszyć, 1114 01:10:20,467 --> 01:10:22,386 można poczuć się wolnym. 1115 01:10:22,469 --> 01:10:25,806 Tak nie może być. To metoda prób i błędów. 1116 01:10:26,640 --> 01:10:28,267 Lęk jest holistyczny. 1117 01:10:28,350 --> 01:10:31,228 Dowodzi, że umysł i ciało to jedna całość. 1118 01:10:31,311 --> 01:10:33,605 To informacja, jaką daje nam lęk. 1119 01:10:33,689 --> 01:10:37,859 Nasze ciało oraz umysł współdziałają i oddziałują na siebie. 1120 01:10:37,943 --> 01:10:42,489 Biorąc Xanax za każdym razem, gdy czujemy lęk, 1121 01:10:42,572 --> 01:10:45,492 nie uczymy naszego umysłu, 1122 01:10:45,575 --> 01:10:48,704 by bardziej tolerował te stany. 1123 01:10:48,787 --> 01:10:52,374 Jeśli tłumimy ten lęk, 1124 01:10:52,457 --> 01:10:56,295 tracimy szansę, by nauczyć się sobie z nim radzić. 1125 01:10:56,378 --> 01:10:58,338 Taki jest koszt alternatywny. 1126 01:10:58,422 --> 01:11:00,966 Biorę je w razie potrzeby. 1127 01:11:02,134 --> 01:11:03,927 Kilka razy w miesiącu. 1128 01:11:04,011 --> 01:11:07,556 Bardziej chodzi chyba o to, bym miała je w razie czego. 1129 01:11:07,639 --> 01:11:13,061 Jeśli dieta, ćwiczenia, wolontariat i inne sposoby zawiodą 1130 01:11:13,145 --> 01:11:16,064 albo jeśli życie mnie przeciąży, 1131 01:11:16,148 --> 01:11:17,774 mam to kolejne narzędzie. 1132 01:11:18,775 --> 01:11:22,529 Xanax nie pomógł mi z nieustannym lękiem. 1133 01:11:22,612 --> 01:11:24,823 Zawsze go odczuwałem. 1134 01:11:24,906 --> 01:11:27,534 Po Klonopinie poczułem się inaczej. 1135 01:11:27,617 --> 01:11:30,579 To było dużo łagodniejsze 1136 01:11:30,662 --> 01:11:33,957 w porównaniu do Xanaxa, który działa naprawdę szybko. 1137 01:11:34,041 --> 01:11:38,337 Dlatego ludzie nie biorą Klonopinu, żeby poimprezować. 1138 01:11:38,420 --> 01:11:42,758 Wciąż biorę Lexapro, antydepresant z SSRI. 1139 01:11:42,841 --> 01:11:45,552 W dość umiarkowanej dawce. 1140 01:11:45,635 --> 01:11:51,808 Zmniejszyłem benzodiazepiny na tyle, by próbować całkiem je odstawić. 1141 01:11:51,892 --> 01:11:57,856 Jeśli stawiamy czoła lękom, gdy jesteśmy po Xanaxie, 1142 01:11:57,939 --> 01:11:59,232 to nie wypali. 1143 01:11:59,316 --> 01:12:01,610 Trzeba iść naprzód. 1144 01:12:01,693 --> 01:12:04,821 By poradzić sobie ze swoimi lękami, 1145 01:12:04,905 --> 01:12:09,117 trzeba ich doświadczyć, zrozumieć je 1146 01:12:09,201 --> 01:12:11,203 i pogodzić się z nimi. 1147 01:12:11,286 --> 01:12:12,579 Z drugiej strony 1148 01:12:12,662 --> 01:12:17,501 jest coś stygmatyzującego i zawstydzającego w mówieniu: 1149 01:12:17,584 --> 01:12:20,712 „Weź oddech i zmierz się z tym”, gdy ktoś nie potrafi. 1150 01:12:20,796 --> 01:12:24,800 Nie powiemy cukrzykowi: „Niech twoja trzustka działa lepiej”. 1151 01:12:28,970 --> 01:12:33,600 Xanax to bez wątpienia lek, 1152 01:12:33,683 --> 01:12:36,311 na który ludzie się krzywią. 1153 01:12:37,687 --> 01:12:41,983 Jest jakaś cząstka mnie, której nie podoba się fakt, 1154 01:12:42,067 --> 01:12:45,362 że potrzebuję czegoś do pomocy. 1155 01:12:46,238 --> 01:12:50,867 Moja uparta strona nie chce, bym brała Xanax 1156 01:12:52,536 --> 01:12:54,371 przez zbyt długi czas. 1157 01:12:54,454 --> 01:12:58,041 Chciałabym znaleźć sposób, by żyć bez Xanaxu, 1158 01:12:58,125 --> 01:12:59,209 ale na razie… 1159 01:13:01,920 --> 01:13:04,881 spełnia swoją funkcję i jestem bardzo wdzięczna. 1160 01:13:05,966 --> 01:13:08,969 Dobre działanie benzodiazepinów jest zdradzieckie. 1161 01:13:09,052 --> 01:13:13,098 Społeczeństwo może nie myśleć o osobach z lękami i depresją, 1162 01:13:13,181 --> 01:13:14,724 ale wszyscy to mamy. 1163 01:13:14,808 --> 01:13:18,395 Gdy ludzie po raz pierwszy przyjmują benzodiazepiny, 1164 01:13:18,478 --> 01:13:20,021 czują się wspaniale. 1165 01:13:20,105 --> 01:13:22,107 To każe im myśleć: 1166 01:13:22,190 --> 01:13:24,985 „Nie muszę czuć się tak cały czas, 1167 01:13:25,068 --> 01:13:29,865 ale chcę więcej benzodiazepinów”. Niszczą one naszą odporność, 1168 01:13:29,948 --> 01:13:32,200 na której musimy polegać, 1169 01:13:32,284 --> 01:13:35,912 by radzić sobie ze stresem, lękami i ciężkimi sytuacjami. 1170 01:13:35,996 --> 01:13:38,999 Trudnymi aspektami życia. 1171 01:13:39,082 --> 01:13:41,710 Odporność to klucz 1172 01:13:41,793 --> 01:13:45,005 nie tylko do kontroli lęku, ale i zdrowia psychicznego. 1173 01:13:45,088 --> 01:13:50,343 Do przetrwania i akceptacji rzeczywistości. 1174 01:13:50,927 --> 01:13:54,264 Zarówno w kwestii Covidu, śmiertelności, 1175 01:13:54,347 --> 01:13:56,892 jak i zaburzeń lękowych. 1176 01:13:56,975 --> 01:14:00,187 Akceptacja to klucz. Im bliżej jej będziemy, 1177 01:14:00,270 --> 01:14:03,607 tym lepszy będzie stan naszego zdrowia psychicznego. 1178 01:14:03,690 --> 01:14:07,277 Nie wiem, czy miałem jakieś lęki, 1179 01:14:07,360 --> 01:14:11,907 które różniły się od tych, jakie mamy wszyscy. 1180 01:14:11,990 --> 01:14:15,118 Po przejściu z liceum na studia 1181 01:14:15,827 --> 01:14:18,413 czułem się nieco zagubiony. 1182 01:14:18,955 --> 01:14:21,625 Poszedłem do przychodni studenckiej 1183 01:14:22,125 --> 01:14:27,964 i do dziś pamiętam, jak trzymałem receptę 1184 01:14:28,048 --> 01:14:31,218 i myślałem sobie: „Teraz jestem dorosły. 1185 01:14:31,301 --> 01:14:34,638 Takie lekarstwo zalecił mi lekarz, 1186 01:14:35,180 --> 01:14:36,598 więc je wezmę”, 1187 01:14:37,432 --> 01:14:41,311 Życie jest ciężkie. Jakimś cudem o tym zapomnieliśmy. 1188 01:14:41,394 --> 01:14:45,482 Jeśli nie jesteśmy szczęśliwi, od razu sięgamy po tabletkę. 1189 01:14:45,565 --> 01:14:50,487 Naszym zadaniem nie jest usunięcie cierpień pacjentów, 1190 01:14:50,570 --> 01:14:52,948 a uczynienie ich akceptowalnymi, 1191 01:14:53,532 --> 01:14:55,992 by zachowali ochotę do życia. 1192 01:14:56,993 --> 01:15:00,705 Podczas odstawiania występuje zjawisko „okien”. 1193 01:15:02,999 --> 01:15:05,961 Objawy całkiem znikają. 1194 01:15:07,295 --> 01:15:11,258 Byłem na placu zabaw z synem 1195 01:15:11,341 --> 01:15:15,387 i nagle dzwonienie w uszach ucichło, 1196 01:15:15,470 --> 01:15:18,848 ciśnienie w głowie zniknęło. 1197 01:15:19,432 --> 01:15:23,186 Poczułem niesamowity spokój. 1198 01:15:23,687 --> 01:15:27,023 Całe dorosłe życie nie doświadczyłem czegoś takiego. 1199 01:15:28,108 --> 01:15:32,320 I całe dorosłe życie brałem benzodiazepiny. 1200 01:15:33,530 --> 01:15:36,408 Jeśli tak ma wyglądać życie bez nich, 1201 01:15:37,200 --> 01:15:41,371 nie mogę się doczekać. 1202 01:15:43,957 --> 01:15:44,958 Dawaj. 1203 01:15:45,959 --> 01:15:48,670 Tak! Spokojnie. 1204 01:15:49,337 --> 01:15:50,755 - Tak! - Drawo. 1205 01:15:52,841 --> 01:15:54,092 - Tak! - Super. 1206 01:15:54,175 --> 01:15:57,929 Ciężko pracowałam, by zmienić wiele aspektów życia 1207 01:15:58,013 --> 01:16:01,766 i nie odczuwać lęku tak intensywnie. 1208 01:16:01,850 --> 01:16:06,646 Nauka radzenia sobie z życiem to prawdziwa podróż. 1209 01:16:06,730 --> 01:16:09,566 Nie zapewni nam tego tabletka. 1210 01:16:09,649 --> 01:16:11,651 To wymaga czasu. 1211 01:16:11,735 --> 01:16:16,281 Cała ta ciężka praca pozwala przyjść mi tu wystrojoną, 1212 01:16:16,364 --> 01:16:18,491 jakbym nie miała zmartwień. 1213 01:16:19,451 --> 01:16:23,705 Czasem będę musiała do niej wrócić i zaakceptowałam to. 1214 01:18:29,080 --> 01:18:34,085 Napisy: Krzysztof Zając