1
00:00:12,138 --> 00:00:14,390
Suatu masa pada tahun 2005,
2
00:00:15,016 --> 00:00:17,727
saya dan ibu saya ada
di Kelab Desa Palm Beach.
3
00:00:18,311 --> 00:00:20,980
Cuaca hari itu amat baik.
Kami bermain golf.
4
00:00:23,900 --> 00:00:28,362
Kami naik ke balkoni
untuk makan tengah hari.
5
00:00:28,446 --> 00:00:32,116
Kami duduk.
Ada satu pasangan lagi di sana,
6
00:00:32,200 --> 00:00:35,536
Bernie Madoff dan isterinya, Ruth.
7
00:00:37,163 --> 00:00:38,956
Ibu saya terus perasan.
8
00:00:39,040 --> 00:00:40,333
"Itu Bernie."
9
00:00:40,416 --> 00:00:43,795
Ibu saya pergi menyapa dia
dan mengenalkan saya.
10
00:00:44,378 --> 00:00:47,215
"Ini Jeff, anak saya.
Dia ada akaun dengan awak."
11
00:00:48,424 --> 00:00:50,426
Saya bersalaman dengan En. Madoff.
12
00:00:50,510 --> 00:00:52,178
Saya sangat kagum.
13
00:00:52,887 --> 00:00:55,223
Dia ibarat dewa di Palm Beach.
14
00:00:56,599 --> 00:00:58,601
Dialah dewa kewangan.
15
00:01:00,061 --> 00:01:01,646
Kami kembali ke meja kami,
16
00:01:02,688 --> 00:01:05,858
lalu ibu saya cakap dengan gaya dia,
17
00:01:05,942 --> 00:01:09,529
"Hebat betul lelaki itu."
18
00:01:10,113 --> 00:01:13,950
Kemudian, dia cakap lagi,
"Ada satu perkara yang aneh tentang dia.
19
00:01:15,743 --> 00:01:17,787
Dia tak pandang mata orang."
20
00:01:20,623 --> 00:01:22,291
Ibu saya dah lama perasan.
21
00:01:23,042 --> 00:01:24,377
Cuma dia tak faham.
22
00:01:25,920 --> 00:01:29,132
Sebab dewa ini ibarat syaitan atau iblis.
23
00:01:31,926 --> 00:01:33,970
Bernie Madoff telah ditahan.
24
00:01:34,053 --> 00:01:37,223
Dia pengasas
Sekuriti Pelaburan Bernie Madoff.
25
00:01:37,306 --> 00:01:38,307
Usianya 70 tahun.
26
00:01:38,391 --> 00:01:40,184
Dialah penunggu Wall Street.
27
00:01:40,268 --> 00:01:43,771
Bernie Madoff, 70 tahun,
telah ditahan oleh FBI.
28
00:01:43,855 --> 00:01:48,359
Bekas tokoh Wall Street ini dikatakan,
tapi dia juga sudah mengaku,
29
00:01:48,442 --> 00:01:52,905
memusnahkan kehidupan, badan amal
dan reputasi di Wall Street dan sedunia.
30
00:01:54,282 --> 00:01:56,492
Dia ditolak-tolak dan diaibkan.
31
00:01:56,576 --> 00:01:57,660
Jangan tolak saya.
32
00:01:59,328 --> 00:02:01,414
Orang sangka mereka tahu ceritanya.
33
00:02:01,497 --> 00:02:04,417
Mereka sangka kisah ini
tentang seorang lelaki,
34
00:02:05,084 --> 00:02:08,546
tapi jika kita singkap tabirnya,
ada lebih daripada itu.
35
00:02:12,216 --> 00:02:16,512
Bernie Madoff uruskan syarikat jenayah
terbesar dalam sejarah Wall Street.
36
00:02:16,596 --> 00:02:20,308
Dia sociopath kewangan,
ibarat pembunuh kewangan bersiri.
37
00:02:21,225 --> 00:02:23,227
Saya anggap dia macam pak cik.
38
00:02:23,311 --> 00:02:26,147
Saya sangat suka dan percaya akan dia,
39
00:02:26,230 --> 00:02:29,609
tapi rupa-rupanya,
dia binatang yang berdusta.
40
00:02:30,234 --> 00:02:33,070
Kepercayaan.
Pengkhianatan. Kejahatan hakiki.
41
00:02:33,654 --> 00:02:36,657
Seratus tahun lagi,
cerita ini pasti masih diingati.
42
00:02:37,325 --> 00:02:39,952
Semua ini melibatkan 64,000,000,000 dolar.
43
00:02:40,036 --> 00:02:43,664
Dengan sebegitu banyak sifar,
memang sukar dibayangkan.
44
00:02:44,749 --> 00:02:48,836
Kita harus melihat dari perspektif lain
45
00:02:48,920 --> 00:02:50,713
yang macam tak masuk akal.
46
00:02:51,297 --> 00:02:53,591
Semuanya palsu. Wang itu lenyap.
47
00:02:54,592 --> 00:02:55,426
Hilang.
48
00:02:56,636 --> 00:02:58,888
Kehilangan wang simpanan dah satu hal.
49
00:02:59,680 --> 00:03:02,183
Alangkah teruk jika kehilangan rumah juga.
50
00:03:03,517 --> 00:03:06,687
Macam mana dia perdaya ramai orang
begitu lama sekali?
51
00:03:06,771 --> 00:03:09,232
Perkara itu tak dapat dielakkan
52
00:03:09,815 --> 00:03:13,402
dan ramai orang membiarkan
hal itu berlaku kerana ketamakan.
53
00:03:14,654 --> 00:03:16,030
Ini tentang bank besar.
54
00:03:16,113 --> 00:03:18,824
Ini tentang agensi-agensi regulatori.
55
00:03:18,908 --> 00:03:22,787
Ini tentang seluruh ekosistem
56
00:03:23,371 --> 00:03:26,374
yang punah ranah ini.
57
00:03:27,500 --> 00:03:31,087
Jika mahu melabur berbilion-bilion,
periksa dulu semuanya.
58
00:03:32,296 --> 00:03:34,382
Jika Tuhan hantar resume sekalipun,
59
00:03:35,841 --> 00:03:37,009
periksa rujukannya.
60
00:03:39,136 --> 00:03:43,391
En. Madoff, awak sendiri mengaku,
awak menipu demi keuntungan.
61
00:03:43,474 --> 00:03:46,394
- Betul? Awak menipu demi keuntungan.
- Ya.
62
00:03:47,311 --> 00:03:50,606
Tiada sesiapa tahu,
"Kenapa Bernie Madoff lakukannya?"
63
00:03:51,148 --> 00:03:56,529
Dia mempunyai perniagaan maju
yang dicemburui semua di Wall Street.
64
00:03:57,655 --> 00:04:02,451
Orang hairan, "Kenapa Bernie Madoff buat
penipuan terbesar dalam sejarah?"
65
00:04:04,537 --> 00:04:07,623
Industri ini dipenuhi kepura-puraan.
66
00:04:08,207 --> 00:04:09,750
Sebab itu boleh berjalan.
67
00:04:09,834 --> 00:04:14,880
Kita perlu faham satu perkara.
68
00:04:14,964 --> 00:04:19,260
Satu persamaan setiap orang
dalam industri ini ialah sifat tamak.
69
00:05:18,861 --> 00:05:21,989
Kami memulakan
liputan malam ini dengan isu
70
00:05:22,073 --> 00:05:25,284
krisis kewangan paling teruk
pada zaman moden.
71
00:05:25,368 --> 00:05:29,497
Bencana kewangan terbesar di negara ini
sejak berdekad-dekad lalu.
72
00:05:30,081 --> 00:05:33,542
Pada tahun 2008,
ekonomi telah merudum teruk.
73
00:05:33,626 --> 00:05:36,462
Peristiwa ini sangat dahsyat.
74
00:05:36,545 --> 00:05:38,422
Wall Street dalam krisis pagi ini.
75
00:05:38,506 --> 00:05:41,801
Runsing kerana pinjaman hartanah
yang dah tak terkawal.
76
00:05:41,884 --> 00:05:46,389
Broker gadai janji menjual rumah
kepada orang yang tak mampu.
77
00:05:46,472 --> 00:05:49,642
Wall Street tahu kebanyakannya teruk,
78
00:05:49,725 --> 00:05:54,522
lalu mempersiap dan menjualnya
kepada klien mereka, kemudian merosot.
79
00:05:54,605 --> 00:05:59,402
Penutupan gadai janji
di seluruh negara pada kadar 87 peratus.
80
00:05:59,485 --> 00:06:02,113
Nilai hartanah seluruh negara tahun ini
81
00:06:02,196 --> 00:06:04,865
mungkin menurun
lebih setengah trilion dolar.
82
00:06:04,949 --> 00:06:07,535
Sukar dibayangkan.
Semua akan hilang rumah.
83
00:06:07,618 --> 00:06:09,286
Pasaran saham merosot.
84
00:06:09,370 --> 00:06:11,831
Semakin hari, semakin teruk.
85
00:06:11,914 --> 00:06:14,500
Dow kehilangan 450 mata.
86
00:06:14,583 --> 00:06:16,836
Kami telah mencapai angka 730.
87
00:06:16,919 --> 00:06:18,546
Ini tak pernah terjadi.
88
00:06:18,629 --> 00:06:21,632
Para pedagang di Tokyo risau
akan kemelesetan AS.
89
00:06:21,715 --> 00:06:23,717
Semua bank kerugian besar.
90
00:06:23,801 --> 00:06:26,679
Lehman Brothers akan isytihar
kebankrapan Bab 11.
91
00:06:26,762 --> 00:06:29,640
Krisis kewangan ini
terus menyebabkan panik.
92
00:06:29,723 --> 00:06:33,978
Kita berhadapan
dengan kemungkinan kemerosotan global.
93
00:06:34,061 --> 00:06:37,773
Malapetaka yang tak pernah berlaku ini
94
00:06:37,857 --> 00:06:40,818
menyebabkan kerugian besar
kepada seluruh sistem,
95
00:06:40,901 --> 00:06:42,153
kemudian ada Bernie.
96
00:06:42,236 --> 00:06:43,696
Inilah yang dikatakan
97
00:06:43,779 --> 00:06:46,615
skim Ponzi terbesar
dalam sejarah Wall Street.
98
00:06:46,699 --> 00:06:50,286
Kesan buruk daripada tuduhan
terhadap Bernie Madoff
99
00:06:50,369 --> 00:06:55,749
apabila 50 bilion dolar
yang dibelanjakan para pelabur
100
00:06:55,833 --> 00:06:57,126
telah lenyap.
101
00:06:57,209 --> 00:06:58,669
Apa perasaan awak?
102
00:06:58,752 --> 00:07:02,965
Bernie Madoff ditahan
pada hari Khamis, 11 Disember 2008.
103
00:07:04,008 --> 00:07:09,138
Pada pagi Jumaat,
ejen FBI datang ke pejabat Madoff
104
00:07:09,221 --> 00:07:12,892
di Bangunan Lipstick yang mewah
di sebelah timur New York.
105
00:07:13,601 --> 00:07:17,313
Kami masuk ke lobi Bangunan Lipstick
106
00:07:17,396 --> 00:07:21,650
dan keadaannya
macam dalam filem Frankenstein,
107
00:07:22,401 --> 00:07:28,491
ada ramai penduduk kampung marah
yang membawa serampang dan obor
108
00:07:28,574 --> 00:07:31,410
untuk membunuh raksasa itu.
109
00:07:32,620 --> 00:07:35,998
Jadi, ejen FBI datang
dengan jaket serbuan mereka
110
00:07:36,582 --> 00:07:40,586
dan saya ejen pertama
yang memasuki pintu itu.
111
00:07:45,966 --> 00:07:49,345
Semua kakitangan ditahan di tingkat 19.
112
00:07:50,221 --> 00:07:51,931
Sangat huru-hara.
113
00:07:58,812 --> 00:08:03,859
Ada kakitangan menangis
dan cuba mengetahui perkara yang berlaku.
114
00:08:04,902 --> 00:08:07,821
FBI mengetuai siasatan jenayah itu,
115
00:08:07,905 --> 00:08:11,951
tapi ada juga Lembaga Hasil,
Jabatan Buruh, akauntan
116
00:08:12,034 --> 00:08:15,579
serta agensi yang menguruskan
industri pembrokeran, SIPC.
117
00:08:15,663 --> 00:08:18,457
Mereka memutuskan akses semua orang.
118
00:08:19,041 --> 00:08:23,420
Saya agak terkejut
sebab perniagaan itu nampak sah.
119
00:08:24,088 --> 00:08:28,884
Ada banyak komputer
dan jam menunjukkan zon masa berbeza…
120
00:08:28,968 --> 00:08:31,720
Seperti perniagaan perdagangan yang sah.
121
00:08:33,889 --> 00:08:36,058
Semasa menggeledah,
122
00:08:36,141 --> 00:08:40,479
saya masuk ke pejabat Bernie
dan mula mengkaji diri,
123
00:08:40,563 --> 00:08:42,982
identiti dan hal ehwal dia.
124
00:08:43,065 --> 00:08:47,861
Di sebelah kiri, ada cetakan Lichtenstein
dengan motif lembu.
125
00:08:48,779 --> 00:08:51,782
Bagi saya, lembu itu
bukan melambangkan pasaran bul,
126
00:08:51,865 --> 00:08:53,701
tapi melambangkan penipuan.
127
00:08:54,952 --> 00:09:00,291
Di belakang meja dia,
ada satu karya seni yang sangat moden,
128
00:09:00,374 --> 00:09:01,834
sebuah skru gergasi.
129
00:09:03,127 --> 00:09:08,716
Saya rasa skru itu melambangkan
perbuatan kejinya kepada dunia.
130
00:09:11,468 --> 00:09:14,638
Pejabat itu telah dikawal,
Bernie Madoff telah ditahan
131
00:09:14,722 --> 00:09:16,682
dan kami tahu banyak wang hilang.
132
00:09:16,765 --> 00:09:20,477
Masalah paling besar,
kami tak tahu caranya hilang.
133
00:09:20,561 --> 00:09:22,229
Ada ramai kakitangan,
134
00:09:22,313 --> 00:09:25,107
kami tak tahu siapa bersalah
dan siapa yang tak.
135
00:09:25,941 --> 00:09:28,527
Kami mahu tahu bilangan mangsa.
136
00:09:28,611 --> 00:09:30,821
Berapa jumlah wang yang dicuri?
137
00:09:30,904 --> 00:09:33,324
Berapa besar semua ini?
138
00:09:33,407 --> 00:09:37,828
Kami mahu cari orang lain
yang bersekongkol dengan dia.
139
00:09:38,954 --> 00:09:41,915
Siapa yang terlibat?
Apa peranan masing-masing?
140
00:09:41,999 --> 00:09:43,417
Di mana wangnya?
141
00:09:43,500 --> 00:09:45,753
Siapa yang mendapat manfaat?
142
00:09:46,712 --> 00:09:53,385
Sebab mustahil bagi seseorang
untuk mengurus skim Ponzi 50 bilion dolar
143
00:09:53,469 --> 00:09:56,305
tanpa diketahui orang lain.
144
00:10:00,934 --> 00:10:04,855
Dengan Bernie Madoff,
memang sukar untuk membezakan
145
00:10:04,938 --> 00:10:07,858
antara yang benar dan yang dusta.
146
00:10:10,527 --> 00:10:15,324
Saya tak bangga akan perbuatan saya.
147
00:10:15,407 --> 00:10:19,370
Berjam-jam saya cuba memikirkan
sebab saya buat semua itu.
148
00:10:20,371 --> 00:10:23,791
Salah satu kelemahan saya
ialah suka memuaskan semua orang.
149
00:10:24,500 --> 00:10:28,295
Apabila memulakan perniagaan,
orang sangat percaya akan saya.
150
00:10:28,379 --> 00:10:30,005
Mereka untung sebab saya
151
00:10:30,089 --> 00:10:34,593
dan semua orang dalam industri rasa
saya seorang yang berjaya, memang betul.
152
00:10:37,096 --> 00:10:39,973
En. Madoff, awak setuju
dengan ayat pertama halaman tujuh?
153
00:10:40,557 --> 00:10:42,643
Itu gambaran tepat perniagaan awak?
154
00:10:42,726 --> 00:10:45,729
"Ketika Madoff mulakan
perniagaan runcit pada 1960…"
155
00:10:45,813 --> 00:10:48,482
- Ya.
- "…dia ada sedozen klien
156
00:10:48,565 --> 00:10:50,526
daripada keluarga dan rakan"? Ya.
157
00:10:51,485 --> 00:10:53,862
Mari kembali kepada permulaannya.
158
00:10:57,658 --> 00:11:01,662
Bernie Madoff seorang anak
kepada pendatang Yahudi.
159
00:11:03,038 --> 00:11:07,376
Datuk dan neneknya datang
dari Russia dan Poland.
160
00:11:07,459 --> 00:11:10,087
Dia membesar di Laurelton, Queens,
161
00:11:10,170 --> 00:11:11,755
di luar Bandar New York.
162
00:11:13,507 --> 00:11:18,762
Penting untuk kaitkan zaman awal Madoff
dalam konteks sejarah yang tepat.
163
00:11:19,972 --> 00:11:23,976
Amerika Syarikat
dan seluruh dunia telah bergelut
164
00:11:24,518 --> 00:11:27,312
pada Zaman Kemerosotan dahsyat
sepanjang 1930-an
165
00:11:28,981 --> 00:11:31,692
dan perang pada tahun 1940-an.
166
00:11:32,818 --> 00:11:37,281
Sedekad setengah yang dipenuhi
dengan pergolakan dan trauma.
167
00:11:38,282 --> 00:11:45,080
Menjelang 1950-an, terdapat keinginan
terhadap keamanan dan kehidupan normal,
168
00:11:45,164 --> 00:11:47,416
lalu keinginan itu menjadi
169
00:11:47,499 --> 00:11:51,336
budaya pengakur
di kawasan pinggir bandar Amerika.
170
00:11:51,962 --> 00:11:55,132
Ramai orang Amerika beralih
kepada kelas pertengahan.
171
00:11:55,215 --> 00:11:58,594
Mereka menjanjikan penggunaan tanpa had.
172
00:11:58,677 --> 00:12:02,723
Ke situlah ayah Bernie dapat bawa
keluarganya berpindah,
173
00:12:02,806 --> 00:12:06,143
ke Queens yang merupakan
kawasan kelas pertengahan.
174
00:12:06,226 --> 00:12:09,021
Ayah Bernie bernama Ralph,
ibunya pula Sylvia.
175
00:12:09,104 --> 00:12:10,689
Ibunya seorang suri rumah.
176
00:12:10,773 --> 00:12:12,816
Ayahnya mempunyai banyak kerja.
177
00:12:12,900 --> 00:12:17,946
Bernie seorang kanak-kanak biasa
yang belajar di sekolah kerajaan.
178
00:12:18,030 --> 00:12:21,325
Dia budak yang agak aneh.
Saya pernah dengar satu cerita.
179
00:12:21,408 --> 00:12:24,286
Dia tak berjaya ajak
seorang gadis untuk bermain.
180
00:12:24,369 --> 00:12:28,457
Akhirnya, dia tawarkan 25 sen,
lalu gadis itu bermain dengan dia.
181
00:12:28,540 --> 00:12:33,295
Bernie belajar sejak kecil lagi
cara menggalakkan orang dengan wang.
182
00:12:34,755 --> 00:12:37,216
Di sekolah menengah, dia pengawal kolam.
183
00:12:37,299 --> 00:12:40,803
Dia bukan saja anggap
dirinya pelaku kebaikan,
184
00:12:40,886 --> 00:12:42,846
tapi juga pelindung.
185
00:12:42,930 --> 00:12:44,139
"Sayalah harapan."
186
00:12:44,973 --> 00:12:48,477
Dia juga menjual peralatan perenjis laman.
187
00:12:48,560 --> 00:12:49,812
Dia mahu cari wang.
188
00:12:50,938 --> 00:12:52,815
Dia bertekad untuk berjaya.
189
00:12:59,780 --> 00:13:04,910
Bernie bertemu bakal isteri, Ruth Alpern,
di sebuah parti di rumah kawan dia.
190
00:13:05,536 --> 00:13:08,580
Zaman stoking pendek dan skirt pudel.
191
00:13:08,664 --> 00:13:11,041
Cinta monyet sekolah menengah.
192
00:13:14,586 --> 00:13:16,755
Ruth sangat pintar.
193
00:13:16,839 --> 00:13:21,385
Selepas tamat sekolah menengah,
dia masuk ke kolej.
194
00:13:21,468 --> 00:13:23,595
Luar biasa bagi wanita zaman itu.
195
00:13:24,346 --> 00:13:26,640
Dia cantik dan menawan.
196
00:13:26,723 --> 00:13:28,809
Dia anak orang kaya.
197
00:13:28,892 --> 00:13:33,313
Di Bandar New York, ayahnya, Saul Alpern,
ada syarikat perakaunan yang maju.
198
00:13:33,397 --> 00:13:35,107
Jadi, Bernie terus tertarik.
199
00:13:35,774 --> 00:13:38,944
Ayah Ruth rasa
Bernie tak cukup baik untuk anaknya.
200
00:13:39,027 --> 00:13:40,612
Ada lelaki lebih baik.
201
00:13:40,696 --> 00:13:44,491
Dia rasa Bernie takkan berjaya.
202
00:13:45,117 --> 00:13:47,035
Ayah Bernie mahu dia jadi peguam
203
00:13:47,119 --> 00:13:50,747
dan Bernie cukup cemerlang
untuk memasuki kolej undang-undang.
204
00:13:50,831 --> 00:13:54,334
Dia belajar selama setahun,
tapi tak mampu bertahan.
205
00:13:56,545 --> 00:13:59,590
Bernie Madoff hidup
dalam bayang-bayang kegagalan.
206
00:14:00,215 --> 00:14:02,718
Banyak kegagalan menimpa keluarga Bernie.
207
00:14:02,801 --> 00:14:04,803
Ayah dia ada beberapa perniagaan.
208
00:14:04,887 --> 00:14:07,431
Semuanya gagal atas sebab-sebab tertentu.
209
00:14:08,056 --> 00:14:10,893
Rumah keluarga
pernah dikenakan lien cukai.
210
00:14:10,976 --> 00:14:15,606
Ibunya pernah terpaksa bekerja
di perkhidmatan tabung darah
211
00:14:15,689 --> 00:14:17,649
demi membantu menyara keluarga.
212
00:14:18,150 --> 00:14:24,156
Bukan begini sepatutnya kehidupan
keluarga pinggir bandar yang berjaya,
213
00:14:24,239 --> 00:14:27,200
jadi keazaman berputik dalam hati Madoff
214
00:14:27,284 --> 00:14:32,581
untuk memastikan dirinya berjaya
215
00:14:33,206 --> 00:14:36,793
dan tak gagal seperti ayahnya.
216
00:14:36,877 --> 00:14:41,006
Kita semua boleh hidup lebih baik
daripada sekarang.
217
00:14:42,132 --> 00:14:48,013
Dia mahu jadi kaya dengan cara Wall Street
yang cepat dan ranggi.
218
00:14:49,348 --> 00:14:51,808
Wall Street, pusat kewangan negara.
219
00:14:51,892 --> 00:14:54,937
Jantung kepada perniagaan
dan industri Amerika.
220
00:14:55,020 --> 00:14:59,608
Pada era ini, "cepat" dan "ranggi"
ialah gambaran tepat tentang Wall Street.
221
00:15:00,275 --> 00:15:03,570
Tahun 1960-an, zaman agogo.
222
00:15:03,654 --> 00:15:05,906
Tinggi risiko, tinggi pulangan.
223
00:15:05,989 --> 00:15:11,328
Pedagang dan pengurus wang muda
mula membanjiri pasaran pascaperang.
224
00:15:11,411 --> 00:15:13,664
Menerusi industri perbankan pelaburan,
225
00:15:13,747 --> 00:15:17,918
kita boleh melaburkan simpanan,
memajukan loji-loji industri
226
00:15:18,001 --> 00:15:21,171
dan terus menikmati tahap
yang semakin meningkat
227
00:15:21,254 --> 00:15:23,382
dari segi barangan dan perkhidmatan.
228
00:15:23,465 --> 00:15:28,178
Kita mempunyai kemampuan
untuk menaja jamin masa depan Amerika.
229
00:15:31,306 --> 00:15:36,436
Beberapa minggu selepas Bernie
dan Ruth berkahwin, dia meletakkan dirinya
230
00:15:36,520 --> 00:15:40,440
di sebuah meja kecil
di firma perakaunan ayah Ruth.
231
00:15:41,566 --> 00:15:43,527
Dia bermula dengan 5,000 dolar
232
00:15:43,610 --> 00:15:49,616
dan mendaftarkan Sekuriti Pelaburan
Bernard L Madoff, BLMIS, pada tahun 1960.
233
00:15:49,700 --> 00:15:51,660
Ruth terlibat dalam perniagaan.
234
00:15:51,743 --> 00:15:55,414
Dia melakukan kerja pentadbiran
dan menguruskan buku cek.
235
00:15:56,748 --> 00:16:00,919
Sejak awal lagi,
Bernie anggap dirinya lelaki baik
236
00:16:01,003 --> 00:16:03,255
yang akan cuba menguasai sistem
237
00:16:03,338 --> 00:16:04,881
dan membawa perubahan.
238
00:16:05,757 --> 00:16:10,095
Bernie mula melabur
dalam saham pasaran atas kaunter.
239
00:16:10,178 --> 00:16:13,682
Pada masa itu, pasaran saham,
bagi masyarakat mewah Amerika,
240
00:16:13,765 --> 00:16:15,809
ialah Bursa Saham New York.
241
00:16:15,892 --> 00:16:21,189
Namun, ada satu pasaran besar
yang tak disedari kebanyakan pelabur.
242
00:16:21,273 --> 00:16:24,568
Pasaran ini tiada bangunan,
namanya pasaran atas kaunter.
243
00:16:25,193 --> 00:16:29,448
Ada beberapa penjual
dan pedagang dengan telefon,
244
00:16:29,531 --> 00:16:30,532
itu saja.
245
00:16:31,324 --> 00:16:35,579
Pasaran itu terdiri
daripada syarikat mundur, maaf cakap,
246
00:16:35,662 --> 00:16:38,081
yang tak cukup memberangsangkan,
247
00:16:38,165 --> 00:16:43,587
terlalu kecil atau reputasinya buruk,
melabur dalam helaian merah jambu,
248
00:16:43,670 --> 00:16:46,673
atas kaunter,
luar daripada Bursa Saham New York.
249
00:16:47,340 --> 00:16:50,385
Bernie bersedia untuk membeli atau menjual
250
00:16:50,469 --> 00:16:55,557
saham pasaran atas kaunter
yang semakin banyak itu.
251
00:16:55,640 --> 00:17:02,272
Tiada sesiapa tahu harga
yang dikenakan untuk saham-saham itu.
252
00:17:02,898 --> 00:17:06,359
Dulu, komputer belum ada.
Internet tak wujud.
253
00:17:06,443 --> 00:17:07,652
Tiada aplikasi.
254
00:17:07,736 --> 00:17:11,823
Keadaannya begini, kita ambil telefon,
telefon Bobby di Boston
255
00:17:11,907 --> 00:17:15,368
dan kata, "Saya ada 100 unit."
Dia nak beli semuanya.
256
00:17:15,452 --> 00:17:18,080
Mempersetujui harga di telefon
257
00:17:18,163 --> 00:17:20,707
dan poskan sijil kepada pembelinya.
258
00:17:20,791 --> 00:17:24,127
Inilah Zaman Kecelaruan Wall Street.
259
00:17:25,003 --> 00:17:26,588
Risikonya besar.
260
00:17:26,671 --> 00:17:28,840
Potensi keuntungan juga besar.
261
00:17:28,924 --> 00:17:33,053
Kita perlu ada keberanian
dan kesabaran yang tinggi
262
00:17:33,136 --> 00:17:37,099
untuk melayari pasaran ini
pada siang dan malam.
263
00:17:37,182 --> 00:17:38,225
Bernie ada.
264
00:17:39,309 --> 00:17:42,020
Perniagaan itu berjaya
dan berkembang maju.
265
00:17:43,021 --> 00:17:44,773
Namun, di samping itu,
266
00:17:44,856 --> 00:17:48,985
dia mula menjalankan
khidmat nasihat pelaburan kecil.
267
00:17:51,196 --> 00:17:54,449
Bernie fikir,
"Selain perniagaan pasaran atas kaunter,
268
00:17:54,533 --> 00:17:58,703
saya boleh mengurus wang
untuk orang sebagai penasihat pelaburan."
269
00:17:58,787 --> 00:18:01,373
Kita akan menguruskan wang orang.
270
00:18:01,456 --> 00:18:05,919
Kita buat pelaburan untuk mereka
dan cuba mendapatkan pulangan,
271
00:18:06,002 --> 00:18:09,131
tapi kita dapat yuran
dan bukannya komisen.
272
00:18:09,214 --> 00:18:12,634
Ini lebih menguntungkan
daripada menerima komisen.
273
00:18:13,802 --> 00:18:16,721
Ayah mentua dia, Saul Alpern,
274
00:18:16,805 --> 00:18:21,935
pernah menguruskan perakaunan banyak klien
dan Saul merujuk mereka kepada menantunya.
275
00:18:23,645 --> 00:18:27,149
Jadi, Bernie dapat kumpulkan
seramai 20 hingga 24 orang
276
00:18:27,232 --> 00:18:28,984
untuk melabur bersama dia.
277
00:18:29,860 --> 00:18:33,989
Bentuk khidmat nasihat pelaburan
yang Bernie buat pada awalnya
278
00:18:34,072 --> 00:18:38,910
agak luar biasa
dan boleh dikatakan keterlaluan.
279
00:18:38,994 --> 00:18:44,541
Saul Alpern tak minta Bernie tetapkan
akaun individu untuk semua klien itu,
280
00:18:44,624 --> 00:18:47,377
tapi dia memudahkan kerja menantunya.
281
00:18:47,460 --> 00:18:49,588
Dia mengumpulkan semua wang mereka
282
00:18:49,671 --> 00:18:52,799
dan memberinya
kepada Bernie untuk dilaburkan.
283
00:18:52,883 --> 00:18:56,219
Apabila Bernie melaporkan keuntungan,
284
00:18:56,303 --> 00:19:00,765
Saul akan membahagikan keuntungan
dalam kalangan para pelabur.
285
00:19:00,849 --> 00:19:04,269
Peguam bagus tentu akan kata,
"Awak tak boleh buat begini."
286
00:19:05,020 --> 00:19:07,731
Itu dana bersama yang tak terkawal.
287
00:19:08,815 --> 00:19:10,525
Jika melebihi 20 akaun,
288
00:19:10,609 --> 00:19:13,987
kita perlu mendaftar
dengan SEC bawah kerajaan.
289
00:19:14,696 --> 00:19:18,074
Namun, Bernie Madoff tak berdaftar
sebagai penasihat pelaburan.
290
00:19:18,700 --> 00:19:20,368
Jadi, sejak awal lagi,
291
00:19:20,452 --> 00:19:25,999
kita boleh melihat cara kerja
yang membentuk seluruh kerjaya Bernie.
292
00:19:26,082 --> 00:19:29,794
Dia ada perniagaan perdagangan sah
dalam pasaran atas kaunter.
293
00:19:29,878 --> 00:19:33,965
Selain itu, dia ada
khidmat nasihat pelaburan persendirian
294
00:19:34,049 --> 00:19:35,717
yang tak diketahui ramai
295
00:19:35,800 --> 00:19:40,096
dan tak dijalankan mengikut undang-undang.
296
00:19:40,805 --> 00:19:46,269
Dia bertekad untuk memasuki Wall Street
sebagai seorang yang tiada apa-apa,
297
00:19:46,353 --> 00:19:51,524
mengelak daripada ditimpa kegagalan
seperti ibu bapanya dan capai kejayaan.
298
00:19:53,151 --> 00:19:55,987
Dalam khidmat nasihat pelaburannya,
299
00:19:56,071 --> 00:20:02,077
Bernie melaburkan wang simpanan klien dia
kepada saham yang sangat spekulatif.
300
00:20:02,160 --> 00:20:08,291
Dia membuat untung
dengan mengambil risiko yang sangat besar.
301
00:20:09,084 --> 00:20:11,628
Kemudian, berlaku pula peristiwa Mei 1962.
302
00:20:11,711 --> 00:20:15,090
Kemerosotan jualan yang dahsyat
memenuhi kulit akhbar,
303
00:20:15,173 --> 00:20:17,050
apabila harga saham menjunam
304
00:20:17,133 --> 00:20:20,136
dan kejatuhan nilai kertas melebihi
20 bilion dolar.
305
00:20:20,220 --> 00:20:22,639
Penurunan terbesar sejak 1929.
306
00:20:23,306 --> 00:20:27,477
Tiba-tiba, pasaran jatuh menjunam
307
00:20:28,603 --> 00:20:31,606
dan sekuriti pertama yang lenyap
308
00:20:31,690 --> 00:20:36,486
ialah saham spekulatif
yang Bernie beli untuk klien-kliennya.
309
00:20:37,195 --> 00:20:39,406
Semuanya hilang hampir serta-merta.
310
00:20:40,365 --> 00:20:43,326
Para pelanggan itu kehilangan wang mereka.
311
00:20:43,410 --> 00:20:46,830
Jumlah pelaburan mereka
ialah 30,000 dolar.
312
00:20:46,913 --> 00:20:49,291
Saya rasa bersalah,
313
00:20:49,374 --> 00:20:52,460
mereka beli saham itu
sebab saya yang suruh.
314
00:20:53,545 --> 00:20:55,755
Namun, dia tak mengaku
315
00:20:55,839 --> 00:20:59,759
bahawa dia ambil risiko melampau
sehingga semua wang mereka hilang.
316
00:20:59,843 --> 00:21:02,429
Sebaliknya, dia merahsiakannya.
317
00:21:03,138 --> 00:21:08,184
Dia bertemu ayah mentuanya,
Saul Alpern, untuk pinjam 30,000 dolar
318
00:21:08,727 --> 00:21:10,103
dan bayar mereka balik.
319
00:21:11,813 --> 00:21:16,359
Dia memasukkan 30,000 dolar itu
ke dalam akaun mereka
320
00:21:16,443 --> 00:21:18,903
dan menipu tentang perkara yang dia buat.
321
00:21:18,987 --> 00:21:22,490
Hasilnya, dia kelihatan genius.
322
00:21:22,574 --> 00:21:24,784
Dia nampak macam seorang yang berjaya
323
00:21:24,868 --> 00:21:28,330
dan pakar strategi bijak yang melalui
324
00:21:28,413 --> 00:21:33,418
minggu terburuk dalam pasaran saham
sejak 1929 tanpa kehilangan satu sen pun.
325
00:21:34,586 --> 00:21:41,301
Pada waktu itu, dia terpaksa menerima
untuk menjadi penipu atau orang gagal.
326
00:21:43,678 --> 00:21:46,389
Dia akhirnya memilih
327
00:21:46,473 --> 00:21:48,850
untuk menjadi seorang penipu
328
00:21:49,809 --> 00:21:53,313
sebab bagi dia, itu lebih mudah
daripada menerima kegagalan.
329
00:22:12,165 --> 00:22:16,711
Seluruh dunia memerhati!
330
00:22:17,295 --> 00:22:19,089
Kemudian, tiba era 1970-an.
331
00:22:19,172 --> 00:22:22,217
Serangan Vietnam Utara
membangkitkan kemarahan.
332
00:22:22,300 --> 00:22:25,678
Rakyat harus tahu
jika presiden mereka penyangak.
333
00:22:25,762 --> 00:22:27,430
Kemelesetan akan melanda.
334
00:22:27,514 --> 00:22:30,141
Kereta beratur
untuk isi minyak di mana-mana.
335
00:22:30,225 --> 00:22:33,144
Kemerosotan ekonomi akan semakin teruk.
336
00:22:33,228 --> 00:22:38,108
Kadar pengangguran meningkat
dan harga minyak naik melonjak.
337
00:22:38,191 --> 00:22:41,611
Inflasi semakin jelas di depan mata
338
00:22:41,694 --> 00:22:43,738
dan membawa kepada kemelesetan.
339
00:22:43,822 --> 00:22:49,744
Wall Street mengalami perubahan mendadak
yang tak pernah berlaku sebelum ini.
340
00:22:50,328 --> 00:22:52,747
Pasaran saham merudum perlahan-lahan.
341
00:22:53,540 --> 00:22:56,209
Apabila Bernie beralih ke era 1970-an,
342
00:22:56,292 --> 00:23:00,130
dia berpindah ke bangunan pejabat
di 110 Wall Street.
343
00:23:00,213 --> 00:23:03,842
Perniagaan perdagangan dia menjadi
semakin konservatif.
344
00:23:04,342 --> 00:23:07,679
Bernie Madoff menjadi penggerak pasaran.
345
00:23:07,762 --> 00:23:09,389
Apabila membeli saham,
346
00:23:09,472 --> 00:23:14,519
kita bukannya beli 100 unit
daripada orang yang menjual 100 unit.
347
00:23:14,602 --> 00:23:15,854
Sebenarnya,
348
00:23:15,937 --> 00:23:19,858
ada orang tengah
yang telah beli 100 unit itu.
349
00:23:19,941 --> 00:23:23,153
Kita membeli daripada orang tengah itu.
350
00:23:23,236 --> 00:23:25,738
Itulah Bernie Madoff. Dia pemborong.
351
00:23:25,822 --> 00:23:29,325
Dia akan mengumpul saham secara efektif
352
00:23:29,868 --> 00:23:33,997
dan menjualnya semula
apabila ada orang mahu beli.
353
00:23:34,080 --> 00:23:38,668
Dia akan dapat komisen beberapa sen
bagi setiap jualan.
354
00:23:38,751 --> 00:23:40,545
Itulah penggerak pasaran.
355
00:23:41,087 --> 00:23:45,383
Tugas mereka beli dan jual unit
tanpa mengira keadaan ekonomi.
356
00:23:46,801 --> 00:23:49,637
Penggerakan pasaran Bernie semakin maju,
357
00:23:49,721 --> 00:23:51,723
jadi dia mengupah abangnya, Peter.
358
00:23:52,765 --> 00:23:56,644
Mereka sangat berwawasan
dan merintis perdagangan dalam komputer.
359
00:23:59,105 --> 00:24:00,857
Selepas kewujudan komputer,
360
00:24:00,940 --> 00:24:04,611
operasi Wall Street berubah
secara mendadak.
361
00:24:04,694 --> 00:24:09,073
Ini permulaan era baharu
yang dilancarkan suatu gerakan revolusi.
362
00:24:09,157 --> 00:24:13,995
Komputer merupakan alat penting
yang mengubah haluan ketamadunan.
363
00:24:14,871 --> 00:24:20,168
Penggiat besar yang memasuki Wall Street
tak mahu melabur 200 unit saja.
364
00:24:20,251 --> 00:24:25,048
Mereka mahu melaburkan 20,000 unit
pada setiap hari.
365
00:24:25,715 --> 00:24:30,470
Pada 1970-an, amat lama masa diperlukan
untuk membeli dan menjual semula saham.
366
00:24:30,553 --> 00:24:32,680
Biasanya beberapa minggu.
367
00:24:33,264 --> 00:24:37,644
Wall Street perlu orang
yang boleh berdagang dengan pantas.
368
00:24:37,727 --> 00:24:42,524
Itu memerlukan komputer
dan Bernie menyahut cabarannya.
369
00:24:43,483 --> 00:24:47,779
Dengan perdagangan dalam komputer,
satu urus niaga ambil masa tiga hari.
370
00:24:47,862 --> 00:24:49,239
Itu kemajuan besar.
371
00:24:50,156 --> 00:24:54,160
Dengan mempercepat proses,
dia dapat bersaing
372
00:24:54,244 --> 00:24:58,206
untuk menarik perniagaan besar
kepada operasi dia yang sah
373
00:24:58,289 --> 00:25:00,083
dan itu memberi dia manfaat.
374
00:25:00,917 --> 00:25:03,711
Bernie sangat bijak sebab menggabungkan
375
00:25:03,795 --> 00:25:09,217
semua pasaran atas kaunter,
helaian merah jambu, firma-firma kecil
376
00:25:09,300 --> 00:25:10,843
dan firma-firma picisan
377
00:25:10,927 --> 00:25:13,388
dalam satu skrin komputer
378
00:25:13,972 --> 00:25:17,100
yang kemudiannya menjadi NASDAQ dan NASD.
379
00:25:17,183 --> 00:25:19,185
Dia menjadikan perniagaan itu sah.
380
00:25:19,269 --> 00:25:24,649
Hari ini, Apple, Google, Microsoft,
semuanya syarikat NASDAQ.
381
00:25:26,276 --> 00:25:29,821
Firma pembrokeran dia berkembang maju.
382
00:25:29,904 --> 00:25:31,698
Itu menjadikannya lebih aneh.
383
00:25:31,781 --> 00:25:36,578
Dia menjalankan khidmat nasihat pelaburan
yang sangat mencurigakan
384
00:25:36,661 --> 00:25:39,706
dan tak diketahui sesiapa,
tapi juga berkembang.
385
00:25:40,915 --> 00:25:43,459
Orang dengar tentang kehebatan Bernie.
386
00:25:43,543 --> 00:25:45,920
Dia pergi ke Catskills pada musim panas,
387
00:25:46,004 --> 00:25:48,840
mengumpul dana
daripada kawan dan ahli keluarga.
388
00:25:48,923 --> 00:25:50,717
Mereka sangka dia akan jadi bintang.
389
00:25:50,800 --> 00:25:56,014
Dia masih mendapat klien
daripada ayah mentuanya, Saul Alpern,
390
00:25:56,097 --> 00:25:59,809
dan lama-kelamaan,
Saul mengambil dua akauntan,
391
00:25:59,892 --> 00:26:02,186
Frank Avellino dan Michael Bienes.
392
00:26:02,270 --> 00:26:09,068
Apabila Saul Alpern bersara pada 1970-an,
nama firma jadi Avellino dan Bienes,
393
00:26:09,152 --> 00:26:10,194
atau A dan B.
394
00:26:11,988 --> 00:26:17,785
Michael Bienes dan Frank Avellino
merupakan rakan kongsi yang sekepala.
395
00:26:18,703 --> 00:26:20,246
Avellino dan Bienes tahu
396
00:26:20,330 --> 00:26:24,667
bahawa Bernie Madoff menguruskan wang
untuk keluarga dan kawan Saul.
397
00:26:24,751 --> 00:26:30,506
Namun, selepas Saul bersara,
baru mereka nampak peluang keuntungan.
398
00:26:30,590 --> 00:26:32,759
Macam budak di kedai gula-gula.
399
00:26:33,343 --> 00:26:37,180
Mereka mula menubuhkan
salah satu dana penghantar pertama Bernie
400
00:26:37,263 --> 00:26:40,725
dan mengumpulkan wang
daripada semua jenis pelabur,
401
00:26:40,808 --> 00:26:45,521
syarikat, pejabat keluarga,
jabatan amanah dan individu
402
00:26:45,605 --> 00:26:47,774
dalam satu tabung dana
403
00:26:47,857 --> 00:26:51,903
dan hantar wang itu
kepada khidmat nasihat pelaburan Bernie.
404
00:26:53,404 --> 00:26:55,239
Mereka buat kepada klien mereka
405
00:26:55,323 --> 00:26:58,409
serta kawan dan saudara klien mereka.
406
00:26:59,619 --> 00:27:02,747
Mereka mengambil bayaran
untuk mengumpulkan wang itu
407
00:27:02,830 --> 00:27:06,584
dan membawa sejumlah wang besar
408
00:27:06,668 --> 00:27:09,128
untuk diuruskan Bernie Madoff.
409
00:27:09,712 --> 00:27:13,633
Avellino dan Bienes bukan
dana lindung nilai atau dana Wall Street.
410
00:27:13,716 --> 00:27:16,302
Mereka bukan pengurus wang, tapi akauntan.
411
00:27:16,386 --> 00:27:19,889
Syarikat itu tak berdaftar.
Itu salah di sisi undang-undang.
412
00:27:19,972 --> 00:27:22,183
Mereka ambil wang daripada klien
413
00:27:22,266 --> 00:27:26,270
dan serahkan kepada pengurus rahsia
yang namanya dirahsiakan
414
00:27:26,354 --> 00:27:29,649
tanpa memberitahu klien
tentang aliran wang mereka.
415
00:27:29,732 --> 00:27:31,943
Pengurus itu ialah Bernie Madoff.
416
00:27:35,154 --> 00:27:40,368
Pada hujung 1970-an,
Bernie menjadi orang Amerika yang berjaya.
417
00:27:40,451 --> 00:27:43,329
Bernie dan Ruth ada dua anak,
Andrew dan Mark.
418
00:27:43,413 --> 00:27:46,874
Dia sangat menyayangi keluarganya
419
00:27:46,958 --> 00:27:50,461
dan mampu bawa mereka tinggal
di pinggir bandar yang indah,
420
00:27:50,545 --> 00:27:55,842
Roslyn, Long Island.
Antara kawasan termewah di pesisir pantai.
421
00:27:55,925 --> 00:28:00,805
Dia berbelanja besar menaiki pesawat laut
untuk berulang-alik ke Manhattan,
422
00:28:00,888 --> 00:28:05,268
tak macam orang lain yang naik kereta api
atau melalui jalan Long Island.
423
00:28:12,900 --> 00:28:17,280
Zaman kesukaran telah berlalu.
Ini zaman harapan, keyakinan dan peluang.
424
00:28:20,825 --> 00:28:25,747
Kerajaan yang mempunyai cukai tinggi,
perbelanjaan dan peraturan yang berlebihan
425
00:28:25,830 --> 00:28:29,375
telah mengganggu usaha
ke arah pasaran bebas.
426
00:28:29,459 --> 00:28:34,005
Dalam empat tahun akan datang,
kami akan menggalakkan pasaran bebas.
427
00:28:38,009 --> 00:28:40,303
Apabila tiba era 1980-an,
428
00:28:40,386 --> 00:28:44,557
pasaran bul yang bermula di Amerika
semakin meluas di persada dunia.
429
00:28:44,640 --> 00:28:48,352
Itulah permulaan globalisasi.
Semua mahu sertai pasaran saham
430
00:28:48,436 --> 00:28:52,857
dan perniagaan perdagangan Bernie
kini mula mendapatkan untung besar.
431
00:28:56,986 --> 00:28:58,905
Wall Street 1980-an dahsyat.
432
00:29:00,239 --> 00:29:04,327
Keadaan begitu rancak
dan ramai orang mendapat keuntungan.
433
00:29:04,410 --> 00:29:07,789
Dengarnya ada banyak kokaina, minum-minum
434
00:29:07,872 --> 00:29:11,042
serta makan besar.
435
00:29:11,125 --> 00:29:12,710
Semua firma cari pekerja.
436
00:29:13,753 --> 00:29:17,548
Saya mula bekerja
untuk Bernie Madoff pada Julai 1985.
437
00:29:17,632 --> 00:29:20,510
Bernie mempunyai suatu keanehan.
438
00:29:20,593 --> 00:29:22,553
Dia disanjungi di Wall Street.
439
00:29:22,637 --> 00:29:24,931
Dia ahli Lembaga Pentadbiran NASDAQ.
440
00:29:25,014 --> 00:29:28,142
Dia selalu pergi ke London
untuk bermesyuarat.
441
00:29:28,226 --> 00:29:32,605
Jika Bernie memasuki bilik perdagangan
dan beli sesuatu, pasaran akan naik.
442
00:29:32,688 --> 00:29:34,690
Jika dia jual, pasaran akan turun.
443
00:29:34,774 --> 00:29:39,195
Dia mula dikenali sebagai pakar
yang mengetahui hampir semuanya.
444
00:29:39,821 --> 00:29:43,449
Firma Bernie yang sah sangat maju.
445
00:29:43,950 --> 00:29:48,955
Dia dan Ruth berpindah
ke megapuri mewah di Manhattan.
446
00:29:49,038 --> 00:29:52,583
Dia beli rumah musim panas di Montauk
dan sertai kelab desa.
447
00:29:52,667 --> 00:29:53,960
Dia beli sebuah bot.
448
00:29:54,627 --> 00:29:57,380
Kini, Bernie boleh pandang
mata ayah mentuanya
449
00:29:57,463 --> 00:29:59,841
dan kata, "Saya dah kata boleh berjaya."
450
00:30:00,550 --> 00:30:03,344
Saya memulakan perniagaan
dengan 500 dolar.
451
00:30:03,427 --> 00:30:04,804
Saya tiada apa-apa.
452
00:30:04,887 --> 00:30:06,973
Hanya budak mentah dari Queens.
453
00:30:07,056 --> 00:30:08,850
Saya tak belajar di Harvard.
454
00:30:08,933 --> 00:30:12,979
Tiba-tiba, pada tahun 1987,
saya sangat berjaya.
455
00:30:13,062 --> 00:30:14,105
Saya kaya.
456
00:30:17,525 --> 00:30:19,861
Kami mendapat keuntungan besar.
457
00:30:19,944 --> 00:30:22,363
Kami berkembang dan cari pedagang baharu.
458
00:30:22,446 --> 00:30:25,658
Bernie mahu bangunan yang lebih gah,
459
00:30:25,741 --> 00:30:30,955
jadi sekitar musim panas 1987,
kami berpindah ke 885 Third Avenue,
460
00:30:31,038 --> 00:30:32,290
Bangunan Lipstick.
461
00:30:33,082 --> 00:30:35,042
Bangunan itu sangat luar biasa.
462
00:30:35,126 --> 00:30:38,045
Rupanya macam bekas gincu.
463
00:30:39,213 --> 00:30:43,676
Perpindahan Bernie
ke pencakar langit ikonik ini
464
00:30:43,759 --> 00:30:46,554
akan menarik hati pelabur dan pekerja.
465
00:30:46,637 --> 00:30:48,139
Pengatur juga tentunya.
466
00:30:48,222 --> 00:30:54,020
Jadi, inilah imej berkelas baharu
yang Bernie bentuk untuk dirinya.
467
00:30:57,440 --> 00:31:01,652
Pejabat itu amat mempesonakan
ketika kami mula-mula memasukinya.
468
00:31:01,736 --> 00:31:04,572
Canggih dan berteknologi tinggi.
469
00:31:04,655 --> 00:31:08,242
Dikelilingi tingkap dan sangat cerah.
470
00:31:09,368 --> 00:31:14,040
Apabila saya mula bekerja
untuk Bernie Madoff pada tahun 1987,
471
00:31:14,123 --> 00:31:16,834
suasananya seperti bersama keluarga
472
00:31:16,918 --> 00:31:20,254
sebab ada ramai pekerja
yang mengutamakan keluarga.
473
00:31:21,923 --> 00:31:25,051
Suasana itu sangat selesa
dan amat menyenangkan.
474
00:31:25,134 --> 00:31:26,552
Suasana yang selamat.
475
00:31:26,636 --> 00:31:29,680
Hampir semua kakitangan saudara-mara
476
00:31:29,764 --> 00:31:31,557
atau kawan-kawan mereka.
477
00:31:32,141 --> 00:31:35,353
Anak-anak Bernie,
Mark dan Andy, juga bekerja di sana.
478
00:31:36,145 --> 00:31:39,023
Mark dan Andy mempunyai
ciri-ciri Amerika sejati.
479
00:31:39,106 --> 00:31:42,026
Sesiapa pun pasti bangga
menjadi orang tua mereka.
480
00:31:42,860 --> 00:31:46,822
Saya suka abang dia, Peter.
Peter pegawai pematuhan.
481
00:31:47,698 --> 00:31:50,493
Ruth ada pejabat di firma itu.
482
00:31:50,993 --> 00:31:52,578
Dia sangat mesra.
483
00:31:53,079 --> 00:31:55,206
Dia juga ibu yang sangat baik.
484
00:31:55,289 --> 00:31:58,584
Bernie dan Ruth amat sayang
akan anak-anak mereka.
485
00:31:59,085 --> 00:32:03,881
Ruth mengasihi Bernie.
Rasanya Bernie selalu mengadu kepada dia.
486
00:32:04,757 --> 00:32:08,219
Pernah sekali Bernie kata,
"Ruth isteri yang hebat."
487
00:32:09,053 --> 00:32:13,849
Bernie seorang yang sangat pemurah.
Dia banyak menderma kepada badan amal.
488
00:32:13,933 --> 00:32:17,019
Dia tanggung tambang pesawat
untuk berbulan madu
489
00:32:17,103 --> 00:32:20,272
bagi semua kakitangan selepas berkahwin.
490
00:32:20,356 --> 00:32:25,069
Dia ahli lembaga Universiti Yeshiva.
Dia bekerja dengan Special Olympics.
491
00:32:25,152 --> 00:32:27,655
Dia pernah tanggung
pembedahan jantung seorang wanita.
492
00:32:28,656 --> 00:32:32,535
Madoff bawa semua ke Montauk
pada hujung minggu musim panas
493
00:32:32,618 --> 00:32:35,413
bersama keluarga sekali dan sewakan hotel.
494
00:32:35,496 --> 00:32:37,206
Kami main bola tampar pantai.
495
00:32:37,289 --> 00:32:40,084
Kami berpesta dan minum sepuas hati.
496
00:32:40,167 --> 00:32:42,837
Kami menari. Memang seronok.
497
00:32:44,171 --> 00:32:46,132
Namun, Bernie ada perangai lain.
498
00:32:48,718 --> 00:32:53,347
Dia sangat teliti
tentang penampilan dan persekitarannya.
499
00:32:54,140 --> 00:32:55,891
Semuanya perlu bersih.
500
00:32:55,975 --> 00:32:58,102
Jika dia tengok meja kerja
501
00:32:58,185 --> 00:33:01,480
dan ada monitor komputer yang senget,
502
00:33:01,564 --> 00:33:04,859
dia akan terus tegakkan.
503
00:33:04,942 --> 00:33:07,445
Walaupun kami sedang menggunakannya,
504
00:33:07,528 --> 00:33:09,530
dia akan lalu dan betulkan.
505
00:33:09,613 --> 00:33:13,701
Kami tak boleh ada bingkai perak
atau apa-apa selain hitam dan kelabu.
506
00:33:13,784 --> 00:33:16,078
Tak boleh ada pokok di atas meja.
507
00:33:16,162 --> 00:33:18,247
Semuanya harus sama.
508
00:33:20,750 --> 00:33:22,334
Lama-kelamaan,
509
00:33:23,127 --> 00:33:25,171
dia semakin tegas.
510
00:33:27,006 --> 00:33:30,009
Ada hari yang ketegangannya begitu jelas
511
00:33:30,634 --> 00:33:32,887
sampai kami akan cuba menjauhi dia.
512
00:33:34,430 --> 00:33:37,183
Dia akan naik angin secara tiba-tiba.
513
00:33:37,266 --> 00:33:38,893
Tak guna betul. Boleh diam?
514
00:33:38,976 --> 00:33:43,439
Saya ingat Bernie pernah menjerit
kepada abang dia, Peter.
515
00:33:44,023 --> 00:33:45,399
Berambus dari sini!
516
00:33:45,483 --> 00:33:46,817
Saya tak boleh tahan.
517
00:33:46,901 --> 00:33:49,403
Saya terus bangun dan cakap, "Sudahlah."
518
00:33:50,154 --> 00:33:52,656
Peter takkan lawan sebab Bernie kaki buli.
519
00:33:52,740 --> 00:33:54,241
Dia ada sisi lain.
520
00:33:55,159 --> 00:33:58,579
Saya rasa Peter agak takut akan Bernie
521
00:33:59,663 --> 00:34:01,957
macam orang lain juga.
522
00:34:02,041 --> 00:34:03,918
Dia mahu mengawal kami.
523
00:34:04,001 --> 00:34:06,545
Jika dia tak berkenan dengan kami,
524
00:34:07,171 --> 00:34:08,798
dia boleh kawal kami.
525
00:34:09,715 --> 00:34:12,426
Angin Bernie boleh berubah tiba-tiba.
526
00:34:12,510 --> 00:34:17,348
Kadangkala, dia sangat baik dan pengasih.
527
00:34:17,431 --> 00:34:19,975
Kadangkala, dia sangat kasar.
528
00:34:20,059 --> 00:34:24,146
- Apa yang kamu buat?
- Sampai semua orang tergamam.
529
00:34:27,733 --> 00:34:30,152
Bernie ada banyak personaliti.
530
00:34:30,236 --> 00:34:31,737
Dia ada banyak perangai.
531
00:34:32,571 --> 00:34:34,990
Saya rasa dia terlalu tertekan.
532
00:34:36,617 --> 00:34:39,995
Pagi ini, pasaran saham jatuh menjunam.
533
00:34:44,500 --> 00:34:47,503
Panik tercetus
di bilik perdagangan Wall Street.
534
00:34:47,586 --> 00:34:51,215
Begitu banyak pesanan jualan
daripada para pelabur besar,
535
00:34:51,298 --> 00:34:54,301
pelabur persendirian dan dana bersama
536
00:34:54,385 --> 00:34:56,846
yang risau tentang inflasi,
peningkatan kadar faedah,
537
00:34:56,929 --> 00:35:01,267
kejatuhan nilai dolar,
bajet besar dan defisit perdagangan.
538
00:35:02,309 --> 00:35:05,813
Isnin, 19 Oktober 1987,
539
00:35:05,896 --> 00:35:08,691
hari paling menggerunkan
seumur hidup saya.
540
00:35:09,275 --> 00:35:12,987
Sebaik saja tiba di pejabat,
apabila pasaran dibuka pada 9.30
541
00:35:13,070 --> 00:35:15,614
sehingga ditutup, keadaan amat huru-hara.
542
00:35:16,532 --> 00:35:18,242
Pada dua jam pertama,
543
00:35:18,325 --> 00:35:21,412
Indeks Perindustrian Dow Jones
telah jatuh 200 mata.
544
00:35:21,495 --> 00:35:24,248
Keadaan sangat dahsyat.
545
00:35:24,331 --> 00:35:28,711
Semuanya tak tentu arah
dan orang amat takut dan cemas.
546
00:35:29,545 --> 00:35:32,923
Ketika itu, semua firma
di Wall Street cuba menjual saham.
547
00:35:33,007 --> 00:35:38,345
Telefon berdering tanpa henti
dan kami dibanjiri pesanan.
548
00:35:38,429 --> 00:35:40,556
Semua memekik. Kami menulis tiket.
549
00:35:40,639 --> 00:35:43,267
Macam sedang berperang.
550
00:35:45,311 --> 00:35:48,522
Saya ingat pak cik saya telefon dan kata,
551
00:35:48,606 --> 00:35:50,149
"Dua tiga kucing berlari…"
552
00:35:50,232 --> 00:35:53,068
"Pak Cik Sam, saya sibuk."
Saya terus letak.
553
00:35:54,320 --> 00:35:56,989
Kami perlu memastikan pasaran teratur.
554
00:35:57,072 --> 00:36:00,409
Penggerak pasaran ialah seseorang
yang sanggup membeli
555
00:36:00,492 --> 00:36:02,745
dan menjual pada saat-saat genting.
556
00:36:02,828 --> 00:36:05,456
Jadi, hanya kami yang membeli.
557
00:36:05,539 --> 00:36:07,708
Banyak firma tak jawab telefon.
558
00:36:07,791 --> 00:36:10,002
Saya ingat lagi Bernie menjerit,
559
00:36:10,085 --> 00:36:13,547
"Jawab telefon.
Kita takkan jadi macam firma lain."
560
00:36:13,631 --> 00:36:17,968
Jadi, kami jawab telefon
dan beli begitu banyak saham.
561
00:36:18,052 --> 00:36:21,138
Saya hanya menekan
butang bawah pada komputer
562
00:36:21,222 --> 00:36:23,349
dan menurunkan pasaran saya.
563
00:36:23,974 --> 00:36:26,977
Langsung tak henti-henti.
564
00:36:27,061 --> 00:36:30,606
Hiruk-pikuk di Bursa Saham New York,
pedagang kalut mengurus
565
00:36:30,689 --> 00:36:33,525
lebih satu bilion pesanan jualan
di Wall Street.
566
00:36:33,609 --> 00:36:35,986
Tiada sesiapa ada sebab tertentu.
567
00:36:36,070 --> 00:36:39,823
Semua orang bertindak
dalam keadaan samar-samar dan tak menentu.
568
00:36:39,907 --> 00:36:41,617
Sememangnya penjualan panik.
569
00:36:41,700 --> 00:36:44,286
Panik berleluasa. Semua orang jadi gila.
570
00:36:44,370 --> 00:36:47,957
Bagi broker dan pedagang,
ini benar-benar malapetaka.
571
00:36:48,040 --> 00:36:49,375
Dahsyat.
572
00:36:49,458 --> 00:36:54,088
Penurunan mendadak ini mengingatkan semua
akan peristiwa Oktober 58 tahun lalu,
573
00:36:54,171 --> 00:36:58,717
kemerosotan 1929 yang menjadi permulaan
kepada Zaman Kemelesetan.
574
00:36:59,802 --> 00:37:02,346
Sungguh menggerunkan dan merunsingkan.
575
00:37:02,429 --> 00:37:03,889
Dahsyat sekali.
576
00:37:04,515 --> 00:37:07,309
Namun, Bernie tak nampak risau pun.
577
00:37:07,393 --> 00:37:10,187
Dia tenang dan tak peduli tentangnya.
578
00:37:10,271 --> 00:37:13,274
Itulah antara sebab
kami amat menghormati dia.
579
00:37:13,357 --> 00:37:14,775
Semua itu wang dia.
580
00:37:14,858 --> 00:37:18,779
Nama dia yang terpampang,
Sekuriti Pelaburan Bernard L Madoff.
581
00:37:18,862 --> 00:37:22,658
Kamilah antara beberapa firma
yang menepati komitmen kami.
582
00:37:22,741 --> 00:37:23,826
Kami kekal buka.
583
00:37:24,326 --> 00:37:26,120
Bernie Madoff terus membeli.
584
00:37:26,203 --> 00:37:29,623
Penggerak pasaran lain di Wall Street
585
00:37:29,707 --> 00:37:32,876
yang mempunyai kewajipan
untuk membeli saham-saham
586
00:37:32,960 --> 00:37:35,963
walaupun ketika jatuh
dan mereka akan kerugian wang
587
00:37:36,046 --> 00:37:40,259
langsung tak menjawab telefon
dan memenuhi tanggungjawab mereka.
588
00:37:40,342 --> 00:37:43,846
Mereka tak dapat dihubungi.
Urus niaga tak dapat dibuat.
589
00:37:43,929 --> 00:37:45,472
Namun, Bernie Madoff ada.
590
00:37:46,432 --> 00:37:49,685
Semua di Wall Street terkejut
dan macam tak percaya.
591
00:37:49,768 --> 00:37:53,564
Selama lima tahun,
Pasaran Bul sangat rancak.
592
00:37:53,647 --> 00:37:55,482
Semua orang begitu yakin.
593
00:37:56,066 --> 00:37:59,695
Kemudian, tiba bulan Oktober,
lalu Isnin Hitam pula datang.
594
00:38:01,030 --> 00:38:06,493
Jumlah wang yang perniagaan sah Bernie
telah hilang pada bencana 1987 tak jelas,
595
00:38:06,994 --> 00:38:09,621
tapi dengan kemajuan yang Bernie miliki
596
00:38:09,705 --> 00:38:13,709
dalam teknologi komunikasi
dan teknologi perdagangan, dia mampu
597
00:38:13,792 --> 00:38:19,923
terus membuka firma Madoff
dan memberi khidmat kepada pelanggan.
598
00:38:20,007 --> 00:38:26,055
Oleh itu, dia telah diiktiraf oleh SEC
dan Bursa Saham New York.
599
00:38:26,138 --> 00:38:29,141
Dia beri keterangan
dalam perbicaraan Kongres,
600
00:38:29,224 --> 00:38:31,310
membantu menulis buku peraturan
601
00:38:31,393 --> 00:38:36,106
untuk memastikan pasaran berterusan
selepas krisis seperti Isnin Hitam.
602
00:38:36,607 --> 00:38:38,817
Bernie Madoff mula menjadi buah mulut
603
00:38:38,901 --> 00:38:43,405
sebagai seorang yang berintegriti,
boleh dipercayai dan setia.
604
00:38:43,489 --> 00:38:45,657
Hal itu menaikkan nama baik dia.
605
00:38:46,158 --> 00:38:48,660
Dia mula berkhidmat
dalam lembaga industri.
606
00:38:48,744 --> 00:38:51,955
Dia dijemput ke persidangan regulatori
607
00:38:52,039 --> 00:38:57,753
dan dipilih selama tiga penggal
sebagai pengerusi lembaga NASDAQ.
608
00:38:57,836 --> 00:39:03,050
Pada awal 1990-an, dia menjadi
negarawan Wall Street yang disegani.
609
00:39:04,176 --> 00:39:08,013
Bernie suka dihormati.
610
00:39:08,097 --> 00:39:11,600
Dia suka disanjung oleh semua orang
611
00:39:12,184 --> 00:39:14,520
dan semakin lama,
612
00:39:14,603 --> 00:39:17,356
dia semakin cinta akan kehormatan itu.
613
00:39:19,483 --> 00:39:21,902
Tengok bibir saya,
614
00:39:21,985 --> 00:39:24,321
tiada cukai baharu.
615
00:39:24,905 --> 00:39:27,074
Penggalak, pencucuhan, pelancaran.
616
00:39:27,616 --> 00:39:29,410
Orang terlalu sibuk bekerja
617
00:39:29,493 --> 00:39:33,122
siang, malam dan hujung minggu
sampai anak-anak terabai.
618
00:39:33,205 --> 00:39:35,124
Berita perniagaan pagi ini.
619
00:39:35,207 --> 00:39:36,834
Pemulihan saham teknologi
620
00:39:36,917 --> 00:39:40,003
membantu memangkin cip biru
memasuki wilayah rekod.
621
00:39:40,087 --> 00:39:44,967
Saya bermula di firma Bernie Madoff
sekitar tahun 1991.
622
00:39:45,050 --> 00:39:48,303
Bernie Madoff memiliki reputasi
yang sangat baik.
623
00:39:48,387 --> 00:39:51,765
BEKAS PEDAGANG
SEKURITI PELABURAN BERNARD L MADOFF
624
00:39:51,849 --> 00:39:55,060
Dia pemurah.
Memang bagus bekerja dengan dia."
625
00:39:55,144 --> 00:39:57,896
Pasaran saham melonjak.
626
00:39:57,980 --> 00:40:00,774
Pada waktu itu,
zaman teknologi berkembang maju.
627
00:40:00,858 --> 00:40:02,401
Internet telah wujud.
628
00:40:02,484 --> 00:40:04,736
Semakin ramai menyertai pasaran saham.
629
00:40:04,820 --> 00:40:06,363
Dow Jones ada laman web.
630
00:40:06,447 --> 00:40:10,659
Terdapat angka masa nyata
setiap kali pedagang lihat di Wall Street.
631
00:40:11,577 --> 00:40:14,621
Perniagaan berkembang
dan pelanggan semakin ramai.
632
00:40:14,705 --> 00:40:17,541
Itu masa yang bagus
untuk menyertai pasaran saham
633
00:40:17,624 --> 00:40:20,627
sebab semuanya lebih efisien
dengan teknologi.
634
00:40:20,711 --> 00:40:22,045
Keuntungan melonjak.
635
00:40:23,130 --> 00:40:24,673
Madoff memegang
636
00:40:24,756 --> 00:40:28,385
lima hingga tujuh peratus bahagian
daripada keseluruhan Bursa Saham New York.
637
00:40:28,469 --> 00:40:30,971
Itu amat besar bagi sebuah syarikat kecil.
638
00:40:31,054 --> 00:40:34,975
Saya tak rasa akan ada perubahan
melainkan pasaran menurun.
639
00:40:36,226 --> 00:40:39,938
Bernie memajukan
perniagaan penggerakan pasaran yang sah,
640
00:40:40,022 --> 00:40:43,025
tapi pada masa yang sama, dalam diam,
641
00:40:43,108 --> 00:40:46,278
dia menguruskan khidmat nasihat pelaburan
642
00:40:46,361 --> 00:40:47,863
yang dirahsiakan
643
00:40:47,946 --> 00:40:50,532
dan diasingkan daripada perniagaan sah.
644
00:40:50,616 --> 00:40:53,952
Pada awalnya, pulangan
untuk pelabur ialah 11 peratus,
645
00:40:54,036 --> 00:40:56,914
tapi dia memberi
setinggi 15 hingga 19 peratus.
646
00:40:56,997 --> 00:41:00,584
Dia memberikan untung secara konsisten.
647
00:41:01,210 --> 00:41:05,923
Sesuatu yang bermula
pada pertengahan 1960-an sebagai
648
00:41:06,006 --> 00:41:08,133
khidmat nasihat kecil-kecilan
649
00:41:08,217 --> 00:41:11,011
kini semakin berkembang maju.
650
00:41:11,803 --> 00:41:15,807
Avellino dan Bienes terus menyalurkan
wang dengan jumlah besar
651
00:41:15,891 --> 00:41:17,684
kepada Bernie Madoff.
652
00:41:18,310 --> 00:41:21,480
Avellino dan Bienes menjalankan
dana penghantar mereka
653
00:41:21,563 --> 00:41:23,857
tanpa diketahui sesiapa
654
00:41:23,941 --> 00:41:26,318
dan langsung tiada bukti bertulis
655
00:41:26,401 --> 00:41:29,446
sehingga salah satu subkontraktor mereka
656
00:41:29,530 --> 00:41:34,868
yang membuka pelaburan bersama
dan mengajak kawan-kawan serta keluarga,
657
00:41:34,952 --> 00:41:38,455
melanggar peraturan pertama
Avellino dan Bienes
658
00:41:38,539 --> 00:41:40,040
dan menghasilkan dokumen.
659
00:41:43,502 --> 00:41:47,297
Pada 1992, satu risalah ditemukan
660
00:41:47,381 --> 00:41:49,508
oleh Suruhanjaya Sekuriti dan Bursa.
661
00:41:49,591 --> 00:41:53,971
SEC ialah agensi regulatori
yang bertanggungjawab melindungi pelabur.
662
00:41:54,054 --> 00:41:56,390
Tertera pada risalah itu,
663
00:41:56,473 --> 00:41:59,560
"Kami menawarkan
pelaburan 100 peratus selamat."
664
00:41:59,643 --> 00:42:03,188
"Kami tak pernah kehilangan urus niaga
selama lebih 20 tahun
665
00:42:03,272 --> 00:42:06,900
dan perdagangan ini tiada risiko."
666
00:42:06,984 --> 00:42:10,237
SEC melihat risalah itu dan terus sedar
667
00:42:10,320 --> 00:42:11,863
bahawa ada yang tak kena.
668
00:42:11,947 --> 00:42:18,078
Tiada pelaburan 100 peratus selamat.
Perdagangan tanpa risiko tak wujud.
669
00:42:18,954 --> 00:42:22,499
Siasatan mereka membawa
kepada dua lelaki ini,
670
00:42:22,583 --> 00:42:24,585
Frank Avellino dan Michael Bienes.
671
00:42:25,460 --> 00:42:30,674
Jadi, Avellino dan Bienes hadir
ke SEC bersama peguam mereka.
672
00:42:32,342 --> 00:42:36,513
Mereka mahu ambil
keterangan Avellino dan Bienes bersama.
673
00:42:37,514 --> 00:42:39,224
Saya duduk di tengah.
674
00:42:40,225 --> 00:42:45,522
Rasanya Bienes di sebelah kiri saya
dan Avellino di sebelah kanan saya.
675
00:42:45,606 --> 00:42:48,859
Mereka mula menyoal
dan akhirnya mereka tanya,
676
00:42:48,942 --> 00:42:51,111
"Berapa wang pelaburan diperoleh?"
677
00:42:51,194 --> 00:42:55,282
Saya rasa jangkaan SEC
dalam lingkungan lima hingga sepuluh juta,
678
00:42:55,907 --> 00:42:57,576
kemudian mereka berpandangan
679
00:42:58,619 --> 00:43:04,875
lalu salah seorang jawab,
"Saya rasa kira-kira 444 juta dolar."
680
00:43:06,043 --> 00:43:09,963
Kakitangan SEC itu tercengang.
681
00:43:10,464 --> 00:43:15,427
Banyak betul.
444 juta dolar daripada pelabur kecil.
682
00:43:15,927 --> 00:43:18,055
Awal 1990-an, nilai itu amat besar.
683
00:43:18,972 --> 00:43:20,515
Mereka berhenti menyoal.
684
00:43:20,599 --> 00:43:25,646
Mereka pergi berbincang
dengan pengarah SEC New York dan…
685
00:43:26,188 --> 00:43:27,898
"Ya Tuhan! Apa yang berlaku?"
686
00:43:27,981 --> 00:43:29,733
Mereka sangat marah.
687
00:43:29,816 --> 00:43:33,028
Pengarah itu nampak
macam nak terkena serangan jantung.
688
00:43:34,780 --> 00:43:38,784
SEC syak ada penipuan berlaku,
689
00:43:38,867 --> 00:43:43,497
tapi mereka syak Avellino
dan Bienes dalang di sebaliknya.
690
00:43:44,498 --> 00:43:48,210
Kemudian, Frank Avellino
dan Michael Bienes menjelaskan bahawa
691
00:43:48,293 --> 00:43:52,881
semua keputusan urus niaga
telah dibuat oleh Bernie Madoff seorang.
692
00:43:52,964 --> 00:43:56,259
Mereka ibarat berkata,
"Bukan kami, tapi Bernie Madoff."
693
00:43:57,302 --> 00:44:00,347
Jadi, SEC meminta dokumen
daripada Bernie Madoff.
694
00:44:02,474 --> 00:44:04,476
SEC datang menyiasat
695
00:44:05,018 --> 00:44:07,437
dan Madoff mula gentar sebab
696
00:44:07,938 --> 00:44:09,314
semuanya penipuan.
697
00:44:13,193 --> 00:44:17,614
Madoff tak pernah melabur
untuk khidmat nasihat pelaburan dia.
698
00:44:18,532 --> 00:44:22,536
Dia hanya mengambil wang orang
dan kata akan melaburkannya,
699
00:44:22,619 --> 00:44:23,704
tapi tak berlaku.
700
00:44:23,787 --> 00:44:25,872
Semuanya perdagangan palsu.
701
00:44:25,956 --> 00:44:26,998
Itu skim Ponzi.
702
00:44:27,541 --> 00:44:31,420
Di sini, pada tahun 1919,
ialah Charles Ponzi.
703
00:44:32,087 --> 00:44:37,134
Ponzi membuktikan mampu membuat
50 peratus untung pelaburan dalam 90 hari
704
00:44:37,217 --> 00:44:39,469
dan orang bijak pun mengikuti dia.
705
00:44:39,553 --> 00:44:42,139
Apabila kerajaan membuktikan Ponzi menipu…
706
00:44:44,224 --> 00:44:48,478
Maksud Ponzi ialah mengambil wang Peter
dan berikannya kepada Paul.
707
00:44:49,104 --> 00:44:50,439
Macam beritahu Peter,
708
00:44:50,522 --> 00:44:54,818
"Saya akan ambil wang awak
dan laburkan, kemudian beri pulangan."
709
00:44:55,861 --> 00:44:58,363
Namun, wang dia diberikan kepada Paul.
710
00:44:58,905 --> 00:45:01,533
Proses ini berterusan
711
00:45:01,616 --> 00:45:06,329
sebab pelabur baharu diperlukan
untuk membayar pelabur lama.
712
00:45:06,413 --> 00:45:09,166
Tiada pelaburan atau perniagaan pun.
713
00:45:12,377 --> 00:45:17,382
Jadi, pada tahun 1992,
apabila SEC menyiasat Avellino dan Bienes,
714
00:45:17,883 --> 00:45:20,844
Madoff perlu buktikan
bahawa urus niaga itu benar.
715
00:45:22,137 --> 00:45:25,640
Jadi, dia bertemu Frank DiPascali
untuk buat dokumen palsu
716
00:45:25,724 --> 00:45:29,060
dengan maklumat lama
untuk diberikan kepada SEC.
717
00:45:30,353 --> 00:45:33,857
Frank DiPascali orang kanan Madoff.
718
00:45:33,940 --> 00:45:35,650
Dia bersama Madoff lama.
719
00:45:35,734 --> 00:45:37,569
Dia menguruskan dana penghantar
720
00:45:37,652 --> 00:45:39,154
dan banyak wang.
721
00:45:39,738 --> 00:45:42,365
Frank merupakan lelaki sejati
722
00:45:42,449 --> 00:45:44,284
dan dia amat bijak.
723
00:45:44,367 --> 00:45:48,288
Frank DiPascali sesuai berlakon
dalam filem gengster.
724
00:45:48,371 --> 00:45:50,999
Dia kaum buruh
725
00:45:51,082 --> 00:45:53,126
dan dia sangat setia.
726
00:45:54,669 --> 00:45:59,382
DiPascali bertindak dengan hebat
dan pantas dalam hal itu.
727
00:45:59,466 --> 00:46:02,511
Dia mula menghasilkan dokumen palsu.
728
00:46:03,136 --> 00:46:07,432
Dia perlu cipta rekod akaun,
log urus niaga dan penyata akaun
729
00:46:07,516 --> 00:46:09,059
yang nampak sah.
730
00:46:09,142 --> 00:46:12,354
Bukan dokumen picisan
yang akan memperdaya orang biasa,
731
00:46:12,437 --> 00:46:15,357
tapi dokumen yang boleh memperdaya SEC.
732
00:46:16,441 --> 00:46:18,652
Apabila SEC datang,
733
00:46:18,735 --> 00:46:21,071
Bernie Madoff menunjukkan dokumen itu.
734
00:46:21,154 --> 00:46:22,823
Mereka percaya ia benar.
735
00:46:22,906 --> 00:46:26,159
Saya tak tahu setakat mana
mereka meneliti dokumen itu.
736
00:46:26,243 --> 00:46:28,411
Saya rasa semuanya soal tanggapan.
737
00:46:28,495 --> 00:46:30,497
Adakah mungkin Bernie Madoff
738
00:46:30,580 --> 00:46:34,251
atau yang lain memalsukan semuanya
sampai begitu sekali?
739
00:46:34,835 --> 00:46:40,090
Pada 1992, SEC menutup kes itu
tanpa sebarang tindakan
740
00:46:40,173 --> 00:46:42,592
atau siasatan terhadap Bernie Madoff.
741
00:46:45,720 --> 00:46:48,014
Namun, apa yang mereka buat?
742
00:46:48,098 --> 00:46:52,269
Mereka memaksa Avellino dan Bienes
untuk menutup perniagaan mereka
743
00:46:52,352 --> 00:46:55,689
sebab mereka menjalankan
firma pelaburan tak berdaftar.
744
00:46:56,606 --> 00:47:00,485
SEC memutuskan bahawa strukturnya tak sah
di sisi undang-undang.
745
00:47:00,569 --> 00:47:06,032
Mereka perlu ambil wang daripada Bernie
dan pulangkan kepada individu terbabit.
746
00:47:08,243 --> 00:47:11,538
Jumlahnya 440 juta dolar.
747
00:47:11,621 --> 00:47:15,500
Bernie tak memilikinya
sebab semuanya satu penipuan.
748
00:47:16,084 --> 00:47:18,003
Jadi, pada masa itu, dia bertemu
749
00:47:18,086 --> 00:47:22,215
dengan tiga pelabur terbesar
yang paling lama bersama dia.
750
00:47:23,008 --> 00:47:26,136
Jeffry Picower,
Carl Shapiro dan Norman Levy
751
00:47:26,219 --> 00:47:29,347
merupakan pelabur individu yang penting
752
00:47:29,431 --> 00:47:32,475
dalam khidmat nasihat pelaburan Bernie.
753
00:47:32,559 --> 00:47:36,104
Sejak awal lagi,
mereka gembira dengan hasilnya.
754
00:47:36,688 --> 00:47:41,151
Jadi, Bernie meyakinkan mereka
untuk membantu dia.
755
00:47:41,651 --> 00:47:43,653
Sama ada mereka tahu tindakan dia
756
00:47:43,737 --> 00:47:46,948
atau memang tak bersubahat dengan dia,
757
00:47:47,032 --> 00:47:48,533
mereka berikan wang itu,
758
00:47:49,075 --> 00:47:51,870
jadi Bernie mampu menulis cek
759
00:47:51,953 --> 00:47:55,832
untuk semua pelanggan Avellino dan Bienes.
760
00:47:58,001 --> 00:47:59,377
Anda tahu apa berlaku?
761
00:48:00,462 --> 00:48:02,547
Pelanggan mereka tak nak terima.
762
00:48:02,631 --> 00:48:04,132
Mereka suka kerja Bernie.
763
00:48:05,383 --> 00:48:08,553
Selepas SEC menutup Avellino dan Bienes,
764
00:48:09,054 --> 00:48:12,599
ramai klien mereka pergi terus
kepada Madoff untuk melabur.
765
00:48:13,099 --> 00:48:15,936
Tiba-tiba saja,
Bernie cakap, "Kita akan sibuk.
766
00:48:16,019 --> 00:48:18,939
Sesuatu berlaku.
Kita akan terima banyak panggilan
767
00:48:19,022 --> 00:48:20,607
dan mereka akan melabur."
768
00:48:21,191 --> 00:48:24,110
Kebanyakannya warga emas
769
00:48:24,819 --> 00:48:26,905
dan ramai dari Florida.
770
00:48:27,447 --> 00:48:29,074
Balu-balu itu kata,
771
00:48:29,574 --> 00:48:35,080
"Saya diminta untuk telefon.
Saya mahu melaburkan 15,000 dolar."
772
00:48:35,163 --> 00:48:38,041
Perkara berterusan selama berhari-hari.
773
00:48:38,750 --> 00:48:41,670
Selepas menutup akaun Avellino dan Bienes,
774
00:48:41,753 --> 00:48:45,048
saya mula menerima tekanan daripada mereka
775
00:48:45,131 --> 00:48:48,510
yang mengharapkan wang itu
untuk menyara hidup.
776
00:48:49,260 --> 00:48:51,304
SEC kata pada masa itu,
777
00:48:51,388 --> 00:48:54,224
"Jika awak nak terus berurus niaga
dengan mereka,
778
00:48:54,307 --> 00:48:57,394
boleh saja.
Tiada masalah untuk meneruskannya."
779
00:48:58,520 --> 00:49:01,481
Bernie Madoff masih tak berdaftar
sebagai penasihat pelaburan.
780
00:49:01,564 --> 00:49:03,316
SEC tak sedar.
781
00:49:03,400 --> 00:49:07,404
Malangnya, mereka tak sedar
akan penipuan terbesar dalam sejarah.
782
00:49:09,406 --> 00:49:12,450
Saya bekerja keras usahakan
perniagaan makanan asli.
783
00:49:12,534 --> 00:49:15,412
Selepas 20 tahun,
saya nak jualnya dan bersara.
784
00:49:15,495 --> 00:49:16,955
Saya jual sejuta dolar.
785
00:49:17,038 --> 00:49:22,293
Saya melaburkan kira-kira 100,000 dolar
kepada Avellino dan Bienes
786
00:49:22,377 --> 00:49:24,587
dan apabila mereka ditangkap SEC,
787
00:49:25,422 --> 00:49:29,634
baru saya tahu Avellino
dan Bienes melabur kepada Madoff.
788
00:49:30,301 --> 00:49:34,889
Apabila SEC menyiasat Madoff,
mereka tak jumpa bukti penipuan,
789
00:49:34,973 --> 00:49:37,892
jadi saya sangka
boleh labur terus kepada dia.
790
00:49:39,269 --> 00:49:44,065
Dia menjanjikan pulangan yang agak tinggi
pada purata sembilan peratus setahun.
791
00:49:44,149 --> 00:49:45,859
Memang sangat menarik.
792
00:49:45,942 --> 00:49:48,737
Bukan melampau sangat, tapi agak tinggi.
793
00:49:49,946 --> 00:49:51,489
Saya bertindak sewajarnya.
794
00:49:51,573 --> 00:49:56,077
Saya mengikuti cerita bahawa dia
merupakan perintis perdagangan elektronik.
795
00:49:56,161 --> 00:49:59,372
Dia merupakan penggerak dan peneraju.
796
00:50:00,957 --> 00:50:05,420
SEC tak menemukan apa-apa kesalahan
797
00:50:05,503 --> 00:50:08,006
dan saya anggap itu mengesahkan Madoff,
798
00:50:08,089 --> 00:50:12,927
jadi saya pindahkan 900,000 dolar
kepada Madoff.
799
00:50:16,556 --> 00:50:22,437
Tiba-tiba, bukan lagi Avellino dan Bienes
yang kumpul wang dan serah kepada Bernie.
800
00:50:22,520 --> 00:50:24,981
Ribuan orang menyerahkan wang
801
00:50:25,065 --> 00:50:28,485
kepada khidmat nasihat pelaburan Bernie
yang tak berdaftar.
802
00:50:28,568 --> 00:50:31,404
Namanya tersebar melalui buah mulut orang.
803
00:50:32,030 --> 00:50:34,491
Ada yang dapat tahu di kelab desa,
804
00:50:34,574 --> 00:50:37,077
ada yang tahu daripada lembaga dermawan.
805
00:50:37,660 --> 00:50:41,539
Dia semakin dikenali
dalam dunia pengurus wang elit.
806
00:50:41,623 --> 00:50:43,750
Mereka semua cakap perkara sama.
807
00:50:43,833 --> 00:50:48,004
"Labur wang kepada Bernie.
Kami tak tahu caranya, tapi memang ajaib."
808
00:50:49,380 --> 00:50:51,966
Khidmat pelaburan Madoff
yang tak berdaftar
809
00:50:52,050 --> 00:50:57,263
menarik pembiayaan
daripada universiti Yahudi ternama,
810
00:50:57,347 --> 00:51:00,558
dan dermawan macam Elie Wiesel,
mangsa terselamat Holocaust
811
00:51:00,642 --> 00:51:02,811
dan beberapa keluarga hartawan
812
00:51:02,894 --> 00:51:06,064
seperti keluarga Katz dan keluarga Wilpon,
813
00:51:06,147 --> 00:51:08,483
pemilik pasukan Mets New York.
814
00:51:08,983 --> 00:51:13,613
Ketika inilah asas penting
skim Ponzi itu harus berubah.
815
00:51:13,696 --> 00:51:15,573
Keadaan dah berbeza.
816
00:51:15,657 --> 00:51:17,951
Dia berjaya menipu SEC.
817
00:51:18,034 --> 00:51:21,454
Dia selamat daripada siasatan
tanpa sebarang kerugian,
818
00:51:21,538 --> 00:51:24,916
maka dia semakin berani
dan dia rasa dirinya begitu hebat.
819
00:51:24,999 --> 00:51:26,167
Dia tak berhenti.
820
00:51:26,668 --> 00:51:31,047
Perniagaannya yang sah memberi Madoff
nama baik sebagai orang yang berjaya.
821
00:51:31,131 --> 00:51:35,260
Kini, dia ada 5,000 klien
dalam khidmat nasihat pelaburannya.
822
00:51:35,343 --> 00:51:38,763
Maka, dia perlu meningkatkan
tahap skim Ponzi itu.
823
00:51:38,847 --> 00:51:40,515
Dia perlu ruang lain
824
00:51:40,598 --> 00:51:43,893
untuk asingkan Ponzi itu
daripada perniagaan yang sah.
825
00:51:44,561 --> 00:51:47,147
Jadi, dia menyewakan ruang
826
00:51:48,565 --> 00:51:51,651
di tingkat 17 Bangunan Lipstick.
827
00:51:52,735 --> 00:51:57,157
Pejabat padat yang diketuai
oleh Frank DiPascali.
828
00:51:58,074 --> 00:52:04,080
Bersepah dan berselerak,
tak macam pejabat kemas di tingkat atas.
829
00:52:05,415 --> 00:52:10,253
Di sinilah skim Ponzi itu akan berkembang
pada tahun-tahun akan datang
830
00:52:11,462 --> 00:52:13,423
dan menjadi penipuan gergasi.
831
00:53:56,943 --> 00:54:01,948
Terjemahan sari kata oleh M Arrazi Azmi