1
00:00:08,176 --> 00:00:12,263
Een week geleden gaf Bernie Madoff
zichzelf aan bij de FBI.
2
00:00:13,973 --> 00:00:15,516
Hij was zo geloofwaardig.
3
00:00:15,600 --> 00:00:18,227
Een grote market maker.
-Als je hem niet kunt vertrouwen?
4
00:00:18,311 --> 00:00:20,897
Een van de oprichters van de NASDAQ.
-Wie dan wel?
5
00:00:22,148 --> 00:00:24,108
Hoe kreeg hij dit alleen voor elkaar?
6
00:00:24,192 --> 00:00:27,737
Het lijkt haast onmogelijk.
Er moeten mensen bij betrokken zijn.
7
00:00:27,820 --> 00:00:29,739
Of ze wisten wat ze deden…
8
00:00:29,822 --> 00:00:31,866
…wordt een grotere vraag.
9
00:00:32,825 --> 00:00:34,786
SPEEL HET VEILIG
10
00:00:34,869 --> 00:00:39,457
Een van de unieke dingen
van het Madoff-onderzoek…
11
00:00:39,540 --> 00:00:44,462
…was dat het begon
met een bekentenis en een arrestatie…
12
00:00:45,046 --> 00:00:47,465
…maar we wisten dat we meer nodig hadden.
13
00:00:48,341 --> 00:00:53,513
Dus toen we ons onderzoek deden,
gingen we naar de 17e verdieping…
14
00:00:54,180 --> 00:00:55,681
…en we hadden zoiets van:
15
00:00:57,725 --> 00:00:58,851
'Allemachtig.'
16
00:01:01,062 --> 00:01:06,359
Het was bijna alsof je
een tijdsprong maakte.
17
00:01:07,777 --> 00:01:10,655
Het leek wel halverwege de jaren 80.
18
00:01:11,864 --> 00:01:16,536
Er stonden oude, grote mainframecomputers.
19
00:01:17,787 --> 00:01:20,456
Overal liggen stapels papier.
20
00:01:20,540 --> 00:01:23,292
Er staan archiefkasten, dozen.
21
00:01:24,460 --> 00:01:29,173
Er zijn faxen binnengekomen
met aflossingsverzoeken.
22
00:01:29,841 --> 00:01:32,343
Overal liggen documenten.
23
00:01:32,844 --> 00:01:34,137
Erg rommelig…
24
00:01:34,762 --> 00:01:40,560
…een schril contrast
met de 19e verdieping, die ongerept was.
25
00:01:43,020 --> 00:01:47,733
Wat me altijd is bijgebleven,
was de dot-matrixprinter.
26
00:01:48,234 --> 00:01:53,531
Met van dat ouderwetse papier,
waarvan je de zijkanten afscheurde.
27
00:01:54,031 --> 00:01:57,952
Als je belegt bij
een groot makelaarskantoor…
28
00:01:58,035 --> 00:02:02,039
…krijgt niemand
een afschrift op dot-matrixpapier.
29
00:02:03,249 --> 00:02:08,296
Op één bureau vond ik
een stapel indexkaarten…
30
00:02:08,379 --> 00:02:12,466
…met handgeschreven kolommen
die de kasstroom weergeven.
31
00:02:12,550 --> 00:02:15,136
Opname, storting, eindsaldo.
32
00:02:15,219 --> 00:02:16,637
En bij het eindsaldo…
33
00:02:16,721 --> 00:02:20,975
…zie ik vier en een half miljoen,
en ik denk: goh, wat een groot getal.
34
00:02:21,058 --> 00:02:25,438
Toen ik het beter bekeek, besefte ik
dat het vier en een half miljard was.
35
00:02:25,521 --> 00:02:26,522
$ 4.507.014.399
36
00:02:27,481 --> 00:02:32,320
En toen besefte ik dat dit geen gewone
witteboordencriminaliteit was.
37
00:02:52,924 --> 00:02:57,720
Ik begon rond 1992 te werken
voor Madoff, in IT-operaties.
38
00:02:57,803 --> 00:03:00,806
Toen ik voor het eerst
op gesprek ging op kantoor…
39
00:03:00,890 --> 00:03:02,725
…was het een goed gesprek…
40
00:03:02,808 --> 00:03:06,729
…en met het salaris
dat ze me aanboden, was ik erg blij.
41
00:03:06,812 --> 00:03:10,650
Het was het dubbele van wat
ik verdiende bij Federal Express…
42
00:03:10,733 --> 00:03:12,985
…en ik werkte niet in de regen.
43
00:03:13,069 --> 00:03:15,529
Ik werkte in een mooi kantoorgebouw…
44
00:03:16,072 --> 00:03:18,074
…en ik had er echt veel zin in.
45
00:03:18,157 --> 00:03:21,786
Maar ik was ook erg nerveus
omdat het gewoon iets was…
46
00:03:22,495 --> 00:03:23,996
…wat ik niet gewend was.
47
00:03:24,538 --> 00:03:27,041
Toen ik begon,
werkte ik op de 19e verdieping.
48
00:03:27,124 --> 00:03:29,877
Alles was destijds op de 19e verdieping.
49
00:03:29,961 --> 00:03:35,800
De 19e verdieping was prachtig.
Het was allemaal glas, zwart en zilver.
50
00:03:35,883 --> 00:03:38,386
Toen verhuisden we naar de 17e verdieping.
51
00:03:44,267 --> 00:03:46,686
De 17e verdieping was totaal anders.
52
00:03:48,938 --> 00:03:50,523
Toen je begon met het…
53
00:03:50,606 --> 00:03:53,943
…laten we zeggen het
frauduleuze beleggingsadvies…
54
00:03:54,026 --> 00:03:56,445
…gingen de uitvoerenden
naar een aparte verdieping?
55
00:03:56,529 --> 00:04:01,826
Klopt. We verplaatsten de hele advieskant
naar de 17e verdieping.
56
00:04:01,909 --> 00:04:03,995
Dat was in de jaren 90.
57
00:04:06,330 --> 00:04:10,710
Ik werkte 's avonds, dus ik zag
veel grimmige dingen gebeuren.
58
00:04:10,793 --> 00:04:15,339
Ik kon zien dat er een aantal dingen
nogal dubieus waren.
59
00:04:15,923 --> 00:04:21,387
Ze hadden een ruimte die de kooi heette.
En in de kooi gebeurde het.
60
00:04:21,470 --> 00:04:25,141
Je zag er sixpacks staan…
61
00:04:25,224 --> 00:04:27,310
…en destijds mocht je binnen roken.
62
00:04:27,393 --> 00:04:32,148
Ik zag mensen dronken binnenkomen en
naar achteren gaan met hun minnaressen…
63
00:04:32,231 --> 00:04:36,027
…of jongens die coke gebruikten,
of wat dan ook.
64
00:04:36,110 --> 00:04:40,281
En ik vond dat echt bizar.
Ik had zoiets van: 'Wauw'.
65
00:04:41,198 --> 00:04:44,577
Ik was heel naïef over
veel van deze dingen omdat…
66
00:04:44,660 --> 00:04:48,706
…we nog steeds zwaargewichten
in het bedrijf hadden die daar werkten…
67
00:04:49,373 --> 00:04:52,835
…zoals Bernie Madoff en Frank.
68
00:04:55,046 --> 00:04:57,757
De beleggingsadvieskant…
69
00:04:57,840 --> 00:05:00,801
…of de 17e verdieping,
zoals het genoemd wordt…
70
00:05:00,885 --> 00:05:04,096
…stond in principe
onder toezicht van Frank DiPascali.
71
00:05:04,180 --> 00:05:07,475
Hij runde vrijwel alles op die verdieping.
72
00:05:07,558 --> 00:05:11,395
Kunnen we stellen dat Frank
de leiding had over de 17e verdieping?
73
00:05:11,479 --> 00:05:18,235
Ja. Hij was zeer getalenteerd
in het helpen opbouwen van het systeem.
74
00:05:18,319 --> 00:05:20,237
Hij deed zo'n beetje alles.
75
00:05:25,618 --> 00:05:28,954
Van Frank DiPascali zou je verwachten
dat hij illegale loterijen hield…
76
00:05:29,038 --> 00:05:31,374
…of dobbelde op straat.
77
00:05:31,457 --> 00:05:38,297
Hij was zeker een slimme jongen,
maar wel als een straatjongen.
78
00:05:40,549 --> 00:05:45,346
Als Frank een gangster was geweest, was
hij degene die zei wie ze moesten doden.
79
00:05:46,722 --> 00:05:49,225
Frank was Italiaans, hij kwam uit Queens.
80
00:05:49,308 --> 00:05:51,685
Ik was Italiaans, ik kwam uit Brooklyn.
81
00:05:52,645 --> 00:05:54,105
Het klikte niet tussen ons.
82
00:05:54,980 --> 00:05:57,149
Dat had wel gemoeten.
83
00:05:58,109 --> 00:05:59,443
Maar we waren verschillend.
84
00:06:01,529 --> 00:06:05,282
Ik herinner me dat Frank
in een tankstation werkte…
85
00:06:05,366 --> 00:06:09,954
…voordat hij bij Madoff ging werken,
en dat hij z'n studie niet had afgemaakt.
86
00:06:10,663 --> 00:06:15,251
Als je iemand je beleggingsadviesbedrijf
wilt laten leiden…
87
00:06:15,334 --> 00:06:19,046
…zou ik zeker denken dat het
iemand zou zijn met een opleiding.
88
00:06:19,797 --> 00:06:21,757
Ik kon het gewoon niet begrijpen.
89
00:06:23,134 --> 00:06:27,304
Het was heel duidelijk
dat Bernie veel respect had voor Frank.
90
00:06:27,805 --> 00:06:34,770
En voor Frank was dit een kans om meer
geld te verdienen dan ooit tevoren…
91
00:06:35,271 --> 00:06:39,233
…en het leven te leiden
dat hij altijd al wilde.
92
00:06:40,234 --> 00:06:44,905
Ik weet niet of een jongen
uit Howard Beach het soort jacht…
93
00:06:45,948 --> 00:06:48,617
…en het huis in Jersey had gehad…
94
00:06:49,577 --> 00:06:51,954
…als hij niet
voor Bernie Madoff had gewerkt.
95
00:06:56,041 --> 00:06:58,461
Dan was er nog Annette Bongiorno.
96
00:06:58,961 --> 00:07:03,048
Ik weet niet echt wat Annette deed.
97
00:07:03,132 --> 00:07:06,469
Ik wist dat ze een zwaargewicht was
en ze was een stijlvolle vrouw.
98
00:07:06,552 --> 00:07:07,970
Ze kleedde zich goed.
99
00:07:08,053 --> 00:07:13,809
Ik weet dat Annette erg goed verdiende.
Ze had een lade met geld erin…
100
00:07:14,685 --> 00:07:17,521
…en ze zei dan:
'Pak dat en dat uit de lade…
101
00:07:17,605 --> 00:07:19,940
…bestel eten voor jou en die en die.'
102
00:07:20,024 --> 00:07:23,360
En het was een mooi stapeltje geld
dat erin lag.
103
00:07:26,071 --> 00:07:32,578
Annette was een arbeidersvrouw uit Queens,
zonder veel opleiding.
104
00:07:33,787 --> 00:07:36,916
Veel van de mensen
die op de 17e verdieping zaten…
105
00:07:36,999 --> 00:07:41,795
…haalde Bernie binnen toen ze
erg jong waren, erg beïnvloedbaar.
106
00:07:42,463 --> 00:07:44,924
Dus ze waren ongelooflijk loyaal…
107
00:07:45,007 --> 00:07:47,885
…en onderdanig aan hem
en deden alles wat hij vroeg.
108
00:07:47,968 --> 00:07:49,094
MIJN HELD
109
00:07:49,178 --> 00:07:51,639
Annette aanbad Bernie.
110
00:07:51,722 --> 00:07:56,477
En ik denk dat ze een kogel
voor hem zou hebben opgevangen.
111
00:07:57,478 --> 00:08:00,606
Ze beschikte over
haar kleine team beneden…
112
00:08:00,689 --> 00:08:03,776
…en Bernie leek haar echt te vertrouwen…
113
00:08:03,859 --> 00:08:06,111
…vooral met zijn grootste klanten.
114
00:08:08,113 --> 00:08:10,616
En dan Annette. Is dat Annette Bongiorno?
115
00:08:10,699 --> 00:08:11,742
Ja.
116
00:08:11,825 --> 00:08:14,495
En wat waren Annettes
dagelijkse verantwoordelijkheden?
117
00:08:14,578 --> 00:08:16,372
Ze deed de…
118
00:08:17,873 --> 00:08:19,583
De grote klanten.
119
00:08:20,084 --> 00:08:22,753
En hoelang heeft
mw Bongiorno voor u gewerkt?
120
00:08:26,715 --> 00:08:28,634
Waarschijnlijk zo'n 30 jaar.
121
00:08:32,888 --> 00:08:37,184
Wat Bernie ook aan het doen was,
hij liet 't vallen om met haar te praten.
122
00:08:38,811 --> 00:08:42,731
En ik herinner me dat ik toen dacht:
Bernie zorgt echt voor haar.
123
00:08:43,440 --> 00:08:45,734
Hij is erg trouw
aan zijn vaste werknemers.
124
00:08:46,986 --> 00:08:48,612
Ze ging altijd naar Palm Beach.
125
00:08:49,572 --> 00:08:54,076
Ze kocht altijd wel 'n nieuwe auto.
Ze leidde 'n goed leven, dachten we toen…
126
00:08:54,159 --> 00:08:58,080
…voor een secretaresse
en een soort kantoorbediende uit Queens.
127
00:09:04,920 --> 00:09:10,551
Het beleggingsadviesbureau op
de 17e verdieping was altijd erg druk.
128
00:09:10,634 --> 00:09:12,928
Er gingen altijd mailings uit.
129
00:09:13,012 --> 00:09:15,389
Het was een drukte van belang.
130
00:09:15,973 --> 00:09:18,267
En het was verdeeld in twee ruimtes.
131
00:09:18,350 --> 00:09:20,686
Annette had één kant, Frank een andere…
132
00:09:20,769 --> 00:09:24,148
…met de computerjongens,
Jerry O'Hara en George Perez.
133
00:09:25,399 --> 00:09:29,778
Mijn leidinggevende was Jerry O'Hara.
Ja, hij controleerde mijn werk.
134
00:09:31,071 --> 00:09:33,782
Als computer operator
moest ik bijvoorbeeld…
135
00:09:33,866 --> 00:09:38,120
…afschriften voor bepaalde aandelen
of effecten afdrukken…
136
00:09:38,203 --> 00:09:40,581
…maar de printers waren niet zo snel.
137
00:09:40,664 --> 00:09:43,959
Ze waren erg traag,
dot-matrixprinters en zo.
138
00:09:45,044 --> 00:09:51,008
Op een normale dag op de 17e verdieping
printte ik 's avonds zo'n 700 afschriften.
139
00:09:52,176 --> 00:09:56,096
Als ik problemen had met printen,
belde ik ze, en zij losten 't op.
140
00:09:56,180 --> 00:10:01,393
Ze zeiden niet: 'We doen het morgenvroeg.'
Ze wilden het meteen oplossen.
141
00:10:01,477 --> 00:10:06,440
Als het er vlekkerig uitzag of niet goed
was gedaan, printten ze het opnieuw…
142
00:10:06,523 --> 00:10:09,735
…en dan verstuurden we het
naar de verschillende klanten.
143
00:10:10,361 --> 00:10:13,989
Ze waren erg strikt met elk klein detail.
144
00:10:19,453 --> 00:10:22,873
Een van de redenen
waarom ik onherkenbaar ben is omdat…
145
00:10:22,956 --> 00:10:27,086
…ik geen deel wil uitmaken van iets dat
nog steeds met die zaak te maken heeft.
146
00:10:27,169 --> 00:10:31,006
Ik weet dat de Madoffs sommige mensen
zeer nare dingen hebben aangedaan…
147
00:10:31,090 --> 00:10:33,175
…en ik vind het vervelend voor hen…
148
00:10:33,258 --> 00:10:35,761
…maar ze waren goed voor me…
149
00:10:35,844 --> 00:10:38,639
…en ik kan niets slechts over ze zeggen.
150
00:10:40,516 --> 00:10:43,310
Bernie Madoffs fraude
was geen complexe fraude.
151
00:10:44,311 --> 00:10:46,563
Hij nam gewoon het geld van mensen…
152
00:10:46,647 --> 00:10:49,525
…zei dat hij het ging beleggen,
maar dat deed hij nooit.
153
00:10:51,235 --> 00:10:54,822
Dus, om de Ponzi voort te zetten
en deze fraude te plegen…
154
00:10:54,905 --> 00:10:56,907
…liet hij zijn handjevol soldaten…
155
00:10:56,990 --> 00:11:01,120
…aan de beleggingsadvieskant van
het bedrijf valse transacties creëren.
156
00:11:02,037 --> 00:11:05,165
Het was heel gemakkelijk
om een fictieve transactie te creëren…
157
00:11:05,249 --> 00:11:08,627
…als je weet waarvoor
het gisteren is verhandeld.
158
00:11:08,711 --> 00:11:13,048
Het is alsof je naar de paardenraces gaat
en op de race van gisteren wedt.
159
00:11:13,132 --> 00:11:15,175
Ze hoefden het maar in te voeren.
160
00:11:15,259 --> 00:11:18,846
Mensen voerden deze oude informatie…
161
00:11:18,929 --> 00:11:23,934
…in op de computer zodat het leek alsof
ze Amazon een maand geleden kochten…
162
00:11:24,017 --> 00:11:26,061
…en gisteren met winst verkochten.
163
00:11:26,854 --> 00:11:31,150
George Perez en Jerry O'Hara
hadden computerprogramma's…
164
00:11:31,233 --> 00:11:35,946
…die de informatie van de neptransacties
op een klantafschrift zetten…
165
00:11:36,029 --> 00:11:39,241
…en als de klant die kreeg, leek het echt.
166
00:11:43,495 --> 00:11:48,917
De complexiteit zat hem in hoeveel klanten
hij had in de jaren 90 en 2000.
167
00:11:49,001 --> 00:11:51,086
Bijna 5.000 klanten.
168
00:11:52,045 --> 00:11:53,464
Het was een papiermolen.
169
00:11:54,047 --> 00:11:57,885
Het is een herhalend proces
van neptransacties invoeren…
170
00:11:57,968 --> 00:12:00,095
…kijken hoe 't rendement eruit ziet…
171
00:12:00,763 --> 00:12:02,806
…die afschriften versnipperen…
172
00:12:02,890 --> 00:12:05,225
…nieuwe transacties invoeren
met andere prijzen…
173
00:12:05,309 --> 00:12:07,478
…om 't rendement nog beter te maken…
174
00:12:08,061 --> 00:12:11,148
…en die dan uiteindelijk
naar de klanten sturen.
175
00:12:13,192 --> 00:12:17,613
De heer Madoff heeft mensen nooit
elektronische toegang verleend…
176
00:12:17,696 --> 00:12:20,240
…om hun rekeningafschriften in te zien.
177
00:12:20,324 --> 00:12:24,495
Hij wilde niet dat ze konden zien
wat er achter de schermen gebeurde.
178
00:12:27,706 --> 00:12:32,211
De 17e verdieping werkte
in zekere zin als een wedkantoor…
179
00:12:32,961 --> 00:12:36,215
…en iemand moest al het
in- en uitgaande geld bijhouden.
180
00:12:41,053 --> 00:12:47,976
Jodi Crupi was
nog zo'n ongenuanceerd type…
181
00:12:48,060 --> 00:12:52,272
…dat Bernie binnenhaalde
om deel uit te maken van het plan.
182
00:12:53,732 --> 00:12:58,904
Haar taak was het beheren van
wat 'Jodi's pad' werd genoemd.
183
00:12:58,987 --> 00:13:02,366
Het was eigenlijk een dagelijkse telling…
184
00:13:02,449 --> 00:13:06,787
…van het reilen en zeilen
van de JP Morgan-bankrekening…
185
00:13:06,870 --> 00:13:09,248
…bekend als de beruchte 703-rekening…
186
00:13:09,331 --> 00:13:12,876
…verwijzend naar de laatste drie cijfers
van het rekeningnummer…
187
00:13:12,960 --> 00:13:15,546
…die we nu kennen als de Ponzi-rekening.
188
00:13:15,629 --> 00:13:19,758
Elke dag aan het eind van de dag
werd de balans bij Bernie afgeleverd…
189
00:13:19,842 --> 00:13:22,636
…zodat hij precies wist
wat er in- en uitging.
190
00:13:23,679 --> 00:13:25,430
Het was erg belangrijk voor mr Madoff…
191
00:13:25,514 --> 00:13:29,601
…uiteraard, wanneer je een Ponzi runt,
om te weten hoeveel geld je hebt…
192
00:13:29,685 --> 00:13:33,814
…om genoeg achter de hand te hebben
om opnameverzoeken te kunnen voltooien.
193
00:13:35,232 --> 00:13:38,861
Daarom was de 17e verdieping
zo belangrijk voor Bernie Madoff.
194
00:13:38,944 --> 00:13:44,241
Als je een paar mensen leidt
die je lang stil kunt houden…
195
00:13:44,324 --> 00:13:47,828
…kun je deze fraude
vier decennia of langer volhouden.
196
00:13:51,123 --> 00:13:55,502
Tot het beleggingsadviesbedrijf
op de 17e verdieping…
197
00:13:55,586 --> 00:13:58,964
…had niemand toegang,
behalve degenen die er werkten.
198
00:13:59,047 --> 00:14:02,885
Ik had een kaartsleutel
omdat ik heen en weer moest voor Bernie.
199
00:14:02,968 --> 00:14:06,096
En zelfs als ik er kwam,
vroeg niemand je te blijven.
200
00:14:06,179 --> 00:14:08,390
Niemand wilde met je praten.
201
00:14:11,810 --> 00:14:14,646
De 17e verdieping was een echt mysterie.
202
00:14:15,397 --> 00:14:18,358
Ik weet niet of wij, de mensen
die ik kende op de beursvloer…
203
00:14:18,442 --> 00:14:21,945
…of we ooit echt wisten
wat daar beneden gebeurde.
204
00:14:22,029 --> 00:14:24,156
Wij spraken niet
over de handelskant met hen…
205
00:14:24,239 --> 00:14:27,284
…en zij spraken niet
over wat ze aan hun kant deden.
206
00:14:30,037 --> 00:14:35,876
Madoff was een familiebedrijf,
dus Bernie stond aan de top van alles.
207
00:14:35,959 --> 00:14:39,421
Zijn familie had alle belangrijke functies
op de 19e verdieping.
208
00:14:39,504 --> 00:14:42,507
Z'n jongere broer,
Peter, was de compliance officer…
209
00:14:42,591 --> 00:14:46,803
…en Bernie gaf z'n jonge zonen, Mark
en Andy, veel verantwoordelijkheid.
210
00:14:46,887 --> 00:14:48,221
Zij runden de beursvloer.
211
00:14:49,306 --> 00:14:53,477
Zijn zonen werkten beiden voor de firma
sinds de dag dat ze afstudeerden.
212
00:14:53,560 --> 00:14:56,688
En omdat het Madoffs waren,
moesten we naar ze luisteren.
213
00:14:56,772 --> 00:14:59,942
Ik vond mezelf
een veel betere handelaar dan Mark…
214
00:15:00,025 --> 00:15:03,987
…maar ik kon hem niet verslaan
omdat hij Mark Madoff was.
215
00:15:04,071 --> 00:15:06,698
Andy grapte:
'Dit is Vriendjespolitiek Centraal.'
216
00:15:08,825 --> 00:15:13,372
Mark en Andy vonden allebei
dat ze het hele bedrijf moesten kennen…
217
00:15:13,455 --> 00:15:17,125
…inclusief wat Bernie deed
op de 17e verdieping…
218
00:15:17,209 --> 00:15:21,546
…met het beleggingsadviesbedrijf
en Bernie praatte er niet over met ze.
219
00:15:23,256 --> 00:15:27,344
Bernie had een grens getrokken…
220
00:15:27,427 --> 00:15:31,473
…tussen de jongens en wat hij op 17 deed.
221
00:15:33,517 --> 00:15:37,437
Voor zover ik weet, mochten Mark en Andy
de 17e verdieping niet op…
222
00:15:38,480 --> 00:15:40,148
…en het zat ze echt dwars.
223
00:15:41,191 --> 00:15:45,320
Ik weet nog dat ik het vreemd vond…
224
00:15:45,404 --> 00:15:49,658
…dat hij meer interesse had
om Frank binnen te halen…
225
00:15:49,741 --> 00:15:51,702
…dan zijn eigen zonen.
226
00:15:54,413 --> 00:15:56,081
Bernie zei hen eigenlijk:
227
00:15:56,164 --> 00:15:59,668
'Ik doe mijn kant. Jullie de jouwe.
Bemoei je met je eigen zaken.'
228
00:16:00,377 --> 00:16:03,088
Zelfs zijn eigen zonen
konden hem niets vragen.
229
00:16:11,013 --> 00:16:13,056
Sinds de late jaren 1800…
230
00:16:13,140 --> 00:16:17,894
…had je voor Wall Street en de financiële
wereld in New York echt succes…
231
00:16:17,978 --> 00:16:20,939
…als je de hele winter golf kon spelen.
232
00:16:21,023 --> 00:16:23,358
Op een warme en zonnige plek…
233
00:16:24,192 --> 00:16:26,820
…weg van de New Yorkse sneeuw.
234
00:16:27,988 --> 00:16:31,825
Bernie en Ruth hadden
hun zinnen gezet op Palm Beach…
235
00:16:31,908 --> 00:16:35,412
…een van de meest exclusieve enclaves…
236
00:16:35,495 --> 00:16:37,622
…langs de oostkust van Florida.
237
00:16:38,707 --> 00:16:41,418
Ze kochten er een huis…
238
00:16:41,501 --> 00:16:46,631
…en mengden zich in het seizoensgebonden
sociale leven van Palm Beach.
239
00:16:46,715 --> 00:16:51,053
En ze werden geaccepteerd
als lid van de Palm Beach Country Club.
240
00:16:52,179 --> 00:16:57,809
Bij de Palm Beach Country Club waren,
anders dan enkele concurrerende clubs…
241
00:16:57,893 --> 00:17:00,270
…zowel Joden als niet-Joden welkom.
242
00:17:00,979 --> 00:17:05,025
De meeste Joodse families waren daar
dus lid van de countryclub.
243
00:17:06,401 --> 00:17:10,781
Ik had veel gemeenteleden die lid waren
van de Palm Beach Country Club.
244
00:17:12,032 --> 00:17:17,454
Ik kwam naar Amerika nadat ik
een dissident werd, ook wel een refusenik.
245
00:17:17,537 --> 00:17:20,540
Ik kom oorspronkelijk
uit de voormalige Sovjet-Unie.
246
00:17:21,291 --> 00:17:24,920
Toen ik solliciteerde naar de positie
van rabbijn van Temple Emanu-El…
247
00:17:25,003 --> 00:17:27,422
…zeiden ze: 'Rabbijn, heeft u en smoking?'
248
00:17:27,506 --> 00:17:31,718
Ik zei: 'Wat? Ik heb een paar keer
in mijn leven een smoking gehuurd.'
249
00:17:31,802 --> 00:17:37,390
'Nee, u hebt minstens één smoking nodig,
want u zult veel fondsenwervers bezoeken.'
250
00:17:38,225 --> 00:17:44,898
Want Palm Beach is een van de grootste
steden voor fondsenwerving ter wereld…
251
00:17:44,981 --> 00:17:46,691
…ook voor Joodse doelen.
252
00:17:47,901 --> 00:17:49,236
Van wat ik begrijp…
253
00:17:49,319 --> 00:17:53,782
…moet je, om lid te worden,
je liefdadigheidsbijdragen tonen…
254
00:17:53,865 --> 00:17:57,536
…naast de 300.000 dollar
die je nooit meer zult terugzien.
255
00:17:57,619 --> 00:18:00,997
Dit is om lid te worden, om te laten zien
'Ja, ik geloof in deze club.'
256
00:18:01,081 --> 00:18:05,252
Fondsenwerving is 'n belangrijk
onderdeel van 't leven in Palm Beach…
257
00:18:05,335 --> 00:18:09,131
…en dat is waarschijnlijk de reden
waarom hij hier terechtkwam.
258
00:18:09,923 --> 00:18:14,427
Het is een interessante vraag.
Waarom koos Bernie Madoff Palm Beach?
259
00:18:14,511 --> 00:18:16,805
Hij ging niet naar Silicon Valley.
260
00:18:16,888 --> 00:18:19,975
Hij ging niet naar Bedford,
New York of Scarsdale.
261
00:18:20,058 --> 00:18:23,937
Want in Palm Beach mogen Joden
maar van één club lid worden…
262
00:18:24,563 --> 00:18:26,523
…en zo ontdekte Madoff…
263
00:18:26,606 --> 00:18:31,611
…dat dit een heel makkelijke manier bood
om nieuwe investeerders te krijgen.
264
00:18:31,695 --> 00:18:33,488
Maak het zeer exclusief.
265
00:18:33,572 --> 00:18:37,659
Van wat ik me herinner, zei men:
'Het is onmogelijk om binnen te komen.'
266
00:18:38,326 --> 00:18:41,246
Iemand zei:
'Ik wil 'n miljoen dollar investeren.'
267
00:18:41,329 --> 00:18:42,289
Hij zegt: 'Nee.'
268
00:18:42,372 --> 00:18:44,166
Hij wees mensen af.
269
00:18:44,249 --> 00:18:46,251
Hij creëerde een soort spanning…
270
00:18:46,334 --> 00:18:49,713
…dat je via iemand
die iemand kent, binnenkwam.
271
00:18:49,796 --> 00:18:51,798
Misschien neemt hij je geld aan.
272
00:18:51,882 --> 00:18:55,385
Hij deed je 'n gunst
om je vijf miljoen dollar aan te nemen.
273
00:18:55,468 --> 00:18:56,511
Hij was geniaal.
274
00:18:59,347 --> 00:19:02,851
Heeft u actief nieuwe klanten
voor beleggingsadvies geworven?
275
00:19:02,934 --> 00:19:04,060
Nee.
276
00:19:04,144 --> 00:19:04,978
Waarom niet?
277
00:19:05,604 --> 00:19:10,442
Omdat de firma in een positie was
dat we altijd investeerders afwezen.
278
00:19:10,525 --> 00:19:14,237
We hebben nooit gevraagd om nieuw geld.
279
00:19:14,988 --> 00:19:18,575
We hebben soms zelfs geprobeerd
geld terug te geven…
280
00:19:18,658 --> 00:19:21,244
…maar dat stuitte
op weerstand bij klanten.
281
00:19:28,001 --> 00:19:32,172
Mijn vader belegde
al zijn geld bij Bernie Madoff.
282
00:19:32,923 --> 00:19:35,759
Hij was zo onder de indruk
van Bernie Madoff.
283
00:19:35,842 --> 00:19:37,928
Echt onder de indruk.
284
00:19:38,011 --> 00:19:43,099
De droom van Joodse mensen
zoals mijn vader…
285
00:19:43,183 --> 00:19:48,605
…was om geld te verdienen,
te investeren en van de rente te leven.
286
00:19:48,688 --> 00:19:50,065
ÉÉN MILJOEN EN .00
287
00:19:50,148 --> 00:19:54,194
Oorspronkelijk waren het alleen
mijn vader, moeder, zus en ik…
288
00:19:54,277 --> 00:19:57,906
…die een bepaald bedrag inlegden en
het volgende kwartaal geld terugkregen.
289
00:19:59,157 --> 00:20:02,994
Mijn vader zei:
'Oké, laten we nog een investering doen.'
290
00:20:03,078 --> 00:20:06,748
En nu deden mijn zwager
en mijn vrouw ook mee.
291
00:20:06,831 --> 00:20:10,710
En tegen 2008…
292
00:20:10,794 --> 00:20:16,049
…zaten mijn kinderen erin, mijn neven
en nichten, en sommige van hun kinderen.
293
00:20:16,132 --> 00:20:18,593
Dus dit was de trots van mijn vader.
294
00:20:18,677 --> 00:20:22,264
Het was een erfenis voor hem
om aan zijn familie te geven…
295
00:20:22,347 --> 00:20:24,975
…en hij was er bijzonder trots op.
296
00:20:27,560 --> 00:20:32,482
Mijn vader had een stapel afschriften…
297
00:20:33,358 --> 00:20:36,820
…van dat Bernie Madoff-bedrijf…
298
00:20:36,903 --> 00:20:39,781
…en hij zei:
'Kijk dan hoeveel je verdient.'
299
00:20:39,864 --> 00:20:42,325
Hij zegt: 'Die man is briljant.'
300
00:20:43,827 --> 00:20:47,831
En ik zei: 'Pap, ik begrijp dit niet.
301
00:20:47,914 --> 00:20:53,211
Hoe komt het dat iedereen 8%, 7% krijgt…
302
00:20:53,295 --> 00:20:55,088
…en jij 15?'
303
00:20:56,631 --> 00:21:00,677
En hij zei het typische:
304
00:21:01,678 --> 00:21:04,389
'Maak je maar geen zorgen, meisje.'
305
00:21:06,016 --> 00:21:10,103
Veel van zijn procedures
en methodes vond ik vreemd.
306
00:21:11,479 --> 00:21:14,441
Als hij zogenaamd
aandelen kocht bij al die bedrijven…
307
00:21:14,524 --> 00:21:17,694
…kregen we pas twee,
drie weken later een bevestiging.
308
00:21:18,278 --> 00:21:22,490
We zetten er geen vraagtekens bij,
maar we kregen 't zeker niet op tijd.
309
00:21:22,574 --> 00:21:25,452
En 't was erg moeilijk
om met ze te communiceren.
310
00:21:25,535 --> 00:21:29,664
Een van de regels
die we al vroeg leerden was…
311
00:21:29,748 --> 00:21:31,583
…dat hij op de Soup Nazi leek.
312
00:21:31,666 --> 00:21:33,918
Pardon, je bent mijn brood vergeten.
313
00:21:34,002 --> 00:21:35,879
Wil je brood?
-Ja, graag.
314
00:21:35,962 --> 00:21:36,838
Drie dollar.
315
00:21:38,340 --> 00:21:39,883
Wat?
-Geen soep voor jou.
316
00:21:42,969 --> 00:21:47,515
'Te veel vragen, geen soep voor jou.
Ik stuur je cheque terug.' Zo ging het.
317
00:21:49,059 --> 00:21:52,979
Klanten belden me nooit of ik
hun afschrift met ze wilde bespreken.
318
00:21:53,063 --> 00:21:56,691
Het was niet iets
dat ik met de klant besprak.
319
00:21:56,775 --> 00:21:59,861
Als ze me belden en zeiden:
'Ik wil mijn geld terug.'
320
00:21:59,944 --> 00:22:03,698
Dan zei ik: 'Als je me dwingt
te verkopen, dan verkoop ik.
321
00:22:03,782 --> 00:22:06,076
Ik stuur je geld terug, kom niet terug.'
322
00:22:06,159 --> 00:22:10,663
Mensen zeiden: 'Nee, 't is goed.
Wat je ook doet, is goed. Ga gewoon door.'
323
00:22:10,747 --> 00:22:15,502
Dus, ze investeerden in iets
dat een reputatie had.
324
00:22:15,585 --> 00:22:19,547
Het liep al vijf, tien, vijftien,
twintig jaar toen ze erin stapten.
325
00:22:19,631 --> 00:22:21,424
Wat valt er te betwijfelen?
326
00:22:21,966 --> 00:22:25,595
Vertrouwden de mensen hem meer
omdat hij Joods was?
327
00:22:25,678 --> 00:22:29,391
Ja. Misschien is er iets van:
'O, hij is een van ons.
328
00:22:29,474 --> 00:22:33,478
Hij draagt bij aan de samenleving,
aan de gemeenschap.'
329
00:22:36,648 --> 00:22:39,401
Maar we moeten
de Joodse geschiedenis kennen.
330
00:22:39,943 --> 00:22:43,905
Joodse mensen waren op de meeste
plekken op aarde niet welkom…
331
00:22:44,531 --> 00:22:46,574
…en zeker niet in Palm Beach.
332
00:22:47,367 --> 00:22:48,576
Lange tijd…
333
00:22:48,660 --> 00:22:53,206
…was 't onmogelijk om een huis te kopen,
om in een van de clubs te komen…
334
00:22:53,289 --> 00:22:59,129
…zelfs beroemde hotels,
tot 1960, '65, geloof ik.
335
00:22:59,212 --> 00:23:03,258
Er hing een bord:
'Geen Joden, geen honden.'
336
00:23:04,592 --> 00:23:07,512
Het was niet iets religieus,
maar iets sociaals…
337
00:23:07,595 --> 00:23:12,350
…dat de Joodse gemeenschap leerde
een muur om zich heen te bouwen.
338
00:23:12,434 --> 00:23:14,894
Ze waren niet tegen andere mensen…
339
00:23:14,978 --> 00:23:17,689
…ze geloofden niet
dat ze eerlijk zouden worden behandeld.
340
00:23:22,068 --> 00:23:26,197
Ze vertrouwden Bernie omdat iedereen
die ze kenden Bernie vertrouwde.
341
00:23:26,281 --> 00:23:31,995
En het was voor hen ondenkbaar dat een van
hun eigen mensen hen zou bedriegen.
342
00:23:37,333 --> 00:23:40,128
Ik herinner me
dat de receptioniste me belde.
343
00:23:40,211 --> 00:23:43,715
Ze zegt: 'Dit geloof je niet.'
Er kwamen een paar oudere vrouwen binnen…
344
00:23:43,798 --> 00:23:46,676
…ze wilden Bernie ontmoeten,
hij kwam naar buiten…
345
00:23:46,759 --> 00:23:49,095
…ze zegt:
'Alsof ze een filmster ontmoetten.'
346
00:23:50,013 --> 00:23:52,682
Sommige van deze ouderen waren heel lief.
347
00:23:52,765 --> 00:23:54,767
Weet je, ik denk dat hij…
348
00:23:55,685 --> 00:23:59,981
Hij zou hun Joodse zoon kunnen zijn.
Hij zorgde voor ze, belegde hun geld.
349
00:24:00,732 --> 00:24:02,025
Ze bewonderden hem.
350
00:24:02,901 --> 00:24:03,776
Ik wel.
351
00:24:06,362 --> 00:24:08,823
Je had mensen die rijk waren…
352
00:24:08,907 --> 00:24:11,534
…en die dat niet waren
en hun spaargeld belegden…
353
00:24:11,618 --> 00:24:15,413
…maar het waren niet alleen
Joodse mensen, het was iedereen.
354
00:24:17,749 --> 00:24:23,838
Tegen die tijd is Bernies
beleggingsadviesbedrijf gegroeid…
355
00:24:23,922 --> 00:24:27,759
…mond-tot-mond, grotendeels,
alsmaar gegroeid.
356
00:24:27,842 --> 00:24:31,888
Dus, Bernie verzamelt grote namen…
357
00:24:31,971 --> 00:24:34,974
…beweegt zich in belangrijkere kringen.
358
00:24:35,058 --> 00:24:39,896
Daardoor kan hij echt inspelen op deze
ontluikende wereld van hedgefondsen.
359
00:24:40,480 --> 00:24:45,652
De oorspronkelijke naam voor hedgefondsen
was 'afgedekte fondsen'.
360
00:24:45,735 --> 00:24:47,946
En een afgedekt fonds is een fonds…
361
00:24:48,029 --> 00:24:51,032
…dat niet gokt op alles wat omhoog gaat.
362
00:24:51,115 --> 00:24:54,369
Het nam belangen in de markt
als de prijzen daalden.
363
00:24:54,452 --> 00:24:56,913
Je hebt het dus afgedekt.
364
00:24:57,789 --> 00:25:00,333
Hedgefondsen bestaan al heel lang…
365
00:25:00,416 --> 00:25:03,795
…maar in de jaren 80 en 90…
366
00:25:03,878 --> 00:25:06,714
…verandert de wereld van
de kleine beleggers aanzienlijk.
367
00:25:07,340 --> 00:25:12,053
In die tijd worden
Silicon Valley-startups aantrekkelijk…
368
00:25:12,136 --> 00:25:14,847
…professionele
beleggingsfondsmanagers zeggen:
369
00:25:14,931 --> 00:25:17,976
'Ik kan veel meer verdienen
met een hedgefonds.'
370
00:25:18,059 --> 00:25:20,979
Maar toen ze populairder werden…
371
00:25:21,062 --> 00:25:25,775
…en Jan en alleman besloot ook
een hedgefondsmanager te kunnen zijn…
372
00:25:25,858 --> 00:25:29,529
…ging de originele, klassieke strategie
van het afdekken van je risico's…
373
00:25:29,612 --> 00:25:31,155
…uit het raam.
374
00:25:31,239 --> 00:25:34,659
Ze verzamelden gewoon geld bij elkaar…
375
00:25:35,410 --> 00:25:38,329
…en investeerden het
bij iemand als Bernie Madoff.
376
00:25:44,627 --> 00:25:49,674
Jeffrey Tucker, die
een voormalig SEC-toezichthouder was…
377
00:25:50,258 --> 00:25:52,010
…en Walter Noel…
378
00:25:52,093 --> 00:25:57,140
…een klassieke, privégeschoolde
aristocraat op Wall Street…
379
00:25:57,223 --> 00:26:00,852
…hadden samen Fairfield Greenwich
opgericht, een hedgefonds.
380
00:26:01,519 --> 00:26:06,232
En Jeffrey Tuckers schoonvader
kende Madoff…
381
00:26:07,442 --> 00:26:09,360
…en introduceerde ze aan elkaar.
382
00:26:09,444 --> 00:26:13,906
Dus, Walter Noel, Jeffrey Tucker,
gaan op bezoek bij Bernie…
383
00:26:15,033 --> 00:26:17,660
…en Bernies rechterhand, Frank DiPascali.
384
00:26:20,455 --> 00:26:25,918
Madoff legt hen zijn
split-strike conversiestrategie uit.
385
00:26:26,544 --> 00:26:31,257
Maar in de taal van Wall Street
werd het gewoon een bull spread genoemd.
386
00:26:31,341 --> 00:26:35,386
Een strategie die je gebruikt
om in een bullmarkt te stijgen…
387
00:26:35,470 --> 00:26:38,931
…maar om een bodemprijs
voor je verliezen te bepalen…
388
00:26:39,015 --> 00:26:41,726
…zodat je niet te veel verliest.
389
00:26:42,769 --> 00:26:45,772
En dat is wat Bernie begon te verkopen.
390
00:26:47,273 --> 00:26:49,942
Bernie liet het expres ingewikkeld lijken…
391
00:26:50,026 --> 00:26:54,364
…maar het leek ze te geven
wat ze van Bernie wilden.
392
00:26:55,114 --> 00:26:57,158
Een consistent rendement.
393
00:26:59,285 --> 00:27:01,913
Maar wat ze echt aanspreekt…
394
00:27:02,789 --> 00:27:07,335
…is iets wat ze nooit eerder zagen in
de ontluikende wereld van de hedgefondsen.
395
00:27:07,418 --> 00:27:10,088
De tariefstructuur was geweldig.
396
00:27:10,171 --> 00:27:12,882
De regel was 2 en 20.
397
00:27:12,965 --> 00:27:15,259
De beheerder, dus Fairfield Greenwich…
398
00:27:15,343 --> 00:27:20,014
…kreeg 2% van al het geïnvesteerde
vermogen, van het totaalbedrag.
399
00:27:20,098 --> 00:27:24,185
Dat is hun jaarlijkse vergoeding
voor het beheren van je geld.
400
00:27:24,268 --> 00:27:29,107
En dan krijgen ze 20% van de winst
die ze voor je maken.
401
00:27:29,190 --> 00:27:32,402
In een normale wereld
met een normale vermogensbeheerder…
402
00:27:32,485 --> 00:27:37,281
…zouden Walter Noel
en Jeffrey Tucker hun honorarium…
403
00:27:37,365 --> 00:27:41,244
…dat zij van hun investeerders ontvingen,
moeten delen met Madoff.
404
00:27:42,286 --> 00:27:44,455
Maar voor Madoff is dat niet nodig.
405
00:27:45,039 --> 00:27:48,501
Madoff laat ze het hele honorarium houden…
406
00:27:48,584 --> 00:27:51,170
…en ze betalen hem alleen commissies…
407
00:27:51,254 --> 00:27:53,923
…op de transacties
die hij zogenaamd voor ze doet.
408
00:27:54,507 --> 00:27:58,636
Om dit ongewoon te noemen
zou een groot understatement zijn.
409
00:27:59,178 --> 00:28:01,013
Het was ongehoord.
410
00:28:01,514 --> 00:28:04,809
Het was de meest aantrekkelijke deal…
411
00:28:04,892 --> 00:28:07,729
…die een hedgefondsmanager
ooit kon krijgen.
412
00:28:09,564 --> 00:28:14,068
Ik moet het hem toch nageven,
Jeffrey Tucker stelt vragen.
413
00:28:14,694 --> 00:28:16,446
Hij is van de zorgvuldigheid.
414
00:28:18,197 --> 00:28:24,996
Maar Bernie komt resoluut met de strategie
die hem zo goed van pas zal komen…
415
00:28:26,164 --> 00:28:30,084
…'Als je al die vragen hebt,
moet je misschien je geld eruit halen.
416
00:28:30,835 --> 00:28:32,837
Ik heb hier geen tijd voor.'
417
00:28:34,422 --> 00:28:38,718
En dus besloot Fairfield Greenwich
te investeren bij Bernie Madoff.
418
00:28:39,844 --> 00:28:45,433
Fairfield Greenwich was echt Bernies
eerste grote hedgefondsklant.
419
00:28:49,145 --> 00:28:53,566
Ik werkte voor Fairfield Greenwich
Group-oprichter Walter Noel…
420
00:28:53,649 --> 00:28:56,277
…van 1987 tot 1998.
421
00:28:57,904 --> 00:29:02,533
Ik denk dat Walter Noel
en zijn familie erg pretentieus waren.
422
00:29:03,034 --> 00:29:04,911
Toen Walter begon…
423
00:29:04,994 --> 00:29:09,457
…deed hij alsof hij rijk was,
omdat ze bij de high society wilden horen.
424
00:29:13,419 --> 00:29:16,339
Ik hoorde dat hij constant
zijn hypotheek herfinancierde.
425
00:29:17,215 --> 00:29:22,220
Hij verhuurde zijn huis om de kosten
van een vakantie in Europa te dekken.
426
00:29:22,303 --> 00:29:24,806
Hij maaide een tijdje zijn eigen gazon.
427
00:29:26,098 --> 00:29:30,228
En z'n schoonmoeder gaf z'n vrouw
elke maand geld om haar te helpen.
428
00:29:31,395 --> 00:29:34,148
Maar Walter kon zichzelf
heel goed verkopen.
429
00:29:34,732 --> 00:29:36,984
Hij leefde een ambitieuze levensstijl.
430
00:29:37,735 --> 00:29:41,989
Hij zorgde ervoor dat hij bij de juiste
clubs was en hij was erg sociaal…
431
00:29:42,073 --> 00:29:44,742
…en hield veel van netwerken met mensen.
432
00:29:45,243 --> 00:29:49,664
Ik dacht: nou, oké, dat is
best onschuldig, en wat dan nog?
433
00:29:50,456 --> 00:29:53,000
Toen kwam Bernie Madoff in beeld…
434
00:29:53,084 --> 00:29:56,087
…en toen explodeerde alles.
435
00:29:56,170 --> 00:29:58,673
Alsof de gans met
de gouden eieren was gevonden.
436
00:30:00,091 --> 00:30:05,304
Het geld begon echt heel snel
binnen te stromen, en heel veel.
437
00:30:05,388 --> 00:30:09,308
Hij stopte met grasmaaien. Hij stopte
met 't verhuren van z'n huis.
438
00:30:12,979 --> 00:30:19,777
Bernie ervoer deze stortvloed van geld
vanuit de hedgefondswereld.
439
00:30:20,486 --> 00:30:23,531
Een deel daarvan was de merkwaardige
en glamoureuze structuur…
440
00:30:23,614 --> 00:30:25,074
…van het Walter Noel-gezin.
441
00:30:26,158 --> 00:30:28,494
Hij had vijf prachtige dochters.
442
00:30:29,078 --> 00:30:32,498
Elk van hen leek te trouwen
in de rijke aristocratie…
443
00:30:32,582 --> 00:30:34,750
…van een ander deel van de wereld.
444
00:30:35,585 --> 00:30:38,754
De ene trouwde met
een Latijns-Amerikaanse erfgenaam…
445
00:30:38,838 --> 00:30:41,465
…de andere met een Zwitserse investeerder…
446
00:30:41,549 --> 00:30:44,302
…met connecties in Latijns-Amerika
en het Midden-Oosten.
447
00:30:45,720 --> 00:30:50,308
Dus met Fairfield Greenwich
en al die schoonzonen…
448
00:30:50,391 --> 00:30:53,686
…had Bernie direct
wereldwijde geloofwaardigheid…
449
00:30:53,769 --> 00:30:57,607
…en toegang tot geld wereldwijd.
450
00:30:59,817 --> 00:31:02,403
Het duurde lang voor ik begreep…
451
00:31:02,486 --> 00:31:05,740
…wat er zo bijzonder was
aan Bernie Madoffs transacties.
452
00:31:07,617 --> 00:31:12,872
Eén van Walters klanten wilde zien
welke aandelen in de portefeuille zaten.
453
00:31:12,955 --> 00:31:15,374
Hij overhandigt me zeven pagina's…
454
00:31:15,458 --> 00:31:18,419
…die zijn afgedrukt
op een dot-matrixprinter…
455
00:31:19,253 --> 00:31:23,007
…op dun papier en met inkt
van zeer slechte kwaliteit.
456
00:31:23,090 --> 00:31:26,135
En ik dacht bij mezelf:
wat een slecht bedrijf.
457
00:31:26,218 --> 00:31:29,013
Het leek alsof hij werkte
vanuit zijn kelder…
458
00:31:29,096 --> 00:31:30,765
…met betonnen muren.
459
00:31:31,599 --> 00:31:36,228
Zo zag een afschrift er niet uit,
want elk afschrift van een bank…
460
00:31:36,312 --> 00:31:38,981
…makelaarskantoor, van een kredietunie…
461
00:31:39,065 --> 00:31:42,944
..is van premium papier,
en heeft een mooi, groot, gekleurd logo…
462
00:31:43,027 --> 00:31:46,530
…en veel kleine lettertjes,
een telefoonnummer dat je kunt bellen…
463
00:31:46,614 --> 00:31:51,535
…bij problemen of vragen. Bernie Madoffs
afschriften hadden dat niet.
464
00:31:55,039 --> 00:31:57,291
Hedgefondsen zijn belangrijk
voor Madoffs fraude…
465
00:31:57,375 --> 00:31:59,669
…omdat hij zo geld kon binnensluizen.
466
00:31:59,752 --> 00:32:02,797
De hedgefondsen waren
dus eigenlijk toevoerfondsen…
467
00:32:02,880 --> 00:32:05,424
…met geld van andere investeerders…
468
00:32:05,508 --> 00:32:09,512
…die dat geld dan namens
die investeerders in Madoff staken.
469
00:32:10,262 --> 00:32:14,475
En dus is de vraag hoeveel van
deze toevoerfondsen medeplichtig waren…
470
00:32:14,558 --> 00:32:16,477
…of dat ze 'n oogje dichtknepen…
471
00:32:16,560 --> 00:32:18,688
…en gewoon hun kop
in het zand staken en zeiden:
472
00:32:18,771 --> 00:32:22,400
'Zolang ik het rendement krijg,
stel ik geen vragen meer.'
473
00:32:22,483 --> 00:32:25,903
Maar je moet je zeker afvragen…
474
00:32:25,987 --> 00:32:28,990
…wat er door hun hoofd ging…
475
00:32:30,157 --> 00:32:32,284
…toen ze belegden bij Bernie Madoff.
476
00:32:35,246 --> 00:32:39,750
Dus, mr Madoff beloofde sommige
van de grotere individuele klanten…
477
00:32:39,834 --> 00:32:41,460
…een hoger rendement.
478
00:32:41,544 --> 00:32:44,588
Dat waren zo'n beetje de grote vier,
bij wijze van spreken.
479
00:32:45,297 --> 00:32:50,011
U had overeenkomsten
met Norman Levy, Carl Shapiro…
480
00:32:50,094 --> 00:32:50,928
Klopt.
481
00:32:51,595 --> 00:32:53,931
Met Jeffry Picower?
-Ja.
482
00:32:54,015 --> 00:32:55,141
En met Stanley Chais?
483
00:32:55,224 --> 00:33:00,104
Juist. Ik had een zeer speciale relatie
met de grote vier klanten, oké?
484
00:33:00,187 --> 00:33:02,273
Picower was iets anders.
485
00:33:03,065 --> 00:33:08,821
Ik vroeg Madoff of hij dacht dat iemand
onder zijn grote investeerders…
486
00:33:08,904 --> 00:33:10,573
…wist wat hij deed.
487
00:33:10,656 --> 00:33:14,910
En de enige naam
waar hij mee kwam was Picower.
488
00:33:15,411 --> 00:33:17,538
Hij zei: 'Ik denk dat hij het wist.
489
00:33:17,621 --> 00:33:20,916
We hebben er nooit over gesproken.
Nooit de confrontatie aangegaan.'
490
00:33:21,000 --> 00:33:22,918
DE RIJKSTEN DER RIJKEN
491
00:33:23,419 --> 00:33:27,048
Jeffry Picower was
een oude klant van mr Madoff…
492
00:33:27,798 --> 00:33:29,967
…al meer dan 30 jaar.
493
00:33:30,051 --> 00:33:32,303
Hij was een advocaat, een accountant…
494
00:33:32,386 --> 00:33:35,056
…die zijn carrière begon met
de verkoop van taxshelters.
495
00:33:35,639 --> 00:33:38,142
Picower is een schimmige figuur.
496
00:33:38,684 --> 00:33:43,230
Hij investeerde meer dan 600 miljoen
dollar in zijn Madoff-rekening…
497
00:33:43,856 --> 00:33:50,696
…en dan, tussen 1998 en 2003,
begint Picower geld op te nemen.
498
00:33:51,989 --> 00:33:57,828
En het bedrag dat hij opnam
was echt onthutsend.
499
00:33:57,912 --> 00:34:00,664
Honderden miljoenen dollars per keer.
500
00:34:00,748 --> 00:34:03,501
Een miljard dollar in één jaar.
501
00:34:04,585 --> 00:34:08,297
Het moet erg lastig zijn geweest
voor Bernie om af te handelen.
502
00:34:08,380 --> 00:34:12,426
Hij moest het geld verzamelen
om Picowers opnames te dekken.
503
00:34:12,510 --> 00:34:17,431
Op enig moment werd vrijwel al het geld
dat Fairfield Greenwich, het toevoerfonds…
504
00:34:17,515 --> 00:34:22,770
…naar Bernie stuurde,
regelrecht uitbetaald aan Jeffry Picower.
505
00:34:24,313 --> 00:34:27,483
Als je de hele duur
van hun relatie bekijkt…
506
00:34:27,566 --> 00:34:33,364
…haalde Picower 7 miljard dollar
uit Bernies investeringsadviesbedrijf.
507
00:34:33,906 --> 00:34:36,951
En toch wordt Bernie
volledig afhankelijk van Picower…
508
00:34:37,034 --> 00:34:40,996
…want terwijl Picower
miljarden dollars binnenhaalde…
509
00:34:41,080 --> 00:34:45,084
…stopte hij er ook geld in, al was het
maar voor een korte periode…
510
00:34:45,167 --> 00:34:49,171
…wanneer de Ponzi's bedreigd werden
door periodieke geldkrapte…
511
00:34:49,255 --> 00:34:52,049
…om Madoff te redden
wanneer dat nodig was.
512
00:34:52,883 --> 00:34:56,804
En daardoor krijgt Picower
de macht om Bernie af te persen.
513
00:34:58,305 --> 00:35:00,724
Hij is zowel Bernies redder…
514
00:35:00,808 --> 00:35:03,978
…als Bernies diepe, woedende vijand…
515
00:35:04,520 --> 00:35:07,148
…omdat Bernie,
als de ultieme controlefreak…
516
00:35:07,231 --> 00:35:10,234
…iemand heeft toegestaan
hem in z'n macht te hebben.
517
00:35:11,193 --> 00:35:16,323
Bijvoorbeeld, terwijl Picower echte
winsten in contanten uit de zaak haalde…
518
00:35:17,116 --> 00:35:20,494
…belde hij valse verliezen
naar Annette Bongiorno…
519
00:35:21,245 --> 00:35:23,497
…en zei letterlijk:
'Ik heb verliezen nodig.
520
00:35:23,581 --> 00:35:26,208
Het is het einde van het jaar.
Ik wil geen winst melden.'
521
00:35:26,792 --> 00:35:29,628
En hij liet fictieve verliezen maken…
522
00:35:29,712 --> 00:35:33,382
…zodat hij geen belasting hoefde
te betalen over dat geld dat hij opnam.
523
00:35:35,384 --> 00:35:36,427
Ik vroeg Bernie:
524
00:35:36,510 --> 00:35:40,431
'Waarom laat je jezelf overleveren
aan de genade van deze man?'
525
00:35:41,515 --> 00:35:44,935
Hij zei eigenlijk:
'Jim, je kent de uitdrukking,
526
00:35:45,019 --> 00:35:48,147
"hou je vrienden dichtbij
en je vijanden dichterbij."'
527
00:35:50,316 --> 00:35:52,693
Bernies eigen vermoeden was…
528
00:35:52,776 --> 00:35:55,779
…dat Jeffry Picower doorhad wat hij deed…
529
00:35:55,863 --> 00:35:59,200
…wist dat Bernie
geen nee tegen hem kon zeggen…
530
00:35:59,283 --> 00:36:03,287
…en zijn Madoff-rekening
ging uitmelken voor alles wat hij kon.
531
00:36:03,370 --> 00:36:06,665
En inderdaad, niemand verdiende meer geld…
532
00:36:06,749 --> 00:36:10,461
…niemand werd rijker
van de Madoff Ponzifraude…
533
00:36:10,544 --> 00:36:13,130
…dan Jeffry Picower, zelfs Madoff niet.
534
00:36:15,674 --> 00:36:20,888
Ik heb genoeg dingen toegegeven
die totaal gênant en verkeerd waren…
535
00:36:20,971 --> 00:36:24,808
…en waar ik spijt van heb,
maar dit was mijn eigen schuld.
536
00:36:25,517 --> 00:36:27,269
Niemand heeft me gedwongen.
537
00:36:28,187 --> 00:36:31,190
Je moet begrijpen, tenzij je mij…
538
00:36:31,273 --> 00:36:33,901
…en mijn relatie met deze mensen kent…
539
00:36:33,984 --> 00:36:37,947
…dat mijn vier grote klanten,
de hebzuchtige mensen die ze waren…
540
00:36:38,030 --> 00:36:40,032
…nooit de transactie wilden afwikkelen.
541
00:36:46,247 --> 00:36:47,665
Ik ben een journalist.
542
00:36:47,748 --> 00:36:50,918
Ik doe sinds de jaren negentig
verslag over het bedrijfsleven…
543
00:36:51,001 --> 00:36:55,714
…en kwam in 2000
bij Barron's Magazine te werken…
544
00:36:55,798 --> 00:36:59,385
…en ik wilde meer
gaan schrijven over hedgefondsen…
545
00:36:59,468 --> 00:37:03,764
…die nog niet
zo'n grote rol speelden als nu.
546
00:37:04,807 --> 00:37:10,020
En op een dag kreeg ik een telefoontje
van een man die een zeer goede bron was.
547
00:37:10,104 --> 00:37:12,856
Hij zei: 'Je moet over
Bernie Madoffs hedgefonds schrijven.
548
00:37:12,940 --> 00:37:14,441
Het verliest nooit geld.'
549
00:37:14,984 --> 00:37:17,861
En dat deed me de oren spitsen…
550
00:37:17,945 --> 00:37:21,156
…want nooit in de geschiedenis
was er een hedgefonds…
551
00:37:21,240 --> 00:37:23,701
…dat nooit geld verloor op Wall Street.
552
00:37:23,784 --> 00:37:27,663
Online bedrijven waren de afgelopen week
de grootste verliezers op Wall Street…
553
00:37:27,746 --> 00:37:30,165
…en 't bloedbad is nog maar net begonnen.
554
00:37:30,249 --> 00:37:35,170
Voormalige hoogvliegers die ooit
30, 40, 50 dollar per aandeel opbrachten…
555
00:37:35,254 --> 00:37:36,964
…koop je nu voor een paar dollar.
556
00:37:37,798 --> 00:37:39,633
In het begin van de jaren 2000…
557
00:37:39,717 --> 00:37:43,470
…was de internetzeepbel net geknapt.
558
00:37:43,554 --> 00:37:46,724
Dus, de aandelenmarkt stortte in.
559
00:37:47,266 --> 00:37:48,892
Tegelijkertijd…
560
00:37:49,435 --> 00:37:53,856
…verdiende het hedgefonds van
Bernie Madoff blijkbaar consequent geld…
561
00:37:55,024 --> 00:37:56,650
…wat ook vreemd was.
562
00:37:56,734 --> 00:38:01,613
Waarom zou zijn specifieke hedgefonds
de enige zijn die geld verdiende?
563
00:38:01,697 --> 00:38:05,659
Dus ik wilde meer te weten komen
over Madoffs hedgefonds.
564
00:38:07,328 --> 00:38:09,246
Als onderdeel van m'n onderzoek…
565
00:38:09,330 --> 00:38:14,084
…vonden we een aanbiedingsdocument
voor Fairfield Greenwich.
566
00:38:14,168 --> 00:38:16,211
Een aanbiedingsdocument
is eigenlijk gewoon…
567
00:38:16,295 --> 00:38:18,922
…een prospectus of een beleggingspraatje…
568
00:38:19,006 --> 00:38:22,009
…dat een fonds
aan potentiële klanten geeft…
569
00:38:22,885 --> 00:38:25,012
…en dat beleggingsstrategie uitlegt.
570
00:38:25,888 --> 00:38:29,266
Dus in het voorjaar van 2001…
571
00:38:29,350 --> 00:38:32,519
…kon je letterlijk naar de beurs gaan…
572
00:38:32,603 --> 00:38:34,688
…en de beursvloer opgaan.
573
00:38:34,772 --> 00:38:38,525
En ik interviewde handelaren:
'Heb je van deze man gehoord?'
574
00:38:38,609 --> 00:38:43,030
'Heeft iemand zaken gedaan met dit
miljardenhedgefonds van Bernie Madoff?'
575
00:38:43,113 --> 00:38:48,285
En het vreemde was
dat niemand handel met hen had gedreven.
576
00:38:49,078 --> 00:38:53,123
En ik begon private banken te vragen:
577
00:38:53,832 --> 00:38:57,795
'Heeft u rijke mensen
die in dit hedgefonds investeren?'
578
00:38:57,878 --> 00:38:59,505
En gaandeweg…
579
00:39:00,047 --> 00:39:02,758
…begon ik vreemde dingen op te merken.
580
00:39:02,841 --> 00:39:09,807
Toen ik bijvoorbeeld enkele klanten van
een private bank interviewde, zeiden ze:
581
00:39:10,349 --> 00:39:13,602
'Ons is verteld dat we kunnen investeren
in Bernies hedgefonds…
582
00:39:13,685 --> 00:39:15,896
…zonder te zeggen
dat hij de beheerder is.'
583
00:39:15,979 --> 00:39:19,858
Het is alarmerend
als je vermogensbeheerder zegt:
584
00:39:19,942 --> 00:39:22,778
'Vertel niemand dat ik
je geld beheer', want…
585
00:39:22,861 --> 00:39:26,073
…de meeste portefeuillebeheerders
willen opscheppen over hun rendement.
586
00:39:27,741 --> 00:39:32,788
Ik ging lunchen
met iemand die bij Merrill Lynch werkte…
587
00:39:33,288 --> 00:39:38,836
…hij was een soort bankier
voor de rijken, en hij zei:
588
00:39:38,919 --> 00:39:42,714
'Ik kan niet in de boeken kijken,
ik kan geen onderzoek doen.
589
00:39:42,798 --> 00:39:46,009
Maar als ik mijn klanten vertel…
590
00:39:46,093 --> 00:39:51,098
…dat ik ze uit Madoffs fonds wil halen,
zullen ze me ontslaan.'
591
00:39:51,181 --> 00:39:54,268
Dit scenario herhaalde zich keer op keer.
592
00:39:55,727 --> 00:40:00,149
Als onderdeel van mijn verslaggeving,
belde ik ook met Fairfield Greenwich…
593
00:40:00,232 --> 00:40:02,151
…en ik sprak met Jeffrey Tucker.
594
00:40:02,860 --> 00:40:05,904
En hij wuifde het weg en zei:
595
00:40:05,988 --> 00:40:09,283
'Er is geen reden om een verhaal
te schrijven. Dit is een privéfonds.
596
00:40:09,366 --> 00:40:13,120
Het staat niet open
voor kleine en middelgrote beleggers.'
597
00:40:13,203 --> 00:40:17,291
En Barron's is een tijdschrift
dat door het volk wordt gelezen.
598
00:40:18,292 --> 00:40:22,504
Maar sommige beleggers vermeden Madoff.
599
00:40:22,588 --> 00:40:24,298
Bijvoorbeeld, Goldman Sachs…
600
00:40:24,381 --> 00:40:25,674
…Salomon Brothers.
601
00:40:26,175 --> 00:40:28,677
Ze weigerden zaken te doen met Madoff.
602
00:40:28,760 --> 00:40:32,347
Ze zeiden: 'We snappen het niet.
Er klopt iets niet aan.'
603
00:40:33,515 --> 00:40:39,021
Dus mijn verwachting was dat het makkelijk
zou zijn om Bernie te interviewen…
604
00:40:39,104 --> 00:40:43,192
…omdat de meeste vermogensbeheerders
geïnterviewd willen worden.
605
00:40:43,275 --> 00:40:46,445
Het was een soort overwinning…
606
00:40:46,528 --> 00:40:49,239
…als je in Barron's Magazine stond.
607
00:40:53,410 --> 00:40:56,121
Maar ik kreeg hem niet te pakken.
608
00:41:02,294 --> 00:41:05,005
Ik probeerde de achterdeur, de voordeur.
609
00:41:05,506 --> 00:41:08,842
Ik kreeg hem niet zover
om me een interview te geven.
610
00:41:10,886 --> 00:41:13,305
Een paar dagen voor publicatie…
611
00:41:16,308 --> 00:41:20,979
…liet ik een bericht achter: 'We schrijven
dit verhaal, of je nu praat of niet.'
612
00:41:28,529 --> 00:41:29,446
En…
613
00:41:30,197 --> 00:41:31,865
…bam, hij was aan de telefoon.
614
00:41:35,452 --> 00:41:40,165
Zoals ik het me herinner,
was Bernie Madoff erg gladjes.
615
00:41:40,749 --> 00:41:45,754
Leek verrast dat ik geïnteresseerd was
in het schrijven over zijn fonds.
616
00:41:46,880 --> 00:41:50,050
Hij wimpelde me zo'n beetje af en zei:
617
00:41:50,133 --> 00:41:53,637
'Ik kan je niets vertellen
over mijn strategie, dat is geheim.'
618
00:41:53,720 --> 00:41:57,349
En aaide me nog over de bol
en stuurde me weg.
619
00:41:58,058 --> 00:42:02,479
En omdat ik geen antwoord van hem kreeg…
620
00:42:02,563 --> 00:42:05,274
…konden we alleen maar vragen stellen.
621
00:42:05,774 --> 00:42:07,025
Hoe deed hij het?
622
00:42:07,109 --> 00:42:08,819
Hoe verdiende hij geld?
623
00:42:08,902 --> 00:42:10,821
Wat was de strategie?
624
00:42:11,655 --> 00:42:16,660
Waarom zegt hij mensen niet te vertellen
dat hij een hedgefonds heeft?
625
00:42:17,411 --> 00:42:20,289
Waarom geeft hij
al dat geld aan vergoedingen op?
626
00:42:21,790 --> 00:42:25,669
Ik wist gewoon dat er iets niet klopte…
627
00:42:26,962 --> 00:42:29,756
…maar dat was alles
wat ik op dat moment had.
628
00:42:44,813 --> 00:42:50,152
Nadat het artikel uitkwam,
het was mei 2001, dacht ik:
629
00:42:50,235 --> 00:42:55,282
Ja. Ik heb de Pulitzer gewonnen.
Maar ik kreeg geen enkel telefoontje.
630
00:42:55,365 --> 00:43:00,704
Ik dacht dat ik misschien een boze reactie
van Bernie of zijn advocaten zou krijgen.
631
00:43:01,705 --> 00:43:03,332
Maar het was compleet stil.
632
00:43:03,415 --> 00:43:05,709
VRAAG NIETS, ZEG NIETS
633
00:43:05,792 --> 00:43:07,628
Wat ik niet wist was dat…
634
00:43:07,711 --> 00:43:12,883
…Bernie naar zijn beursvloer ging met
een exemplaar van mijn verhaal en zei:
635
00:43:12,966 --> 00:43:14,801
'Deze vrouw is een idioot.
636
00:43:14,885 --> 00:43:18,680
Ik wil er niets over horen.
Het is totale onzin, we gaan verder.'
637
00:43:20,932 --> 00:43:26,021
Ik zei tegen Bernie: 'Maar het staat
in de krant. Mensen gaat erover praten.'
638
00:43:26,104 --> 00:43:28,190
Hij zegt: 'We praten er niet over.'
639
00:43:29,232 --> 00:43:34,029
Bernie werd nooit graag
geassocieerd met slechte publiciteit.
640
00:43:34,112 --> 00:43:40,911
Elke keer als een verslaggever belde
of een stuk werd geschreven over Bernie…
641
00:43:40,994 --> 00:43:41,995
…werd hij erg nerveus.
642
00:43:42,079 --> 00:43:46,083
DRIE OPTIESTRATEGEN BIJ GROTE
INVESTERINGSBANKEN VERTELDEN BARRON'S
643
00:43:47,042 --> 00:43:48,460
Zo was hij nu eenmaal.
644
00:43:48,543 --> 00:43:51,171
Naar zijn idee, als we het niet bespreken…
645
00:43:52,381 --> 00:43:54,341
…is het oké. Het is niet echt.
646
00:43:54,424 --> 00:43:56,843
Dat is het. We zwijgen erover.
647
00:43:56,927 --> 00:44:01,807
MADOFF NOEMT BEWERINGEN 'BELACHELIJK'.
648
00:44:01,890 --> 00:44:04,101
Tot het voorjaar van 2001…
649
00:44:04,184 --> 00:44:09,189
…was Bernie Madoff erin geslaagd
om zijn hele beleggingsadviesbedrijf…
650
00:44:09,272 --> 00:44:12,567
…bijna volledig buiten beeld te houden.
651
00:44:12,651 --> 00:44:18,073
Hij hield alles heel stil,
heel schimmig, heel verborgen…
652
00:44:18,865 --> 00:44:24,162
…tot de formidabele pagina's
van Barron's Magazine uitkomen.
653
00:44:24,246 --> 00:44:26,248
Nu is het belangrijk op te merken…
654
00:44:26,331 --> 00:44:31,253
…dat het verhaal Bernie Madoff
niet beschuldigde van iets illegaals…
655
00:44:31,336 --> 00:44:35,549
…maar het riep wel vragen op
bij hun investeerders.
656
00:44:38,260 --> 00:44:40,429
Nadat mijn artikel uitkwam…
657
00:44:40,512 --> 00:44:45,600
…was Jeffrey Tucker
van Fairfield Greenwich echt geschrokken.
658
00:44:46,184 --> 00:44:47,728
Hij begon te twijfelen.
659
00:44:48,228 --> 00:44:50,230
Dus eiste hij een vergadering.
660
00:44:50,731 --> 00:44:54,985
Dit is een hachelijk moment voor zowel
Jeffrey Tucker als Bernie Madoff…
661
00:44:55,068 --> 00:44:57,863
…omdat ze zo'n symbiotische
relatie hebben.
662
00:44:58,572 --> 00:45:01,950
Tucker en Fairfield Greenwich
investeerden miljarden dollars…
663
00:45:02,033 --> 00:45:06,371
…en Bernie zou
deze miljarden dollars beleggen.
664
00:45:07,414 --> 00:45:10,333
Het was een ongemakkelijke ontmoeting.
665
00:45:10,417 --> 00:45:13,962
'Bernie, ik moet met je praten
over wat er geschreven is.'
666
00:45:14,796 --> 00:45:17,924
Het was noodzakelijk
dat hij Tucker geruststelde…
667
00:45:18,884 --> 00:45:21,928
…maar het is typisch Madoff…
668
00:45:22,012 --> 00:45:25,056
…dat hij hem geruststelde
door helemaal niet bezorgd te lijken.
669
00:45:26,224 --> 00:45:30,937
En Bernie heeft zijn rechterhand,
Frank DiPascali, bij zich…
670
00:45:31,021 --> 00:45:34,191
…en zij laten hem
een papieren handelsgrootboek zien…
671
00:45:34,274 --> 00:45:38,236
…met de transacties die met de tijd
op hun rekening zijn gedaan.
672
00:45:38,862 --> 00:45:42,240
Nou, dit was niet
Jeffrey Tuckers eerste keer.
673
00:45:42,324 --> 00:45:45,494
Hij was een voormalig toezichthouder,
een advocaat.
674
00:45:45,577 --> 00:45:50,832
Iedereen kan een stapel papier printen
met daarop bepaalde voltooide transacties.
675
00:45:50,916 --> 00:45:51,833
Hij wil meer.
676
00:45:53,043 --> 00:45:58,381
Op dat moment starten
Bernie en Frank de computer…
677
00:45:58,465 --> 00:46:03,678
…en laten hem zien dat ze een rekening
hebben bij een toezichthouder genaamd DTC…
678
00:46:03,762 --> 00:46:06,014
…dat is de Depository Trust Company.
679
00:46:06,097 --> 00:46:10,560
Dit is in wezen een bankrekening
voor elke makelaar op Wall Street.
680
00:46:10,644 --> 00:46:14,731
Ze zeggen: 'Als je je echt zorgen maakt
over waar je geld is…
681
00:46:14,815 --> 00:46:18,485
…wij hebben deze rekening en je kunt
je portefeuille op elk moment inzien.
682
00:46:19,361 --> 00:46:23,657
'Dus,' zegt Bernie: 'kies een aandeel,
kies een van deze transacties.
683
00:46:24,157 --> 00:46:26,535
Welke wil je controleren?'
684
00:46:27,035 --> 00:46:30,622
'Controleer onze transacties in AOL.'
-'Tuurlijk.'
685
00:46:31,331 --> 00:46:33,834
Frank drukt een paar toetsen in…
686
00:46:33,917 --> 00:46:39,422
…en er verschijnt een pagina met
Fairfield Greenwich-transacties in AOL.
687
00:46:40,674 --> 00:46:45,637
Met precies het aantal aandelen dat
Jeffrey Tucker daar verwachtte te vinden.
688
00:46:46,930 --> 00:46:51,142
Je had de zucht van verlichting
wereldwijd kunnen horen.
689
00:46:51,226 --> 00:46:52,477
Het stond er gewoon.
690
00:46:52,561 --> 00:46:54,729
Niets om je zorgen over te maken.
691
00:46:56,565 --> 00:47:01,069
En hij gaat echt gerustgesteld weg.
692
00:47:02,571 --> 00:47:04,322
In werkelijkheid…
693
00:47:05,532 --> 00:47:06,533
…was het bedrog.
694
00:47:07,868 --> 00:47:12,038
Dit was een Potemkin-dorp
van een DTC-rekening.
695
00:47:12,706 --> 00:47:14,749
Dit is wat er daadwerkelijk gebeurde.
696
00:47:14,833 --> 00:47:19,921
Frank DiPascali had
de legale feed van het clearinghouse…
697
00:47:20,005 --> 00:47:23,925
…van de legale firma boven gekaapt…
698
00:47:24,009 --> 00:47:28,763
…en er valse transacties in verwerkt…
699
00:47:28,847 --> 00:47:33,143
…zodat hij die kon opvragen,
aan Jeffrey Tucker kon laten zien…
700
00:47:33,226 --> 00:47:37,856
…en hem kon verzekeren dat zijn
AOL-aandelen veilig en wel waren.
701
00:47:38,523 --> 00:47:42,277
Dus hij had een perfecte replica gemaakt.
702
00:47:43,320 --> 00:47:48,033
Madoff en DiPascali hadden
echt een opmerkelijke relatie…
703
00:47:48,116 --> 00:47:53,955
…in die zin dat DiPascali
in staat was aan te voelen…
704
00:47:54,539 --> 00:47:57,500
…wat Madoff nodig had…
705
00:47:57,584 --> 00:48:02,547
…en wat Madoff het beste kon gebruiken
om zijn fraude te verdoezelen.
706
00:48:04,633 --> 00:48:08,053
Er was een verbazingwekkend voorval…
707
00:48:08,136 --> 00:48:12,891
…waarin een accountant
van een fonds DiPascali vroeg…
708
00:48:12,974 --> 00:48:16,478
…om het handelsgrootboek
voor een willekeurige datum…
709
00:48:16,561 --> 00:48:19,481
…en DiPascali zei: 'O, natuurlijk…
710
00:48:19,981 --> 00:48:22,067
…we hebben een handelsgrootboek nodig.'
711
00:48:23,234 --> 00:48:27,197
Nou, zijn volgelingen daar
gaan verwoed in actie.
712
00:48:27,280 --> 00:48:31,034
Ze creëren een nep handelsgrootboek.
713
00:48:31,117 --> 00:48:34,496
Het wordt uitgeprint,
een enorme stapel papier…
714
00:48:34,579 --> 00:48:38,208
…maar, o wacht, het is te netjes,
het is te perfect.
715
00:48:38,291 --> 00:48:43,171
Ze gooien die prop papier
door het kantoor als een strandbal…
716
00:48:43,254 --> 00:48:47,926
…totdat het er voldoende versleten,
beduimeld en gebruikt uitziet.
717
00:48:48,009 --> 00:48:50,720
Maar, o wacht, het is warm van de printer.
718
00:48:51,262 --> 00:48:52,639
Dat is een probleem.
719
00:48:52,722 --> 00:48:55,725
Dus koelen ze het
in de koelkast van het kantoor.
720
00:48:56,977 --> 00:49:01,898
En natuurlijk is het volledig overtuigend
voor de accountant.
721
00:49:01,982 --> 00:49:05,360
Dit toneelstuk,
je kunt het niet anders noemen…
722
00:49:05,443 --> 00:49:08,655
…leek als een handschoen te passen…
723
00:49:09,739 --> 00:49:14,119
…bij wat Madoff nodig had
om zijn investeerders gerust te stellen.
724
00:49:14,202 --> 00:49:17,205
Zelfs voordat Madoff
zelf wist wat hij nodig had.
725
00:49:19,499 --> 00:49:26,423
'Ik sta hier vandaag om te zeggen dat ik
van begin jaren 90 tot december 2008…
726
00:49:27,215 --> 00:49:30,427
…Bernie Madoff en anderen heb geholpen…
727
00:49:30,510 --> 00:49:33,847
…bij de fraude
die duizenden mensen heeft geraakt.'
728
00:49:33,930 --> 00:49:37,600
Er was één simpel feit
dat Bernie Madoff het wist…
729
00:49:37,684 --> 00:49:40,520
…dat ik 't wist,
en dat andere mensen het wisten…
730
00:49:40,603 --> 00:49:46,109
…maar het nooit aan de klanten vertelden,
noch aan de toezichthouders zoals de SEC.
731
00:49:46,192 --> 00:49:52,407
Op hun rekeningen vonden geen aankopen
of verkopen van effecten plaats.
732
00:49:52,490 --> 00:49:55,326
Het was allemaal nep.
Het was allemaal fictief.
733
00:49:55,410 --> 00:49:58,663
Het was verkeerd,
en ik wist toen dat het verkeerd was.'
734
00:50:08,339 --> 00:50:10,675
Deze fraude ging tientallen jaren door.
735
00:50:12,260 --> 00:50:16,931
Maar zonder het juiste papierwerk zou
de hele zaak heel snel aan 't licht komen.
736
00:50:17,724 --> 00:50:19,309
Rekeningafschriften…
737
00:50:20,477 --> 00:50:22,187
…transactiebevestigingen…
738
00:50:23,104 --> 00:50:25,732
…rapporten voor klanten als ze dat wilden.
739
00:50:25,815 --> 00:50:28,818
Dat kon alleen maar
met behulp van de computer.
740
00:50:30,737 --> 00:50:35,200
En je kunt geen software kopen
voor fictieve transacties.
741
00:50:35,283 --> 00:50:38,453
Daarvoor moet je je eigen software maken.
742
00:50:40,413 --> 00:50:45,460
Computerprogrammeurs
George Perez en Jerry O'Hara…
743
00:50:45,543 --> 00:50:48,588
…hielpen Madoff om de fraude
zo lang voort te zetten.
744
00:50:52,717 --> 00:50:56,054
Jerry en George hadden
niet dezelfde levensstijl…
745
00:50:56,137 --> 00:50:58,556
…als het personeel op de 17e verdieping.
746
00:50:59,724 --> 00:51:02,393
Frank had een boot
van twee miljoen dollar.
747
00:51:02,477 --> 00:51:05,730
Jodi had een huis aan de Jersey Shore.
748
00:51:06,606 --> 00:51:10,485
Dat hadden zij niet.
Ze leefden nogal bescheiden.
749
00:51:11,236 --> 00:51:13,613
Maar ze wisten
dat wat ze deden verkeerd was.
750
00:51:14,322 --> 00:51:17,492
Ze weten dat ze rapporten vervalsen…
751
00:51:17,575 --> 00:51:20,161
…en na een tijd voelen ze
zich daar niet goed bij.
752
00:51:22,747 --> 00:51:26,626
George en Jerry waren bang
dat ze ontdekt zouden worden…
753
00:51:26,709 --> 00:51:28,753
…omdat ze risico lopen.
754
00:51:32,257 --> 00:51:34,884
Ze confronteren Frank DiPascali…
755
00:51:35,468 --> 00:51:39,430
…en het wordt bijna een komische chantage…
756
00:51:39,514 --> 00:51:42,600
…want ze zeggen dat ze meer loon
nodig hebben om dit te doen.
757
00:51:43,476 --> 00:51:47,272
En ze willen niet dat het lijkt alsof er
een plotselinge salarisverhoging is…
758
00:51:47,355 --> 00:51:49,566
…dus vragen ze om diamanten.
759
00:51:51,526 --> 00:51:54,404
Waarvan Frank denkt: dat is gestoord.
760
00:51:55,655 --> 00:51:57,824
Ze schreven een briefje met daarop:
761
00:51:57,907 --> 00:52:00,326
'We zijn bezorgd
over de rapporten die we opstellen…
762
00:52:00,410 --> 00:52:03,496
…en we weten niet
of ons leven in gevaar is.'
763
00:52:04,372 --> 00:52:06,583
En ze wilden dit laten optekenen.
764
00:52:09,460 --> 00:52:13,840
Er staat: 'Ik heb mijn baas,
Frank DiPascali, te kennen gegeven…
765
00:52:13,923 --> 00:52:18,219
…dat ik niet wil werken aan projecten
waar ik me niet prettig bij voel
766
00:52:18,761 --> 00:52:23,391
Ik weet niet tot hoe hoog in
de organisatie mijn onwil is doorgegeven…
767
00:52:23,933 --> 00:52:28,062
…maar het is een kwestie
van korte tijd voordat het de top bereikt.
768
00:52:28,146 --> 00:52:31,274
Ik vrees voor mijn baan,
mijn familie, mijn toekomst.'
769
00:52:31,774 --> 00:52:33,776
Ondertekend door George Perez.
770
00:52:39,324 --> 00:52:42,118
Toen confronteerden ze Bernie ermee.
771
00:52:43,369 --> 00:52:47,123
En Bernie zou niet zomaar toegeven
en zeggen:
772
00:52:47,207 --> 00:52:49,459
'O ja, oké, jullie hebben me, jongens.
773
00:52:49,542 --> 00:52:52,587
Neem wat je wilt.'
Hij ging het ze moeilijk maken.
774
00:52:54,839 --> 00:52:57,717
Ze gaan naar Madoffs kantoor met Frank…
775
00:52:58,384 --> 00:53:01,596
…en ze zeggen dat ze zich
niet op hun gemak voelen.
776
00:53:01,679 --> 00:53:06,726
'En bovendien vinden we dat je
het beleggingsadviesbedrijf moet stoppen.'
777
00:53:06,809 --> 00:53:10,647
Wat Bernie uiteraard
in de pure treitermodus drijft.
778
00:53:14,609 --> 00:53:15,818
Hij intimideerde ze.
779
00:53:17,820 --> 00:53:20,949
Het is 'n precaire situatie
voor beide partijen omdat…
780
00:53:21,032 --> 00:53:24,244
…deze jongens niet dagelijks
met Bernie te maken hebben.
781
00:53:24,327 --> 00:53:26,579
En ook hebben ze net de man bedreigd…
782
00:53:26,663 --> 00:53:30,375
…die de firma leidt
en een legende is op Wall Street.
783
00:53:30,458 --> 00:53:32,877
Rot op uit mijn kantoor. Nu.
784
00:53:34,879 --> 00:53:39,300
En uiteindelijk onderhandelde
Madoff dit via Frank…
785
00:53:39,384 --> 00:53:42,303
…en Frank zorgde voor meer geld.
786
00:53:43,513 --> 00:53:46,975
Ze eindigden met een extra 60.000 dollar…
787
00:53:47,058 --> 00:53:50,937
…wat, in de omvang
van deze hele zaak, echt niet veel is.
788
00:53:52,981 --> 00:53:57,193
Ze hadden Bernie waarschijnlijk
voor elk bedrag kunnen afpersen…
789
00:53:57,277 --> 00:53:58,778
…en hun baan kunnen behouden.
790
00:54:00,154 --> 00:54:04,993
De jongens nemen genoegen
met deze nogal gemiddelde opslag…
791
00:54:05,952 --> 00:54:09,247
…en Bernie ontsnapt op het nippertje.
792
00:54:10,081 --> 00:54:11,207
Voorlopig.
793
00:56:03,820 --> 00:56:08,825
Ondertiteld door: Marleen van den Oetelaar