1 00:00:17,727 --> 00:00:19,228 Ngogo bölgesinin kalbinde 2 00:00:20,521 --> 00:00:22,857 bir şempanze öldürüldü. 3 00:00:26,861 --> 00:00:27,862 Pork Pie. 4 00:00:42,210 --> 00:00:43,211 Bunun olması için 5 00:00:44,879 --> 00:00:47,590 katiller, fark edilmeden bölgeye girmiş olmalı. 6 00:00:52,887 --> 00:00:55,014 Sadece tek bir grup bunu yapabilir. 7 00:00:58,726 --> 00:01:01,646 Ngogo şempanzelerinin çok iyi bildiği bir grup. 8 00:01:11,823 --> 00:01:12,824 Batılılar. 9 00:01:19,247 --> 00:01:21,666 Ngogo'da savaş yaklaşıyor. 10 00:01:24,627 --> 00:01:30,049 ŞEMPANZE İMPARATORLUĞU 11 00:01:31,843 --> 00:01:35,346 BATI NGOGO 12 00:01:35,346 --> 00:01:39,016 İKİ GÜN ÖNCE 13 00:02:17,013 --> 00:02:20,683 Batı Ngogo'daki şempanzeler kendi bölgelerine sahip olan 14 00:02:22,226 --> 00:02:23,436 ayrı bir gruptur. 15 00:02:28,316 --> 00:02:29,901 Batılılar daha farklı. 16 00:02:35,489 --> 00:02:38,534 Grupları Jackson'ın merkez grubundan çok daha küçük. 17 00:02:41,621 --> 00:02:43,247 Ama hep bir aradalar. 18 00:02:44,415 --> 00:02:45,958 Bu da onlara güç sağlıyor. 19 00:02:57,011 --> 00:02:59,388 Merkez gruptaki yirmi dörde kıyasla 20 00:03:00,014 --> 00:03:02,475 sadece sekiz yetişkin erkek var. 21 00:03:04,727 --> 00:03:06,020 Bu yüzden dişiler de 22 00:03:07,021 --> 00:03:08,731 bölgeyi savunmaya yardım için 23 00:03:09,941 --> 00:03:11,442 erkeklere eşlik ediyor. 24 00:03:20,451 --> 00:03:22,828 {\an8}Hutcherson adında güçlü bir alfaları var 25 00:03:24,205 --> 00:03:25,831 ama Jackson'dan farklı. 26 00:03:26,874 --> 00:03:28,876 Aynı şekilde hükmetmiyor. 27 00:03:30,711 --> 00:03:33,422 Burada güç daha eşit paylaşılıyor. 28 00:03:37,176 --> 00:03:40,513 Ve tüm yetişkin erkeklerin önemli rolleri var. 29 00:03:47,645 --> 00:03:50,898 Garrison da o erkeklerden biri. 30 00:03:51,941 --> 00:03:53,985 Erkek bir şempanze için yaşlanıyor 31 00:03:53,985 --> 00:03:56,737 ama yaşla birlikte bilgi de geliyor. 32 00:04:07,248 --> 00:04:09,583 Ngogo'daki bütün ağaçları biliyor. 33 00:04:10,501 --> 00:04:13,462 Beyninde tüm ormanın haritası var. 34 00:04:17,258 --> 00:04:18,926 Bulunabilecek yiyecek varsa 35 00:04:20,386 --> 00:04:21,387 o bulur. 36 00:04:49,582 --> 00:04:51,125 Yiyecek aramak zordur. 37 00:04:55,588 --> 00:04:57,465 Genelde ödülü de az olur. 38 00:05:23,908 --> 00:05:27,661 Garrison bu sefer batılıları nadir bir şölene götürdü. 39 00:05:51,227 --> 00:05:53,062 Şempanzeler yaban balını sever. 40 00:05:59,819 --> 00:06:01,153 Ama şölen kısa sürüyor 41 00:06:02,405 --> 00:06:04,240 ve tüm grubu doyurmuyor. 42 00:06:08,494 --> 00:06:09,328 Doymak için 43 00:06:09,328 --> 00:06:11,455 batılıların meyveye ihtiyacı var. 44 00:06:20,256 --> 00:06:27,221 PORK PIE'IN ÖLDÜĞÜ GÜN 45 00:06:34,937 --> 00:06:35,855 Olgun meyve, 46 00:06:36,897 --> 00:06:38,858 Ngogo'daki en önemli yiyecektir. 47 00:06:40,276 --> 00:06:41,277 Ve şu anda 48 00:06:42,194 --> 00:06:45,906 en değerli meyve ağaçları batı bölgesinin sınırında. 49 00:06:51,120 --> 00:06:52,121 Yani Jackson'ın 50 00:06:53,080 --> 00:06:54,707 merkez grubunun sınırında. 51 00:07:03,215 --> 00:07:06,218 Rollins, batının devriye lideri. 52 00:07:10,139 --> 00:07:12,975 Yıllardır Ngogo'nun sınırlarını koruyor. 53 00:07:21,150 --> 00:07:23,861 {\an8}DAMIEN 14 YAŞINDA 54 00:07:23,861 --> 00:07:26,530 Damien da onun kardeşi. 55 00:07:29,241 --> 00:07:30,576 Hâlâ bir ergen. 56 00:07:32,161 --> 00:07:33,537 Ama şimdiden güçlü. 57 00:07:35,915 --> 00:07:36,916 Kendinden emin. 58 00:07:39,126 --> 00:07:40,252 Ve çok zeki. 59 00:07:44,131 --> 00:07:45,966 Sınır bölgelerine giden gruba 60 00:07:46,509 --> 00:07:48,302 bu dişli kardeşler 61 00:07:49,428 --> 00:07:50,429 yol gösteriyor. 62 00:08:15,913 --> 00:08:17,873 Sınıra yaklaşırken 63 00:08:17,873 --> 00:08:21,418 Garrison herkese göz kulak oluyor. 64 00:09:03,002 --> 00:09:04,878 Sınır bölgesine girdiler. 65 00:09:06,213 --> 00:09:09,300 Jackson'ın merkez grubu da burada besleniyor. 66 00:09:10,175 --> 00:09:12,177 Yani ormanın tehlikeli bir kısmı. 67 00:09:26,942 --> 00:09:28,068 Ama bu riske değer. 68 00:09:29,695 --> 00:09:32,531 Tamamen meyve vermiş kocaman bir incir ağacı var. 69 00:09:34,033 --> 00:09:36,076 Tam da grubun ihtiyacı olan şey. 70 00:10:38,847 --> 00:10:40,683 Grubun çoğu keyifle besleniyor. 71 00:10:43,310 --> 00:10:45,813 Rollins ve Damien hariç. 72 00:10:53,946 --> 00:10:57,324 Devriyenin görevi kaynakları korumaktır. 73 00:10:59,243 --> 00:11:00,327 Ama dahası da var. 74 00:11:03,539 --> 00:11:07,501 Şempanzeler fırsat buldukça bölgelerini genişletmeye çalışır. 75 00:11:09,628 --> 00:11:10,587 Bunu da 76 00:11:10,587 --> 00:11:14,133 rakiplerini bulup, onlara saldırarak yaparlar. 77 00:11:18,637 --> 00:11:20,055 Tabii sayıca üstünlerse. 78 00:11:23,976 --> 00:11:27,896 O yüzden Rollins ve Damien yalnız gidemez. 79 00:11:28,939 --> 00:11:32,693 Diğer erkeklerin de onları yakından izlemesi gerek. 80 00:12:01,430 --> 00:12:03,891 Merkez bölgesinin derinlerine gidiyorlar. 81 00:12:09,646 --> 00:12:11,064 Grupları küçük 82 00:12:11,565 --> 00:12:14,860 ve kaç düşman şempanzeyle karşılaşacaklarını bilmiyorlar. 83 00:12:16,111 --> 00:12:17,196 Dikkatli 84 00:12:18,906 --> 00:12:20,115 ve sessiz olmalılar. 85 00:12:25,287 --> 00:12:28,499 Damien hayatı boyunca Rollins'le birlikteydi. 86 00:12:29,625 --> 00:12:31,877 Aralarındaki bağ güçlü. 87 00:12:44,515 --> 00:12:45,682 Gizli bir görevde 88 00:12:46,183 --> 00:12:49,520 yaşam ve ölüm arasındaki fark bu bağ olabilir. 89 00:12:59,446 --> 00:13:00,948 Devriye bir şey duydu. 90 00:13:28,642 --> 00:13:29,643 Pork Pie. 91 00:13:33,105 --> 00:13:34,106 Ve tek başına. 92 00:15:09,326 --> 00:15:10,327 İnsanlar gibi 93 00:15:11,411 --> 00:15:13,622 şempanzeler de sosyal canlılardır. 94 00:15:15,707 --> 00:15:17,209 Ama bizden farklı olarak, 95 00:15:18,251 --> 00:15:20,545 ilişki kurma yetenekleri 96 00:15:20,545 --> 00:15:23,131 kendi gruplarının üyeleriyle sınırlıdır. 97 00:15:26,843 --> 00:15:28,971 Bölgelerini ve gruplarını korumaları 98 00:15:30,013 --> 00:15:31,014 kaçınılmazdır. 99 00:15:37,646 --> 00:15:40,774 Kaynak için rekabet etmek doğalarında vardır. 100 00:15:42,776 --> 00:15:46,113 Rakip gruplardaki şempanzeler de onlar için yabancıdır... 101 00:15:48,198 --> 00:15:50,659 ...ve saldırılıp yok edilmelidir. 102 00:16:00,043 --> 00:16:03,547 Şempanzelerin hayatı hiç bitmeyen bir çatışmadır. 103 00:16:13,390 --> 00:16:14,516 Batılıların gözünde 104 00:16:15,142 --> 00:16:16,643 Pork Pie bir yabancıydı. 105 00:16:19,104 --> 00:16:20,897 Ve onu yalnız buldukları anda... 106 00:16:22,858 --> 00:16:24,067 ...kaderi kesinleşti. 107 00:17:18,121 --> 00:17:20,040 Her şempanzenin iki yüzü vardır. 108 00:17:30,717 --> 00:17:35,097 Rollins gibi yetişkin erkekler nazik ve oyuncu olabilir. 109 00:17:44,940 --> 00:17:46,900 Son derece vahşi de olabilir. 110 00:17:52,531 --> 00:17:55,617 Ama bu vahşi yüz, topluluk için çok önemlidir. 111 00:17:58,912 --> 00:18:02,582 Gruplar arasındaki bölgesel çatışmalar servet için yapılmaz. 112 00:18:04,042 --> 00:18:06,211 Hayatta kalmak için yapılır. 113 00:18:16,012 --> 00:18:18,348 Batılıların besleyecek çok boğazı var. 114 00:18:24,146 --> 00:18:25,313 Ve grup büyüyor. 115 00:18:37,325 --> 00:18:39,161 Onlara daha çok bölge lazım. 116 00:18:42,497 --> 00:18:43,498 Ve daha çok gıda. 117 00:18:58,763 --> 00:19:02,767 Daha büyük ve daha güçlü bir grupla çatışma hâlindeler. 118 00:19:05,854 --> 00:19:07,647 Bütün şartlar aleyhlerine. 119 00:19:09,691 --> 00:19:10,692 Şimdilik. 120 00:19:45,310 --> 00:19:47,312 Batı grubu daha küçük olabilir... 121 00:19:50,982 --> 00:19:51,983 ...ama kenetlenmiş. 122 00:19:58,949 --> 00:20:00,951 Güçlü bir dayanışma duygusu var. 123 00:20:07,916 --> 00:20:09,167 Destek duygusu da. 124 00:20:09,668 --> 00:20:15,674 GARBO 65 YAŞINDA 125 00:20:17,300 --> 00:20:20,637 Garbo, Ngogo'daki en yaşlı şempanze. 126 00:20:23,765 --> 00:20:27,310 Altmış beş, bir şempanze için inanılmaz bir yaş. 127 00:20:31,523 --> 00:20:34,150 Ve topluluktaki rolünü hâlâ yerine getiriyor. 128 00:20:47,831 --> 00:20:49,666 Oğlunun alfa olması da avantaj. 129 00:20:51,835 --> 00:20:55,755 Kendine göz kulak olan oğlu sayesinde Garbo'nun iyi bir hayatı var... 130 00:20:57,757 --> 00:20:59,592 ...ve saygı görüyor. 131 00:21:12,647 --> 00:21:14,316 Garbo'nun bir oğlu daha var. 132 00:21:20,947 --> 00:21:21,948 Richmond. 133 00:21:22,741 --> 00:21:24,826 Kendi sorunları olmasına rağmen 134 00:21:25,744 --> 00:21:27,162 o da annesine bakıyor. 135 00:21:30,498 --> 00:21:31,750 Genç bir şempanzeyken 136 00:21:32,542 --> 00:21:35,503 Richmond sol elini bir avcının tuzağında kaybetti. 137 00:21:45,513 --> 00:21:48,183 Ormandaki her şey daha da zorlaşmış olsa da... 138 00:21:58,234 --> 00:22:01,237 ...hayata tutunmakla kalmadı, refaha da erdi. 139 00:22:10,455 --> 00:22:13,208 Richmond bir zamanlar batının alfasıydı 140 00:22:15,085 --> 00:22:17,462 ama zirvedeki yerini kardeşine kaptırdı. 141 00:22:23,343 --> 00:22:25,095 Yine de hâlâ güçlü 142 00:22:26,429 --> 00:22:27,430 ve nüfuzlu. 143 00:22:42,320 --> 00:22:44,989 Az sayıda yetişkin erkek olması, 144 00:22:45,824 --> 00:22:49,369 merkez grupla rekabet artarsa batıdakiler için riskli olacak. 145 00:22:56,501 --> 00:22:58,628 Büyümekte olan genç erkekler de var. 146 00:22:59,170 --> 00:23:02,966 {\an8}BERGL 10 YAŞINDA 147 00:23:02,966 --> 00:23:05,510 {\an8}Ama süreç zor olabilir. 148 00:23:11,724 --> 00:23:13,268 Bergl öksüz olduğundan 149 00:23:14,144 --> 00:23:15,812 çabucak büyümesi gerekti. 150 00:23:19,232 --> 00:23:21,025 Yaşamını sürdürmek zorundaydı. 151 00:23:24,028 --> 00:23:25,572 Ama ergen bir erkek olarak 152 00:23:26,448 --> 00:23:29,826 değişiyor ve kendini göstermek istiyor. 153 00:23:40,003 --> 00:23:42,464 Üstünlük gösterileri yapmaya çalışıyor. 154 00:23:56,144 --> 00:23:57,145 Dikkatli olmalı. 155 00:23:59,314 --> 00:24:01,107 Dikkat çekmeye başladı. 156 00:24:12,619 --> 00:24:14,746 Erkek şempanzeler bu yaştayken... 157 00:24:16,706 --> 00:24:20,251 ...belli konumdaki erkekler onları rakip olarak görmeye başlar. 158 00:24:32,222 --> 00:24:35,892 Bergl'ın küçük gösterileri başını belaya sokmaya yeter. 159 00:25:15,807 --> 00:25:19,811 Bir gün Bergl'ın agresifliği düşmanla savaşta batıya yardım edebilir. 160 00:25:22,814 --> 00:25:25,483 Ama şimdilik ağzının payını aldı 161 00:25:26,484 --> 00:25:28,486 ve elinden kötü yaralandı. 162 00:25:58,516 --> 00:26:00,727 Joya da öksüz. 163 00:26:03,187 --> 00:26:04,647 Bergl'la aynı yaşta. 164 00:26:10,612 --> 00:26:12,322 O da değişmeye başlıyor. 165 00:26:42,644 --> 00:26:44,937 Annelik içgüdüleri gelişmeye başlıyor 166 00:26:46,272 --> 00:26:48,608 ve bebek bakımına yardım etmek istiyor. 167 00:26:59,619 --> 00:27:01,412 Yol gösterecek bir annesi yok. 168 00:27:04,040 --> 00:27:07,126 O yüzden ebeveynlik becerileri gelişme aşamasında. 169 00:27:21,474 --> 00:27:22,475 Bergl'ın aksine 170 00:27:23,059 --> 00:27:24,435 Joya söz konusu olunca... 171 00:27:26,437 --> 00:27:27,897 ...herkes çok hoşgörülü. 172 00:27:36,030 --> 00:27:39,325 Ve kendisine rol modeli olabilecek deneyimli anneler var. 173 00:27:39,325 --> 00:27:41,994 {\an8}CARSON 27 YAŞINDA 174 00:27:41,994 --> 00:27:45,707 {\an8}EO 3 YAŞINDA 175 00:27:46,916 --> 00:27:49,085 Carson'ın iki çocuğu var. 176 00:27:50,795 --> 00:27:51,963 Ve yine hamile. 177 00:27:56,926 --> 00:27:58,010 İyi bir anne 178 00:27:59,178 --> 00:28:01,848 ama batıda daha fazlasını yapmalı. 179 00:28:09,355 --> 00:28:11,607 Devriyedeki erkeklere katılıyor 180 00:28:12,942 --> 00:28:14,193 ve avlanıyor. 181 00:28:19,824 --> 00:28:21,826 Batılılar grup olarak avlanır, 182 00:28:21,826 --> 00:28:24,203 erkekler ve dişiler 183 00:28:24,829 --> 00:28:25,872 bir aradadır. 184 00:28:59,530 --> 00:29:02,533 Siyah beyaz kolobus maymunları kolay hedef değildir. 185 00:29:10,041 --> 00:29:11,876 Hızlı ve çevikler. 186 00:29:15,630 --> 00:29:16,964 Onları yakalamak için 187 00:29:16,964 --> 00:29:18,925 şempanzeler birlikte çalışmalı. 188 00:29:29,727 --> 00:29:31,270 Avcılık Richmond için zor. 189 00:29:36,150 --> 00:29:37,735 Ama ayak uydurmaya değer. 190 00:29:59,841 --> 00:30:01,259 Başarılı bir av. 191 00:30:06,514 --> 00:30:08,224 Ağaç tepelerinde paylaşılacak 192 00:30:09,100 --> 00:30:10,393 et elde edildi. 193 00:30:19,193 --> 00:30:20,736 Richmond payını istiyorsa 194 00:30:21,696 --> 00:30:23,656 yukarı çıkıp alması gerekecek. 195 00:31:14,415 --> 00:31:16,334 Garbo av için çok yaşlı 196 00:31:17,251 --> 00:31:19,837 ama bu, pay alamayacağı anlamına gelmiyor. 197 00:31:36,896 --> 00:31:39,690 Garbo, çocukken Richmond'ı besliyordu. 198 00:31:42,026 --> 00:31:43,986 Şimdi Richmond onu besliyor. 199 00:31:48,950 --> 00:31:50,618 Ngogo'da hayat zor olabilir. 200 00:31:51,744 --> 00:31:53,621 Ve güvenilecek bir aile, 201 00:31:54,830 --> 00:31:56,666 hayatı biraz kolaylaştırabilir. 202 00:32:24,819 --> 00:32:27,738 Çoğu şempanze, annesiyle güçlü bir bağa sahiptir. 203 00:32:37,289 --> 00:32:39,750 Ama Bergl'ın ailesi yok. 204 00:32:47,341 --> 00:32:49,552 Her erkek şempanze bu aşamadan geçer. 205 00:32:53,264 --> 00:32:55,641 Ve hepsi de bu süreçte biraz hırpalanır. 206 00:33:13,242 --> 00:33:15,327 Ama öksüzlerin işi daha zordur. 207 00:33:19,123 --> 00:33:20,916 Teselli edecek bir annesi yok. 208 00:33:22,960 --> 00:33:25,463 O yüzden Bergl tek başına vakit geçiriyor. 209 00:33:34,638 --> 00:33:36,724 Kaybettiği sadece aile bağı değil. 210 00:33:42,063 --> 00:33:45,066 Sağlıklı kalmak için tımar çok önemlidir. 211 00:33:50,071 --> 00:33:51,072 Tımar olmadan 212 00:33:51,655 --> 00:33:53,199 Bergl savunmasız olabilir. 213 00:34:14,011 --> 00:34:16,847 Şempanzeler genelde yağmurda bir şey yapmaz 214 00:34:17,723 --> 00:34:20,559 ama batılılar bir yere sığınmıyor. 215 00:34:30,236 --> 00:34:32,488 Fırtınadan güç alıyor gibiler. 216 00:35:02,643 --> 00:35:06,021 Grup olarak güçleniyorlar. 217 00:35:29,461 --> 00:35:30,796 Bergl hâlâ yalnız. 218 00:35:32,882 --> 00:35:33,883 Ve hastalandı. 219 00:35:36,844 --> 00:35:39,555 Yüzüne parazit bulaştı. 220 00:35:56,322 --> 00:35:57,323 Yardıma muhtaç. 221 00:36:18,052 --> 00:36:21,013 Duikerler normalde şempanzelerden korkar. 222 00:36:23,515 --> 00:36:24,516 Ama bu hâldeyken 223 00:36:26,101 --> 00:36:27,478 Bergl bir tehdit değil. 224 00:36:48,666 --> 00:36:51,627 Bergl'ın kaybolduğunu grubun çoğu fark etmedi. 225 00:37:03,931 --> 00:37:05,057 Ama biri fark etti. 226 00:37:29,915 --> 00:37:33,335 Erkek şempanzeler yaşlandıkça agresiflikleri azalır, 227 00:37:34,628 --> 00:37:35,629 şefkatleri artar. 228 00:37:40,134 --> 00:37:41,093 Ve bazen 229 00:37:42,261 --> 00:37:44,930 bir öksüzle ilgilenmeyi üstlenirler. 230 00:37:50,477 --> 00:37:52,646 Batı grubunun Bergl'a ihtiyacı var. 231 00:37:53,939 --> 00:37:55,899 Ama grupta bir yer edinecekse 232 00:37:55,899 --> 00:37:58,444 agresifliğini kontrol etmeyi öğrenmeli. 233 00:38:03,741 --> 00:38:08,871 Garrison kadar deneyimli biri yanındaysa umut var demektir. 234 00:38:18,839 --> 00:38:21,884 Joya bebeklerle giderek daha çok vakit geçiriyor. 235 00:38:27,222 --> 00:38:28,432 Öğreniyor. 236 00:38:28,432 --> 00:38:31,518 Kendi ailesini kurma zamanı geldiğinde 237 00:38:31,518 --> 00:38:32,811 hazır olacak. 238 00:38:38,942 --> 00:38:40,903 Bergl ve Joya yollarını buluyor. 239 00:38:43,614 --> 00:38:47,117 Şempanze topluluğundaki rollerini yavaş yavaş öğreniyorlar. 240 00:39:01,632 --> 00:39:03,884 Topluluğun ayakta kalması gerek. 241 00:39:06,595 --> 00:39:08,931 O yüzden her gün olduğu gibi 242 00:39:09,431 --> 00:39:12,893 batılılar yiyecek aramak için yine yola koyulmalı. 243 00:39:37,042 --> 00:39:39,545 Damien bir şey buldu. 244 00:39:41,797 --> 00:39:43,882 Ve bu sıradan bir meyve değil. 245 00:39:48,720 --> 00:39:49,930 Beyaz yıldız elması. 246 00:39:52,641 --> 00:39:55,519 Ngogo'nun sunduğu en nadir, en zengin hediye. 247 00:39:58,814 --> 00:40:01,817 Birkaç yılda bir müthiş miktarda mahsul verir. 248 00:40:07,030 --> 00:40:08,031 Vakti öngörülemez 249 00:40:09,158 --> 00:40:10,409 ve gerçekleştiğinde... 250 00:40:13,454 --> 00:40:16,582 ...şempanzelere yiyebileceklerinden fazla yiyecek sunar. 251 00:40:31,263 --> 00:40:33,390 Beyaz yıldız elması ağaçlarının çoğu 252 00:40:34,016 --> 00:40:35,267 sınırın üzerinde, 253 00:40:36,727 --> 00:40:38,353 merkez bölgesinde yer alır. 254 00:40:47,821 --> 00:40:51,325 Ama batılı erkekler onların yerini tam olarak biliyor. 255 00:41:01,126 --> 00:41:02,544 Çünkü yıllar boyunca 256 00:41:03,670 --> 00:41:04,963 o ağaçlar 257 00:41:05,881 --> 00:41:07,132 ve o bölge 258 00:41:08,342 --> 00:41:09,760 onlara aitti. 259 00:41:22,314 --> 00:41:23,899 Ve şimdi hepsini 260 00:41:25,484 --> 00:41:26,818 geri alma vakti geldi. 261 00:42:08,527 --> 00:42:11,613 Alt yazı çevirmeni: Can Rendeci