1
00:00:23,941 --> 00:00:26,819
<i>Ngogo'ya gelen ilk bilim insanları...</i>

2
00:00:31,908 --> 00:00:34,619
<i>...gelişmiş bir şempanze topluluğu keşfetti.</i>

3
00:00:47,465 --> 00:00:49,926
<i>Yıllar içinde bu topluluk</i>

4
00:00:50,760 --> 00:00:53,721
<i>bilinen en büyük şempanze grubu</i>

5
00:00:54,263 --> 00:00:55,306
<i>hâline geldi.</i>

6
00:00:56,682 --> 00:00:58,184
<i>Bölgelerini büyüttüler,</i>

7
00:00:59,852 --> 00:01:01,354
<i>ormana hükmettiler</i>

8
00:01:02,647 --> 00:01:05,066
<i>ve bir imparatorluk kurdular.</i>

9
00:01:14,075 --> 00:01:15,868
<i>Ama rekabetler doğdu</i>

10
00:01:17,537 --> 00:01:19,956
<i>ve imparatorluk bölündü.</i>

11
00:01:23,960 --> 00:01:27,964
<i>Küçük ama güçlü bir grup erkek
kendi grubunu kurmak için ayrıldı.</i>

12
00:01:29,924 --> 00:01:30,925
<i>Ve böylece...</i>

13
00:01:32,885 --> 00:01:33,886
<i>...batılılar doğdu.</i>

14
00:01:35,847 --> 00:01:38,266
<i>Yıllarca birlikte yaşayan şempanzeler</i>

15
00:01:39,767 --> 00:01:41,269
<i>düşman oldu.</i>

16
00:01:49,777 --> 00:01:51,028
<i>Ve şimdi...</i>

17
00:01:53,030 --> 00:01:55,992
<i>...rekabetleri ölümcül bir hâle geldi.</i>

18
00:02:01,622 --> 00:02:04,709
ŞEMPANZE İMPARATORLUĞU

19
00:02:06,335 --> 00:02:12,550
ORTA NGOGO

20
00:02:26,606 --> 00:02:28,316
<i>Merkez şempanzeleri</i>

21
00:02:28,983 --> 00:02:30,818
<i>Pork Pie'ın cesedini bulalı</i>

22
00:02:31,861 --> 00:02:33,654
<i>birkaç gün oldu.</i>

23
00:02:40,119 --> 00:02:42,830
<i>Şempanzeler ölümü kavrıyor
veya yas tutuyor mu...</i>

24
00:02:45,333 --> 00:02:46,542
<i>...henüz bilinmiyor.</i>

25
00:02:51,172 --> 00:02:54,717
<i>Ama Pork Pie'ın ölümünün
etkili olduğu kesin.</i>

26
00:03:01,098 --> 00:03:02,642
<i>Merkez şempanzeleri için</i>

27
00:03:02,642 --> 00:03:05,603
<i>dünya daha tehlikeli bir hâle geldi.</i>

28
00:03:42,848 --> 00:03:45,476
<i>Christine'in bebeği dokuz aylık oldu.</i>

29
00:03:50,898 --> 00:03:52,108
<i>Bebek doğduğunda</i>

30
00:03:53,067 --> 00:03:55,903
<i>ablası Nadine ihmal edilmişti.</i>

31
00:03:59,573 --> 00:04:00,950
<i>Şimdi biraz daha büyüdü</i>

32
00:04:02,618 --> 00:04:04,870
<i>ve kişiliği gelişmeye başladı.</i>

33
00:04:06,914 --> 00:04:09,292
<i>Artık Nadine'in hayatına dâhil oldu.</i>

34
00:04:13,713 --> 00:04:15,089
<i>Sadece kardeş değiller.</i>

35
00:04:16,757 --> 00:04:18,134
<i>En yakın arkadaşlar.</i>

36
00:04:43,868 --> 00:04:46,203
<i>Beyaz yıldız elmasının meyve vermesi</i>

37
00:04:46,203 --> 00:04:49,415
<i>Ngogo'ya yiyecek açısından
en zengin dönemini yaşatır.</i>

38
00:04:50,458 --> 00:04:52,460
<i>Ve şempanzeleri bir araya getirir.</i>

39
00:05:19,487 --> 00:05:21,530
<i>Jackson hâlâ baskı altında.</i>

40
00:05:25,117 --> 00:05:27,203
<i>Abrams yerine döndü</i>

41
00:05:27,203 --> 00:05:29,121
<i>ama pes etmeyecek.</i>

42
00:05:32,666 --> 00:05:35,586
<i>Jackson kimin lider olduğunu
herkese hatırlatmalı.</i>

43
00:06:31,434 --> 00:06:34,061
<i>Jackson evde hükmetmeye odaklanmışken</i>

44
00:06:34,979 --> 00:06:38,357
<i>diğer şempanzeler
batı sınırında nöbet tutuyor.</i>

45
00:06:42,319 --> 00:06:44,155
<i>Yeni tehdide karşı tetikteler.</i>

46
00:06:59,670 --> 00:07:00,754
<i>Abrams burada.</i>

47
00:07:03,340 --> 00:07:05,384
<i>Diğer yetişkin erkekler de.</i>

48
00:07:27,490 --> 00:07:32,369
<i>Ama batılıların ne zaman saldıracağını
kimse bilmiyor.</i>

49
00:08:00,314 --> 00:08:02,316
<i>Alfa erkek olmak zor.</i>

50
00:08:04,610 --> 00:08:06,070
<i>Ama avantajları da var.</i>

51
00:08:08,656 --> 00:08:11,617
<i>Genellikle bir şempanzenin konumu
ne kadar yüksekse</i>

52
00:08:12,117 --> 00:08:14,370
<i>çiftleşme fırsatı da o kadar çok olur.</i>

53
00:08:18,874 --> 00:08:20,834
<i>Bartoli gibi yetişkin dişiler</i>

54
00:08:21,752 --> 00:08:25,089
<i>normalde beş ya da altı yılda bir
doğum yapar.</i>

55
00:09:08,716 --> 00:09:11,885
{\an8}<i>Bartoli'nin oğlu Herzog
artık altı yaşında.</i>

56
00:09:14,263 --> 00:09:16,223
<i>Ve Bartoli yeni bir çocuğa hazır.</i>

57
00:09:28,569 --> 00:09:30,863
<i>Jackson da son derece iyi bir aday.</i>

58
00:09:32,823 --> 00:09:34,366
<i>Ama dikkatli olmalı.</i>

59
00:09:38,078 --> 00:09:40,748
<i>Jackson büyük, güçlü</i>

60
00:09:40,748 --> 00:09:42,041
<i>ve öngörülemez.</i>

61
00:09:45,252 --> 00:09:48,213
<i>Kendini ve Herzog'u güvende tutmalı...</i>

62
00:09:51,342 --> 00:09:54,136
<i>...ve Jackson'ın sakin kalmasını sağlamalı.</i>

63
00:10:05,773 --> 00:10:08,025
<i>Herzog için kafa karıştırıcı bir konu.</i>

64
00:10:14,657 --> 00:10:15,908
<i>Ama genç bir şempanze</i>

65
00:10:15,908 --> 00:10:17,951
<i>ve annesine yakın durmak zorunda.</i>

66
00:10:25,334 --> 00:10:26,669
<i>Her ne yaparsa yapsın.</i>

67
00:10:56,615 --> 00:10:58,409
<i>Jackson harekete geçiyor.</i>

68
00:11:00,786 --> 00:11:02,079
<i>Bir dal sallayarak</i>

69
00:11:02,955 --> 00:11:05,582
<i>Bartoli'den onu takip etmesini istiyor.</i>

70
00:11:08,252 --> 00:11:09,211
<i>Çiftleşme vakti.</i>

71
00:11:32,109 --> 00:11:33,569
<i>Bartoli de hevesli gibi.</i>

72
00:11:59,136 --> 00:12:01,138
<i>Herzog onları ayırmaya çalışıyor.</i>

73
00:12:10,689 --> 00:12:11,690
<i>Ama çok geç.</i>

74
00:12:19,656 --> 00:12:21,074
<i>Jackson istediğini aldı.</i>

75
00:12:26,789 --> 00:12:28,040
<i>Bartoli de.</i>

76
00:12:33,003 --> 00:12:34,463
<i>Ama yorucu bir gün oldu.</i>

77
00:12:40,511 --> 00:12:43,764
<i>Dişi şempanzeler
birden fazla erkekle çiftleşir.</i>

78
00:12:43,764 --> 00:12:47,851
<i>O yüzden Bartoli'nin bebeğinin babası
Jackson olmayabilir.</i>

79
00:12:52,314 --> 00:12:53,941
<i>Gerçi olma şansı da yüksek.</i>

80
00:12:55,609 --> 00:12:57,027
<i>Çünkü daha önce de oldu.</i>

81
00:12:58,403 --> 00:13:00,155
<i>Jackson bilmiyor olsa da</i>

82
00:13:01,657 --> 00:13:03,700
<i>Herzog onun oğlu.</i>

83
00:13:34,481 --> 00:13:37,192
<i>Şempanzeler sadece yiyecek için avlanmaz.</i>

84
00:13:40,737 --> 00:13:43,615
<i>Hatta genelde tam tersi olur.</i>

85
00:13:46,660 --> 00:13:50,789
<i>Karınları tokken ve enerji doluyken
daha çok avlanırlar.</i>

86
00:13:54,293 --> 00:13:56,378
<i>Beyaz yıldız elması meyve verince</i>

87
00:13:57,212 --> 00:13:59,840
<i>avlanma aktivitesi zirve yapar.</i>

88
00:14:28,118 --> 00:14:30,704
<i>Şempanzeler kaynakları korumaz.</i>

89
00:14:35,667 --> 00:14:38,211
<i>Yediklerinin doğasını da düşünmezler.</i>

90
00:14:48,305 --> 00:14:49,806
<i>Bu kadar çok avdan sonra</i>

91
00:14:50,474 --> 00:14:53,226
<i>et paylaşımı son derece politiktir.</i>

92
00:15:03,236 --> 00:15:08,408
<i>Jackson bu büyük duikeri
müttefikleriyle paylaşarak</i>

93
00:15:09,076 --> 00:15:10,911
<i>konumunu güçlendirmek istiyor.</i>

94
00:15:34,142 --> 00:15:37,562
<i>Bugün başka bir üst düzey erkeği seçiyor.</i>

95
00:15:42,025 --> 00:15:43,026
<i>Peterson.</i>

96
00:15:52,369 --> 00:15:53,912
<i>Ama kimi dışladığı da</i>

97
00:15:53,912 --> 00:15:55,872
<i>bir o kadar önemli.</i>

98
00:16:29,281 --> 00:16:31,992
<i>Wilson gelecek vadeden genç bir erkek.</i>

99
00:16:36,913 --> 00:16:37,956
<i>Güçlü</i>

100
00:16:38,623 --> 00:16:39,624
<i>ve hırslı.</i>

101
00:16:42,252 --> 00:16:43,837
<i>Jackson onu dışlıyor.</i>

102
00:16:54,890 --> 00:16:56,475
<i>O da bunu kötü karşılıyor.</i>

103
00:17:16,787 --> 00:17:19,206
<i>Erkekler etin etrafında agresif olabilir,</i>

104
00:17:19,790 --> 00:17:22,667
<i>o yüzden dişiler dikkatli olmalı.</i>

105
00:17:36,389 --> 00:17:37,766
<i>Christine pay istiyor.</i>

106
00:17:43,605 --> 00:17:45,816
<i>Ve risk almaya hazır.</i>

107
00:18:05,460 --> 00:18:08,004
<i>Wilson dikkatle izliyor.</i>

108
00:18:31,945 --> 00:18:33,822
<i>Christine istediğini aldı.</i>

109
00:18:40,370 --> 00:18:41,955
<i>Ama elinde tutamayabilir.</i>

110
00:18:58,555 --> 00:19:00,515
<i>Wilson sinirini ondan çıkarıyor.</i>

111
00:19:26,875 --> 00:19:29,169
<i>Neyse ki bebek zarar görmedi.</i>

112
00:19:33,715 --> 00:19:37,510
<i>Ama Christine,
ailesini güvenli bir yere götürmeli.</i>

113
00:20:14,422 --> 00:20:16,341
<i>Burası ormanın sessiz bir kısmı,</i>

114
00:20:17,384 --> 00:20:18,969
<i>grubun çoğundan uzakta.</i>

115
00:20:25,892 --> 00:20:27,811
<i>Ama Christine yalnız değil.</i>

116
00:21:19,237 --> 00:21:22,073
<i>Gus, Wilson gibi bir şempanzeyi
alt edemez.</i>

117
00:21:23,450 --> 00:21:25,785
<i>Ama en azından Christine ve ailesini...</i>

118
00:21:30,957 --> 00:21:32,876
<i>...biraz rahatlatabilir.</i>

119
00:22:13,875 --> 00:22:16,711
<i>Abrams'ın Jackson'a meydan okuması durdu.</i>

120
00:22:20,632 --> 00:22:24,094
{\an8}<i>Jackson'ın arkasında
güçlü müttefikler var.</i>

121
00:22:44,656 --> 00:22:47,033
<i>Ve Abrams destekten yoksun.</i>

122
00:22:53,123 --> 00:22:55,542
{\an8}<i>Ama şimdi Jackson'a kin besleyen</i>

123
00:22:56,918 --> 00:22:58,545
{\an8}<i>genç bir şempanze daha var.</i>

124
00:23:24,821 --> 00:23:27,907
<i>Güçlü bir ittifak doğuyor olabilir.</i>

125
00:23:48,303 --> 00:23:51,306
<i>Şimdilik Abrams ve Wilson</i>

126
00:23:51,973 --> 00:23:55,393
<i>bir grup erkekle birlikte
batıya devriyeye gidiyor.</i>

127
00:24:13,495 --> 00:24:14,954
<i>Jackson onlarla değil.</i>

128
00:24:22,712 --> 00:24:25,131
<i>Kendi bölgesinde çok güçlü olsa da</i>

129
00:24:26,674 --> 00:24:28,885
<i>Jackson batıdan korkuyor.</i>

130
00:24:36,434 --> 00:24:37,644
<i>Batıda büyüdü</i>

131
00:24:38,645 --> 00:24:41,147
<i>ve uzun yıllar batılılarla müttefik oldu.</i>

132
00:24:45,151 --> 00:24:46,486
<i>Ama grup bölündüğünde,</i>

133
00:24:47,529 --> 00:24:48,821
<i>onlardan ayrıldı</i>

134
00:24:48,821 --> 00:24:52,242
<i>ve daha büyük olan merkez grubun
alfası hâline geldi.</i>

135
00:24:57,872 --> 00:24:59,207
<i>Çatışma başladığında</i>

136
00:25:00,083 --> 00:25:02,835
<i>Jackson batılı erkeklerin hedefi oldu.</i>

137
00:25:09,717 --> 00:25:11,010
<i>Canını zor kurtardı.</i>

138
00:25:12,971 --> 00:25:14,806
<i>Ama o yaraları hâlâ taşıyor.</i>

139
00:25:21,688 --> 00:25:25,441
<i>Batılılar merkezdeki erkeklerin
hepsi için tehdittir.</i>

140
00:25:26,317 --> 00:25:29,195
<i>Ama Jackson'a karşı
büyük bir kin besliyorlar.</i>

141
00:25:31,698 --> 00:25:33,825
<i>Batılılardan bugün bile korkuyor.</i>

142
00:25:39,581 --> 00:25:45,461
BATI SINIR BÖLGESİ

143
00:25:47,130 --> 00:25:49,924
<i>Sınır bölgeleri
beyaz yıldız elmasıyla dolu.</i>

144
00:26:00,852 --> 00:26:04,355
<i>Batılılar beslenmek için
burada giderek daha çok oyalanıyor.</i>

145
00:26:10,570 --> 00:26:12,447
<i>Pork Pie'ı öldürdükten sonra</i>

146
00:26:12,447 --> 00:26:13,948
<i>öz güvenleri arttı.</i>

147
00:26:28,046 --> 00:26:31,090
<i>Gruptaki bazı şempanzeler
bu kadarla kalmayacak.</i>

148
00:26:50,401 --> 00:26:53,946
<i>Rollins ve Damien
hep daha fazla bölge istiyor.</i>

149
00:27:10,880 --> 00:27:12,674
<i>Batılı erkekler güçleniyor.</i>

150
00:27:26,145 --> 00:27:28,106
<i>Sürekli güç gösterisi yapıyorlar.</i>

151
00:27:45,289 --> 00:27:47,625
<i>Batılılar saldırıya hazırlanıyor.</i>

152
00:28:11,190 --> 00:28:13,568
<i>Ve Richmond bu işin tam ortasında.</i>

153
00:28:39,135 --> 00:28:40,678
<i>Artık alfa olmasa da</i>

154
00:28:41,220 --> 00:28:43,055
<i>hâlâ korkulacak bir şempanze.</i>

155
00:29:00,615 --> 00:29:02,200
<i>Bergl tamamen iyileşti.</i>

156
00:29:11,250 --> 00:29:12,919
<i>Tek iyi haber bu değil.</i>

157
00:29:46,244 --> 00:29:48,454
<i>Kendisine iyi örnek olan Garrison'la</i>

158
00:29:49,789 --> 00:29:51,499
<i>düzenli tımar ilişkisi kurdu.</i>

159
00:30:05,263 --> 00:30:08,349
<i>Batılı devriye liderleriyle
bağ kurmaya bile başladı.</i>

160
00:30:28,870 --> 00:30:30,746
<i>Güreş iyi bir güç testidir.</i>

161
00:30:43,968 --> 00:30:47,680
<i>Rollins ve Damien da bu sayede
Bergl'ın gücünü görüyor.</i>

162
00:31:16,375 --> 00:31:18,753
<i>Batılıların her şempanzeye ihtiyacı var.</i>

163
00:31:24,759 --> 00:31:27,094
<i>Bu bölgeyi ele geçirmek için</i>

164
00:31:27,094 --> 00:31:30,264
<i>merkez şempanzeleriyle
kendi bölgelerinde yüzleşip</i>

165
00:31:31,933 --> 00:31:33,267
<i>onları püskürtmeliler.</i>

166
00:31:37,563 --> 00:31:39,899
<i>Bunun için de kalabalık olmalılar.</i>

167
00:31:43,569 --> 00:31:45,321
<i>O yüzden dişiler ve erkekler</i>

168
00:31:46,280 --> 00:31:48,824
<i>birlikte hareket ediyor.</i>

169
00:32:51,220 --> 00:32:54,223
{\an8}<i>Bartoli ve Herzog sınır bölgesine yakın,</i>

170
00:32:55,182 --> 00:32:59,186
{\an8}<i>Jackson ve merkez erkeklerinden uzakta
rahatlamaya çalışıyor.</i>

171
00:33:02,064 --> 00:33:03,315
<i>Buna ihtiyaçları var.</i>

172
00:33:08,654 --> 00:33:10,573
<i>Ama neyin yaklaştığını bilmiyor.</i>

173
00:33:33,763 --> 00:33:36,724
<i>Yakalanırlarsa Herzog öldürülebilir.</i>

174
00:34:42,915 --> 00:34:45,709
<i>Batılı bir erkek,
Bartoli'yi kanopiye kovalıyor.</i>

175
00:34:55,177 --> 00:34:56,846
<i>Herzog'la yolları ayrıldı.</i>

176
00:35:14,071 --> 00:35:16,615
<i>Ama Herzog annesini bırakmıyor.</i>

177
00:35:21,829 --> 00:35:23,205
<i>Onu korumaya çalışacak.</i>

178
00:35:31,714 --> 00:35:33,549
<i>Saldırganların dikkatini çekti.</i>

179
00:35:40,556 --> 00:35:43,434
<i>Ama şimdi ikisi de kanopide mahsur...</i>

180
00:35:48,022 --> 00:35:50,941
<i>...ve batılı erkeklerin insafına kaldı.</i>

181
00:36:26,101 --> 00:36:28,020
<i>Ama batılılar saldırmıyor.</i>

182
00:36:39,990 --> 00:36:41,242
<i>Yola devam ediyorlar.</i>

183
00:37:13,857 --> 00:37:16,777
<i>Batılıların istediği,
yalnız kalan bir aile değil.</i>

184
00:37:47,891 --> 00:37:49,852
<i>Bartoli ve Herzog</i>

185
00:37:50,477 --> 00:37:51,770
<i>birlikte kaçıyor.</i>

186
00:38:06,368 --> 00:38:09,246
<i>Batılılar merkez bölgesinde ilerliyor.</i>

187
00:38:20,174 --> 00:38:23,552
<i>Ve bazı şempanzeler
tereddüt etmeye başlıyor.</i>

188
00:38:30,851 --> 00:38:33,312
<i>Carson için risk çok büyük.</i>

189
00:38:37,858 --> 00:38:40,235
<i>EO'nun güvenliğine öncelik vermeli.</i>

190
00:38:48,911 --> 00:38:51,830
<i>Birçok dişi ile genç şempanzeler</i>

191
00:38:52,706 --> 00:38:54,708
<i>gerçek bir savaş tehdidinde kaçar.</i>

192
00:38:57,503 --> 00:38:58,504
<i>Joya da</i>

193
00:38:59,380 --> 00:39:01,215
<i>Carson'ı takip etmeyi seçiyor.</i>

194
00:39:12,393 --> 00:39:15,729
<i>Bergl gibi bir şempanze de geri çekilmeli.</i>

195
00:39:17,147 --> 00:39:19,441
<i>Çok genç ve çok küçük.</i>

196
00:39:29,868 --> 00:39:31,078
<i>Ama Bergl kalıyor.</i>

197
00:39:38,085 --> 00:39:39,545
<i>Kendine güveni arttı.</i>

198
00:39:42,297 --> 00:39:45,509
<i>Çatışma onun kanında var.</i>

199
00:39:57,271 --> 00:39:58,897
<i>İkisi de bilmiyor</i>...

200
00:40:05,737 --> 00:40:07,156
<i>...ama o, Rollins'in oğlu.</i>

201
00:40:17,875 --> 00:40:21,503
<i>Batılı erkekler
merkez bölgesinin derinliklerinde.</i>

202
00:40:31,054 --> 00:40:33,682
<i>Düşmanın yakında olduğunu hissediyorlar.</i>

203
00:41:11,512 --> 00:41:14,640
<i>Merkez şempanzeleri
daha önce gafil avlanmıştı.</i>

204
00:41:27,444 --> 00:41:28,654
<i>Ama bu sefer farklı.</i>

205
00:41:31,865 --> 00:41:33,867
{\an8}<i>Bu sefer hazırlar.</i>

206
00:42:19,621 --> 00:42:22,958
<i>İki büyük grup karşı karşıya geldiğinde</i>

207
00:42:24,126 --> 00:42:27,337
<i>sonuç hiçbir zaman tahmin edilemez.</i>

208
00:42:58,035 --> 00:42:59,328
<i>Batılılar saldırıyor.</i>

209
00:43:07,002 --> 00:43:09,504
<i>Ve merkezdekiler onlarla yüz yüze geliyor.</i>

210
00:43:28,440 --> 00:43:30,108
<i>Bergl savaşın tam ortasında.</i>

211
00:43:42,329 --> 00:43:44,539
<i>Batılılar merkezdekileri püskürtüyor.</i>

212
00:44:23,787 --> 00:44:26,832
<i>Ama bazı şempanzeler
hâlâ savaşa katılmadı.</i>

213
00:44:52,232 --> 00:44:54,609
<i>Merkezdekiler karşı koyacaksa</i>

214
00:44:54,609 --> 00:44:57,738
<i>alfalarının arkasında
saldırıya geçmeliler.</i>

215
00:45:16,673 --> 00:45:19,217
<i>Jackson eski rakipleriyle karşı karşıya.</i>

216
00:45:20,135 --> 00:45:22,888
<i>Yıllar önce
onu öldürmeye çalışan şempanzeler.</i>

217
00:45:48,914 --> 00:45:50,457
<i>Jackson korku göstermiyor.</i>

218
00:45:56,755 --> 00:45:59,049
<i>Grubu da arkasından geliyor.</i>

219
00:46:59,150 --> 00:47:01,653
<i>Batılılar püskürtüldü.</i>

220
00:47:02,821 --> 00:47:03,905
<i>Geri çekiliyorlar.</i>

221
00:47:42,777 --> 00:47:45,155
<i>Merkez şempanzeleri rakiplerine direndi.</i>

222
00:47:49,451 --> 00:47:51,244
<i>Ama Jackson savaşta yaralandı.</i>

223
00:48:10,597 --> 00:48:12,015
<i>Bölgesini savundu.</i>

224
00:48:15,769 --> 00:48:16,978
<i>Ama ne pahasına?</i>

225
00:48:55,350 --> 00:48:58,436
Alt yazı çevirmeni: Can Rendeci