1
00:00:18,436 --> 00:00:21,105
Mówi się nam, że mamy zdrowo jeść,
2
00:00:21,105 --> 00:00:24,901
kupować świeże, nieprzetworzone produkty,
3
00:00:24,901 --> 00:00:27,236
ale wiele osób nie zdaje sobie sprawy,
4
00:00:27,236 --> 00:00:31,657
że to też może wiązać się
z wysokim ryzykiem.
5
00:00:31,657 --> 00:00:34,994
BILL MARLER, PRAWNIK SPECJALIZUJĄCY SIĘ
W BEZPIECZEŃSTWIE ŻYWNOŚCI,
6
00:00:34,994 --> 00:00:37,872
OD 30 LAT REPREZENTUJE
OFIARY BRANŻY SPOŻYWCZEJ.
7
00:00:37,872 --> 00:00:39,665
Gdy się tu rozejrzę,
8
00:00:39,665 --> 00:00:43,795
widzę kilkanaście różnych produktów,
9
00:00:43,795 --> 00:00:47,340
które były skażone
i których producentów pozwałem.
10
00:00:47,632 --> 00:00:51,511
CO ROKU W USA NA CHOROBY
PRZENOSZONE DROGĄ POKARMOWĄ
11
00:00:51,511 --> 00:00:53,554
CHORUJE 48 MILIONÓW OSÓB.
12
00:00:53,554 --> 00:00:57,225
Prowadziłem wiele spraw
dotyczących sałaty rzymskiej.
13
00:00:57,225 --> 00:01:00,228
Krojone owoce, niezliczone epidemie.
14
00:01:00,228 --> 00:01:01,479
Krojona kantalupa.
15
00:01:01,479 --> 00:01:02,563
Truskawki.
16
00:01:02,563 --> 00:01:03,689
Jabłka w karmelu.
17
00:01:03,689 --> 00:01:06,317
Pomidory. Cebula. Masa ciasteczkowa.
18
00:01:06,317 --> 00:01:08,111
Mleko dla niemowląt Similac.
19
00:01:08,111 --> 00:01:09,403
Płatki Lucky Charms.
20
00:01:09,403 --> 00:01:13,282
Kurczaki. Wszystkie te produkty
są prawdopodobnie skażone.
21
00:01:13,658 --> 00:01:18,037
AGENCJA RZĄDOWA CDC
BADA DO 36 EPIDEMII TYGODNIOWO.
22
00:01:18,037 --> 00:01:22,041
Wydaje się, że nic nie jest bezpieczne
i nie ma co jeść.
23
00:01:22,041 --> 00:01:26,504
Branża spożywcza
wysyła nam sprzeczne sygnały.
24
00:01:26,504 --> 00:01:29,257
Producenci chcą,
byśmy kupowali ich produkty,
25
00:01:29,257 --> 00:01:35,138
ale nie chcą odpowiadać za to,
co produkują. Póki się nie zjawię.
26
00:01:43,396 --> 00:01:47,775
Mamy najbezpieczniejszą żywność
na świecie.
27
00:01:47,775 --> 00:01:50,111
Najbezpieczniejsza żywność na świecie.
28
00:01:50,111 --> 00:01:54,157
Pamiętajmy, że mamy w USA
najbezpieczniejszą żywność na świecie.
29
00:01:54,157 --> 00:01:57,368
Agencja ds. Żywności i Leków
bada przypadki zapalenia wątroby,
30
00:01:57,368 --> 00:01:59,745
które mogą mieć związek z truskawkami.
31
00:01:59,745 --> 00:02:01,873
Epidemia salmonelli w USA.
32
00:02:01,873 --> 00:02:05,710
Eksperci twierdzą, że ma związek
z masłem orzechowym.
33
00:02:05,710 --> 00:02:08,421
Produkt wycofano
po śmierci dwóch noworodków
34
00:02:08,421 --> 00:02:11,841
i kilku przypadkach poważnych zachorowań.
35
00:02:11,841 --> 00:02:15,344
Szesnaście osób zatruło się
masą ciasteczkową.
36
00:02:15,344 --> 00:02:17,889
Jedna z nich ma niewydolność nerek.
37
00:02:17,889 --> 00:02:21,309
Mówimy, że mamy
najbezpieczniejszą żywność na świecie.
38
00:02:21,309 --> 00:02:22,560
Wierzę w to.
39
00:02:22,560 --> 00:02:26,480
Konsumenci trafiali do szpitala
z powodu niewydolności wątroby,
40
00:02:26,480 --> 00:02:29,483
a nawet musieli mieć usunięty
woreczek żółciowy.
41
00:02:29,483 --> 00:02:34,363
Jedna czwarta mięsa z kurczaka
jest skażona salmonellą.
42
00:02:34,363 --> 00:02:38,492
CDC podaje, że źródłem epidemii E. coli
jest sałata rzymska.
43
00:02:38,492 --> 00:02:41,954
Mamy najbezpieczniejszą żywność
na świecie.
44
00:02:41,954 --> 00:02:44,081
{\an8}Melony z farmy w Kolorado
45
00:02:44,081 --> 00:02:46,876
{\an8}są skażone listerią.
46
00:02:46,876 --> 00:02:49,754
Co cztery minuty ktoś trafia do szpitala
47
00:02:49,754 --> 00:02:51,672
z zatruciem pokarmowym.
48
00:02:51,672 --> 00:02:54,759
Musimy mieć
najbezpieczniejszą żywność na świecie.
49
00:02:54,759 --> 00:02:56,135
Najbezpieczniejsza.
50
00:02:56,135 --> 00:02:57,762
Bezpieczna żywność.
51
00:02:57,762 --> 00:02:58,888
Bezpieczna.
52
00:02:58,888 --> 00:03:00,640
Najbezpieczniejsza żywność.
53
00:03:00,640 --> 00:03:04,894
Mamy najlepszą
i najbezpieczniejszą żywność na świecie.
54
00:03:04,894 --> 00:03:06,729
Niech tak już zostanie.
55
00:03:07,647 --> 00:03:12,693
TRUCIZNA NA TALERZU
56
00:03:16,113 --> 00:03:18,991
{\an8}Wiadomości na żywo o godzinie 11.
57
00:03:18,991 --> 00:03:21,953
{\an8}Ostrzeżenie od naszych władz sanitarnych.
58
00:03:21,953 --> 00:03:26,374
{\an8}Mamy uważać na groźną chorobę,
która pojawiła się w naszym regionie.
59
00:03:26,374 --> 00:03:27,667
Czterdzieści pięć...
60
00:03:27,667 --> 00:03:30,711
Pamiętam, jakby to było wczoraj.
61
00:03:37,426 --> 00:03:41,847
W stanie Waszyngton wybuchła
epidemia pałeczki okrężnicy, E. coli,
62
00:03:41,847 --> 00:03:44,016
o nieznanym pochodzeniu.
63
00:03:47,561 --> 00:03:49,397
Dowiedziałem się o problemie,
64
00:03:49,397 --> 00:03:55,361
{\an8}gdy zadzwonił do mnie pediatra,
specjalista chorób zakaźnych.
65
00:03:55,361 --> 00:03:59,240
{\an8}„Mam tu 11 pacjentów,
66
00:03:59,240 --> 00:04:03,869
{\an8}którzy zgłosili się
w ostatnich 30 godzinach z E. coli O157.
67
00:04:03,869 --> 00:04:06,664
Nigdy czegoś takiego nie widziałem”.
68
00:04:06,664 --> 00:04:09,458
To było dla mnie czerwone światło.
69
00:04:09,458 --> 00:04:12,253
Wiedziałem, że dzieje się coś złego.
70
00:04:12,253 --> 00:04:15,756
Potwierdzono siedem nowych przypadków
zatrucia E. coli...
71
00:04:15,756 --> 00:04:17,967
Pacjenci pozostają w szpitalu.
72
00:04:17,967 --> 00:04:21,012
W zachodnim Waszyngtonie
hospitalizowano 21 dzieci.
73
00:04:21,012 --> 00:04:24,390
Niektórzy eksperci twierdzą,
że będzie gorzej.
74
00:04:24,390 --> 00:04:25,474
Nie wiedzieliśmy,
75
00:04:25,474 --> 00:04:29,979
że to będzie największa epidemia
związana z żywnością w USA.
76
00:04:29,979 --> 00:04:31,897
PRODUKT MOŻE ZAWIERAĆ E. COLI
77
00:04:35,318 --> 00:04:37,278
Zakończyłem aktywną służbę.
78
00:04:37,278 --> 00:04:39,613
Byłem inżynierem jądrowym w marynarce.
79
00:04:40,906 --> 00:04:42,283
Miałem żonę.
80
00:04:42,283 --> 00:04:46,329
Starszy syn miał dziewięć lat,
a młodszy 16 miesięcy.
81
00:04:48,039 --> 00:04:52,460
{\an8}Pojawiły się wieści o epidemii
pałeczki okrężnicy, E. coli.
82
00:04:53,127 --> 00:04:55,755
{\an8}To nic nie znaczyło.
Nie słyszałem o E. coli.
83
00:04:55,755 --> 00:04:57,298
Co niby mogło się stać?
84
00:04:57,298 --> 00:04:59,925
Zatrucie E. coli to dość nowa choroba.
85
00:04:59,925 --> 00:05:04,555
{\an8}Nie do końca wiadomo,
czemu niektórzy tak ciężko ją przechodzą.
86
00:05:04,555 --> 00:05:07,933
Panie Kobayashi, może nam pan powiedzieć...
87
00:05:07,933 --> 00:05:12,730
{\an8}Ważnym elementem było wyjaśnienie,
czym jest E. coli O157.
88
00:05:12,730 --> 00:05:17,777
Przez kilka tygodni czułem się
jak Tony Fauci.
89
00:05:18,611 --> 00:05:24,033
Przeciętny okres inkubacji
trwa od trzech do czterech dni.
90
00:05:24,033 --> 00:05:29,455
{\an8}Problem w tym, że może minąć
nawet dziewięć dni, zanim się zachoruje.
91
00:05:29,455 --> 00:05:34,043
Podstawą profilaktyki tego typu chorób
92
00:05:34,043 --> 00:05:36,921
jest dokładne mycie rąk...
93
00:05:36,921 --> 00:05:40,925
E. coli to nazwa
ogólnej kategorii bakterii.
94
00:05:40,925 --> 00:05:46,138
Bakterie te występują w sposób naturalny
w jelitach człowieka.
95
00:05:47,014 --> 00:05:50,351
Istnieje wiele rodzajów bakterii E. coli.
96
00:05:50,351 --> 00:05:52,353
Większość jest nieszkodliwa.
97
00:05:53,396 --> 00:05:56,732
{\an8}Ale niektóre z nich,
takie jak E. coli O157,
98
00:05:56,732 --> 00:05:58,526
{\an8}mogą wywołać ciężką chorobę.
99
00:06:00,528 --> 00:06:02,238
W ciągu kilku dni
100
00:06:02,238 --> 00:06:07,743
{\an8}stało się jasne, że epidemia ma związek
z hamburgerami z sieci Jack in the Box.
101
00:06:07,743 --> 00:06:11,414
Ponad 150 osób zachorowało
po zjedzeniu skażonego hamburgera
102
00:06:11,414 --> 00:06:14,417
w restauracjach sieci
w Idaho i stanie Waszyngton.
103
00:06:14,417 --> 00:06:15,960
Jedno dziecko zmarło.
104
00:06:17,253 --> 00:06:20,172
{\an8}Największy problem z E. coli O157
polega na tym,
105
00:06:20,172 --> 00:06:22,299
{\an8}że produkuje toksynę Shiga.
106
00:06:23,467 --> 00:06:27,138
Bakteria dostaje się do jelit
i zaczyna wydzielać tę toksynę.
107
00:06:27,138 --> 00:06:31,517
Toksyna dostaje się do krwiobiegu
i zabija komórki krwi.
108
00:06:31,517 --> 00:06:35,312
Potem te rozbite krwinki
powodują niewydolność organów,
109
00:06:35,312 --> 00:06:36,897
nerki przestają działać.
110
00:06:38,023 --> 00:06:40,234
Tak umierają dzieci.
111
00:06:41,402 --> 00:06:45,030
W naszym stanie odnotowano 312 przypadków.
112
00:06:45,030 --> 00:06:46,782
Dziś umarło kolejne dziecko.
113
00:06:46,782 --> 00:06:47,950
ŚMIERĆ DZIEWCZYNKI
114
00:06:47,950 --> 00:06:51,078
Gdy doszło do procesu Jack in the Box,
115
00:06:51,078 --> 00:06:54,874
{\an8}byłem cztery lata po studiach prawniczych.
116
00:06:54,874 --> 00:06:56,792
{\an8}Miałem 34 lata.
117
00:06:57,710 --> 00:07:02,173
Zadzwonił do mnie były klient.
118
00:07:02,173 --> 00:07:06,469
Córka jego znajomych,
Brianne Kinder, trafiła do szpitala.
119
00:07:08,220 --> 00:07:10,306
Poprosił, żebym się z nimi spotkał.
120
00:07:10,306 --> 00:07:14,477
Dziewczyna była w szpitalu
od pięciu miesięcy.
121
00:07:14,477 --> 00:07:17,354
Była podłączona do tylu urządzeń,
122
00:07:17,354 --> 00:07:20,774
miała wszędzie przewody i rurki.
123
00:07:21,317 --> 00:07:25,154
Wyszedłem z pokoju i rozpłakałem się.
124
00:07:25,154 --> 00:07:28,365
To było naprawdę trudne przeżycie.
125
00:07:28,365 --> 00:07:32,870
Ciężko mi myśleć nawet dziś
o Brianne w tym stanie.
126
00:07:32,870 --> 00:07:35,831
Była taka bezbronna.
127
00:07:35,831 --> 00:07:38,167
A zjadła tylko głupiego hamburgera.
128
00:07:40,711 --> 00:07:45,090
Zarząd Jack in the Box
zlecił przeprowadzenie pełnego śledztwa
129
00:07:45,090 --> 00:07:46,717
w tej tragicznej sprawie.
130
00:07:47,218 --> 00:07:49,553
Śledczy i wydział zdrowia ustalili,
131
00:07:50,471 --> 00:07:55,267
że moje dziecko
zaraziło się od innego w żłobku.
132
00:07:57,144 --> 00:08:00,439
{\an8}W szpitalu dziecięcym przebywa 18 dzieci.
133
00:08:00,439 --> 00:08:04,652
{\an8}Czworo pałeczką okrężnicy
zaraziło się od innych dzieci.
134
00:08:04,652 --> 00:08:06,237
{\an8}To wtórna infekcja.
135
00:08:06,237 --> 00:08:08,239
WRACAJ DO ZDROWIA, RILEY
136
00:08:09,281 --> 00:08:11,992
Nagle pojawiło się dwóch nowych lekarzy.
137
00:08:12,493 --> 00:08:17,414
Powiedzieli, że rozwinął się u niego
zespół hemolityczno-mocznicowy.
138
00:08:18,332 --> 00:08:22,294
To znaczyło,
że jego stan pogorszył się tak,
139
00:08:22,294 --> 00:08:26,799
że bakteria E. coli zjadała go od środka.
140
00:08:26,799 --> 00:08:29,552
Zawodził jeden organ po drugim.
141
00:08:30,761 --> 00:08:35,432
Pamiętam, jak zbierałem wycinki z gazet
i myślałem, że kiedyś będę mógł
142
00:08:36,642 --> 00:08:38,686
powiedzieć mojemu synowi, jaki...
143
00:08:40,646 --> 00:08:41,981
był odważny
144
00:08:42,940 --> 00:08:45,776
i jaki byłem z niego dumny.
145
00:08:48,279 --> 00:08:51,156
{\an8}Chciałbym przedstawić
Vicki i Darina Detwilerów,
146
00:08:51,156 --> 00:08:54,618
{\an8}których 16-miesięczny syn
jest w stanie krytycznym
147
00:08:54,618 --> 00:08:56,579
{\an8}w szpitalu Mary Bridge w Tacoma.
148
00:08:56,579 --> 00:08:58,414
{\an8}Chcę zapytać,
149
00:08:58,414 --> 00:09:01,417
{\an8}co pan zrobi z problemem skażonego mięsa.
150
00:09:01,417 --> 00:09:06,046
{\an8}Po pierwsze, musimy zażądać,
by producenci fast foodów
151
00:09:06,046 --> 00:09:09,883
{\an8}przestrzegali przepisów
dotyczących przygotowywania żywności...
152
00:09:09,883 --> 00:09:12,720
{\an8}Według amerykańskich przepisów
153
00:09:12,720 --> 00:09:19,059
{\an8}hamburgery powinny osiągnąć
temperaturę wewnętrzną co najmniej 60°C.
154
00:09:19,059 --> 00:09:20,603
USA: 60°C
WASZYNGTON: 68°C
155
00:09:20,603 --> 00:09:22,229
W stanie Waszyngton
156
00:09:22,229 --> 00:09:28,110
podwyższyliśmy tę temperaturę
do 68 stopni, bo zauważyliśmy,
157
00:09:28,110 --> 00:09:33,991
że wiele osób z O157
zjadło niedosmażone hamburgery.
158
00:09:35,409 --> 00:09:37,703
Tej historii poświęcono wiele uwagi,
159
00:09:37,703 --> 00:09:40,289
{\an8}ale nie wszystko jest jasne.
160
00:09:40,873 --> 00:09:44,251
{\an8}Problem spowodowała
niedosmażona czy skażona wołowina?
161
00:09:44,251 --> 00:09:49,673
{\an8}Myślę, że brak jasności wynika
z oświadczeń wydanych przez branżę,
162
00:09:49,673 --> 00:09:54,053
{\an8}która próbuje uniknąć odpowiedzialności.
Odpowiedź brzmi: jedno i drugie.
163
00:09:54,053 --> 00:09:57,765
{\an8}Firma nie przestrzegała procedur
164
00:09:57,765 --> 00:10:00,976
{\an8}wymaganych przez stan Waszyngton,
165
00:10:00,976 --> 00:10:03,270
o których rzekomo nie wiedziała.
166
00:10:04,104 --> 00:10:05,689
Czy z perspektywy czasu
167
00:10:05,689 --> 00:10:10,027
przyzna pan, że firma Jack in the Box
ignorowała pewne przepisy?
168
00:10:10,694 --> 00:10:12,613
{\an8}Absolutnie nie.
169
00:10:12,613 --> 00:10:16,325
{\an8}Nigdy nie zignorowalibyśmy przepisów.
170
00:10:17,242 --> 00:10:20,663
Dlaczego firma miałaby ignorować przepisy?
171
00:10:24,833 --> 00:10:29,755
Zasypali mnie milionem stron dokumentów.
172
00:10:31,090 --> 00:10:35,844
Jestem pewien, że myśleli,
że ich nie przejrzę,
173
00:10:35,844 --> 00:10:39,056
ale zaczęliśmy znajdować w nich
bardzo ciekawe rzeczy.
174
00:10:39,973 --> 00:10:42,434
Pracownik Jack in the Box
175
00:10:42,434 --> 00:10:46,522
wysłał do centrali wiadomość
w ramach procedury skarg i wniosków:
176
00:10:46,522 --> 00:10:51,110
„Hej, nasze hamburgery są niedosmażone,
a klienci się skarżą”.
177
00:10:51,610 --> 00:10:55,239
Wszystko było udokumentowane.
178
00:10:55,864 --> 00:10:59,326
Nie tylko otrzymali nowe wytyczne
179
00:10:59,326 --> 00:11:02,037
ze stanu Waszyngton
dotyczące czasu smażenia,
180
00:11:02,830 --> 00:11:05,582
ale też je dobrze przemyśleli
181
00:11:05,582 --> 00:11:08,836
i postanowili je zignorować.
182
00:11:08,836 --> 00:11:11,130
ROBIĄ SIĘ ZBYT TWARDE
183
00:11:13,882 --> 00:11:15,300
Kiedy to zobaczyłem,
184
00:11:16,885 --> 00:11:21,807
zadzwoniłem do prawnika Jack in the Box
i powiedziałem, że już po nich.
185
00:11:21,807 --> 00:11:25,894
Firma Jack in the Box przyznaje,
że zgubiła stanowe wytyczne,
186
00:11:25,894 --> 00:11:29,940
które mówią, że hamburgery
muszą osiągnąć temperaturę 68 stopni.
187
00:11:29,940 --> 00:11:32,526
Firma twierdzi, że wytyczne znalazły się...
188
00:11:32,526 --> 00:11:36,071
Jako rodzic
starasz się chronić swoje dzieci.
189
00:11:36,071 --> 00:11:40,576
Potem pojawia się
coś niewidzialnego, o czym nie wiesz,
190
00:11:40,576 --> 00:11:42,578
o czym nigdy nie słyszałeś.
191
00:11:45,289 --> 00:11:46,915
To jest druzgocące.
192
00:11:48,292 --> 00:11:53,630
Lekarz powiedział:
„Poprosicie o drugą i trzecią opinię,
193
00:11:53,630 --> 00:11:56,759
ale nie ma żadnych szans na wyzdrowienie.
194
00:11:57,468 --> 00:12:01,221
Narządy są ciężko uszkodzone
195
00:12:01,221 --> 00:12:05,225
i nie dostarczamy mu
wystarczającej ilości tlenu.
196
00:12:05,225 --> 00:12:08,604
Z takimi uszkodzeniami mózgu
197
00:12:08,604 --> 00:12:11,148
podtrzymywanie go przy życiu
198
00:12:12,608 --> 00:12:15,652
byłoby okrucieństwem.
199
00:12:17,279 --> 00:12:19,865
To już nic nie da”.
200
00:12:21,366 --> 00:12:25,454
{\an8}Poprosiłam, żeby go odłączyli,
żebym mogła go przytulić.
201
00:12:25,454 --> 00:12:26,455
{\an8}MATKA
202
00:12:26,455 --> 00:12:30,626
{\an8}Musiałam poprosić dr. Crane’a,
żeby podszedł i sprawdził,
203
00:12:30,626 --> 00:12:34,004
{\an8}bo ciągle myślałam,
że jeśli go mocno przytulę,
204
00:12:34,004 --> 00:12:37,716
{\an8}to jego serce będzie biło dalej
i dalej będzie oddychał.
205
00:12:43,138 --> 00:12:45,140
Czworo dzieci zmarło.
206
00:12:45,140 --> 00:12:46,934
Wyobrażacie to sobie?
207
00:12:46,934 --> 00:12:50,687
Zmarły przez hamburgera z Jack in the Box.
208
00:12:51,355 --> 00:12:56,068
Jeśli jest się rodzicem
jednego z tych dzieci, to nie do pojęcia.
209
00:12:56,068 --> 00:13:02,157
A trzeba powiedzieć, że śmierć w wyniku
zatrucia E. coli O157 jest okropna.
210
00:13:02,157 --> 00:13:03,909
To nie jest miła śmierć.
211
00:13:08,455 --> 00:13:12,543
Prawnicy Jack in the Box
spotkali się z nami i zaproponowali ugodę.
212
00:13:12,543 --> 00:13:16,088
Obejmowała nakaz milczenia
na temat sprawy.
213
00:13:16,088 --> 00:13:17,798
{\an8}Podjąłem wcześniej decyzję,
214
00:13:17,798 --> 00:13:20,634
{\an8}że za żadne skarby świata nie będę milczeć
215
00:13:20,634 --> 00:13:23,220
{\an8}na temat przyczyny śmierci mojego syna.
216
00:13:23,220 --> 00:13:27,724
Musiałem coś zrobić, nawet jeśli
to miało się wiązać ze zmianą zawodu.
217
00:13:27,724 --> 00:13:30,269
Jestem profesorem i prodziekanem
218
00:13:30,269 --> 00:13:33,897
Katedry Regulacji Prawnych Żywności.
219
00:13:33,897 --> 00:13:37,025
Uczę o bezpieczeństwie
i polityce żywnościowej.
220
00:13:37,025 --> 00:13:38,443
Jestem wykładowcą.
221
00:13:38,443 --> 00:13:44,324
Musiałem zrobić coś, by inni ludzie
nie znaleźli się w takiej sytuacji.
222
00:13:45,534 --> 00:13:49,496
{\an8}Dziś mówimy o najwyższym odszkodowaniu
z tytułu szkód osobowych.
223
00:13:49,496 --> 00:13:52,040
Firma matka sieci Jack in the Box
224
00:13:52,040 --> 00:13:55,335
zapłaci miliony za sprzedaż
niedosmażonych hamburgerów.
225
00:13:55,335 --> 00:13:58,422
{\an8}Odszkodowanie wyniesie
dziesięć milionów dolarów.
226
00:13:58,422 --> 00:13:59,882
4,4 miliona dolarów.
227
00:13:59,882 --> 00:14:02,009
15,6 miliona dolarów.
228
00:14:02,009 --> 00:14:07,890
{\an8}Jesteśmy pewni, że pieniądze wystarczą
229
00:14:07,890 --> 00:14:11,310
{\an8}na opiekę nad Brianne
przez całe jej życie, jednak...
230
00:14:11,310 --> 00:14:14,521
Bill Marler stał się nie tylko
głównym prawnikiem
231
00:14:14,521 --> 00:14:17,733
występującym z pozwami przeciwko firmom
232
00:14:17,733 --> 00:14:19,693
{\an8}odpowiedzialnym za te epidemie,
233
00:14:19,693 --> 00:14:22,779
{\an8}ale też rzecznikiem kwestii
bezpieczeństwa żywności.
234
00:14:22,779 --> 00:14:25,574
{\an8}Mam dość odwiedzania
ciężko chorych dzieci,
235
00:14:25,574 --> 00:14:27,826
{\an8}które wcale nie musiały zachorować.
236
00:14:27,826 --> 00:14:28,869
{\an8}Jestem oburzony...
237
00:14:28,869 --> 00:14:33,248
{\an8}Stał się jednym z orędowników
reformy bezpieczeństwa żywności w USA,
238
00:14:33,248 --> 00:14:35,751
a zaczynał jako adwokat powoda.
239
00:14:36,960 --> 00:14:40,797
Jak doszło do skażenia
hamburgerów z Jack in the Box?
240
00:14:41,340 --> 00:14:44,217
Nie wiemy do końca
241
00:14:44,217 --> 00:14:48,597
jak doszło do skażenia hamburgerów
z Jack in the Box,
242
00:14:48,597 --> 00:14:51,767
ale wiemy, jak zazwyczaj do tego dochodzi.
243
00:14:54,186 --> 00:14:57,022
Zwykle dzieje się to w rzeźni.
244
00:14:57,773 --> 00:15:01,610
Podczas wytrzewiania bydła
w procesie uboju.
245
00:15:03,654 --> 00:15:07,032
Jeśli chodzi o branżę mięsną,
to schlebiano zasadzie,
246
00:15:07,032 --> 00:15:13,747
że rzeźnie i przetwórcy wołowiny
mogą robić, co im się żywnie podoba.
247
00:15:15,624 --> 00:15:18,168
To klienci mieli się martwić
248
00:15:19,795 --> 00:15:23,006
wygotowywaniem E. coli z produktu.
249
00:15:27,552 --> 00:15:31,848
Stek to mięso
pochodzące z jednego zwierzęcia.
250
00:15:32,808 --> 00:15:36,812
E. coli jest na zewnątrz, a nie w środku.
251
00:15:36,812 --> 00:15:40,107
Więc przysmażenie steku
pomaga zabić bakterie.
252
00:15:41,024 --> 00:15:45,028
Problem polega na tym,
że w przypadku mielonej wołowiny
253
00:15:45,028 --> 00:15:48,532
to, co było na zewnątrz,
jest teraz w środku.
254
00:15:52,869 --> 00:15:56,915
Wszystkie zwierzęta
są zabijane razem w tym samym zakładzie,
255
00:15:56,915 --> 00:16:02,087
a tusze różnych zwierząt
są razem mielone i mieszane.
256
00:16:04,047 --> 00:16:08,760
Czasem hamburgery
powstają w wyniku zmieszania mięsa
257
00:16:08,760 --> 00:16:11,847
pochodzącego z 400 zwierząt.
258
00:16:11,847 --> 00:16:13,849
To okropne.
259
00:16:14,766 --> 00:16:18,979
Jeśli jedno z tych zwierząt
ma groźny rodzaj E. coli,
260
00:16:18,979 --> 00:16:20,313
jesteś w tarapatach.
261
00:16:24,026 --> 00:16:26,403
Po skandalu z Jack in the Box
262
00:16:26,403 --> 00:16:30,574
urzędnicy z Departamentu Rolnictwa
spotkali się z ofiarami,
263
00:16:30,574 --> 00:16:33,577
a administracja Clintona,
trzeba jej to przyznać,
264
00:16:33,577 --> 00:16:36,621
zatrudniła ludzi, którzy byli aktywistami.
265
00:16:36,621 --> 00:16:37,748
{\an8}Mike?
266
00:16:37,748 --> 00:16:40,042
{\an8}Mike Taylor był jednym z nich.
267
00:16:40,042 --> 00:16:44,254
{\an8}Zamierzamy zmniejszyć ryzyko
chorób związanych z konsumpcją
268
00:16:44,254 --> 00:16:48,133
{\an8}mięsa i drobiu
w najwyższym możliwym stopniu.
269
00:16:48,133 --> 00:16:49,259
Dziękuję.
270
00:16:51,053 --> 00:16:54,639
Oficjalne stanowisko
Departamentu Rolnictwa mówiło,
271
00:16:54,639 --> 00:16:58,977
{\an8}że za bezpieczeństwo nie odpowiada
ani system nadzoru, ani branża.
272
00:16:58,977 --> 00:17:02,773
{\an8}Konsumenci mają sami zadbać o to,
by produkty były bezpieczne.
273
00:17:02,773 --> 00:17:05,859
{\an8}Chodzi o to,
że surowe mięso zawiera bakterie.
274
00:17:06,443 --> 00:17:08,570
{\an8}Gotowanie zabija bakterie.
275
00:17:09,696 --> 00:17:11,073
{\an8}Dla matek zmarłych
276
00:17:11,073 --> 00:17:14,534
{\an8}i rodzin osób,
które zachorowały w wyniku epidemii,
277
00:17:14,534 --> 00:17:18,330
{\an8}to było szokujące i niedopuszczalne.
278
00:17:21,500 --> 00:17:25,754
Musieliśmy podjąć działania,
by zmienić podejście do tej kwestii.
279
00:17:26,338 --> 00:17:32,177
Podjąłem więc decyzję, by uznać
- O157:
- H7 za substancję niedozwoloną.
280
00:17:32,177 --> 00:17:35,472
Skażona nią mielona wołowina
będzie nielegalna,
281
00:17:35,472 --> 00:17:39,267
a władze będą mogły
szybko wycofać ją z rynku.
282
00:17:39,768 --> 00:17:41,311
To wszystko zmieniło.
283
00:17:41,311 --> 00:17:43,688
Bakterii nie może być w mięsie.
284
00:17:43,688 --> 00:17:47,359
Jeśli jest w mięsie,
trzeba je wycofać z rynku.
285
00:17:51,029 --> 00:17:54,533
{\an8}Zachorowania są obecnie bardzo rzadkie.
286
00:17:54,533 --> 00:17:58,829
{\an8}Rzadko widujemy epidemię E. coli,
której źródłem jest mielona wołowina,
287
00:17:58,829 --> 00:18:04,376
{\an8}więc to mocny dowód na to,
że ta reforma przepisów zadziałała.
288
00:18:08,547 --> 00:18:09,881
Trzydzieści lat temu
289
00:18:10,423 --> 00:18:14,052
zajmowałem się tylko przypadkami
E. coli w hamburgerach.
290
00:18:14,803 --> 00:18:16,555
Dziś nie mam takich spraw.
291
00:18:16,555 --> 00:18:18,181
To ogromny sukces.
292
00:18:18,849 --> 00:18:23,186
EPIDEMIA JACK IN THE BOX
ZMIENIŁA NA ZAWSZE BRANŻĘ MIĘSNĄ,
293
00:18:23,186 --> 00:18:27,482
ALE PROBLEM PATOGENÓW W INNYCH ARTYKUŁACH
NIE ZOSTAŁ ROZWIĄZANY.
294
00:18:27,482 --> 00:18:30,318
{\an8}Kiedyś głównym źródłem E. coli
były hamburgery.
295
00:18:30,318 --> 00:18:33,488
{\an8}„Dopóki nie jem hamburgerów,
nic mi nie będzie”.
296
00:18:33,488 --> 00:18:36,032
{\an8}Agencja CDC wydała dziś ostrzeżenie
297
00:18:36,032 --> 00:18:39,119
{\an8}o epidemii E. coli
związanej ze szpinakiem.
298
00:18:39,119 --> 00:18:41,288
{\an8}Urzędnicy ostrzegają konsumentów
299
00:18:41,288 --> 00:18:44,791
{\an8}przed jedzeniem szpinaku Josie’s Organics.
300
00:18:44,791 --> 00:18:49,296
{\an8}Kilka przypadków E. coli powiązanych
z produktami Organic Power Greens.
301
00:18:49,296 --> 00:18:52,048
{\an8}A teraz E. coli częściej występuje
302
00:18:52,048 --> 00:18:56,511
{\an8}w sałacie niż mielonej wołowinie.
303
00:18:56,511 --> 00:18:58,722
{\an8}Kiedy jesz hamburgera,
304
00:18:58,722 --> 00:19:02,642
{\an8}najgroźniejszym składnikiem
nie jest mięso.
305
00:19:02,642 --> 00:19:06,730
To cebula, sałata i pomidory.
306
00:19:08,773 --> 00:19:12,194
{\an8}ST. LOUIS, MISSOURI
307
00:19:12,194 --> 00:19:18,366
{\an8}Zjadłem zepsutą sałatkę ziemniaczaną,
strułem się nieświeżym jedzeniem.
308
00:19:18,366 --> 00:19:22,329
{\an8}To było moje wyobrażenie
o chorobie przenoszonej drogą pokarmową.
309
00:19:25,498 --> 00:19:28,752
Stephanie przyszła do mnie rano
w dzień wyjazdu
310
00:19:28,752 --> 00:19:32,422
i powiedziała, że się trochę...
311
00:19:32,422 --> 00:19:36,259
Miała gazy i lekką biegunkę.
312
00:19:36,259 --> 00:19:38,303
Myślała, że to pewnie ze stresu,
313
00:19:38,303 --> 00:19:40,931
a my się mało tym przejęliśmy.
314
00:19:40,931 --> 00:19:42,933
{\an8}Raz, dwa, trzy.
315
00:19:42,933 --> 00:19:45,018
{\an8}MARZEC 2018
316
00:19:45,769 --> 00:19:48,939
Szanowni państwo,
witamy na lotnisku w Punta Cana.
317
00:19:49,731 --> 00:19:54,069
Gdy dotarliśmy na Dominikanę
i przybyliśmy do ośrodka,
318
00:19:55,654 --> 00:19:58,740
poczuła się trochę lepiej.
319
00:19:58,740 --> 00:20:00,116
Wzięła prysznic.
320
00:20:00,951 --> 00:20:04,454
Ale w nocy jej stan zaczął się pogarszać.
321
00:20:04,454 --> 00:20:07,999
Zdałam sobie sprawę,
że potrzebujemy pomocy.
322
00:20:11,378 --> 00:20:16,216
Zaczął się koszmar badań i wizyt lekarzy.
323
00:20:17,509 --> 00:20:21,513
Mówili nam, że będzie lepiej.
„Damy jej antybiotyki.
324
00:20:21,513 --> 00:20:25,183
To jakiś wirus. Jutro wróci do ośrodka”.
325
00:20:26,685 --> 00:20:28,645
Następnego ranka,
326
00:20:28,645 --> 00:20:30,939
gdy mnie wpuścili na salę,
327
00:20:31,523 --> 00:20:33,108
nie poznała mnie.
328
00:20:33,108 --> 00:20:35,986
Ciągnęła się za włosy.
329
00:20:38,238 --> 00:20:40,115
Pomyślałam, że ma jakiś atak.
330
00:20:41,116 --> 00:20:45,870
Jej nerki przestały funkcjonować,
miała obrzęk mózgu.
331
00:20:45,870 --> 00:20:48,748
Kazano mi wyjść. Przybiegli lekarze.
332
00:20:48,748 --> 00:20:53,503
To było jak jakiś zły... To był koszmar.
333
00:20:53,503 --> 00:20:54,838
Cała ta sytuacja.
334
00:20:54,838 --> 00:20:57,132
Lekarz poprosił Candie na stronę
335
00:20:57,132 --> 00:20:59,718
i powiedział: „Musi ją pani stąd zabrać”.
336
00:21:02,637 --> 00:21:08,560
Wróciłem do domu
i zacząłem szukać transportu medycznego.
337
00:21:08,560 --> 00:21:10,770
Jedna z firm mogła ją przewieźć.
338
00:21:10,770 --> 00:21:13,315
{\an8}SZPITAL ŚW. ŁUKASZA
339
00:21:14,065 --> 00:21:15,984
Następnego ranka
340
00:21:15,984 --> 00:21:19,863
znaleziono w jej organizmie toksyny Shiga.
341
00:21:19,863 --> 00:21:22,866
Stwierdzono, że to zakażenie E. coli.
342
00:21:22,866 --> 00:21:26,870
Mogła nie przeżyć nocy.
„Sprowadźcie syna z San Francisco”.
343
00:21:27,996 --> 00:21:31,249
Ksiądz udzielił jej
ostatniego namaszczenia.
344
00:21:33,418 --> 00:21:37,130
Stan Stephanie
gwałtownie się pogorszył w nocy.
345
00:21:37,130 --> 00:21:39,049
{\an8}Była w stanie krytycznym.
346
00:21:39,049 --> 00:21:41,676
{\an8}Według mnie
zostało jej kilka godzin życia.
347
00:21:42,719 --> 00:21:46,931
To przerażająca sytuacja. Zupełnie zdrowa,
348
00:21:46,931 --> 00:21:51,269
wysportowana 17-latka jedzie na ferie,
349
00:21:52,270 --> 00:21:54,731
a 48 godzin później jest umierająca.
350
00:21:57,025 --> 00:21:59,277
Lekarz chorób zakaźnych
351
00:21:59,277 --> 00:22:02,155
kazał nam zebrać jak najwięcej informacji.
352
00:22:02,155 --> 00:22:06,117
Porozmawiać ze znajomymi.
Dowiedzieć się, co jadła.
353
00:22:06,117 --> 00:22:10,914
To mogło pomóc uratować jej życie.
354
00:22:10,914 --> 00:22:16,711
Dowiedzieliśmy się,
co jadła w ciągu ostatniego tygodnia.
355
00:22:17,837 --> 00:22:24,010
Koleżanka, z którą była w Panera Breads,
wysłała nam zdjęcie... ogłoszenia.
356
00:22:24,010 --> 00:22:27,430
Dopiero wtedy połączyliśmy to ze sobą.
Sałata rzymska?
357
00:22:29,015 --> 00:22:33,103
Dziesiątki osób trafiły do szpitala
z możliwym zatruciem E. coli.
358
00:22:33,103 --> 00:22:35,939
Dziewięćdziesiąt osiem osób z 22 stanów.
359
00:22:35,939 --> 00:22:40,485
To największa epidemia pałeczki okrężnicy
od co najmniej 12 lat.
360
00:22:40,485 --> 00:22:43,738
Objętym nią regionem jest Yuma w Arizonie.
361
00:22:46,741 --> 00:22:50,495
Większość sałaty, którą jemy w Stanach,
pochodzi z dwóch miejsc.
362
00:22:51,413 --> 00:22:56,167
Z Doliny Kalifornijskiej
i z Yumy w Arizonie.
363
00:22:58,211 --> 00:23:02,799
USA są jednym z największych producentów
i eksporterów warzyw liściastych.
364
00:23:02,799 --> 00:23:06,845
Sałata uprawiana w Yumie i w Salinas
365
00:23:06,845 --> 00:23:08,721
jest wysyłana na cały świat.
366
00:23:10,432 --> 00:23:15,603
{\an8}Jesteśmy częścią globalnego systemu,
eksportujemy i importujemy żywność.
367
00:23:15,603 --> 00:23:19,649
Problemy występujące tutaj
możemy przenieść do innych krajów.
368
00:23:19,649 --> 00:23:22,777
Bakterie nie znają granic.
369
00:23:22,777 --> 00:23:25,947
Nie obchodzą ich ograniczenia
importowe i eksportowe.
370
00:23:27,991 --> 00:23:29,701
Konsumenci nie gotują sałaty.
371
00:23:29,701 --> 00:23:33,079
{\an8}Nie możemy wyeliminować ryzyka.
Jemy surowy produkt.
372
00:23:34,038 --> 00:23:35,832
Nie zabijamy bakterii.
373
00:23:35,832 --> 00:23:39,085
Sałatę można umyć,
ale bakterii tak nie zabijesz.
374
00:23:40,003 --> 00:23:45,925
W hodowli produktów organicznych
używa się mniej środków ochrony roślin.
375
00:23:46,718 --> 00:23:49,679
„Organiczne” nie oznacza
„wolne od patogenów”.
376
00:23:52,807 --> 00:23:57,103
{\an8}Wyjaśnij, skąd się bierze
pałeczka okrężnicy w zieleninie.
377
00:23:57,103 --> 00:23:59,439
{\an8}To nie jest wina sałaty.
378
00:23:59,439 --> 00:24:01,733
- Zgadza się.
- Chodzi o bydło.
379
00:24:13,077 --> 00:24:16,122
Sposób hodowli zwierząt
wpływa na rozwój bakterii.
380
00:24:16,122 --> 00:24:18,374
Jeśli stłoczymy zwierzęta razem,
381
00:24:18,374 --> 00:24:22,837
a jedno z nich jest nosicielem
szkodliwego patogenu, np. E. coli O157,
382
00:24:22,837 --> 00:24:26,174
to zarażą się
i zaczynają wydalać te bakterie.
383
00:24:27,050 --> 00:24:31,179
Potem bydlęce odchody spływają
z terenów hodowli
384
00:24:31,179 --> 00:24:34,557
do strumieni lub kanałów irygacyjnych,
385
00:24:35,350 --> 00:24:38,520
których wodę wykorzystuje się
do podlewania roślin.
386
00:24:39,812 --> 00:24:44,943
Mamy swoisty system dystrybucji
patogenów od zwierząt do roślin.
387
00:24:50,490 --> 00:24:54,077
Przepisy dotyczące odchodów zwierzęcych
są minimalne.
388
00:24:55,537 --> 00:24:59,415
{\an8}Mamy przepisy, ale nie są egzekwowane.
389
00:25:00,041 --> 00:25:02,335
To amerykański skandal.
390
00:25:13,596 --> 00:25:18,685
Stephanie zachorowała
po zjedzeniu sałaty rzymskiej z Yumy,
391
00:25:19,269 --> 00:25:22,021
uprawianej w okolicy kanału Welton.
392
00:25:22,730 --> 00:25:26,276
Kanał ten płynie w pobliżu
przemysłowych hodowli bydła.
393
00:25:37,829 --> 00:25:39,914
To problem zagospodarowania terenu,
394
00:25:39,914 --> 00:25:46,546
z którym Agencja ds. Żywności,
Departament Rolnictwa, rządy stanowe,
395
00:25:46,546 --> 00:25:48,923
Agencja Ochrony Środowiska
396
00:25:48,923 --> 00:25:53,052
i różne inne organizacje
jeszcze się nie uporały.
397
00:25:57,932 --> 00:26:03,479
Aż 15 agencji federalnych zajmuje się
kontrolą bezpieczeństwa żywności.
398
00:26:04,606 --> 00:26:07,150
Departament Rolnictwa zajmuje się mięsem.
399
00:26:07,150 --> 00:26:10,153
Jego urzędnicy prowadzili
sprawę Jack in the Box.
400
00:26:10,153 --> 00:26:14,115
FDA, Agencja ds. Żywności i Leków,
zajmuje się warzywami.
401
00:26:15,783 --> 00:26:20,413
DEPARTAMENT ROLNICTWA I FDA ZGODZIŁY SIĘ
NA 30-MINUTOWĄ ROZMOWĘ.
402
00:26:20,413 --> 00:26:22,415
- Już.
- Miło mi poznać.
403
00:26:22,415 --> 00:26:24,667
- Z której strony?
- Wszystko jedno.
404
00:26:24,667 --> 00:26:26,252
Usiądę tutaj.
405
00:26:31,049 --> 00:26:32,216
Świetnie.
406
00:26:33,468 --> 00:26:34,594
Gotowi?
407
00:26:37,180 --> 00:26:40,933
Za co dokładnie
odpowiedzialne są wasze organizacje?
408
00:26:40,933 --> 00:26:42,518
Dobrze, ja zacznę.
409
00:26:42,518 --> 00:26:49,108
{\an8}Departament Rolnictwa kontroluje
produkty mięsne, drobiowe i jajeczne.
410
00:26:50,943 --> 00:26:55,198
{\an8}FDA jest odpowiedzialna za tę żywność
w handlu międzystanowym,
411
00:26:55,198 --> 00:26:59,577
{\an8}której nie wymieniła Sandy.
To około 80% żywności w USA.
412
00:26:59,577 --> 00:27:03,081
To ogromna odpowiedzialność.
Traktujemy ją bardzo poważnie.
413
00:27:04,499 --> 00:27:09,379
{\an8}Ramy prawne dotyczące bezpieczeństwa
żywności są skomplikowane.
414
00:27:09,379 --> 00:27:12,715
{\an8}Załóżmy, że kupujesz
wołowe taco w restauracji.
415
00:27:14,884 --> 00:27:18,721
Wołowina podlega
Departamentowi Rolnictwa, USDA.
416
00:27:18,721 --> 00:27:23,601
{\an8}Ser i salsa, które kładzie się na mięso,
417
00:27:23,601 --> 00:27:25,895
{\an8}to produkty podlegające FDA.
418
00:27:26,646 --> 00:27:29,565
{\an8}Taco jest przyrządzane
419
00:27:29,565 --> 00:27:33,653
w restauracji nadzorowanej
przez lokalny wydział sanitarny.
420
00:27:33,653 --> 00:27:36,364
To bardzo skomplikowany proces.
421
00:27:36,364 --> 00:27:42,203
To taco podlega wielu różnym przepisom
i agencjom rządowym.
422
00:27:44,789 --> 00:27:47,542
{\an8}W przypadku wybuchu epidemii
423
00:27:48,501 --> 00:27:53,131
{\an8}odpowiedzialność nie spada
na jedną agencję.
424
00:27:53,131 --> 00:27:55,591
Wzajemnie się obwiniają.
425
00:27:56,384 --> 00:28:01,264
Pani Eskin, czy Departament Rolnictwa
robi coś w kwestii odchodów z farm
426
00:28:01,264 --> 00:28:05,184
trafiających do wody
w systemach irygacyjnych?
427
00:28:05,184 --> 00:28:11,107
Nie sprawujemy bezpośredniej kontroli
nad produkcją zwierząt...
428
00:28:11,107 --> 00:28:14,944
Robimy, co w naszej mocy
w ramach uprawnień...
429
00:28:14,944 --> 00:28:17,655
Nie mamy takich uprawnień...
Nie mamy władzy...
430
00:28:17,655 --> 00:28:19,782
Mamy tylko pewne uprawnienia...
431
00:28:19,782 --> 00:28:22,034
Czy to luka w systemie prawnym?
432
00:28:22,577 --> 00:28:25,079
To pytanie należy zadać Kongresowi...
433
00:28:25,079 --> 00:28:26,622
To decyzja Kongresu...
434
00:28:26,622 --> 00:28:29,500
Kwestię inspekcji
należy poruszyć w Kongresie...
435
00:28:29,500 --> 00:28:30,710
My nie możemy.
436
00:28:30,710 --> 00:28:34,130
To musi zostać zainicjowane w Kongresie.
437
00:28:34,130 --> 00:28:36,382
Jeśli to pytanie do Kongresu,
438
00:28:36,382 --> 00:28:41,220
to czy poparłaby pani przepisy
dające departamentowi nadzór nad farmami?
439
00:28:41,220 --> 00:28:44,932
Nie mogę poprzeć przepisów.
440
00:28:44,932 --> 00:28:48,686
Jako organ regulacyjny
nie możemy tego zrobić.
441
00:28:50,438 --> 00:28:54,817
Panie Yiannas, co robi FDA,
by rozwiązać ten problem?
442
00:28:54,817 --> 00:28:56,903
Konsumenci powinni być zadowoleni?
443
00:28:56,903 --> 00:29:01,282
Wierzymy, że zarówno FDA,
jak i cała branża spożywcza,
444
00:29:01,282 --> 00:29:04,368
w tym producenci sałaty,
mogą i muszą zrobić więcej.
445
00:29:04,368 --> 00:29:05,703
Muszą zrobić więcej.
446
00:29:05,703 --> 00:29:07,705
Hodowcy powinni wiedzieć,
447
00:29:07,705 --> 00:29:11,459
czy żywność, którą wytwarzają,
448
00:29:11,459 --> 00:29:15,254
może być skażona,
i podjąć kroki w celu ograniczenia ryzyka.
449
00:29:18,716 --> 00:29:22,470
{\an8}Nazywam się Tim York. T-I-M Y-O-R-K.
450
00:29:23,262 --> 00:29:27,016
- Jakie zajmuje pan stanowisko?
- Prezesa.
451
00:29:27,016 --> 00:29:28,434
- Czego?
- LGMA.
452
00:29:28,935 --> 00:29:32,605
To Porozumienie Marketingowe
Producentów Warzyw Liściastych.
453
00:29:32,605 --> 00:29:35,107
Organizacja powstała w 2007 roku.
454
00:29:35,107 --> 00:29:39,487
Celem było poprawienie bezpieczeństwa
sałaty i innych warzyw liściastych.
455
00:29:39,487 --> 00:29:42,323
Jakie są najbardziej znane firmy,
456
00:29:42,323 --> 00:29:45,159
które są członkami LGMA?
457
00:29:45,159 --> 00:29:49,622
{\an8}Wśród członków grupy
są Dole, Fresh Express,
458
00:29:49,622 --> 00:29:53,543
{\an8}Ready Pac, Taylor Farms, Organic Girl.
459
00:29:53,543 --> 00:29:57,839
{\an8}To nazwy, które konsumenci
rozpoznają z półek sklepowych.
460
00:30:01,801 --> 00:30:06,848
LGMA powstało w odpowiedzi
na epidemię E. coli w szpinaku w 2006 r.
461
00:30:08,975 --> 00:30:10,726
Ostrzeżenie przed szpinakiem.
462
00:30:10,726 --> 00:30:14,939
Mamy unikać wszelkiego szpinaku,
nie tylko tego w torebkach.
463
00:30:14,939 --> 00:30:18,150
{\an8}Mówimy o setkach opakowań
surowego szpinaku.
464
00:30:18,150 --> 00:30:22,196
{\an8}Nikt nie je surowego szpinaku
i wszystko trafia do śmieci.
465
00:30:24,115 --> 00:30:27,326
{\an8}To ten sam zabójczy szczep
pałeczki okrężnicy,
466
00:30:27,326 --> 00:30:29,787
{\an8}który wywołał epidemię Jack in the Box.
467
00:30:31,706 --> 00:30:34,000
Branża była przerażona.
468
00:30:34,750 --> 00:30:38,379
Obawiała się, że jeśli
to się będzie powtarzać,
469
00:30:38,379 --> 00:30:40,923
to znaczy, że nie rozwiązali tej kwestii
470
00:30:41,757 --> 00:30:45,511
{\an8}i że to zniszczy
kalifornijskich producentów sałaty.
471
00:30:46,178 --> 00:30:51,183
Epidemia związana ze szpinakiem w 2006
była przełomowym momentem dla branży.
472
00:30:51,183 --> 00:30:53,644
Po raz pierwszy zdaliśmy sobie sprawę,
473
00:30:54,395 --> 00:30:59,025
jak bardzo nasze praktyki
wpływają na konsumentów.
474
00:30:59,025 --> 00:31:00,943
STREFA BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI
475
00:31:00,943 --> 00:31:02,904
{\an8}ZAKAZ WSTĘPU
ZAKAZ JAZDY KONNEJ
476
00:31:02,904 --> 00:31:04,739
{\an8}ZAKAZ WPROWADZANIA ZWIERZĄT
477
00:31:04,739 --> 00:31:06,490
Jak przenoszą się patogeny?
478
00:31:07,491 --> 00:31:09,327
Na wiele sposobów.
479
00:31:10,912 --> 00:31:12,622
Za pośrednictwem wody.
480
00:31:15,416 --> 00:31:18,628
Dzięki bliskości
innych sektorów produkcji rolnej.
481
00:31:20,171 --> 00:31:22,798
Wpływ mają też praktyki sanitarne
482
00:31:22,798 --> 00:31:26,135
i sposób obsługi
maszyn i sprzętu na farmach.
483
00:31:37,563 --> 00:31:39,440
Myślę, że branża
484
00:31:39,440 --> 00:31:42,777
działa tu trochę po omacku.
485
00:31:43,778 --> 00:31:45,154
„Przeprowadzajmy testy.
486
00:31:46,155 --> 00:31:48,658
Załóżmy wszystkim siatkę na włosy”.
487
00:31:51,285 --> 00:31:55,957
{\an8}Ale nie chcą zrozumieć,
że największym problemem
488
00:31:55,957 --> 00:31:58,125
{\an8}są hodowle bydła i zagrody
489
00:31:58,918 --> 00:32:02,254
w pobliżu upraw
zielonych roślin liściastych.
490
00:32:05,341 --> 00:32:08,970
Jak często wasi członkowie
badają wodę do nawadniania?
491
00:32:11,389 --> 00:32:13,975
Nie znam odpowiedzi na to pytanie.
492
00:32:15,518 --> 00:32:20,064
Woda do nawadniania
musi być regularnie badana.
493
00:32:20,064 --> 00:32:22,984
Musimy wiedzieć, czy spełnia nasze normy.
494
00:32:27,697 --> 00:32:31,867
Praca, jaką wykonało LGMA,
jest godna podziwu.
495
00:32:33,285 --> 00:32:34,745
Ale uważam,
496
00:32:35,788 --> 00:32:41,585
że chcą w ten sposób uniknąć
wprowadzenia niewygodnych przepisów.
497
00:32:41,585 --> 00:32:46,507
Aby uniknąć rządowych przepisów,
trzeba powiedzieć: „Sami się uregulujemy”.
498
00:32:47,508 --> 00:32:49,510
Nie wiem, jakie działania
499
00:32:49,510 --> 00:32:52,972
podjąłby rząd,
gdybyśmy my tego nie zrobili.
500
00:32:53,723 --> 00:32:55,891
Ale LGMA powstało dlatego,
501
00:32:55,891 --> 00:32:59,020
że mogliśmy je podjąć szybciej niż rząd.
502
00:33:03,315 --> 00:33:06,485
Kto powinien naprawić sytuację?
503
00:33:08,195 --> 00:33:12,324
Hodowcy sałaty
nie kontrolują praktyk hodowców bydła.
504
00:33:13,492 --> 00:33:18,122
Hodowcy bydła nie czują się
odpowiedzialni za bezpieczeństwo sałaty.
505
00:33:18,956 --> 00:33:23,377
{\an8}Nie ma wystarczającej woli,
żeby wyrwać się z tych schematów
506
00:33:23,377 --> 00:33:26,672
{\an8}i powiedzieć: „Znajdźmy rozwiązanie,
dowiedzmy się,
507
00:33:26,672 --> 00:33:30,009
{\an8}jak wykorzystać szczepionki
do poprawy sytuacji,
508
00:33:30,009 --> 00:33:33,971
{\an8}jak zmienić paszę,
by zmniejszyć występowanie E. coli”.
509
00:33:35,056 --> 00:33:38,559
Moja frustracja wynika z tego,
że nic się nie dzieje,
510
00:33:38,559 --> 00:33:42,354
a ludzie chorują, co jest smutne.
511
00:33:42,354 --> 00:33:43,773
To niepokojące.
512
00:33:49,904 --> 00:33:51,906
PRAWNIK ZMIENIA BRANŻĘ SPOŻYWCZĄ
513
00:33:51,906 --> 00:33:54,617
NIE SPOCZĄŁ OD SKANDALU JACK IN THE BOX
514
00:33:59,371 --> 00:34:02,958
Mam 30 lat doświadczenia i wiem,
515
00:34:02,958 --> 00:34:08,255
że większość firm nie chce,
żebym zapukał do ich drzwi.
516
00:34:08,923 --> 00:34:12,885
LGMA stara się zrobić coś dobrego.
517
00:34:12,885 --> 00:34:16,639
Ale według mnie nie poczynili
wystarczających postępów.
518
00:34:16,639 --> 00:34:19,350
Jeśli chodzi o epidemię Jack in the Box,
519
00:34:19,350 --> 00:34:22,103
jej przyczyną nie były
celowe działania firmy.
520
00:34:22,728 --> 00:34:25,981
Umieszczam tę firmę w innej kategorii
521
00:34:25,981 --> 00:34:30,027
niż ludzi z Peanut Corporation of America.
522
00:34:30,528 --> 00:34:33,572
Agencja ds. Żywności i Leków
odradza Amerykanom
523
00:34:33,572 --> 00:34:36,158
jedzenie produktów z masłem orzechowym.
524
00:34:36,158 --> 00:34:38,661
Ponad 500 osób zachorowało,
525
00:34:38,661 --> 00:34:41,997
a osiem osób zmarło
w wyniku zakażenia salmonellą.
526
00:34:42,623 --> 00:34:45,459
{\an8}To była ogromna epidemia salmonelli.
527
00:34:45,459 --> 00:34:47,670
Urzędnicy skupiają się na artykułach
528
00:34:47,670 --> 00:34:52,091
produkowanych przez fabrykę
Peanut Corporation of America.
529
00:34:54,176 --> 00:34:58,264
{\an8}Peanut Corporation of America
była głównym producentem orzeszków.
530
00:34:59,682 --> 00:35:02,726
Firma dostarczała
produkty z orzeszków ziemnych
531
00:35:02,726 --> 00:35:07,106
setkom różnych marek
w Stanach Zjednoczonych.
532
00:35:07,106 --> 00:35:09,400
{\an8}Ciasteczka z masłem orzechowym.
533
00:35:09,400 --> 00:35:11,277
- Niemożliwe.
- A jednak.
534
00:35:14,029 --> 00:35:17,825
{\an8}Zacząłem pracę w Peanut Corporation
w lipcu 2006 roku.
535
00:35:17,825 --> 00:35:21,704
{\an8}Od początku wiedziałem,
że to się źle skończy.
536
00:35:24,915 --> 00:35:28,460
Niepokoiło mnie przede wszystkim
przeciekanie dachu.
537
00:35:28,961 --> 00:35:31,422
Do środka dostawały się ptasie odchody,
538
00:35:32,089 --> 00:35:35,467
co mogło sprowadzić
do fabryki całą masę chorób.
539
00:35:37,970 --> 00:35:42,474
Zwrócono mi też uwagę
na problem szkodników.
540
00:35:43,726 --> 00:35:47,229
Są tu szczury, które wciąż żyją.
541
00:35:48,981 --> 00:35:53,277
{\an8}Za pierwszym razem, gdy rozmawiałem
ze Stewartem Parnellem, właścicielem,
542
00:35:53,986 --> 00:35:56,405
powiedział, że to nie moja sprawa.
543
00:35:56,405 --> 00:36:00,910
Że mają ubezpieczenie
i że mam zająć się swoją pracą.
544
00:36:01,702 --> 00:36:03,204
Stewart Parnell
545
00:36:03,204 --> 00:36:09,043
{\an8}nie tylko lekceważył
bezpieczeństwo żywności
546
00:36:09,043 --> 00:36:10,961
jako prezes firmy spożywczej,
547
00:36:11,837 --> 00:36:15,341
ale ewidentnie i bezsprzecznie
548
00:36:16,675 --> 00:36:17,676
miał je w nosie.
549
00:36:18,219 --> 00:36:21,764
A tu kolejny żywy szczur.
550
00:36:24,016 --> 00:36:29,396
Trzeba powiedzieć,
że niektóre z większych marek,
551
00:36:29,396 --> 00:36:33,943
dla których produkowała firma,
miały wymagania kontraktowe
552
00:36:33,943 --> 00:36:37,947
zobowiązujące PCA do przeprowadzania
badań produktów przed wysyłką.
553
00:36:38,656 --> 00:36:42,493
PCA miała dać tym firmom kartkę papieru,
554
00:36:42,493 --> 00:36:46,872
świadectwo analizy,
które potwierdzało, że produkt przebadano
555
00:36:46,872 --> 00:36:50,376
i jest on najprawdopodobniej
wolny od patogenów.
556
00:36:50,376 --> 00:36:52,169
W końcu
557
00:36:52,169 --> 00:36:56,423
badanie na salmonellę
dało wynik pozytywny.
558
00:36:57,091 --> 00:37:02,304
Tyle razy powtarzali badania,
aż doszli do negatywnego wyniku.
559
00:37:03,514 --> 00:37:07,059
Doszło do tego,
że wszystkie wyniki były pozytywne,
560
00:37:08,310 --> 00:37:11,605
więc zaczęli
fałszować certyfikaty analizy,
561
00:37:11,605 --> 00:37:13,065
by sprostać wymaganiom.
562
00:37:14,525 --> 00:37:16,151
Kierowniczka działu analiz...
563
00:37:16,151 --> 00:37:19,363
Nie bez powodu nazywa się ją
„Królową Korektora”.
564
00:37:20,531 --> 00:37:24,660
Jeśli wyniki nie były satysfakcjonujące,
brali stare wyniki,
565
00:37:24,660 --> 00:37:27,663
zamazywali korektorem datę
i zmieniali ją na nową,
566
00:37:27,663 --> 00:37:29,915
podrabiając w ten sposób dokument.
567
00:37:30,874 --> 00:37:36,588
Stewart Parnell kazał w mailu
wysłać kierownikowi młynek do orzeszków.
568
00:37:37,256 --> 00:37:39,133
A kierownik odpisał:
569
00:37:39,133 --> 00:37:44,513
„Zanim to zrobię, będę musiał
zmyć z niego szczurze gówno i brud”.
570
00:37:44,513 --> 00:37:47,933
Stewart powiedział:
„To wyczyść go i wyślij”.
571
00:37:49,643 --> 00:37:51,603
Było wiele takich maili.
572
00:37:51,603 --> 00:37:53,647
TO KOSZTUJE NAS OGROMNĄ KASĘ
573
00:37:53,647 --> 00:37:56,066
TESTY LABORATORYJNE NISZCZĄ MNIE/NAS
574
00:37:56,483 --> 00:38:00,904
Pracownicy dostawali maile
od szefów firmy:
575
00:38:00,904 --> 00:38:04,658
„Pozytywny wynik testu na salmonellę?
I tak wyślij towar”.
576
00:38:08,996 --> 00:38:13,208
Epidemia salmonelli
w maśle orzechowym nie odpuszcza.
577
00:38:13,208 --> 00:38:14,793
Te też zostały wycofane.
578
00:38:14,793 --> 00:38:19,048
{\an8}Lista produktów jest tak długa,
że nie mogę ich teraz przeczytać.
579
00:38:19,048 --> 00:38:22,760
{\an8}Ponad 3000, prawie 4000
580
00:38:23,260 --> 00:38:26,138
{\an8}różnych produktów
zostało wycofanych z rynku.
581
00:38:26,847 --> 00:38:29,975
Kolejna paleta. To chyba już szósta.
582
00:38:31,810 --> 00:38:35,522
W WYNIKU EPIDEMII WYCOFANO Z RYNKU
NAJWIĘKSZĄ W HISTORII LICZBĘ PRODUKTÓW.
583
00:38:35,522 --> 00:38:39,693
Wysłałem maila do Departamentu Rolnictwa
w Teksasie i do FDA.
584
00:38:39,693 --> 00:38:42,112
Wysłałem setkę maili.
585
00:38:42,112 --> 00:38:44,615
Lista wycofanych produktów wydłuża się.
586
00:38:44,615 --> 00:38:45,783
DO TEJ PORY 888
587
00:38:45,783 --> 00:38:48,702
Nikt nie powstrzymywał go
przed zabijaniem ludzi.
588
00:38:50,621 --> 00:38:52,331
Ktoś musiał podjąć wyzwanie.
589
00:38:53,957 --> 00:38:58,337
Poszedł do rządu federalnego
i opowiedział o sytuacji w fabryce.
590
00:38:58,337 --> 00:39:01,965
{\an8}Biały Dom nazwał
działania fabryki alarmującymi
591
00:39:01,965 --> 00:39:05,344
{\an8}i obiecał zaostrzyć
przepisy dotyczące żywności.
592
00:39:05,344 --> 00:39:09,431
{\an8}Powinniśmy wymagać od rządu,
by masło orzechowe,
593
00:39:09,431 --> 00:39:12,017
{\an8}które jedzą nasze dzieci, było bezpieczne.
594
00:39:12,017 --> 00:39:15,979
{\an8}Sasha je masło orzechowe na lunch
trzy razy w tygodniu.
595
00:39:17,439 --> 00:39:21,193
{\an8}Panie Parnell, panie Lightsey,
przejdę do rzeczy.
596
00:39:21,819 --> 00:39:26,281
{\an8}W tym pojemniku są produkty
z waszymi składnikami.
597
00:39:26,281 --> 00:39:29,952
{\an8}Zastanawiam się, czy któryś z was
chciałby zdjąć wieczko
598
00:39:29,952 --> 00:39:31,870
{\an8}i zjeść któryś z artykułów?
599
00:39:31,870 --> 00:39:33,914
{\an8}Szanowni członkowie komisji,
600
00:39:33,914 --> 00:39:35,499
{\an8}za radą mojego adwokata
601
00:39:35,499 --> 00:39:37,543
{\an8}odmawiam odpowiedzi na to pytanie
602
00:39:37,543 --> 00:39:40,421
{\an8}na podstawie ochrony,
jaką daje mi Konstytucja.
603
00:39:40,421 --> 00:39:41,755
Jesteście wolni.
604
00:39:43,465 --> 00:39:49,304
{\an8}Czasem producenci żywności
nie traktują jej jak jedzenia.
605
00:39:49,304 --> 00:39:51,807
Staje się towarem.
606
00:39:51,807 --> 00:39:55,394
Nie myślą o tym towarze jako o produkcie,
607
00:39:55,394 --> 00:39:58,814
który ktoś weźmie do ust
i który trafi do jego żołądka.
608
00:39:58,814 --> 00:40:02,151
{\an8}Mój ojciec był weteranem
wojny koreańskiej.
609
00:40:02,151 --> 00:40:04,778
{\an8}Otrzymał trzy Purpurowe Serca za męstwo.
610
00:40:04,778 --> 00:40:09,116
{\an8}Ostatnią bitwę stoczył,
gdy zjadł skażone masło orzechowe.
611
00:40:09,616 --> 00:40:12,411
{\an8}Spędzam czas z ofiarami, rozmawiam z nimi.
612
00:40:12,411 --> 00:40:13,871
Nie godzą się ze śmiercią.
613
00:40:13,871 --> 00:40:15,873
Żałoba po kimś, kto zmarł
614
00:40:15,873 --> 00:40:19,918
po zjedzeniu masła orzechowego,
nie jest naturalna.
615
00:40:19,918 --> 00:40:23,338
{\an8}Nasza rodzina czuje się oszukana.
Mama powinna tu być.
616
00:40:24,423 --> 00:40:27,050
{\an8}FDA i Departament Sprawiedliwości
617
00:40:27,050 --> 00:40:30,929
{\an8}wniosły oskarżenie
przeciwko Parnellowi i jego wspólnikom
618
00:40:30,929 --> 00:40:33,056
{\an8}o świadome wprowadzenie na rynek
619
00:40:33,056 --> 00:40:37,853
{\an8}skażonych produktów,
które zawierały trującą salmonellę.
620
00:40:38,687 --> 00:40:44,151
Stewart Parnell został skazany
na 28 lat więzienia.
621
00:40:44,151 --> 00:40:48,030
{\an8}Zmarło osiem osób.
Ma pan coś do powiedzenia ich rodzinom?
622
00:40:48,530 --> 00:40:51,783
{\an8}Nie przejął się aż do dziś,
bo wciąż składa apelacje.
623
00:40:52,451 --> 00:40:54,661
„Mordowanie ludzi jest w porządku”.
624
00:40:54,661 --> 00:40:56,663
Ja nazywam to morderstwem.
625
00:40:56,663 --> 00:40:59,416
Wiedział, że w produktach jest salmonella.
626
00:40:59,416 --> 00:41:00,876
Więc wiesz, Stewart,
627
00:41:00,876 --> 00:41:04,087
czemu je wysyłałeś,
wiedząc, że możesz zabić ludzi?
628
00:41:04,087 --> 00:41:05,839
Wyjaśnij to rodzinom ofiar.
629
00:41:07,174 --> 00:41:11,512
Postępowanie karne jest właściwe,
jeśli chodzi o tego typu ludzi.
630
00:41:11,512 --> 00:41:15,807
Takich jak Stewart Parnell,
świadomie sprzedający skażone produkty,
631
00:41:15,807 --> 00:41:18,685
czy Jack DeCoster, „Król Jaj”.
632
00:41:19,561 --> 00:41:23,607
{\an8}Epidemia salmonelli spowodowała
wycofanie z rynku jaj w całym kraju.
633
00:41:23,607 --> 00:41:26,610
{\an8}Skala problemu przyprawia o zawrót głowy.
634
00:41:26,610 --> 00:41:30,113
{\an8}Liczba wycofanych jaj
wzrosła do ponad 500 milionów.
635
00:41:30,113 --> 00:41:32,032
{\an8}To jaja z dwóch farm w Iowa,
636
00:41:32,032 --> 00:41:35,536
{\an8}których właścicielem
jest Austin Jack DeCoster.
637
00:41:36,703 --> 00:41:38,622
{\an8}Jack DeCoster to biznesmen,
638
00:41:38,622 --> 00:41:41,917
{\an8}który pracuje w branży rolnej od 50 lat.
639
00:41:41,917 --> 00:41:47,839
{\an8}Wszystkie fermy, które prowadził,
miały zawsze problemy z czystością.
640
00:41:47,839 --> 00:41:51,134
{\an8}NAGRANIA Z UKRYTEJ KAMERY
641
00:41:51,134 --> 00:41:56,014
{\an8}Wiedział, że produkcja jaj miała miejsce
642
00:41:56,014 --> 00:42:01,812
{\an8}w bardzo niehigienicznych warunkach,
co mogło doprowadzić
643
00:42:01,812 --> 00:42:03,814
{\an8}do ich skażenia.
644
00:42:03,814 --> 00:42:07,276
{\an8}Była tam sterta odchodów
o wysokości dwóch metrów.
645
00:42:07,276 --> 00:42:09,695
{\an8}Sterta gnoju, która przeciekała!
646
00:42:09,695 --> 00:42:13,490
{\an8}Przez niego zachorowało
aż 56 tysięcy Amerykanów.
647
00:42:13,490 --> 00:42:18,120
{\an8}Jak to możliwe, że po tylu latach
648
00:42:18,120 --> 00:42:20,831
{\an8}kolejna firma produkcyjna DeCostera
649
00:42:20,831 --> 00:42:24,251
{\an8}wycofuje jaja o wartości
pół miliarda dolarów?
650
00:42:31,133 --> 00:42:33,468
{\an8}Pytanie jest skomplikowane, więc...
651
00:42:35,470 --> 00:42:38,223
{\an8}Przez dekady uchodziło mu to na sucho.
652
00:42:38,223 --> 00:42:43,645
Ale w końcu został skazany
i trafił na krótko do więzienia.
653
00:42:44,855 --> 00:42:46,106
{\an8}3 MIESIĄCE WIĘZIENIA
654
00:42:46,106 --> 00:42:50,068
{\an8}Nigdy nie pozbędziemy się ludzi,
655
00:42:50,068 --> 00:42:55,115
którzy uznają,
że zysk jest ważniejszy niż etyka.
656
00:42:55,115 --> 00:42:56,825
Mamy przepisy.
657
00:42:56,825 --> 00:42:59,578
Mamy urzędy i agencje nadzorujące,
658
00:42:59,578 --> 00:43:02,372
a takie rzeczy wciąż się zdarzają,
nawet teraz.
659
00:43:15,969 --> 00:43:16,970
Chodźcie!
660
00:43:21,391 --> 00:43:22,559
No chodźcie.
661
00:43:27,022 --> 00:43:29,483
Po wybuchu epidemii w hrabstwie Wright,
662
00:43:29,483 --> 00:43:34,655
mówiłem na żywo u Larry’ego Kinga
o chorobach przenoszonych drogą pokarmową.
663
00:43:34,655 --> 00:43:36,907
Na odchodnym rzuciłem,
664
00:43:36,907 --> 00:43:41,078
że zacznę chyba teraz sam hodować kury.
665
00:43:41,078 --> 00:43:44,790
Wróciłem do domu i córka powiedziała:
„Super, kupimy kury”.
666
00:43:44,790 --> 00:43:46,416
No to kupiliśmy.
667
00:43:46,416 --> 00:43:49,795
Ona jest na studiach,
a my wciąż mamy kurki.
668
00:43:52,422 --> 00:43:54,966
UWAGA NA KURY
669
00:43:54,966 --> 00:43:58,303
{\an8}Coraz więcej osób choruje na salmonellę.
670
00:43:58,303 --> 00:44:00,263
{\an8}- Epidemia salmonelli.
- Epidemia.
671
00:44:00,263 --> 00:44:02,391
{\an8}- Salmonella.
- Duża epidemia.
672
00:44:02,391 --> 00:44:05,227
Ponad 100 osób trafiło do szpitala.
673
00:44:05,227 --> 00:44:08,522
- Trzysta przypadków.
- Choruje 278 osób.
674
00:44:09,773 --> 00:44:15,737
{\an8}W wieku dwóch lat
spędziłam 11 dni w szpitalu w New Haven.
675
00:44:15,737 --> 00:44:20,659
{\an8}Rodzice... Byłam w izolacji.
Rodzice nie mogli mnie odwiedzić.
676
00:44:20,659 --> 00:44:23,787
Przeżyłam zakażenie salmonellą.
677
00:44:23,787 --> 00:44:27,332
A to prawdziwy zabójca.
678
00:44:28,417 --> 00:44:30,627
WEDŁUG CDC SALMONELLA WYWOŁUJE
679
00:44:30,627 --> 00:44:33,588
1,35 MILIONA ZACHOROWAŃ,
26 500 HOSPITALIZACJI
680
00:44:33,588 --> 00:44:35,048
I 420 ZGONÓW ROCZNIE.
681
00:44:37,426 --> 00:44:42,931
Dwie bakterie, przez które możesz
trafić do szpitala w wyniku zatrucia,
682
00:44:42,931 --> 00:44:45,892
to salmonella i campylobacter.
683
00:44:45,892 --> 00:44:50,897
Na podstawie danych epidemiologicznych
wiemy, że ich najczęstszym źródłem,
684
00:44:50,897 --> 00:44:53,400
jeśli chodzi o żywność, jest kurczak.
685
00:44:54,568 --> 00:44:57,237
Jeśli chcemy zmierzyć się z zatruciami,
686
00:44:57,237 --> 00:45:00,240
zmniejszyć ich liczbę,
musimy zacząć od kurczaków.
687
00:45:04,786 --> 00:45:08,206
Cztery firmy kontrolują
połowę rynku przetwórstwa drobiu.
688
00:45:08,206 --> 00:45:10,500
To bardzo ugruntowana branża.
689
00:45:10,500 --> 00:45:13,503
Te firmy mają dużą kontrolę
nad naszą żywnością.
690
00:45:13,503 --> 00:45:15,380
Na samym szczycie łańcucha
691
00:45:15,380 --> 00:45:19,593
dwóch hodowców kontroluje zasoby drobiu,
692
00:45:19,593 --> 00:45:21,678
bo to oni dostarczają fermom jaja.
693
00:45:21,678 --> 00:45:24,264
Działalność tych firm okrywa tajemnica.
694
00:45:24,264 --> 00:45:27,476
Nie komunikują się
bezpośrednio z konsumentami.
695
00:45:27,476 --> 00:45:30,061
Ciężko stwierdzić, jakie praktyki stosują,
696
00:45:30,061 --> 00:45:32,939
by zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.
697
00:45:42,532 --> 00:45:45,327
FIRMA PERDUE ZAPROSIŁA NAS
DO SWOICH ZAKŁADÓW,
698
00:45:45,327 --> 00:45:48,497
BY ZAPREZENTOWAĆ
PROCEDURY BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI.
699
00:45:48,497 --> 00:45:51,416
{\an8}Perdue leży na sercu
bezpieczeństwo żywności,
700
00:45:51,416 --> 00:45:54,669
{\an8}a wyróżnia nas to,
701
00:45:54,669 --> 00:45:58,924
{\an8}że zaprzestaliśmy stosowania antybiotyków.
702
00:45:58,924 --> 00:46:02,677
{\an8}Dziś na waszym stole czeka duża zmiana.
703
00:46:02,677 --> 00:46:08,683
{\an8}Producent kurczaków Perdue zaprzestaje
stosowania większości antybiotyków.
704
00:46:09,351 --> 00:46:13,897
W tym celu musieliśmy zmienić sposób,
w jaki hodujemy kurczaki.
705
00:46:14,731 --> 00:46:16,775
{\an8}WYLĘGARNIA PERDUE
HURLOCK, MARYLAND
706
00:46:22,572 --> 00:46:26,409
Perdue produkuje
ponad 12 milionów kurczaków tygodniowo.
707
00:46:28,829 --> 00:46:30,330
Jaja tu przybywają,
708
00:46:30,330 --> 00:46:33,542
przyjmujemy je do wylęgarni,
jak najszybciej możemy.
709
00:46:33,542 --> 00:46:36,294
Upewniamy się, że są w czystym otoczeniu.
710
00:46:38,129 --> 00:46:39,840
Poprosiliśmy farmerów,
711
00:46:39,840 --> 00:46:44,219
żeby jaja, które mogą być brudne,
umieszczali na spodzie.
712
00:46:45,053 --> 00:46:46,680
Używamy tego urządzenia.
713
00:46:46,680 --> 00:46:49,057
Możemy pobrać wymaz z wielu jaj
714
00:46:49,057 --> 00:46:51,726
i otrzymać informację na temat materiału...
715
00:46:51,726 --> 00:46:54,729
ilości materiału organicznego na jajku.
716
00:47:00,777 --> 00:47:02,571
Wynik to 770, gdzieś pośrodku.
717
00:47:02,571 --> 00:47:06,491
Nie są zbyt brudne,
ale nie są też idealnie czyste.
718
00:47:07,158 --> 00:47:08,910
To nie oznacza salmonelli,
719
00:47:08,910 --> 00:47:14,207
ale wskazuje na to,
że może na nich być salmonella.
720
00:47:18,879 --> 00:47:25,552
Czas inkubacji kurzego jaja to 21 dni.
721
00:47:25,552 --> 00:47:28,388
Stara się wydostać ze skorupki.
722
00:47:29,472 --> 00:47:30,724
Robi sobie przerwy.
723
00:47:30,724 --> 00:47:32,767
Wykluwa się stopniowo.
724
00:48:06,343 --> 00:48:09,304
Pisklęta, które wykluły się w wylęgarni
725
00:48:09,304 --> 00:48:11,806
i które staramy się utrzymać w czystości,
726
00:48:11,806 --> 00:48:13,391
są przenoszone na fermę.
727
00:48:19,898 --> 00:48:22,734
{\an8}FERMA PERDUE
GREENWOOD, DELAWARE
728
00:48:32,744 --> 00:48:34,287
Trafiają tu, mając dzień.
729
00:48:35,455 --> 00:48:38,750
W dniu, w którym się wykluwają,
zabieramy je do kurnika.
730
00:48:38,750 --> 00:48:41,252
Mieszkają tu jakieś 45 dni.
731
00:48:41,252 --> 00:48:44,339
Te ptaki mają około 14 dni, dwa tygodnie.
732
00:48:50,345 --> 00:48:53,640
Monitorujemy konkretne rodzaje salmonelli.
733
00:48:53,640 --> 00:48:58,269
Używamy techniki
nazywanej wymazówką z buta.
734
00:48:58,269 --> 00:49:04,025
Bierzesz skarpetki zamoczone w mleku
i zakładasz je na buty.
735
00:49:04,025 --> 00:49:08,530
Chodzisz po kurniku
i próbujesz w ten sposób zebrać
736
00:49:08,530 --> 00:49:11,700
na butach jak najwięcej odchodów.
737
00:49:11,700 --> 00:49:15,662
Na próbkę składają się odchody
ponad 100 kurczaków.
738
00:49:15,662 --> 00:49:18,581
Wysyłamy to do laboratorium
i szukamy salmonelli.
739
00:49:21,126 --> 00:49:24,587
{\an8}ZAKŁAD PRZETWÓRSTWA PERDUE
MILFORD, DELAWARE
740
00:49:38,893 --> 00:49:41,146
To piersi bez kości i bez skóry.
741
00:49:41,146 --> 00:49:46,026
Zjeżdżają po linii produkcyjnej
po ofiletowaniu.
742
00:49:47,152 --> 00:49:49,612
Wjeżdżają do tego urządzenia i są myte.
743
00:49:50,280 --> 00:49:53,575
Jest tu kwas nadoctowy,
który utrzymuje je w czystości
744
00:49:53,575 --> 00:49:57,245
od właśnie przeprowadzonego procesu
aż do pakowania.
745
00:49:58,997 --> 00:50:02,667
Wierzymy, że jeśli pojawi się tu ptak
z odrobiną salmonelli,
746
00:50:02,667 --> 00:50:05,003
bakterie zostaną z niego zmyte.
747
00:50:15,472 --> 00:50:19,225
{\an8}Jedną z wad amerykańskiego
systemu bezpieczeństwa żywności
748
00:50:19,225 --> 00:50:21,436
{\an8}jest to, że nie monitorujemy ferm.
749
00:50:24,981 --> 00:50:27,067
Organy nadzorujące nie mają wstępu.
750
00:50:29,402 --> 00:50:34,240
Problem w tym, że salmonellę
często znajduje się na poziomie fermy,
751
00:50:34,240 --> 00:50:35,658
na poziomie wylęgarni.
752
00:50:38,495 --> 00:50:41,831
Departament Rolnictwa
nie ma nic do powiedzenia,
753
00:50:41,831 --> 00:50:45,168
dopóki te kurczaki nie trafią do ubojni.
754
00:50:48,296 --> 00:50:49,214
Uwaga.
755
00:50:54,552 --> 00:50:58,223
Zacznijmy od tego, co robi pani w pracy.
756
00:50:58,223 --> 00:51:02,268
Jestem inspektorem bezpieczeństwa
Departamentu Rolnictwa
757
00:51:02,268 --> 00:51:04,604
i przeprowadzam inspekcje kurczaków.
758
00:51:05,146 --> 00:51:07,982
INSPEKTOR PROSIŁA NAS O UKRYCIE TOŻSAMOŚCI
759
00:51:07,982 --> 00:51:10,985
ZE STRACHU PRZED SZYKANAMI.
760
00:51:13,863 --> 00:51:17,450
Przeprowadzamy inspekcję
ponad 300 000 kurczaków dziennie.
761
00:51:21,996 --> 00:51:27,293
Patrzymy na 175 ptaków na minutę.
Dosłownie migają nam przed oczami.
762
00:51:29,420 --> 00:51:33,049
Na końcu linii produkcyjnej
jest tylko jeden inspektor,
763
00:51:33,758 --> 00:51:35,927
który może dużo przeoczyć.
764
00:51:38,138 --> 00:51:40,223
Kurczaki z niektórych zakładów
765
00:51:40,223 --> 00:51:43,893
według mnie nie powinny trafiać na rynek.
766
00:51:43,893 --> 00:51:47,480
Konsumenci byliby zszokowani
767
00:51:47,480 --> 00:51:50,567
naszymi opowieściami z hali produkcyjnej.
768
00:51:52,569 --> 00:51:57,949
Widziałam, jak ktoś wrzuca
kurczaki do chłodni,
769
00:51:57,949 --> 00:52:00,702
mimo że były w nich odchody.
770
00:52:03,621 --> 00:52:08,459
Widziałam inspektorów
śpiących na linii produkcyjnej.
771
00:52:09,878 --> 00:52:12,839
Widzi się pracowników,
którzy byli w łazience,
772
00:52:12,839 --> 00:52:15,008
ale nie umyli po tym rąk.
773
00:52:15,008 --> 00:52:21,055
Widziałam, że ludzie nie myją noży,
które im spadły,
774
00:52:21,055 --> 00:52:22,974
tylko od razu ich używają.
775
00:52:25,977 --> 00:52:28,188
Muszą wyrobić normę.
776
00:52:28,188 --> 00:52:32,150
Czuję, że są tam po to,
by wypracować zyski
777
00:52:32,150 --> 00:52:34,027
i przepchnąć kurczaki.
778
00:52:34,027 --> 00:52:36,529
Nie obchodzi ich, w jakim są stanie.
779
00:52:39,032 --> 00:52:44,329
Reżim inspekcyjny Departamentu Rolnictwa
sięga początków XX wieku
780
00:52:44,329 --> 00:52:47,207
i książki Uptona Sinclaira The Jungle.
781
00:52:47,207 --> 00:52:49,292
To nie była przyjemna lektura.
782
00:52:49,292 --> 00:52:53,171
Opowiadała o brudzie i nieostrożności
w obchodzeniu się z mięsem.
783
00:52:53,171 --> 00:52:56,216
Wywołała oburzenie wśród czytelników.
784
00:52:57,217 --> 00:52:58,384
To skandal.
785
00:53:00,595 --> 00:53:04,307
Celem przepisów dotyczących inspekcji
jest rozwiązanie problemu,
786
00:53:04,307 --> 00:53:09,687
którym Teddy Roosevelt zajął się
w 1906 roku w zakładach mięsnych Chicago.
787
00:53:09,687 --> 00:53:13,358
Był to problem zakażonych zwierząt,
788
00:53:13,358 --> 00:53:16,527
których mięso trafiało
do systemu żywnościowego.
789
00:53:17,612 --> 00:53:20,823
Szczerze mówiąc,
kiedy stworzyli ten reżim,
790
00:53:20,823 --> 00:53:24,244
nie rozumieliśmy wirusów i bakterii.
791
00:53:25,078 --> 00:53:27,747
Każdego ptaka trzeba zbadać osobno.
792
00:53:27,747 --> 00:53:31,084
Musi być zdrowy.
Inaczej zostanie odrzucony.
793
00:53:32,335 --> 00:53:35,046
To nie ma nic wspólnego z bakteriami.
794
00:53:35,046 --> 00:53:37,090
{\an8}Bakterii nie widać.
795
00:53:37,632 --> 00:53:39,884
{\an8}Nie widać ich gołym okiem.
796
00:53:39,884 --> 00:53:42,804
UWAGA
CO2 W UŻYCIU
797
00:53:42,804 --> 00:53:48,142
Setki, jeśli nie tysiące
inspektorów drobiu na liniach uboju
798
00:53:48,142 --> 00:53:51,437
oglądają ptaki,
by spełnić ustawowy obowiązek.
799
00:53:51,437 --> 00:53:55,525
Inspektor rządu USA musi obejrzeć
każdego ptaka w zakładzie.
800
00:53:55,525 --> 00:53:58,111
{\an8}Nie ma z tego korzyści dla bezpieczeństwa.
801
00:53:58,111 --> 00:54:00,738
{\an8}To strata setek milionów dolarów.
802
00:54:01,322 --> 00:54:05,326
Nie zgadzam się
z tą oceną z wielu powodów.
803
00:54:05,326 --> 00:54:07,495
{\an8}Oglądają produkt.
804
00:54:07,495 --> 00:54:10,915
{\an8}Tego wymaga prawo.
805
00:54:10,915 --> 00:54:13,793
{\an8}Sprawdzają dokumentację firm,
806
00:54:13,793 --> 00:54:17,171
sprawdzają,
czy firma robi to, co do niej należy,
807
00:54:17,171 --> 00:54:20,133
oraz pobierają i badają próbki.
808
00:54:23,219 --> 00:54:25,972
Zakład produkuje
miliony ptaków miesięcznie.
809
00:54:26,723 --> 00:54:31,644
My badamy na salmonellę
pięć całych ptaków w miesiącu.
810
00:54:33,271 --> 00:54:37,442
I pięć próbek z różnych części ptaka.
811
00:54:42,363 --> 00:54:44,991
To wszystko,
co robi Departament Rolnictwa.
812
00:54:45,825 --> 00:54:46,909
Z WOLNEGO WYBIEGU
813
00:54:46,909 --> 00:54:48,828
FILETY Z PIERSI
814
00:54:49,078 --> 00:54:52,540
Napis, że ptak przeszedł inspekcję
Departamentu Rolnictwa
815
00:54:52,540 --> 00:54:55,960
nic nie znaczy,
bo to musi być na etykiecie.
816
00:54:55,960 --> 00:55:00,256
Mięsa z niektórych zakładów
za nic bym nie zjadła.
817
00:55:01,883 --> 00:55:04,719
{\an8}Wprowadzając do kuchni surowy drób,
818
00:55:04,719 --> 00:55:06,429
{\an8}narażasz się na ryzyko.
819
00:55:06,429 --> 00:55:09,766
Problem w tym,
że nawet ktoś tak ostrożny jak ja,
820
00:55:09,766 --> 00:55:12,477
a jestem mikrobiologiem,
który bada patogeny,
821
00:55:12,477 --> 00:55:14,645
wnosząc te produkty do domu,
822
00:55:14,645 --> 00:55:18,274
bezwiednie zanieczyszcza otoczenie.
823
00:55:20,026 --> 00:55:24,155
Otwieram opakowanie
i od razu wyrzucam ten plastik do kosza.
824
00:55:25,323 --> 00:55:26,699
Używam stopy.
825
00:55:27,492 --> 00:55:29,118
Wyjmuję kurczaka,
826
00:55:29,118 --> 00:55:32,914
wkładam go do gorącego oleju
i zaczynam smażyć.
827
00:55:35,792 --> 00:55:37,794
Potem wyrzucam resztę opakowania,
828
00:55:37,794 --> 00:55:41,130
ale tym razem dotykam kubła na śmieci.
829
00:55:41,631 --> 00:55:43,299
SKAŻENIE 06
830
00:55:43,299 --> 00:55:46,427
Myję ręce i odkręcam kran.
Zanieczyściłem kran.
831
00:55:46,427 --> 00:55:48,763
Pobieram mydło. Skaziłem dozownik.
832
00:55:48,763 --> 00:55:50,640
Dokładnie myję ręce.
833
00:55:50,640 --> 00:55:53,184
Potem opłukuję dłonie i zakręcam kran.
834
00:55:53,184 --> 00:55:56,145
Znów zanieczyściłem dłoń
i idę zrobić sałatkę.
835
00:55:56,604 --> 00:55:58,064
SKAŻENIE 10
SKAŻENIE 11
836
00:55:58,898 --> 00:56:02,360
Mimo że jestem ostrożny,
te bakterie się rozprzestrzeniają.
837
00:56:05,196 --> 00:56:08,866
{\an8}Gdy salmonella wyschnie,
pozostaje na powierzchni miesiącami.
838
00:56:08,866 --> 00:56:11,786
Zjedzenie jej może nadal wywołać chorobę.
839
00:56:11,786 --> 00:56:15,957
Musisz wiedzieć,
że przynosząc do kuchni surowy drób,
840
00:56:15,957 --> 00:56:19,043
wprowadzasz do domu
zagrożenie biologiczne.
841
00:56:19,043 --> 00:56:21,337
Musisz właściwie się z nim obchodzić.
842
00:56:25,007 --> 00:56:28,970
Niektóre szczepy salmonelli
obecne w jedzeniu
843
00:56:28,970 --> 00:56:31,013
są oporne na wiele antybiotyków,
844
00:56:31,013 --> 00:56:35,226
więc prawdopodobieństwo
niepowodzenia leczenia jest dużo większe.
845
00:56:38,604 --> 00:56:41,232
Te bakterie będą namnażały się we krwi.
846
00:56:41,232 --> 00:56:43,943
Niestety ludzie umierają
z powodu infekcji.
847
00:56:49,282 --> 00:56:54,829
TWÓRCY FILMU PRZYWIEŹLI DO LABORATORIUM
PIĘĆ OPAKOWAŃ KURCZAKA.
848
00:57:01,961 --> 00:57:04,839
{\an8}LABORATORIA IEH
SEATTLE, WASZYNGTON
849
00:57:08,843 --> 00:57:11,429
Opowiem, jak badamy żywność.
850
00:57:11,429 --> 00:57:15,683
{\an8}Zostawiono nam do przebadania pięć próbek.
851
00:57:15,683 --> 00:57:19,937
{\an8}To kurczaki zakupione
w lokalnych sklepach.
852
00:57:21,856 --> 00:57:24,108
Wyniki otrzymamy w ciągu godziny
853
00:57:25,526 --> 00:57:27,695
bez względu na to, czy będą pozytywne.
854
00:57:28,613 --> 00:57:32,909
Pierwszego dnia produkcji
pojechaliśmy do laboratorium w Seattle.
855
00:57:32,909 --> 00:57:36,370
Wybraliśmy pięć marek kurczaków
i przebadaliśmy je.
856
00:57:36,370 --> 00:57:41,000
Powiedziano nam, że nie uzyskamy
pozytywnych wyników, bo to za mała próbka.
857
00:57:41,000 --> 00:57:44,003
Mamy jeden pozytywny wynik.
To był kurczak Perdue.
858
00:57:44,003 --> 00:57:46,088
Mogę prosić o komentarz?
859
00:57:46,839 --> 00:57:53,179
Powiedziałbym,
że to nie fair mówić o jednym kurczaku.
860
00:57:53,179 --> 00:57:58,601
My badamy setki ptaków,
861
00:57:58,601 --> 00:58:01,145
żeby zrozumieć sytuację.
862
00:58:01,145 --> 00:58:06,567
Zastanawiam się też,
co to była za salmonella.
863
00:58:06,567 --> 00:58:08,736
- Dyskusja...
- Infantis.
864
00:58:08,736 --> 00:58:14,784
Tak. Dyskusja na podstawie wyniku
z jednego kurczaka nie jest fair.
865
00:58:14,784 --> 00:58:18,162
Jaki byłby reprezentatywny zestaw próbek?
866
00:58:18,162 --> 00:58:23,292
Sto pięćdziesiąt w krótkim czasie.
867
00:58:25,795 --> 00:58:27,922
{\an8}NOWY JORK, STAN NOWY JORK
868
00:58:27,922 --> 00:58:29,048
{\an8}LOS ANGELES, KALIFORNIA
869
00:58:29,048 --> 00:58:30,132
{\an8}LENEXA, KANSAS
870
00:58:30,132 --> 00:58:31,384
{\an8}UNION, NEW JERSEY
871
00:58:31,384 --> 00:58:32,593
{\an8}NASHVILLE, TENNESSEE
872
00:58:32,593 --> 00:58:34,512
{\an8}SEATTLE, WASZYNGTON
873
00:58:34,512 --> 00:58:38,432
W ciągu pięciu tygodni przebadacie
874
00:58:38,432 --> 00:58:40,560
150 próbek kurczaka
875
00:58:40,560 --> 00:58:44,021
czterech największych marek w kraju.
876
00:58:48,401 --> 00:58:51,571
Zbliżacie się do końca testowania stu...
877
00:58:51,571 --> 00:58:54,031
Przeprowadziliśmy 60% testów,
878
00:58:54,031 --> 00:58:56,284
jeśli mówimy o 150 próbkach.
879
00:58:56,284 --> 00:59:00,371
Świetnie. Jeśli kupię kurczaka w sklepie,
880
00:59:00,371 --> 00:59:02,415
mogę założyć, że jest bezpieczny?
881
00:59:02,415 --> 00:59:08,754
W tym kraju, jeśli kupujesz
drób w sklepie spożywczym,
882
00:59:08,754 --> 00:59:11,674
niezależnie od marki,
883
00:59:12,341 --> 00:59:15,011
twoim głównym założeniem powinno być,
884
00:59:15,011 --> 00:59:20,182
że zawiera patogeny,
takie jak salmonella i campylobacter.
885
00:59:21,601 --> 00:59:26,230
Prawda jest taka, że można sprzedawać
salmonellę w kurczaku.
886
00:59:26,230 --> 00:59:27,815
Nie jest to niedozwolone.
887
00:59:27,815 --> 00:59:33,195
Można więc świadomie sprzedawać kurczaka
skażonego salmonellą i campylobacter.
888
00:59:34,947 --> 00:59:39,118
W jednym ze słynnych procesów
rząd i branża stwierdziły,
889
00:59:39,118 --> 00:59:42,622
że to zadaniem gospodyni domowej
jest ochrona rodziny.
890
00:59:45,916 --> 00:59:47,543
Sąd uznał,
891
00:59:47,543 --> 00:59:51,714
że salmonelli nie należy
uznawać za substancję niedozwoloną,
892
00:59:51,714 --> 00:59:55,843
bo gospodynie domowe
umieją gotować kurczaka.
893
00:59:55,843 --> 01:00:00,806
Czy przygotuje ulubione dania Tima,
tak jak robiła to jego mama?
894
01:00:01,599 --> 01:00:04,393
Dlatego nie stanowi zagrożenia dla ludzi.
895
01:00:05,436 --> 01:00:09,940
Pamiętaj, że warto unikać ryzyka w kuchni.
896
01:00:11,442 --> 01:00:15,237
Ta okropna sprawa sądowa
zadała śmiertelny cios
897
01:00:15,237 --> 01:00:19,158
amerykańskim przepisom
dotyczącym salmonelli.
898
01:00:19,158 --> 01:00:22,536
Niestety dla wielu osób
to był prawdziwy śmiertelny cios.
899
01:00:22,536 --> 01:00:26,415
Departament Rolnictwa podnosi ręce i mówi:
900
01:00:26,415 --> 01:00:32,338
„Toksyczna salmonella
to normalny składnik surowego kurczaka.
901
01:00:32,338 --> 01:00:35,216
Nie chcesz toksycznej salmonelli?
Ugotuj mięso”.
902
01:00:39,595 --> 01:00:41,263
Próbujemy to zmienić.
903
01:00:42,014 --> 01:00:44,600
Odpowiedzialność nie może spoczywać
na konsumentach.
904
01:00:45,768 --> 01:00:48,854
Dlatego złożyliśmy petycję
do Departamentu Rolnictwa.
905
01:00:54,443 --> 01:00:56,862
PETYCJA ZŁOŻONA DO DEPARTAMENTU ROLNICTWA
906
01:00:56,862 --> 01:00:59,323
DOTYCZY ZAKAZANIA 31 SZCZEPÓW SALMONELLI.
907
01:01:03,160 --> 01:01:08,290
Witajcie. Dobrze jest tu być
z wami wszystkimi.
908
01:01:08,290 --> 01:01:12,420
Bardzo szanuję waszą pracę.
909
01:01:12,420 --> 01:01:16,799
{\an8}Wiem, Bill, że złożyłeś petycje,
które są obecnie rozpatrywane,
910
01:01:16,799 --> 01:01:20,052
{\an8}ty, Sarah, też.
911
01:01:20,052 --> 01:01:22,555
{\an8}Przekażcie mi najświeższe informacje.
912
01:01:23,139 --> 01:01:28,853
{\an8}Złożyłem petycję
dotyczącą projektu ustawy, która zakłada,
913
01:01:28,853 --> 01:01:33,399
{\an8}że wszystkie typy salmonelli
wywołujące choroby zostaną zakazane.
914
01:01:33,399 --> 01:01:37,611
Postawimy wyraźną granicę
i powiemy, że w jedzeniu
915
01:01:37,611 --> 01:01:40,489
nie może być patogenów,
które mogą zabić dzieci.
916
01:01:40,489 --> 01:01:42,366
Nauka to potwierdza.
917
01:01:42,366 --> 01:01:46,287
Te patogeny wykorzystują
luki w naszym systemie prawnym.
918
01:01:46,287 --> 01:01:47,246
Tak.
919
01:01:47,246 --> 01:01:51,041
{\an8}Wspólnym wątkiem naszych działań
920
01:01:51,041 --> 01:01:54,211
{\an8}jest modernizacja przestarzałego systemu.
921
01:01:54,211 --> 01:01:56,881
To jest istota tej rozmowy.
922
01:01:56,881 --> 01:01:58,924
Mówiłaś o lukach.
923
01:01:59,508 --> 01:02:02,428
Ja zajmuję się prawem.
924
01:02:02,428 --> 01:02:05,556
Gdzie są luki, które musimy wypełnić?
925
01:02:05,556 --> 01:02:07,475
Nie mamy agencji rządowej,
926
01:02:07,475 --> 01:02:10,561
która monitoruje
bezpieczeństwo żywności na farmach.
927
01:02:10,561 --> 01:02:16,108
Kontrolują czynniki,
które wywołują choroby u zwierząt,
928
01:02:16,108 --> 01:02:21,113
ale przymykają oko na to,
co wywołuje choroby u ludzi.
929
01:02:21,113 --> 01:02:23,741
Jeśli przez to chorujesz...
930
01:02:26,202 --> 01:02:27,745
uregulujmy to prawnie.
931
01:02:27,745 --> 01:02:31,791
Możemy to zrobić,
ale nie muszę nikomu tu przypominać
932
01:02:31,791 --> 01:02:33,751
o sile lobby spożywczego.
933
01:02:33,751 --> 01:02:34,835
- Prawda.
- Tak.
934
01:02:34,835 --> 01:02:36,921
Musisz wiedzieć, z czym walczysz.
935
01:02:37,421 --> 01:02:42,426
Lobby spożywcze
jest teraz potężniejsze niż konsumenci.
936
01:02:42,426 --> 01:02:44,970
To bardzo upolitycznione.
937
01:02:46,597 --> 01:02:52,520
I według mnie niebezpieczne.
938
01:02:59,527 --> 01:03:03,072
Firmy sektora spożywczego
nienawidzą przepisów.
939
01:03:03,072 --> 01:03:05,741
Płacą bardzo drogim lobbystom
940
01:03:05,741 --> 01:03:07,576
za naciski na rząd,
941
01:03:07,576 --> 01:03:13,123
by utrzymać bardzo ograniczony
nadzór prawny i regulacyjny.
942
01:03:13,123 --> 01:03:14,917
{\an8}Szanowni członkowie komisji,
943
01:03:14,917 --> 01:03:20,422
{\an8}jest wiele problemów wpływających
obecnie na kondycję branży drobiarskiej.
944
01:03:21,048 --> 01:03:23,551
{\an8}Idą do Kongresu i mówią:
945
01:03:23,551 --> 01:03:26,470
{\an8}„Wiemy, że rozważacie ustawę,
946
01:03:26,470 --> 01:03:31,433
{\an8}by uchwalić bardzo surowe przepisy
dotyczące bezpieczeństwa żywności”.
947
01:03:31,433 --> 01:03:35,563
{\an8}Jak powiedział Henry Ford:
„Nie doszukuj się winy. Znajdź lekarstwo”.
948
01:03:36,397 --> 01:03:38,023
{\an8}Gdy tylko coś proponujemy,
949
01:03:38,649 --> 01:03:43,571
przychodzą grupy branżowe
i przedstawiają swoje argumenty.
950
01:03:43,571 --> 01:03:46,907
Mówią, czemu to byłoby
uciążliwe dla branży,
951
01:03:46,907 --> 01:03:49,326
i że ceny mięsa wzrosną,
952
01:03:49,326 --> 01:03:53,497
że ludzie stracą pracę,
i że to odpowiedzialność konsumentów.
953
01:03:53,497 --> 01:03:56,917
To te same argumenty, jakie przedstawiano,
954
01:03:56,917 --> 01:04:01,297
- gdy E. coli O157:
- H7 została uznana
za substancję niedozwoloną.
955
01:04:01,297 --> 01:04:04,049
Świat miał się zawalić,
a tak się nie stało.
956
01:04:08,429 --> 01:04:11,473
{\an8}Byłam Podsekretarzem
ds. Bezpieczeństwa Żywności,
957
01:04:11,473 --> 01:04:15,311
{\an8}najwyższym rangą urzędnikiem
w tej kwestii w USA.
958
01:04:16,061 --> 01:04:20,858
Jestem naukowcem. Nie jestem politykiem.
Miałam zapewnić bezpieczeństwo żywności.
959
01:04:22,484 --> 01:04:27,281
Gdy odłoży się na bok
cele i interesy polityczne,
960
01:04:27,281 --> 01:04:28,866
można rozwiązać problemy.
961
01:04:28,866 --> 01:04:32,077
Można uzyskać dane, znaleźć odpowiedzi
962
01:04:32,077 --> 01:04:34,538
i wymyślić coś, co naprawdę działa.
963
01:04:34,538 --> 01:04:37,917
Przepisy są ważne. Nie mówię, że nie.
964
01:04:37,917 --> 01:04:41,128
Ale lepiej, żebyśmy mogli
usiąść przy okrągłym stole,
965
01:04:41,128 --> 01:04:43,547
zanim przejdziemy do regulacji.
966
01:04:44,298 --> 01:04:47,259
Gdy otrzymała pani nominację
od prezydenta Trumpa,
967
01:04:47,259 --> 01:04:50,804
lobbysta na rzecz Zrzeszenia
Hodowców Bydła powiedział,
968
01:04:50,804 --> 01:04:53,182
że to świetna wiadomość dla branży.
969
01:04:53,182 --> 01:04:55,976
Czemu branża tak się z tego cieszyła?
970
01:04:55,976 --> 01:04:57,394
Bo jestem naukowcem.
971
01:04:57,394 --> 01:05:00,814
Wiedzieli, że będę podejmować decyzje
oparte na danych.
972
01:05:01,357 --> 01:05:05,527
Nie chodziło o to, że przez lata
otrzymywała pani ogromne fundusze
973
01:05:05,527 --> 01:05:09,281
na badania od tej samej grupy?
974
01:05:09,281 --> 01:05:11,825
Nie. To znaczy... Nie.
975
01:05:13,243 --> 01:05:16,956
Szkoda, że te pieniądze nie były moje.
976
01:05:16,956 --> 01:05:19,959
Nigdy... Nie były... To uniwersytet...
977
01:05:19,959 --> 01:05:23,295
Fundusze były przekazane
uniwersytetowi na badania.
978
01:05:23,295 --> 01:05:27,841
Tak finansujemy programy badawcze.
Poprzez dotacje od hodowców bydła,
979
01:05:27,841 --> 01:05:31,804
Instytut Mięsa i różne inne organizacje.
980
01:05:31,804 --> 01:05:34,765
Uważa pani, że nie zachodzi
konflikt interesów?
981
01:05:34,765 --> 01:05:38,560
Miała pani kontrolować branżę,
która sfinansowała pani badania.
982
01:05:38,560 --> 01:05:42,898
To nie zmieniło
mojego spojrzenia na branżę.
983
01:05:42,898 --> 01:05:46,694
Dzięki temu wiedziałam, gdzie są patogeny,
984
01:05:46,694 --> 01:05:51,198
jak je kontrolować
i jak działa cały sektor.
985
01:05:51,198 --> 01:05:54,910
Dzięki temu byłam lepszym kandydatem
na to stanowisko.
986
01:05:55,869 --> 01:05:58,372
Czy pani nominacja była dobrą wiadomością
987
01:05:58,372 --> 01:06:01,625
dla obywateli,
którzy oczekują bezpiecznej żywności?
988
01:06:01,625 --> 01:06:04,712
Tak. Jestem orędowniczką praw konsumentów.
989
01:06:04,712 --> 01:06:06,505
DOTACJE BADAŃ DR BRASHEARS
990
01:06:06,505 --> 01:06:08,007
ZWIĄZEK DROBIU I JAJ
991
01:06:08,007 --> 01:06:09,758
RADA PRODUCENTÓW WIEPRZOWINY
992
01:06:09,758 --> 01:06:11,093
INSTYTUT MIĘSA
993
01:06:12,511 --> 01:06:16,390
Nie chodzi tylko o Mindy Brashears.
994
01:06:16,390 --> 01:06:18,142
Chodzi o cały rząd.
995
01:06:18,142 --> 01:06:22,354
Wkraczają w obszar polityki
996
01:06:22,354 --> 01:06:25,315
i wygląda na to,
997
01:06:25,315 --> 01:06:29,361
że przestają zwracać uwagę
na interesy ludzi.
998
01:06:30,529 --> 01:06:34,283
Podjęliście już decyzję
w sprawie petycji Marlera?
999
01:06:34,283 --> 01:06:35,784
Nie.
1000
01:06:35,784 --> 01:06:40,539
Oceniamy i rozpatrujemy ją w kontekście
1001
01:06:40,539 --> 01:06:44,793
naszej większej inicjatywy
dotyczącej salmonelli.
1002
01:06:44,793 --> 01:06:49,214
Celem każdej z tych petycji
jest poprawa wyników
1003
01:06:49,214 --> 01:06:54,887
w walce z salmonellą,
ze szczepami wywołującymi choroby.
1004
01:06:54,887 --> 01:06:58,098
Mamy ten sam cel.
1005
01:06:59,558 --> 01:07:04,021
Gdy Mike Taylor uznał E. coli O157
za substancję niedozwoloną,
1006
01:07:04,021 --> 01:07:05,898
miał pełne prawo to zrobić.
1007
01:07:05,898 --> 01:07:08,567
Nie ma żadnego powodu,
1008
01:07:08,567 --> 01:07:14,782
by Sandy Eskin
nie mogła teraz zrobić tego samego.
1009
01:07:14,782 --> 01:07:16,658
- Może to zrobić?
- Oczywiście.
1010
01:07:16,658 --> 01:07:20,871
Ma uprawnienia, by zakazać salmonelli
w mięsie kurczaka.
1011
01:07:20,871 --> 01:07:22,164
Czemu tego nie robi?
1012
01:07:22,790 --> 01:07:28,128
Ponieważ branża, a mówię to wiedząc,
że chodzi o sektor kurczaków,
1013
01:07:28,128 --> 01:07:32,091
zaczęłaby bardzo głośno piszczeć.
1014
01:07:36,011 --> 01:07:39,431
Czuję, że branża nie dotrzymała słowa.
1015
01:07:40,849 --> 01:07:41,892
W Europie
1016
01:07:41,892 --> 01:07:45,771
można kupić kurczaka z etykietą
„wolny od patogenów”.
1017
01:07:45,771 --> 01:07:48,232
W Stanach takiego nie dostaniesz.
1018
01:07:49,942 --> 01:07:51,193
Wkroczyli na fermy
1019
01:07:51,193 --> 01:07:55,489
i zajęli się zwalczaniem
salmonelli chorobotwórczej.
1020
01:07:56,073 --> 01:07:58,617
Szczepią tam kurczaki przeciw salmonelli.
1021
01:07:58,617 --> 01:08:02,412
Czasem eliminują stada skażone tą bakterią
1022
01:08:02,412 --> 01:08:05,874
i przeprowadzają interwencje,
zanim trafią do rzeźni,
1023
01:08:05,874 --> 01:08:10,379
bo kiedy już tam trafią,
sytuacja jest trudniejsza do opanowania.
1024
01:08:11,463 --> 01:08:13,382
W EUROPIE W CIĄGU PIĘCIU LAT
1025
01:08:13,382 --> 01:08:17,052
OBNIŻONO O POŁOWĘ
LICZBĘ ZACHOROWAŃ NA SALMONELLOZĘ.
1026
01:08:17,052 --> 01:08:20,597
Czyli da się to zrobić.
1027
01:08:20,597 --> 01:08:26,311
Po prostu nie ma tu jeszcze
woli politycznej, by to zrobić.
1028
01:08:31,150 --> 01:08:34,069
Patrząc na to,
co spotkało Stephanie Ingberg,
1029
01:08:34,736 --> 01:08:37,531
nie ma wątpliwości, że robimy za mało.
1030
01:08:37,531 --> 01:08:40,701
Rząd robi za mało. Branża robi za mało.
1031
01:08:45,122 --> 01:08:47,166
Pierwszego ranka po powrocie
1032
01:08:47,166 --> 01:08:50,794
powiedziano nam, że Stephanie
nie zostało dużo czasu.
1033
01:08:50,794 --> 01:08:56,300
{\an8}To, że nie umarła, dało nam nadzieję.
Nadal była z nami.
1034
01:08:56,300 --> 01:08:58,510
Wciąż była nieprzytomna, w śpiączce.
1035
01:08:59,219 --> 01:09:01,889
Nie wiedzieli, dlaczego się nie obudziła.
1036
01:09:01,889 --> 01:09:04,766
Myślę, że dlatego zdiagnozowano
uraz mózgu.
1037
01:09:04,766 --> 01:09:06,143
Nie budziła się.
1038
01:09:08,979 --> 01:09:11,064
Ksiądz odmówił modlitwę.
1039
01:09:12,107 --> 01:09:14,860
Podczas modlitwy zaczęła otwierać oczy.
1040
01:09:14,860 --> 01:09:16,862
To był pierwszy znak budzenia.
1041
01:09:18,155 --> 01:09:18,989
Tak.
1042
01:09:23,493 --> 01:09:25,829
{\an8}Pamiętam, że gdy się obudziłam,
1043
01:09:26,413 --> 01:09:29,958
{\an8}wszyscy stali wokół mnie i płakali.
1044
01:09:29,958 --> 01:09:32,586
{\an8}„O co chodzi?
Czemu wszyscy są tacy smutni?
1045
01:09:32,586 --> 01:09:34,046
{\an8}Nie rozumiem”.
1046
01:09:39,509 --> 01:09:43,931
Powiedzieli mi, że zaraziłam się E. coli.
1047
01:09:45,557 --> 01:09:47,643
Boli cię, gdy tu dotykam?
1048
01:09:47,643 --> 01:09:48,602
- Nie.
- Nie.
1049
01:09:49,853 --> 01:09:53,273
Bakteria może wywołać
zespół hemolityczno-mocznicowy.
1050
01:09:53,273 --> 01:09:54,441
Tak się stało.
1051
01:09:58,862 --> 01:10:03,325
Ta choroba była jak bomba atomowa,
która wybucha w ciele
1052
01:10:03,325 --> 01:10:05,953
{\an8}i dotyka każdego organu.
1053
01:10:05,953 --> 01:10:08,664
{\an8}Jako lekarz musisz pozbierać kawałki.
1054
01:10:10,916 --> 01:10:13,210
{\an8}Dobrze, idziemy na lewą stronę.
1055
01:10:14,419 --> 01:10:17,881
Dużo czasu zajęło mi odbudowanie siły.
1056
01:10:18,632 --> 01:10:19,675
Teraz lepiej?
1057
01:10:20,634 --> 01:10:24,263
Byłam w śpiączce
w najtrudniejszych momentach,
1058
01:10:24,263 --> 01:10:25,764
ale wiem, że chwilami
1059
01:10:25,764 --> 01:10:28,725
rodzina i lekarze myśleli,
że nie przeżyję.
1060
01:10:28,725 --> 01:10:30,477
To było dla nich trudne.
1061
01:10:30,477 --> 01:10:34,314
Ciężko mieć świadomość,
że przeze mnie tak cierpieli.
1062
01:10:38,360 --> 01:10:39,194
Ale...
1063
01:10:39,695 --> 01:10:40,529
Tak.
1064
01:10:41,697 --> 01:10:44,866
Idź powoli, a ja popatrzę na twoje kolana.
1065
01:10:44,866 --> 01:10:47,202
Przeszłam fizjoterapię,
1066
01:10:47,202 --> 01:10:49,955
miałam sporo dializ.
1067
01:10:49,955 --> 01:10:51,957
Codzienne wizyty u lekarza.
1068
01:10:51,957 --> 01:10:55,460
Mama nie mogła wrócić do pracy,
bo musiała mnie wozić
1069
01:10:55,460 --> 01:10:58,839
na dwie albo trzy wizyty dziennie.
1070
01:10:58,839 --> 01:11:03,635
Miałam kilka celów, które mnie motywowały.
1071
01:11:03,635 --> 01:11:05,554
W maju kończyłam liceum.
1072
01:11:05,554 --> 01:11:09,308
Chciałam sama wyjść na scenę
i odebrać świadectwo.
1073
01:11:10,225 --> 01:11:13,103
To był mój główny cel,
bo wtedy nie chodziłam.
1074
01:11:23,196 --> 01:11:26,325
Płaczę, ale osiągnęłam wszystkie cele.
1075
01:11:26,325 --> 01:11:29,786
{\an8}Poszłam na bal. Odebrałam świadectwo...
1076
01:11:33,832 --> 01:11:36,626
Czuję, że miałam szczęście,
1077
01:11:36,626 --> 01:11:38,879
bo mogę powiedzieć, że udało mi się,
1078
01:11:38,879 --> 01:11:40,839
biorąc pod uwagę okoliczności.
1079
01:11:42,758 --> 01:11:45,302
Wciąż masz białko w moczu.
1080
01:11:45,969 --> 01:11:48,347
To nie jest normalne.
1081
01:11:48,347 --> 01:11:51,641
Dlatego stosujemy ten lek, lizynopryl.
1082
01:11:52,184 --> 01:11:53,518
Niestety
1083
01:11:55,395 --> 01:11:59,191
minęły już cztery lata,
nie sądzę, że nastąpi poprawa.
1084
01:12:00,567 --> 01:12:02,861
Stresuję się przyszłością.
1085
01:12:02,861 --> 01:12:06,281
Stanem moich nerek.
Staram się o tym nie myśleć.
1086
01:12:07,908 --> 01:12:09,785
Muszę codziennie brać leki,
1087
01:12:09,785 --> 01:12:13,789
żeby stymulować pracę nerek.
1088
01:12:14,748 --> 01:12:16,375
Rozmawiałam z nefrologiem.
1089
01:12:16,375 --> 01:12:20,295
Możliwe, że czeka mnie przeszczep nerki.
1090
01:12:20,295 --> 01:12:23,090
Możliwa jest też dializa do końca życia.
1091
01:12:23,757 --> 01:12:25,342
Nie chcesz tego usłyszeć.
1092
01:12:28,512 --> 01:12:30,347
{\an8}ANATOMIA I FIZJOLOGIA
1093
01:12:30,347 --> 01:12:34,059
{\an8}Niektórzy lekceważą choroby
przenoszone drogą pokarmową.
1094
01:12:36,520 --> 01:12:37,813
Trochę boli brzuch.
1095
01:12:37,813 --> 01:12:40,732
Dłuższy pobyt w toalecie. To nic takiego.
1096
01:12:42,526 --> 01:12:45,362
Ale to coś więcej.
1097
01:12:45,362 --> 01:12:49,658
To śpiączka,
uszkodzenie mózgu i uraz nerek,
1098
01:12:49,658 --> 01:12:52,369
które należy traktować poważnie.
1099
01:12:52,369 --> 01:12:54,538
Zjadłam zwykłą sałatkę
1100
01:12:54,538 --> 01:12:58,375
i odczuwam długofalowe skutki zdrowotne.
1101
01:13:02,671 --> 01:13:06,925
Gdyby stworzyć listę produktów
obarczonych największym ryzykiem,
1102
01:13:06,925 --> 01:13:10,887
to sałata rzymska
byłaby na jej samym szczycie.
1103
01:13:12,180 --> 01:13:14,015
Je pan sałatę rzymską?
1104
01:13:14,599 --> 01:13:15,434
Nie jem.
1105
01:13:16,143 --> 01:13:17,519
Je pani sałatę rzymską?
1106
01:13:17,519 --> 01:13:21,606
Zwykle unikam sałaty rzymskiej.
W każdym razie staram się.
1107
01:13:22,774 --> 01:13:25,152
Zawsze o tym myślę, kiedy ją jem.
1108
01:13:25,152 --> 01:13:27,779
Czym jest życie bez ryzyka?
1109
01:13:29,698 --> 01:13:32,659
{\an8}Czy jest coś, czego oboje unikacie?
1110
01:13:33,160 --> 01:13:37,205
{\an8}Nie kupujemy sałaty w torebkach.
1111
01:13:37,205 --> 01:13:38,206
Tak.
1112
01:13:38,206 --> 01:13:41,042
Unikamy rzymskiej,
1113
01:13:41,042 --> 01:13:43,879
zwłaszcza z Yumy i Salinas.
1114
01:13:43,879 --> 01:13:47,757
{\an8}DOLINA SALINAS
ŻYWIMY NASZ NARÓD
1115
01:13:52,012 --> 01:13:56,683
Czy działania LGMA
zapobiegły zatruciom związanym z sałatą?
1116
01:13:57,767 --> 01:14:01,313
{\an8}W tej branży
wiele się zmieniło dzięki LGMA.
1117
01:14:02,272 --> 01:14:04,191
Czy są badania dokumentujące
1118
01:14:04,191 --> 01:14:07,903
poprawę bezpieczeństwa po powstaniu LGMA?
1119
01:14:16,036 --> 01:14:17,245
Nie znam żadnych.
1120
01:14:17,787 --> 01:14:22,459
Mówi pan, że jest pewny,
że LGMA zapobiegła epidemiom...
1121
01:14:22,459 --> 01:14:23,460
Absolutnie.
1122
01:14:23,460 --> 01:14:24,836
Chcę odczytać listę
1123
01:14:26,087 --> 01:14:28,757
problemów z ostatnich pięciu lat.
1124
01:14:28,757 --> 01:14:31,635
Wrzesień 2017,
osiem zachorowań po szpinaku.
1125
01:14:31,635 --> 01:14:36,932
W listopadzie 2017 roku 67 osób
zachorowało po zjedzeniu sałaty.
1126
01:14:36,932 --> 01:14:40,936
W następnym roku, w marcu,
zachorowało 248 osób, zmarło pięć.
1127
01:14:40,936 --> 01:14:42,312
Kwiecień, dziesięć osób.
1128
01:14:42,312 --> 01:14:47,400
Październik 2018 roku,
trzy epidemie, zachorowało 135 osób.
1129
01:14:47,400 --> 01:14:50,070
Listopad, to samo, 167 zachorowań.
1130
01:14:50,070 --> 01:14:53,198
Listopad 2019, kolejne dwie epidemie.
1131
01:14:53,198 --> 01:14:54,908
Październik 2020, 40 osób.
1132
01:14:55,659 --> 01:14:57,827
To nie jest dobry wynik, prawda?
1133
01:14:58,787 --> 01:15:00,288
Mamy powód do dumy.
1134
01:15:00,288 --> 01:15:06,086
Każde z tych wydarzeń to dramat,
tragiczny w skutkach dla konsumentów.
1135
01:15:06,086 --> 01:15:10,757
Ale jestem przekonany o postępach,
jakie poczyniliśmy dzięki LGMA
1136
01:15:10,757 --> 01:15:13,218
i zmianach, które nastąpiły w branży.
1137
01:15:19,140 --> 01:15:23,228
Gdy pisałam o epidemii
związanej z sałatą rzymską,
1138
01:15:23,228 --> 01:15:26,231
dziwiło mnie,
jak niewiele robi rząd federalny,
1139
01:15:26,231 --> 01:15:28,275
by rozwiązać ten problem.
1140
01:15:30,902 --> 01:15:33,947
Przez lata
zrzucaliśmy odpowiedzialność na firmy,
1141
01:15:33,947 --> 01:15:37,409
to one miały rozwiązać problem,
ale to nie działa.
1142
01:15:38,285 --> 01:15:39,911
Mamy już kończyć.
1143
01:15:39,911 --> 01:15:43,873
Co widzowie powinni wiedzieć
o tej kwestii?
1144
01:15:44,457 --> 01:15:46,251
{\an8}Chciałbym, żeby wiedzieli,
1145
01:15:46,251 --> 01:15:49,462
{\an8}że mamy w USA
bezpieczny system żywnościowy.
1146
01:15:49,462 --> 01:15:53,717
Planujemy razem pracować
nad stworzeniem jeszcze bezpieczniejszego,
1147
01:15:53,717 --> 01:15:57,762
zdygitalizowanego, przejrzystego systemu
dobrego dla konsumentów.
1148
01:15:57,762 --> 01:16:00,974
Będzie korzystny dla producentów
i dla planety.
1149
01:16:03,560 --> 01:16:05,937
Nie wiem, ile razy
1150
01:16:05,937 --> 01:16:12,569
decydenci, urzędnicy i przywódcy mówili:
„Ameryka ma najbezpieczniejszą żywność”.
1151
01:16:12,569 --> 01:16:17,365
Wygląda na to, że mamy do czynienia
z niekończącym się cyklem
1152
01:16:17,365 --> 01:16:23,246
błędów, epidemii,
wycofywania produktów, chorób i zgonów.
1153
01:16:23,246 --> 01:16:27,375
Gdy politycy mówią, że mamy
najbezpieczniejszą żywność na świecie,
1154
01:16:27,375 --> 01:16:30,545
żarty sobie stroją. To nieprawda.
1155
01:16:30,545 --> 01:16:33,465
Patogeny można kontrolować.
Nie kontrolujemy ich.
1156
01:16:33,465 --> 01:16:35,884
Jesteśmy USA. Oczekujemy więcej.
1157
01:16:37,010 --> 01:16:41,473
A gdy bezpieczeństwo żywności zawodzi,
to zawodzi na całego.
1158
01:16:46,186 --> 01:16:50,106
TWÓRCY FILMU PRZEBADALI
150 PRÓBEK MIĘSA KURCZAKA.
1159
01:16:50,649 --> 01:16:54,152
W 17% PRZEBADANYCH PRÓBEK
WYKRYTO SALMONELLĘ.
1160
01:16:54,152 --> 01:16:58,698
29% PRÓBEK Z WYNIKIEM POZYTYWNYM
POCHODZIŁO Z PRODUKTÓW PERDUE.
1161
01:17:00,450 --> 01:17:04,245
FIRMA TWIERDZI, ŻE WYNIKI BADAŃ
NIE SĄ GORSZE OD WYNIKÓW BRANŻY.
1162
01:17:04,245 --> 01:17:07,791
MÓWI TEŻ, ŻE INTENSYWNIE
DĄŻY DO OGRANICZENIA
1163
01:17:07,791 --> 01:17:09,668
SALMONELLI W PRODUKTACH.
1164
01:17:13,088 --> 01:17:17,008
{\an8}W tej chwili rząd
nie chroni dostatecznie konsumentów.
1165
01:17:18,760 --> 01:17:22,639
A konsumenci, bo to na nich
często spoczywa odpowiedzialność,
1166
01:17:22,639 --> 01:17:25,934
muszą upewnić się,
że podejmą właściwe kroki.
1167
01:17:30,271 --> 01:17:34,442
Najczęściej unikam kantalupy.
1168
01:17:35,694 --> 01:17:37,487
Nie da się porządnie jej umyć,
1169
01:17:37,487 --> 01:17:40,532
a kiedy zaczynasz kroić,
jest już za późno.
1170
01:17:40,532 --> 01:17:42,617
Nie da się zabić w nich bakterii.
1171
01:17:43,910 --> 01:17:45,745
Numer dwa to kiełki.
1172
01:17:46,579 --> 01:17:49,791
Co dwa lata dochodzi do poważnej epidemii.
1173
01:17:49,791 --> 01:17:52,293
Nie da się ich porządnie umyć.
1174
01:17:53,628 --> 01:17:56,923
Numer trzy to sałata w torebkach.
1175
01:17:58,299 --> 01:18:01,261
Wiosenna mieszanka. Różne mieszanki.
1176
01:18:01,261 --> 01:18:05,098
Niekoniecznie wiesz,
ile główek sałaty wykorzystano.
1177
01:18:05,098 --> 01:18:07,434
Nie wiadomo, czy były z jednej uprawy.
1178
01:18:13,106 --> 01:18:15,984
Wszystkie epidemie,
w które się angażowałem,
1179
01:18:16,651 --> 01:18:20,780
dotyczyły sałaty mytej, pakowanej
i transportowanej po kraju.
1180
01:18:22,449 --> 01:18:25,910
Kup sobie główkę sałaty i sam ją umyj.
1181
01:18:26,536 --> 01:18:28,246
Kontroluj swoje otoczenie.
1182
01:18:29,038 --> 01:18:30,582
SZYNKA LUB KIEŁBASA
1183
01:18:30,582 --> 01:18:32,333
Gdy zamawialiśmy dziś lunch,
1184
01:18:32,333 --> 01:18:35,003
unikałam wszystkiego z gwiazdką w menu.
1185
01:18:35,003 --> 01:18:38,631
Ostrzega, że jedzenie
niedogotowanego mięsa jest ryzykowne.
1186
01:18:38,631 --> 01:18:40,967
Serwowali surową rybę,
1187
01:18:40,967 --> 01:18:42,844
a ja jej nie zamówiłam.
1188
01:18:45,889 --> 01:18:48,975
Musisz zdecydować,
czy lubisz surowe ostrygi
1189
01:18:48,975 --> 01:18:52,520
na tyle, by podejmować
związane z nimi ryzyko.
1190
01:18:53,938 --> 01:18:56,691
Nie chcę stracić kończyny
1191
01:18:56,691 --> 01:18:58,693
przez obiad zjedzony na mieście.
1192
01:18:58,693 --> 01:19:00,069
Tak.
1193
01:19:02,238 --> 01:19:03,865
Dziękuję. Dziękujemy.
1194
01:19:03,865 --> 01:19:04,991
Dzięki.
1195
01:19:07,285 --> 01:19:08,453
Co podać?
1196
01:19:08,995 --> 01:19:14,250
Poproszę hamburgera usmażonego
do temperatury wewnętrznej 68 stopni,
1197
01:19:15,168 --> 01:19:16,336
frytki
1198
01:19:16,336 --> 01:19:17,378
i to wszystko.
1199
01:19:17,378 --> 01:19:18,671
Dobrze. Oczywiście.
1200
01:19:22,008 --> 01:19:25,261
Gdy idziesz do restauracji
i chcesz zamówić hamburgera,
1201
01:19:25,762 --> 01:19:28,056
najlepiej podać im temperaturę,
1202
01:19:28,640 --> 01:19:32,977
bo średnio wysmażony, wysmażony
i tak dalej to subiektywne terminy.
1203
01:19:32,977 --> 01:19:36,481
Nie można kierować się kolorem
czy klarownością soków.
1204
01:19:36,481 --> 01:19:39,901
Jeśli mówią,
że nie mają w kuchni termometru,
1205
01:19:39,901 --> 01:19:41,778
zamawiam coś innego.
1206
01:19:50,578 --> 01:19:54,833
Kiedy zaczynałem tę pracę, myślałem,
1207
01:19:55,542 --> 01:19:58,795
że jeśli pozwie się
wystarczająco wiele osób,
1208
01:19:58,795 --> 01:20:00,672
to branża się zmieni.
1209
01:20:00,672 --> 01:20:03,800
Skończyłem 64 lata i czuję,
1210
01:20:03,800 --> 01:20:08,388
że nie osiągnąłem tego, na co liczyłem.
1211
01:20:09,013 --> 01:20:10,056
Więc...
1212
01:20:10,056 --> 01:20:14,394
Naprawdę, ale to naprawdę sądziłem,
1213
01:20:14,394 --> 01:20:17,313
że kiedy dojdę do tego etapu,
1214
01:20:19,190 --> 01:20:22,610
takie rzeczy nie będą się już działy.
1215
01:20:23,152 --> 01:20:24,362
Ale dzieją się
1216
01:20:24,863 --> 01:20:25,822
cały czas.
1217
01:20:26,489 --> 01:20:29,868
W WYNIKU PETYCJI ZAKAZANO SALMONELLI
W PEWNYCH WYROBACH.
1218
01:20:29,868 --> 01:20:34,956
JEDNAK SALMONELLA JEST NADAL DOZWOLONA
W WIĘKSZOŚCI PRODUKTÓW Z KURCZAKA.
1219
01:20:34,956 --> 01:20:35,957
Po śmierci syna
1220
01:20:35,957 --> 01:20:41,796
założyłem, że albo rząd, czyli przepisy,
1221
01:20:41,796 --> 01:20:44,549
albo nauka i technologia rozwiążą problem.
1222
01:20:44,549 --> 01:20:49,429
Że nie będziemy mówić o kwestiach
bezpieczeństwa żywności jak w 1993 roku.
1223
01:20:49,846 --> 01:20:54,851
PROFESOR DETWILER UCZY O BEZPIECZEŃSTWIE
ŻYWNOŚCI PRZYSZŁYCH LIDERÓW BRANŻY.
1224
01:20:54,851 --> 01:20:58,438
Organy nadzoru potrafią nadać ton dyskusji
1225
01:20:58,438 --> 01:21:02,108
i stworzyć ramy, które zachęcą branżę
do właściwych działań.
1226
01:21:02,358 --> 01:21:04,402
SARAH SORSCHER PRACUJE NAD USTAWĄ,
1227
01:21:04,402 --> 01:21:08,156
KTÓRA DA DEPARTAMENTOWI ROLNICTWA
WIĘKSZY NADZÓR NAD FARMAMI.
1228
01:21:08,156 --> 01:21:12,076
Jeśli opinia publiczna będzie słyszana
1229
01:21:13,036 --> 01:21:16,748
i będzie wywierać presję na prawodawców,
1230
01:21:16,748 --> 01:21:20,710
jeśli ludzie powiedzą im,
że to niedopuszczalne,
1231
01:21:20,710 --> 01:21:26,341
to wierzę, że prawodawcy
zaczną działać w ich imieniu.
1232
01:21:26,966 --> 01:21:32,388
ROSA DELAURO POZOSTAJE ORĘDOWNICZKĄ
BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI W KONGRESIE.
1233
01:21:32,388 --> 01:21:35,934
Myślę, że trzeba kontynuować tę walkę.
1234
01:21:35,934 --> 01:21:41,731
Jest wciąż dużo do zrobienia,
więc nie będę się nudził.
1235
01:22:45,586 --> 01:22:50,800
Napisy: Tatiana Grzegorzewska