1
00:00:04,041 --> 00:00:05,167
Stilte, graag.

2
00:00:05,335 --> 00:00:06,335
Wachten.

3
00:00:06,501 --> 00:00:07,377
Actie.

4
00:00:07,544 --> 00:00:08,922
Als je het perceel betreedt...

5
00:00:09,087 --> 00:00:13,009
...kun je niet anders
dan overweldigd worden...

6
00:00:13,550 --> 00:00:14,551
{\an8}STEM: MATTHEW MODINE

7
00:00:14,719 --> 00:00:17,262
{\an8}...door de generaties acteurs,
filmmakers, schrijvers...

8
00:00:17,429 --> 00:00:18,931
...kostuumontwerpers...

9
00:00:19,098 --> 00:00:20,349
Op nummer acht.

10
00:00:20,515 --> 00:00:21,350
Stil, jongens.

11
00:00:21,516 --> 00:00:22,768
Scène 26, take drie.

12
00:00:22,935 --> 00:00:26,063
Alles wat de studio belichaamt,
is hier gebeurd...

13
00:00:26,230 --> 00:00:28,107
...op dit land, op dit terrein.

14
00:00:28,273 --> 00:00:30,275
Jij kunt fluiten, toch, Steve?

15
00:00:30,442 --> 00:00:33,195
Je zet gewoon je lippen op elkaar
en blaast.

16
00:00:33,362 --> 00:00:34,906
Het heeft iets magisch.

17
00:00:35,072 --> 00:00:37,366
Er hangt iets in de lucht.

18
00:00:37,532 --> 00:00:38,701
Je bent een tovenaar.

19
00:00:38,867 --> 00:00:40,911
Geesten of zo.

20
00:00:41,078 --> 00:00:44,206
Ik heb me altijd op de vriendelijkheid
van onbekenden verlaten.

21
00:00:44,373 --> 00:00:46,458
De opwinding die je voelt...

22
00:00:46,667 --> 00:00:49,837
...wetende dat je
door de straten gaat lopen...

23
00:00:50,003 --> 00:00:54,341
...waar die geweldige filmmakers en acteurs
ook gelopen hebben...

24
00:00:54,509 --> 00:00:56,219
...dat is heel krachtig.

25
00:00:56,386 --> 00:00:58,136
Het is een magische plek.

26
00:00:58,303 --> 00:01:00,013
Wacht even.

27
00:01:00,181 --> 00:01:01,765
U hebt nog niets gehoord.

28
00:01:15,154 --> 00:01:18,366
{\an8}Vanaf de allereerste dag
dat ik de set opliep...

29
00:01:18,532 --> 00:01:20,742
{\an8}...en die grote WB zag...

30
00:01:23,870 --> 00:01:26,206
{\an8}Het voelde alsof ik het gemaakt had.

31
00:01:26,623 --> 00:01:28,333
{\an8}Welkom in Sherwood, vrouwe.

32
00:01:30,837 --> 00:01:34,089
{\an8}Warner Bros. was voor mij Hollywood.

33
00:01:34,881 --> 00:01:37,217
{\an8}De verscheidenheid aan films,
de filmsterren...

34
00:01:37,676 --> 00:01:41,139
{\an8}Met heel mijn hart hou ik nog
van de man die ik heb gedood.

35
00:01:42,724 --> 00:01:44,183
{\an8}Een logo is niet nodig.

36
00:01:44,350 --> 00:01:46,352
{\an8}Je zegt de naam en je weet:

37
00:01:46,644 --> 00:01:50,189
{\an8}Een van de namen
die ons cinema hebben gegeven.

38
00:01:51,357 --> 00:01:53,943
{\an8}Opgericht aan het begin
van 't filmtijdperk...

39
00:01:54,110 --> 00:01:56,863
{\an8}...door een familie van rijke visionairs...

40
00:01:57,071 --> 00:01:59,490
{\an8}Die jongens waren gek op een goede manier.

41
00:01:59,949 --> 00:02:02,035
{\an8}...en jaloerse rivalen.

42
00:02:02,201 --> 00:02:04,203
{\an8}Schaars zijn verhalen
over vriendelijkheid...

43
00:02:04,412 --> 00:02:06,331
{\an8}...en Jack L. Warner.

44
00:02:06,497 --> 00:02:09,083
{\an8}Jullie maken me kapot.

45
00:02:09,792 --> 00:02:12,712
{\an8}Warner Bros. bouwde
een nalatenschap op celluloid...

46
00:02:12,962 --> 00:02:14,255
{\an8}Fijn dat je er bent.

47
00:02:14,464 --> 00:02:16,716
{\an8}...die onze ziel een spiegel voorhoudt.

48
00:02:16,924 --> 00:02:19,802
{\an8}Mainstream-films proberen
de samenleving weer te geven.

49
00:02:19,969 --> 00:02:22,221
{\an8}Attica.

50
00:02:22,388 --> 00:02:25,391
{\an8}Dat zie je in de WB-producties
de afgelopen decennia.

51
00:02:25,558 --> 00:02:27,393
{\an8}Ik ben...

52
00:02:27,560 --> 00:02:28,519
{\an8}...een revolutionair.

53
00:02:28,686 --> 00:02:30,730
{\an8}Dat staat voor Warners.

54
00:02:30,897 --> 00:02:34,817
{\an8}Zeer gedurfde,
artistieke prestaties tot groot succes.

55
00:02:36,235 --> 00:02:37,737
{\an8}Roadtrip.

56
00:02:37,904 --> 00:02:39,906
{\an8}WB is een rentmeester van verhalen...

57
00:02:40,198 --> 00:02:42,283
{\an8}...en dat wereldwijd.

58
00:02:48,664 --> 00:02:50,249
{\an8}Honderd jaar later...

59
00:02:50,958 --> 00:02:54,170
{\an8}...verlegt Warner Bros. nog steeds
de grenzen van het medium...

60
00:02:54,337 --> 00:02:57,090
{\an8}En hier gaan we.

61
00:02:58,091 --> 00:03:01,302
{\an8}...met gepassioneerde verhalen
op alle platformen...

62
00:03:02,970 --> 00:03:04,597
{\an8}...die vormen wie we zijn...

63
00:03:04,764 --> 00:03:06,557
{\an8}M'n hele leven moest ik vechten.

64
00:03:09,018 --> 00:03:10,603
{\an8}...en wat we zouden kunnen worden.

65
00:03:10,770 --> 00:03:12,480
{\an8}Het wordt chaos.

66
00:03:16,651 --> 00:03:19,862
{\an8}Televisie moet de regenboog laten zien
van wat er is.

67
00:03:20,696 --> 00:03:21,531
{\an8}Bazinga.

68
00:03:22,031 --> 00:03:23,199
{\an8}Hoe is het ermee?

69
00:03:23,699 --> 00:03:26,327
{\an8}Ga je gang, maak mijn dag.

70
00:03:26,869 --> 00:03:28,996
{\an8}Wat een dag. Wat een mooie dag.

71
00:03:29,163 --> 00:03:30,748
{\an8}We gaan ervoor.

72
00:03:32,083 --> 00:03:36,712
{\an8}Warner Bros. hield het 100 jaar vol
vanwege de oorspronkelijke missie:

73
00:03:36,879 --> 00:03:39,882
{\an8}Breng de cultuur vooruit
middels goede verhalen.

74
00:03:42,385 --> 00:03:43,553
{\an8}Ze kenden strijd...

75
00:03:44,595 --> 00:03:46,764
{\an8}...en dat verdient respect.

76
00:04:08,286 --> 00:04:09,829
We gaan allemaal naar de film.

77
00:04:10,830 --> 00:04:13,458
Met het idee
dat we vermaakt willen worden...

78
00:04:14,876 --> 00:04:16,794
...en een verhaal willen horen.

79
00:04:17,879 --> 00:04:19,714
En verhalen zijn krachtig.

80
00:04:23,259 --> 00:04:26,053
{\an8}Met een goed verhaal
kun je gedachten veranderen.

81
00:04:30,391 --> 00:04:33,019
{\an8}En dat begrepen de gebroeders Warner.

82
00:04:35,605 --> 00:04:38,900
{\an8}Jack Warners beleid was...

83
00:04:39,066 --> 00:04:40,776
{\an8}...dat je naar dit kantoor kwam.

84
00:04:41,944 --> 00:04:44,322
Alle grote sterren kwamen hier.

85
00:04:47,617 --> 00:04:49,911
Dit is de beroemde Maltezer Valk.

86
00:04:51,579 --> 00:04:54,165
Hij heeft een speciale betekenis
voor mij omdat...

87
00:04:54,499 --> 00:04:59,128
...aan het einde van de film
vragen ze Humphrey Bogart wat dit is...

88
00:04:59,295 --> 00:05:00,129
...en hij zei:

89
00:05:00,755 --> 00:05:04,550
{\an8}Hier worden dromen van gemaakt.

90
00:05:06,093 --> 00:05:07,970
En dat mogen we elke dag doen.

91
00:05:08,137 --> 00:05:11,432
Hier worden dromen van gemaakt.
Dus de Maltezer Valk.

92
00:05:11,599 --> 00:05:13,893
Dit zijn de gebroeders Warner.

93
00:05:14,060 --> 00:05:16,062
De jongens die deze plek bouwden...

94
00:05:17,146 --> 00:05:19,023
...en geweldige verhalen vertelden.

95
00:05:19,190 --> 00:05:20,691
Niet alleen om te entertainen...

96
00:05:21,359 --> 00:05:23,277
...maar om echt impact te hebben.

97
00:05:23,444 --> 00:05:25,363
Daarmee maakten ze verschil...

98
00:05:25,530 --> 00:05:27,657
...als je terugkijkt
op de afgelopen 100 jaar.

99
00:05:28,324 --> 00:05:30,076
Een ongelooflijk Amerikaans verhaal.

100
00:05:36,832 --> 00:05:38,960
Aan het einde van de 20e eeuw...

101
00:05:39,126 --> 00:05:41,212
...bloeide Tinseltown op.

102
00:05:45,299 --> 00:05:46,759
Het Amerikaanse publiek...

103
00:05:46,926 --> 00:05:48,886
...gewend aan wekelijks nieuwe films...

104
00:05:49,053 --> 00:05:50,346
...schreeuwde om meer.

105
00:05:52,598 --> 00:05:56,811
Iedereen met een camera
en genoeg lef wilde meedoen.

106
00:05:57,645 --> 00:06:00,982
{\an8}Hollywood was anders dan nu.

107
00:06:01,148 --> 00:06:03,442
{\an8}De straten waren nog stoffig.

108
00:06:03,609 --> 00:06:06,153
Naast een kunstvorm
creëerden ze ook een industrie.

109
00:06:08,447 --> 00:06:10,908
Tegen 1918 slokten succesvolle bedrijven...

110
00:06:11,075 --> 00:06:15,830
...die studio's zouden worden
zoals Paramount, Universal en MGM...

111
00:06:15,997 --> 00:06:17,957
...onafhankelijke studios op...

112
00:06:18,124 --> 00:06:20,960
...en ze bouwden ommuurde steden
binnen de stad.

113
00:06:22,003 --> 00:06:23,337
Net nieuw...

114
00:06:23,504 --> 00:06:26,173
{\an8}...waren de broers genaamd Warner...

115
00:06:26,340 --> 00:06:28,843
{\an8}...aan het vechten om hun bedrijf
op te zetten.

116
00:06:29,885 --> 00:06:32,680
Deze mannen die er vanaf het begin waren...

117
00:06:32,847 --> 00:06:36,142
...vochten om succes.

118
00:06:36,309 --> 00:06:38,853
Je moest hard zijn.
Het waren harde straatjongens.

119
00:06:39,729 --> 00:06:40,938
Meedogenloos.

120
00:06:42,189 --> 00:06:44,567
{\an8}Men zag ze in het begin niet als stijlvol.

121
00:06:44,734 --> 00:06:46,569
{\an8}Dat was MGM.

122
00:06:46,986 --> 00:06:50,281
Zonder stertalent
in een sterk concurrerende markt...

123
00:06:50,448 --> 00:06:53,200
...gingen de Warners bijna kopje onder...

124
00:06:53,367 --> 00:06:55,995
...tot het lot hen een bot toewierp.

125
00:06:57,163 --> 00:06:59,665
{\an8}Beroemde Hollywood-filmster, Rin Tin Tin.

126
00:07:00,833 --> 00:07:01,876
{\an8}Ze hadden problemen...

127
00:07:02,043 --> 00:07:04,879
{\an8}...en <i>Rin Tin Tin</i>  was de film
die de studio redde.

128
00:07:08,633 --> 00:07:11,761
{\an8}Een onwaarschijnlijke held
die iets ongelooflijks doet.

129
00:07:11,927 --> 00:07:12,803
{\an8}REGISSEUR

130
00:07:12,970 --> 00:07:15,640
Een klassieker. We houden van honden...

131
00:07:15,806 --> 00:07:17,892
...en van verhalen over underdogs.

132
00:07:18,351 --> 00:07:20,186
Zoals duizenden fanbrieven...

133
00:07:20,686 --> 00:07:24,565
{\an8}...en honderdduizenden dollars
voor elke film...

134
00:07:25,232 --> 00:07:29,028
{\an8}...droegen Rinty's avonturen bij
aan de winst van de broers.

135
00:07:29,195 --> 00:07:32,031
{\an8}Rin Tin Tin, dierenidool van Amerika.

136
00:07:32,198 --> 00:07:35,326
Het was een belangrijke mijlpaal
in een familieverhaal...

137
00:07:35,493 --> 00:07:38,537
...dat ver weg
van de glitter van Hollywood begon.

138
00:07:41,165 --> 00:07:45,670
{\an8}Harry, Abe, Sam en Jack
waren kinderen van joodse immigranten...

139
00:07:45,836 --> 00:07:49,131
{\an8}...die in de jaren 1880
vervolging in Polen ontvluchtten.

140
00:07:50,299 --> 00:07:51,550
{\an8}KLEINDOCHTER HARRY WARNER

141
00:07:51,717 --> 00:07:53,552
{\an8}Als kind waren ze straatarm.

142
00:07:53,719 --> 00:07:55,971
Ze verkochten kranten, poetsten schoenen.

143
00:07:56,138 --> 00:07:58,265
Ze hebben hun school niet afgemaakt.

144
00:07:58,432 --> 00:08:02,520
Maar hun vader
had ze heel jong al verteld:

145
00:08:02,687 --> 00:08:05,690
'Zolang jullie bij elkaar blijven,
zijn jullie sterk.'

146
00:08:06,190 --> 00:08:08,693
Amerika was altijd een plek
waar mensen komen...

147
00:08:08,901 --> 00:08:10,903
{\an8}...die ontsnappen aan onderdrukking.

148
00:08:11,070 --> 00:08:11,904
{\an8}ACTEUR

149
00:08:12,362 --> 00:08:15,032
De gebroeders Warner kwamen voort
uit die traditie.

150
00:08:15,199 --> 00:08:18,661
Je hebt de kans om hard te werken,
een droom te hebben...

151
00:08:18,828 --> 00:08:20,371
...hoe gek die ook is.

152
00:08:21,080 --> 00:08:26,293
{\an8}De droom van de broers kwam tot hen als
een flikkerende straal elektrisch licht.

153
00:08:26,794 --> 00:08:29,880
Ze werken in Pittsburgh
in een kledingwinkel.

154
00:08:30,297 --> 00:08:32,465
Sam hoorde over nickelodeons.

155
00:08:32,633 --> 00:08:36,429
{\an8}Met Harry ging hij
naar <i>The Great Train Robbery.</i>

156
00:08:44,270 --> 00:08:47,815
Ze bekijken hem drie keer
tot ze wordt gevraagd te vertrekken.

157
00:08:48,482 --> 00:08:52,445
Buiten kijken ze naar mensen
die een kaartje kopen.

158
00:08:52,653 --> 00:08:55,572
Ze schudden elkaar de hand:
'We gaan het doen.'

159
00:08:57,657 --> 00:08:59,410
{\an8}VERFIJND ENTERTAINMENT

160
00:08:59,577 --> 00:09:01,704
{\an8}Warners weg van PA naar LA...

161
00:09:01,871 --> 00:09:04,165
...was geplaveid met risico nemen.

162
00:09:04,540 --> 00:09:08,043
Ze kochten een filmprojector
en maakten er een bioscoop van.

163
00:09:08,210 --> 00:09:10,838
{\an8}Ze leenden geld voor distributie...

164
00:09:11,005 --> 00:09:14,258
...en gebruikten dat succes
om films te gaan maken.

165
00:09:15,468 --> 00:09:17,970
Harry was de financiële tovenaar...

166
00:09:18,137 --> 00:09:21,849
...Abe was verantwoordelijk
voor vertoning en distributie...

167
00:09:22,016 --> 00:09:24,393
...Sam was de visionair...

168
00:09:24,560 --> 00:09:27,062
...en Jack had de leiding over de productie.

169
00:09:27,229 --> 00:09:29,648
Jack was de jongste...

170
00:09:29,815 --> 00:09:32,693
...en Harry de oudste...

171
00:09:32,860 --> 00:09:36,530
...en dus nam hij al vroeg
een leidende positie in.

172
00:09:36,697 --> 00:09:40,493
En dat vormde het toneel
voor onenigheid die zou komen...

173
00:09:40,659 --> 00:09:42,870
{\an8}...maar de samenwerking begon goed.

174
00:09:43,037 --> 00:09:44,205
{\an8}FILMHISTORICUS

175
00:09:44,580 --> 00:09:49,460
In 1923 werden ze Warner Brothers Studios.

176
00:09:49,627 --> 00:09:51,337
De bende van buitenstaanders...

177
00:09:51,504 --> 00:09:54,340
...had eindelijk
een eigen plek in Hollywood.

178
00:09:55,591 --> 00:09:58,677
Maar ze stonden aan de vooravond
van iets groters.

179
00:09:59,386 --> 00:10:03,140
Talkies waren in die tijd een ramp.

180
00:10:08,270 --> 00:10:12,358
Geluid op film, dat alleen geprobeerd was
voor journaals en korte films...

181
00:10:16,445 --> 00:10:18,447
...werd geteisterd door problemen.

182
00:10:19,197 --> 00:10:22,409
Men ging naar de bioscoop
en gooide tomaten naar het scherm...

183
00:10:22,576 --> 00:10:24,787
...want de monden van de mensen...

184
00:10:24,954 --> 00:10:27,456
...bewogen niet synchroon met het geluid.

185
00:10:27,623 --> 00:10:28,666
BOE VOOR GELUIDFILMS

186
00:10:28,833 --> 00:10:31,293
Sam Warner was gepassioneerd over geluid.

187
00:10:31,502 --> 00:10:36,048
{\an8}Geluidstechnologie kon
een revolutie teweegbrengen volgens hem...

188
00:10:36,215 --> 00:10:37,675
...en hij vond het integraal...

189
00:10:37,842 --> 00:10:41,095
...om een echt meeslepende filmervaring
te creëren...

190
00:10:41,262 --> 00:10:44,723
...en met Warner Bros.
zijn concurrenten voor te zijn.

191
00:10:45,641 --> 00:10:48,936
Sam was degene
die de mogelijkheden van geluid zag.

192
00:10:49,103 --> 00:10:50,688
Niemand anders keek ernaar.

193
00:10:50,855 --> 00:10:54,942
Iedereen was heel blij met het tonen
en kijken naar stomme films.

194
00:10:57,152 --> 00:10:59,112
{\an8}De eerste poging
geluid te synchroniseren...

195
00:10:59,280 --> 00:11:00,614
GOOI 'M IN DE KERKER

196
00:11:00,781 --> 00:11:03,242
...was met een volledige orkestpartituur.

197
00:11:05,369 --> 00:11:09,582
Het was een mijlpaal, maar slechts
een voorproefje van wat komen zou.

198
00:11:09,832 --> 00:11:13,752
{\an8}<i>geweldige vrienden
zijn altijd moeilijk te vinden</i>

199
00:11:14,587 --> 00:11:19,341
Vervolgens kwamen ze met een verhaal
dat al een hit was op Broadway.

200
00:11:20,175 --> 00:11:22,761
En een artiest die wereldwijd beroemd was.

201
00:11:23,053 --> 00:11:24,597
{\an8}Wacht even.

202
00:11:24,763 --> 00:11:26,265
{\an8}U hebt nog niets gehoord.

203
00:11:26,432 --> 00:11:30,811
{\an8}Al Jolson was toen waarschijnlijk
de populairste entertainer in Amerika.

204
00:11:31,520 --> 00:11:34,857
Jolsons eigen leven
had <i>The Jazz Singer</i>  geïnspireerd.

205
00:11:35,024 --> 00:11:36,692
De zoon van een joodse voorzanger...

206
00:11:36,859 --> 00:11:39,862
...gaat tegen de familietradities in
om zijn muziek te maken.

207
00:11:40,029 --> 00:11:41,572
'JIJ DURFT MET JE JAZZ-NUMMERS.'

208
00:11:41,739 --> 00:11:46,493
Maar als mensen nu <i>The Jazz Singer</i>  zien,
zijn ze vaak geschokt en ontzet...

209
00:11:46,660 --> 00:11:49,121
...dat Al Jolson in blackface optreedt.

210
00:11:49,288 --> 00:11:52,625
Het was niet ongebruikelijk,
zeker niet schokkend in die tijd...

211
00:11:52,791 --> 00:11:54,668
...voor Al Jolson-fans omdat...

212
00:11:54,835 --> 00:11:57,004
...dat het soort optreden was dat hij deed.

213
00:11:57,713 --> 00:11:59,380
<i>mama</i>

214
00:12:00,549 --> 00:12:03,218
Blackface op het toneel
was heel gebruikelijk.

215
00:12:03,385 --> 00:12:05,137
Het was altijd controversieel.

216
00:12:05,304 --> 00:12:08,514
{\an8}Zwart publiek had vaak problemen...

217
00:12:08,682 --> 00:12:11,936
...met de manieren
waarop blackface hun identiteit...

218
00:12:12,102 --> 00:12:15,563
...en cultuur karikaturaal maakte.

219
00:12:16,106 --> 00:12:19,068
Dit is een ingewikkelder verhaal
dat mensen herkennen...

220
00:12:19,234 --> 00:12:20,986
...als ze het decontextualiseren.

221
00:12:21,153 --> 00:12:22,696
Er zijn posters...

222
00:12:22,862 --> 00:12:26,200
...die Jackie Robin
met zijn normale gezicht laten zien...

223
00:12:26,367 --> 00:12:29,036
...en met blackface als zijn personage.

224
00:12:29,203 --> 00:12:30,788
Dat stond voor de splitsing...

225
00:12:30,955 --> 00:12:35,334
...van zijn echte identiteit
als zoon van een voorzanger...

226
00:12:35,501 --> 00:12:37,628
...en zijn emotionele traject...

227
00:12:37,795 --> 00:12:40,255
...bij het uitzoeken
wat hij met z'n leven wilde...

228
00:12:40,422 --> 00:12:42,340
...en deze podiumpersoonlijkheid.

229
00:12:44,677 --> 00:12:48,222
Door blackface te gebruiken...

230
00:12:48,389 --> 00:12:52,184
{\an8}...profiteerden de Warners van
de populariteit van raciale karikaturen.

231
00:12:52,893 --> 00:12:56,188
{\an8}Tegenwoordig is
<i>The Jazz Singer</i>  problematisch...

232
00:12:56,355 --> 00:12:57,356
{\an8}REGISSEUR / ACTEUR

233
00:12:57,523 --> 00:13:00,526
{\an8}...maar het was destijds wel revolutionair.

234
00:13:00,693 --> 00:13:01,819
HOOR ZIJN STEM ZINGEN

235
00:13:01,986 --> 00:13:04,571
Het droeg niet bij
aan respect van zwarte mensen.

236
00:13:04,780 --> 00:13:07,532
De schade...

237
00:13:08,282 --> 00:13:11,161
...die verhalen van dat tijdperk
hebben aangericht...

238
00:13:12,413 --> 00:13:14,915
...voor culturen en cultuur wereldwijd...

239
00:13:16,208 --> 00:13:17,876
...is behoorlijk gênant.

240
00:13:18,585 --> 00:13:21,255
Ondanks de zeer verontrustende inhoud...

241
00:13:21,422 --> 00:13:25,467
...maakte <i>The Jazz Singer</i>
vernieuwers van de gebroeders Warner...

242
00:13:25,634 --> 00:13:29,679
...wiens visie en moed
filmmaken voor altijd zou veranderen.

243
00:13:31,724 --> 00:13:33,392
Met Jolson aan boord...

244
00:13:33,559 --> 00:13:36,145
...wisten de broers
dat ze kaartjes zouden verkopen.

245
00:13:36,311 --> 00:13:39,023
Al het andere hing af van de technologie...

246
00:13:39,481 --> 00:13:42,568
...die duur en nauwkeurig was.

247
00:13:42,735 --> 00:13:44,403
Western Electric Corporation...

248
00:13:44,570 --> 00:13:48,322
{\an8}...ontwikkelde een techniek
om geluid en film samen te brengen...

249
00:13:48,490 --> 00:13:49,825
...genaamd Vitaphone.

250
00:13:50,451 --> 00:13:54,705
De persoon die echt pionierde
met geluid op band was Sam Warner.

251
00:13:54,871 --> 00:13:56,915
{\an8}Hij werkte bijna tot hij uitgeput was.

252
00:13:57,081 --> 00:13:57,958
{\an8}FILMGELEERDE

253
00:13:58,333 --> 00:14:00,210
{\an8}Om Sams droom waar te maken...

254
00:14:00,377 --> 00:14:03,130
{\an8}...hadden de Warners
zich tot het uiterste ingespannen.

255
00:14:03,297 --> 00:14:05,799
Sam raakte enthousiast
over de technologie...

256
00:14:05,965 --> 00:14:07,551
...en Harry regelde geld.

257
00:14:07,718 --> 00:14:11,679
{\an8}Hij nam een hypotheek op 't Rossmoor-huis
om het te financieren.

258
00:14:11,847 --> 00:14:13,014
{\an8}TE KOOP

259
00:14:13,474 --> 00:14:15,476
Deze jongens waren gokkers.

260
00:14:15,642 --> 00:14:17,936
Ze gokten met alles.

261
00:14:19,229 --> 00:14:22,608
Dames en heren,
de grootste triomf van Warner Brothers:

262
00:14:22,775 --> 00:14:25,194
Al Jolson in <i>The Jazz Singer.</i>

263
00:14:25,694 --> 00:14:27,446
FILM JOLSON DROEVE HIT

264
00:14:27,612 --> 00:14:31,282
Warner Brothers' Theatre
is weken van tevoren uitverkocht.

265
00:14:31,450 --> 00:14:32,743
GROTE INTERESSE

266
00:14:32,910 --> 00:14:35,704
{\an8}Op de première
wierp Sams inspanning vruchten af.

267
00:14:36,955 --> 00:14:38,331
{\an8}Wat vindt u daarvan?

268
00:14:38,499 --> 00:14:41,710
U hebt nog niets gezien.

269
00:14:42,169 --> 00:14:43,921
De broers schreven geschiedenis...

270
00:14:44,088 --> 00:14:46,548
{\an8}JOLSON SCOORT ZIJN GROOTSTE LOKALE HIT

271
00:14:47,132 --> 00:14:49,468
...maar geen van de Warners
woonde de première bij.

272
00:14:51,929 --> 00:14:54,764
Sam was de avond ervoor overleden.

273
00:14:58,268 --> 00:15:01,230
{\an8}SAM L. WARNER STERFT AAN LONGONTSTEKING

274
00:15:01,396 --> 00:15:06,235
{\an8}Sam was verteerd door het perfectioneren
van het Vitaphone-proces...

275
00:15:06,401 --> 00:15:10,114
...en wilde zeker zijn dat <i>The Jazz Singer</i>
zo goed mogelijk was.

276
00:15:10,531 --> 00:15:12,825
Maar daardoor dreef hij zichzelf...

277
00:15:12,991 --> 00:15:14,660
...jong het graf in.

278
00:15:16,578 --> 00:15:18,371
Sam Warner was de grote Warner.

279
00:15:18,539 --> 00:15:20,456
{\an8}Hij bracht de Warners in de filmwereld.

280
00:15:20,624 --> 00:15:21,583
{\an8}KLEINZOON WARNERS

281
00:15:21,750 --> 00:15:22,793
{\an8}Het was heel triest.

282
00:15:24,920 --> 00:15:28,590
{\an8}Jacks dieptepunt was de dood
van zijn broer Sam, zijn beste vriend.

283
00:15:31,301 --> 00:15:36,056
{\an8}Het feit dat Sam stierf op de avond
voordat de film in première ging...

284
00:15:36,223 --> 00:15:37,432
...is een tragedie.

285
00:15:37,599 --> 00:15:40,519
Maar het lijkt ook alsof deze broers...

286
00:15:40,686 --> 00:15:43,313
...echt begrepen dat hun project...

287
00:15:43,480 --> 00:15:45,648
...groter dan zijzelf was.

288
00:15:46,817 --> 00:15:50,612
Ze waren echt bezig
met een grotere missie.

289
00:15:52,239 --> 00:15:54,825
Sams dood liet
een leegte achter in de familie...

290
00:15:54,992 --> 00:15:57,161
...maar zijn nalatenschap was duidelijk.

291
00:15:57,870 --> 00:16:01,206
Al Jolson, wiens film, <i>The Jazz Singer</i> ,
een revolutie had ontketend...

292
00:16:01,373 --> 00:16:03,083
...neemt bruid Ruby Keeler mee.

293
00:16:03,750 --> 00:16:07,129
<i>The Jazz Singer</i>  kostte $500.000
om te maken...

294
00:16:07,296 --> 00:16:09,423
...en bracht drie miljoen op...

295
00:16:09,965 --> 00:16:13,677
...waardoor Warner Bros
een van de groten werd.

296
00:16:13,844 --> 00:16:15,262
Het begint.

297
00:16:15,429 --> 00:16:18,098
Naarmate meer bioscopen
klaar zijn voor geluid...

298
00:16:18,264 --> 00:16:20,934
...worstelen producenten
om stomme films af te maken...

299
00:16:21,101 --> 00:16:23,562
...voordat het te laat is.

300
00:16:24,188 --> 00:16:29,067
Alleen al in 1928 maakten ze 36 films
met synchroon geluid...

301
00:16:29,234 --> 00:16:33,030
...terwijl de andere studio's
naar adem hapten om bij te blijven.

302
00:16:33,197 --> 00:16:35,532
Het idee om films geluid te geven...

303
00:16:35,699 --> 00:16:39,369
...was zo groot als de introductie
van internet in onze samenleving.

304
00:16:40,329 --> 00:16:44,458
Het zorgde ervoor dat Hollywood
zichzelf bijna opnieuw moest uitvinden.

305
00:16:44,625 --> 00:16:47,794
Cameramensen en technici moesten
hun vak opnieuw leren...

306
00:16:47,961 --> 00:16:49,588
...om microfoons te plaatsen.

307
00:16:49,880 --> 00:16:52,507
Acteurs wiens stemmen
niet bij hun uiterlijk pasten...

308
00:16:52,674 --> 00:16:54,176
...hadden een probleem.

309
00:16:54,343 --> 00:16:55,344
HONDEN PRATEN NIET

310
00:16:56,887 --> 00:16:58,263
In de plaats kwam...

311
00:16:58,472 --> 00:17:00,390
...talent van het podium.

312
00:17:00,599 --> 00:17:02,267
Vitale, onbezonnen persona's.

313
00:17:02,434 --> 00:17:03,936
{\an8}Wat doe jij voor ons?

314
00:17:05,062 --> 00:17:07,272
{\an8}Afgezien van ons treiteren.

315
00:17:07,439 --> 00:17:09,483
{\an8}Als ik de kans heb om hier weg te komen...

316
00:17:09,650 --> 00:17:11,401
{\an8}...en ik moet ervoor moorden...

317
00:17:11,568 --> 00:17:13,946
{\an8}...ben jij net zo in gevaar als de rest.

318
00:17:14,154 --> 00:17:16,531
{\an8}Dit zul je leuk vinden.

319
00:17:16,698 --> 00:17:18,242
{\an8}Sinds ik 14 was...

320
00:17:18,533 --> 00:17:20,535
{\an8}Niets dan vuile mannen.

321
00:17:20,744 --> 00:17:23,705
{\an8}En schrijvers die dialogen schreven.

322
00:17:23,872 --> 00:17:25,415
{\an8}Scherpe, pittige dialogen.

323
00:17:25,582 --> 00:17:26,583
{\an8}Naar buiten.

324
00:17:26,750 --> 00:17:28,627
{\an8}Zolang er trottoirs zijn, heb je werk.

325
00:17:30,921 --> 00:17:33,632
{\an8}Voor sommigen zijn mannen
een huishoudelijke noodzaak.

326
00:17:33,840 --> 00:17:35,259
{\an8}Ik heb liever een kanarie.

327
00:17:35,968 --> 00:17:39,304
{\an8}De broers gingen hun kapitaal uitgeven.

328
00:17:39,513 --> 00:17:42,724
{\an8}Bioscoopketens overnemen, evenals rivalen.

329
00:17:42,891 --> 00:17:47,813
{\an8}First National Studios
en het gigantische filmterrein in Burbank.

330
00:17:48,313 --> 00:17:50,857
Maar de concurrentie om toptalent
was hevig...

331
00:17:51,024 --> 00:17:53,860
...vanwege druk op loyaliteit.

332
00:17:54,194 --> 00:17:55,696
Een toegewijd publiek...

333
00:17:55,862 --> 00:17:59,324
...bleef terugkomen
voor hun favoriete sterren.

334
00:18:00,117 --> 00:18:01,576
Om arbeidskosten te minderen...

335
00:18:01,743 --> 00:18:05,998
...ontwikkelden Jack Warner en
andere studio's het contractsysteem.

336
00:18:06,790 --> 00:18:11,295
Een gouden handboei verbond acteurs,
schrijvers en regisseurs aan studio's...

337
00:18:11,461 --> 00:18:13,547
...voor exclusieve stints van 7 jaar.

338
00:18:14,631 --> 00:18:17,509
Mensen in de jaren 30 en 40
die naar de film gingen...

339
00:18:17,676 --> 00:18:20,178
...keken niet naar recensies.

340
00:18:20,345 --> 00:18:21,179
Het ging zo:

341
00:18:21,513 --> 00:18:23,765
{\an8}'Ik wil een Humphrey Bogart-film zien.'

342
00:18:23,932 --> 00:18:25,684
'Ik was bij een Clark Gable-film.'

343
00:18:25,851 --> 00:18:29,563
Warner Bros. begreep het sterrensysteem.

344
00:18:30,147 --> 00:18:32,816
Hoewel het sommigen irriteerde...

345
00:18:32,983 --> 00:18:34,943
...wilde niemand zonder werk zitten...

346
00:18:35,110 --> 00:18:37,612
...vooral niet na 1929.

347
00:18:38,113 --> 00:18:40,490
29 oktober, zwarte dinsdag.

348
00:18:40,657 --> 00:18:42,993
Aandelen storten in
met 16 miljoen per dag.

349
00:18:43,160 --> 00:18:45,579
{\an8}Dit was bepalend
in de Amerikaanse geschiedenis.

350
00:18:45,746 --> 00:18:47,873
Niemand van ons
kan zich dat nu voorstellen.

351
00:18:48,874 --> 00:18:51,877
De omvang van de economische verwoesting...

352
00:18:52,044 --> 00:18:55,547
...waar de meeste gezinnen
in de jaren 30 mee te maken hadden.

353
00:18:56,256 --> 00:18:58,467
Aan het begin van de Grote Depressie...

354
00:18:58,633 --> 00:19:01,762
...bleven films
relatief goedkoop entertainment...

355
00:19:01,928 --> 00:19:04,806
...en een welkome afleiding van de ellende.

356
00:19:04,973 --> 00:19:08,352
Maar voor de Warners,
die armoede persoonlijk kenden...

357
00:19:08,643 --> 00:19:12,522
...waren films 'n manier om contact te maken
met het leven van kijkers.

358
00:19:13,065 --> 00:19:15,734
Warner Bros. was de studio
van de arbeidersklasse.

359
00:19:15,942 --> 00:19:18,153
Andere studio's bleven niet weg...

360
00:19:18,320 --> 00:19:19,696
...van het arbeidersleven...

361
00:19:19,905 --> 00:19:21,239
...maar bij Warner Bros...

362
00:19:21,406 --> 00:19:24,409
...was het iets eigens, hun identiteit.

363
00:19:24,576 --> 00:19:26,286
{\an8}Slecht nieuws voor jou.

364
00:19:26,787 --> 00:19:28,789
{\an8}We bezuinigen en nieuwelingen moeten gaan.

365
00:19:30,207 --> 00:19:33,710
Ik begon met lopen
toen mijn Rolls-Royce het begaf.

366
00:19:35,837 --> 00:19:39,299
{\an8}We hoeven niet in de rij voor soep.

367
00:19:39,674 --> 00:19:41,134
{\an8}Waarom blijven we?

368
00:19:41,301 --> 00:19:44,096
{\an8}We verdienen er niet genoeg mee.

369
00:19:45,305 --> 00:19:49,142
De Warners werkten met schrijver
en producent Darryl F. Zanuck...

370
00:19:49,309 --> 00:19:51,645
...een parvenu uit de arbeidersklasse
zoals zij...

371
00:19:51,812 --> 00:19:53,647
...wiens scherpe verhaalinstincten...

372
00:19:53,814 --> 00:19:57,818
...hem meer dan tien jaar de hoofdluitenant
van de broers had gemaakt.

373
00:19:57,984 --> 00:20:00,779
Darryl Zanuck had een scherp oog...

374
00:20:01,279 --> 00:20:05,117
...voor wat een publiek zou motiveren
om hun geld te besteden...

375
00:20:05,283 --> 00:20:08,829
...aan een bioscoopkaartje
als geld schaars was.

376
00:20:09,204 --> 00:20:10,789
{\an8}De zaken gaan goed, hè?

377
00:20:10,956 --> 00:20:12,416
{\an8}Ja, behoorlijk goed.

378
00:20:13,500 --> 00:20:14,334
Hoe goed?

379
00:20:23,385 --> 00:20:25,846
{\an8}Warner Bros. bedacht controversiële films.

380
00:20:26,012 --> 00:20:26,847
{\an8}REGISSEUR

381
00:20:27,013 --> 00:20:28,557
{\an8}Ze deden het graag anders.

382
00:20:28,765 --> 00:20:31,351
{\an8}Zoals gangsterfilms.

383
00:20:31,518 --> 00:20:35,272
{\an8}Zeer gedurfde films
die MGM nooit zou maken.

384
00:20:41,403 --> 00:20:43,196
{\an8}Was je maar een wensput...

385
00:20:43,363 --> 00:20:45,323
{\an8}...dan kon ik je laten zinken.

386
00:20:46,700 --> 00:20:48,577
De gangster als held.

387
00:20:48,743 --> 00:20:51,204
Mensen willen de opkomst zien...

388
00:20:51,371 --> 00:20:52,998
...maar ook de ondergang.

389
00:20:53,165 --> 00:20:56,543
{\an8}<i>The Public Enemy</i>
had geen sentimentaliteit.

390
00:20:56,710 --> 00:20:59,546
{\an8}Het was het meest
compromisloze einde ooit.

391
00:21:01,381 --> 00:21:03,925
Het is zo waarheidsgetrouw mogelijk
voor die wereld.

392
00:21:04,092 --> 00:21:05,760
Het flamboyante, de branie...

393
00:21:06,219 --> 00:21:08,972
...de opwinding van 't vergaren
van zoveel macht en geld...

394
00:21:10,223 --> 00:21:12,976
...en dan vallen dingen uiteen,
wat altijd zo is.

395
00:21:24,529 --> 00:21:27,949
{\an8}Warner Bros.-films werden gewaagder...

396
00:21:28,116 --> 00:21:30,785
{\an8}...dan iemand ooit
voor mogelijk had gehouden.

397
00:21:31,119 --> 00:21:32,579
Ze gingen over drugs.

398
00:21:34,247 --> 00:21:35,832
Over prostitutie.

399
00:21:37,709 --> 00:21:38,835
Huiselijk geweld.

400
00:21:39,419 --> 00:21:41,796
Warner Bros. maakte niet alleen films.

401
00:21:42,255 --> 00:21:43,715
Ze veranderden films.

402
00:21:43,882 --> 00:21:47,886
{\an8}In tegenstelling tot de glossy musicals
uit de andere grote studio's...

403
00:21:49,262 --> 00:21:51,181
{\an8}...introduceerden ze een nieuwe vorm.

404
00:21:54,976 --> 00:21:57,771
Een mix van hun kenmerkende,
stoere jongens...

405
00:21:57,938 --> 00:22:00,690
...en een onstuimige dosis
spektakel en zang.

406
00:22:03,652 --> 00:22:06,530
{\an8}<i>ondeugend, ontuchtig, opzichtig, sportief</i>

407
00:22:06,738 --> 00:22:12,035
{\an8}<i>42nd Street</i>

408
00:22:12,202 --> 00:22:14,955
Het legendarische backstagedrama
<i>42nd Street...</i>

409
00:22:15,121 --> 00:22:18,333
...speelde zich backstage af
bij een Broadway-show...

410
00:22:18,500 --> 00:22:22,295
...in een New York dat uit de misdaadbladen
leek te zijn gescheurd.

411
00:22:22,462 --> 00:22:24,047
Ik zal het hem vertellen.

412
00:22:24,965 --> 00:22:27,509
Neem een film als <i>42nd Street.</i>

413
00:22:27,676 --> 00:22:30,095
{\an8}De broers zijn gangsterachtig in hun DNA.

414
00:22:30,262 --> 00:22:31,513
{\an8}REGISSEUR

415
00:22:31,680 --> 00:22:34,599
Wat er ook voor nodig is,
laten we iets anders doen...

416
00:22:34,766 --> 00:22:36,434
...en het publiek shockeren.

417
00:22:36,601 --> 00:22:39,229
Ik was echt geïnspireerd
door die vroege musicals.

418
00:22:52,492 --> 00:22:56,830
{\an8}<i>Gatsby</i>  is een zeer muzikale gangsterfilm.

419
00:22:56,997 --> 00:23:00,250
Veel van die theatrale, cinematische taal...

420
00:23:01,001 --> 00:23:03,878
...komt uit die periode,
uit het gouden tijdperk...

421
00:23:04,045 --> 00:23:07,257
...waarin Warner zowel musicals
als gangsterfilms deed.

422
00:23:08,466 --> 00:23:10,760
Warner Bros. bleef...

423
00:23:10,927 --> 00:23:14,806
...de musical-vorm tot het einde
van de jaren dertig hervormen.

424
00:23:15,390 --> 00:23:17,767
Het niet zo geheime wapen van de studio...

425
00:23:17,934 --> 00:23:21,438
...was choreograaf
en regisseur Busby Berkeley.

426
00:23:21,896 --> 00:23:24,899
We gaan naar een podium
en zien ze repeteren.

427
00:23:25,900 --> 00:23:28,194
Busby Berkeley, beroemde dansregisseur...

428
00:23:28,361 --> 00:23:31,197
...en maker van enkele
van de grootste dansvoorstellingen.

429
00:23:40,415 --> 00:23:42,334
Als je die Busby Berkeley-dingen ziet...

430
00:23:42,500 --> 00:23:44,544
...denk je: wat? Hoe bereik je dat?

431
00:23:46,921 --> 00:23:49,924
Het soort gelaagdheid,
de schaal en de precisie.

432
00:23:50,091 --> 00:23:51,635
Hoe doe je dat?

433
00:23:52,844 --> 00:23:56,056
Berkeley was geboren in LA
en had Vaudeville-ouders.

434
00:23:56,222 --> 00:23:57,974
Hij verfijnde zijn vak...

435
00:23:58,141 --> 00:24:00,435
...tot een heel ander soort theater.

436
00:24:00,602 --> 00:24:03,146
Op 25 april 1915...

437
00:24:03,313 --> 00:24:06,566
...begon de strijd om Gallipoli
en de Dardanellen in alle ernst.

438
00:24:06,983 --> 00:24:09,778
Als luitenant bij de infanterie
in de Eerste Wereldoorlog...

439
00:24:09,944 --> 00:24:12,697
...deed hij oefeningen met duizend soldaten...

440
00:24:12,864 --> 00:24:15,784
...zoals ingewikkelde,
gesynchroniseerde manoeuvres.

441
00:24:26,294 --> 00:24:28,963
Bus had de gave...

442
00:24:29,130 --> 00:24:31,925
...van zowel een groot choreograaf zijn...

443
00:24:32,092 --> 00:24:34,135
...als een geweldige wiskundige.

444
00:24:34,302 --> 00:24:38,348
Dus zijn vermogen om
de wiskundige vergelijking uit te werken...

445
00:24:38,515 --> 00:24:40,475
...van zowel hoe dansers bewegen...

446
00:24:40,642 --> 00:24:42,394
...als de mechanica van de camera...

447
00:24:42,560 --> 00:24:44,104
...was van een heel nieuw niveau.

448
00:24:45,063 --> 00:24:47,065
Om mooi gevormde benen te laten zien...

449
00:24:47,232 --> 00:24:49,943
...patenteerde Berkeley
een ronddraaiend podium.

450
00:24:51,653 --> 00:24:54,447
Film na film overtrof hij zichzelf...

451
00:24:54,614 --> 00:24:58,618
...met caleidoscopische prestaties
om indruk te maken.

452
00:24:59,661 --> 00:25:02,247
Ik repeteer heel secuur...

453
00:25:02,414 --> 00:25:04,290
...zodat alles me bevalt.

454
00:25:04,457 --> 00:25:06,251
Als ze het onder de knie hebben...

455
00:25:06,418 --> 00:25:09,003
...zeg ik dat ik morgen begin met filmen.

456
00:25:09,295 --> 00:25:10,797
{\an8}CHOREOGRAAF / REGISSEUR

457
00:25:10,964 --> 00:25:14,092
{\an8}Ik bleef altijd nadenken...

458
00:25:14,259 --> 00:25:15,885
...en probeerde iets te creëren...

459
00:25:16,052 --> 00:25:18,638
...wat beter was
dan wat ik eerder had gedaan.

460
00:25:18,972 --> 00:25:21,307
Ik had eerder vrij goede dingen gedaan.

461
00:25:21,933 --> 00:25:24,811
Terwijl Warner-musicals
het publiek versteld deden staan...

462
00:25:25,478 --> 00:25:27,981
...nam de druk op artiesten toe.

463
00:25:28,148 --> 00:25:29,774
{\an8}Ze waren de hele nacht bezig.

464
00:25:29,941 --> 00:25:31,901
{\an8}Ik hou ze hier tot het ze lukt.

465
00:25:33,737 --> 00:25:36,781
In die tijd sliepen de dansers op de set.

466
00:25:36,948 --> 00:25:40,535
Ze hadden bedden op de set,
zoals in soundstages.

467
00:25:40,702 --> 00:25:44,998
Ze traden op en sliepen ongeveer drie uur...

468
00:25:45,165 --> 00:25:47,751
...want zo zwaar was het.

469
00:25:48,251 --> 00:25:51,755
Dat was het niveau
van wat het fysiek kostte...

470
00:25:51,921 --> 00:25:55,091
...om dat goed te krijgen, take na take.

471
00:25:55,759 --> 00:25:59,429
Toch was niet al het talent
makkelijk in het gareel te houden.

472
00:26:00,722 --> 00:26:01,556
George.

473
00:26:01,723 --> 00:26:03,475
Bette Davis was een nieuwkomer...

474
00:26:03,641 --> 00:26:05,894
...die zich een weg baande door B-rollen...

475
00:26:06,060 --> 00:26:09,689
...toen ze in opstand kwam
tegen de arbeidsomstandigheden.

476
00:26:09,898 --> 00:26:11,191
Ik nam nooit bevelen aan.

477
00:26:11,357 --> 00:26:13,026
Zolang ik leef, doe ik dat niet.

478
00:26:16,696 --> 00:26:20,366
Ik zou je willen kussen,
maar ik heb net mijn haar gewassen. Dag.

479
00:26:20,909 --> 00:26:24,788
Tientallen jaren later, toen ze inmiddels
Hollywood-royalty was...

480
00:26:25,205 --> 00:26:30,293
...omschreef ze haar strijd met Jack Warner
aan regisseur Ron Howard.

481
00:26:30,960 --> 00:26:32,837
Toen ik Bette Davis leerde kennen...

482
00:26:33,004 --> 00:26:34,172
{\an8}REGISSEUR / ACTEUR

483
00:26:34,339 --> 00:26:39,302
{\an8}...had ik het erover hoeveel ik verlangde
naar de studiocontractdagen.

484
00:26:39,469 --> 00:26:43,431
Omdat een regisseur onder contract
twee of drie films per jaar kon maken.

485
00:26:43,598 --> 00:26:46,392
Dat was iets waarover ik romantiseerde.

486
00:26:46,559 --> 00:26:48,978
Zij zei: 'Doe niet zo dwaas.

487
00:26:49,145 --> 00:26:51,648
Onafhankelijkheid is iets om te koesteren.

488
00:26:51,815 --> 00:26:56,903
Het kostte me 14 jaar om mijn contract
van zeven jaar af te werken...

489
00:26:57,070 --> 00:27:00,949
...omdat ze me proeftijd gaven,
want ik weigerde rollen te spelen...

490
00:27:01,115 --> 00:27:04,202
...die Jack Warner voor mij wilde.'

491
00:27:04,369 --> 00:27:05,620
Ik ken alle hoeken...

492
00:27:06,329 --> 00:27:09,332
...en ik ben slim genoeg
om ze voor te blijven.

493
00:27:10,458 --> 00:27:14,379
Ze zei: 'Op een dag dreigden ze
met schorsing als ik 'n film zou weigeren.

494
00:27:14,546 --> 00:27:16,422
Ik ging naar Jack Warners kantoor.

495
00:27:16,589 --> 00:27:18,925
Ik stopte bij de secretaresse...

496
00:27:19,092 --> 00:27:21,636
...en ze zei: "Nee,
Mr Warner heeft het druk.

497
00:27:21,803 --> 00:27:24,013
U moet een afspraak maken, Miss Davis."

498
00:27:24,180 --> 00:27:26,057
Ze zei: "Onzin."'

499
00:27:26,224 --> 00:27:29,102
Ze stormde het kantoor binnen...

500
00:27:29,269 --> 00:27:32,730
...en trok de deur
van zijn privétoilet open.

501
00:27:33,648 --> 00:27:37,902
Hij zat daar op het toilet,
broek naar beneden...

502
00:27:38,319 --> 00:27:39,696
...de krant te lezen.

503
00:27:40,738 --> 00:27:43,283
En ze zei:

504
00:27:43,449 --> 00:27:47,620
'We moeten praten over dit
waardeloze script dat je wilt dat ik doe.'

505
00:27:47,787 --> 00:27:51,040
En hij zei alleen: 'Geschorst.'

506
00:27:51,207 --> 00:27:53,418
Er is één soort pauze
die we van je willen.

507
00:27:53,585 --> 00:27:55,128
Dat is ons met rust laten.

508
00:27:55,295 --> 00:27:57,505
We verdienen ons brood op onze manier.

509
00:27:57,672 --> 00:27:59,382
Of is dat te veel gevraagd?

510
00:27:59,841 --> 00:28:03,678
De ruzie van Jack Warner met z'n sterren
zorgden voor sappige verhalen...

511
00:28:03,845 --> 00:28:05,930
...in de Hollywood-bladen.

512
00:28:06,764 --> 00:28:07,599
Goedemorgen.

513
00:28:08,182 --> 00:28:10,977
Maar er was een luchtigere kant
aan het studio-leven.

514
00:28:13,062 --> 00:28:14,188
GEEN TOEGANG

515
00:28:14,355 --> 00:28:16,983
Jij. Kom terug.

516
00:28:22,322 --> 00:28:24,991
Wie denk je wel dat je bent?

517
00:28:25,366 --> 00:28:27,118
Ik ben Porky Pig.

518
00:28:32,999 --> 00:28:35,043
Sinds hun vroegste dagen...

519
00:28:35,209 --> 00:28:40,131
...was Warners strategie cross-marketing
tijdens economisch mindere periodes.

520
00:28:40,298 --> 00:28:41,257
WB KOOPT BRUNSWICK

521
00:28:41,424 --> 00:28:44,135
Ze hadden in 1930
een platenmaatschappij gekocht...

522
00:28:44,302 --> 00:28:48,097
...en lanceerde een animatieafdeling
om hits te helpen verkopen.

523
00:28:48,264 --> 00:28:51,851
<i>ik hou van zingen over de maan
en juni en de lente</i>

524
00:28:52,018 --> 00:28:53,144
<i>ik hou van zingen</i>

525
00:28:53,311 --> 00:28:55,855
En Warner-films promoten.

526
00:28:56,230 --> 00:28:57,357
{\an8}<i>ik hou van zingen</i>

527
00:28:57,774 --> 00:29:00,443
{\an8}<i>over de maan
en juni en de lente</i>

528
00:29:00,610 --> 00:29:01,736
{\an8}<i>ik hou van zingen</i>

529
00:29:02,028 --> 00:29:05,239
{\an8}<i>wat dacht je van een feestje</i>

530
00:29:05,406 --> 00:29:07,867
<i>op het gerinkel van een huwelijksbel?</i>

531
00:29:08,618 --> 00:29:10,620
<i>dit laat u weten dat u service krijgt</i>

532
00:29:10,787 --> 00:29:12,747
<i>in het Honeymoon Hotel</i>

533
00:29:13,539 --> 00:29:16,709
Maar toen ze het succes
van Walt Disney zagen...

534
00:29:16,876 --> 00:29:18,586
Ik ben een knijn.

535
00:29:18,753 --> 00:29:22,256
...begonnen Warner-animators
de grappige zaken serieus te nemen.

536
00:29:22,423 --> 00:29:25,426
{\an8}Ze plaatsten paginagrote advertenties...

537
00:29:25,593 --> 00:29:28,680
...dat dit het grappigste was,
de beste muziek.

538
00:29:28,846 --> 00:29:30,598
Vreemd genoeg logen ze niet.

539
00:29:31,307 --> 00:29:34,560
Cartoons hadden niet alleen
een leger van visuele kunstenaars...

540
00:29:34,727 --> 00:29:36,980
...maar hele symfonieorkesten.

541
00:29:38,606 --> 00:29:40,525
Deze jongens wisten wat ze deden.

542
00:29:40,692 --> 00:29:41,567
{\an8}COMPONIST

543
00:29:41,734 --> 00:29:45,530
{\an8}Er zit niet alleen geweldig ambacht in,
maar ook kunst.

544
00:29:51,119 --> 00:29:54,580
Er zit zoveel anarchie in deze muziek,
zoveel humor...

545
00:29:54,747 --> 00:29:56,499
...en eveneens zoveel kennis.

546
00:29:56,666 --> 00:29:59,877
Encyclopedische kennis
van klassieke muziek.

547
00:30:10,722 --> 00:30:12,640
{\an8}Voor mij waren de cartoons het.

548
00:30:12,807 --> 00:30:14,225
{\an8}Ze waren oneerbiediger.

549
00:30:16,060 --> 00:30:17,020
Grappiger.

550
00:30:17,186 --> 00:30:21,024
Ze hadden een veel anarchistischer gevoel.

551
00:30:23,860 --> 00:30:27,447
Looney Tunes zorgde dat Amerika
bleef lachen om niet te huilen...

552
00:30:27,613 --> 00:30:29,490
...terwijl de Grote Depressie verergerde.

553
00:30:30,158 --> 00:30:34,328
De moeilijke tijden troffen Hollywood
in 1933 met tal van bioscoopsluitingen...

554
00:30:34,495 --> 00:30:36,998
...waardoor veel filmschermen verdwenen.

555
00:30:38,708 --> 00:30:41,711
De vijf grote studio's, waaronder Warner...

556
00:30:41,878 --> 00:30:45,381
...kondigden een salarisverlaging
van 50% aan voor alle afdelingen.

557
00:30:45,715 --> 00:30:46,591
STAKINGSDREIGING

558
00:30:46,758 --> 00:30:47,967
FILM-BURGEROORLOG

559
00:30:48,134 --> 00:30:50,428
Reactie van toptalent bleef niet uit.

560
00:30:50,595 --> 00:30:53,639
James Cagney hielp bij het vormen
van de Screen Actors Guild.

561
00:30:54,307 --> 00:30:57,268
Darryl Zanuck,
de rechterhand van de Warners...

562
00:30:57,435 --> 00:31:00,688
...hoorde dat de loonsverlaging
de broers zelf niet trof...

563
00:31:00,855 --> 00:31:02,148
ZANUCK UIT WARNER

564
00:31:02,315 --> 00:31:04,317
...en vertrok naar de concurrentie...

565
00:31:04,484 --> 00:31:07,528
...die binnenkort bekend zou staan
als 20th Century Fox.

566
00:31:09,030 --> 00:31:12,742
Toen, op een winderige avond
in maart 1934...

567
00:31:13,659 --> 00:31:15,078
...ontstond er een vonk...

568
00:31:16,412 --> 00:31:19,248
...in een machinewerkplaats
op het Warner-terrein.

569
00:31:19,874 --> 00:31:23,544
{\an8}Veel van de kluizen
waren gevuld met nitraat-elementen...

570
00:31:23,711 --> 00:31:25,546
{\an8}...die ongelooflijk brandbaar zijn.

571
00:31:25,713 --> 00:31:27,840
Voordat het vuur de filmgewelven bereikte...

572
00:31:28,007 --> 00:31:30,718
...begonnen de nitraatelementen
al vlam te vatten...

573
00:31:30,885 --> 00:31:32,053
...door de hitte.

574
00:31:37,517 --> 00:31:40,436
De brandweercommandant
van het Warner-terrein kwam om.

575
00:31:41,229 --> 00:31:44,565
Meer dan 20 jaar aan films
uit het stomme tijdperk werd verwoest.

576
00:31:45,566 --> 00:31:48,152
Van <i>Rin Tin Tin</i>
en het vroegste werk van de Warners...

577
00:31:48,986 --> 00:31:50,696
...bleven slechts fragmenten over.

578
00:31:52,323 --> 00:31:53,741
Maar wereldwijd...

579
00:31:54,242 --> 00:31:56,160
...was er een ramp aan de gang...

580
00:31:57,036 --> 00:32:01,290
...die de broers en heel Hollywood
op de proef zou stellen.

581
00:32:10,675 --> 00:32:13,594
{\an8}Harry was de woordvoerder van het bedrijf...

582
00:32:14,303 --> 00:32:16,681
...dus hij reisde naar Europa.

583
00:32:17,181 --> 00:32:20,810
Hij was getuige
van de evolutie van Hitler.

584
00:32:21,352 --> 00:32:24,397
Concentratiekampen begonnen...

585
00:32:24,814 --> 00:32:27,316
...en ze noemden ze werkkampen.

586
00:32:28,317 --> 00:32:30,695
Duitsland had de regels veranderd:

587
00:32:30,903 --> 00:32:34,198
{\an8}Geen zaken met Amerikaans filmbedrijven...

588
00:32:34,407 --> 00:32:37,076
...als er Duitse joden
in de filmstudio zijn.

589
00:32:37,743 --> 00:32:40,538
Jack Warner en Harry namen de beslissing...

590
00:32:40,705 --> 00:32:42,665
...dat ze uit Duitsland vertrokken.

591
00:32:45,334 --> 00:32:48,629
{\an8}Destijds wilden andere mogols,
waaronder Louis B. Mayer...

592
00:32:48,796 --> 00:32:50,882
...de Duitse markt niet verliezen...

593
00:32:51,048 --> 00:32:52,758
...en Harry Warner zei:

594
00:32:53,885 --> 00:32:56,220
'Er zijn dingen
die belangrijker zijn dan geld.'

595
00:32:58,181 --> 00:33:01,684
Jacks nieuwe rechterhand,
producent Hal Wallis...

596
00:33:01,851 --> 00:33:05,521
...leverde goed gemaakte verhalen
in vele genres...

597
00:33:05,688 --> 00:33:09,609
...en maakte Amerikanen bewust
van het opkomende gevaar.

598
00:33:11,194 --> 00:33:15,239
{\an8}Wallis cast een bijna jongensachtige
Humphrey Bogart als fabrieksarbeider...

599
00:33:15,448 --> 00:33:19,577
{\an8}...verleid door retoriek
van nationalistische schurken.

600
00:33:20,620 --> 00:33:22,788
Buitenlanders horen geen bevelen te geven.

601
00:33:22,955 --> 00:33:24,123
Er zijn veel jongens...

602
00:33:24,290 --> 00:33:26,083
...die zich net als jij en ik voelen.

603
00:33:26,250 --> 00:33:29,253
Er was veel haat
tegen zwarte mensen in Amerika...

604
00:33:29,420 --> 00:33:31,047
...tegen joden...

605
00:33:31,214 --> 00:33:33,674
...en immigranten.

606
00:33:34,926 --> 00:33:37,303
Maar ze vochten erdoorheen en ertegen...

607
00:33:37,470 --> 00:33:39,722
...om op te komen
voor de waarden van Amerika.

608
00:33:40,890 --> 00:33:42,975
Goed, mijn vrienden. Volg mij.

609
00:33:46,312 --> 00:33:50,024
{\an8}Zelfs in hun zogenaamde
escapistische avonturenfilms...

610
00:33:50,191 --> 00:33:52,235
{\an8}...zat altijd een sociaal tintje.

611
00:33:52,652 --> 00:33:55,112
<i>Captain Blood</i>  gaat over
slavernij en tirannie.

612
00:33:55,279 --> 00:33:57,156
Over bandieten en piraten...

613
00:33:57,323 --> 00:33:59,325
...die corrupte plekken omverwerpen.

614
00:33:59,492 --> 00:34:00,952
Hijs de zeilen...

615
00:34:01,118 --> 00:34:04,705
{\an8}...en kijk hoe ze zich vullen met de wind
die ons in vrijheid draagt.

616
00:34:05,998 --> 00:34:08,626
Warner-films trokken veel publiek...

617
00:34:08,793 --> 00:34:12,046
...maar men leek terughoudend
om iets te doen met de boodschap.

618
00:34:13,005 --> 00:34:15,675
De veiligheid van ons land...

619
00:34:15,841 --> 00:34:19,136
{\an8}...ligt in de kracht
en het karakter van onze mensen.

620
00:34:19,345 --> 00:34:21,973
{\an8}Niet in buitenlandse oorlog voeren.

621
00:34:22,682 --> 00:34:27,812
{\an8}Zeggen dat de meerderheid isolationistisch
was, is een understatement.

622
00:34:28,437 --> 00:34:30,231
De meesten die de krant lazen...

623
00:34:30,398 --> 00:34:33,651
...wisten dat er een duidelijke agressor
in Europa was.

624
00:34:33,818 --> 00:34:36,320
{\an8}Toch bleven
de meeste Amerikanen onbewogen.

625
00:34:38,906 --> 00:34:41,826
Andere studio's stemden Duitsland gunstig.

626
00:34:41,993 --> 00:34:44,328
Er was een Duitse consul in Los Angeles...

627
00:34:44,954 --> 00:34:46,831
...die eiste scripts te lezen...

628
00:34:47,415 --> 00:34:49,709
...zodat niets onflatteus gezegd werd...

629
00:34:49,875 --> 00:34:51,419
{\an8}...over Hitler of het nazisme.

630
00:34:51,585 --> 00:34:52,628
{\an8}DUITSE CONSUL

631
00:34:53,004 --> 00:34:54,755
{\an8}De inside man van Duitsland...

632
00:34:54,922 --> 00:34:57,216
{\an8}...rapporteerde aan Joseph Goebbels.

633
00:34:57,925 --> 00:35:00,428
{\an8}De nazi-minister van Propaganda...

634
00:35:00,970 --> 00:35:03,889
{\an8}...had zo het laatste woord
over Hollywood-films.

635
00:35:04,265 --> 00:35:06,767
De Warners wilden er niets van weten.

636
00:35:07,101 --> 00:35:08,894
En in 1939...

637
00:35:09,395 --> 00:35:13,607
...maakten ze een film genaamd
<i>Confessions of a Nazi Spy.</i>

638
00:35:16,485 --> 00:35:20,114
Warner Bros. deed zo geheimzinnig
over dat script...

639
00:35:20,281 --> 00:35:22,867
...dat ze het niet opstuurden
naar de acteur...

640
00:35:23,034 --> 00:35:24,368
...of gaven op de set.

641
00:35:24,535 --> 00:35:26,912
De acteur moest naar de studio komen...

642
00:35:27,079 --> 00:35:30,166
...het script lezen
in het kantoor van de producent.

643
00:35:30,833 --> 00:35:33,169
Het werd afgewezen door veel acteurs...

644
00:35:33,336 --> 00:35:35,796
{\an8}...die er niet de moed voor hadden.

645
00:35:35,963 --> 00:35:37,590
{\an8}ACTEUR

646
00:35:37,757 --> 00:35:41,594
{\an8}- Maar waarom?
- Omdat het anti-Duitsland was.

647
00:35:41,761 --> 00:35:43,679
Ze hadden reden om bang te zijn.

648
00:35:43,846 --> 00:35:47,683
{\an8}Door weten wie onze vijanden zijn,
weten we wie we moeten vernietigen.

649
00:35:47,850 --> 00:35:49,727
Acteur Edward G. Robinson...

650
00:35:49,894 --> 00:35:51,645
...regisseur Anatole Litvak...

651
00:35:51,812 --> 00:35:53,481
...en de Warners zelf...

652
00:35:53,647 --> 00:35:57,651
...waren het doelwit van doodsbedreigingen
tijdens en na de productie.

653
00:35:57,818 --> 00:35:58,736
WERELDPREMIÈRE

654
00:35:58,903 --> 00:36:00,571
Toen die film in première ging...

655
00:36:00,738 --> 00:36:02,406
...was binnen een paar weken...

656
00:36:02,573 --> 00:36:04,742
...Madison Square Garden uitverkocht...

657
00:36:05,201 --> 00:36:07,787
...met meer dan 20.000 Amerikaanse nazi's.

658
00:36:08,871 --> 00:36:12,750
De Duitse invloed reikte
tot op de senaatsvloer.

659
00:36:13,793 --> 00:36:20,800
Harry werd beschuldigd van films maken
die Amerikanen aanspoorden tot oorlog.

660
00:36:21,050 --> 00:36:21,884
{\an8}BUZA

661
00:36:22,051 --> 00:36:24,929
{\an8}Zijn verklaring op die beschuldiging was:

662
00:36:25,096 --> 00:36:29,100
'Niemand zal me er ooit van beschuldigen
anti-Amerikaans te zijn.

663
00:36:29,266 --> 00:36:31,519
Ik ben absoluut anti-nazi.

664
00:36:31,685 --> 00:36:35,564
En niemand gaat me vertellen
welke films ik kan maken.'

665
00:36:49,286 --> 00:36:50,371
{\an8}VS VERKLAART OORLOG

666
00:36:50,538 --> 00:36:55,084
{\an8}Op 8 december 1941, de dag
na het bombardement op Pearl Harbor...

667
00:36:55,793 --> 00:36:58,379
...pikte een scriptanalist
in Hal Wallis' kantoor...

668
00:36:58,546 --> 00:37:00,881
...een verhaal op over geliefden...

669
00:37:01,048 --> 00:37:05,344
...die toevallig herenigd werden
in een stad vol vluchtelingen.

670
00:37:15,563 --> 00:37:17,940
In november 1942...

671
00:37:18,107 --> 00:37:21,193
...minder dan een jaar later,
brachten de Warners een film uit...

672
00:37:21,360 --> 00:37:24,530
...die de fundamentele vraag
van zijn tijd vastlegde.

673
00:37:25,322 --> 00:37:27,658
Beste Rick, wanneer besef je
dat in deze wereld...

674
00:37:27,825 --> 00:37:30,369
...isolationisme geen praktisch beleid is?

675
00:37:41,672 --> 00:37:44,133
<i>Casablanca</i>  is de beste studiofilm
ooit gemaakt.

676
00:37:44,300 --> 00:37:47,344
De tweede plek komt mijlenver daarna.

677
00:37:48,554 --> 00:37:49,638
Fijn dat je er bent.

678
00:37:50,973 --> 00:37:54,477
Ik vond altijd dat <i>Casablanca...</i>

679
00:37:54,643 --> 00:37:56,353
...z'n eigen bestaansreden had.

680
00:37:56,604 --> 00:37:57,855
{\an8}SCENARIOSCHRIJVER

681
00:37:58,022 --> 00:38:00,191
{\an8}Het publiek had de film nodig.

682
00:38:01,775 --> 00:38:04,778
Wat het zei, was dat er waarden zijn...

683
00:38:04,945 --> 00:38:07,198
...die het waard zijn
om offers voor te brengen.

684
00:38:08,324 --> 00:38:11,869
En dat zei het
op een zeer vermakelijke manier.

685
00:38:12,369 --> 00:38:13,621
Je veracht me, hè?

686
00:38:14,288 --> 00:38:16,457
Als ik over je had nagedacht, vast wel.

687
00:38:16,624 --> 00:38:19,585
Vers van <i>High Sierra</i>
en <i>The Maltese Falcon...</i>

688
00:38:19,919 --> 00:38:22,963
...en na jarenlang
harde rechercheurs te hebben gespeeld...

689
00:38:23,130 --> 00:38:24,882
...en taaie gangsters...

690
00:38:25,591 --> 00:38:28,302
...lag Humphrey Bogart niet voor de hand...

691
00:38:28,469 --> 00:38:29,929
...voor Ingrid Bergman.

692
00:38:31,847 --> 00:38:34,934
Van alle kroegen in alle steden
in de hele wereld...

693
00:38:36,268 --> 00:38:37,561
...loopt ze de mijne binnen.

694
00:38:39,730 --> 00:38:42,775
Maar de grootste gok was het script.

695
00:38:42,942 --> 00:38:44,235
NIEUW EINDE

696
00:38:44,401 --> 00:38:45,819
Toen we het deden...

697
00:38:45,986 --> 00:38:48,739
{\an8}...hadden we er geen vertrouwen in,
door het slechte script.

698
00:38:48,906 --> 00:38:50,324
{\an8}ACTRICE

699
00:38:50,491 --> 00:38:51,700
{\an8}Het werd nog geschreven.

700
00:38:51,867 --> 00:38:53,911
{\an8}Er was niets duidelijks aan...

701
00:38:54,078 --> 00:38:56,830
...en ik wist niet
van wie ik echt moest houden.

702
00:38:56,997 --> 00:38:58,749
Ze zeiden: 'Doe de liefdesscènes...

703
00:38:58,916 --> 00:39:01,919
...een beetje los, niet te serieus...

704
00:39:02,086 --> 00:39:05,005
...want we weten niet
met welke man je eindigt.'

705
00:39:05,965 --> 00:39:08,384
Ze zeiden:
'We filmen het op twee manieren.'

706
00:39:08,551 --> 00:39:10,177
Je zegt dit zodat ik ga.

707
00:39:10,344 --> 00:39:11,762
Ik zeg het omdat het waar is.

708
00:39:12,179 --> 00:39:13,556
Ik ben slecht in nobel zijn...

709
00:39:14,056 --> 00:39:16,517
...maar onze problemen zijn niets...

710
00:39:16,684 --> 00:39:19,270
...vergeleken met die in deze gekke wereld.

711
00:39:19,645 --> 00:39:23,941
{\an8}Als het was geëindigd met Bogart
en Bergman die er samen vandoor gingen...

712
00:39:24,108 --> 00:39:25,276
...het romantische einde...

713
00:39:25,442 --> 00:39:27,444
...zou het nu geen legende zijn.

714
00:39:28,153 --> 00:39:31,240
Ik denk dat mensen keer op keer teruggaan...

715
00:39:31,448 --> 00:39:34,535
...om waarden te vinden
die men nu niet zo makkelijk vindt.

716
00:39:34,702 --> 00:39:35,744
Ben je klaar, Ilsa?

717
00:39:36,245 --> 00:39:37,204
Ja.

718
00:39:40,749 --> 00:39:44,503
Maar voor regisseur Michael Curtiz
en veel acteurs op de set...

719
00:39:45,045 --> 00:39:46,964
...was het verhaal persoonlijk.

720
00:39:47,464 --> 00:39:49,341
{\an8}Als je die openingsscène ziet...

721
00:39:49,508 --> 00:39:51,218
{\an8}...en dat prachtige trackingshot...

722
00:39:51,385 --> 00:39:55,556
...waar je de obers ziet bewegen
en sigarettenrook...

723
00:39:55,723 --> 00:39:58,392
...deze choreografie van drukte...

724
00:39:58,642 --> 00:40:01,520
Op Amerika.

725
00:40:02,104 --> 00:40:03,105
Op Amerika.

726
00:40:03,689 --> 00:40:07,151
De mensen die die rollen speelden,
waren joodse vluchtelingen.

727
00:40:07,943 --> 00:40:12,406
Dan Seymour, de grote acteur
die de portier speelde...

728
00:40:12,573 --> 00:40:17,036
...was op de set toen Paul Henreid,
als Victor Laszlo, de band vraagt...

729
00:40:17,202 --> 00:40:18,537
... <i>La Marseillaise</i>  te spelen...

730
00:40:18,704 --> 00:40:20,497
Speel <i>La Marseillaise.</i>

731
00:40:20,873 --> 00:40:23,959
Alle Fransen zingen het
om de Duitsers te overstemmen.

732
00:40:31,925 --> 00:40:34,553
Hij keek en de mensen huilden.

733
00:40:34,720 --> 00:40:35,721
Echte tranen.

734
00:40:35,888 --> 00:40:38,015
Het waren echt vluchtelingen.

735
00:40:44,605 --> 00:40:46,440
Voor mij belichaamt <i>Casablanca...</i>

736
00:40:47,274 --> 00:40:48,233
Ga daar weg.

737
00:40:48,400 --> 00:40:49,735
Bemoei je er niet mee.

738
00:40:49,902 --> 00:40:52,029
Ik kon Renault neerschieten. Jou ook.

739
00:40:52,196 --> 00:40:56,909
...echt wat het betekende
om aan de goede kant te staan...

740
00:40:59,203 --> 00:41:03,082
...in een wereld die zo duidelijk
verdeeld is tussen goed en kwaad.

741
00:41:04,375 --> 00:41:08,379
Louis, ik denk dat dit het begin is
van een mooie vriendschap.

742
00:41:11,465 --> 00:41:15,135
{\an8}Hal Wallis en Michael Curtiz kwamen
met andere populaire...

743
00:41:15,302 --> 00:41:17,346
{\an8}...patriottische films in de oorlog...

744
00:41:20,432 --> 00:41:22,851
{\an8}...maar geen oogstte meer glorie...

745
00:41:23,727 --> 00:41:25,104
...dan <i>Casablanca.</i>

746
00:41:26,271 --> 00:41:29,566
De film werd genomineerd
voor acht Academy Awards...

747
00:41:29,733 --> 00:41:33,362
{\an8}...wat bewijst dat de broers
Hollywood-onsterfelijkheid hadden.

748
00:41:34,405 --> 00:41:37,241
{\an8}Commercieel succes was niet genoeg
voor de broers.

749
00:41:37,408 --> 00:41:38,992
Ze wilden ook prestige...

750
00:41:39,827 --> 00:41:43,622
{\an8}...en die kwam in de vorm van Academy Awards
en andere onderscheidingen.

751
00:41:44,748 --> 00:41:46,417
Maar Curtiz en de cast...

752
00:41:46,583 --> 00:41:49,336
...crediteerden Hal Wallis
voor het succes van de film...

753
00:41:50,421 --> 00:41:52,506
...en krenkten de trots van Jack Warner.

754
00:41:53,465 --> 00:41:55,968
Dit liep uit de hand...

755
00:41:56,135 --> 00:41:57,928
...bij de Oscars van 1944...

756
00:41:58,095 --> 00:42:01,223
...toen <i>Casablanca</i> de Oscar
voor Beste Film won.

757
00:42:01,390 --> 00:42:03,726
Hal Wallis wilde zijn Oscar halen...

758
00:42:03,892 --> 00:42:05,769
...en hij zit op een rij met de Warners...

759
00:42:05,936 --> 00:42:09,565
...en ze staken hun benen uit
en blokkeerden hem.

760
00:42:09,732 --> 00:42:13,068
En Jack Warner
nam de Oscar van Jack Benny aan.

761
00:42:16,447 --> 00:42:20,868
Hal Wallis zei, 25 jaar later,
dat hij de woede nog steeds kon voelen.

762
00:42:22,494 --> 00:42:25,456
{\an8}Jack had Hal Wallis
de Oscar moeten laten accepteren.

763
00:42:25,622 --> 00:42:27,374
{\an8}Weet je wat Hal Wallis gedaan had?

764
00:42:27,541 --> 00:42:29,293
{\an8}Hij had zijn baas, Jack, bedankt.

765
00:42:29,460 --> 00:42:32,337
WALLIS WEG BIJ WARNER BROS.

766
00:42:32,504 --> 00:42:34,506
De jongste Warner was gefixeerd op...

767
00:42:34,673 --> 00:42:36,967
...het familiemerk promoten...

768
00:42:37,134 --> 00:42:38,677
...vooral zijn eigen.

769
00:42:39,470 --> 00:42:41,305
Jack Warner is mijn stief-opa.

770
00:42:41,472 --> 00:42:42,556
{\an8}Een opa voor mij.

771
00:42:42,723 --> 00:42:44,725
{\an8}Ik gebuikte het woord stief-opa nooit.

772
00:42:44,892 --> 00:42:48,604
{\an8}En ik kende hem tot hij stierf
toen ik ongeveer 24 was.

773
00:42:49,062 --> 00:42:51,523
Hij was als een circusdirecteur.

774
00:42:51,690 --> 00:42:52,858
Als je bij hem was...

775
00:42:53,025 --> 00:42:56,445
...zou hij het hof houden
en trok hij alle zuurstof aan.

776
00:42:56,612 --> 00:42:59,156
Interesse in de mannen die je films maken?

777
00:42:59,323 --> 00:43:02,201
Hier is een heel vliegtuig vol
uit Amerika.

778
00:43:02,367 --> 00:43:04,161
Mr Clifford Work van Universal.

779
00:43:05,120 --> 00:43:07,706
Mr Harry Cohn van Columbia
en Mr Jack Warner...

780
00:43:07,873 --> 00:43:09,416
...nadrukkelijk aan het eind.

781
00:43:09,792 --> 00:43:12,085
Bovenop zijn medaille van de Academy...

782
00:43:12,252 --> 00:43:14,838
...kreeg Jack zijn strepen
als luitenant-kolonel...

783
00:43:15,005 --> 00:43:16,590
...na de Warner Bros.-training...

784
00:43:16,757 --> 00:43:20,010
...en lancering van de eerste
US Army Motion Picture Unit.

785
00:43:21,428 --> 00:43:23,680
In de donkerste dagen van de oorlog...

786
00:43:23,847 --> 00:43:27,392
{\an8}...werden kolonel Warner en zijn broer Harry
in Washington ontboden...

787
00:43:27,643 --> 00:43:32,564
{\an8}...waar president Roosevelt
hen belastte met een serieuze missie.

788
00:43:32,731 --> 00:43:37,152
Maak een film die Amerikanen helpt
hun Sovjet-bondgenoten te vertrouwen.

789
00:43:37,319 --> 00:43:39,822
Hier houden Russische soldaten
het gevecht vol...

790
00:43:39,988 --> 00:43:41,949
...tegen de verachte nazi.

791
00:43:43,242 --> 00:43:47,621
Nauw gebaseerd op memoires van
voormalig ambassadeur Joseph E. Davies...

792
00:43:47,788 --> 00:43:51,542
...schetste <i>Mission to Moscow</i>
een vleiend beeld van 't leven in Rusland.

793
00:43:53,043 --> 00:43:54,795
Wat vindt u van de demonstratie?

794
00:43:54,962 --> 00:43:57,256
{\an8}Tenminste één Europese natie...

795
00:43:57,422 --> 00:43:59,716
{\an8}...zonder agressieve bedoeling
is er klaar voor.

796
00:43:59,883 --> 00:44:01,051
Daar dank ik God voor.

797
00:44:01,218 --> 00:44:02,261
Inderdaad.

798
00:44:03,136 --> 00:44:06,807
Jack Warner keek ernaar als:
'We maken een pro-geallieerde...

799
00:44:06,974 --> 00:44:09,518
...pro-Amerikaanse film...

800
00:44:09,726 --> 00:44:11,270
{\an8}...want we willen winnen.'

801
00:44:11,728 --> 00:44:16,817
{\an8}Hun land dienen, werd in 1944
het officiële merk van Warner...

802
00:44:16,984 --> 00:44:18,235
...met het bedrijfsmotto:

803
00:44:18,402 --> 00:44:21,697
'Goed burgerschap combineren
met goede films maken.'

804
00:44:22,489 --> 00:44:25,617
Slechts een paar jaar later
bleek <i>Mission to Moscow...</i>

805
00:44:25,784 --> 00:44:28,078
<i>...</i> een politieke landmijn.

806
00:44:28,912 --> 00:44:30,789
{\an8}Door dreigend communisme <i>...</i>

807
00:44:30,956 --> 00:44:34,293
<i>...</i> ontstaat het
Un-American Activities Committee.

808
00:44:34,710 --> 00:44:36,628
In oktober 1947 <i>...</i>

809
00:44:36,795 --> 00:44:39,339
<i>...</i> met een nieuwe regering
in het Witte Huis <i>...</i>

810
00:44:39,506 --> 00:44:41,925
...gaan de Warners opnieuw naar Washington.

811
00:44:42,801 --> 00:44:44,219
Er komt een vergadering.

812
00:44:44,386 --> 00:44:46,179
Deze keer om te getuigen <i>...</i>

813
00:44:46,763 --> 00:44:50,225
<i>...</i> voor het House Committee
on Un-American Activities.

814
00:44:53,020 --> 00:44:54,646
Toen de rode schrik begon <i>...</i>

815
00:44:55,480 --> 00:44:58,984
<i>...</i> werd <i>Mission to Moscow</i>  gebruikt
als bewijsstuk nummer één...

816
00:44:59,151 --> 00:45:03,447
...dat Hollywood geïnfiltreerd is
door communisten.

817
00:45:05,198 --> 00:45:07,743
Harry Warner verwierp de beweringen...

818
00:45:07,910 --> 00:45:10,120
...en weigerde te verschijnen.

819
00:45:11,747 --> 00:45:15,334
Terwijl Warner-sterren zich verzamelden
om te protesteren...

820
00:45:16,877 --> 00:45:18,545
...werkte Jack Warner mee.

821
00:45:19,338 --> 00:45:22,424
Mijn broers en ik abonneren ons graag op...

822
00:45:22,591 --> 00:45:24,051
...een ongediertebestrijding.

823
00:45:24,801 --> 00:45:27,596
Mensen die niet
van Amerikaanse regeringen houden...

824
00:45:27,763 --> 00:45:30,641
...kunnen we dan naar Rusland verschepen.

825
00:45:31,516 --> 00:45:35,729
Het andere aan HUAC
is dat je mensen in die commissie had...

826
00:45:35,896 --> 00:45:37,981
...zoals vertegenwoordiger Rankin...

827
00:45:38,273 --> 00:45:40,776
{\an8}...die antisemiet waren.

828
00:45:40,943 --> 00:45:44,154
{\an8}Veel van de studiohoofden,
zoals de Warners, waren joods.

829
00:45:44,321 --> 00:45:46,031
Er was dus een angstfactor.

830
00:45:46,198 --> 00:45:49,368
'De regering kon alles wegnemen
wat we hebben opgebouwd.'

831
00:45:49,826 --> 00:45:55,457
Jacks reactie daarop was,
beleefd gezegd, nogal laf.

832
00:45:56,291 --> 00:46:00,295
{\an8}Onder de schrijvers die Jack noemde,
waren Philip en Julius Epstein...

833
00:46:00,462 --> 00:46:04,132
{\an8}...en Howard Koch, auteurs van <i>Casablanca.</i>

834
00:46:05,217 --> 00:46:08,971
{\an8}Hij stond op de zwarte lijst in Hollywood
en kon geen werk vinden in de VS...

835
00:46:09,596 --> 00:46:12,891
...dus verhuisde Koch naar Engeland
en schreef onder een pseudoniem...

836
00:46:13,058 --> 00:46:14,935
...de komende vijf jaar.

837
00:46:16,561 --> 00:46:18,855
Dat was een lelijke tijd.

838
00:46:19,439 --> 00:46:24,069
De gouden jaren van Hollywood
zijn daarna min of meer verdwenen...

839
00:46:24,444 --> 00:46:26,488
...omdat men elkaar niet kon vertrouwen.

840
00:46:30,492 --> 00:46:34,454
Jacks reputatie lag al onder vuur
bij velen in de branche.

841
00:46:35,706 --> 00:46:37,916
Jack Warner was de dictator...

842
00:46:38,083 --> 00:46:41,378
...en hij wilde acteurs in de films
waarin hij ze wilde hebben.

843
00:46:41,586 --> 00:46:46,091
Jaren daarvoor had Bette Davis de studio
aangeklaagd wegens contractbreuk...

844
00:46:46,258 --> 00:46:47,175
...en verloren.

845
00:46:47,968 --> 00:46:51,221
{\an8}Een ander icoon had Jack in het vizier.

846
00:46:52,431 --> 00:46:54,641
Olivia de Havilland was het zat...

847
00:46:54,808 --> 00:46:56,977
...om constant te flirten met Errol Flynn.

848
00:46:57,144 --> 00:46:58,770
Ze wilde iets zinvollers doen.

849
00:46:58,937 --> 00:46:59,771
Dat kon niet.

850
00:47:00,063 --> 00:47:02,607
Dus klaagde ze Warner Bros. aan...

851
00:47:03,108 --> 00:47:06,778
...op basis van het feit dat ze
een zevenjarig contract had getekend.

852
00:47:06,945 --> 00:47:10,032
{\an8}Maar elke keer dat ze een film weigerde...

853
00:47:10,198 --> 00:47:11,783
...en niet ging werken...

854
00:47:12,284 --> 00:47:14,411
UW DIENSTVERBAND WORDT VERLENGD
MET 52 WEKEN

855
00:47:14,578 --> 00:47:16,538
...werd die tijd toegevoegd.

856
00:47:16,705 --> 00:47:17,539
{\an8}Hoe ging het?

857
00:47:17,998 --> 00:47:21,334
{\an8}De rechtbank heeft het contract ontbonden.

858
00:47:21,501 --> 00:47:22,502
{\an8}Dat was het eerste.

859
00:47:22,669 --> 00:47:26,173
{\an8}Zij won de zaak
die ik had in Engeland in Amerika.

860
00:47:26,381 --> 00:47:29,718
{\an8}En zij is verantwoordelijk
voor de limiet van zeven jaar...

861
00:47:29,885 --> 00:47:32,471
...op het contract van elke acteur vandaag.

862
00:47:32,679 --> 00:47:34,181
Olivia deed dit in Amerika.

863
00:47:35,640 --> 00:47:39,519
De de Havilland-zaak stopte
verplichte contractverlengingen...

864
00:47:40,228 --> 00:47:43,231
...en zou leiden tot een uittocht
van wereldsterren.

865
00:47:45,567 --> 00:47:47,569
{\an8}Onder hen, Lauren Bacall...

866
00:47:48,653 --> 00:47:49,488
{\an8}Bedankt.

867
00:47:50,489 --> 00:47:51,740
{\an8}...en Humphrey Bogart.

868
00:47:52,491 --> 00:47:53,700
{\an8}Tegelijkertijd...

869
00:47:53,867 --> 00:47:57,162
...nam het ministerie van Justitie
het op tegen de structuur...

870
00:47:57,662 --> 00:47:59,498
...van het Hollywood-systeem.

871
00:47:59,664 --> 00:48:01,750
Wat het studiosysteem echt heeft gekraakt...

872
00:48:01,917 --> 00:48:05,337
...was de rechtszaak gebaseerd
op de Sherman Antitrust Act...

873
00:48:05,504 --> 00:48:08,340
...waar de studio's
het maken van films beheersten...

874
00:48:08,507 --> 00:48:11,885
{\an8}...plus de vertoning van films
met hun bioscoopketens.

875
00:48:12,803 --> 00:48:15,764
{\an8}Gedwongen om in meer
dan 1000 bioscopen te draaien...

876
00:48:15,931 --> 00:48:19,101
{\an8}...en geconfronteerd met
het groter wordende gat in inkomsten...

877
00:48:19,518 --> 00:48:22,354
{\an8}...moesten de Warners toegeven
aan de harde waarheid.

878
00:48:22,938 --> 00:48:25,607
Hun studio stond niet meer bovenaan.

879
00:48:26,566 --> 00:48:32,697
Het verschil tussen wat Warner Bros.
maakte tussen 1946 en 1952 is verbluffend.

880
00:48:32,864 --> 00:48:35,617
De broers stonden steeds meer
op gespannen voet.

881
00:48:35,784 --> 00:48:38,703
Harry was 11 jaar ouder dan Jack.

882
00:48:38,870 --> 00:48:41,623
Dat is bijna een generatieverschil.

883
00:48:42,332 --> 00:48:44,793
Jack hield van wijn, vrouwen en zang.

884
00:48:44,960 --> 00:48:47,170
Harry was: 'Je blijft 's avonds thuis...

885
00:48:47,337 --> 00:48:49,631
...bij je gezin. Familie is alles.'

886
00:48:49,798 --> 00:48:52,134
Die twee konden niet naast elkaar bestaan.

887
00:48:52,300 --> 00:48:55,011
En ze stonden oog in oog
met een concurrent...

888
00:48:55,178 --> 00:48:57,722
...die de wereld zoals zij die kenden
kon breken.

889
00:48:59,558 --> 00:49:01,059
Op een dag, via de tv...

890
00:49:01,226 --> 00:49:03,812
...stroomt de hele wereld
onze huiskamers in...

891
00:49:03,979 --> 00:49:05,438
...met de lichtsnelheid.

892
00:49:06,148 --> 00:49:11,153
In 1950 hadden 3,8 miljoen
Amerikaanse gezinnen televisietoestellen.

893
00:49:11,528 --> 00:49:14,281
Het verhaal van de televisie is nogal wat.

894
00:49:15,240 --> 00:49:16,658
Tegen 1955...

895
00:49:16,825 --> 00:49:19,744
...was dat aantal gegroeid tot 30 miljoen.

896
00:49:20,120 --> 00:49:23,415
Toen tv kwam,
deden ze alsof tv niet bestond.

897
00:49:23,582 --> 00:49:26,710
U zei dat de filmindustrie
niets te vrezen had...

898
00:49:26,877 --> 00:49:29,171
...van tv. Hebt u die mening nog?

899
00:49:29,337 --> 00:49:30,922
Ja, zeker weten.

900
00:49:31,089 --> 00:49:32,549
{\an8}Jack haatte tv zo erg...

901
00:49:32,716 --> 00:49:35,719
{\an8}...dat hij geen tv thuis of op kantoor had.

902
00:49:35,886 --> 00:49:37,095
Tv was een bedreiging.

903
00:49:37,262 --> 00:49:39,055
Ik wil diverse scènes tonen...

904
00:49:39,222 --> 00:49:41,600
...van onze CinemaScope-films.

905
00:49:41,766 --> 00:49:43,476
Ze probeerden alle middelen...

906
00:49:43,643 --> 00:49:46,271
...om mensen terug naar bioscopen te lokken.

907
00:49:46,980 --> 00:49:49,733
CinemaScope, stereogeluid...

908
00:49:50,150 --> 00:49:51,193
3D.

909
00:49:52,110 --> 00:49:54,362
Warner Bros. testte ook nieuw talent.

910
00:49:55,280 --> 00:49:56,531
Met betere resultaten.

911
00:49:56,698 --> 00:49:57,991
{\an8}<i>ik ben verliefd</i>

912
00:49:58,158 --> 00:50:00,076
{\an8}<i>ik ben verliefd</i>

913
00:50:00,410 --> 00:50:01,369
{\an8}<i>ik ben verliefd</i>

914
00:50:01,661 --> 00:50:04,789
{\an8}Hé, Stella.

915
00:50:04,956 --> 00:50:06,499
{\an8}Brando was echt.

916
00:50:06,666 --> 00:50:08,752
{\an8}Je kreeg een echt gevoel van hem.

917
00:50:08,919 --> 00:50:09,753
{\an8}ACTEUR

918
00:50:09,920 --> 00:50:12,088
{\an8}Hij had iets persoonlijks aangeboord.

919
00:50:12,255 --> 00:50:13,632
{\an8}Er was verbinding mogelijk.

920
00:50:14,216 --> 00:50:15,759
{\an8}Jij bent bedonderd...

921
00:50:15,926 --> 00:50:18,470
{\an8}...en volgens de Code Napoleon
ben ik dat dan ook.

922
00:50:18,637 --> 00:50:19,930
{\an8}En daar hou ik niet van.

923
00:50:20,305 --> 00:50:24,059
{\an8}Toen hij verscheen,
vond iedereen hem het einde.

924
00:50:24,226 --> 00:50:25,477
{\an8}REGISSEUR / ACTEUR

925
00:50:25,644 --> 00:50:27,479
{\an8}En dat was hij. Hij was goed.

926
00:50:27,771 --> 00:50:30,982
{\an8}Geproduceerd voor televisie
door Warner Bros.

927
00:50:31,191 --> 00:50:33,818
{\an8}Hoewel Jack uiteindelijk
zou toegeven aan tv...

928
00:50:33,985 --> 00:50:36,488
{\an8}...en een lucratieve inkomstenstroom kreeg...

929
00:50:36,655 --> 00:50:37,822
{\an8}...met westerns...

930
00:50:38,114 --> 00:50:41,243
{\an8}...bleven de broers geloven
in de magie van het grote scherm.

931
00:50:41,493 --> 00:50:43,036
{\an8}KOSTUUMAFDELING JAMES DEAN

932
00:50:43,203 --> 00:50:45,956
{\an8}Hun hoop was gevestigd
op een sprankelende jonge acteur...

933
00:50:46,164 --> 00:50:50,835
{\an8}...die midden jaren 50 een gevoelige snaar
raakte bij een groeiende generatiekloof.

934
00:50:54,130 --> 00:50:56,216
{\an8}- Acht.
- Je hebt geen berouw.

935
00:50:56,424 --> 00:50:58,426
{\an8}Je bent slecht. Door en door slecht.

936
00:50:59,344 --> 00:51:01,137
James Dean, breedbeeldkleur.

937
00:51:01,596 --> 00:51:03,473
De strijd tussen de vader en zonen.

938
00:51:03,640 --> 00:51:04,641
Hou op.

939
00:51:04,808 --> 00:51:05,642
De moeder.

940
00:51:05,809 --> 00:51:07,811
- Ik was ooit heel mooi.
- Ja, mevrouw.

941
00:51:07,978 --> 00:51:10,522
<i>East of Eden</i>  bekeek ik constant opnieuw...

942
00:51:10,689 --> 00:51:13,441
...en ik leefde mee
omdat ik het zelf doormaakte.

943
00:51:13,608 --> 00:51:15,235
{\an8}Ik kan niet zwijgen.

944
00:51:15,443 --> 00:51:17,153
{\an8}Vertel ons alles maar.

945
00:51:17,320 --> 00:51:20,198
{\an8}Dat is niet wat ik bedoel.

946
00:51:20,865 --> 00:51:23,451
<i>East of Eden</i>  en <i>Rebel Without a Cause</i> ...

947
00:51:23,910 --> 00:51:25,870
...lieten onuitwisbare sporen na.

948
00:51:26,037 --> 00:51:27,080
FILMSTER DOOD

949
00:51:27,247 --> 00:51:32,794
Dean stierf op tragische wijze voordat
zijn derde Warner-film was voltooid.

950
00:51:42,012 --> 00:51:45,765
Kaskrakers waren zeldzaam.

951
00:51:45,932 --> 00:51:50,854
Voor de oudere Warners leek het erop
dat het tijd was om verder te gaan.

952
00:51:52,063 --> 00:51:53,481
{\an8}Jack wilde niet met pensioen...

953
00:51:53,648 --> 00:51:56,234
{\an8}...en Harry en Albert werden ouder.

954
00:51:56,735 --> 00:51:58,778
Mensen kwamen naar de studio en zeiden:

955
00:51:58,945 --> 00:52:00,447
'We willen uw aandelen.'

956
00:52:00,613 --> 00:52:04,326
Harry en Albert wilden met pensioen
als ze dat allemaal deden.

957
00:52:04,868 --> 00:52:06,661
Jack werd geen voorzitter.

958
00:52:06,828 --> 00:52:08,621
Harry zou dat niet toestaan.

959
00:52:08,788 --> 00:52:10,707
Het was een familieding.

960
00:52:10,874 --> 00:52:13,126
Ze groeiden op met een mandaat:

961
00:52:13,293 --> 00:52:15,003
'Een voor allen en allen voor een.'

962
00:52:15,170 --> 00:52:17,422
Harry was daar zeer toegewijd aan.

963
00:52:17,589 --> 00:52:19,007
Jack vond het niks.

964
00:52:21,509 --> 00:52:25,180
Mijn broers en ik zitten al zo'n 50 jaar
in de filmindustrie.

965
00:52:25,347 --> 00:52:27,849
{\an8}Jack bedacht een slimme manier...

966
00:52:28,600 --> 00:52:31,644
...om volledige controle te krijgen
over Warner Bros.

967
00:52:31,811 --> 00:52:34,647
Als de Lehman Brothers
of Louis Lurie luisteren...

968
00:52:34,814 --> 00:52:37,484
...we staan nog steeds open voor een bod.

969
00:52:38,068 --> 00:52:41,696
Hij vond een bedrijf
waaraan hij de studio kon verkopen.

970
00:52:42,364 --> 00:52:43,281
Ik sla dit over.

971
00:52:43,448 --> 00:52:45,533
Het gaat om het verkopen van de studio.

972
00:52:45,700 --> 00:52:48,661
Hij zei tegen Harry:
'Laten we weggaan. We zijn klaar.

973
00:52:48,828 --> 00:52:51,122
Het wereldje verandert', enzovoort.

974
00:52:51,998 --> 00:52:57,337
Ze zeiden: 'Dat doen we
zolang jij ook je aandelen verkoopt.'

975
00:52:57,879 --> 00:52:59,798
Niet tenzij je je nek wilt breken.

976
00:53:00,507 --> 00:53:03,301
Dus ze wilden allemaal verkopen
en vertrekken...

977
00:53:03,468 --> 00:53:05,261
...maar Jack heeft ze verraden...

978
00:53:05,720 --> 00:53:08,848
...door een deal te sluiten met de koper
onder de tafel.

979
00:53:09,015 --> 00:53:10,517
Hij gaf de man een miljoen...

980
00:53:11,351 --> 00:53:13,478
...en die verkocht de studio terug aan hem.

981
00:53:13,645 --> 00:53:16,940
{\an8}FABIAN LAAT WARNER-DEAL VALLEN
NIEUWE COMBINATIE NEEMT HET OVER

982
00:53:17,107 --> 00:53:20,902
Plotseling las Harry in de bladen...

983
00:53:21,069 --> 00:53:23,154
...dat Jack voorzitter zou worden.

984
00:53:25,490 --> 00:53:28,284
Dat in de bladen lezen...

985
00:53:28,451 --> 00:53:30,954
...bezorgde hem een hartaanval
en een beroerte.

986
00:53:31,121 --> 00:53:33,206
Het brak letterlijk zijn hart...

987
00:53:35,417 --> 00:53:39,462
...omdat hij Jack zo vertrouwde.

988
00:53:43,174 --> 00:53:44,884
Jacks naam was verboden.

989
00:53:45,051 --> 00:53:47,303
Je mocht niet over Jack praten.

990
00:53:51,266 --> 00:53:53,184
Wat kun je zeggen over die transactie?

991
00:53:54,769 --> 00:53:56,104
De ultieme fraude...

992
00:53:56,271 --> 00:53:59,274
...die niet alleen je oudere broer verraadt...

993
00:53:59,441 --> 00:54:00,483
HARRY WARNER IS DOOD

994
00:54:00,650 --> 00:54:03,236
...maar hem naar een vroeg graf stuurt.

995
00:54:03,903 --> 00:54:05,488
Jack was niet bij de uitvaart.

996
00:54:06,698 --> 00:54:09,492
Albert Warner heeft Jack
nooit meer gesproken.

997
00:54:10,618 --> 00:54:13,955
Uiteindelijk viel de familie uit elkaar.

998
00:54:14,122 --> 00:54:16,332
Alles is hier mogelijk in Hollywood...

999
00:54:16,499 --> 00:54:18,585
...en ze hadden ongelooflijk veel succes...

1000
00:54:18,751 --> 00:54:22,547
...en soms kan dat soort succes
je aantasten.

1001
00:54:24,424 --> 00:54:28,887
Jack kreeg de kans om de man te zijn
die alles moest leiden...

1002
00:54:30,930 --> 00:54:34,017
...maar hij brak zijn belofte
aan zijn vader.

1003
00:54:37,604 --> 00:54:39,314
Het was 1958...

1004
00:54:39,898 --> 00:54:41,858
...en Jack had alle macht.

1005
00:54:43,318 --> 00:54:46,821
Maar het terrein was een schim
van wat het ooit geweest was.

1006
00:54:48,615 --> 00:54:50,575
In een poging tot betere dagen...

1007
00:54:50,742 --> 00:54:52,535
...en om de bedrijfskas te vullen...

1008
00:54:53,369 --> 00:54:56,915
...stak hij zijn vertrouwen
in een oude bekende.

1009
00:54:57,665 --> 00:55:00,752
{\an8}<i>we hebben problemen
hier in River City</i>

1010
00:55:01,127 --> 00:55:01,961
{\an8}Musicals.

1011
00:55:02,128 --> 00:55:03,713
{\an8}<i>laat een vrouw je leven binnen</i>

1012
00:55:04,255 --> 00:55:05,924
{\an8}<i>en met je rust is het gedaan</i>

1013
00:55:07,258 --> 00:55:09,886
<i>ze stelt de meubels anders op
van de kelder tot de top</i>

1014
00:55:10,094 --> 00:55:13,681
<i>en tenslotte zal ze jou volledig nagaan</i>

1015
00:55:13,848 --> 00:55:15,558
{\an8}<i>hoe is het laatste uur</i>

1016
00:55:16,142 --> 00:55:17,101
{\an8}<i>het bruidsprieel</i>

1017
00:55:17,393 --> 00:55:22,649
{\an8}<i>alles komt op rozen</i>

1018
00:55:22,815 --> 00:55:29,739
<i>voor mij en voor jou</i>

1019
00:55:30,281 --> 00:55:32,283
Er waren opvallende hoogtepunten.

1020
00:55:32,450 --> 00:55:36,162
De beste film van het jaar
is <i>My Fair Lady.</i>

1021
00:55:36,329 --> 00:55:37,914
Jack L. Warner.

1022
00:55:42,710 --> 00:55:46,881
Ik ben verheugd deze hoge onderscheiding
in ontvangst te nemen.

1023
00:55:47,298 --> 00:55:49,425
We zullen er altijd trots op zijn.

1024
00:55:49,592 --> 00:55:50,510
Bedankt.

1025
00:55:52,387 --> 00:55:54,597
De laatste bloei
van het oude studiosysteem...

1026
00:55:54,764 --> 00:55:57,433
...gebeurde met musicals
met een groot budget.

1027
00:55:58,059 --> 00:56:00,395
{\an8}Sommigen waren heel mooi gemaakt...

1028
00:56:00,562 --> 00:56:02,522
{\an8}...maar ze hadden een soort decorum...

1029
00:56:02,689 --> 00:56:05,900
{\an8}...dat een overblijfsel was
uit een vroeger tijdperk.

1030
00:56:06,067 --> 00:56:09,070
{\an8}Heb je de laatste tijd
met nederigheid gestreden?

1031
00:56:10,280 --> 00:56:13,992
{\an8}Onze films zijn geweldig
en ze zullen nog beter worden.

1032
00:56:14,450 --> 00:56:17,787
De Amerikaanse producenten hebben geleerd
om te stoppen met...

1033
00:56:18,580 --> 00:56:21,124
...Italiaanse, Franse en Spaanse
films na te apen...

1034
00:56:21,749 --> 00:56:26,838
...en andere ongewenste films
met kunst en al dat gedoe.

1035
00:56:27,672 --> 00:56:29,132
Eenzaam aan de top...

1036
00:56:29,716 --> 00:56:32,760
...voelde Jack de grond
onder zich verschuiven.

1037
00:56:33,177 --> 00:56:34,637
En het land veranderde.

1038
00:56:34,804 --> 00:56:36,014
De midden jaren 60.

1039
00:56:36,180 --> 00:56:38,349
Burgerrechtenbeweging, de Vietnam-oorlog...

1040
00:56:38,516 --> 00:56:42,228
{\an8}...opstand van studenten en
groeiende aanwezigheid van rockmuziek.

1041
00:56:42,395 --> 00:56:46,024
{\an8}Dit soort filmmakerij
zag er oud en ouderwets uit.

1042
00:56:48,693 --> 00:56:51,529
Jack mist de steun uit de jaren 30 en 40.

1043
00:56:51,696 --> 00:56:53,740
Hij mist de goede productieleiders...

1044
00:56:53,906 --> 00:56:55,867
...die de zaak voor hem runde.

1045
00:56:56,034 --> 00:56:58,870
Hij mist de filmsterren onder contract.

1046
00:56:59,037 --> 00:57:02,123
Hij sluit deals
met onafhankelijke producenten...

1047
00:57:02,290 --> 00:57:06,002
{\an8}...maar hij mist de betrokkenheid of macht
om alles te overzien.

1048
00:57:10,006 --> 00:57:13,926
Toen de jonge acteur-producent
Warren Beatty naar het terrein kwam...

1049
00:57:14,093 --> 00:57:17,639
...voor een gangsterfilm
die zich afspeelt in de jaren 30...

1050
00:57:18,556 --> 00:57:20,099
...kon Jack er niets mee.

1051
00:57:23,436 --> 00:57:24,270
Sheriff.

1052
00:57:28,149 --> 00:57:30,360
Toen hij lucht kreeg van <i>Bonnie en Clyde...</i>

1053
00:57:30,526 --> 00:57:32,153
...en de mate van geweld...

1054
00:57:34,405 --> 00:57:35,615
...was hij niet blij.

1055
00:57:42,830 --> 00:57:46,000
{\an8}Het was moeilijk
om het op het scherm te krijgen...

1056
00:57:46,167 --> 00:57:48,378
{\an8}...maar toen het lukte,
werd het een fenomeen.

1057
00:57:48,544 --> 00:57:50,755
{\an8}Als je 12 jaar bent, is het overal.

1058
00:57:50,922 --> 00:57:52,674
Het is niet alleen de <i>Mad-</i> parodie.

1059
00:57:52,840 --> 00:57:53,966
Het is elke cover.

1060
00:57:54,133 --> 00:57:56,260
Alle meisjes willen
op Faye Dunaway lijken.

1061
00:57:56,427 --> 00:57:59,430
Het was gewoon overal.

1062
00:57:59,597 --> 00:58:03,685
De film was dat waar de dromen
van de Warners ooit van gemaakt waren.

1063
00:58:03,851 --> 00:58:07,855
{\an8}Maar Jack zag zichzelf niet
tussen de afvalligen op het scherm...

1064
00:58:08,022 --> 00:58:10,274
{\an8}...of de rebellen achter de camera.

1065
00:58:10,441 --> 00:58:13,403
{\an8}De memo's van Jack waren vol frustratie.

1066
00:58:14,529 --> 00:58:16,781
{\an8}'Niemand luistert naar me.

1067
00:58:16,948 --> 00:58:19,075
Doe dit niet. Doe dat niet.'

1068
00:58:19,242 --> 00:58:21,536
Mensen halen gewoon hun schouders op...

1069
00:58:21,703 --> 00:58:24,122
...en gaan door met hun film maken.

1070
00:58:24,664 --> 00:58:28,167
In 1967 sloot hij een deal
om zijn aandelen te verkopen...

1071
00:58:28,334 --> 00:58:30,461
...aan een ambitieus productiebedrijf...

1072
00:58:30,670 --> 00:58:32,630
...dat bij de grote wilden horen.

1073
00:58:33,047 --> 00:58:34,173
<i>Seven Arts.</i>

1074
00:58:35,258 --> 00:58:40,513
Het verhaal van de studio was voorbij
de familie gerold die hem had opgericht.

1075
00:58:41,264 --> 00:58:42,890
Toen mijn opa de studio verliet...

1076
00:58:43,057 --> 00:58:44,851
...filmde Francis Ford Coppola...

1077
00:58:45,810 --> 00:58:47,770
{\an8}... <i>Finian's Rainbow</i> op het terrein.

1078
00:58:47,937 --> 00:58:49,397
{\an8}En bij hem stond...

1079
00:58:49,814 --> 00:58:53,109
...een jonge man genaamd George Lucas.

1080
00:58:53,276 --> 00:58:57,238
Het was dus echt een overdracht
van generaties films maken.

1081
00:58:57,405 --> 00:59:00,283
{\an8}Je vraagt je bijna af of ze elkaar...

1082
00:59:00,450 --> 00:59:02,618
{\an8}...passeerden bij de poort als twee schepen.

1083
00:59:02,785 --> 00:59:05,997
{\an8}Een gaat de zonsondergang in
en de ander de zonsopgang.

1084
00:59:06,164 --> 00:59:08,916
Het eerste bedrijf stopt
in de Hollywood-geschiedenis...

1085
00:59:09,083 --> 00:59:10,501
...en het tweede begint.

1086
00:59:11,210 --> 00:59:13,546
{\an8}De oude machtsstructuur was afgebrokkeld.

1087
00:59:14,881 --> 00:59:18,009
{\an8}Wat in de plaats kwam,
bepaalde het lot van het bedrijf...

1088
00:59:18,217 --> 00:59:19,093
{\an8}Actie.

1089
00:59:19,260 --> 00:59:21,929
{\an8}...en de toekomst van de industrie.

1090
00:59:50,124 --> 00:59:52,126
Ondertiteld door: Bianca van der Meulen