1
00:00:27,918 --> 00:00:29,418
OPENBAAR VOETPAD

2
00:00:29,418 --> 00:00:32,334
Ernie had 'n geweer gehad
voor z'n verjaardag.

3
00:00:32,334 --> 00:00:36,001
Hij ging op pad
om te kijken wat hij kon doden.

4
00:00:36,001 --> 00:00:40,709
Voor het huis van Raymond
floot hij snerpend op twee vingers.

5
00:00:41,501 --> 00:00:44,376
Raymond was Ernies beste vriend.

6
00:00:44,376 --> 00:00:46,501
Hij hield het geweer omhoog.

7
00:00:46,501 --> 00:00:49,418
'Daar kunnen we wat lol mee maken',
zei Raymond.

8
00:00:50,376 --> 00:00:53,626
De jongens vertrokken
op een zaterdagochtend in mei.

9
00:00:53,626 --> 00:00:58,209
De kastanjebomen stonden in bloei
en de meidoorn was wit.

10
00:00:58,209 --> 00:01:03,209
Terwijl ze door de groene laan liepen,
schoten ze op alle vogeltjes.

11
00:01:03,209 --> 00:01:06,126
Goudvinken, heggenmussen en geelgorzen.

12
00:01:06,126 --> 00:01:10,834
Toen ze bij het spoor kwamen,
hingen er 14 vogels aan een touw.

13
00:01:11,668 --> 00:01:14,834
'Kijk daar,' fluisterde Ernie wijzend.

14
00:01:14,834 --> 00:01:19,418
Verderop keek een jongetje
door 'n verrekijker naar een oude boom.

15
00:01:19,418 --> 00:01:21,084
'Watson. Dat sulletje.'

16
00:01:22,584 --> 00:01:27,501
Peter Watson was klein en zwak.
Hij droeg een bril met jampotglazen.

17
00:01:27,501 --> 00:01:31,709
Hij kon goed leren. Hij was pas 13
en zat al in de examenklas.

18
00:01:31,709 --> 00:01:34,543
Hij hield van muziek
en kon pianospelen.

19
00:01:34,543 --> 00:01:37,376
Hij was slecht in sport en was beleefd.

20
00:01:39,043 --> 00:01:42,293
De grotere jongens slopen op hem af.

21
00:01:44,293 --> 00:01:49,459
Hij zag ze niet, want hij ging op
in wat hij door de verrekijker zag.

22
00:01:50,459 --> 00:01:54,501
'Handen omhoog.' Ernie richtte het wapen.
Peter Watson schrok.

23
00:01:56,501 --> 00:01:59,168
Hij bekeek de indringers
door z'n bril.

24
00:01:59,168 --> 00:02:01,501
'Snel,' riep Ernie. 'Handen omhoog.'

25
00:02:01,501 --> 00:02:05,709
Peter Watson stond heel stil
met de verrekijker voor zich.

26
00:02:05,709 --> 00:02:11,126
Hij keek naar Raymond en Ernie.
Hij was niet bang, maar wel voorzichtig.

27
00:02:11,126 --> 00:02:14,876
Hij had al vaker met ze te maken gehad.
Handen omhoog.

28
00:02:14,876 --> 00:02:16,876
Dat was het verstandigste.

29
00:02:16,876 --> 00:02:21,668
Raymond griste de verrekijker weg.
'Wie bespioneer je?' snauwde hij.

30
00:02:21,668 --> 00:02:23,959
Peter Watson woog z'n kansen af.

31
00:02:23,959 --> 00:02:29,334
Als hij wegrende, zouden ze hem grijpen.
Een roep om hulp zou niemand horen.

32
00:02:29,334 --> 00:02:34,001
Hij moest kalm blijven
en proberen zichzelf hieruit te kletsen.

33
00:02:34,001 --> 00:02:37,001
- 'Ik bekeek een groene specht', zei hij.
- Wat?

34
00:02:37,001 --> 00:02:39,668
'Een groene specht.' <i>Picus viridis.</i>

35
00:02:39,668 --> 00:02:43,001
'Hij klopte op die dode boom
om eten te vinden.'

36
00:02:43,001 --> 00:02:45,709
'Waar?' Ernie hief z'n geweer.
'Ik pak hem.'

37
00:02:45,709 --> 00:02:50,459
'O nee', zei Peter.
Hij keek naar het touw met de vogeltjes.

38
00:02:50,459 --> 00:02:54,001
'Hij is weggevlogen.
Spechten zijn schuw.'

39
00:02:59,834 --> 00:03:04,126
Raymond fluisterde in Ernies oor.
Ernie sloeg op z'n dij. 'Goed idee.'

40
00:03:04,126 --> 00:03:08,376
Hij legde z'n geweer weg
en duwde het jongetje tegen de grond.

41
00:03:08,376 --> 00:03:13,334
Raymond haalde touw tevoorschijn.
Ze bonden Peters polsen bijeen.

42
00:03:13,334 --> 00:03:15,251
'Nu de benen', zei Raymond.

43
00:03:15,251 --> 00:03:19,584
Peter stribbelde tegen,
maar bleef na een stomp stil liggen.

44
00:03:19,584 --> 00:03:23,626
De jongens bonden z'n enkels aan elkaar
alsof hij 'n kip was.

45
00:03:23,626 --> 00:03:28,418
Ernie pakte het geweer en ze droegen
de jongen naar het spoor.

46
00:03:28,418 --> 00:03:33,334
Peter Watson hield zich muisstil.
Praten had nu geen zin meer.

47
00:03:33,334 --> 00:03:38,418
Ze sleepten hem mee en legden hem
in de lengte tussen deze rails.

48
00:03:40,418 --> 00:03:44,626
Dit is mij 27 jaar geleden overkomen.
Ik ben Peter Watson.

49
00:03:46,209 --> 00:03:47,793
'Meer touw', zei Ernie.

50
00:03:51,876 --> 00:03:55,709
Peter lag hulpeloos
vastgebonden tussen de rails.

51
00:03:55,709 --> 00:03:58,459
Hij kon alleen z'n hoofd
en voeten bewegen.

52
00:03:58,459 --> 00:04:03,376
Ernie en Raymond bewonderden hun werk.
'Dat hebben we goed gedaan.'

53
00:04:03,376 --> 00:04:06,334
'Dit is moord', zei het jongetje.

54
00:04:06,334 --> 00:04:10,293
'Niet per se', zei Ernie.
'Dat hangt van de trein af.

55
00:04:10,293 --> 00:04:13,918
Als je plat blijft liggen,
kun je het overleven.'

56
00:04:14,584 --> 00:04:18,001
De grotere jongens
gingen achter de bosjes zitten.

57
00:04:18,001 --> 00:04:20,209
Ernie had sigaretten. Ze rookten.

58
00:04:20,209 --> 00:04:24,501
Peter wist dat ze hem niet
zouden losmaken. Ze waren gevaarlijk.

59
00:04:24,501 --> 00:04:27,043
Ze waren gevaarlijk, gek en dom.

60
00:04:27,043 --> 00:04:29,876
Ik moet rustig nadenken
hield Peter zich voor.

61
00:04:29,876 --> 00:04:32,084
Stil overwoog hij z'n kansen.

62
00:04:32,084 --> 00:04:37,584
Z'n neus stak het meest uit,
circa tien centimeter boven de rails.

63
00:04:37,584 --> 00:04:40,418
Was dat te veel? Lastig te zeggen.

64
00:04:40,418 --> 00:04:45,918
Z'n hoofd rustte op los grind.
Hij moest zich een beetje ingraven.

65
00:04:45,918 --> 00:04:51,626
Wiebelend duwde hij het grind opzij.
Zo creëerde hij een kuiltje.

66
00:04:51,626 --> 00:04:56,084
Z'n hoofd lag nu vijf centimeter lager.
Maar z'n voeten dan?

67
00:04:56,084 --> 00:05:00,834
Hij draaide ze plat naar binnen
en wachtte op de trein.

68
00:05:00,834 --> 00:05:04,501
Zou er misschien een vacuüm ontstaan
onder de trein...

69
00:05:04,501 --> 00:05:07,626
...dat hem omhoog zou trekken?
Misschien wel.

70
00:05:07,626 --> 00:05:12,043
Hij moest geconcentreerd
z'n hele lichaam tegen de grond drukken.

71
00:05:12,043 --> 00:05:15,918
'Niet verslappen.
Druk je strak tegen de grond.'

72
00:05:15,918 --> 00:05:21,001
Peter keek naar de hemel boven hem.
Een cumuluswolk dreef langzaam voorbij.

73
00:05:21,001 --> 00:05:25,084
Er vloog een vliegtuig langs,
een eendekker met 'n rode romp.

74
00:05:25,084 --> 00:05:29,251
Een oude Piper Cub, dacht hij.
Hij keek ernaar tot hij verdween.

75
00:05:29,251 --> 00:05:34,334
Toen hoorde hij plotseling een vreemd,
trillend geluid vanaf de rails komen.

76
00:05:34,334 --> 00:05:40,418
Heel zacht, amper hoorbaar.
Een ronkend gefluister van veraf.

77
00:05:46,168 --> 00:05:51,168
Peter keek op langs de spoorrails
die kilometers in de verte doorliepen.

78
00:05:51,168 --> 00:05:55,168
Hij zag de trein.
Eerst was het slechts een zwart stipje...

79
00:05:55,168 --> 00:05:59,251
...maar dat werd steeds groter
tot het de vorm aannam...

80
00:05:59,251 --> 00:06:02,543
...van de voorkant
van een grote dieseltrein.

81
00:06:02,543 --> 00:06:07,001
Peter duwde z'n hoofd omlaag
in het kuiltje in het grind.

82
00:06:07,001 --> 00:06:11,584
Hij drukte z'n voeten plat.
Hij sloot z'n ogen en drukte zich plat.

83
00:06:11,584 --> 00:06:16,168
De trein knalde voorbij.
Het klonk als een pistoolschot.

84
00:06:16,168 --> 00:06:22,293
Een scheurende, schreeuwende wind
stormde als een orkaan z'n longen in.

85
00:06:22,293 --> 00:06:25,084
Het was oorverdovend.
De wind verstikte hem.

86
00:06:25,084 --> 00:06:31,126
Het was of hij levend werd verslonden
door een razend, moorddadig monster.

87
00:06:31,126 --> 00:06:33,334
Het was voorbij. De trein was weg.

88
00:06:34,043 --> 00:06:39,084
Peter opende z'n ogen en keek omhoog.
De grote wolk was er nog steeds.

89
00:06:39,084 --> 00:06:41,626
Het was voorbij. Het was hem gelukt.

90
00:06:48,168 --> 00:06:49,834
- Snij hem los.
- Zei Ernie.

91
00:06:49,834 --> 00:06:52,709
Raymond maakte Peter los van de rails.

92
00:06:52,709 --> 00:06:57,501
'Maak z'n voeten los. Z'n handen niet.'
Raymond sneed het touw los.

93
00:06:57,501 --> 00:07:00,626
'Je bent nog steeds
een gevangene, maatje.'

94
00:07:00,626 --> 00:07:04,668
De jongens voerden Peter Watson mee
naar het meer.

95
00:07:04,668 --> 00:07:07,376
Z'n polsen waren nog vastgebonden.

96
00:07:07,376 --> 00:07:12,459
Ernie hield het geweer vast
en Raymond droeg Peters verrekijker.

97
00:07:16,084 --> 00:07:19,834
Het meer was lang en smal
met hoge wilgen langs de oevers.

98
00:07:19,834 --> 00:07:24,251
In het midden was het water helder,
maar langs de oever stond riet.

99
00:07:24,251 --> 00:07:29,043
Ernie zei: 'Ik weet iets.
Jij pakt z'n armen, ik z'n benen...

100
00:07:29,043 --> 00:07:33,043
...en we zwiepen hem zo ver mogelijk
over het modderige riet.'

101
00:07:33,043 --> 00:07:35,751
'Kijk', riep Raymond. 'Die pakken we.'

102
00:07:35,751 --> 00:07:37,793
Peter Watson zag het direct.

103
00:07:37,793 --> 00:07:42,918
Een nest van riet en biezen stak
een halve meter boven de waterlijn uit.

104
00:07:42,918 --> 00:07:47,293
Daar zat 'n mooie witte zwaan,
sereen als de Vrouwe van het Meer.

105
00:07:47,293 --> 00:07:50,834
Ze draaide haar kop heel alert
naar de jongens.

106
00:07:50,834 --> 00:07:53,293
Raymond riep: 'Wat een schoonheid.'

107
00:07:53,293 --> 00:07:56,834
Ernie liet de gevangene los
en tilde z'n geweer op.

108
00:07:56,834 --> 00:08:00,418
'Dit is een vogelreservaat,'
stamelde Peter.

109
00:08:00,418 --> 00:08:02,334
'Een wat?' vroeg Ernie.

110
00:08:02,334 --> 00:08:07,376
Peter voelde razernij in zich opborrelen.
Hij probeerde kalm te blijven.

111
00:08:07,376 --> 00:08:09,793
'Zwanen zijn beschermde dieren.

112
00:08:09,793 --> 00:08:13,334
Je schiet niet op een nest.
Misschien heeft ze kuikens.

113
00:08:13,334 --> 00:08:16,626
Doe het niet.
Alsjeblieft. Dat mag niet. Stop.'

114
00:08:18,209 --> 00:08:23,543
De kogel raakte de zwaan in haar kop
en haar lange nek zakte over het nest.

115
00:08:33,918 --> 00:08:34,751
Open.

116
00:08:47,751 --> 00:08:53,084
'Maak hem los. Hij is onze jachthond.'
Raymond sneed het touw los.

117
00:08:53,084 --> 00:08:54,251
'Ga hem halen.'

118
00:08:54,251 --> 00:08:55,543
'Ik weiger', zei ik.

119
00:08:56,376 --> 00:09:02,168
Ernie sloeg Peter hard in z'n gezicht.
Er liep een straaltje bloed uit z'n neus.

120
00:09:02,168 --> 00:09:08,751
'Weiger nog eens en ik beloof je
dat ik al je voortanden uit je mond sla.

121
00:09:08,751 --> 00:09:10,876
Boven- en onder. Duidelijk?'

122
00:09:10,876 --> 00:09:14,209
Peter zweeg.
'Zeg op', snauwde Ernie. 'Snap je dat?'

123
00:09:14,209 --> 00:09:16,959
'Ja,' zei Peter zacht. 'Ik snap het.'

124
00:09:17,834 --> 00:09:22,084
Terwijl de tranen over z'n wangen liepen,
ging hij het water in.

125
00:09:22,084 --> 00:09:25,751
Hij waadde naar de dode zwaan
en tilde haar voorzichtig op.

126
00:09:25,751 --> 00:09:29,293
Eronder lagen twee
met dons bedekte zwanenkuikens.

127
00:09:29,293 --> 00:09:31,668
Ze zaten ineengedoken in het nest.

128
00:09:31,668 --> 00:09:34,001
'Zijn er eieren?' schreeuwde Ernie.

129
00:09:38,668 --> 00:09:41,043
'Nee,' zei Peter. 'Dat niet.'

130
00:09:46,251 --> 00:09:48,918
Hij droeg de dode zwaan naar de oever.

131
00:09:48,918 --> 00:09:52,793
Hij legde haar zachtjes neer
en keek naar de anderen.

132
00:09:52,793 --> 00:09:56,084
Z'n betraande ogen brandden van woede.

133
00:09:56,084 --> 00:09:58,584
'Jullie zouden dood moeten zijn.'

134
00:09:58,584 --> 00:10:02,084
Ernie leek enigszins onthutst,
maar herstelde snel.

135
00:10:02,084 --> 00:10:05,251
Hij had een gevaarlijke blik
in z'n ogen.

136
00:10:07,543 --> 00:10:09,084
'Geef je mes, Raymond.'

137
00:10:11,668 --> 00:10:14,584
De vleugel zit met een gewricht
aan de vogel vast.

138
00:10:14,584 --> 00:10:18,168
Ernie stak het mes in het gewricht
en sneed de pees door.

139
00:10:18,168 --> 00:10:22,376
Het mes was scherp
en al snel kwam de vleugel los.

140
00:10:22,376 --> 00:10:25,126
Ernie sneed ook de andere vleugel los.

141
00:10:25,126 --> 00:10:27,709
'Touw,' zei hij met uitgestoken hand.

142
00:10:30,251 --> 00:10:32,584
Ernie sneed acht stukken af.

143
00:10:32,584 --> 00:10:36,043
Hij bond ze
aan de bovenkant van de grote vleugel.

144
00:10:36,043 --> 00:10:37,376
'Steek je armen uit.'

145
00:10:40,668 --> 00:10:44,584
Peter Watson stond
op een mooie ochtend in mei in de zon...

146
00:10:44,584 --> 00:10:49,543
...met de enorme, slappe, bebloede vleugels
langs z'n lichaam.

147
00:10:49,543 --> 00:10:52,668
Ernie begon te klappen
en danste in het gras.

148
00:10:59,668 --> 00:11:01,918
'Ben je klaar?' vroeg Peter.

149
00:11:01,918 --> 00:11:04,543
'Zwanen praten niet', zei Ernie.

150
00:11:04,543 --> 00:11:08,626
Ze liepen langs het meer
tot ze bij een treurwilg kwamen.

151
00:11:08,626 --> 00:11:13,376
De lange takken bogen omlaag
tot ze bijna het water raakten.

152
00:11:14,126 --> 00:11:20,376
'Hoor eens, Zwanemans.
Jij klimt naar boven en dan vlieg je weg.'

153
00:11:20,376 --> 00:11:22,293
'Fantastisch', riep Raymond.

154
00:11:22,293 --> 00:11:26,959
Het idee om buiten bereik van dit tuig
te zijn sprak Peter wel aan.

155
00:11:26,959 --> 00:11:31,668
Hij zou daarboven blijven.
Hij betwijfelde of ze hem zouden volgen.

156
00:11:31,668 --> 00:11:36,376
Anders klom hij naar een dunne tak
die slechts één persoon kon dragen.

157
00:11:36,376 --> 00:11:40,334
De boom was makkelijk te beklimmen,
want hij had lage takken.

158
00:11:40,334 --> 00:11:42,334
'Hoger', schreeuwde Ernie.

159
00:11:42,334 --> 00:11:45,584
Peter kwam op een punt
waar hij niet hoger kon.

160
00:11:45,584 --> 00:11:48,709
Hij stond op een tak zo dik als een pols.

161
00:11:48,709 --> 00:11:53,084
Die tak reikte tot ver boven het meer
en krulde sierlijk omlaag.

162
00:11:53,084 --> 00:11:55,126
Hij rustte uit van de klim.

163
00:11:55,126 --> 00:11:58,751
Hij stond 15 meter hoog
en zag de jongens niet meer.

164
00:11:58,751 --> 00:12:01,459
Ze stonden niet meer onder de boom.

165
00:12:01,459 --> 00:12:02,709
'Luister goed.'

166
00:12:02,709 --> 00:12:08,043
Ze waren van de boom weggelopen
zodat ze de jongen goed konden zien.

167
00:12:08,043 --> 00:12:13,376
Nu hij ze zo zag, besefte Peter
hoe dun het bladerdek was.

168
00:12:13,376 --> 00:12:15,334
Het bood hem amper dekking.

169
00:12:15,334 --> 00:12:21,334
'Loop over die tak tot je boven
het modderige water bent en vlieg weg.'

170
00:12:21,334 --> 00:12:23,168
Peter Watson bewoog niet.

171
00:12:23,168 --> 00:12:28,709
Hij keek naar de twee afgelegen figuren
die naar hem opkeken.

172
00:12:28,709 --> 00:12:33,793
'Ik tel tot tien en als je dan
niet wegvliegt, schiet ik op je.

173
00:12:33,793 --> 00:12:37,793
Dan heb ik twee zwanen doodgeschoten.
Daar gaan we.

174
00:12:37,793 --> 00:12:43,584
Eén, twee, drie, vier, vijf, zes.'

175
00:12:43,584 --> 00:12:48,043
Peter bleef stokstijf staan.
Hij weigerde om te bewegen.

176
00:12:48,043 --> 00:12:51,418
'Zeven, acht, negen, tien.'

177
00:12:51,418 --> 00:12:55,418
Peter zag hem het geweer heffen.
Het wees recht naar hem.

178
00:12:55,418 --> 00:12:59,876
Het geweer knalde
en de kogel zoefde langs z'n hoofd.

179
00:13:03,251 --> 00:13:07,543
Hij was bang, maar bewoog niet.
Hij zag Ernie het geweer laden.

180
00:13:07,543 --> 00:13:10,751
'Laatste kans', riep hij.
'De volgende raakt je.'

181
00:13:10,751 --> 00:13:15,959
Peter wachtte. Hij zag de jongen in
de weide met de andere jongen naast hem.

182
00:13:15,959 --> 00:13:18,168
Het geweer werd opnieuw geheven.

183
00:13:18,168 --> 00:13:21,543
Hij hoorde de knal
toen de kogel hem in z'n dij trof.

184
00:13:21,543 --> 00:13:24,251
Het deed geen pijn,
maar kwam hard aan.

185
00:13:24,251 --> 00:13:30,126
Het voelde of hij met een moker
van de tak werd geslagen.

186
00:13:30,126 --> 00:13:35,459
Hij probeerde zich vast te grijpen.
De tak boog omlaag en spleet uiteen.

187
00:13:44,626 --> 00:13:48,959
Als sommige mensen
tot het uiterste worden gedreven...

188
00:13:48,959 --> 00:13:51,709
...geven ze het gewoon op.

189
00:13:51,709 --> 00:13:57,584
Er zijn ook mensen, maar niet veel,
die zich niet uit het veld laten slaan.

190
00:13:57,584 --> 00:14:00,918
Je ziet ze in oorlogstijd,
maar ook in vredestijd.

191
00:14:00,918 --> 00:14:03,043
Ze hebben een ontembare geest...

192
00:14:03,043 --> 00:14:06,668
...en ook als je ze martelt
of met de dood bedreigt...

193
00:14:06,668 --> 00:14:08,876
...geven ze de moed niet op.

194
00:14:08,876 --> 00:14:11,418
De kleine Peter Watson was zo iemand.

195
00:14:11,418 --> 00:14:16,084
Terwijl hij z'n best deed
om niet uit de boom te vallen...

196
00:14:16,084 --> 00:14:19,959
...kreeg hij plots het gevoel
dat hij zou winnen.

197
00:14:19,959 --> 00:14:23,209
Hij zag een licht over het water schijnen.

198
00:14:23,209 --> 00:14:27,876
Het was zo fel en mooi
dat hij niet weg kon kijken.

199
00:14:27,876 --> 00:14:31,209
Hij werd aangetrokken tot het licht.

200
00:14:31,209 --> 00:14:35,209
Hij dook eropaf
en spreidde z'n vleugels.

201
00:14:37,001 --> 00:14:42,126
Drie mensen zagen die ochtend
een witte zwaan over het dorp cirkelen.

202
00:14:42,126 --> 00:14:46,084
Een leraar,
een man die een dak repareerde...

203
00:14:46,084 --> 00:14:48,501
...en een jongen die buiten speelde.

204
00:14:48,501 --> 00:14:51,584
Mrs Watson,
die op dat moment de afwas deed...

205
00:14:51,584 --> 00:14:57,293
...keek toevallig door het raam
toen er iets wits naar beneden viel...

206
00:14:57,293 --> 00:14:59,959
...op het gazon in haar achtertuin.

207
00:14:59,959 --> 00:15:01,709
Ze haastte zich naar buiten.

208
00:15:01,709 --> 00:15:06,418
Ze zakte op haar knieën
naast het lichaam van haar enige zoon.

209
00:15:06,418 --> 00:15:09,543
'Mijn schat', riep ze uit.
'Mijn lieve jongen.

210
00:15:11,876 --> 00:15:13,126
Wat is er gebeurd?'

211
00:15:17,334 --> 00:15:21,293
'THE SWAN' IS GEÏNSPIREERD
OP EEN KRANTENARTIKEL...

212
00:15:21,293 --> 00:15:24,584
...DAT DAHL 30 JAAR
IN Z'N IDEEËNBOEK BEWAARD HAD...

213
00:15:24,584 --> 00:15:27,251
...VOOR HIJ IN 1976 HET VERHAAL SCHREEF.

214
00:16:29,293 --> 00:16:34,293
Ondertiteld door: Bianca van der Meulen