1
00:00:24,693 --> 00:00:27,571
Hanya tiga bulan
selepas John Lennon ditembak,
2
00:00:27,571 --> 00:00:31,575
Presiden Reagan ditembak
di Washington, D.C.
3
00:00:32,659 --> 00:00:33,952
Dalam tahanan malam ini,
4
00:00:33,952 --> 00:00:36,580
dituduh menembak presiden
5
00:00:36,580 --> 00:00:40,166
dan orang sekelilingnya
ialah pemuda bernama John Hinckley Jr.
6
00:00:41,126 --> 00:00:42,544
Seperti pembunuhan Lennon,
7
00:00:42,544 --> 00:00:45,005
tembakan itu di depan orang ramai
8
00:00:45,005 --> 00:00:48,008
dan suspek ditahan di tempat kejadian.
9
00:00:49,426 --> 00:00:51,219
Keselamatan sangat ketat...
10
00:00:51,219 --> 00:00:52,304
{\an8}PAT CLAWSON
MELAPORKAN - WASHINGTON D.C.
11
00:00:52,304 --> 00:00:53,930
{\an8}...semasa John Hinckley Jr. tiba
di mahkamah persekutuan
12
00:00:53,930 --> 00:00:57,559
{\an8}dengan kenderaan berperisai dikelilingi
oleh marsyal persekutuan bersenjata.
13
00:00:58,518 --> 00:01:00,896
Persamaan dengan kes Lennon,
14
00:01:00,896 --> 00:01:04,773
buku The Catcher in the Rye ditemui
dalam bilik hotel Hinckley.
15
00:01:05,275 --> 00:01:10,363
Kumpulan pembelaan dia mahu buktikan
dia tak bersalah kerana tak siuman.
16
00:01:11,573 --> 00:01:13,658
{\an8}Skizofrenia dianggap...
17
00:01:13,658 --> 00:01:15,076
{\an8}DR WILLIAM CARPENTER
AHLI PSIKIATRI PEMBELAAN HINCKLEY
18
00:01:15,076 --> 00:01:17,162
{\an8}...penyakit mental paling teruk.
19
00:01:17,162 --> 00:01:22,667
Ini termasuklah
orang yang mendengar suara,
20
00:01:23,209 --> 00:01:28,340
mempunyai sistem kepercayaan palsu
yang menjadi dominan dalam hidup mereka.
21
00:01:28,340 --> 00:01:31,259
Carpenter kata
John Hinckley mengalami skizofrenia
22
00:01:31,259 --> 00:01:34,721
dan tak dapat mematuhi undang-undang
atau sedar tentang perbuatannya.
23
00:01:36,473 --> 00:01:39,226
Tiada anggapan
dia akan didapati tak bersalah
24
00:01:39,226 --> 00:01:40,769
sebab tak siuman.
25
00:01:41,561 --> 00:01:45,148
Ada anggapan yang orang ramai akan marah.
26
00:01:45,649 --> 00:01:47,025
Tentu ada kemarahan.
27
00:01:47,025 --> 00:01:48,276
{\an8}KEPUTUSAN HINCKLEY MENGEJUTKAN
28
00:01:48,276 --> 00:01:50,904
{\an8}Keputusan untuk Hinckley,
tak bersalah kerana tak siuman.
29
00:01:50,904 --> 00:01:53,406
{\an8}Berkenaan keputusan itu,
ramai penduduk New York kata
30
00:01:53,406 --> 00:01:55,742
pembelaan tak siuman itu
hanya untuk mengelak tanggungjawab.
31
00:01:55,742 --> 00:01:58,995
Dia bersalah sebab saya tak percaya
32
00:01:58,995 --> 00:02:02,958
dia tak siuman.
33
00:02:02,958 --> 00:02:06,169
Orang benci
jika pembelaan tak siuman berjaya.
34
00:02:06,878 --> 00:02:12,133
Semua orang anggap
jika ia jenayah kejam,
35
00:02:12,717 --> 00:02:14,678
pelakunya perlu terima hukumannya.
36
00:03:04,686 --> 00:03:07,272
EPISOD TIGA
37
00:03:07,272 --> 00:03:14,029
PERBICARAAN
38
00:03:20,160 --> 00:03:22,662
Mark David Chapman, tertuduh yang membunuh
39
00:03:22,662 --> 00:03:25,457
bekas ahli Beatles,
John Lennon, mengaku tak bersalah
40
00:03:25,457 --> 00:03:27,542
kerana menembak atas alasan tak siuman.
41
00:03:27,542 --> 00:03:29,085
Semasa Chapman ditanya,
42
00:03:29,085 --> 00:03:31,630
"Apa pengakuan awak untuk tuduhan
pembunuhan tahap kedua?"
43
00:03:31,630 --> 00:03:34,216
Jawapannya ialah,
"Tak bersalah kerana tak siuman."
44
00:03:34,216 --> 00:03:35,759
6 JANUARI 1981
45
00:03:36,426 --> 00:03:37,594
{\an8}DICERITAKAN OLEH KIEFER SUTHERLAND
46
00:03:37,594 --> 00:03:39,179
{\an8}Chapman tak menyangkal
dia menembak Lennon.
47
00:03:39,179 --> 00:03:43,516
{\an8}Selepas penilaian psikiatri,
termasuk hipnosis,
48
00:03:43,516 --> 00:03:47,604
pasukan pembelaan percaya dia tak siuman
semasa dia menembak.
49
00:03:48,230 --> 00:03:52,275
Pembelaan itu menimbulkan kontroversi
dan mereka bersedia untuk perbicaraan.
50
00:03:52,275 --> 00:03:53,193
{\an8}BANGUNAN MAHKAMAH JENAYAH
51
00:03:53,193 --> 00:03:54,903
{\an8}Undang-undangnya ialah
jika awak benar-benar gila
52
00:03:54,903 --> 00:03:56,988
{\an8}semasa awak membunuh John Lennon,
53
00:03:58,448 --> 00:04:01,743
awak perlu dibebaskan
sebab awak tak siuman.
54
00:04:01,743 --> 00:04:05,914
Awak akan dihantar ke institusi negeri,
bukan penjara.
55
00:04:05,914 --> 00:04:08,500
- Hospital mental.
- Hospital mental. Betul.
56
00:04:09,167 --> 00:04:11,878
Persoalan perbicaraan ini
tentang keadaan fikiran dia
57
00:04:11,878 --> 00:04:13,088
{\an8}pada malam kejadian?
58
00:04:13,088 --> 00:04:14,047
{\an8}JONATHAN MARKS
PEGUAM CHAPMAN
59
00:04:14,047 --> 00:04:16,507
{\an8}Satu-satunya isu
dalam perbicaraan ini ialah
60
00:04:17,007 --> 00:04:19,886
{\an8}sama ada dia siuman atau tidak
semasa menembak.
61
00:04:19,886 --> 00:04:22,514
{\an8}Saksi kami akan menentukan
yang dia tak siuman.
62
00:04:22,514 --> 00:04:27,060
{\an8}Sama ada juri boleh menentukan
63
00:04:27,060 --> 00:04:29,187
{\an8}dia tak bersalah
sebab dia tak siuman ialah isu lain.
64
00:04:30,063 --> 00:04:33,441
Semua orang menentang En. Chapman.
65
00:04:33,441 --> 00:04:35,443
Ia bukan kejutan, tapi keadaannya begitu.
66
00:04:36,570 --> 00:04:40,115
Semua orang agak beremosi tentang ini
67
00:04:40,115 --> 00:04:43,410
dan ramai orang marah pada Chapman.
68
00:04:44,953 --> 00:04:47,247
Peguam terakhir dia hanya bertahan
69
00:04:47,247 --> 00:04:50,333
beberapa hari sebelum berhenti
kerana ugutan bunuh.
70
00:04:50,333 --> 00:04:53,753
Kami juga dapat ugutan bunuh melalui mel.
71
00:04:54,337 --> 00:04:58,091
{\an8}Lennon seperti dewa dan kami sanggup...
72
00:04:58,091 --> 00:04:59,384
{\an8}DAVID SUGGS
AHLI KUMPULAN PEGUAM CHAPMAN
73
00:04:59,384 --> 00:05:02,470
{\an8}...membela lelaki ini
yang membunuh dia dengan kejam
74
00:05:02,470 --> 00:05:04,097
dan "Awak akan terima akibatnya."
75
00:05:04,973 --> 00:05:08,727
Perkara lain pada waktu itu
ialah cubaan membunuh Reagan.
76
00:05:09,769 --> 00:05:13,023
Itu menyebabkan ramai orang
77
00:05:13,023 --> 00:05:16,192
menentang pembelaan tak siuman
secara umum.
78
00:05:16,192 --> 00:05:21,114
Kami tahu kami akan mengalami kesusahan.
79
00:05:25,493 --> 00:05:28,496
Pihak pendakwa tak menerima
akuan tak siuman itu.
80
00:05:29,122 --> 00:05:31,833
Mereka percaya Chapman membunuh Lennon
untuk jadi terkenal.
81
00:05:35,003 --> 00:05:38,798
Dalam temu ramah ini,
82
00:05:38,798 --> 00:05:41,384
{\an8}saya takkan gunakan nama defendan...
83
00:05:41,384 --> 00:05:42,302
{\an8}KIM HOGREFE
PENDAKWA NEGERI
84
00:05:42,302 --> 00:05:45,138
{\an8}...sebab saya tak mahu terlibat
dengan sebarang
85
00:05:46,681 --> 00:05:50,518
situasi yang akan menyebabkan
namanya menjadi perhatian.
86
00:05:50,518 --> 00:05:53,563
Saya akan berulang kali memanggil dia
sebagai "defendan."
87
00:05:53,563 --> 00:05:55,690
Saya takkan guna nama dia.
88
00:05:59,277 --> 00:06:01,738
Defendan ini mahu ditangkap
89
00:06:01,738 --> 00:06:05,158
sebab ini yang akan jadikannya terkenal.
90
00:06:05,158 --> 00:06:07,911
Dia tak mahu melarikan diri
dari tempat kejadian jenayah.
91
00:06:08,578 --> 00:06:11,748
{\an8}Dia boleh lari dengan mudah
ke sistem kereta api bawah tanah
92
00:06:11,748 --> 00:06:15,335
dan lari ke arah itu atau melalui taman,
tapi dia tak lakukannya.
93
00:06:15,335 --> 00:06:17,504
Dia berdiri dan menunggu di sana.
94
00:06:19,297 --> 00:06:22,592
Teori mereka ialah
Chapman seorang yang gagal,
95
00:06:22,592 --> 00:06:27,097
tak mempunyai sebarang kejayaan,
ada delusi keagungan
96
00:06:27,097 --> 00:06:28,515
dan dia mahu publisiti.
97
00:06:28,515 --> 00:06:34,563
Orang waras akan membunuh seseorang
98
00:06:34,563 --> 00:06:39,734
dengan kejam jika mengetahui akibatnya
99
00:06:39,734 --> 00:06:43,905
akan menyebabkan
mereka dipenjarakan seumur hidup
100
00:06:43,905 --> 00:06:45,865
atau dihantar ke hospital pesakit otak
seumur hidup?
101
00:06:45,865 --> 00:06:46,992
LELAKI YANG MENEMBAK LENNON
102
00:06:46,992 --> 00:06:48,743
Supaya mereka boleh ada artikel
103
00:06:48,743 --> 00:06:50,495
di muka depan akhbar?
104
00:06:50,495 --> 00:06:53,373
Ia tak masuk akal.
105
00:06:53,373 --> 00:06:55,917
NAMA CHAPMAN MARK DAVID
ALAMAT 55 SOUTH KUKUI ST
106
00:06:55,917 --> 00:06:56,835
REVOLVER KALIBER 38
107
00:06:56,835 --> 00:06:59,754
Pendakwa jelaskan kepada juri
yang pergerakan Chapman
108
00:06:59,754 --> 00:07:04,175
sebelum kejadian menunjukkan
ini bukan tindakan gila secara rawak,
109
00:07:04,676 --> 00:07:07,596
tapi pembunuhan yang dirancang
dengan teliti.
110
00:07:07,596 --> 00:07:08,680
{\an8}LINDA TAIRA MELAPORKAN
111
00:07:08,680 --> 00:07:10,849
{\an8}Pistol yang membunuh John Lennon
112
00:07:10,849 --> 00:07:13,393
{\an8}membawa pihak berkuasa New York
ke J&S Enterprises.
113
00:07:13,393 --> 00:07:15,979
Resit jualan menunjukkan pistol itu dibeli
114
00:07:15,979 --> 00:07:19,274
oleh Mark Chapman
pada 27 Oktober tahun ini.
115
00:07:19,858 --> 00:07:22,986
Dia kelihatan normal dan jujur
semasa dia membelinya.
116
00:07:22,986 --> 00:07:25,655
Dia membelinya dan buat begini
selepas enam minggu.
117
00:07:25,655 --> 00:07:27,115
Apa yang kita boleh buat?
118
00:07:30,035 --> 00:07:32,954
Kelakuan defendan sebelum kejadian
119
00:07:32,954 --> 00:07:36,917
menunjukkan dia waras.
120
00:07:36,917 --> 00:07:40,754
Dia ada pistol dan datang ke New York,
tapi dia tiada peluru.
121
00:07:40,754 --> 00:07:44,007
Dia tak dapat membeli peluru di New York,
122
00:07:44,007 --> 00:07:47,928
jadi dia melawat kawannya
di Atlanta, Georgia
123
00:07:48,428 --> 00:07:50,555
dan membeli peluru daripada kawannya.
124
00:07:51,139 --> 00:07:52,182
Bukan itu saja.
125
00:07:53,016 --> 00:07:57,354
Sebelum pembunuhan,
dia bertemu beberapa peminat wanita
126
00:07:57,354 --> 00:08:00,690
yang selalu berdiri di depan Dakota
untuk cuba bertemu
127
00:08:00,690 --> 00:08:04,236
John Lennon semasa John memasuki
atau meninggalkan kediamannya.
128
00:08:04,236 --> 00:08:07,280
Tiada tanda dia mengalami
129
00:08:07,280 --> 00:08:09,741
penyakit mental
130
00:08:09,741 --> 00:08:12,786
yang menghalang dia berfungsi dengan baik.
131
00:08:15,705 --> 00:08:18,625
Rakaman kumpulan pembelaan dia
di Rikers Island
132
00:08:18,625 --> 00:08:23,338
sebelum perbicaraan menunjukkan
fikiran Chapman tak keruan.
133
00:08:24,548 --> 00:08:28,301
Saya dah faham sepenuhnya
kejadian yang berlaku,
134
00:08:28,301 --> 00:08:31,513
ia sangat jelas dan sangat rasional.
135
00:08:34,890 --> 00:08:39,270
Saya benar-benar percaya
saya yang bunuh John Lennon
136
00:08:39,270 --> 00:08:43,942
supaya ramai orang akan membaca
The Catcher in the Rye.
137
00:08:48,488 --> 00:08:52,117
{\an8}Sekarang saya akan berusaha
untuk mencapai matlamat ini.
138
00:08:55,245 --> 00:08:57,831
{\an8}Orang tanya saya,
"Kenapa dia membunuh Lennon?"
139
00:08:58,498 --> 00:09:00,875
Saya kata, "Dia kata sebab dia mahu
140
00:09:00,875 --> 00:09:02,961
ramai orang membaca
The Catcher in the Rye."
141
00:09:03,461 --> 00:09:07,132
Mereka pandang saya
dengan wajah keliru dan saya kata,
142
00:09:07,132 --> 00:09:10,468
"Soalan awak menganggap ada sebab rasional
143
00:09:10,468 --> 00:09:15,515
untuk orang gila
membunuh orang lain secara kejam."
144
00:09:15,515 --> 00:09:19,603
Saya kata, "Tiada penjelasan rasional
145
00:09:20,395 --> 00:09:23,440
untuk orang gila bertindak secara gila."
146
00:09:24,024 --> 00:09:28,695
Watak dalam buku itu ialah remaja
bernama Holden Caulfield
147
00:09:28,695 --> 00:09:33,742
yang melawat New York
pada hujung minggu dan dia kecewa
148
00:09:33,742 --> 00:09:36,578
dengan tipu daya dunia ini.
149
00:09:37,203 --> 00:09:40,665
Semasa kecil, kita diberitahu
dunia ini berfungsi dengan satu cara
150
00:09:40,665 --> 00:09:42,918
dan setelah dewasa kita sedar,
151
00:09:42,918 --> 00:09:46,087
ada di antaranya palsu.
152
00:09:47,797 --> 00:09:51,343
Chapman beritahu kumpulan pembelaan
yang dia ialah Holden Caulfield
153
00:09:51,343 --> 00:09:54,137
untuk generasinya dan mempunyai misi
154
00:09:54,137 --> 00:09:57,307
untuk hapuskan orang
dia anggap penipu dari dunia ini.
155
00:09:59,184 --> 00:10:01,186
Ini pendapat saya tentang John Lennon.
156
00:10:01,186 --> 00:10:02,270
RAKAM/BATERI
157
00:10:02,896 --> 00:10:05,106
"All you need is love."
Kamu pernah dengar itu?
158
00:10:05,649 --> 00:10:07,817
Ini pendapat saya tentang itu.
159
00:10:08,443 --> 00:10:12,489
Kita hanya perlukan kasih sayang
dan 250 juta dolar.
160
00:10:13,740 --> 00:10:16,785
Dia penipu paling besar setakat ini.
161
00:10:18,161 --> 00:10:21,122
Saya takkan biarkan dunia mendengar
kata-kata mengarut dia
162
00:10:21,122 --> 00:10:23,792
selama sepuluh tahun lagi.
163
00:10:28,463 --> 00:10:31,383
Pada pendapat saya,
jelas sekali dia tak siuman
164
00:10:31,383 --> 00:10:33,051
semasa saya bertemu dia
165
00:10:33,593 --> 00:10:35,470
dan kami cuma perlukan bukti
166
00:10:35,470 --> 00:10:37,889
yang dapat menunjukkan
167
00:10:37,889 --> 00:10:40,225
dia tak siuman
168
00:10:41,351 --> 00:10:43,436
dan ada penyakit mental.
169
00:10:46,481 --> 00:10:49,943
Sukar untuk menyiasat sebab
seseorang menjadi gila.
170
00:10:50,485 --> 00:10:51,987
Ia sukar untuk dilakukan.
171
00:10:51,987 --> 00:10:55,949
Jelas sekali ada beberapa orang
yang tahu sesuatu.
172
00:10:56,575 --> 00:11:01,037
Kami menemu ramah
orang yang mengenali dia dulu.
173
00:11:01,746 --> 00:11:04,541
Kumpulan pembelaan pergi
ke kampung halaman Chapman di Georgia
174
00:11:04,541 --> 00:11:06,751
dan bercakap dengan kawannya
semasa kecil.
175
00:11:07,836 --> 00:11:11,298
Semuanya okey
semasa kali pertama saya bertemu Mark.
176
00:11:11,298 --> 00:11:13,508
Keluarga Amerika biasa.
177
00:11:14,676 --> 00:11:15,969
Selepas satu ketika,
178
00:11:15,969 --> 00:11:19,514
{\an8}saya perasan ada kejadian buruk berlaku.
179
00:11:19,514 --> 00:11:20,682
{\an8}VANCE HUNTER
KAWAN SEMASA KECIL
180
00:11:22,100 --> 00:11:23,852
Dia akan disuruh "masuk ke bilik awak."
181
00:11:24,352 --> 00:11:28,815
Bapa Mark masuk dengan tali pinggang
dan mula memukulnya,
182
00:11:29,482 --> 00:11:31,401
dengan kepala tali pinggang...
183
00:11:32,152 --> 00:11:36,156
mengamuk dan terus memukul.
184
00:11:38,283 --> 00:11:41,119
Dia akan berhenti dan beredar.
185
00:11:41,119 --> 00:11:46,833
Selepas itu, dia turun ke bawah
dan memukul ibu Mark.
186
00:11:46,833 --> 00:11:50,128
Dia belasah ibu Mark dengan teruk.
187
00:11:50,754 --> 00:11:53,715
Kemudian bapa Mark akan ke bilik tidur
188
00:11:53,715 --> 00:11:56,259
atau duduk di depan TV
189
00:11:56,259 --> 00:11:59,930
dan selepas 30 minit,
dia benar-benar berbeza.
190
00:12:00,722 --> 00:12:03,099
Kelakuan dia berubah serta-merta.
191
00:12:09,022 --> 00:12:10,899
Pada satu hari,
saya ke rumah Mark dan dia kata,
192
00:12:10,899 --> 00:12:13,235
"Hei, saya ada sedikit ganja."
193
00:12:15,237 --> 00:12:20,075
Kemudian ada meskalina,
194
00:12:21,576 --> 00:12:26,122
ada candu dan LSD
195
00:12:26,122 --> 00:12:28,333
dari California.
196
00:12:29,459 --> 00:12:34,965
Pada satu hujung minggu,
Mark mengambil lapan dos LSD-25
197
00:12:34,965 --> 00:12:39,344
yang sangat kuat dan hilang
sepanjang hujung minggu itu.
198
00:12:39,344 --> 00:12:43,181
Pada Ahad malam,
saya hubungi Mark dan kata,
199
00:12:43,181 --> 00:12:47,018
"Awak ke mana sepanjang hujung minggu?"
Dia kata, "Awak takkan percaya.
200
00:12:47,644 --> 00:12:52,357
Saya berjumpa Jesus Christ.
Dia sangat kacak
201
00:12:52,357 --> 00:12:54,234
dan dia bercakap dengan saya."
202
00:12:56,945 --> 00:13:01,575
Masa kanak-kanak huru-hara Chapman
membawa dia ke gereja di Atlanta.
203
00:13:04,744 --> 00:13:08,748
Mark selalu bersendirian,
tiada ramai kawan
204
00:13:09,249 --> 00:13:13,670
dan saya anggap kehidupan
di rumahnya tak gembira.
205
00:13:14,379 --> 00:13:17,257
{\an8}Dia terlibat dengan dadah dan sangat
206
00:13:18,466 --> 00:13:22,178
{\an8}sukakan muzik rock.
207
00:13:25,098 --> 00:13:27,142
Di selatan pada masa itu,
208
00:13:27,142 --> 00:13:31,146
orang melibatkan diri
dengan gereja tempatan dan
209
00:13:31,146 --> 00:13:34,357
kebanyakannya agak aktif
dan taat pada gereja.
210
00:13:36,443 --> 00:13:39,029
Setahu saya Mark tak pernah terlibat
dengan gereja.
211
00:13:40,280 --> 00:13:43,158
Semasa dia mengaku
dia percaya pada Christ,
212
00:13:43,158 --> 00:13:46,119
ia satu penghormatan bagi saya
untuk membaptiskan dia di sini
213
00:13:46,995 --> 00:13:48,538
dan membimbing dia.
214
00:13:48,538 --> 00:13:53,710
Dia segera menemui kumpulan
yang menyayangi dan menerimanya.
215
00:13:53,710 --> 00:13:57,255
Dia tertarik pada seorang gadis
dalam kumpulan belia.
216
00:13:57,255 --> 00:13:58,215
Jessica.
217
00:14:01,801 --> 00:14:03,637
Biasanya saya akan mula dengan kata,
218
00:14:04,429 --> 00:14:07,098
{\an8}"Saya pernah berjanji temu
dengan Mark Chapman...
219
00:14:07,098 --> 00:14:08,183
{\an8}JESSICA BLANKENSHIP
BEKAS TEMAN WANITA
220
00:14:08,183 --> 00:14:10,602
{\an8}...yang membunuh John Lennon,"
221
00:14:11,186 --> 00:14:13,772
dan semua orang sangat terkejut.
222
00:14:15,857 --> 00:14:18,026
Bekas teman wanita, Jessica Blankenship,
223
00:14:18,026 --> 00:14:20,904
mungkin saksi penting
dalam perbicaraan Chapman.
224
00:14:22,530 --> 00:14:24,157
Saya berumur 16 tahun
225
00:14:24,157 --> 00:14:28,328
dan saya menyertai lawatan
bersama gereja saya.
226
00:14:29,037 --> 00:14:31,623
Ada orang mengajak dia.
227
00:14:32,666 --> 00:14:36,378
Saya fikir dia agak menarik dan sensitif.
228
00:14:36,878 --> 00:14:40,799
Dia menonjolkan perasaan
semasa dia bercakap.
229
00:14:41,633 --> 00:14:44,219
Dia ada rasa lucu yang hebat.
230
00:14:45,470 --> 00:14:48,557
Rasanya saya terpikat.
231
00:14:52,018 --> 00:14:56,398
Dia pemain gitar yang hebat
232
00:14:57,148 --> 00:14:59,317
dan dia boleh mainkan semua lagu.
233
00:15:00,569 --> 00:15:05,031
Dia sangat suka The Beatles
sehingga John Lennon kata
234
00:15:05,532 --> 00:15:09,077
mereka lebih popular
daripada Jesus Christ.
235
00:15:13,707 --> 00:15:19,462
Dia mahu belajar lebih lagi tentang Bible
dan mendalami kepercayaan dia.
236
00:15:19,462 --> 00:15:23,341
Masalahnya ialah
dia menjadi sangat murung.
237
00:15:25,218 --> 00:15:30,181
Dia akan meluahkan
tentang betapa sedihnya dia
238
00:15:30,181 --> 00:15:34,561
dan dia rasa tak dapat meneruskan hidup.
239
00:15:35,353 --> 00:15:38,315
Saya rasa dia mengalami gangguan jiwa.
240
00:15:41,943 --> 00:15:47,365
Saya merayu pada dia
supaya dapatkan bantuan psikologi
241
00:15:47,365 --> 00:15:48,950
dan dia kata,
242
00:15:48,950 --> 00:15:51,661
"Saya tak perlu cakap dengan sesiapa."
243
00:15:52,954 --> 00:15:56,917
Dia juga mula menjerit
pada saya ketika itu
244
00:15:57,709 --> 00:16:03,048
dan waktu ini hubungan kami mula renggang.
245
00:16:07,344 --> 00:16:08,929
Selepas hubungan ini berakhir,
246
00:16:08,929 --> 00:16:11,348
Chapman mahu permulaan baharu.
247
00:16:12,682 --> 00:16:14,809
Dia berpindah ke Hawaii.
248
00:16:15,685 --> 00:16:18,813
Fikirkannya.
Hawaii tempat yang cantik untuk didiami.
249
00:16:18,813 --> 00:16:22,359
Cuaca baik. Ia sangat sesuai.
250
00:16:22,359 --> 00:16:24,694
Ia seperti syurga.
251
00:16:24,694 --> 00:16:26,821
Saya menjadi murung semula
252
00:16:27,322 --> 00:16:29,658
dan saya bosan dengan segala-galanya.
253
00:16:30,325 --> 00:16:35,413
Perkara yang saya fikir akan jadi baik
menjadi sebaliknya.
254
00:16:42,045 --> 00:16:47,259
Dia memandu ke tempat cantik
berhampiran laut
255
00:16:47,259 --> 00:16:51,763
dan dia mengambil hos,
256
00:16:51,763 --> 00:16:58,687
sambungkannya ke paip ekzos
dan masukkannya ke dalam kereta.
257
00:16:58,687 --> 00:17:01,565
Kemudian dia duduk
dan menunggu untuk mati.
258
00:17:05,776 --> 00:17:10,489
Saya rasa lega
apabila tahu saya akan mati.
259
00:17:11,157 --> 00:17:12,492
Kehidupan ini membosankan.
260
00:17:16,746 --> 00:17:19,791
Kumpulan pembelaan percaya
cubaan membunuh diri itu bukti
261
00:17:19,791 --> 00:17:21,918
masalah kesihatan mental Chapman,
262
00:17:22,419 --> 00:17:26,631
tapi ia hanya menguatkan pendapat pendakwa
yang dia mahukan perhatian.
263
00:17:27,757 --> 00:17:32,304
Dia melakukan
cubaan membunuh diri palsu.
264
00:17:32,304 --> 00:17:36,224
Sekali lagi, aktiviti untuk
menarik perhatian kepada dirinya.
265
00:17:38,143 --> 00:17:43,231
Pemuda berumur 25 tahun
yang melakukan sesuatu sebelum ini
266
00:17:43,231 --> 00:17:45,734
dan semuanya tak mendapat perhatian,
267
00:17:46,234 --> 00:17:48,028
menyebabkan dia kecewa dengannya.
Dia mempunyai
268
00:17:48,028 --> 00:17:52,949
kecelaruan personaliti
dan merasakan dia patut diberi perhatian.
269
00:17:54,159 --> 00:17:59,998
Ia sangat malang kerana dia mahu
270
00:18:00,790 --> 00:18:03,543
menjadikan dirinya terkenal dengan mencuri
271
00:18:04,294 --> 00:18:07,172
kemasyhuran seseorang seperti John Lennon.
272
00:18:08,256 --> 00:18:12,886
22 JUN 1981
273
00:18:16,806 --> 00:18:20,644
Media seluruh dunia berkumpul
untuk perbicaraan Mark Chapman.
274
00:18:21,978 --> 00:18:24,731
Mereka berharap dapat memahami
sebab ikon global
275
00:18:25,232 --> 00:18:27,150
dibunuh dengan kejam.
276
00:18:29,611 --> 00:18:32,072
Di New York, 24 penonton diperiksa...
277
00:18:32,072 --> 00:18:32,989
JABATAN PENJARA
278
00:18:32,989 --> 00:18:35,492
...dan dimasukkan
ke perbicaraan pertama Mark Chapman.
279
00:18:36,743 --> 00:18:39,037
Ia hari pertama pemilihan juri,
280
00:18:39,037 --> 00:18:40,830
permulaan perbicaraan yang panjang.
281
00:18:40,830 --> 00:18:44,960
Sekumpulan pemberita dan penonton
menunggu untuk masuk ke bilik pembicaraan.
282
00:18:44,960 --> 00:18:47,712
{\an8}1983 PEMBERITA BERTUGAS
E.R. SHIPP - NEW YORK TIMES
283
00:18:47,712 --> 00:18:49,256
{\an8}Saya suka perbicaraan.
284
00:18:50,006 --> 00:18:53,385
{\an8}Ini peluang baik untuk melihat drama.
285
00:18:53,385 --> 00:18:56,054
{\an8}Ada rasa teruja tertentu...
286
00:18:56,054 --> 00:18:57,305
{\an8}E.R SHIPP WARTAWAN
287
00:18:57,305 --> 00:18:58,765
...yang membuat kita bersemangat.
288
00:19:01,268 --> 00:19:06,773
Saya pemberita baharu dan
ini antara cerita penting pertama saya.
289
00:19:07,357 --> 00:19:09,025
Seluruh dunia menonton.
290
00:19:09,693 --> 00:19:12,195
Dia memang berniat
untuk membunuh John Lennon.
291
00:19:12,195 --> 00:19:15,907
Dia tahu perbuatan dia
semasa dia membunuh John Lennon.
292
00:19:16,491 --> 00:19:18,326
Keadaan tegang
293
00:19:18,326 --> 00:19:21,371
dan pendapat tentang Chapman
masih berbelah bagi.
294
00:19:22,205 --> 00:19:23,540
Kami sayang John!
295
00:19:23,540 --> 00:19:26,501
Membunuh legenda, orang disayangi
dan sukakan keamanan seperti John Lennon.
296
00:19:26,501 --> 00:19:27,419
BANDAR RAYA NEW YORK
297
00:19:27,419 --> 00:19:29,421
- Dia patut dihukum mati.
- John percaya pada keamanan.
298
00:19:29,421 --> 00:19:31,506
Kepada peminat sebenar
John Lennon di luar sana,
299
00:19:32,007 --> 00:19:33,300
jangan cederakan Mark Chapman.
300
00:19:33,300 --> 00:19:36,052
John Lennon tak sukakannya.
Itu bukan perjuangan dia.
301
00:19:36,052 --> 00:19:37,345
John Lennon pentingkan kemaafan.
302
00:19:37,345 --> 00:19:40,390
Mereka tetap orang,
walaupun perangai mereka berbeza.
303
00:19:40,390 --> 00:19:42,976
Dia cuma tak siuman. Itu saja.
304
00:19:44,477 --> 00:19:48,440
Saya pasti ada kawannya akan kata
aktiviti dia tak normal,
305
00:19:48,940 --> 00:19:52,777
tapi tiada bukti menunjukkan dia mengalami
306
00:19:52,777 --> 00:19:56,573
{\an8}penyakit mental yang teruk
sehingga dia tak tahu
307
00:19:56,573 --> 00:19:58,700
{\an8}perbuatan dia atau perbuatan itu salah.
308
00:19:58,700 --> 00:20:01,411
Itu masalah utama kes ini.
309
00:20:02,662 --> 00:20:05,707
Kami rasa teruja semasa berkumpul
310
00:20:05,707 --> 00:20:07,042
di luar bilik pembicaraan,
311
00:20:07,042 --> 00:20:11,713
menunggu pintu dibuka
dan perbicaraan bermula.
312
00:20:12,923 --> 00:20:14,716
Ini keadaan di tingkat 13,
313
00:20:14,716 --> 00:20:17,302
{\an8}di luar bilik pembicaraan
Hakim Dennis Edwards.
314
00:20:17,302 --> 00:20:20,263
Ruang depan dipenuhi pemberita
dan kru yang datang
315
00:20:20,263 --> 00:20:23,141
dari seluruh dunia
untuk kes pembunuhan sensasi.
316
00:20:23,808 --> 00:20:26,853
Semua orang ada di luar bilik pembicaraan,
317
00:20:27,354 --> 00:20:29,397
menunggu pintu dibuka.
318
00:20:30,649 --> 00:20:34,277
Selepas beberapa jam berlalu,
319
00:20:34,778 --> 00:20:36,988
kami mula risau sesuatu berlaku
320
00:20:36,988 --> 00:20:38,782
dan kami tak terlibat dengannya.
321
00:20:44,871 --> 00:20:48,625
Hakim menggunakan kebijaksanaan
untuk menutup bilik pembicaraan.
322
00:20:48,625 --> 00:20:51,920
Mereka yang ada di sana cuma saya,
323
00:20:53,004 --> 00:20:57,425
pendakwa senior,
peguam pembelaan dan hakim.
324
00:20:58,802 --> 00:21:01,304
Di sebalik pintu bilik pembicaraan,
325
00:21:01,304 --> 00:21:03,515
sesuatu yang tak dijangka berlaku.
326
00:21:05,225 --> 00:21:09,854
Chapman mengaku bersalah.
Kami fikir, "Apa?"
327
00:21:12,357 --> 00:21:15,402
Perkara lebih pelik ialah sebab Chapman
328
00:21:15,402 --> 00:21:17,404
tiba-tiba mengaku bersalah.
329
00:21:18,613 --> 00:21:22,409
{\an8}Dia kata Tuhan muncul di sel dia
dan menyuruh dia mengaku bersalah.
330
00:21:23,743 --> 00:21:26,621
{\an8}Dia akan rasa sangat lega selepas itu.
331
00:21:28,623 --> 00:21:30,792
Saya duduk di depan radio,
332
00:21:30,792 --> 00:21:32,502
mendengar muzik rock
333
00:21:33,336 --> 00:21:35,714
{\an8}dan saya rasa Roh Kudus
menjelaskan emosi saya.
334
00:21:35,714 --> 00:21:41,177
Saya tahu pada malam itu
Tuhan mahu saya mengaku bersalah.
335
00:21:41,678 --> 00:21:44,556
{\an8}Saya tak mahu. Saya mahu teruskan
dengan pembelaan tak siuman.
336
00:21:46,808 --> 00:21:48,810
Kami beritahu hakim
337
00:21:48,810 --> 00:21:50,729
itu bukti menunjukkan dia tak siuman.
338
00:21:51,605 --> 00:21:55,609
Ketika itu hakim kata, "Saya ada saudara
yang percaya mereka bercakap
339
00:21:55,609 --> 00:21:58,403
dengan Tuhan setiap hari
dan saya tak kata mereka gila."
340
00:21:58,403 --> 00:22:00,363
Itulah kesimpulannya.
341
00:22:00,864 --> 00:22:03,617
{\an8}Tuhan arahkan dia.
Sebab itu Mark David Chapman
342
00:22:03,617 --> 00:22:06,411
{\an8}mendakwa dia menukar akuan
tak bersalah kepada bersalah
343
00:22:06,411 --> 00:22:08,204
dalam pembunuhan bekas ahli Beatles,
John Lennon.
344
00:22:09,789 --> 00:22:12,459
Jika hakim ada defendan yang sanggup
345
00:22:12,459 --> 00:22:18,048
mengaku bersalah dan tak dibicarakan,
hakim akan menerimanya.
346
00:22:21,218 --> 00:22:23,053
Saya tak terkejut
347
00:22:23,053 --> 00:22:26,306
sebab dia kata sebelum itu
348
00:22:26,306 --> 00:22:29,768
yang dia takut jika dihantar
ke hospital pesakit otak,
349
00:22:30,518 --> 00:22:32,562
dia akan dikelilingi oleh syaitan.
350
00:22:33,188 --> 00:22:34,481
Pendirian dia tetap.
351
00:22:34,481 --> 00:22:37,692
Dia tak mahu ke hospital pesakit otak
352
00:22:38,318 --> 00:22:41,404
walaupun jelas sekali dia gila.
353
00:22:42,280 --> 00:22:45,659
Akuan Chapman menamatkan perbicaraan
yang dapat mendedahkan sebab dia
354
00:22:45,659 --> 00:22:49,120
menembak empat peluru
pada bintang muzik moden terhebat.
355
00:22:49,120 --> 00:22:50,497
Peguam pembela Jonathan Marks
356
00:22:50,497 --> 00:22:53,541
kata dia sangat kecewa
dengan keputusan kliennya.
357
00:22:53,541 --> 00:22:56,002
{\an8}Saya tak sabar untuk sesuatu...
358
00:22:56,002 --> 00:22:56,962
{\an8}JONATHAN MARKS
PEGUAM PEMBELA
359
00:22:56,962 --> 00:23:01,633
{\an8}...yang sangat mengujakan, menarik
dan perbicaraan yang berguna.
360
00:23:01,633 --> 00:23:03,051
Ada ramai orang
361
00:23:03,051 --> 00:23:04,511
akan tahu tentang...
362
00:23:05,595 --> 00:23:08,431
tentang Mark Chapman
dan keputusan pembelaan tak siuman.
363
00:23:08,431 --> 00:23:10,559
- Awak fikir dia tak siuman?
- Ya.
364
00:23:10,559 --> 00:23:12,394
- Tak syak lagi.
- Tak siuman dari segi undang-undang?
365
00:23:12,394 --> 00:23:13,603
Tak siuman dari segi undang-undang. Betul.
366
00:23:24,823 --> 00:23:29,619
Ya, jelas sekali testimoni psikiatri
sangat penting.
367
00:23:30,328 --> 00:23:35,375
Pihak pendakwa... gambaran mereka
yang dia mahukan perhatian,
368
00:23:35,875 --> 00:23:38,044
dia ada delusi keagungan...
369
00:23:38,545 --> 00:23:42,382
Ya, ia sebahagian daripada
gambaran Chapman dan perbuatan dia,
370
00:23:42,382 --> 00:23:44,968
tapi ia bukan gambaran keseluruhan.
371
00:23:45,635 --> 00:23:49,931
Tahap kegilaan dia jauh lebih teruk
372
00:23:49,931 --> 00:23:51,433
dan mereka tak mengakuinya.
373
00:23:54,728 --> 00:23:57,439
Dr. Liza Gold
ialah ahli psikiatri forensik
374
00:23:57,439 --> 00:23:59,816
yang khusus dalam pembelaan tak siuman.
375
00:24:00,775 --> 00:24:02,944
Dia tak terlibat dalam kes Chapman,
376
00:24:03,445 --> 00:24:06,114
tapi dia menilai keputusan pada waktu itu.
377
00:24:06,740 --> 00:24:09,743
Peguam kata,
"Saya fikir dia tak kompeten."
378
00:24:09,743 --> 00:24:10,744
DR LIZA GOLD
AHLI PSIKIATRI FORENSIK
379
00:24:10,744 --> 00:24:13,204
Saya tak pasti sebab hakim akan kata,
380
00:24:13,204 --> 00:24:15,665
"Saya fikir dia kompeten."
Dia seorang hakim.
381
00:24:15,665 --> 00:24:17,542
Dia bukan pakar kesihatan mental.
382
00:24:17,542 --> 00:24:20,045
Saya akan menyuruh dia dapatkan
satu lagi pembicaraan kompetens.
383
00:24:23,089 --> 00:24:25,634
Saya mahu seseorang tanya dia,
384
00:24:25,634 --> 00:24:28,261
"Kenapa awak mengubah fikiran?"
385
00:24:28,261 --> 00:24:33,058
Saya syak dia mula rasa tegang
kerana tertekan
386
00:24:33,058 --> 00:24:36,436
dengan liputan hangat media yang menonjol.
387
00:24:38,021 --> 00:24:40,440
Semasa menunggu hukuman di Rikers Island,
388
00:24:40,440 --> 00:24:44,236
keadaan mental Chapman
yang sebenar menjadi jelas.
389
00:24:45,695 --> 00:24:48,240
Saya tulis memo ini untuk fail.
390
00:24:48,949 --> 00:24:54,079
"Pada 12 Julai 1981, Mark Chapman
mengalami serangan psikotik yang teruk
391
00:24:54,079 --> 00:24:56,873
di Hospital Penjara Rikers Island.
392
00:24:57,374 --> 00:24:59,584
Dia membaling kerusi ke set televisyen
393
00:24:59,584 --> 00:25:03,213
dan menjerit dengan suara nyaring
mengatakan dia ialah syaitan.
394
00:25:03,964 --> 00:25:06,675
Kemudian dia dikurung di dalam sel
dan mula melompat,
395
00:25:06,675 --> 00:25:10,804
memanjat jeriji selnya
dan berbunyi seperti monyet."
396
00:25:13,390 --> 00:25:15,517
Semasa saya melihat dia,
dia dah diberi ubat
397
00:25:15,517 --> 00:25:17,811
antipsikotik yang kuat.
398
00:25:17,811 --> 00:25:21,898
Dia beritahu saya yang dia dirasuk
oleh dua syaitan.
399
00:25:23,900 --> 00:25:25,443
Dia dah mengaku bersalah.
400
00:25:25,443 --> 00:25:28,280
Ini tak membantu dia.
401
00:25:29,364 --> 00:25:31,324
Saya fikir itu bukti yang kuat
402
00:25:31,324 --> 00:25:33,326
untuk kegilaan dia.
403
00:25:39,541 --> 00:25:41,585
Berbulan selepas kejadian itu,
404
00:25:41,585 --> 00:25:45,297
Yoko masih cuba menerima hakikat
tentang kematian mengejut John.
405
00:25:45,922 --> 00:25:48,633
Keadaan kami sangat baik di New York
406
00:25:49,384 --> 00:25:50,802
dan ia bukan lagi begitu.
407
00:25:50,802 --> 00:25:54,180
Kematian mengejut dia juga
408
00:25:54,180 --> 00:25:58,226
menjejaskan saya.
Jika ia proses yang perlahan,
409
00:25:58,226 --> 00:26:00,145
kami boleh berbincang tentangnya.
410
00:26:00,645 --> 00:26:05,859
John yang saya ingat ialah
seorang yang sangat suka berkawan,
411
00:26:06,484 --> 00:26:08,945
bertenaga dan lincah.
412
00:26:16,828 --> 00:26:20,081
Mark Chapman muncul di depan orang ramai
untuk menerima hukuman.
413
00:26:20,790 --> 00:26:23,001
Peluang terakhir bagi kumpulan peguamnya
414
00:26:23,001 --> 00:26:26,213
untuk meminta hukuman ringan
disebabkan kesihatan mental dia.
415
00:26:27,005 --> 00:26:29,424
Pihak berkuasa perlu melindungi Chapman.
416
00:26:29,424 --> 00:26:32,177
Disebabkan ada terlalu ramai
peminat fanatik Lennon,
417
00:26:32,677 --> 00:26:36,681
Chapman tiba di mahkamah pagi ini
secara sembunyi dengan kawalan ketat.
418
00:26:36,681 --> 00:26:38,350
Semasa defendan dijatuhkan hukuman,
419
00:26:38,350 --> 00:26:42,729
bilik pembicaraan dibuka,
jadi ramai orang awam memenuhi bilik itu.
420
00:26:43,688 --> 00:26:47,108
{\an8}Beberapa barisan pertama
bilik pembicaraan penuh
421
00:26:47,108 --> 00:26:48,610
{\an8}dengan pemberita dan wakil akhbar.
422
00:26:49,110 --> 00:26:51,196
{\an8}Pengawal memeriksa semua orang
423
00:26:51,196 --> 00:26:52,739
yang memasuki bilik pembicaraan.
424
00:26:52,739 --> 00:26:54,115
Di dalam, Mark David Chapman,
425
00:26:54,115 --> 00:26:55,742
memakai anak baju kalis peluru
di dalam bajunya,
426
00:26:55,742 --> 00:26:59,579
{\an8}duduk sambil memegang buku J. D. Salinger,
Catcher in the Rye.
427
00:27:00,205 --> 00:27:03,375
{\an8}Kita dah lihat Chapman
semasa dihadap tuduh sebelum ini
428
00:27:03,375 --> 00:27:06,628
dan kita dah lihat Chapman
selepas dia mengaku bersalah.
429
00:27:07,254 --> 00:27:11,216
Kita berpeluang mendengar kata-kata dia
semasa hukuman dijatuhkan.
430
00:27:11,216 --> 00:27:13,426
Chapman tak cakap
tentang lelaki yang dia bunuh
431
00:27:13,426 --> 00:27:16,513
semasa dia terima tawaran hakim
untuk berucap di mahkamah.
432
00:27:16,513 --> 00:27:19,432
Sebaliknya, Chapman membaca petikan
daripada buku yang dia bawa
433
00:27:19,432 --> 00:27:21,601
bersama dia semasa prosiding mahkamah.
434
00:27:21,601 --> 00:27:23,853
Catcher in the Rye oleh J. D. Salinger.
435
00:27:26,273 --> 00:27:28,275
Dia tak pernah jelaskan sebab
436
00:27:28,275 --> 00:27:32,529
memperkenalkan buku itu
sesuatu yang bagus.
437
00:27:34,489 --> 00:27:36,533
Buku ini sangat penting baginya
438
00:27:37,617 --> 00:27:40,453
seperti ia pernyataannya
untuk bertindak seperti ini.
439
00:27:41,162 --> 00:27:42,622
{\an8}Kamu ingin tahu sesuatu?
440
00:27:42,622 --> 00:27:43,582
{\an8}RON HOFFMAN
DETEKTIF NYPD
441
00:27:43,582 --> 00:27:46,209
{\an8}Semua orang terlibat dalam kes
membacanya kecuali saya.
442
00:27:47,210 --> 00:27:48,753
{\an8}Saya tak percaya penjelasan dia.
443
00:27:50,714 --> 00:27:54,509
Ini kali pertama saya mengaku depan
orang ramai yang saya tak membacanya.
444
00:27:57,095 --> 00:27:59,806
{\an8}Dia cuba menukar namanya
kepada Holden Caulfield.
445
00:27:59,806 --> 00:28:04,185
{\an8}Dia cuba menjadi mereka.
446
00:28:04,185 --> 00:28:06,187
Tiada sebab rasional
447
00:28:06,187 --> 00:28:08,732
untuk fikir dia akan berubah
menjadi orang lain,
448
00:28:08,732 --> 00:28:11,443
tapi ia menunjukkan dia tak mahu berubah.
449
00:28:15,906 --> 00:28:18,033
Hari ini, dua ahli psikiatri Chapman
450
00:28:18,033 --> 00:28:19,534
mendesak supaya dia mendapat rawatan.
451
00:28:19,534 --> 00:28:22,120
Ahli psikiatri mereka kata dia gila
452
00:28:23,204 --> 00:28:26,458
dan ahli psikiatri kami kata dia tak gila.
453
00:28:26,958 --> 00:28:29,794
Seorang lagi ahli psikiatri mereka
kata dia gila
454
00:28:29,794 --> 00:28:32,047
dan seorang lagi ahli psikiatri kami
kata dia tak gila.
455
00:28:32,631 --> 00:28:36,009
Saya berbual dengan ramai ahli psikiatri
semasa bertugas untuk kes ini
456
00:28:36,885 --> 00:28:39,638
dan kebanyakannya juga gila.
457
00:28:39,638 --> 00:28:41,306
Hari ini Mark David Chapman dihukum
458
00:28:41,306 --> 00:28:42,766
penjara 20 tahun sehingga seumur hidup
kerana membunuh
459
00:28:42,766 --> 00:28:44,684
- bekas ahli Beatles, John Lennon.
- ...Chapman dihukum
460
00:28:44,684 --> 00:28:47,062
penjara 20 tahun sehingga seumur hidup
kerana membunuh John Lennon.
461
00:28:47,062 --> 00:28:49,105
Sudah pasti dia bertanggungjawab
462
00:28:49,105 --> 00:28:50,774
untuk pembunuhan yang dirancang.
463
00:28:51,942 --> 00:28:55,237
Peguam pembela setuju
dengan kenyataan itu, bukan keputusannya.
464
00:28:55,237 --> 00:28:56,738
Ya. Ia dirancang dengan baik.
465
00:28:56,738 --> 00:28:59,532
Ia dijalankan dengan baik.
Ia disengajakan, tapi dia juga gila.
466
00:28:59,532 --> 00:29:01,243
Awak Marks, betul?
467
00:29:01,910 --> 00:29:05,830
Ketika itu, saya dan Jonathan tahu
dia akan dipenjarakan
468
00:29:05,830 --> 00:29:08,959
seumur hidup dia dan jika dia di penjara,
469
00:29:08,959 --> 00:29:12,462
dia takkan mendapat rawatan psikiatri.
470
00:29:12,462 --> 00:29:14,965
Itu bukan keputusan yang betul bagi saya.
471
00:29:22,305 --> 00:29:26,017
Yoko masih tinggal di bangunan Dakota
bersama anaknya, Sean,
472
00:29:26,518 --> 00:29:28,395
cuba menerima perkara yang terjadi.
473
00:29:30,272 --> 00:29:33,984
Satu-satunya perkara saya kesali
ialah John mati
474
00:29:33,984 --> 00:29:35,402
dengan cara itu.
475
00:29:35,902 --> 00:29:39,197
Ada orang kata
jika John tak berada di Amerika,
476
00:29:39,781 --> 00:29:45,412
jika dia berada di Britain,
sebagai contoh, dia takkan ditembak mati.
477
00:29:45,412 --> 00:29:47,831
Mungkin kami patut lebih berhati-hati.
478
00:29:52,002 --> 00:29:53,253
Selepas kematian John,
479
00:29:53,253 --> 00:29:56,006
kami semua sangat terkejut.
480
00:29:56,590 --> 00:29:57,924
Kami semua agak tergamam.
481
00:29:57,924 --> 00:29:58,842
BOB GRUEN
JURUGAMBAR LENNON
482
00:29:58,842 --> 00:30:01,887
Yoko memberi sokongan pada waktu itu.
483
00:30:01,887 --> 00:30:05,849
John tak mati sebab dia membunuh diri,
484
00:30:05,849 --> 00:30:09,936
dadah atau serangan penyakit jantung.
485
00:30:09,936 --> 00:30:12,564
Tak, John dibunuh
486
00:30:13,064 --> 00:30:16,401
dan ia sangat penting untuk saya
tunjukkan itu kepada seluruh dunia.
487
00:30:17,277 --> 00:30:22,073
Saya dan John cuba mencipta
dunia yang aman.
488
00:30:22,699 --> 00:30:27,037
Ia sangat ironik sebab
John yang sangat sukakan keamanan,
489
00:30:27,037 --> 00:30:28,997
mati dengan cara yang kejam.
490
00:30:30,665 --> 00:30:34,544
Saya ingat Yoko kata
apabila ketua gerakan tiada,
491
00:30:35,295 --> 00:30:37,923
orang lain perlu meneruskannya.
492
00:30:40,550 --> 00:30:41,718
Akhirnya Yoko menemui cara
493
00:30:41,718 --> 00:30:44,888
menukar kematian John
menjadi sesuatu yang positif.
494
00:30:45,597 --> 00:30:48,266
Semasa dia guna
gambar cermin mata berdarah John
495
00:30:48,266 --> 00:30:49,392
sebagai kulit album,
496
00:30:49,392 --> 00:30:52,729
ramai orang sangat terkejut
dengan perbuatan dia.
497
00:30:53,521 --> 00:30:57,943
Dia hubungi saya pagi itu untuk bantu dia
mengambil gambar cermin mata itu.
498
00:30:58,902 --> 00:31:01,154
Saya pergi ke Dakota dan memasang lampu
499
00:31:01,154 --> 00:31:04,741
dan dia mahu cermin mata itu
di ambang tingkap dengan segelas air.
500
00:31:04,741 --> 00:31:07,369
Central Park berada di luar tingkap.
501
00:31:09,037 --> 00:31:12,582
Dia yang patut ambil gambar itu
dan saya guna kamera lain
502
00:31:12,582 --> 00:31:14,960
untuk mengambil gambar dia
mengambil gambar.
503
00:31:15,877 --> 00:31:18,505
Jika kita lihat gambar cermin mata itu,
504
00:31:18,505 --> 00:31:21,091
kita dapat rasa ketakutan itu.
505
00:31:21,091 --> 00:31:25,595
Itu hanya secebis daripada perasaan Yoko
506
00:31:25,595 --> 00:31:26,680
sebab dia ada di sana.
507
00:31:26,680 --> 00:31:28,181
Dia nampak cermin mata itu jadi begitu.
508
00:31:28,765 --> 00:31:31,101
Jika kita rasa teruk melihat gambarnya,
509
00:31:31,101 --> 00:31:34,688
kita boleh bayangkan perasaan Yoko.
510
00:31:37,148 --> 00:31:41,444
Cermin mata yang dia pakai
pada saat terakhir,
511
00:31:42,404 --> 00:31:47,450
ia seperti kenyataan
tentang kepentingan mengawal senjata.
512
00:31:49,411 --> 00:31:50,996
KAWAL SENJATA SEKARANG
513
00:31:50,996 --> 00:31:53,623
{\an8}INGAT JOHN
514
00:31:53,623 --> 00:31:55,458
Satu penyelesaian perlu dibuat
untuk senjata,
515
00:31:55,458 --> 00:31:59,170
kawalan senjata
dan pemikiran rakyat negara ini,
516
00:31:59,170 --> 00:32:00,881
orang yang mempunyai senjata.
517
00:32:00,881 --> 00:32:02,465
Ia dahsyat.
518
00:32:02,465 --> 00:32:06,553
Jika Chapman ada pisau, bukan pistol,
John Lennon mungkin masih hidup.
519
00:32:07,262 --> 00:32:11,725
Pistol boleh membawa maut.
Peluang tipis untuk hidup.
520
00:32:13,351 --> 00:32:14,811
{\an8}Mengambil keputusan untuk menembak...
521
00:32:14,811 --> 00:32:15,729
{\an8}KAWALAN SENJATA TAKKAN MEMBUNUH KITA
522
00:32:15,729 --> 00:32:17,480
{\an8}...sebenarnya mengikut gerak hati.
523
00:32:17,480 --> 00:32:19,816
Itu yang Chapman lakukan.
524
00:32:21,192 --> 00:32:23,945
HENTIKAN PENJUALAN PISTOL.
525
00:32:25,196 --> 00:32:28,783
Hampir sepuluh tahun
Chapman dikurung seorang diri
526
00:32:28,783 --> 00:32:31,745
semasa dia menerima tawaran
untuk ditemu ramah di penjara
527
00:32:31,745 --> 00:32:34,331
oleh hos rancangan temu bual AS,
Larry King.
528
00:32:34,915 --> 00:32:36,082
{\an8}LARRY KING
SIARAN LANGSUNG
529
00:32:36,082 --> 00:32:37,918
{\an8}Malam ini, 12 tahun lalu, muzik mati
530
00:32:37,918 --> 00:32:41,296
{\an8}apabila Mark David Chapman menembak dan
membunuh bekas ahli Beatles John Lennon...
531
00:32:41,296 --> 00:32:42,214
{\an8}SAYA SAYANG AWAK JOHN
532
00:32:42,214 --> 00:32:45,634
{\an8}Itu kali pertama rakyat Amerika mendengar
533
00:32:45,634 --> 00:32:47,135
kata-kata pembunuh John Lennon.
534
00:32:47,844 --> 00:32:52,224
Mark David Chapman bersama kita
dari Penjara Attica pada hari ini,
535
00:32:52,224 --> 00:32:55,435
ulang tahun ke-12 kematian John Lennon.
536
00:32:55,435 --> 00:32:58,521
{\an8}Mark, kenapa sekarang?
Kenapa beri penjelasan sekarang?
537
00:32:59,773 --> 00:33:01,566
{\an8}Larry, saya dah okey sekarang.
538
00:33:01,566 --> 00:33:04,861
{\an8}Saya dah sihat dalam beberapa tahun ini.
539
00:33:04,861 --> 00:33:06,071
{\an8}MARK DAVID CHAPMAN
PEMBUNUH JOHN LENNON
540
00:33:06,071 --> 00:33:07,072
{\an8}Keadaan saya baik.
541
00:33:07,072 --> 00:33:10,784
{\an8}Saya pernah terfikir untuk meluahkannya,
542
00:33:10,784 --> 00:33:13,078
{\an8}beritahu orang tentang perbuatan saya.
543
00:33:14,329 --> 00:33:16,498
Saya keliru pada waktu itu.
544
00:33:17,123 --> 00:33:20,919
Saya tak kenal diri saya,
tapi sekarang saya tahu.
545
00:33:21,795 --> 00:33:26,758
{\an8}Setiap hari tentu awak rasa menyesal.
546
00:33:28,552 --> 00:33:31,930
{\an8}Saya menyesal.
Saya minta maaf untuk perbuatan saya.
547
00:33:33,056 --> 00:33:36,768
{\an8}Saya sedar sekarang
yang saya dah membunuh seseorang.
548
00:33:37,477 --> 00:33:39,854
{\an8}Dia cuma orang terkenal bagi saya
pada waktu itu.
549
00:33:39,854 --> 00:33:42,607
{\an8}Dia tak wujud,
walaupun saya bertemu dia sebelum itu
550
00:33:42,607 --> 00:33:46,236
{\an8}semasa dia menandatangan
album saya dengan mesra.
551
00:33:46,987 --> 00:33:50,907
{\an8}Dia bukan palsu. Dia sangat bersabar.
552
00:33:50,907 --> 00:33:52,492
Saya menganggap dia sebagai...
553
00:33:53,577 --> 00:33:57,080
- selebriti yang dangkal...
- Okey.
554
00:33:57,080 --> 00:33:58,707
{\an8}- ...tanpa emosi sebenar.
- Apa sembuhkan
555
00:33:58,707 --> 00:34:00,917
{\an8}skizofrenia awak?
556
00:34:01,793 --> 00:34:07,424
{\an8}Bukan ubat atau doktor, tapi Tuhan.
557
00:34:07,424 --> 00:34:10,093
Mark David Chapman anggap dirinya gagal.
558
00:34:11,428 --> 00:34:14,681
Dia mahu jadi orang yang penting, Larry.
559
00:34:15,557 --> 00:34:18,268
Dia tak boleh terima dirinya
menjadi orang yang tak penting.
560
00:34:18,268 --> 00:34:22,771
Dia cuba menjadi seseorang selama ini.
561
00:34:22,771 --> 00:34:25,733
Semasa keadaan dia semakin teruk...
562
00:34:25,733 --> 00:34:27,693
Saya percaya
saya ada skizofrenia waktu itu.
563
00:34:27,693 --> 00:34:29,528
Saya pasti.
564
00:34:29,528 --> 00:34:34,326
Walaupun saya bertanggungjawab,
Mark David Chapman menyerang
565
00:34:34,326 --> 00:34:36,661
sesuatu yang dia anggap palsu,
566
00:34:36,661 --> 00:34:39,831
sesuatu yang buat dia marah,
menjadi orang lain,
567
00:34:39,831 --> 00:34:41,041
menjadi orang penting.
568
00:34:41,624 --> 00:34:43,919
Chapman kata dia dah berubah,
569
00:34:43,919 --> 00:34:46,796
kembali kepada Kristian,
menyesal dengan perbuatan dia.
570
00:34:49,215 --> 00:34:53,053
Sekarang untuk kali pertama,
selepas hampir 20 tahun di penjara...
571
00:34:53,053 --> 00:34:53,970
3 OKTOBER 2000
572
00:34:53,970 --> 00:34:57,390
...Chapman bertemu jawatankuasa parol
untuk mendapat kebebasan.
573
00:34:58,016 --> 00:34:59,976
Yoko Ono memberitahu jawatankuasa parol,
574
00:34:59,976 --> 00:35:04,731
"Jika Chapman dibebaskan,
saya dan dua anak John, Sean dan Julian,
575
00:35:04,731 --> 00:35:07,275
takkan rasa selamat sepanjang hidup kami."
576
00:35:07,275 --> 00:35:09,486
Mark David Chapman patut dimaafkan?
577
00:35:16,493 --> 00:35:19,788
Saya tahu paus pergi ke penjara,
578
00:35:19,788 --> 00:35:26,336
melawat penjara dan memaafkan orang
579
00:35:26,336 --> 00:35:29,256
yang cuba membunuh dia,
sesuatu seperti itu.
580
00:35:29,256 --> 00:35:30,715
Saya bukan paus.
581
00:35:31,341 --> 00:35:35,470
Ia sangat sukar bagi saya
untuk memaafkan perkara yang terjadi.
582
00:35:36,429 --> 00:35:39,057
{\an8}Ini pembicaraan parol
ketiga untuk Mark David Chapman.
583
00:35:39,057 --> 00:35:40,725
{\an8}Sekarang dia 49 tahun...
584
00:35:40,725 --> 00:35:41,643
{\an8}5 OKTOBER 2004
585
00:35:41,643 --> 00:35:44,312
{\an8}...banduan di Penjara Negeri Attica
selama 24 tahun.
586
00:35:45,105 --> 00:35:48,066
Chapman layak untuk parol sejak tahun 2000
587
00:35:48,066 --> 00:35:51,820
dan setiap permohonannya ditolak.
588
00:35:52,487 --> 00:35:55,949
Ia teruk jika seseorang
yang membunuh ahli The Beatles
589
00:35:55,949 --> 00:35:59,369
berpeluang untuk dibebaskan dari penjara.
590
00:36:01,788 --> 00:36:03,331
Saya masih melawat dia.
591
00:36:04,082 --> 00:36:06,209
Hukuman dia lebih teruk
daripada jangkaan ramai orang
592
00:36:06,209 --> 00:36:09,004
sebab dia perlu hidup bersendirian
di penjara.
593
00:36:09,713 --> 00:36:12,507
Dia tak boleh sembahyang di gereja
kerana dia mungkin
594
00:36:12,507 --> 00:36:14,426
dicederakan oleh banduan lain.
595
00:36:17,304 --> 00:36:18,930
Dalam keadaan lain,
596
00:36:18,930 --> 00:36:21,558
{\an8}dia akan dibicarakan sebagai orang gila.
597
00:36:21,558 --> 00:36:25,061
Semasa dia kata tentang pergelutan
dan pemaksaan yang dia hadapi,
598
00:36:25,061 --> 00:36:27,063
kami gelarnya psikosis.
599
00:36:28,732 --> 00:36:30,734
Jika dia menembak
seseorang yang tak terkenal,
600
00:36:30,734 --> 00:36:34,237
dia takkan berada di penjara hari ini,
tapi dia menembak orang yang salah.
601
00:36:35,906 --> 00:36:38,700
Saya benar-benar yakin
dia dah tak berbahaya.
602
00:36:40,410 --> 00:36:43,038
Lelaki yang cuba membunuh Presiden Reagan,
603
00:36:43,038 --> 00:36:46,333
dia baru saja dibebaskan
dan dia dianggap gila.
604
00:36:47,292 --> 00:36:51,171
John Hinckley Jr. didapati tak bersalah
sebab tak siuman
605
00:36:51,171 --> 00:36:53,215
semasa menembak Presiden Reagan.
606
00:36:53,215 --> 00:36:55,383
John Hinckley Jr. akan dibebaskan
607
00:36:55,383 --> 00:37:00,013
selepas 35 tahun dan dibebaskan
untuk tinggal bersama ibunya.
608
00:37:00,013 --> 00:37:01,056
{\an8}POLIS
MARSYAL AS
609
00:37:01,056 --> 00:37:03,600
{\an8}Dia berjaya dirawat di hospital psikiatri
610
00:37:04,100 --> 00:37:06,770
{\an8}dan dia dianggap tak berbahaya
kepada masyarakat.
611
00:37:07,437 --> 00:37:12,067
{\an8}Hari ini saya meminta
Jawatankuasa Parol New York...
612
00:37:12,067 --> 00:37:12,984
{\an8}DEWAN UNDANGAN NEGERI NEW YORK
613
00:37:12,984 --> 00:37:16,571
{\an8}...supaya tak membebaskan Mark Chapman.
614
00:37:16,571 --> 00:37:17,572
{\an8}JANGAN KECEWAKAN SAYA
JAWATANKUASA PAROL
615
00:37:17,572 --> 00:37:20,242
{\an8}Sementara itu,
Mark Chapman kekal di penjara
616
00:37:20,242 --> 00:37:22,953
{\an8}dengan rawatan psikiatri yang terhad.
617
00:37:25,789 --> 00:37:28,667
{\an8}Saya cuba rasa kasihan
pada semua klien saya
618
00:37:29,334 --> 00:37:30,835
{\an8}dan kadangkala itu...
619
00:37:30,835 --> 00:37:33,505
itu lebih sukar dilakukan
berbanding waktu lain.
620
00:37:33,505 --> 00:37:35,590
Saya kasihan pada dia.
621
00:37:35,590 --> 00:37:37,551
Siapa boleh jelaskan sebab
seseorang menjadi gila?
622
00:37:37,551 --> 00:37:41,429
Saya fikir dia tak mahu...
623
00:37:41,429 --> 00:37:42,722
jika dia ada pilihan,
624
00:37:42,722 --> 00:37:47,310
dia tak mahu menjadi gila,
tapi dia begitu.
625
00:37:47,310 --> 00:37:52,107
Sebab itu saya kasihan pada dia.
626
00:37:57,737 --> 00:38:00,323
John Lennon mati lebih 40 tahun lalu,
627
00:38:01,616 --> 00:38:05,579
tapi kata-kata dalam temu ramah terakhir
masih boleh digunakan sekarang.
628
00:38:06,246 --> 00:38:07,956
{\an8}TEMU RAMAH TERAKHIR JOHN LENNON
8 DISEMBER 1980
629
00:38:07,956 --> 00:38:10,458
{\an8}Nampaknya pendapat umum tentang dunia ini
630
00:38:10,458 --> 00:38:13,753
{\an8}atau semua perkara yang berfaedah
631
00:38:14,254 --> 00:38:16,882
mempunyai kaitan dengan kasih sayang.
632
00:38:17,591 --> 00:38:19,467
Ia satu kesusahan untuk...
633
00:38:20,218 --> 00:38:23,847
memberi kasih sayang,
menerimanya dan meluahkannya.
634
00:38:23,847 --> 00:38:26,892
Ada sesuatu yang hebat
tentang kasih sayang.
635
00:38:27,809 --> 00:38:30,979
Saya mahu jadi orang paling penyayang.
636
00:38:34,441 --> 00:38:38,361
Saya masih rindukan dia,
terutamanya sekarang kerana...
637
00:38:38,361 --> 00:38:45,285
Dunia ini sedang bergolak
dan semua orang terseksa.
638
00:38:46,661 --> 00:38:49,247
Jika dia masih ada, ia tentu sukar...
639
00:38:49,247 --> 00:38:50,707
berbeza bagi saya.
640
00:38:56,379 --> 00:38:59,424
Jika awak fikirkan bapa awak sekarang,
641
00:38:59,424 --> 00:39:02,802
apa kenangan paling indah yang muncul?
642
00:39:02,802 --> 00:39:04,012
Apa yang membuat awak fikir,
643
00:39:04,012 --> 00:39:06,473
"Ya, itu yang penting dalam hubungan saya
dengan bapa saya?"
644
00:39:10,185 --> 00:39:15,148
Rakaman saya dan bapa saya.
Saya selalu duduk di ribanya.
645
00:39:15,148 --> 00:39:16,566
Dapat bersama-sama.
646
00:39:16,566 --> 00:39:19,027
Begitu keadaannya dulu.
Kami selalu bersama.
647
00:39:22,948 --> 00:39:25,700
Saya tahu dia berada di sana
dan saya tahu dia bapa saya...
648
00:39:28,036 --> 00:39:29,454
Saya tahu saya sayangkan dia.
649
00:39:33,416 --> 00:39:35,919
Apa sumbangan terbesar bapa awak?
650
00:39:36,628 --> 00:39:40,006
Muzik dia mempengaruhi semua orang,
651
00:39:41,383 --> 00:39:43,677
hampir semua orang di seluruh dunia.
652
00:39:43,677 --> 00:39:48,848
Kesan muzik pada orang memang hebat.
653
00:39:49,891 --> 00:39:51,476
Sumbangan dia pada awak?
654
00:39:52,060 --> 00:39:53,562
Bagi saya, dia bapa saya.
655
00:40:48,366 --> 00:40:50,368
Terjemahan sari kata oleh Nazri Yusof