1
00:00:14,474 --> 00:00:18,436
{\an8}Bilang mga tao, marami na
tayong natuklasan sa planetang ito.
2
00:00:20,480 --> 00:00:22,190
Nakalipad na tayo sa buwan.
3
00:00:24,567 --> 00:00:28,654
Pero halos wala pang nakipagsapalaran
sa sarili nilang tiyan.
4
00:00:30,907 --> 00:00:33,326
Ikinahihiya natin
'yong sarili nating tiyan.
5
00:00:34,869 --> 00:00:37,997
Pero malaki 'yong impluwensya
nito sa kalusugan natin.
6
00:00:37,997 --> 00:00:41,459
Sa nararamdaman natin,
kung overweight tayo o hindi,
7
00:00:41,459 --> 00:00:43,086
{\an8}anong sakit 'yong makukuha natin,
8
00:00:43,086 --> 00:00:45,379
{\an8}kung paano sinasanay
'yong immune system natin,
9
00:00:45,379 --> 00:00:48,299
{\an8}at 'yong takbo ng buhay natin.
10
00:00:54,514 --> 00:00:58,476
Nakakuha ng report card sa obesity 'yong
bansa ngayon, at bumagsak ito.
11
00:00:58,476 --> 00:01:01,354
- 'Yong rates ng colorectal cancer.
- Sakit sa puso.
12
00:01:01,354 --> 00:01:03,481
- Irritable bowel syndrome.
- Diarrhea!
13
00:01:03,481 --> 00:01:06,818
{\an8}-Pagtaas sa autism.
- Depression, anxiety, lahat tumataas.
14
00:01:07,568 --> 00:01:08,986
{\an8}Ano ba'ng healthy?
15
00:01:08,986 --> 00:01:10,154
Ba't ang hirap kumain?
16
00:01:10,154 --> 00:01:12,365
Ano 'yong dapat baguhin
para maging malusog?
17
00:01:12,365 --> 00:01:14,283
Bakit ang hirap magpapayat?
18
00:01:14,283 --> 00:01:16,994
Bakit di ko pa rin alam
'yong tama para sa katawan ko?
19
00:01:16,994 --> 00:01:18,496
Paano aayusin 'yong tiyan ko?
20
00:01:18,496 --> 00:01:21,916
{\an8}Kailangan ko bang gumastos ng $100
a month para sa supplements?
21
00:01:23,626 --> 00:01:25,878
Maraming pumupuna sa amin.
22
00:01:26,712 --> 00:01:29,632
Ano 'yon? Diet?
Carbohydrates ba? Walang diet ba?
23
00:01:29,632 --> 00:01:34,387
At kung titingnan mo lang 'yong tiyan,
mas madali na 'tong intindihin.
24
00:01:34,387 --> 00:01:37,890
{\an8}Iniisip natin na 'yong tiyan,
lugar lang kung saan galing 'yong dumi.
25
00:01:37,890 --> 00:01:41,144
{\an8}Pero sentro pala ito
ng biomedical revolution.
26
00:01:44,772 --> 00:01:47,316
Konektado sa tiyan 'yong mga sakit
27
00:01:47,316 --> 00:01:51,279
tulad ng anxiety, depression, cancer,
autism, at Parkinson's.
28
00:01:52,113 --> 00:01:54,699
Bagong science 'to,
maliit na parte pa lang.
29
00:01:54,699 --> 00:01:57,493
{\an8}May 97% pang natitira na tutuklasin.
30
00:01:58,911 --> 00:02:00,413
Dumarating na tayo sa punto na
31
00:02:00,413 --> 00:02:03,791
makakagawa tayo ng saktong depinisyon
sa kung ano'ng dapat mong kainin.
32
00:02:07,295 --> 00:02:11,966
Flexible 'yong tiyan. Nagbabago ito pag
binago 'yong paraan ng pagkain natin.
33
00:02:13,843 --> 00:02:17,513
At kapag na-realize natin 'yon,
magbabago lahat.
34
00:02:19,932 --> 00:02:25,438
{\an8}HACK YOUR HEALTH:
THE SECRETS OF YOUR GUT
35
00:02:32,945 --> 00:02:38,910
Hanggang 16 o 17 ako, nalilito rin ako
sa tiyan ko gaya ng iba.
36
00:02:40,036 --> 00:02:42,371
Di ako pwede sa lactose.
37
00:02:42,371 --> 00:02:43,789
Nagka-skin disease ako.
38
00:02:43,789 --> 00:02:46,250
Bigla akong naging chubby noong bata ako,
39
00:02:46,250 --> 00:02:48,961
kahit wala namang dahilan.
40
00:02:50,296 --> 00:02:53,007
Kaya nagbasa ako tungkol sa tiyan,
41
00:02:53,007 --> 00:02:56,802
at na-realize ko na kapag
tiningnan mo talaga 'yong organ,
42
00:02:56,802 --> 00:02:58,930
marami kang malalamang sagot.
43
00:03:00,765 --> 00:03:04,268
Isang umaga, pumunta 'yong roommate ko
sa kusina at tinanong ako,
44
00:03:04,268 --> 00:03:07,313
"Giulia, mahilig ka sa mga tiyan.
Lagi mo 'tong pinag-uusapan."
45
00:03:07,313 --> 00:03:08,814
"Paano gumagana 'yong pagdumi?"
46
00:03:08,814 --> 00:03:10,107
At wala akong idea.
47
00:03:10,107 --> 00:03:13,569
Kaya umakyat ako sa kuwarto ko,
at tatlong libro 'yong tiningnan ko,
48
00:03:13,569 --> 00:03:16,197
at nio'ng malaman ko, naisip ko, "Ano?"
49
00:03:16,197 --> 00:03:19,033
"Kahit 'yong parteng 'to,
talagang astig pa din talaga."
50
00:03:20,952 --> 00:03:24,789
Walang dapat ikahiya. Ang astig ng lahat.
51
00:03:34,674 --> 00:03:39,136
{\an8}Nakokonsensya at nahihiya tayo
pagdating sa tiyan natin.
52
00:03:39,887 --> 00:03:43,933
At grabe din talaga kung iisipin,
53
00:03:43,933 --> 00:03:46,477
dahil ito 'yong organ
na nagpapanatili sa buhay mo.
54
00:03:46,477 --> 00:03:52,066
At kapag alam mo na 'yong ilang
katotohanan, rerespetuhin mo talaga ito.
55
00:03:55,945 --> 00:03:59,740
Matutulungan tayo ng science
sa mga tanong tungkol sa kalusugan.
56
00:04:01,951 --> 00:04:05,663
Naalala ko nong una namin 'tong
ginawa ni Propesor Krammer at sinabi niya,
57
00:04:05,663 --> 00:04:07,915
"Pareho 'yong itsura
nating lahat sa loob."
58
00:04:14,380 --> 00:04:16,674
Magsimula tayo sa lalamunan.
59
00:04:16,674 --> 00:04:18,592
Dadalhin nito 'yong pagkain sa stomach,
60
00:04:19,760 --> 00:04:22,430
{\an8}na ipinapasa sa small intestine.
61
00:04:23,764 --> 00:04:26,851
{\an8}Mapupunta 'yong matitira
sa malaking bituka, sa colon.
62
00:04:27,810 --> 00:04:31,147
{\an8}At lalabas sa puwit 'yong mga
hindi natin kailangan.
63
00:04:32,148 --> 00:04:33,441
Tapos, tapos na tayo.
64
00:04:37,611 --> 00:04:42,033
{\an8}Pinakasikat 'yong gut science
sa biomedicine
65
00:04:42,033 --> 00:04:43,492
{\an8}sa huling dekada o higit pa.
66
00:04:44,869 --> 00:04:47,538
Ito 'yong nawawalang solusyon sa problema.
67
00:04:47,538 --> 00:04:49,957
Naaapektuhan ng bituka
'yong buong katawan natin.
68
00:04:49,957 --> 00:04:53,169
Maaari pa itong makaapekto
sa ilang mga kondisyon sa utak.
69
00:04:53,836 --> 00:04:55,004
Wow!
70
00:04:55,004 --> 00:04:58,466
Ilang daang taon
na nating alam na napaka importante nito.
71
00:04:59,216 --> 00:05:01,635
Kailangan lang nating tingnan
'yong lenggwahe natin.
72
00:05:01,635 --> 00:05:05,723
Kapag nadismaya tayo, gutted tayo.
Kapag matapang tayo, may gutsy move tayo.
73
00:05:05,723 --> 00:05:08,559
Kapag kinakabahan tayo,
sasakit 'yong tiyan natin.
74
00:05:10,186 --> 00:05:13,856
Pangalawang utak talaga 'yong tiyan.
75
00:05:13,856 --> 00:05:14,857
Wow!
76
00:05:14,857 --> 00:05:16,859
At mula sa evolutionary perspective,
77
00:05:16,859 --> 00:05:22,740
hindi kailanman nag-exist nang walang
signal mula sa tiyan 'yong utak natin.
78
00:05:23,741 --> 00:05:25,826
Nilalamon ako ng tiyan ko.
79
00:05:25,826 --> 00:05:28,204
Ibig kong sabihin, lumalaban 'yong tiyan.
80
00:05:30,373 --> 00:05:33,584
Sinisira ng buong field na 'to
'yong modernong medisina.
81
00:05:45,721 --> 00:05:50,184
Exhibit ito na based sa librong ginawa
namin ng kapatid ko tungkol sa tiyan.
82
00:05:50,976 --> 00:05:54,563
At layunin nitong ilabas 'yong nasa loob.
83
00:06:01,112 --> 00:06:02,655
Mas maganda siguro 'to.
84
00:06:04,615 --> 00:06:08,285
Mas accurate 'to, actually,
kung titingnan nang ganito.
85
00:06:08,285 --> 00:06:10,913
Hindi straight 'yong bituka,
86
00:06:10,913 --> 00:06:13,290
medyo, alam mo na, medyo baluktot ito.
87
00:06:13,290 --> 00:06:15,543
Halimbawa, 'yong tiyan, ganito siya.
88
00:06:15,543 --> 00:06:17,837
May bula ng hangin sa ibabaw nito.
89
00:06:17,837 --> 00:06:20,339
Kaya kapag marami kang hangin sa tiyan mo
90
00:06:20,339 --> 00:06:23,050
at gusto mo itong ilabas,
humiga ka sa kaliwang side mo
91
00:06:23,050 --> 00:06:26,804
dahil pag gano'n,
lalabas talaga 'yong hangin.
92
00:06:33,144 --> 00:06:37,857
At kung butil ako ng pagkain,
at aabot ako sa small intestine,
93
00:06:37,857 --> 00:06:42,153
lalabas lahat ng mga fold at villi
na 'to at magiging ganito ako...
94
00:06:42,153 --> 00:06:45,489
at parang, tutunawin ako
at mapupunta sa dugo.
95
00:06:47,908 --> 00:06:51,745
'Yong interesting, di natin kayang
tumunaw nang mag-isa.
96
00:06:51,745 --> 00:06:54,748
Kailangan ng mikrobyo
para magawa 'yon nang maayos.
97
00:06:56,375 --> 00:06:59,128
Nakikipagtulungan 'yong pinakamaliit
na virus sa bacteria,
98
00:06:59,128 --> 00:07:03,924
na nakikipagtulungan sa mas malaking
yeast, at sobrang laking tao,
99
00:07:03,924 --> 00:07:06,552
at ito 'yong tinatawag nating microbiome.
100
00:07:09,013 --> 00:07:11,849
{\an8}LAHAT NG MICROSCOPIC NA BUHAY
SA LOOB AT SA KATAWAN MO
101
00:07:11,849 --> 00:07:14,768
{\an8}Iniisip ng karamihan
na masama 'yong bacteria,
102
00:07:14,768 --> 00:07:19,231
pero 'yong totoo, walang ginagawa sa atin
'yong 99% sa kanila,
103
00:07:19,231 --> 00:07:21,150
at 'yong iba'y nakakatulong sa atin.
104
00:07:22,943 --> 00:07:26,447
May ibang bacteria na may mas
importanteng role kesa sa naisip natin.
105
00:07:27,323 --> 00:07:31,285
Kung hahayaan natin silang mabuhay
sa atin, ibibigay nila 'yong skills nila.
106
00:07:32,203 --> 00:07:34,663
Tumutulong sila sa pagtunaw ng pagkain.
107
00:07:34,663 --> 00:07:35,873
Sarap!
108
00:07:35,873 --> 00:07:39,543
{\an8}Nakakatulong silang maiwasan 'yong
pamamaga at pati na rin pababain
109
00:07:39,543 --> 00:07:42,129
{\an8}'yong chance na magkaro'n
ng autoimmune disease.
110
00:07:44,548 --> 00:07:48,761
Nasa bituka natin 'yong humigit-kumulang
70% ng immune system natin.
111
00:07:50,095 --> 00:07:52,640
Sinasanay ng bacteria 'yong immune system
112
00:07:52,640 --> 00:07:56,352
na mag-respond sa masasamang organismo
na maaaring may epekto sa kalusugan.
113
00:07:58,270 --> 00:08:01,315
{\an8}Tumutulong silang gumawa
ng mga kemikal na di natin magawa.
114
00:08:02,149 --> 00:08:06,570
Kaya ng mikrobyo na hubugin 'yong hormones
at iparamdam na gutom tayo o busog.
115
00:08:07,154 --> 00:08:10,574
{\an8}Pwedeng nakikipag-usap sila sa utak,
pwede rin sa ibang organs.
116
00:08:11,659 --> 00:08:15,371
Hinuhubog nila 'yong utak natin
no'ng bata pa tayo, at habang tumatanda.
117
00:08:16,705 --> 00:08:20,209
Kung titingnan mo 'yong genes
na nasa katawan natin,
118
00:08:20,209 --> 00:08:25,172
more than 99% microbial tayo.
119
00:08:27,883 --> 00:08:32,221
Madalas, naniniwala tayo na 'yong genes
ng tao 'yong tumutukoy sa kalusugan natin,
120
00:08:32,221 --> 00:08:36,600
pero ngayon alam na natin na nasa sentro
talaga 'yong microbiome ng pagiging obese,
121
00:08:36,600 --> 00:08:41,355
pagiging depressed, pagkakaroon ng allergy
o kung gaano ka ka-stress o ka-relax.
122
00:08:41,355 --> 00:08:45,693
Hindi natin alam kung gaano kalaki
'yong papel nito sa mga entity na 'to.
123
00:08:45,693 --> 00:08:48,320
Sa ibang tao,
maaaring may kaugnayan talaga 'to
124
00:08:48,320 --> 00:08:50,447
at sa iba, baka hindi masyado.
125
00:08:52,032 --> 00:08:52,950
Take one.
126
00:08:57,580 --> 00:08:58,414
Thank you.
127
00:09:00,165 --> 00:09:03,919
Ayaw man nating aminin, pero may problema
tayong lahat sa tiyan natin
128
00:09:03,919 --> 00:09:05,212
paminsan-minsan.
129
00:09:06,589 --> 00:09:10,259
Magkakaiba 'yng relasyon ng mga tao
sa pagkain, sa mga sakit nila,
130
00:09:10,259 --> 00:09:14,513
sa tugon nila sa gamot, sa pangkalahatang
kasaysayan ng buhay nila.
131
00:09:16,223 --> 00:09:18,851
{\an8}Kung kakain ako ng kahit
ano na hindi gulay,
132
00:09:18,851 --> 00:09:23,439
sumasakit 'yong tiyan ko,
na nagpapahirap sa trabaho ko.
133
00:09:25,482 --> 00:09:28,485
{\an8}Mare-realize mo na nagpabaya
ka sa ibang bagay.
134
00:09:28,485 --> 00:09:30,821
{\an8}Tulad ng simpleng bagay na pagdumi.
135
00:09:30,821 --> 00:09:34,325
Kinailangan kong matutong
magpasalamat sa maliliit na bagay.
136
00:09:35,868 --> 00:09:38,495
{\an8}Sinusubukan kong kontrolin
'yong timbang ko,
137
00:09:38,495 --> 00:09:43,250
{\an8}pero nababawasan ako, tapos
nagge-gain naman ako ng mas madami pa.
138
00:09:44,168 --> 00:09:47,755
{\an8}KOBI - ANG COMPETITIVE EATER
NA DI NAKAKARAMDAMA NG GUTOM
139
00:09:47,755 --> 00:09:50,966
Naririnig ko na sinasabi
ng mga tao na nagugutom sila
140
00:09:50,966 --> 00:09:55,220
at mukha silang sobrang saya
pagkatapos kumain.
141
00:09:55,220 --> 00:09:59,350
Naiinggit ako sa kanila kasi
hindi na ako nakakaramdam ng gutom.
142
00:10:00,559 --> 00:10:05,230
Sinusubukan naming intindihin
'yong nangyayari sa pagkakaiba-iba nito
143
00:10:05,230 --> 00:10:06,774
na nagpapaiba sa mga tao.
144
00:10:07,358 --> 00:10:09,234
Sa tingin namin, susi 'yong microbiome.
145
00:10:12,613 --> 00:10:15,366
Para maintindihan natin
'yong mga pagkakaiba natin,
146
00:10:15,366 --> 00:10:19,203
kailangan muna nating tingnan kung saan
nanggagaling 'yong microbes natin.
147
00:10:21,747 --> 00:10:25,167
Ipinanganak ka na walang microbes.
148
00:10:25,167 --> 00:10:28,879
{\an8}Cino-colonize ka ng microbes
pagpasok mo sa mundo.
149
00:10:30,798 --> 00:10:35,010
Kapag ipinanganak tayo, ito talaga
'yong sandali na nagsisimula na lahat.
150
00:10:35,969 --> 00:10:38,055
Kapag ipinanganak 'yong bata
sa ari ng babae,
151
00:10:38,055 --> 00:10:41,517
nae-expose sila
sa bacteria na nasa ari ng nanay.
152
00:10:43,977 --> 00:10:48,190
At paglabas,
nakaharap 'yong mukha sa puwit.
153
00:10:49,274 --> 00:10:53,278
Magkakaro'n ka rin ng gut bacteria
dahil malapit ka sa puwit
154
00:10:53,278 --> 00:10:56,699
na makukuha mo na
'yong unang microbial colonists mo.
155
00:10:57,616 --> 00:11:02,413
At sisimulan nilang gawin itong tirahan
para sa ibang microbes.
156
00:11:11,755 --> 00:11:15,467
Hinuhubog natin 'yong microbiome natin
sa maliliit na choices at adventures
157
00:11:15,467 --> 00:11:17,094
natin sa buhay.
158
00:11:17,886 --> 00:11:21,014
Mga hinahalikan natin, mga nilalagay
sa bibig, mga pinupuntahan.
159
00:11:21,598 --> 00:11:24,935
'Yong mga kinakain mo, 'yong relasyon
mo sa mga kapatid mo,
160
00:11:24,935 --> 00:11:26,687
kung may mga mga alaga ka man.
161
00:11:27,396 --> 00:11:31,525
{\an8}Exercise, stress, mga karanasan mo
noong bata ka pa,
162
00:11:31,525 --> 00:11:33,610
{\an8}kung nagkaro'n ka man ng pagsubok o wala.
163
00:11:34,194 --> 00:11:37,448
Dahil dito,
may unique na microbiome 'yong bawat is.
164
00:11:37,448 --> 00:11:40,659
Kaya parang koleksyon ito
ng microbial memories.
165
00:11:42,244 --> 00:11:47,040
Exciting talaga malaman na maaaring maging
susi sa kalusugan 'yong microbiome
166
00:11:47,040 --> 00:11:49,752
dahil hindi n'yo mababago
'yong genes n'yo,
167
00:11:49,752 --> 00:11:53,714
{\an8}pero may kakayahan tayong lahat
na baguhin 'yong sarili nating microbes
168
00:11:53,714 --> 00:11:57,468
{\an8}sa mga simpleng pagbabago
sa diyeta at pamumuhay.
169
00:11:58,844 --> 00:12:00,929
Mamantika. Diyos ko.
170
00:12:00,929 --> 00:12:05,601
{\an8}Hindi mabuti sa kalusugan at maaaring
itulak tayo sa mga pinaka-common
171
00:12:05,601 --> 00:12:09,730
{\an8}at malalang sakit
ng industrialized microbiome.
172
00:12:10,939 --> 00:12:16,028
{\an8}Maaaring magresulta 'yon sa
mga malalang sakit na laganap,
173
00:12:16,028 --> 00:12:18,989
tulad ng obesity, diabetes,
174
00:12:18,989 --> 00:12:22,159
altapresyon, allergy sa pagkain.
175
00:12:23,410 --> 00:12:28,332
Kaya sa tingin ko, kailangang baguhin
'yong pananaw natin sa mga sakit.
176
00:12:31,794 --> 00:12:34,254
Malaking pagbabago sa ating kapaligiran,
177
00:12:34,254 --> 00:12:36,548
Humahantong lahat ng mga western diet,
178
00:12:36,548 --> 00:12:39,176
paraan ng panganganak, C-sections,
179
00:12:39,176 --> 00:12:42,012
baby formula, sanitasyon, antibiotics,
180
00:12:42,012 --> 00:12:45,307
sa pagbaba ng microbiome diversity.
181
00:12:45,307 --> 00:12:48,227
Gaya ng nakikita natin
sa industrialized microbiome.
182
00:12:49,645 --> 00:12:55,400
C-section baby ako, na brineastfeed
na di ako sigurado kung gaano katagal.
183
00:12:55,400 --> 00:13:00,197
Lagi akong tumatakbo para sa mga anak ko o
sa trabaho ko, kaya sobrang stressed ako.
184
00:13:01,073 --> 00:13:05,285
Ang sikat na kampeon ng Nathan,
si Takeru Kobayashi!
185
00:13:06,829 --> 00:13:10,958
Tingin ko walang healthy
186
00:13:10,958 --> 00:13:14,545
sa ginagawa ko.
187
00:13:15,462 --> 00:13:21,134
Nagwa-wonder ako kung anong pinsala
na 'yong nagawa ko sa katawan ko.
188
00:13:24,638 --> 00:13:28,183
Napapaisip nga ako kung paano ito
nakakaapekto sa kalusugan mo
189
00:13:28,183 --> 00:13:30,769
at kung ano'ng nangyayari
sa microbiome mo.
190
00:13:31,603 --> 00:13:34,189
Marami nang species
ang nawala sa tiyan natin.
191
00:13:34,189 --> 00:13:35,941
Na-extinct na sila.
192
00:13:35,941 --> 00:13:40,362
At nare-realize natin ngayon na
'yong kinakain mo 'yong pinakaimportanteng
193
00:13:40,362 --> 00:13:44,366
factor para matukoy 'yong kalusugan
ng microbial community na 'to
194
00:13:45,742 --> 00:13:50,455
May ilang malaking kakulangan
sa typical na pagkain ng mga Amerikano,
195
00:13:50,455 --> 00:13:53,208
kahit 'yong mga typical na
pagkain ng Amerikano na healthy.
196
00:14:01,008 --> 00:14:05,095
Kasalukuyan sa States,
ultra-processed food
197
00:14:05,095 --> 00:14:07,639
'yong halos 60%
ng lahat ng calories na kinakain.
198
00:14:09,516 --> 00:14:11,101
Sobrang pino ng pagkain.
199
00:14:11,101 --> 00:14:15,522
Natanggal na lahat ng sustansya nito mula
sa mga orihinal na natural ingredients,
200
00:14:15,522 --> 00:14:19,234
at dinadagdagan nila ulit
ng iba't ibang uri ng kemikal
201
00:14:19,234 --> 00:14:21,194
at maraming asukal.
202
00:14:21,904 --> 00:14:26,241
Pero nalilito 'yong mga tao kung ano'ng
kakainin dahil pinapamukha nilang healthy
203
00:14:26,241 --> 00:14:30,203
sa pamamagitan ng paglagay ng label
sa pakete na nagsasabing low-cal ito
204
00:14:30,203 --> 00:14:32,706
kaya healthy, o may dagdag na bitamina.
205
00:14:35,626 --> 00:14:37,794
Kapag titingnan mo talaga itong mga label,
206
00:14:37,794 --> 00:14:41,506
mahirap alamin kung
ano talaga 'yong nasa loob nila.
207
00:14:42,341 --> 00:14:44,134
Di masyadong masama 'yon.
208
00:14:44,134 --> 00:14:46,595
Hindi? Tiningnan ko. Ang daming asukal.
209
00:14:46,595 --> 00:14:48,805
Talaga? Hindi ko nakita.
210
00:14:49,556 --> 00:14:51,516
30% na asukal. Oo nga.
211
00:14:51,516 --> 00:14:54,061
Kung titingnan lang 'to,
puno siya ng fiber,
212
00:14:54,061 --> 00:14:57,230
may prutas at mani,
may dark chocolate, may sea salt.
213
00:14:57,230 --> 00:14:59,942
Para sa akin,
sa unang tingin, mukhang okay.
214
00:14:59,942 --> 00:15:04,071
Pag tiningnan mo 'yong ingredients,
makikita mong masyado itong matamis.
215
00:15:05,739 --> 00:15:07,407
Tingnan n'yo? Naloko ako.
216
00:15:09,117 --> 00:15:12,120
Mahirap i-monitor 'yong dapat mong kainin
217
00:15:12,621 --> 00:15:14,498
dahil pag pumunta ka ng supermarket,
218
00:15:14,498 --> 00:15:21,004
dumadami 'yong mga listahan ng powder
at tonic at mga bagay na kailangan mo.
219
00:15:21,004 --> 00:15:22,965
Pang-cancer ang chlorophyll supplements?
220
00:15:22,965 --> 00:15:24,591
{\an8}Medicinal mushrooms.
221
00:15:24,591 --> 00:15:27,427
- Masustansya 'yong red wine.
- Probiotics para sa ari mo.
222
00:15:27,427 --> 00:15:30,889
Spirulina. Adaptogens. Tsokolate.
Collagen. Blueberry extract. Kape!
223
00:15:30,889 --> 00:15:37,270
Oo. Nakakalito 'yong mundo ng pagkain
at wellness culture.
224
00:15:41,483 --> 00:15:44,903
Gagawa tayo ngayon ng teriyaki chicken.
225
00:15:44,903 --> 00:15:48,073
May pulang bawang, luya, asukal,
226
00:15:48,073 --> 00:15:52,619
{\an8}toyo, sesame oil, at sibuyas.
227
00:15:54,079 --> 00:15:56,540
{\an8}May confidence ka, a.
228
00:15:56,540 --> 00:15:59,042
{\an8}Magaling akong magluto noong four ako.
229
00:15:59,710 --> 00:16:05,465
Kaunting toyo, maraming luya,
dahil mahilig talaga kami sa luya.
230
00:16:05,465 --> 00:16:10,470
Lahat ng bawang,
dahil hindi ka rin magsasawa sa bawang.
231
00:16:10,470 --> 00:16:12,889
Nasa dugo ko 'yong pagluluto at pagkain
232
00:16:12,889 --> 00:16:15,434
at ginagawa ko na ito mula pagkabata.
233
00:16:16,768 --> 00:16:19,438
Ngayon, passion ko na ito,
at art at career.
234
00:16:23,108 --> 00:16:26,987
Natanggap ko 'yong unang
Michelin star ko noong 23 ako.
235
00:16:28,030 --> 00:16:32,993
Nanalo ako bilang pinakasikat na chef
ng Eater. Nakakatawa na may gano'n pala.
236
00:16:33,702 --> 00:16:36,413
Pero mararamdaman mo na kailangan
mong i-cultivate
237
00:16:36,413 --> 00:16:40,167
'yong imahe ng pagiging goth,
cute na pastry chef na may tattoo.
238
00:16:40,167 --> 00:16:43,420
May mabigat na pressure sa akin,
239
00:16:43,420 --> 00:16:48,133
kaya medyo hinayaan ko
na lang ito na gumulo.
240
00:16:51,595 --> 00:16:56,433
Matagal akong naging sobrang anorexic.
241
00:16:57,976 --> 00:17:02,814
Pero ngayon, naging orthorexia
'yong eating disorder ko,
242
00:17:02,814 --> 00:17:08,862
kung saan nao-obsess ako sa wellness
at pagma-maximinze ng nutrisyon mo.
243
00:17:09,446 --> 00:17:13,158
So, oo, parang, guarana,
suma, reishi, lion's mane,
244
00:17:13,158 --> 00:17:16,578
cordyceps, spirulina,
chlorella, malunggay.
245
00:17:18,330 --> 00:17:21,208
Kumakain ako ng maraming gulay
at dinadagdagan ito
246
00:17:21,208 --> 00:17:22,918
ng mga potion, powder at mga bagay
247
00:17:22,918 --> 00:17:25,212
na sinasabi sa akin ng Internet
na kailangan ko.
248
00:17:28,882 --> 00:17:32,427
Marami akong inalis sa diet ko
at sinubukang ibalik,
249
00:17:32,427 --> 00:17:34,679
alam mo na, "fun foods."
250
00:17:36,264 --> 00:17:39,559
Pero pag kumakain ako ng asukal,
baboy, mantikilya, mga ganyan,
251
00:17:39,559 --> 00:17:42,437
parang bloated ako
at parang kailangan kong sumuka
252
00:17:42,437 --> 00:17:44,564
ng tatlo o apat na araw pagkatapos.
253
00:17:46,733 --> 00:17:50,445
Na talagang mahirap dahil sinusubukan
kong ayusin 'yong relasyon ko sa pagkain.
254
00:17:51,488 --> 00:17:55,117
At kapag pakiramdam mo
na dinadaya ka ng katawan mo,
255
00:17:56,034 --> 00:18:01,206
mahirap nang lampasan 'yon.
256
00:18:06,378 --> 00:18:11,341
Sa tingin ko, gusto ko talagang
malaman kung ano 'yong dapat kong kainin,
257
00:18:11,341 --> 00:18:13,677
o ano 'yong hindi ko dapat kainin.
258
00:18:13,677 --> 00:18:16,930
At kung ano 'yong healthy para sa akin.
259
00:18:23,353 --> 00:18:27,107
Kapag tinatanong ako ng mga pasyente ko,
"Ano'ng nakapagpapalusog sa microbiome?"
260
00:18:27,107 --> 00:18:29,025
Gusto kong ikumpara ito sa gubat.
261
00:18:31,486 --> 00:18:35,740
Di mo pwedeng lagyan mo ng konting malusog
na halaman at asahang magbabago ang lahat.
262
00:18:36,616 --> 00:18:40,871
Kailangan ng gubat ng balanse
kung saan ayos lang sa mga pangyayari
263
00:18:41,621 --> 00:18:43,999
sa liwanag, sa tubig,
sa sustansya mula sa lupa
264
00:18:43,999 --> 00:18:47,043
'yong mga halaman at mga may buhay,
265
00:18:47,043 --> 00:18:48,962
at kayang mag-function nang magkasama.
266
00:18:51,840 --> 00:18:55,260
'Yong bacteria sa tiyan natin,
gusto lang nila ng ilang gramo ng fiber
267
00:18:55,260 --> 00:18:58,138
mula sa gulay at prutas araw-araw,
268
00:18:58,138 --> 00:19:02,475
at weird na sobrang hirap
para sa atin na i-manage 'to.
269
00:19:03,435 --> 00:19:06,188
Sinu-suggest ng mga kasalukuyang
rekomendasyon sa US
270
00:19:06,188 --> 00:19:10,567
{\an8}na dapat kumain tayo ng 28 hanggang 40
grams ng dietary fiber kada araw.
271
00:19:10,567 --> 00:19:14,696
{\an8}At 15 grams lang 'yong kinakain natin
sa average American diet.
272
00:19:14,696 --> 00:19:17,532
{\an8}Nare-realize ng larangan
ng microbiome science
273
00:19:17,532 --> 00:19:22,245
{\an8}na dapat tayong kumain
ng higit sa 50 grams kada araw.
274
00:19:28,043 --> 00:19:30,879
{\an8}GAANO KADAMING FIBER
ANG NASA ILANG PAGKAIN?
275
00:19:30,879 --> 00:19:34,216
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG KANIN
0.6G
276
00:19:34,216 --> 00:19:36,426
{\an8}FIBER SA STEAK
0G
277
00:19:36,426 --> 00:19:38,595
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG CARROTS
3.1G
278
00:19:38,595 --> 00:19:40,764
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG LUTONG OATMEAL
4.0G
279
00:19:40,764 --> 00:19:42,933
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG LUTONG SPINACH
4.3G
280
00:19:42,933 --> 00:19:45,310
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG TINADTAD NA BROCCOLI
5.0G
281
00:19:45,310 --> 00:19:47,687
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG GREEN PEAS
7.0G
282
00:19:47,687 --> 00:19:49,814
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG AVOCADO
10.0G
283
00:19:49,814 --> 00:19:52,108
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG ALMONDS
16.0G
284
00:19:52,108 --> 00:19:54,361
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG BEANS / LENTILS
16.0G
285
00:19:54,361 --> 00:19:56,238
{\an8}FIBER SA 1 TASA NG DRY CHIA SEEDS
40.0G
286
00:19:56,238 --> 00:19:58,949
Gaano karaming fiber
'yong nasa isang hotdog?
287
00:20:01,201 --> 00:20:02,661
Ano? Zero grams!
288
00:20:05,872 --> 00:20:08,291
Hindi na mahalaga kung may karne ka man
289
00:20:08,291 --> 00:20:11,253
sa plato mo o wala, vegan ka man o hindi.
290
00:20:11,253 --> 00:20:16,007
Hangga't maaari, dapat meron kang
iba't ibang mga halaman
291
00:20:16,007 --> 00:20:19,678
sa lahat ng anyo nito, sa plato mo
para pakainin sa microbes mo.
292
00:20:21,471 --> 00:20:23,598
Bakit nga ba kailangan
kong kumain ng gulay?
293
00:20:23,598 --> 00:20:26,977
Gusto ko ring maintindihan 'to.
Marami itong sustansya,
294
00:20:26,977 --> 00:20:29,771
at di gaanong masama
gaya ng mga processed food.
295
00:20:32,607 --> 00:20:35,277
Pero kung see-through 'yong harap
na parte ng katawan mo,
296
00:20:35,277 --> 00:20:39,572
makikita mo 'yong pag-tunaw
at madali mong makikita
297
00:20:39,572 --> 00:20:42,242
'yong pagkakaiba
ng processed foods at gulay.
298
00:20:43,493 --> 00:20:45,203
Sa mga processed food, makikita mo
299
00:20:45,203 --> 00:20:47,872
na sa loob ng unang sentimetro
ng small intestine,
300
00:20:47,872 --> 00:20:50,166
dinadala lahat ito sa dugo.
301
00:20:51,584 --> 00:20:54,170
May surge ng asukal sa bloodstream,
302
00:20:54,170 --> 00:20:56,423
kailangan itong i-pack
nang mabilis sa mga cell.
303
00:20:56,423 --> 00:20:59,759
Actually, parang nakaka-stress
na event 'to sa katawan,
304
00:20:59,759 --> 00:21:02,887
kasi, saan ba ilalagay 'yong asukal?
Alam mo 'yon?
305
00:21:02,887 --> 00:21:04,639
Kailangan talaga siyang itulak.
306
00:21:05,807 --> 00:21:09,978
Pero mas stable 'yong fiber na nasa gulay.
307
00:21:10,937 --> 00:21:14,024
Iaangat 'to, ilalayo,
308
00:21:14,024 --> 00:21:15,900
iaangat, ilalayo.
309
00:21:15,900 --> 00:21:20,196
Aabot pa 'to sa colon
at magiging magandang pagkain 'to
310
00:21:20,196 --> 00:21:21,323
ng mga microbes do'n.
311
00:21:21,323 --> 00:21:22,240
Ang sarap!
312
00:21:22,240 --> 00:21:24,868
Kaya ibang paraan ito ng pagtunaw.
313
00:21:24,868 --> 00:21:27,871
Alam mo na, parang mahabang
lakad imbes na sprinting.
314
00:21:32,334 --> 00:21:37,005
Kung diverse 'yong microbiome ng tiyan,
at may iba't ibang klase ng bacteria,
315
00:21:37,005 --> 00:21:39,382
magkakaro'n ito ng madaming posibilidad
316
00:21:39,382 --> 00:21:41,926
na makapag-react sa ibinabato ng buhay.
317
00:22:00,153 --> 00:22:03,323
Patuloy lang itong nilalamon ni Kobayashi.
318
00:22:05,408 --> 00:22:06,659
Sobrang galing niya.
319
00:22:06,659 --> 00:22:09,454
Tingnan n'yo siya.
Iginagalaw niya 'yong braso niya...
320
00:22:10,038 --> 00:22:14,751
Ano'ng mangyayari kung di sapat
'yong fiber para ipakain sa microbes?
321
00:22:14,751 --> 00:22:17,212
Takeru Kobayashi!
322
00:22:17,212 --> 00:22:20,340
Kung di mo pinapakain ng dietary fiber
'yong microbes ng tiyan mo,
323
00:22:20,340 --> 00:22:22,759
kakainin ka ng microbes ng tiyan mo.
324
00:22:25,053 --> 00:22:26,638
Maganda 'tong mga microbes na 'to.
325
00:22:26,638 --> 00:22:28,264
Nakakatulong ito sa katawan mo,
326
00:22:29,599 --> 00:22:31,017
pero microbes pa din sila.
327
00:22:31,017 --> 00:22:34,938
Kaya dapat may hangganan ng paggalang,
at gawa ito ng mucus.
328
00:22:36,022 --> 00:22:39,317
Magandang paraan 'yong mucus
para gawin 'yon dahil natatagusan ito,
329
00:22:39,317 --> 00:22:41,945
{\an8}kaya nakakapasok
'yong mga sustansya at iba pa,
330
00:22:41,945 --> 00:22:45,115
{\an8}pero medyo napipigilan sa malayo
'yong mga microbes.
331
00:22:46,199 --> 00:22:49,994
'Yon pala, pag tumigil ka
sa pagkain ng dietary fiber,
332
00:22:49,994 --> 00:22:52,372
kailangan pa rin kumain
ng microbes ng tiyan,
333
00:22:52,956 --> 00:22:57,127
kaya kakainin nila 'yong mucus lining
bilang backup na pagkain.
334
00:22:58,378 --> 00:23:01,798
At sa paglipas ng panahon,
mauubos nila 'yong mucus lining.
335
00:23:02,424 --> 00:23:07,303
Pupunta 'yong bacteria mo sa mga parte
ng katawan na di dapat nila puntahan.
336
00:23:08,471 --> 00:23:11,808
At kapag nakita 'yon ng immune cells
na naninirahan do'n,
337
00:23:11,808 --> 00:23:13,309
magde-defense mode sila.
338
00:23:15,103 --> 00:23:17,897
At maaaring magdulot ito
ng labanan ng pamamaga
339
00:23:17,897 --> 00:23:22,026
at mababago nito 'yong
microbial composition ng tiyan mo.
340
00:23:22,735 --> 00:23:26,114
At 'yon 'yong isa sa mga bagay
na maaaring humantong sa maraming sakit
341
00:23:26,114 --> 00:23:28,074
tulad ng inflammatory bowel disease,
342
00:23:28,074 --> 00:23:30,869
o ilang uri ng irritable bowel syndrome.
343
00:23:36,082 --> 00:23:39,627
Noong nagsimula kaming tuklasin 'yong
mga chronic inflammatory diseases,
344
00:23:39,627 --> 00:23:42,046
naisip ng mga scientist na,
345
00:23:42,046 --> 00:23:45,216
mahahanap kaya natin 'yong microbe
o microbial community
346
00:23:45,216 --> 00:23:49,220
na gumagawa ng sakit
o 'yong dahilan no'ng masamang pakiramdam?
347
00:23:49,888 --> 00:23:53,641
Pero ngayon kung iisipin natin kung
paano nakikipag-ugnayan itong ecosystem,
348
00:23:53,641 --> 00:23:57,479
may mga mas bagong diskarte tayo kung saan
tinatanong natin 'yong sarili natin
349
00:23:57,479 --> 00:24:01,524
kung may nawawalang bacteria na kadalasang
nando'n para protektahan tayo.
350
00:24:14,454 --> 00:24:16,414
{\an8}Ako si Daniell Koepke
351
00:24:16,414 --> 00:24:21,002
at isa akong
clinical psychology doctoral student.
352
00:24:21,794 --> 00:24:25,089
Hindi ko na maalala kung paano kumain
353
00:24:25,089 --> 00:24:31,054
na hindi ito naa-associate sa anxiety,
sakit at discomfort.
354
00:24:32,180 --> 00:24:36,976
Noong undergrad ako,
hindi maganda 'yong diet ko.
355
00:24:36,976 --> 00:24:40,271
Humantong sa mga sintomas ng IBS
'yong diet na 'yon,
356
00:24:40,271 --> 00:24:43,733
'yong mga pagkaing
mataas sa asukal, at 'yong kawalan
357
00:24:43,733 --> 00:24:45,693
ng maraming prutas at gulay.
358
00:24:46,277 --> 00:24:48,780
Kaya nakaranas ako ng impatso,
359
00:24:48,780 --> 00:24:51,157
nanunusok na sakit dahil sa hangin,
360
00:24:51,157 --> 00:24:54,285
constipation, at di talaga makapag-banyo.
361
00:24:55,995 --> 00:25:00,667
Kapag marami kang sintomas sa tiyan
na di madaling intindihin,
362
00:25:00,667 --> 00:25:03,294
maraming doktor 'yong
di alam kung ano'ng gagawin.
363
00:25:04,420 --> 00:25:07,173
Ibinibigay 'yong antibiotics
na parang kendi.
364
00:25:07,173 --> 00:25:10,843
Parang, "Masama 'yong pakiramdam mo
o may ganito ka? Uminom ng antibiotics."
365
00:25:12,387 --> 00:25:17,100
Sa huling limang taon, anim na beses akong
umiinom ng antibiotics sa isang taon.
366
00:25:18,935 --> 00:25:21,396
Pumayat ako nang grabe
no'ng magkasakit ako
367
00:25:21,396 --> 00:25:24,524
at kinailangan kong alisin
'tong mga ito sa diet ko.
368
00:25:26,317 --> 00:25:28,236
Di ko alam kung ilan 'yong pwedeng kainin,
369
00:25:28,236 --> 00:25:32,282
pero baka nasa mga 10 hanggang 15.
370
00:25:33,408 --> 00:25:39,539
Parang limitado talaga, at madalas
pakiramdam ko talagang pinagkaitan ako.
371
00:25:41,666 --> 00:25:48,006
So kailangan ko 'yong mga supplement para
mapanatili 'yong baseline function ko.
372
00:25:49,465 --> 00:25:53,344
Ito 'yong mga supplements na
ininom ko dati
373
00:25:53,344 --> 00:25:54,929
na hindi na gumagana.
374
00:25:56,472 --> 00:25:58,558
Alam kong hindi solusyon 'yong pills,
375
00:25:58,558 --> 00:26:00,018
{\an8}pero nahihirapan ako
376
00:26:00,018 --> 00:26:04,856
dahil hindi ko alam kung paano palaguin
'yong mga bagong bacteria na kailangan ko
377
00:26:04,856 --> 00:26:08,234
{\an8}kapag di ako nakakain nitong
mga pagkain na kailangan
378
00:26:08,234 --> 00:26:10,903
para magkaroon ng malusog
na microbiome ng tiyan.
379
00:26:13,281 --> 00:26:18,328
Kung may di tayo kakainin sa diet natin,
babaguhin natin 'yong microbes natin,
380
00:26:19,162 --> 00:26:21,789
dahil sino'ng mabubuhay do'n
kung di mo sila papakainin?
381
00:26:24,334 --> 00:26:29,172
At kung gusto nating ibalik ulit
'yong fiber, mas mahihirapan tayo.
382
00:26:30,256 --> 00:26:34,344
Kaya nagiging bloated 'yong mga biglang
kumakain nang healthy,
383
00:26:34,344 --> 00:26:36,387
sumasakit 'yong tiyan.
384
00:26:37,180 --> 00:26:40,516
Kaya proseso'yong pagbabago ng diet nila,
pero di dapat biglaan,
385
00:26:40,516 --> 00:26:44,562
para makapag-adjust
'yong microbes sa tiyan.
386
00:26:46,773 --> 00:26:49,651
Dahil mahigpit 'yong diet ko,
387
00:26:50,610 --> 00:26:56,115
napaisip ako kung ginugutom ko
rin ba 'yong microbes sa katawaan ko?
388
00:26:58,534 --> 00:27:01,371
Binago ba nito kung paano maproseso
ng katawan ko 'yong pagkain
389
00:27:01,371 --> 00:27:03,915
at ibig sabihin ba,
na parang, sa hinaharap,
390
00:27:03,915 --> 00:27:06,542
lagi akong magkaka problema sa pagkain,
391
00:27:07,794 --> 00:27:10,254
o mental block lang talaga?
392
00:27:10,254 --> 00:27:13,966
Hindi ako sigurado kung ano'ng nangyayari.
393
00:27:15,385 --> 00:27:18,346
Isang bagay 'to
na gusto ko pang matutunan.
394
00:27:21,557 --> 00:27:26,479
MAY PARAAN BA PARA I-TEST 'YONG
TIYAN KO PARA MALAMAN KUNG NASIRA KO ITO?
395
00:27:27,105 --> 00:27:29,107
Uy. Cool.
396
00:27:37,573 --> 00:27:40,493
{\an8}SIMULAN NA ANG TESTING!
397
00:27:46,708 --> 00:27:47,917
{\an8}Parang Pasko.
398
00:27:48,626 --> 00:27:50,294
{\an8}Ano kaya 'to?
399
00:27:51,003 --> 00:27:52,255
Naku.
400
00:27:56,384 --> 00:27:59,595
Ang weird. Biglang wala na
akong pakialam sa pagiging healthy.
401
00:28:01,180 --> 00:28:04,016
"Kumuha ng isang scoop ng solid na dumi
402
00:28:05,184 --> 00:28:07,145
o apat na scoop ng basang dumi
403
00:28:07,145 --> 00:28:08,563
at ilagay sa tube."
404
00:28:09,272 --> 00:28:10,523
"Haluin mabuti."
405
00:28:10,523 --> 00:28:13,109
Ito 'yong pinaka nakakadiring
recipe sa mundo.
406
00:28:14,777 --> 00:28:17,363
Para 'tong kutsara.
407
00:28:18,030 --> 00:28:19,615
Ganito yata.
408
00:28:21,117 --> 00:28:25,037
Namamangha talaga ako
sa pagte-test ng tiyan.
409
00:28:25,621 --> 00:28:28,124
Magiging ayos kung maiintindihan ko
410
00:28:28,124 --> 00:28:29,959
kung ano'ng nangyayari sa katawan ko.
411
00:28:31,294 --> 00:28:34,172
Marami na akong sinubukan para pumayat.
412
00:28:34,881 --> 00:28:37,133
Sana, ito 'yong bagay para sa akin.
413
00:28:37,759 --> 00:28:40,261
Gusto kong malaman
kung bakit wala akong gana.
414
00:28:41,179 --> 00:28:44,807
At 'yong relasyon ng organs ko at pagkain.
415
00:28:45,600 --> 00:28:48,853
Di ko pa napa-test
'yong microbiome ng tiyan ko.
416
00:28:48,853 --> 00:28:52,982
Sa tingin ko,
sa puntong ito, wala nang saysay.
417
00:28:53,858 --> 00:28:55,860
Para maging malusog 'yong tiyan,
418
00:28:55,860 --> 00:28:58,946
pagbabago ng kinakain,
pagtrato sa tiyan mo nang maayos,
419
00:28:58,946 --> 00:29:02,617
magagawa mo 'yon
kahit di mo pa ito pinapasuri.
420
00:29:04,118 --> 00:29:06,621
Pero kung gusto mo lang
ng masayang experiment, sige.
421
00:29:06,621 --> 00:29:09,207
At para sa researh, magandang tool 'yon.
422
00:29:15,755 --> 00:29:20,384
Sa simula ng microbiome science,
kami kami lang 'yong tinest.
423
00:29:21,302 --> 00:29:24,555
Kinolekta namin ng mga kasamahan
ko 'yong mga dumi namin
424
00:29:24,555 --> 00:29:26,307
at nilagay sa freezer.
425
00:29:28,100 --> 00:29:31,771
{\an8}So kukuha ka ng maliit na piraso
ng ginamit na toilet paper, kukulayan mo
426
00:29:31,771 --> 00:29:34,023
{\an8}'yong swab ng konting dumi,
gagawin mong brown,
427
00:29:34,023 --> 00:29:35,775
tapos kukunin namin 'yong DNA do'n.
428
00:29:35,775 --> 00:29:39,862
Pero ngayon, nag-expand na kami sa
libu-libong sample mula
429
00:29:39,862 --> 00:29:43,407
sa libo-libong tao sa buong United States
at sa buong mundo.
430
00:29:47,620 --> 00:29:49,872
Kung bibigyan mo ako
ng sample ng microbiome mo,
431
00:29:49,872 --> 00:29:52,041
di ko masasabi sa 'yo kung
432
00:29:52,041 --> 00:29:54,335
may sakit ka ba o malusog.
433
00:29:55,002 --> 00:29:59,507
Magagawa ko lang 'yon pag kinumpara
kita sa malaking grupo ng mga tao at
434
00:29:59,507 --> 00:30:00,800
titingnan 'yong lagay mo.
435
00:30:02,385 --> 00:30:05,513
Mukha bang may hika 'yong microbiome mo?
436
00:30:05,513 --> 00:30:06,597
May hika ka ba?
437
00:30:06,597 --> 00:30:09,016
Mukha bang obese 'yong microbiome mo?
438
00:30:09,016 --> 00:30:10,518
Obese ka ba?
439
00:30:10,518 --> 00:30:14,522
Kung tama, makakahanap ako ng signature,
na makakatulong sa pag-unpin niyan.
440
00:30:15,857 --> 00:30:20,236
Naglalaman ng libo-libong impormasyon
na naka-encode sa DNA ng microbes
441
00:30:20,236 --> 00:30:22,822
'yong bawat kutsarita ng dumi.
442
00:30:22,822 --> 00:30:27,493
{\an8}Kumakatawan 'yong bawat tuldok sa screen
sa lahat ng pagiging kumplikado
443
00:30:27,493 --> 00:30:30,705
{\an8}ng microbiome ng isang tao
na pinaliit na lang sa iisang punto.
444
00:30:31,998 --> 00:30:34,417
Ipinapakita ng display na 'to
445
00:30:34,417 --> 00:30:37,253
'yong mga uri ng microbes
na makikitang pareho sa mga sample.
446
00:30:37,253 --> 00:30:39,338
'Yong magkakalapit na dalawang sample,
447
00:30:39,338 --> 00:30:42,633
'yon 'yong may mga pagkakapareho
ng microbial communities,
448
00:30:42,633 --> 00:30:44,302
samantalang 'yong magkalayo,
449
00:30:44,302 --> 00:30:46,679
'yon 'yong may magkaibang
communities sa isa't isa.
450
00:30:50,224 --> 00:30:52,685
Noong sinimulan naming
pag-aralan 'yong microbiome,
451
00:30:52,685 --> 00:30:57,899
inassume namin na kung titingnan 'yong
microbiome ng malulusog na Amerikano,
452
00:30:57,899 --> 00:31:01,903
makikita namin 'yong hitsura
ng malusog na microbiome.
453
00:31:04,989 --> 00:31:08,409
Ipinapakita ng specialization
'yong pagkakaiba ng mga microbes
454
00:31:08,409 --> 00:31:11,120
{\an8}ng industriyalisadong mundo sa ilalim,
455
00:31:11,120 --> 00:31:14,707
{\an8}versus do'n sa di gaanong
industriyal na mundo sa itaas.
456
00:31:15,666 --> 00:31:19,712
{\an8}Makikita mo nang malinaw
na sa non-industrialized microbiome,
457
00:31:19,712 --> 00:31:21,464
{\an8}mas marami kang diversity.
458
00:31:22,924 --> 00:31:26,093
{\an8}Kaya kung tututukan lang natin
'yong Western World,
459
00:31:26,093 --> 00:31:31,432
{\an8}hindi natin makukuha 'yong buong hitsura
ng malusog na microbiome composition
460
00:31:31,432 --> 00:31:33,893
{\an8}o kung ano'ng hitsura nito dati.
461
00:31:46,405 --> 00:31:49,116
Ang hirap maglakad dito.
462
00:31:52,620 --> 00:31:55,331
Pumupunta kami
sa mga tradisyunal na komunidad
463
00:31:55,331 --> 00:31:59,251
at hihingi naming donasyon
'yong mga dumi ng tao.
464
00:31:59,251 --> 00:32:01,212
- Namaste.
- Namaste.
465
00:32:03,881 --> 00:32:07,426
Pag sinasabi namin sa komunidad na,
"Pwede hingin 'yong dumi n'yo?"
466
00:32:07,426 --> 00:32:11,055
Madalas sinasabi ng mga tao na,
"Naku. Tae? Hindi. Walang tae."
467
00:32:12,098 --> 00:32:17,645
Pero kapag ine-explain ko sa kanila 'yong
ginagawa ko, parang, "Sige. Bakit hindi?"
468
00:32:23,192 --> 00:32:27,446
Lumalabas na may daan-daang species
sa microbiome ng mga tao sa kanayunan
469
00:32:27,446 --> 00:32:30,449
na hindi natin makikita
470
00:32:30,449 --> 00:32:32,868
sa industrialized gut microbiome.
471
00:32:34,954 --> 00:32:40,418
Sa pag-aaral ng mga populasyon na
namumuhay pa rin ng tradisyonal,
472
00:32:40,418 --> 00:32:43,546
maiintindihan natin
kung ano 'yong microbes
473
00:32:43,546 --> 00:32:46,465
na nawala na sa industriyal na populasyon,
474
00:32:47,466 --> 00:32:50,177
at kung paano ito
nakakaimpluwensya sa kalusugan natin.
475
00:32:58,644 --> 00:33:00,187
{\an8}Handa na tayo?
476
00:33:00,187 --> 00:33:02,023
{\an8}Hi, Maya. Nice to meet you.
477
00:33:02,023 --> 00:33:05,359
{\an8}Gusto mo na bang
pag-usapan 'yong resulta ngayon?
478
00:33:05,359 --> 00:33:06,694
Sige. Oo.
479
00:33:06,694 --> 00:33:10,906
{\an8}Nakita namin sa pag-aaral na
malusog ka naman.
480
00:33:10,906 --> 00:33:12,783
Above average naman.
481
00:33:12,783 --> 00:33:15,703
{\an8}Hindi nasayang lahat ng gulay
na kinain mo linggo-linggo.
482
00:33:15,703 --> 00:33:16,620
{\an8}Ayos.
483
00:33:16,620 --> 00:33:20,833
{\an8}Alam n'yo, nahirapan din ako
sa hindi maayos na relasyon sa pagkain.
484
00:33:20,833 --> 00:33:23,753
Dati pa, mahigpit na 'yong diet ko.
485
00:33:23,753 --> 00:33:26,338
{\an8}So, Maya, kagaya mo, maraming may akala
486
00:33:26,338 --> 00:33:30,468
{\an8}na pag kumain ka ng
masustansyang kale salad araw-araw,
487
00:33:30,468 --> 00:33:32,595
{\an8}mapapanatili ka nitong malusog.
488
00:33:32,595 --> 00:33:35,222
Di pala 'yon healthy
gaya ng inakala namin.
489
00:33:35,222 --> 00:33:37,266
Pag mas iba-iba 'yong kakainin mo,
490
00:33:37,266 --> 00:33:40,061
mas sagana 'yong microbiome mo.
491
00:33:40,061 --> 00:33:43,105
Mas maraming species ng bacteria
sa loob ng tiyan mo.
492
00:33:43,105 --> 00:33:48,319
At makakatulong ito
sa mga allergy at intolerance.
493
00:33:48,319 --> 00:33:50,988
{\an8}- Oo.
- Hindi lang 'to paghihigpit,
494
00:33:50,988 --> 00:33:54,700
{\an8}pagpapadami din 'to ng mga pagkain
495
00:33:54,700 --> 00:33:56,786
{\an8}na posible mong kainin.
496
00:33:56,786 --> 00:34:01,582
Sa tingin ko, parte ng problema 'yong mga
mental block ko para sa ilang pagkain,
497
00:34:01,582 --> 00:34:03,417
tulad ng baboy, at paminsan-minsan,
498
00:34:03,417 --> 00:34:07,046
hindi maganda 'yong reaksyon
ng tiyan ko dito.
499
00:34:07,046 --> 00:34:09,173
{\an8}Malalagpasan ko ba 'yon
500
00:34:09,173 --> 00:34:12,384
{\an8}o di na lang ako kakain ng bacon
ulit sa buong buhay ko?
501
00:34:12,968 --> 00:34:14,512
{\an8}Wag mong sabihin 'yan. Ang sama.
502
00:34:16,388 --> 00:34:18,599
- Oo. Mahirap, di ba?
- Oo.
503
00:34:18,599 --> 00:34:21,727
Naisip namin na para maibsan 'yan,
504
00:34:21,727 --> 00:34:24,021
ipapakilala mo 'yong pagkain
nang paunti-unti,
505
00:34:24,021 --> 00:34:26,816
{\an8}microdosing at dadagdagan mo ito
sa paglipas ng panahon
506
00:34:26,816 --> 00:34:29,193
{\an8}sa malalaking dosage.
507
00:34:29,193 --> 00:34:32,822
Subukan mo muna nang konti,
isama mo sa diet mo,
508
00:34:32,822 --> 00:34:35,407
at kung gagawin mo 'yon
nang paunti-unti sa ilang buwan,
509
00:34:35,407 --> 00:34:40,704
baka bumalik na 'yong kakayahan mong
kumain ng iba't ibang pagkain.
510
00:34:40,704 --> 00:34:44,583
Gusto ko talaga 'yong idea
ng pag-microdose ng chips.
511
00:34:44,583 --> 00:34:46,043
{\an8}Naku. Ako rin ngayon.
512
00:34:46,043 --> 00:34:50,923
{\an8}Oo. Yay, ang exciting naman no'n.
Nagiging emosyonal ako kakaisip.
513
00:34:50,923 --> 00:34:57,054
Sorry. Pero oo,
sobrang tagal na at ang hirap na kasi.
514
00:35:03,060 --> 00:35:06,689
Excited talaga ako
na mag-microdose ng potato chips.
515
00:35:08,566 --> 00:35:12,361
'Yong binabgo ko 'yong diet ko
nang paunti-unti,
516
00:35:13,154 --> 00:35:17,283
at masaya nga. Minsan kumakain ako
ng tatlong potato chips sa isang araw,
517
00:35:17,283 --> 00:35:19,201
at di ako nakokonsensya.
518
00:35:20,286 --> 00:35:23,455
Napapaisip ako kung tama ba
'yong kinakain ko,
519
00:35:23,455 --> 00:35:28,127
o may nagbabago bang kemikal sa utak ko?
520
00:35:45,519 --> 00:35:48,856
{\an8}Ayon sa mundo at sa mga graph at chart,
521
00:35:48,856 --> 00:35:53,611
dahil sa height at timbang ko,
itinuturing akong sobrang obese.
522
00:35:55,237 --> 00:35:56,906
Kinontrol ko naman 'yong timbang ko.
523
00:35:56,906 --> 00:35:59,283
Kumuha ako ng mamahaling gym membership.
524
00:36:00,534 --> 00:36:01,869
Sumubok ako ng mga diet.
525
00:36:01,869 --> 00:36:05,623
Sumubok ako ng pampapayat,
at hindi gumana sa akin.
526
00:36:06,540 --> 00:36:12,129
Papayat ako nang konti,
tapos babalik lang din agad.
527
00:36:14,048 --> 00:36:15,883
May diabetes sa pamilya ko.
528
00:36:15,883 --> 00:36:19,094
Kaya kahit malusog na ako,
gusto kong magbawas ng timbang
529
00:36:19,094 --> 00:36:22,473
bago pa mangyari 'yon sa buhay ko.
530
00:36:22,473 --> 00:36:24,683
Gusto kong mabuhay para sa mga anak ko.
531
00:36:26,936 --> 00:36:31,565
Minamaliit ng lipunan 'yong mga babae
dahil malaki sila,
532
00:36:32,358 --> 00:36:38,906
di ko gustong maging payat o 120 pounds,
gusto ko lang maging malusog.
533
00:36:39,949 --> 00:36:43,035
Magiging plus-size diva na lang
ako hanggang sa huli.
534
00:36:56,382 --> 00:36:58,676
Pwede kang maging positibo sa katawan mo,
535
00:36:58,676 --> 00:37:02,513
pero dapat maging maingat ka rin
sa kalusugan mo dahil kailangan mo 'yon.
536
00:37:05,766 --> 00:37:08,477
Kaya 'yong tanong ko,
537
00:37:08,477 --> 00:37:10,729
ano ba'ng kinakain n'yo na di ko kainakain
538
00:37:10,729 --> 00:37:13,524
na pinapapayat kayo
pero di gumagana sa akin?
539
00:37:20,656 --> 00:37:25,369
{\an8}Bilang manggagamot, kapag sinusubukan
naming ipaliwanag sa mga pasyente
540
00:37:25,369 --> 00:37:28,831
kung bakit nahihirapan silang
magbawas ng timbang,
541
00:37:28,831 --> 00:37:32,876
{\an8}may tendency na sisihin 'yong indibidwal,
sisihin 'yong mga pasyente.
542
00:37:35,212 --> 00:37:38,716
Ginagawa ng populasyon
'yong inirerekomenda namin
543
00:37:38,716 --> 00:37:40,134
ng maraming dekada,
544
00:37:40,134 --> 00:37:45,514
pero hindi pa bumabagal o nababaligtad
'yong epidemya ng obesity.
545
00:37:49,018 --> 00:37:50,894
Nakakalito 'yong salitang "diet."
546
00:37:50,894 --> 00:37:52,479
Low fat versus low carb.
547
00:37:53,230 --> 00:37:56,734
{\an8}'Yong pagkaintindi ng mga tao,
mabilisang proseso ito na gagawin nila
548
00:37:56,734 --> 00:37:59,361
{\an8}sa maikling panahon para pumayat,
549
00:37:59,361 --> 00:38:02,197
tapos babalik na lang sila sa
dati nilang pattern
550
00:38:02,197 --> 00:38:04,450
ng pagkain ng kahit anong gusto nila.
551
00:38:05,617 --> 00:38:09,621
Pero 'yong diet, pagbabago talaga
'yon ng pamumuhay mo habambuhay.
552
00:38:12,916 --> 00:38:17,379
'Yong pag-focus sa maling bagay din 'yong
dahilan kung ba't di gumagana 'yong diet.
553
00:38:17,379 --> 00:38:21,675
At kapag gano'n, nami-misdirect tayo.
554
00:38:23,886 --> 00:38:27,139
Pag merong mga calorie label
sa mga kahon, iniisip natin,
555
00:38:27,139 --> 00:38:28,807
"Okay, ito 'yong dami ng energy
556
00:38:28,807 --> 00:38:31,894
na makukuha natin kung kakainin
natin 'yong parehong pagkain."
557
00:38:31,894 --> 00:38:33,687
Pero siyempre, hindi totoo 'yon.
558
00:38:38,150 --> 00:38:42,654
Kung magbibigay ka ng kaparehong mansanas
sa tatlong magkakaibang tao,
559
00:38:42,654 --> 00:38:47,618
magpapakita sila ng iba't ibang
response sa parehong mansanas.
560
00:38:52,956 --> 00:38:54,833
Alam mong di ko makakain 'to, di ba?
561
00:38:55,667 --> 00:38:58,587
Ipoproseso nila ito sa iba't ibang paraan.
562
00:38:58,587 --> 00:39:02,257
Makakakuha sila ng iba't ibang
sustansya mula rito.
563
00:39:04,218 --> 00:39:06,845
Makakakuha sila ng iba't ibang
dami ng energy.
564
00:39:07,679 --> 00:39:10,682
Buong buhay mong iisipin,
"Okay, calories 'to."
565
00:39:10,682 --> 00:39:12,643
"Pwedeng pareho 'yong kainin natin,
566
00:39:12,643 --> 00:39:15,187
at dapat pareho tayo ng resulta,"
567
00:39:15,187 --> 00:39:17,439
at hindi gano'n 'yon.
568
00:39:18,899 --> 00:39:21,652
Kaya, sa halip na sukatin 'yong mansanas,
569
00:39:21,652 --> 00:39:24,571
kailangang sukatin 'yong mga taong
kumakain ng mansanas.
570
00:39:25,864 --> 00:39:29,910
Tutuon tayo sa blood glucose levels
sa loob ng dalawang oras pagkatapos kumain
571
00:39:29,910 --> 00:39:33,747
dahil naiintindihan namin na
konektado sa pagbaba at pagtaas ng timbang
572
00:39:33,747 --> 00:39:37,501
at pagkakaro'n ng maraming sakit
573
00:39:38,335 --> 00:39:41,296
'yong blood sugar levels
pagkatapos kumain.
574
00:39:43,757 --> 00:39:44,967
Ayos.
575
00:39:44,967 --> 00:39:47,177
Konting cream cheese.
576
00:39:47,177 --> 00:39:49,304
{\an8}VERONIQUE BATAILLE
ASAWA NI TIM
577
00:39:49,304 --> 00:39:51,723
{\an8}Kailangan kong i-check
'yong sugar level ko ngayon.
578
00:39:51,723 --> 00:39:53,016
Lalo na pagkatapos no'n.
579
00:39:53,016 --> 00:39:54,643
Tingnan natin kung matatalo kita.
580
00:39:55,436 --> 00:39:57,229
Diyos ko, ang bilis tumaas ng sa 'yo.
581
00:39:57,229 --> 00:39:59,565
{\an8}- Matatalo talaga kita ngayon.
- Oo nga.
582
00:39:59,565 --> 00:40:01,275
{\an8}Gano'n 'yong epekto ng bagels.
583
00:40:01,275 --> 00:40:02,776
{\an8}Ayos lang 'yong akin.
584
00:40:07,865 --> 00:40:11,034
Isa sa mga matagumpay na proyekto
sa larangan ng microbiome 'yong
585
00:40:11,034 --> 00:40:15,122
pag-aaral na pinamunuan ni Jeff Gordon
kung saan kumuha siya ng identical twins,
586
00:40:15,122 --> 00:40:18,417
pero obese 'yong isa,
at payat naman 'yong isa,
587
00:40:18,417 --> 00:40:23,422
at inilipat niya 'yong mga bacteria
ng tiyan mula sa obese na kambal
588
00:40:23,422 --> 00:40:25,757
at payat na kambal papunta sa daga.
589
00:40:26,550 --> 00:40:30,929
Tumaba 'yong daga na nakatanggap
ng bacteria mula sa obese na kambal
590
00:40:30,929 --> 00:40:35,267
sa parehong pagkain kumpara do'n sa daga
591
00:40:35,267 --> 00:40:38,437
na nakatanggap ng bacteria
mula sa payat na kambal.
592
00:40:41,315 --> 00:40:44,485
At tinutulungan kami nitong
maintindihan kung bakit may mga taong
593
00:40:44,485 --> 00:40:47,196
nahihirapang magpapayat.
594
00:40:48,405 --> 00:40:50,741
Para sa ilang tao, papayat ka,
magpapataba ka,
595
00:40:50,741 --> 00:40:53,619
papayat ka, magpapataba ka,
papayat, magpapataba,
596
00:40:53,619 --> 00:40:54,661
patuloy na tataas.
597
00:40:55,913 --> 00:40:57,956
Sa tingin namin,
susi 'yong microbiome do'n.
598
00:40:59,958 --> 00:41:06,340
Baka kailangan mag-diet ng 9 to 12 months
para mabago 'yong ecosystem,
599
00:41:06,340 --> 00:41:09,676
para maiwasang bumalik
'yong timbang nang may paghihiganti
600
00:41:09,676 --> 00:41:11,595
kapag kumain ka na ulit ng hamburger.
601
00:41:18,435 --> 00:41:22,648
Gamit 'yong microbiome data
na kinolekta namin mula sa mga indibidwal,
602
00:41:23,524 --> 00:41:28,445
mahuhulaan na namin kung aling pagkain
'yong pinakamainam para sa bawat tao.
603
00:41:28,445 --> 00:41:31,782
Kung sa blood sugar levels ibabase.
604
00:41:33,033 --> 00:41:34,701
Oysters, okay 'yan.
605
00:41:35,369 --> 00:41:37,955
Di pwede 'yong eggplant sandwich, sayang.
606
00:41:38,789 --> 00:41:43,085
Para sa isang tulad ko na nao-obsess,
607
00:41:43,627 --> 00:41:47,839
hindi nakakatulong sa akin
'yong pagkakaroon ng mga score.
608
00:41:47,839 --> 00:41:50,384
Maglagay tayo ng hotdog.
609
00:41:50,384 --> 00:41:53,887
Yellow 'yong rate ng hotdog at tinapay.
610
00:41:53,887 --> 00:41:56,682
- Di naman masama 'yon, di ba?
- Di masama, di din maganda.
611
00:41:56,682 --> 00:41:59,226
Pero mas masarap pag may keso at avocado.
612
00:41:59,226 --> 00:42:00,852
Ay, gusto ko ng avocado.
613
00:42:00,852 --> 00:42:01,937
Ang galing.
614
00:42:01,937 --> 00:42:04,398
Mas maraming toppings, mas okay.
615
00:42:06,316 --> 00:42:08,819
Diyos ko. Pork tenderloin.
616
00:42:08,819 --> 00:42:11,738
Ibig sabihin, okay pala 'yong baboy?
617
00:42:11,738 --> 00:42:13,615
Wag n'yo na akong sabihan ng iba pa.
618
00:42:19,830 --> 00:42:21,039
Hi, Kimmie!
619
00:42:21,039 --> 00:42:22,624
Hi, Annie!
620
00:42:22,624 --> 00:42:24,042
- Hi, Kimmie.
- Hi, Eran.
621
00:42:24,835 --> 00:42:26,962
{\an8}Alam mo, tinanong mo dati,
622
00:42:26,962 --> 00:42:30,048
{\an8}parang, bakit kapag nagpapayat ka,
di mo nagagawa.
623
00:42:30,674 --> 00:42:33,468
Kaya no'ng tiningnan namin
'yong microbiome mo,
624
00:42:33,468 --> 00:42:37,389
nakita namin na hindi masyadong
diverse 'yong microbiome mo.
625
00:42:37,389 --> 00:42:40,934
Napansin namin, lalo na do'n sa isang
partikular na uri ng bacteria,
626
00:42:40,934 --> 00:42:43,145
na kilala bilang Prevotella,
zero 'yong sa 'yo.
627
00:42:43,145 --> 00:42:44,104
Diyos ko.
628
00:42:44,104 --> 00:42:48,025
Kaya nahihirapang magbawas ng timbang
629
00:42:48,025 --> 00:42:50,277
'yong mga taong walang Prevotella.
630
00:42:50,277 --> 00:42:52,237
Nalaman din namin na
631
00:42:52,237 --> 00:42:56,325
{\an8}may tatlo pang partikular
na bacteria sa tiyan mo
632
00:42:56,325 --> 00:42:58,201
{\an8}na kakaunti 'yong bilang.
633
00:42:58,201 --> 00:43:02,664
{\an8}Nauugnay sila sa production
ng partikular na uri ng hormone ng tiyan
634
00:43:02,664 --> 00:43:04,082
{\an8}na nagpapabusog sa 'yo.
635
00:43:04,082 --> 00:43:06,418
{\an8}Ito 'yong dahilan
kung ba't lagi kang gutom.
636
00:43:06,418 --> 00:43:08,712
Pero mas komplikado pa 'to
sa iisang bacteria,
637
00:43:08,712 --> 00:43:11,923
dahil walang bacteria
na kumikilos nang mag-isa.
638
00:43:11,923 --> 00:43:16,094
Kailangan mong maintindihan kung paano
sila kumikilos sa isang ecosystem,
639
00:43:16,094 --> 00:43:19,056
kaya sinusuri namin
'yong microbiome bilang isang buo.
640
00:43:19,056 --> 00:43:20,724
Naiintindihan mo ba?
641
00:43:20,724 --> 00:43:24,436
Oo naman. Medyo na-amaze ako, actually.
642
00:43:24,436 --> 00:43:26,146
Na malaman
643
00:43:27,147 --> 00:43:29,608
lahat ng mga bagay na 'yon tungkol sa akin
644
00:43:30,275 --> 00:43:31,818
sa pag-test lang ng dumi.
645
00:43:33,153 --> 00:43:36,990
{\an8}Pero hindi ko alam, mukhang napakahirap.
646
00:43:36,990 --> 00:43:40,410
{\an8}Bakit parang na-stuck ako?
647
00:43:41,119 --> 00:43:42,454
Na-stuck ba 'ko?
648
00:43:42,454 --> 00:43:44,039
Hindi, hindi ka na-stuck.
649
00:43:44,039 --> 00:43:48,627
'Yong maganda dito, umabot ka sa ganito,
pero makakalabas ka naman.
650
00:43:49,336 --> 00:43:53,131
'Yong masasabi ko, kailangan mo
talagang baguhin 'yong pamumuhay mo
651
00:43:53,131 --> 00:43:55,592
kung saan papalitan mo 'yong pagkain mo,
652
00:43:55,592 --> 00:43:58,387
para mas tumugma sa good bacteria mo.
653
00:43:58,387 --> 00:43:59,346
A, oo.
654
00:43:59,346 --> 00:44:02,391
At baka makahanap tayo
ng pagkain na mae-enjoy mo,
655
00:44:02,391 --> 00:44:05,644
isang bagay na maaaring ma-sustain
sa mahabang panahon,
656
00:44:05,644 --> 00:44:07,354
at makakabuti rin para sa 'yo.
657
00:44:07,354 --> 00:44:11,942
{\an8}Alam mo, pinag-usapan natin
'yong ABCs, lagi tayong nagbibilang,
658
00:44:11,942 --> 00:44:14,444
{\an8}hindi calories,
pero lagi nating binibilang
659
00:44:14,444 --> 00:44:20,283
{\an8}'yong prutas at gulay
na kinakain mo kada linggo.
660
00:44:20,283 --> 00:44:23,453
Usually, tama na 'yong 20 hanggang 30.
661
00:44:23,453 --> 00:44:24,371
Okay.
662
00:44:25,664 --> 00:44:27,791
Mas nagiging malinaw na 'yong mga bagay.
663
00:44:27,791 --> 00:44:32,087
Iba't ibang bakterya,
iba't ibang pamumuhay,
664
00:44:32,087 --> 00:44:34,715
iba't ibang bagay
na nangyayari sa iba't ibang tao
665
00:44:34,715 --> 00:44:39,803
at lumilikha ng iba't ibang resulta
'yong iba't ibang panahon.
666
00:44:43,724 --> 00:44:45,225
Medyo busy 'yong buhay ko.
667
00:44:46,101 --> 00:44:48,520
Responsable ako sa maraming tao.
668
00:44:49,104 --> 00:44:52,023
Inaalagaan ko 'yong nanay kong may sakit.
669
00:44:53,275 --> 00:44:56,528
Single mom ako
sa tatlong magagandang anak.
670
00:44:57,529 --> 00:45:02,617
Autistic 'yong anak kong lalaki,
kaya lagi ko siyang tinuturuan.
671
00:45:05,662 --> 00:45:09,624
May iba't ibang age group
na kumakain sa household namin,
672
00:45:10,208 --> 00:45:13,545
iba't iba din 'yong gusto,
kailangan mong magluto para sa sarili mo,
673
00:45:13,545 --> 00:45:15,338
tapos ipagluluto mo rin sila.
674
00:45:16,298 --> 00:45:18,925
Medyo mahirap at medyo magastos.
675
00:45:21,011 --> 00:45:26,516
Kaya dapat pumayag 'yong mga bata sa
iisang pagkain na gusto ng lahat,
676
00:45:26,516 --> 00:45:27,726
'yon 'yong proyekto ko.
677
00:45:37,444 --> 00:45:41,031
Sigurado akong 10,000 hotdog na 'yong
nakain ko mula no'ng simula ng career ko.
678
00:46:00,217 --> 00:46:05,347
Hapon ako, pero kumakain ako
na parang Amerikano.
679
00:46:05,347 --> 00:46:11,186
'Yon yata 'yong nakasira sa katawan ko.
680
00:46:17,275 --> 00:46:18,777
Wow, ang bango.
681
00:46:19,486 --> 00:46:22,489
Totoong Japanese food 'to, 'no?
682
00:46:22,489 --> 00:46:26,076
Sobrang ganda.
683
00:46:30,163 --> 00:46:33,291
Sinisira ba ng kompetisyon 'yong tiyan mo?
684
00:46:33,291 --> 00:46:35,460
Kapag lumalabas tayo,
685
00:46:35,460 --> 00:46:38,505
Mas marami pa kaming kinakain kesa sa 'yo.
686
00:46:38,505 --> 00:46:39,714
Oo, totoo 'yon.
687
00:46:39,714 --> 00:46:42,133
Iniisip ni Kobi na parang nasira na siya.
688
00:46:42,133 --> 00:46:44,553
Hindi na siya nagugutom o nabubusog.
689
00:46:44,553 --> 00:46:47,639
- Di niya na nararamdaman 'yon.
- Talaga?
690
00:46:47,639 --> 00:46:51,309
Minsan nare-realize niya na tatlong araw
na pala siyang di kumakain.
691
00:46:51,309 --> 00:46:53,687
Ganoon kalala, talaga?
692
00:46:53,687 --> 00:46:57,858
Pakiramdam ko, kapag mas kumakain ka,
lalo na pag junk food,
693
00:46:57,858 --> 00:47:00,485
lalo mong nasisira 'yong katawan mo.
694
00:47:03,697 --> 00:47:05,740
Mula no'ng simulan ko 'yong career na 'to,
695
00:47:05,740 --> 00:47:09,077
nagwo-wonder ako kung ano na'ng nasira ko
696
00:47:09,578 --> 00:47:12,998
sa katawan ko.
697
00:47:16,877 --> 00:47:22,924
Gusto kong malaman kung paano nito
nasisira 'yong utak at nervous system ko.
698
00:47:29,222 --> 00:47:31,933
Kanina, may imahe ako sa sarili ko,
699
00:47:31,933 --> 00:47:34,352
na parang, ulo ako at utak, at 'yong iba,
700
00:47:34,352 --> 00:47:37,439
at ganito 'yong buhay ko,
'yong damdamin ko at lahat-lahat.
701
00:47:37,439 --> 00:47:39,774
Dito lang galing lahat ng naiisip ko.
702
00:47:39,774 --> 00:47:43,486
At medyo nakakatawa 'to,
naaalala ko kung paano i-drawing
703
00:47:43,486 --> 00:47:45,530
ng pamangkin ko 'yong mga tao.
704
00:47:45,530 --> 00:47:47,991
Ulo lang na may dalawang paa,
705
00:47:47,991 --> 00:47:51,536
at ngayon alam na natin na importanteng
tagapayo pala ng utak 'yong tiyan.
706
00:47:51,536 --> 00:47:54,164
Kokolektahin nito 'yong impormasyong,
ipapadala sa utak,
707
00:47:54,164 --> 00:47:56,708
at magiging parte ito
ng nararamdaman natin.
708
00:47:59,044 --> 00:48:01,755
{\an8}So alam na nating lahat
'yong unang utak natin dito,
709
00:48:01,755 --> 00:48:05,884
{\an8}pero may pangalawang utak tayo
dito sa loob ng tiyan natin.
710
00:48:05,884 --> 00:48:09,095
At mas maraming ugat
sa pangalawang utak na 'to
711
00:48:09,095 --> 00:48:10,722
kesa sa spinal cord natin.
712
00:48:12,432 --> 00:48:14,309
'Yong gut-brain axis
713
00:48:14,309 --> 00:48:17,520
'yong two-way street na communication
714
00:48:17,520 --> 00:48:21,608
sa pagitan ng nangyayari sa ating tiyan
at kung ano 'yong nangyayari sa utak.
715
00:48:22,400 --> 00:48:25,612
Isipin mong mag-BFF 'yong utak at tiyan.
716
00:48:26,112 --> 00:48:28,073
Kaya kung may isa na di gumagana,
717
00:48:28,073 --> 00:48:30,533
eventually, susunod 'yong isa.
718
00:48:31,117 --> 00:48:34,621
Maaaring ito 'yong dahilan
para ma-enjoy natin 'yong kinakain natin,
719
00:48:34,621 --> 00:48:37,582
para sabihin kung ano'ng kakainin,
kailan kakain,
720
00:48:37,582 --> 00:48:41,002
at hindi lang naaapektuhan
ng microbes 'yong utak mo,
721
00:48:41,002 --> 00:48:45,840
naaapektuhan din ng mga kinakain mo
'yong microbes na nakakapekto sa utak mo.
722
00:48:59,896 --> 00:49:04,109
Nasa English Market tayo
sa Ireland ngayon,
723
00:49:04,109 --> 00:49:06,611
at dito ako namimili pag Sabado.
724
00:49:08,029 --> 00:49:11,825
May dala tayong listahan sa palengke,
pero lagi ko itong itinatapon.
725
00:49:12,659 --> 00:49:15,370
'Yong amoy, 'yong mga kulay,
lahat ng nandito na naaakit ka,
726
00:49:15,370 --> 00:49:18,873
pero dadalhin ka rin ng tiyan mo
sa mga bagay na bawal.
727
00:49:20,917 --> 00:49:25,213
Akala natin na 'yong utak natin 'yong may
pakana sa mga pinipili nating pagkain,
728
00:49:25,213 --> 00:49:28,550
pero paano kung 'yong mga signal
galing sa mga tiyan natin
729
00:49:28,550 --> 00:49:31,219
'yong kumokontrol talaga sa atin?
730
00:49:32,512 --> 00:49:35,223
Ito talaga 'yong
gustong-gusto ng microbes ko,
731
00:49:35,223 --> 00:49:37,726
at kailangan ko munang
pag-isipan nang mabuti
732
00:49:37,726 --> 00:49:41,312
dahil recipe lang ito para tumaba ako.
733
00:49:44,232 --> 00:49:47,444
Kung gaano ka kagutom,
kung gaano mo kagustong kumain,
734
00:49:47,444 --> 00:49:52,032
maaari 'yong magmula sa maliit
na populasyon ng bacteria sa tiyan mo,
735
00:49:52,032 --> 00:49:55,368
parang, "Gusto kong kainin 'yong fries,"
o kung ano man, alam mo 'yon?
736
00:49:56,536 --> 00:49:58,955
{\an8}Pag laging asukal,
magkaka bugs na mahilig sa asukal,
737
00:49:58,955 --> 00:50:01,166
{\an8}laging taba,
magkaka bugs kang mahilig sa taba.
738
00:50:01,958 --> 00:50:05,670
Halimbawa, pag pumunta ako sa China,
at di ako kumakain ng matatamis
739
00:50:05,670 --> 00:50:07,964
dahil konti lang
'yong asukal sa Chinese diet,
740
00:50:07,964 --> 00:50:11,217
mawawalan ako ng ganang
kumain ng chocolate.
741
00:50:11,217 --> 00:50:14,679
Karaniwan, sa North America,
nagce-crave ako ng chocolate araw-araw.
742
00:50:15,680 --> 00:50:17,140
- Morning.
- Morning.
743
00:50:17,140 --> 00:50:18,808
- Kumusta?
- Mabuti, ikaw?
744
00:50:18,808 --> 00:50:20,101
Mabuti.
745
00:50:20,101 --> 00:50:21,227
Morning.
746
00:50:23,605 --> 00:50:26,232
Nanalo 'yong microbes ko ngayon,
747
00:50:26,232 --> 00:50:29,319
kaya chocolate
'yong pipiliin natin ngayon.
748
00:50:31,654 --> 00:50:33,198
Madalas akong mag-crave.
749
00:50:33,198 --> 00:50:39,370
Minsan talaga, super rare steak lang
'yong tanging gusto ko.
750
00:50:40,288 --> 00:50:43,917
Sinusubukan ko namang hindi isipin
at balewalain na lang,
751
00:50:43,917 --> 00:50:46,461
pero mas pinakikinggan ko na
'yong katawan ko ngayon.
752
00:50:46,461 --> 00:50:49,631
Gusto ng katawan ko ng ice cream
o sweets o hamburger.
753
00:50:51,299 --> 00:50:53,176
Sana talaga makain ko 'to.
754
00:50:53,927 --> 00:50:57,639
Mahilig ako sa seafood. Sinusubukan kong
kumain ng seafood hangga't maaari.
755
00:50:57,639 --> 00:51:00,308
Lagi akong nagce-crave
756
00:51:01,351 --> 00:51:05,021
ng mga cake at curry no'ng bata pa ako.
757
00:51:05,021 --> 00:51:09,692
Hindi ko na nararamdaman
'yong saya sa pagkain.
758
00:51:13,113 --> 00:51:18,952
Malamang digestion 'yong unang paraan
ng pag-iisip na na-develop ng mga hayop.
759
00:51:18,952 --> 00:51:22,580
Nandoon 'yon para malaman ng mga ugat
'yong kalidad ng pagkain,
760
00:51:22,580 --> 00:51:26,543
kung kumusta 'yong mga tisyu sa paligid,
'yong immune cells na dumadaan,
761
00:51:26,543 --> 00:51:28,962
at pag gumana 'yon nang maayos,
762
00:51:28,962 --> 00:51:32,006
magandang dagdag 'yon
para magkaroon ng utak sa taas
763
00:51:32,006 --> 00:51:33,967
na makakapag-coordinate ng senses.
764
00:51:39,264 --> 00:51:41,975
Hi, Kimmie, handa na kami
kung gusto mo nang bumalik.
765
00:51:44,686 --> 00:51:47,897
Magpapa-MRI ako ngayon.
766
00:51:49,899 --> 00:51:52,402
Medyo nag-aalala ako.
767
00:51:54,571 --> 00:51:59,993
Pero excited na akong maintindihan
'yong nangyayari sa katawan ko.
768
00:52:03,955 --> 00:52:05,790
Medyo nalilito pa rin ako.
769
00:52:05,790 --> 00:52:08,585
Fini-figure out ko kung
paano gumagana 'yong katawan ko,
770
00:52:08,585 --> 00:52:10,712
para mas maging malusog ako sa hinaharap.
771
00:52:15,133 --> 00:52:17,051
Ayos, Kimmie. Kumusta ka diyan?
772
00:52:17,051 --> 00:52:18,261
Mabuti.
773
00:52:18,261 --> 00:52:20,972
May ipapalabas kaming
mga slide show ng mga picture
774
00:52:20,972 --> 00:52:22,891
para sa 'yo.
775
00:52:22,891 --> 00:52:24,976
At panoorin mo lang
sila na parang nanonood
776
00:52:24,976 --> 00:52:27,979
- ka ng TV o palabas, okay?
- Okay.
777
00:52:30,148 --> 00:52:33,526
Tinitingnan namin 'yong activity sa utak.
778
00:52:34,736 --> 00:52:38,031
Makikita kung paano tutugon sila Kimmie
at Kobi sa stimulus.
779
00:52:38,531 --> 00:52:40,533
Sa kasong ito, mga pagkain.
780
00:52:41,534 --> 00:52:44,120
May high-calorie na matatamis na pagkain,
781
00:52:44,120 --> 00:52:46,497
hight-fat,
high calorie na malalasang pagkain.
782
00:52:47,415 --> 00:52:51,878
At nakikita namin sa utak ni Kimmie
na pag nakakita si Kimmie ng pagkain,
783
00:52:51,878 --> 00:52:55,632
naa-activate 'yong emotional na parte
ng utak niya,
784
00:52:55,632 --> 00:52:57,508
pero higit sa lahat,
785
00:52:57,508 --> 00:53:02,347
nabawasan na 'yong kakayahang kontrolin
'yong mga emosyonal na tugon.
786
00:53:04,015 --> 00:53:07,852
Mas kumplikado 'yong sitwasyon ni Kobi.
787
00:53:08,603 --> 00:53:11,064
Komplikadong proseso 'yong gutom.
788
00:53:11,064 --> 00:53:13,358
Maraming sistema 'yong involved.
789
00:53:13,358 --> 00:53:15,777
'Yong utak, 'yong microbiome ng tiyan,
790
00:53:15,777 --> 00:53:22,033
pamamaga, pati 'yong mood mo,
'yong alaala, 'yong kapaligiran mo.
791
00:53:23,243 --> 00:53:25,954
Maraming bagay na may kaugnayan sa gutom,
792
00:53:25,954 --> 00:53:27,997
kailangan nating isipin
'yong buong katawan.
793
00:53:29,624 --> 00:53:34,212
Nahahati 'yong mga doctor sa mga specialty
kung saan naka-focus sila sa isang organ,
794
00:53:34,212 --> 00:53:37,674
at binabalewala nila 'yong buong katawan.
795
00:53:37,674 --> 00:53:41,594
Pinapaliit nito 'yong pag-intindi natin
sa kung paano konektado ang lahat.
796
00:53:41,594 --> 00:53:44,389
'Yong maganda sa microbiome,
nasa lahat ng lugar ito,
797
00:53:44,389 --> 00:53:46,557
at nararamdaman 'yong epekto nito
kahit saan.
798
00:53:49,018 --> 00:53:50,937
Kailangan mas holistic tayo mag-isip.
799
00:53:50,937 --> 00:53:55,108
Kaya isa sa mga interes ko
800
00:53:55,108 --> 00:54:00,405
'yong kapag may-co-occurence ng problema
sa tiyan at problema sa utak,
801
00:54:00,405 --> 00:54:04,534
at common ito. Common ito sa autism,
802
00:54:04,534 --> 00:54:09,372
sa Parkinson's disease,
at stress-related psychiatric illnesses
803
00:54:09,372 --> 00:54:11,332
gaya ng anxiety at depression.
804
00:54:11,332 --> 00:54:15,753
Kaya, laging tanong kung alin 'yong nauna.
805
00:54:19,632 --> 00:54:21,551
Sa huling limang taon,
806
00:54:21,551 --> 00:54:24,345
nalaman namin na nawawala 'yong
bacteria sa tiyan
807
00:54:24,345 --> 00:54:27,140
na gumagawa ng kemikal
na humuhubog sa brain chemistry
808
00:54:27,140 --> 00:54:28,933
sa mga may sintomas ng depression.
809
00:54:28,933 --> 00:54:30,893
Kaya nitong baguhin 'yong pakiramdam mo.
810
00:54:30,893 --> 00:54:35,606
At sa tingin namin, maaari itong humantong
sa simula ng mga sintomas ng depression.
811
00:54:37,859 --> 00:54:41,946
Kapag binigyan mo 'yong normal na daga
ng microbes mula sa malusog na tao,
812
00:54:41,946 --> 00:54:44,866
at bibigyan mo sila
ng pagkakataong mag-explore,
813
00:54:46,284 --> 00:54:51,080
gugustuhin nilang makakita ng maliliwanag
na lugar at maging mausisa.
814
00:54:51,080 --> 00:54:55,001
Samantalang kung bibigyan mo sila
ng microbes mula sa isang taong depressed,
815
00:54:55,585 --> 00:54:57,712
sisiksik sila sa madidilim na lugar,
816
00:54:57,712 --> 00:55:02,133
at magkakaroon sila ng stress,
anxiety at depression.
817
00:55:06,137 --> 00:55:09,432
May mga pagbabago sa mga kemikal
na kasangkot sa serotonin,
818
00:55:09,432 --> 00:55:12,560
'yong mood molecule,
sa tiyan at sa utak nila.
819
00:55:14,062 --> 00:55:16,439
No'ng nagdagdag kami
ng bacteria sa mga hayop namin
820
00:55:16,439 --> 00:55:19,484
na laging wala sa mga taong depressed,
821
00:55:19,484 --> 00:55:22,904
binabawasan nito
'yong reaksyon sa depression.
822
00:55:22,904 --> 00:55:27,200
May depression pa rin sila,
pero di na gano'n kalala.
823
00:55:31,120 --> 00:55:34,957
Oo, may sense naman.
824
00:55:34,957 --> 00:55:38,669
Kapag nagsasanay ako para sa kompetisyon,
825
00:55:38,669 --> 00:55:42,006
Parang agresibo ako
826
00:55:42,590 --> 00:55:47,178
at wala akong ganang
makipag-usap sa ibang tao.
827
00:55:49,514 --> 00:55:51,808
Nakakatakot din isipin
828
00:55:51,808 --> 00:55:55,561
na magkaugnay 'yong utak at tiyan.
829
00:55:56,771 --> 00:56:00,149
Gusto ko tuloy
maging maingat sa kinakain ko.
830
00:56:07,031 --> 00:56:08,199
Ang astig niyan.
831
00:56:09,700 --> 00:56:11,702
Naku naman. Ang galing mo.
832
00:56:12,995 --> 00:56:17,542
Bilang ama na may anak na may autism
at isa pang anak na may ADD
833
00:56:17,542 --> 00:56:20,086
at may depression sa pamilya ko,
834
00:56:20,086 --> 00:56:23,423
Interesado akong makita kung may koneksyon
835
00:56:23,423 --> 00:56:25,716
sa mga pagkagambala sa microbiome.
836
00:56:25,716 --> 00:56:27,969
At hinubog nito 'yong research career ko.
837
00:56:27,969 --> 00:56:32,056
At tiningnan ko kung
aling bacteria 'yong gumaganap.
838
00:56:35,685 --> 00:56:38,062
Napag-alaman namin
na sa maraming kaso ng autism,
839
00:56:38,062 --> 00:56:42,442
may mga batang nagtatae
o may matinding constipation.
840
00:56:43,025 --> 00:56:46,070
Sa ibang mga sakit sa utak,
tulad ng Parkinson's,
841
00:56:46,070 --> 00:56:48,865
madalas nagkakaroon ng constipation,
842
00:56:48,865 --> 00:56:53,369
minsan kahit ilang dekada bago
lumabas 'yong mismong sakit sa utak.
843
00:56:56,706 --> 00:56:59,584
Para maintindihan 'yong koneksiyon,
kumukuha kami ng bacteria
844
00:56:59,584 --> 00:57:01,919
mula sa mga taong may sakit
tulad ng Parkinson's,
845
00:57:02,712 --> 00:57:04,046
at inilalagay sa mga daga.
846
00:57:08,384 --> 00:57:12,430
Kapag idinadagdag 'yong nawawalang
bacteria, bumubuti 'yong mga sintomas.
847
00:57:15,016 --> 00:57:16,934
Natural lang 'yon.
848
00:57:16,934 --> 00:57:21,397
Natural na binabalanse 'yong ecosystem
at 'yong chemistry sa loob ng katawan.
849
00:57:26,235 --> 00:57:29,697
Kaya nakikita na namin
na importante 'yong relasyon,
850
00:57:29,697 --> 00:57:31,491
'yong pag-aaral namin ng katawan,
851
00:57:31,491 --> 00:57:33,826
bilang isang buong unit,
852
00:57:33,826 --> 00:57:37,288
kung talagang gusto naming maintindihan
itong mga malalang kondisyon.
853
00:57:41,292 --> 00:57:43,127
{\an8}Well, nice to meet you, Kobi.
854
00:57:43,127 --> 00:57:44,253
Hi, Doctor.
855
00:57:44,253 --> 00:57:45,505
Hi, Kobi. Hi, Maggie.
856
00:57:45,505 --> 00:57:46,631
Nice to meet you.
857
00:57:47,215 --> 00:57:49,050
May mga resulta na dito.
858
00:57:49,050 --> 00:57:52,011
{\an8}Excited kaming makita na maganda
859
00:57:52,011 --> 00:57:54,597
{\an8}'yong mga bacteria mo.
860
00:57:54,597 --> 00:57:58,267
Wow. Nakakagulat naman.
861
00:57:58,267 --> 00:58:03,606
{\an8}Kaya kahit may epekto
'yong competitive eating,
862
00:58:03,606 --> 00:58:08,236
{\an8}naimpluwensiyahan ng normal
na malusog na Japanese diet,
863
00:58:08,236 --> 00:58:10,571
'yong microbiome mo.
864
00:58:10,571 --> 00:58:13,574
Dahil nagre-respond 'yong bacteria
865
00:58:13,574 --> 00:58:17,745
sa microbiome mo within 24 hours
pagkatapos kumain.
866
00:58:18,621 --> 00:58:21,332
Pero 'yong kawalan ng gana,
867
00:58:21,332 --> 00:58:24,210
maaaring kombinasyon 'yon
ng maraming bagay,
868
00:58:24,210 --> 00:58:26,921
{\an8}tulad ng pag-iinat ng tiyan,
'yong hormones mo,
869
00:58:26,921 --> 00:58:31,217
ilang uri ng pamamaga,
o 'yong bilis ng digestion.
870
00:58:31,217 --> 00:58:33,719
- Iilang bagay lang 'yon.
- Okay.
871
00:58:33,719 --> 00:58:36,931
Pero 'yong ulo mo 'yong kabilang parte.
872
00:58:36,931 --> 00:58:42,895
Kadalasan, di ako fan pag sinasabi
ng doctor na nasa utak mo lang 'yan,
873
00:58:42,895 --> 00:58:47,567
pero no'ng tiningnan ko 'yong brain scan
mo, sobang gumagana lahat.
874
00:58:47,567 --> 00:58:50,027
Basically, bawat parte ng utak
875
00:58:50,027 --> 00:58:52,613
{\an8}na may kinalaman sa pagkain,
876
00:58:52,613 --> 00:58:55,866
{\an8}sa pagkahilo o pagkabusog, lahat gumagana.
877
00:58:55,866 --> 00:58:57,618
Parang nalilito 'yong utak.
878
00:58:57,618 --> 00:59:00,371
Okay, di ko nagustuhan 'yon.
879
00:59:00,371 --> 00:59:02,373
Sa naiintindihan ko,
880
00:59:02,373 --> 00:59:06,127
{\an8}kailangan magtulungan ng lahat
para magpigil,
881
00:59:06,127 --> 00:59:11,007
para di ka makaramdam na busog ka,
para di ka mandiri sa mga pagkain.
882
00:59:11,007 --> 00:59:14,510
Makikita mo kung hanggang saan
'yong kaya ng katawan mo para sa gusto mo,
883
00:59:14,510 --> 00:59:16,304
kahit na makasira pa ito sa sarili.
884
00:59:17,930 --> 00:59:20,141
Sabi niya, "Alam ko. Natatakot na ako."
885
00:59:20,141 --> 00:59:22,393
Sabi niya,
"Ewan kung okay pa 'yong utak ko."
886
00:59:22,393 --> 00:59:27,857
Pero hindi naman ibig sabihin na may
nakapatay, o may nawala, o nasira.
887
00:59:28,441 --> 00:59:31,110
Nandiyan lahat. Gumagana lahat.
888
00:59:31,110 --> 00:59:33,946
Nag-iba na lang siguro ngayon.
889
00:59:33,946 --> 00:59:37,325
{\an8}Nasanay pa din 'yong utak mo
na isipin na nakikipagkumpitensya ka
890
00:59:37,325 --> 00:59:39,201
{\an8}o kumakain ng processed foods.
891
00:59:39,201 --> 00:59:42,413
Sa tingin ko,
sobrang kumplikado ng sitwasyon ngayon.
892
00:59:42,413 --> 00:59:46,042
Matuto kang makinig sa katawan mo,
893
00:59:46,042 --> 00:59:49,879
'yon 'yong pwede mong subukan,
894
00:59:49,879 --> 00:59:54,925
{\an8}kung amoy lang, o mga simpleng bagay lang,
895
00:59:54,925 --> 00:59:57,845
at minsan matuto kang makiramdam.
896
00:59:58,888 --> 01:00:00,890
Mahabang proseso 'to. Mahaba talaga.
897
01:00:00,890 --> 01:00:04,185
Actually, sabi niya, "Magiging mahabang
proseso 'to, 'no?"
898
01:00:05,353 --> 01:00:09,690
Sumosobra 'yong pagkain ko
dahil competitive eater ako.
899
01:00:10,524 --> 01:00:14,195
Pero sumosobra din naman 'yong kain
ng mga ordinaryong tao.
900
01:00:16,864 --> 01:00:23,537
Pag sobra 'yong kinakain mo,
di mo nalalasahan 'yong pagkain
901
01:00:23,537 --> 01:00:27,208
o mae-enjoy 'yong amoy nito.
902
01:00:28,542 --> 01:00:34,840
Mababalewala mo 'yong mga signal
ng katawan mo, gaya ng pagkabusog.
903
01:00:37,176 --> 01:00:39,261
Nagsisimula ito nang maaga.
904
01:00:39,261 --> 01:00:41,722
Maraming bata ang sinasabihang,
905
01:00:41,722 --> 01:00:46,018
ubusin mo 'yang nasa plato mo, ubusin mo
dahil ganyan 'yong mabubuting bata.
906
01:00:47,561 --> 01:00:50,272
Kaya nabababalewala natin
'yong appetite natin,
907
01:00:50,272 --> 01:00:53,109
pero nasasanay na lang tayo
sa mga oras natin ng pagkain.
908
01:00:54,276 --> 01:00:58,447
Lagi tayong naka-cellphone o computer,
gamit 'yong utak at screen.
909
01:00:59,073 --> 01:01:03,285
Di lang pakikinig sa katawan mo 'yong
kailangan para maintindihan itong muli.
910
01:01:05,746 --> 01:01:11,252
Sana mabuhay pa ako
nang matagal at malusog.
911
01:01:11,794 --> 01:01:13,087
Good morning.
912
01:01:14,255 --> 01:01:18,968
Nagpasya akong mag-retire
sa competitive eating.
913
01:01:21,178 --> 01:01:25,141
'Yon na lang 'yong nagawa ko
for the alst 20 years.
914
01:01:26,100 --> 01:01:28,978
Nag-aalala ako kung ano'ng idudulot
ng susunod kong hakbang,
915
01:01:28,978 --> 01:01:31,272
pero excited talaga ako sa mga mangyayari.
916
01:01:31,272 --> 01:01:33,357
Haluhalo 'yong emosyon ko.
917
01:01:36,277 --> 01:01:38,070
Pero una sa lahat,
918
01:01:38,070 --> 01:01:44,869
Gusto kong ayusin 'yong utak at tiyan ko.
919
01:01:47,580 --> 01:01:49,498
Sinisikap namin na ma-enhance
920
01:01:49,498 --> 01:01:53,586
'yong bilang ng iba't ibang
microbiome therapies na meron.
921
01:01:57,173 --> 01:02:01,427
Kung nasira 'yong microbiome mo,
magagamit ba 'yong dumi para ayusin ito?
922
01:02:03,637 --> 01:02:08,017
Sobrang mahalaga 'to,
mas mahalaga pa sa ginto.
923
01:02:09,018 --> 01:02:13,856
{\an8}Ano'ng sasabihin mo pag sinabi ng doctor
na pwede kang mailigtas ng dumi ng iba?
924
01:02:13,856 --> 01:02:17,610
Fecal Microbial Transplant,
o tinatawag na FMT,
925
01:02:17,610 --> 01:02:22,323
nilalagay 'yong dumi ng ibang tao
sa katawan ng pasyente.
926
01:02:22,323 --> 01:02:26,452
Ino-offer niya 'yong treatment gamit
ang colonoscopy, enema o pills.
927
01:02:26,452 --> 01:02:30,498
Unang therapy na aprubado ng FDA
na may kinalaman sa microbiome
928
01:02:30,498 --> 01:02:34,001
'yong Fecal microbiome transplant,
at available ito sa mga doctor ngayon.
929
01:02:34,001 --> 01:02:38,172
Pero, pwede lang itong gamitin
sa isang partikular na uri ng sakit.
930
01:02:38,172 --> 01:02:43,219
{\an8}C. diff. Kapag namaga 'yong colon dahil
sa bacteria at nagiging sanhi ng diarrhea.
931
01:02:43,219 --> 01:02:46,347
Kumukuha kami ng bacterial community
mula sa isang malusog na tao,
932
01:02:46,347 --> 01:02:49,099
ise-spray ito sa colon, nang literal,
933
01:02:49,099 --> 01:02:54,021
para padamihin 'yong bacteria sa loob.
934
01:02:54,021 --> 01:02:57,358
90% ang cure rate ng procedure na 'to.
935
01:02:57,358 --> 01:02:59,485
Inaalam na ng mga scientist
936
01:02:59,485 --> 01:03:03,739
kung magagamot nito 'yong daan-daang
iba pang kondisyon, mental at pisikal.
937
01:03:05,032 --> 01:03:09,245
May matibay na ebidensya
sa fecal microbiome transplants,
938
01:03:09,245 --> 01:03:11,330
pero dine-develop pa rin
'yong science nito.
939
01:03:11,330 --> 01:03:15,459
Inaayos pa namin kung may benepisyo
ba ito sa mas malawak na populasyon,
940
01:03:15,459 --> 01:03:17,336
kung pangmatagalan ba 'yong benepisyo.
941
01:03:24,260 --> 01:03:27,930
{\an8}Eto na.
Nasa tabi ng kakainin natin mamaya.
942
01:03:29,890 --> 01:03:32,643
- Healthy ba 'yan?
- Oo.
943
01:03:35,479 --> 01:03:36,897
Tingin ko, para sa karamihan,
944
01:03:36,897 --> 01:03:40,609
nakakatakot 'yog fecal transplant,
945
01:03:40,609 --> 01:03:42,570
lalo na kapag DIY.
946
01:03:43,237 --> 01:03:46,699
Tingin ko rin na hindi alam
ng mga malusog na tao 'yong pakiramdam
947
01:03:46,699 --> 01:03:50,119
kapag dumating ka sa punto na
sobrang baba na ng kalidad ng buhay mo.
948
01:03:50,744 --> 01:03:53,205
Parang wala na akong ibang option.
949
01:03:58,377 --> 01:03:59,336
Pag-ibig ba 'to?
950
01:04:00,170 --> 01:04:01,630
Oo, tunay na pag-ibig.
951
01:04:07,511 --> 01:04:13,309
No'ng unang fecal transplant ko,
donor ko 'yong kapatid ko.
952
01:04:15,060 --> 01:04:20,816
Unti-unti akong tumaba,
kahit hindi ko binago 'yong diet ko.
953
01:04:22,318 --> 01:04:25,529
At nakapunta na ako sa banyo
nang mag-isa sa unang pagkakataon
954
01:04:25,529 --> 01:04:27,865
in three years.
955
01:04:29,909 --> 01:04:32,036
Pero lumala 'yong acne ko,
956
01:04:32,661 --> 01:04:35,998
at may history ng hormonal acne
'yong kapatid ko.
957
01:04:37,416 --> 01:04:41,921
Tapos ginawa kong donor
'yong boyrfriend ko.
958
01:04:41,921 --> 01:04:44,423
Wala siyang physical health conditions,
959
01:04:44,423 --> 01:04:46,967
pero meron siyang
mga mental health issues.
960
01:04:48,427 --> 01:04:50,930
Ilang buwan akong uminom
ng gamot ng boyfriend ko.
961
01:04:50,930 --> 01:04:52,556
Nawala 'yong mga acne.
962
01:04:53,390 --> 01:04:55,893
Pero sa paglipas ng panahon,
napansin ko na lumalala
963
01:04:55,893 --> 01:04:57,978
talaga 'yong depression ko.
964
01:04:59,396 --> 01:05:02,274
Nakuha ko 'yong bacteria niya,
965
01:05:02,274 --> 01:05:05,611
at pinalala nito 'yong depression
na meron ako.
966
01:05:08,113 --> 01:05:10,616
Ginawa kong donor ulit 'yong kapatid ko.
967
01:05:10,616 --> 01:05:14,078
Within a week, nawala 'yong depression.
968
01:05:16,205 --> 01:05:17,665
Sa loob na 'yan.
969
01:05:18,916 --> 01:05:20,209
Kasama ng ice cream.
970
01:05:23,462 --> 01:05:25,631
May mga risk sa FMT.
971
01:05:27,299 --> 01:05:30,678
Pag sumailalim ka ng FMT,
makukuha mo 'yong good bacteria,
972
01:05:30,678 --> 01:05:34,431
pero pwede ring sumama 'yong bad bacteria.
973
01:05:35,474 --> 01:05:38,435
Gusto ko sana kung ito
'yong perpektong solusyon.
974
01:05:40,646 --> 01:05:44,358
Pero sobrang maingat ng mga kilala
kong gastroenterologist.
975
01:05:44,358 --> 01:05:48,612
Pwede kang mahawa
sa lahat ng uri ng sakit.
976
01:05:49,989 --> 01:05:53,701
Kaya hinihiling ko sa mga tao,
wag subukang mag-eksperimento sa sarili
977
01:05:53,701 --> 01:05:56,578
ng mga mas agresibong therapeutics.
978
01:05:58,998 --> 01:06:03,919
Kung matutulungan ka ng fecal transplant
979
01:06:03,919 --> 01:06:07,965
na maibalik 'yong gutom at pagkabusog,
gagawin mo ba?
980
01:06:07,965 --> 01:06:13,095
Oo, kung makakatulong ito
sa mga problema ko,
981
01:06:13,095 --> 01:06:15,305
susubukan ko talaga.
982
01:06:15,305 --> 01:06:18,142
Magiging guinea pig ako.
983
01:06:18,600 --> 01:06:21,311
Pwede kang mailigtas ng dumi ng ibang tao.
984
01:06:22,938 --> 01:06:25,149
Ang weird talaga,
985
01:06:25,691 --> 01:06:29,069
pero nakatulong lahat ng usaping tae
para maintindihan ko
986
01:06:29,069 --> 01:06:31,030
na normal lang 'yong pagdumi.
987
01:06:31,030 --> 01:06:33,907
Ginagawa araw-araw.
Ginagawa ng lahat ng tao.
988
01:06:33,907 --> 01:06:35,159
So bakit di pag-usapan?
989
01:06:35,159 --> 01:06:38,662
Babanggitin ko,
at random na usapang tae lang 'yon.
990
01:06:40,789 --> 01:06:43,625
At pagkababa ko ng telepono,
maiisip ko, "Kakaiba ba 'yon?"
991
01:06:43,625 --> 01:06:47,212
Dati gano'n, pero ngayon parang,
"Hindi, normal lang 'to."
992
01:06:51,008 --> 01:06:53,802
Mahirap gamitin
'yong fecal microbiome transplant.
993
01:06:54,553 --> 01:06:56,764
Mas gusto namin 'yong targeted approach,
994
01:06:56,764 --> 01:07:02,186
gaya ng presicion probiotic para
ma-improve 'yong kalusugan.
995
01:07:03,937 --> 01:07:07,858
Hindi gastrointestinal bugs 'yong
karamihan ng probiotics sa tindahan.
996
01:07:07,858 --> 01:07:10,611
Hindi sila dinisenyo
para mamuhay sa loob ng tiyan natin.
997
01:07:10,611 --> 01:07:15,032
Mga bugs sila na karaniwang makikita
sa mga fermented milk o cheese,
998
01:07:15,032 --> 01:07:17,034
mga lactobacillus organism.
999
01:07:17,034 --> 01:07:19,995
Kaya hindi talaga sila
dinisenyo para manatili.
1000
01:07:19,995 --> 01:07:23,665
Para mong itinapon 'yong halamang bahay
sa Amazon jungle,
1001
01:07:23,665 --> 01:07:26,168
at umasa ka na bigla itong tutubo.
1002
01:07:27,628 --> 01:07:31,048
Tungkol sa paggamot sa mga sintomas
ng isang sakit ang modern medicine,
1003
01:07:31,048 --> 01:07:33,842
sa halip na 'yong mga problemang
humahantong dito.
1004
01:07:34,802 --> 01:07:37,721
Sa hinaharap, gusto namin magkaro'n
ng mas matalinong diskarte
1005
01:07:37,721 --> 01:07:42,643
para i-target 'yong mga microbes sa tiyan
natin para magkaroon ng positibong epekto
1006
01:07:42,643 --> 01:07:45,813
at maiwasan 'yong ibang mga problema.
1007
01:07:47,940 --> 01:07:50,901
Kaya game changer
para sa medisina 'yong microbiome
1008
01:07:50,901 --> 01:07:53,821
dahil pwede maging sariling
pharmacist lahat
1009
01:07:53,821 --> 01:07:56,323
sa pamamagitan ng pagpili
ng tamang pagkain.
1010
01:08:00,077 --> 01:08:02,496
Dahil sa natuklasan namin,
may katrabaho akong umiinom
1011
01:08:02,496 --> 01:08:06,458
{\an8}ng smoothie na may 60 iba't ibang uri
ng halaman araw-araw.
1012
01:08:06,458 --> 01:08:10,671
{\an8}At makikita mo na nandito siya
sa red region dahil sa regular diet niya.
1013
01:08:10,671 --> 01:08:14,091
Pero ngayon, lumipat siya sa orange region
matapos uminom ng smoothies.
1014
01:08:14,091 --> 01:08:15,801
Inabot ng ilang linggo, pero
1015
01:08:15,801 --> 01:08:18,303
nakalipat siya sa ibang region.
1016
01:08:18,303 --> 01:08:21,223
At pag natapos na 'to,
makalipas ng ilang buwan,
1017
01:08:21,223 --> 01:08:24,643
magkakaro'n siya ng mas diverse
na microbiome configuration
1018
01:08:24,643 --> 01:08:26,228
kesa sa umpisa.
1019
01:08:26,228 --> 01:08:28,105
Pero hindi ka pa nakakainom nito?
1020
01:08:28,105 --> 01:08:29,481
Hindi pa, natikman ko lang.
1021
01:08:30,482 --> 01:08:33,110
Isa ito sa mga bagay
na kailangan ng kolaborasyon
1022
01:08:33,110 --> 01:08:35,028
ng mga scientist at chef
1023
01:08:35,028 --> 01:08:37,531
hindi lang para mailagay 'yong
mga gusto mo,
1024
01:08:37,531 --> 01:08:39,241
kundi para maging masarap din ito.
1025
01:08:42,911 --> 01:08:45,706
Di ko alam ang ibig sabihin no'n,
pero astig 'yon.
1026
01:08:46,582 --> 01:08:49,251
Sige, mag-umpisa na tayo.
1027
01:08:57,050 --> 01:08:59,595
Red at green lettuce, check.
1028
01:08:59,595 --> 01:09:02,764
Spinach, check. Purple kale, check.
1029
01:09:02,764 --> 01:09:04,933
Carrot-top greens, check.
1030
01:09:04,933 --> 01:09:11,231
Mga kamatis, carrot,
zucchini, mga avocado.
1031
01:09:11,231 --> 01:09:16,153
Kombinasyon na di ko pa natitikman
itong radish at dates,
1032
01:09:16,153 --> 01:09:19,281
pero baka 'yon 'yong bagong
macaron flavor ko, di ba?
1033
01:09:21,366 --> 01:09:24,077
Gaano karaming smoothie
'yong iniinom niya?
1034
01:09:24,077 --> 01:09:28,999
Pang isang linggo ko na
'tong mga gulay na nandito.
1035
01:09:28,999 --> 01:09:31,293
Isang tasa ng tubig.
1036
01:09:33,420 --> 01:09:36,924
Parang nage-experiment sa science fair.
1037
01:09:36,924 --> 01:09:39,009
Maglalagay ako ng isang buong luya.
1038
01:09:39,009 --> 01:09:41,553
Kasi di ka masasawa sa luya.
1039
01:09:43,055 --> 01:09:46,808
Sino'ng may para gawin 'to?
'Yon 'yong una kong reaksyon.
1040
01:09:49,186 --> 01:09:51,480
Isang buong fig ilalagay ko.
Mahilig ako sa figs.
1041
01:09:51,480 --> 01:09:55,984
Pakiramdam ko maganda
'yong pink para sa 'yo.
1042
01:09:55,984 --> 01:09:57,277
Antioxidants.
1043
01:09:58,070 --> 01:10:00,530
'Yong patatas. At saka...
1044
01:10:01,615 --> 01:10:03,575
Magiging, parang...
1045
01:10:04,117 --> 01:10:05,327
Unang beses para sa lahat.
1046
01:10:06,995 --> 01:10:08,038
At isang kutsarita.
1047
01:10:08,038 --> 01:10:09,873
'Yon na 'yon.
1048
01:10:11,375 --> 01:10:12,334
Okay.
1049
01:10:13,001 --> 01:10:16,588
Tingin ko magiging interesting
'yong kulay nito.
1050
01:10:25,973 --> 01:10:28,225
Hindi na masama.
Ibig kong sabihin, hindi maganda.
1051
01:10:28,225 --> 01:10:30,936
Pero may nainom na akong mas malala.
1052
01:10:32,271 --> 01:10:33,522
Amoy dahon talaga.
1053
01:10:35,482 --> 01:10:36,942
Uy, ang kapal.
1054
01:10:40,654 --> 01:10:42,072
May texture 'to.
1055
01:10:48,787 --> 01:10:50,122
Hindi na masama.
1056
01:10:51,957 --> 01:10:54,543
Ayos lang. Lasang masustansya.
1057
01:10:56,086 --> 01:10:57,504
Paano mo ito mas mapapasarap?
1058
01:10:57,504 --> 01:11:01,049
Ibig kong sabihin, pag inalis 'yong
mga bagay gaya ng brussels sprouts
1059
01:11:01,049 --> 01:11:03,760
na parang, sa tingin ko,
malakas 'yong lasa,
1060
01:11:03,760 --> 01:11:07,014
o kung gagawin mo 'yon,
gawin mong gazpacho.
1061
01:11:07,014 --> 01:11:10,183
Magiging mas masarap 'yong
iniinom kong green smoothies
1062
01:11:10,183 --> 01:11:12,436
kung tatanggapin nila at dagdagan ng asin
1063
01:11:12,436 --> 01:11:15,731
at konting suka
at iinumin mo lang na parang gazpacho.
1064
01:11:15,731 --> 01:11:20,027
Mukhang okay, pero kailangan lagyan
ng pampalasa 'yong smoothies.
1065
01:11:27,326 --> 01:11:30,704
Kahanga-hanga 'yong magagawa
ng pagkain sa 'yo,
1066
01:11:30,704 --> 01:11:34,166
kung paano binabago
ng kinakain mo 'yong katawan mo.
1067
01:11:35,125 --> 01:11:39,504
Makakaapekto sa microbiome mo kinabukasan,
within 24 hours, 'yong kakainin mo ngayon.
1068
01:11:40,088 --> 01:11:43,425
{\an8}ABC 'yong patakaran ko,
always be counting.
1069
01:11:43,425 --> 01:11:46,720
{\an8}Lagi mong bibilangin 'yong prutas
at gulay na kakainin mo.
1070
01:11:47,846 --> 01:11:51,892
Kung kakain ka ng 20 hanggang 30 na
iba't ibang prutas at gulay kada linggo,
1071
01:11:51,892 --> 01:11:53,435
sa tingin ko okay ka na.
1072
01:11:57,064 --> 01:11:59,983
Gusto mo ng simpleng patakaran?
1073
01:11:59,983 --> 01:12:02,986
Isipin mo 'yong mga kinain
ng mga henerasyon bago sa atin.
1074
01:12:03,612 --> 01:12:08,033
Ibig kong sabihin,
mga gulay, prutas, mani, beans,
1075
01:12:08,033 --> 01:12:12,120
kahit mga fermented na pagkain
na puno ng iba't ibang uri ng microbes.
1076
01:12:12,746 --> 01:12:15,874
Orihinal probiotics talaga
'yong mga fermented foods.
1077
01:12:17,918 --> 01:12:21,922
Kumuha ka lang ng gulay, asin,
at iwan mo lang sa room temperature,
1078
01:12:21,922 --> 01:12:25,175
at magkakaro'n ka ng masarap
na fermented food sa loob ng ilang araw.
1079
01:12:29,429 --> 01:12:32,265
- Ayos lang.
- Aysos ka lang? Magaling, anak.
1080
01:12:32,891 --> 01:12:36,103
Ito pala 'yong hitsura ng mais,
pag di pa siya mais?
1081
01:12:36,853 --> 01:12:39,898
Ibig mong sabihin, pag sariwa
at hindi galing sa bag? Oo.
1082
01:12:39,898 --> 01:12:41,817
Mas mais sa loob nito.
1083
01:12:41,817 --> 01:12:42,901
Oo.
1084
01:12:44,194 --> 01:12:46,822
Nalito talaga ako noon.
1085
01:12:47,697 --> 01:12:50,534
No'ng pinag-aralan ko 'yong science nito,
nalaman ko na,
1086
01:12:50,534 --> 01:12:53,620
"Hindi mo pwedeng sabihin
na nagda-diet ka lang."
1087
01:12:53,620 --> 01:12:56,415
Kailangan mong baguhin 'yong pamumuhay mo
1088
01:12:57,582 --> 01:13:00,544
at gawin mo nang pakonti-konti araw-araw.
1089
01:13:00,544 --> 01:13:02,796
- Hiwain, hugasan ang patatas.
- Hiwain, hugasan.
1090
01:13:02,796 --> 01:13:04,798
Sobrang competitive ng mga anak ko.
1091
01:13:05,757 --> 01:13:09,094
Pinapatulong ko sila. Ginawa kong
parang cooking competition.
1092
01:13:10,262 --> 01:13:12,431
Sinasama ko sila sa grocery.
1093
01:13:12,431 --> 01:13:13,932
Tapos magluluto kami.
1094
01:13:15,434 --> 01:13:18,186
Mas madalas na kaming magsama
habang ginagawa ko 'yon.
1095
01:13:18,186 --> 01:13:19,354
Ano'ng ginagawa mo?
1096
01:13:19,354 --> 01:13:21,898
Tinutulungan kita.
Gusto kong maging chef, habambuhay.
1097
01:13:21,898 --> 01:13:22,899
Magiging chef ka?
1098
01:13:22,899 --> 01:13:26,069
Oo, gusto kong magluto araw-araw.
Gusto kong maging chef.
1099
01:13:28,530 --> 01:13:33,118
Naranasan ko kung paano pag-usapan
ng mga tao 'yong katawan nila,
1100
01:13:33,118 --> 01:13:35,745
at 'yong relasyon nila dito.
1101
01:13:36,371 --> 01:13:38,665
Dalawang itlog, at dalawang egg yolks.
1102
01:13:38,665 --> 01:13:41,751
Walang sobrang healthy na pagkain
na pwede mong kainin,
1103
01:13:41,751 --> 01:13:45,505
o isang payo na pwede mong sundin
para maging maayos lahat.
1104
01:13:45,505 --> 01:13:49,176
Mas tungkol ito
sa pagbuo ng relasyon sa tiyan.
1105
01:13:49,926 --> 01:13:52,179
Ang galing n'yo. Apir.
1106
01:13:52,679 --> 01:13:56,308
Maaaring gawin ang pagkonektang muli
gamit 'yong science at kaalaman,
1107
01:13:56,308 --> 01:13:59,603
pero kung may pakiramdam ka lang,
1108
01:13:59,603 --> 01:14:00,937
pakiramdaman mo ito.
1109
01:14:02,230 --> 01:14:06,109
Parang pagsasakatuparan ng
mga pagkain na pinakakinatatakutan ko
1110
01:14:06,109 --> 01:14:07,444
'yong carbonara.
1111
01:14:09,946 --> 01:14:11,990
Mula no'ng napag-uusapan
ko na 'yong tiyan,
1112
01:14:11,990 --> 01:14:14,784
naging mas kalmado na ako, actually.
1113
01:14:15,577 --> 01:14:19,664
Alam ko na kung gaano katatag
at katibay at kalakas ng organ na 'to
1114
01:14:19,664 --> 01:14:21,625
kung lagi ko itong aalagaan nang maayos.
1115
01:14:22,709 --> 01:14:25,462
Higit pa 'to sa pakikinig sa katawan mo
1116
01:14:25,462 --> 01:14:27,547
para mas maintindihan mo ito.
1117
01:14:27,547 --> 01:14:32,802
Sa buong career ko,
mas naimpluwensiyahan ako ng hotdog
1118
01:14:32,802 --> 01:14:36,848
kesa sa competitive eating mismo.
1119
01:14:36,848 --> 01:14:42,103
Okay, magdadagdag tayo ng avocado,
shiso, shiitake at bawang.
1120
01:14:42,103 --> 01:14:44,439
Yes! Ang sarap.
1121
01:14:44,439 --> 01:14:47,776
Gusto kong gumawa ng mas malusog
na hotdog sa pamamagitan
1122
01:14:47,776 --> 01:14:52,322
ng pagdagdag ng masustansyang
Japanese ingredients.
1123
01:14:53,657 --> 01:14:54,741
Ang sarap.
1124
01:14:54,741 --> 01:14:56,076
Sobrang sarap!
1125
01:14:56,076 --> 01:14:59,079
Bago 'to. Di na 'to mapipigilan.
1126
01:15:00,705 --> 01:15:03,625
Pwede kang kumain, tapos titingnan mo,
anong pakiramdam ko?
1127
01:15:03,625 --> 01:15:06,044
After one and a half, two,
o two and a half hours,
1128
01:15:06,044 --> 01:15:07,963
kapag umabot na ito sa dugo ko.
1129
01:15:09,506 --> 01:15:13,301
Masarap sa unang segundo 'yong slice
ng cake, o fries, o chips,
1130
01:15:13,301 --> 01:15:15,053
sasabihin mo, "A! Dagdagan ko pa,"
1131
01:15:15,053 --> 01:15:19,224
pero kinalaunan, mapapagod ka,
o mahihilo, o whatever.
1132
01:15:20,725 --> 01:15:25,272
At hindi nakaka-adik 'yong kanin at gulay,
1133
01:15:25,272 --> 01:15:27,274
pero magiging maayos 'yong pakiramdam mo.
1134
01:15:27,274 --> 01:15:29,693
O pwede ring hindi, dapat i-check mo.
1135
01:15:31,486 --> 01:15:36,866
Sobrang validating na mas nae-enjoy
ko na 'yong pagkain.
1136
01:15:39,786 --> 01:15:44,040
'Yong ideya na makakasalo kami ng asawa ko
1137
01:15:44,040 --> 01:15:48,336
at di ko paparusahan 'yong sarili
ko sa pamamagitan ng hindi pagkain
1138
01:15:49,546 --> 01:15:50,630
sa susunod na araw,
1139
01:15:51,590 --> 01:15:53,133
maganda 'yon.
1140
01:15:55,343 --> 01:15:57,470
Ma, good job sa mais.
1141
01:15:58,138 --> 01:16:01,433
Mag-cheers tayo
para sa masarap na luto ni Mama.
1142
01:16:01,433 --> 01:16:02,892
- Ayos.
- Yes!
1143
01:16:13,862 --> 01:16:16,740
Pag tapos na lahat, 'yong nararamdaman mo
lang 'yong importante.
1144
01:16:16,740 --> 01:16:18,700
'Yong iniisip mo. 'Yong ginagawa mo.
1145
01:16:18,700 --> 01:16:20,285
Wala nang ibang importante,
1146
01:16:20,910 --> 01:16:24,539
at baka para sa akin, 'yong pagbabago ng
katawan ko 'yong pinakamagandang bagay.
1147
01:16:27,459 --> 01:16:31,588
'Yong katawan mo 'yong eksperto,
at dapat pakinggan mo ito.
1148
01:16:32,380 --> 01:16:35,884
Mas naging-proud ako sa tiyan ko
no'ng mas may kaalaman na ako.
1149
01:16:35,884 --> 01:16:40,430
Masasabi kong loyal na ako sa tiyan ko,
1150
01:16:40,430 --> 01:16:42,265
at kahit sa puwit ko.
1151
01:16:53,526 --> 01:16:55,945
Di dapat laging pinag-uusapan
ng lahat 'yong dumi,
1152
01:16:55,945 --> 01:16:57,781
lalo na kung ayaw nila.
1153
01:16:59,407 --> 01:17:02,077
Pero sa tingin ko,
dapat may alam ka tungkol dito.
1154
01:17:02,994 --> 01:17:06,998
Halimbawa,
may pitong magkakaibang uri ng dumi,
1155
01:17:06,998 --> 01:17:10,377
na inilarawan nang maayos
sa Bristol Stool Scale.
1156
01:17:11,127 --> 01:17:13,880
Medyo basang tae 'yong seven at six.
1157
01:17:13,880 --> 01:17:18,009
Maaaring mangyari 'to kung naistorbo
'yong panunaw ng bagay gaya ng impeksyon.
1158
01:17:19,010 --> 01:17:23,014
Four at three
'yong gusto mong makita sa banyo,
1159
01:17:23,014 --> 01:17:28,061
at inilarawan bilang sausage o ahas,
makinis at malambot.
1160
01:17:31,064 --> 01:17:33,817
Tapos 'yong tae ng kambing,
1161
01:17:34,609 --> 01:17:36,778
ito na 'yong mga area ng constipation.
1162
01:17:37,987 --> 01:17:42,867
Kaya maaaring maging kapakipakinabang
na impormasyon 'yong consistency o hugis.
1163
01:17:42,867 --> 01:17:45,161
Parang text galing sa tiyan mo.
1164
01:17:45,161 --> 01:17:48,039
Kaya minsan dapat
lumingon ka at tingnan mo.
1165
01:17:48,039 --> 01:17:50,625
Pagkatapos, alam mo na,
intindihin mo na lang.
1166
01:18:09,394 --> 01:18:11,396
Tagapagsalin ng Subtitle:
Ana Camela Tanedo