1 00:00:14,682 --> 00:00:18,352 Het is een beetje gek dat er een energiebron is… 2 00:00:18,436 --> 00:00:21,814 …die belachelijk goedkoop is, die ons heeft voortgestuwd. 3 00:00:21,898 --> 00:00:24,984 Onze samenleving is gebaseerd op koolwaterstoffen. 4 00:00:25,068 --> 00:00:26,861 Benzine, aardgas en steenkool. 5 00:00:29,072 --> 00:00:34,118 Bij de energie die vrijkomt wordt CO2 uitgestoot. 6 00:00:35,620 --> 00:00:39,707 CO2 is als een spiegel die de warmte weerkaatst… 7 00:00:39,791 --> 00:00:42,710 …dat heeft afschuwelijke weerseffecten. 8 00:00:49,258 --> 00:00:53,179 De totale uitstoot is meer dan 50 miljard ton per jaar. 9 00:00:53,262 --> 00:00:55,056 Dat getal is onvoorstelbaar. 10 00:00:56,891 --> 00:01:02,814 We weten zeker dat als je koolwaterstoffen blijft gebruiken, het heel erg wordt. 11 00:01:04,357 --> 00:01:08,569 Dus we moeten koolwaterstoffen bijna volledig opgeven. 12 00:01:08,653 --> 00:01:09,987 Het is officieel. 13 00:01:10,071 --> 00:01:14,867 Dit jaar kende weer de meeste dagen met temperaturen van meer dan 43 graden. 14 00:01:15,451 --> 00:01:18,579 Is dit de moeilijkste uitdaging voor de mensheid ooit? 15 00:01:18,663 --> 00:01:19,664 Zeker weten. 16 00:01:21,916 --> 00:01:24,627 Er is geen reden om het te laten gebeuren. 17 00:01:25,461 --> 00:01:27,672 We hebben oplossingen. 18 00:01:45,606 --> 00:01:50,236 Bij vrijwel alles wat we doen zijn fossiele brandstoffen betrokken. 19 00:01:50,945 --> 00:01:53,656 Naar onze telefoons kijken, ze opladen… 20 00:01:53,739 --> 00:01:56,951 …naar de ijsbaan te gaan, naar het zwembad gaan. 21 00:01:57,034 --> 00:01:59,579 Al die dingen worden verwarmd en gekoeld. 22 00:01:59,662 --> 00:02:03,082 De schaal van de oplossing moet die van het probleem evenaren. 23 00:02:03,166 --> 00:02:05,209 Dat is lastig om je voor te stellen. 24 00:02:07,962 --> 00:02:11,215 We zijn verslaafd aan fossiele brandstoffen. 25 00:02:11,299 --> 00:02:14,343 Ineens ermee stoppen, zou niet werken. 26 00:02:16,554 --> 00:02:21,100 Het elektriciteitssysteem zou uitvallen. Je kunt niet naar je werk rijden. 27 00:02:21,184 --> 00:02:23,144 Boeren zouden geen mest hebben. 28 00:02:23,227 --> 00:02:25,479 Je kunt geen gebouwen en wegen bouwen. 29 00:02:25,563 --> 00:02:27,732 Mensen zouden doodvriezen. 30 00:02:27,815 --> 00:02:33,404 Bijna niets heeft geen enorme hoeveelheid koolwaterstoffen nodig. 31 00:02:37,074 --> 00:02:39,076 Vooral vanwege mijn reizen… 32 00:02:39,577 --> 00:02:42,997 …zou mijn ecologische voetafdruk een van de hoogste zijn. 33 00:02:43,080 --> 00:02:45,541 ÉÉN BRILMONTUUR GEMIDDELDE EMISSIE = 3,7 KILO 34 00:02:45,625 --> 00:02:52,089 Maar ik kan me technologie veroorloven die mijn uitstoot op nul zet. 35 00:02:52,173 --> 00:02:54,425 HAMBURGER GEMIDDELDE EMISSIE = 3,2 KILO 36 00:02:54,508 --> 00:02:56,802 Ik koop ook CO2-credits. 37 00:02:57,386 --> 00:02:59,764 THUISVERWARMING/KOELING EMISSIE 1133 KILO 38 00:02:59,847 --> 00:03:03,684 Dat kan ik betalen. Daarmee ben ik niet een deel van de oplossing. 39 00:03:09,732 --> 00:03:13,819 Bill Gates, welkom terug. Je hebt het nu over klimaatverandering. 40 00:03:13,903 --> 00:03:17,448 Je nieuwe boek gaat over hoe een klimaatramp te voorkomen. 41 00:03:17,531 --> 00:03:20,701 We moeten allemaal onze voetafdruk kwijt… 42 00:03:20,785 --> 00:03:24,872 …door veel sneller te innoveren dan normaal. 43 00:03:25,581 --> 00:03:28,876 Ik heb altijd menselijke innovatie aan het werk gezien. 44 00:03:28,960 --> 00:03:32,964 De digitale revolutie, waar ik het geluk had bij te zijn… 45 00:03:33,047 --> 00:03:35,258 …verraste mensen enorm. 46 00:03:36,384 --> 00:03:38,469 Wat is de essentie van Microsoft? 47 00:03:38,552 --> 00:03:40,930 Een computer op elk bureau en in elk huis. 48 00:03:41,013 --> 00:03:43,975 Dat heb ik beide niet. -Daar werken we aan. 49 00:03:45,184 --> 00:03:47,144 Ik weet nog dat ik zijn boek las. 50 00:03:47,228 --> 00:03:49,772 Zijn aanpak was een systeemaanpak. 51 00:03:49,855 --> 00:03:54,068 Ik vertel mensen vaak over dat boek: 'Dat boek is een taartdiagram.' 52 00:03:54,151 --> 00:03:56,028 's Werelds beste taartdiagram. 53 00:03:56,112 --> 00:03:58,364 Het vertelt je alle oorzaken. 54 00:03:58,447 --> 00:04:02,243 Je kunt er niet over meepraten, tenzij je het cirkeldiagram kent. 55 00:04:04,120 --> 00:04:07,290 Emissies komen uit veel sectoren van de economie. 56 00:04:07,373 --> 00:04:09,750 De productie, het industriële stuk… 57 00:04:09,834 --> 00:04:12,920 …staal maken, cement maken, chemicaliën maken. 58 00:04:13,004 --> 00:04:18,884 Dat is zo verborgen voor mensen, maar wereldwijd groter dan de rest. 59 00:04:19,468 --> 00:04:23,639 Dan is er de productie van elektriciteit, kolen en aardgas verbranden… 60 00:04:23,723 --> 00:04:26,976 …en dan heb je de landbouw, het gebruik van kunstmest… 61 00:04:27,059 --> 00:04:30,438 …en koeien produceren aardgas. 62 00:04:30,521 --> 00:04:32,189 VEESTAPEL - GEWASSEN AFVAL - GROND 63 00:04:33,024 --> 00:04:34,567 Dan is er transport. 64 00:04:34,650 --> 00:04:39,071 Personenauto's, vrachtwagens, bussen, treinen, vliegtuigen, boten. 65 00:04:40,031 --> 00:04:44,410 Tot slot heb je gebouwen, die we verwarmen en koelen. 66 00:04:44,493 --> 00:04:46,162 Om tot nul uitstoot te komen… 67 00:04:46,662 --> 00:04:52,752 …moet je letterlijk alle emissies in die vijf categorieën op nul zetten. 68 00:04:52,835 --> 00:04:54,795 In elk land… 69 00:04:55,546 --> 00:04:58,466 …dus is het erg overweldigend. 70 00:05:03,637 --> 00:05:07,058 Ik heb het grote geluk dat ik opgroeide in Montana. 71 00:05:08,517 --> 00:05:13,064 Er loopt een rivier langs mijn huis. We brengen al onze tijd buiten door. 72 00:05:13,147 --> 00:05:15,441 De impact is overal zichtbaar. 73 00:05:15,524 --> 00:05:19,987 Maar het is veel duidelijker, als je constant met de natuur leeft. 74 00:05:21,864 --> 00:05:26,827 Rook van bosbranden strijkt neer, en het is moeilijk om te ademen. 75 00:05:26,911 --> 00:05:30,831 Ik zag ook de gletsjers in Glacier National Park smelten. 76 00:05:33,209 --> 00:05:36,212 We zijn gedoemd als we niet snel iets veranderen. 77 00:05:36,712 --> 00:05:39,048 Mensen sterven. Mensen worden getroffen. 78 00:05:39,131 --> 00:05:42,009 Het komt dichterbij in westerse samenlevingen. 79 00:05:44,970 --> 00:05:47,723 Klimaatverandering was er in mijn jeugd. 80 00:05:47,807 --> 00:05:50,643 Ik heb geen wereld gekend voor klimaatverandering. 81 00:05:50,726 --> 00:05:53,479 Zelfs als we de klimaatcrisis willen aanpakken… 82 00:05:53,562 --> 00:05:56,190 …dan weten we nu nog niet goed hoe. 83 00:05:58,567 --> 00:05:59,402 Dat is gek. 84 00:06:00,403 --> 00:06:01,237 Ja. 85 00:06:01,320 --> 00:06:03,864 Het moet bij je studieoriëntatie horen. 86 00:06:03,948 --> 00:06:08,786 De klimaatbeweging heeft enorm baat bij veel jonge activisten. 87 00:06:09,286 --> 00:06:12,706 Ze zijn een super belangrijk onderdeel van de beweging. 88 00:06:12,790 --> 00:06:13,791 Hoi. -Hallo. 89 00:06:13,874 --> 00:06:15,793 Hallo. -Leuk je te ontmoeten. 90 00:06:15,876 --> 00:06:17,128 Isaac. -Hoi, Isaac. 91 00:06:17,211 --> 00:06:20,339 Grace. Leuk je te ontmoeten. -Ik ben Jamie. 92 00:06:20,423 --> 00:06:21,966 Ik leer van hen… 93 00:06:22,049 --> 00:06:25,469 …net als van de wetenschappers die de doorbraken bedenken. 94 00:06:25,553 --> 00:06:29,515 De hoogste temperatuur ooit werd bijna gemeten. 95 00:06:29,598 --> 00:06:31,267 Ze hoopten erop. 96 00:06:31,350 --> 00:06:36,063 Een heleboel mensen wilden in Death Valley zijn tijdens het record. 97 00:06:36,564 --> 00:06:41,861 Dat is net alsof de dinosaurussen willen poseren met de asteroïden. 98 00:06:41,944 --> 00:06:44,864 Ik vind mezelf geen klimaatoptimist… 99 00:06:44,947 --> 00:06:48,284 …maar ook geen klimaatpessimist. Dat helpt niet. 100 00:06:48,367 --> 00:06:52,079 We hebben vele tactieken nodig om de klimaatcrisis aan te kunnen. 101 00:06:52,163 --> 00:06:55,416 Het maakt de crisis niet uit of we er niet klaar voor zijn. 102 00:06:55,499 --> 00:07:02,006 Je kunt niet loslaten dat het er nu niet goed uitziet voor de toekomst. 103 00:07:03,048 --> 00:07:08,012 Ze hebben een somberder beeld van de moeilijkheden om er te komen… 104 00:07:08,095 --> 00:07:11,056 …dan ik of dan ik had verwacht. 105 00:07:11,724 --> 00:07:16,020 Ik wil zorgen dat ze sommige van deze innovaties kennen. 106 00:07:16,103 --> 00:07:21,400 Benzine kost minder dan een fles water. Dus mensen zijn een beetje verwend. 107 00:07:22,067 --> 00:07:27,198 Koolwaterstoffen, behalve het feit dat ze CO2 uitstoten, zijn wonderbaarlijk. 108 00:07:27,281 --> 00:07:32,578 We proberen een batterij te maken die 1/10 zo energierijk is als benzine. 109 00:07:32,661 --> 00:07:35,414 We moeten zoveel doen in de komende tien jaar. 110 00:07:35,498 --> 00:07:37,625 In elk emissiegebied… 111 00:07:37,708 --> 00:07:41,337 …is nul een veeleisend getal dat je niet laat kiezen: 112 00:07:41,420 --> 00:07:44,965 'Laten we deze doen, maar deze niet.' 113 00:07:45,883 --> 00:07:48,677 Het klimaat is een probleem van belanghebbenden. 114 00:07:48,761 --> 00:07:52,890 De mensen die het meest getroffen worden door klimaatverandering… 115 00:07:53,807 --> 00:07:55,809 …zijn onze ongeboren kinderen. 116 00:07:55,893 --> 00:08:00,606 Het is heel moeilijk om een generatie die nu leeft… 117 00:08:00,689 --> 00:08:05,194 …grote offers te laten brengen voor een die nog geboren moet worden. 118 00:08:05,277 --> 00:08:08,072 Daarom heb je ook het winstmotief nodig. 119 00:08:13,369 --> 00:08:14,703 Welkom. 120 00:08:14,787 --> 00:08:17,873 We doen een Q en A en dan is er ruimte voor discussie. 121 00:08:17,957 --> 00:08:19,416 Bedankt. Begin maar. 122 00:08:19,500 --> 00:08:22,711 Wij zijn een investeringsbedrijf, geleid door Bill Gates… 123 00:08:22,795 --> 00:08:26,215 …dat de productie van broeikasgassen aan wil pakken. 124 00:08:26,840 --> 00:08:31,595 Investeringen kunnen de wereld tonen dat er een betere manier is. 125 00:08:31,679 --> 00:08:33,264 Dan kan ik tegen je zeggen: 126 00:08:33,347 --> 00:08:37,059 'Het maakt niet uit wat je politieke mening is. 127 00:08:37,142 --> 00:08:40,563 Dit is objectief een betere manier, dus laten we het doen.' 128 00:08:40,646 --> 00:08:45,109 We kijken naar staal, grijze waterstof en de chemische industrie. 129 00:08:45,192 --> 00:08:49,196 Fossiel ethyleen wordt geproduceerd op een zeer koolstofintensieve manier. 130 00:08:49,780 --> 00:08:55,369 We hebben gewone oplossingen nodig voor productie, elektriciteit opwekken… 131 00:08:55,452 --> 00:08:59,248 …voor rondrijden, rondvliegen, onze gebouwen, onze huizen. 132 00:08:59,331 --> 00:09:00,624 Wat eten we? 133 00:09:00,708 --> 00:09:02,668 We willen die dingen vervangen… 134 00:09:02,751 --> 00:09:05,963 …op hetzelfde niveau, tenminste, zonder uitstoot. 135 00:09:06,046 --> 00:09:10,801 De enige manier om dat te doen is als je nieuwe technologieën bedenkt. 136 00:09:10,884 --> 00:09:14,513 Dioxycle is een recyclagebedrijf voor koolstofemissies. 137 00:09:15,014 --> 00:09:18,100 Klimaatverandering is een probleem van schaal. 138 00:09:18,183 --> 00:09:23,439 Als het niet op grote schaal kan, kun je het klimaat niet veranderen. 139 00:09:23,522 --> 00:09:26,442 Niemand doet het voor z'n plezier… 140 00:09:27,026 --> 00:09:30,529 …daarom heb je een oplossing nodig op grote schaal. 141 00:09:30,613 --> 00:09:33,824 Er is maar één ding zo groot als Moeder Natuur… 142 00:09:33,907 --> 00:09:36,869 …dat is Vader Hebzucht, de markt. 143 00:09:36,952 --> 00:09:40,831 We maken ons klaar voor onze pilot van één ton per dag. 144 00:09:40,914 --> 00:09:42,750 Ik laat je alleen het kader zien. 145 00:09:42,833 --> 00:09:45,836 Ik vind het lovenswaardig dat hij doet wat hij zegt. 146 00:09:45,919 --> 00:09:47,921 De meeste mensen hebben geen kapitaal… 147 00:09:48,005 --> 00:09:51,925 …om te investeren in start-ups van miljoenen dollars… 148 00:09:52,009 --> 00:09:54,637 …waarvan veel niks worden, maar sommige wel. 149 00:09:54,720 --> 00:09:57,056 …zuivere waterstof nodig… 150 00:09:57,139 --> 00:09:59,725 Je financiert veel doodlopende wegen… 151 00:09:59,808 --> 00:10:05,481 …maar een paar worden het equivalent van Apple of Microsoft of Google… 152 00:10:05,564 --> 00:10:07,775 …in dit cleantechgebied. 153 00:10:07,858 --> 00:10:12,446 Er zullen veel bedrijven zijn die zo'n impact hebben. 154 00:10:13,072 --> 00:10:15,074 Het klimaat is een systeemprobleem. 155 00:10:15,157 --> 00:10:18,452 Daarom denken we dat software het kan helpen oplossen. 156 00:10:18,535 --> 00:10:22,081 Je hoort geweldige ondernemers met allerlei ideeën. 157 00:10:22,164 --> 00:10:26,043 We denken heel open na over wat zou kunnen zijn. 158 00:10:26,126 --> 00:10:29,755 We hebben dit nieuwe cementproductieproces kunnen verkennen. 159 00:10:29,838 --> 00:10:34,968 Je denkt misschien dat je investeert in iets wat het niet is. 160 00:10:35,052 --> 00:10:38,472 Maar wat het niet is, kan het heel plots worden. 161 00:10:39,431 --> 00:10:41,558 Als we de stroomdichtheid halen… 162 00:10:41,642 --> 00:10:44,520 …worden de kapitaalkosten vergelijkbaar met een oven. 163 00:10:44,603 --> 00:10:49,066 De hitte krijg je van aardgas of elektriciteit? 164 00:10:49,149 --> 00:10:52,444 Breakthrough Energy heeft meer dan honderd bedrijven. 165 00:10:53,028 --> 00:10:56,031 Je hebt landbouw. Je hebt gebouwen. 166 00:10:56,115 --> 00:10:59,576 Bij cement hebben we geweldige bedrijven. 167 00:11:01,245 --> 00:11:03,205 OAKLAND, CALIFORNIË 168 00:11:03,288 --> 00:11:07,334 Iemand van Bill Gates' fonds, Breakthrough Energy Ventures… 169 00:11:07,418 --> 00:11:09,837 …gaf een lezing aan Caltech. 170 00:11:09,920 --> 00:11:13,632 Hij zei: 'Er zijn enorme klimaatproblemen waar niemand aan werkt. 171 00:11:13,716 --> 00:11:18,303 Er gaat geen geld naartoe. Maar ze zijn zo belangrijk als auto's.' 172 00:11:23,100 --> 00:11:26,103 Beton is wereldwijd het meest geconsumeerde materiaal. 173 00:11:26,186 --> 00:11:29,481 We gebruiken meer beton dan wat ook, behalve water. 174 00:11:31,108 --> 00:11:33,694 Het is bijna magisch. Vloeibaar gesteente. 175 00:11:33,777 --> 00:11:37,489 Na minuten, uren of dagen, wordt het hard. Een structuur. 176 00:11:37,573 --> 00:11:39,908 Door dit geweldige spul kunnen we… 177 00:11:39,992 --> 00:11:44,329 …alles bouwen van wolkenkrabbers tot bruggen tot dammen. 178 00:11:44,413 --> 00:11:49,084 Het cement verspreiden nadat het uit de pijpen komt heet egaliseren. 179 00:11:49,168 --> 00:11:54,798 In de cementindustrie wordt al meer dan honderd jaar hetzelfde gedaan. 180 00:11:58,093 --> 00:12:00,095 Sommige mensen weten al heel lang… 181 00:12:00,179 --> 00:12:03,557 …dat cement een enorme vervuiler is, en niemand deed wat. 182 00:12:06,101 --> 00:12:10,272 Beton is een mengsel van cement, zand, grind en water. 183 00:12:10,355 --> 00:12:13,859 De CO2-uitstoot die je hebt bij het produceren van cement… 184 00:12:14,359 --> 00:12:16,445 …is een scheikundig probleem. 185 00:12:17,780 --> 00:12:19,907 We moeten hetzelfde materiaal maken. 186 00:12:19,990 --> 00:12:25,788 Precies hetzelfde, omdat er zoveel risico komt kijken bij het bouwen van een gebouw… 187 00:12:25,871 --> 00:12:29,041 …en zoveel geld, dat niemand een materiaal wil… 188 00:12:29,124 --> 00:12:31,960 …dat nooit eerder is gebruikt voor een gebouw. 189 00:12:32,044 --> 00:12:36,715 Cement wordt nu gemaakt met kalksteen, waar koolstof in zit. 190 00:12:36,799 --> 00:12:39,551 Als je het verbrandt, komt er CO2 vrij. 191 00:12:39,635 --> 00:12:40,636 Maar Brimstone… 192 00:12:40,719 --> 00:12:44,348 …gebruikt calciumsilicaatstenen, die geen CO2 bevatten. 193 00:12:46,225 --> 00:12:48,852 Cement is een materiaal op basis van calcium. 194 00:12:48,936 --> 00:12:52,940 Je moet calcium uit de steen halen om cement te maken. 195 00:12:54,399 --> 00:12:58,570 Dus ik giet de vloeistof erbij die we gebruiken als uitloogmiddel. 196 00:12:58,654 --> 00:13:01,281 We gieten dit er eerst in. 197 00:13:01,365 --> 00:13:05,118 Dat middel zal reageren met de steen en het calcium verwijderen. 198 00:13:05,202 --> 00:13:09,456 Dan nemen we dat calcium en stoppen we de steen in een oven… 199 00:13:10,916 --> 00:13:12,292 …die cement produceert. 200 00:13:21,385 --> 00:13:24,805 We sturen het naar ons betonlab om het te testen. 201 00:13:24,888 --> 00:13:30,143 Dan nemen we die kubus, doen 'm in een pers en pletten de kubus. 202 00:13:30,227 --> 00:13:33,230 We meten hoeveel kracht we moesten toepassen… 203 00:13:33,313 --> 00:13:36,900 …om de kubus te laten barsten, wat zegt hoe sterk het cement is. 204 00:13:36,984 --> 00:13:41,655 Cement voor algemeen gebruik zou 1800 tot 2300 kilo per 6,5 cm2 zijn. 205 00:13:41,738 --> 00:13:45,868 Voor grote wolkenkrabbers heb je misschien zeer sterk cement nodig… 206 00:13:45,951 --> 00:13:50,205 …van 4500 tot 9000 kilo per 6,5 vierkante centimeter. 207 00:13:55,335 --> 00:13:56,378 Dat is ziek. 208 00:13:56,461 --> 00:13:57,588 PRODUCTIE 29% 209 00:13:58,130 --> 00:14:00,382 Er zijn veel cementfabrieken op aarde. 210 00:14:00,465 --> 00:14:05,888 Dus dit is niet als het maken van een snellere computerchip. 211 00:14:05,971 --> 00:14:09,641 Als je tegen India zegt: 'Maak je cement op een nieuwe manier.' 212 00:14:09,725 --> 00:14:13,395 Er zijn duizenden betoncentrales in India alleen al. 213 00:14:14,479 --> 00:14:18,650 Het is een lange weg van een nieuwe manier bedenken om cement te maken… 214 00:14:18,734 --> 00:14:23,113 …naar elke cementoven in heel India vrij… 215 00:14:23,196 --> 00:14:27,409 …van enorme CO2-uitstoot te laten zijn. 216 00:14:28,035 --> 00:14:30,162 We hebben grote dingen te doen. 217 00:14:30,245 --> 00:14:33,540 We moeten een centrale bouwen. En dan nog 3000. 218 00:14:34,541 --> 00:14:38,545 We moeten de industrie koolstofvrij maken. Dat zijn grote opgaven. 219 00:14:38,629 --> 00:14:42,174 Dat staat vast, toch? Maar goed werk, allemaal. 220 00:14:43,258 --> 00:14:44,509 Goed werk, team. 221 00:14:54,061 --> 00:14:58,690 De eerste grote publicatie over het broeikasgasprobleem… 222 00:14:58,774 --> 00:15:00,776 …werd gepubliceerd in de 19e eeuw. 223 00:15:00,859 --> 00:15:02,819 Dus het idee dat broeikasgassen… 224 00:15:02,903 --> 00:15:07,157 …warmte kunnen vasthouden in de atmosfeer bestaat al lang. 225 00:15:07,658 --> 00:15:10,327 Probeer een tank. En laat het me weten. 226 00:15:10,410 --> 00:15:11,662 Goed, vul 'm maar. 227 00:15:11,745 --> 00:15:14,665 Het was na de Tweede Wereldoorlog… 228 00:15:14,748 --> 00:15:18,335 …dat de uitstoot dramatisch toenam. 229 00:15:20,170 --> 00:15:24,091 In de jaren 60 had president Johnson een paper op z'n bureau… 230 00:15:24,174 --> 00:15:28,595 …waarin stond dat het een groot probleem was voor de nationale veiligheid. 231 00:15:29,096 --> 00:15:33,642 De fossiele brandstofindustrie had een idee van wat hun product veroorzaakte. 232 00:15:33,725 --> 00:15:38,397 Ze hebben veel onderzoek gedaan naar de effecten ervan op het klimaat. 233 00:15:40,232 --> 00:15:44,236 De grootste uitstoters zijn de Golfstaten die het spul produceren… 234 00:15:44,319 --> 00:15:46,655 …maar daarna komen landen als de VS. 235 00:15:48,615 --> 00:15:52,744 In het Westen hebben we een koolstofrijke levensstijl. 236 00:15:52,828 --> 00:15:54,121 Het is Criss Angel. 237 00:15:54,204 --> 00:16:00,210 Ik verwelkom je op mijn landgoed van 2000 vierkante meter, Serenity. 238 00:16:01,294 --> 00:16:05,674 Dus alles waar we aan denken in termen van een moderne economie… 239 00:16:05,757 --> 00:16:10,971 …is verweven met fossiele brandstoffen, ook ons elektriciteitssysteem. 240 00:16:11,555 --> 00:16:12,973 ELEKTRICITEIT 29% 241 00:16:13,432 --> 00:16:18,729 Het elektriciteitsnet is een bron van ongeveer een derde van de uitstoot… 242 00:16:18,812 --> 00:16:24,317 …en de enige energiebron waarvan we weten hoe we het schoon maken. 243 00:16:26,361 --> 00:16:30,991 De prijzen van zonne- en windenergie dalen dramatisch. 244 00:16:31,074 --> 00:16:32,743 Maar ze zijn niet stabiel. 245 00:16:32,826 --> 00:16:37,080 Je hebt niet altijd zon of wind, maar je wilt altijd je telefoon opladen. 246 00:16:37,789 --> 00:16:42,502 We weten nog niet hoe we de energie goedkoop kunnen opslaan… 247 00:16:42,586 --> 00:16:45,547 …om het altijd beschikbaar te hebben. 248 00:16:45,630 --> 00:16:50,886 Maar de vraag naar elektriciteit wordt ook alleen maar groter in de toekomst. 249 00:16:52,012 --> 00:16:57,434 We moeten straks elektriciteit gebruiken voor onze auto's en gebouwen. 250 00:17:00,437 --> 00:17:03,982 We moeten het raster niet alleen groen maken… 251 00:17:04,483 --> 00:17:10,197 …maar ook 2,5 keer zo groot. 252 00:17:10,280 --> 00:17:14,367 In mijn ogen is kernenergie de meest veelbelovende oplossing. 253 00:17:15,869 --> 00:17:19,081 Of kernfusie of kernsplijting. 254 00:17:21,166 --> 00:17:25,253 Fusie, we hebben geen haalbare fusiecentrale… 255 00:17:25,337 --> 00:17:28,423 …en zelfs de wetenschap is een beetje onzeker. 256 00:17:29,049 --> 00:17:32,928 Dus we moeten aan kernsplijting blijven werken. 257 00:17:33,970 --> 00:17:37,891 Ik ben een grote investeerder in een bedrijf genaamd TerraPower… 258 00:17:37,974 --> 00:17:41,269 …dat een reactor van de volgende generatie bouwt. 259 00:17:41,853 --> 00:17:46,817 De reactoren die we nu gebruiken koelen dingen af met water. 260 00:17:46,900 --> 00:17:51,780 Water kan niet veel warmte vasthouden. Dus de druk wordt hoog. 261 00:17:52,781 --> 00:17:56,493 Ze praten er al decennia over om in plaats van water… 262 00:17:56,576 --> 00:17:59,287 …vloeibaar metaal als natrium te gebruiken… 263 00:17:59,371 --> 00:18:01,790 …en dat is de aanpak die TerraPower volgt. 264 00:18:02,374 --> 00:18:04,626 Er is geen druk in de reactor. 265 00:18:04,709 --> 00:18:08,380 En alle problemen van hitte die blijft toenemen… 266 00:18:08,463 --> 00:18:12,050 …wat zowel Fukushima als Tsjernobyl veroorzaakte… 267 00:18:12,134 --> 00:18:13,385 …zijn weg. 268 00:18:14,052 --> 00:18:18,014 De kerncentrales van TerraPower zullen veel veiliger zijn… 269 00:18:18,098 --> 00:18:20,559 …maar je moet een democentrale bouwen. 270 00:18:20,642 --> 00:18:26,064 De Amerikaanse toezichthouder moet de ontwerpen goed bekijken. 271 00:18:40,745 --> 00:18:44,040 TerraPower heeft deze plek gekozen… 272 00:18:44,124 --> 00:18:47,627 …voor de eerste van de volgende generatie reactoren. 273 00:18:55,302 --> 00:18:58,513 De huidige grootste werkgever is deze kolencentrale. 274 00:18:58,597 --> 00:19:01,975 Die wordt gesloten vanwege milieuredenen. 275 00:19:07,063 --> 00:19:11,610 Het personeel heeft vaardigheden die we nodig hebben in de nieuwe centrale. 276 00:19:13,820 --> 00:19:17,157 Het is een schoolvoorbeeld van wat je wilt. 277 00:19:17,240 --> 00:19:22,287 De schone economie op de plek waar de banen verloren gaan… 278 00:19:23,330 --> 00:19:26,541 …als de vervuilende economie stopt. 279 00:19:30,462 --> 00:19:32,547 Het huis van J.C. Penney is daar. 280 00:19:32,631 --> 00:19:36,384 Dat is het Victory Theater. Het is drie avonden per week open. 281 00:19:36,468 --> 00:19:41,640 Ze maken dit het nieuwe advocatenkantoor en de bakkerij. 282 00:19:41,723 --> 00:19:43,475 Wauw. -Is dat niet geweldig? 283 00:19:43,558 --> 00:19:44,601 Wat goed. -Oké. 284 00:19:46,353 --> 00:19:48,980 Is de bakkerij van jou of van een huurder? 285 00:19:49,064 --> 00:19:51,274 Het is van ons. Dat zit achterin. 286 00:19:51,358 --> 00:19:52,984 En het advocatenkantoor? 287 00:19:53,068 --> 00:19:55,070 Ik heb twee advocatenkantoren. 288 00:19:55,153 --> 00:19:58,114 Echt waar? Dat is eclectisch. -We breiden uit. 289 00:19:58,198 --> 00:19:59,950 Het is erg synergetisch. 290 00:20:00,033 --> 00:20:02,369 Je kunt cupcakes eten en mensen aanklagen. 291 00:20:02,452 --> 00:20:04,162 Het is een advocatenkantoor. 292 00:20:04,246 --> 00:20:07,415 Ik ben hier voor het eerst en ik wilde graag zien… 293 00:20:07,499 --> 00:20:11,044 …waar we deze unieke centrale bouwen. 294 00:20:11,127 --> 00:20:14,756 We waren net op het terrein. Het is maar een stuk land. 295 00:20:14,839 --> 00:20:20,929 Alle miljarden die ik in TerraPower stop, gaan verloren als het niet werkt… 296 00:20:21,012 --> 00:20:26,059 …maar de doorbraak zou een enorm verschil maken bij het oplossen van het probleem. 297 00:20:26,142 --> 00:20:27,686 GEBOUWEN 7% KOELEN - VERWARMEN 298 00:20:27,769 --> 00:20:29,688 ELEKTRICITEIT 29% OLIE - AARDGAS - KOLEN 299 00:20:29,771 --> 00:20:33,191 PRODUCTIE 29% TRANSPORT 15% - LANDBOUW 20% 300 00:20:35,568 --> 00:20:40,907 Een fusiereactor is mogelijk een goedkope bron van elektriciteit… 301 00:20:40,991 --> 00:20:43,994 …met bijna geen milieuproblemen. 302 00:20:44,077 --> 00:20:47,330 Nu weten we niet eens hoe we er een moeten maken. 303 00:20:47,414 --> 00:20:48,999 Kan het op tijd komen? 304 00:20:49,582 --> 00:20:55,463 Het afkicken van onze verslaving aan fossiele brandstoffen slaagt niet. 305 00:20:55,547 --> 00:20:59,759 De fossiele brandstofindustrie maakt recordwinsten. De uitstoot stijgt. 306 00:20:59,843 --> 00:21:03,596 Mensen hebben gelijk om sceptisch en gedesillusioneerd te zijn. 307 00:21:03,680 --> 00:21:07,434 Met een deel van de beweging ben ik het niet helemaal eens… 308 00:21:07,517 --> 00:21:14,024 …dat is dat je de huidige manier van doen denigreert voor we een vervanger hebben. 309 00:21:14,607 --> 00:21:20,613 Ik wou dat er net zoveel nadruk lag op het nieuwe, maar ik ben een optimist. 310 00:21:20,697 --> 00:21:25,035 Ik denk dat we de temperatuurstijging kunnen beperken. 311 00:21:25,785 --> 00:21:30,749 Optimisme zou van realistische actie moeten komen. 312 00:21:30,832 --> 00:21:36,129 Als we alleen denken: ik ben optimistisch, dan is dat juist niet goed. 313 00:21:36,212 --> 00:21:40,884 Bepaalde niveaus van blind optimisme kunnen 'n vorm van klimaatontkenning zijn. 314 00:21:49,726 --> 00:21:51,936 Het Akkoord van Parijs stelde het doel… 315 00:21:52,020 --> 00:21:55,774 …om de temperatuurstijging ver onder twee graden Celsius te houden… 316 00:21:55,857 --> 00:21:58,651 …en de uitstoot te halveren tussen 2015 en 2030… 317 00:21:58,735 --> 00:22:01,821 …en dan in 2050 netto nul uitstoot te hebben. 318 00:22:01,905 --> 00:22:03,114 Hoe staan we ervoor? 319 00:22:03,615 --> 00:22:07,118 Het kooldioxide in de atmosfeer heeft recordniveaus bereikt… 320 00:22:07,202 --> 00:22:09,788 …het hoogste in meer dan vier miljoen jaar. 321 00:22:09,871 --> 00:22:11,998 Slecht. We staan er slecht voor. 322 00:22:12,999 --> 00:22:18,004 De langetermijntrend is dat we geen daling van de uitstoot zien. 323 00:22:21,800 --> 00:22:25,762 Misschien missen we het tweegradendoel. 324 00:22:25,845 --> 00:22:30,934 Dus de hoeveelheid schade zal heel substantieel zijn. 325 00:22:33,978 --> 00:22:36,439 Twee graden leek ver weg. 326 00:22:36,523 --> 00:22:38,858 Nu zitten we op 1,5. 327 00:22:38,942 --> 00:22:42,779 Afgelopen zomer was een voorproefje van hoe destructief dat is. 328 00:22:43,363 --> 00:22:48,618 Bij twee graden zijn er voorspellingen dat delen van de wereld onleefbaar worden. 329 00:22:48,701 --> 00:22:53,081 Hele steden met miljoenen mensen worden heel moeilijk om in te leven. 330 00:22:53,915 --> 00:22:55,792 Het is meer dan deprimerend. 331 00:22:57,585 --> 00:23:03,550 Het is een continuüm. Is er één omslagpunt? Nee, dat is er niet. 332 00:23:04,634 --> 00:23:08,638 De laatste keer dat het oppervlak van de planeet zo warm was als nu… 333 00:23:08,721 --> 00:23:10,723 …was 120.000 jaar geleden… 334 00:23:10,807 --> 00:23:13,726 …en de zeespiegel was 8 meter hoger dan vandaag. 335 00:23:15,061 --> 00:23:18,148 Gemiddelde hoogte boven zeeniveau in New York? 336 00:23:18,231 --> 00:23:19,524 10 meter. 337 00:23:20,024 --> 00:23:22,527 Gemiddelde hoogte boven zeeniveau van Miami? 338 00:23:22,610 --> 00:23:23,570 Twee meter. 339 00:23:24,154 --> 00:23:28,116 Wanneer wordt Miami onbewoonbaar? Over decennia? 340 00:23:28,199 --> 00:23:31,035 Dat zijn dingen die samenhangen. 341 00:23:37,792 --> 00:23:40,462 Het probleem is het grootst voor wie… 342 00:23:40,545 --> 00:23:43,590 …in de buurt van de evenaar woont en buiten werkt. 343 00:23:43,673 --> 00:23:46,426 Dus, vooral boeren in Afrika. 344 00:23:47,010 --> 00:23:49,762 Dit kan afschuwelijk voor ze zijn. 345 00:23:54,642 --> 00:23:58,521 Landbouw is een vrij basale menselijke activiteit. 346 00:23:58,605 --> 00:24:02,317 De meesten van ons waren boeren, omdat het moest. 347 00:24:02,400 --> 00:24:07,197 Het is een belangrijke bron van broeikasgassen. 348 00:24:11,659 --> 00:24:14,954 Zo'n 20% van onze uitstoot is landbouwgerelateerd. 349 00:24:15,038 --> 00:24:17,165 Daar kom je moeilijk vanaf. 350 00:24:18,082 --> 00:24:20,502 Koeien die methaan boeren. 351 00:24:20,585 --> 00:24:25,590 De grond bewerken kan koolstof mobiliseren die in de grond zat. 352 00:24:25,673 --> 00:24:28,760 Stikstofmest wordt gemaakt met aardgas. 353 00:24:29,385 --> 00:24:34,641 Als je de maaidorser over het veld trekt, worden fossiele brandstoffen gebruikt. 354 00:24:34,724 --> 00:24:39,145 Er zijn allerlei manieren waarop landbouw bijdraagt aan klimaatverandering. 355 00:24:42,732 --> 00:24:46,402 Het kost veel energie, land, water om ons voedsel te verbouwen. 356 00:24:47,070 --> 00:24:50,782 We moeten de gewassen bemesten. Ze moeten naar onze supermarkten. 357 00:24:50,865 --> 00:24:53,117 Dan moet het naar onze huizen. 358 00:24:53,201 --> 00:24:57,205 Dan zetten we het thuis in de koelkast, om er 40% van weg te gooien. 359 00:24:58,957 --> 00:25:03,127 Wat veel mensen niet weten is dat etensresten methaan uitstoten. 360 00:25:03,211 --> 00:25:07,090 Voedsel op stortplaatsen wordt samengedrukt tussen ander afval. 361 00:25:07,173 --> 00:25:11,386 Dat betekent dat het niet kan ontbinden zoals in de grond of zo. 362 00:25:11,469 --> 00:25:14,681 Dan komt er methaan vrij van dat afval. 363 00:25:14,764 --> 00:25:18,351 Methaan is een veel sterker broeikasgas dan koolstofdioxide, 364 00:25:18,434 --> 00:25:20,687 Dus het kan ook veel meer opwarmen. 365 00:25:22,855 --> 00:25:26,484 Als etensafval een land was, was het qua uitstoot het derde grootste. 366 00:25:26,568 --> 00:25:29,320 China, de VS, voedselafval. 367 00:25:30,446 --> 00:25:32,657 Bij Mill hebben we een nieuw systeem… 368 00:25:32,740 --> 00:25:35,660 …om voedsel terug te brengen naar de boerderijen. 369 00:25:36,286 --> 00:25:39,247 Nu de behuizing strakker is en aan het apparaat vast… 370 00:25:39,330 --> 00:25:41,291 …werkt het als verruwingseffect. 371 00:25:41,374 --> 00:25:46,504 Je kunt alles bij elkaar houden en hebt geen onderdelen die verschuiven. 372 00:25:46,588 --> 00:25:50,008 Dat is fijn voor gebruikers als we dat kunnen oplossen. 373 00:25:54,262 --> 00:25:57,515 Het is net een vuilnisbak en iedereen kan 'm gebruiken. 374 00:25:57,599 --> 00:26:00,351 Je trapt op het pedaal en hij gaat open. 375 00:26:00,435 --> 00:26:04,063 Je schraapt je etensresten erin. Dan ben je klaar. 376 00:26:04,147 --> 00:26:06,399 De magie vindt plaats binnenin. 377 00:26:06,482 --> 00:26:10,778 's Nachts en automatisch, drogen en malen we al het voedsel. 378 00:26:11,362 --> 00:26:12,572 Eten is 80% water. 379 00:26:12,655 --> 00:26:15,533 Als je dat eruit haalt, wordt 't heel klein. 380 00:26:15,617 --> 00:26:19,412 Het wordt praktisch geurloos, maar houdt de voedingsstoffen vast. 381 00:26:20,705 --> 00:26:24,250 Als de bak vol is, wat weken duurt, leg je het voor de deur. 382 00:26:24,334 --> 00:26:27,128 We halen het naar onze faciliteiten. 383 00:26:27,211 --> 00:26:29,130 Als Uber, maar dan voor afval. 384 00:26:30,465 --> 00:26:32,884 We openen de doos. -Maak hem open. 385 00:26:34,177 --> 00:26:35,261 Haal de zak eruit. 386 00:26:37,055 --> 00:26:40,558 We laden ze in onze machine. Die het zift en sorteert… 387 00:26:40,642 --> 00:26:44,228 …en alle verontreinigingen eruit haalt, zoals fruitstickers. 388 00:26:44,312 --> 00:26:47,190 Er is een warmtebehandeling vanwege voedselveiligheid. 389 00:26:47,940 --> 00:26:52,862 Dan pakken we dat materiaal in en gaat het naar boerderijen als veevoer. 390 00:26:55,156 --> 00:26:59,452 Voor een pluimveehouder is 60% van z'n uitstoot het voer dat ie koopt. 391 00:26:59,535 --> 00:27:01,412 Dus als je kippen houdt… 392 00:27:01,496 --> 00:27:04,707 …creëert Mill koolstofarm voer. 393 00:27:05,583 --> 00:27:07,794 Het was eten dat we zouden weggooien. 394 00:27:10,380 --> 00:27:12,507 LANDBOUW 20% 395 00:27:12,590 --> 00:27:15,551 VEESTAPEL - GEWASSEN AFVAL - GROND 396 00:27:15,635 --> 00:27:20,348 Ik begrijp beter dat innovatie een hoopvolle kant is van dingen… 397 00:27:20,431 --> 00:27:24,560 …maar ik merk hoeveel systemische weerstand er nog is. 398 00:27:24,644 --> 00:27:28,356 Wachten tot mensen die hiermee zijn opgegroeid… 399 00:27:28,439 --> 00:27:31,442 …als onderdeel van hun doelen en hun morele kompas… 400 00:27:31,526 --> 00:27:36,989 …in machtsposities zijn, vind ik geen haalbare oplossing. 401 00:27:37,573 --> 00:27:42,245 Ik begrijp mensen die tegen deze kwestie zijn niet helemaal… 402 00:27:42,328 --> 00:27:44,706 …maar het is makkelijk te negeren. 403 00:27:44,789 --> 00:27:46,791 Mensen reageren op activisme. 404 00:27:46,874 --> 00:27:50,086 De status quo is zo machtig. 405 00:27:50,169 --> 00:27:52,004 Ik weet niet wat ik moet vinden… 406 00:27:52,088 --> 00:27:56,592 …van het voordeel van het klimaat in gedachten houden… 407 00:27:56,676 --> 00:27:59,721 …ten opzichte van mensen boos maken. 408 00:28:03,725 --> 00:28:07,895 Wat is meer waard? Kunst of leven? 409 00:28:09,647 --> 00:28:13,609 Hoe hardcore moet het activisme worden en op wie wordt het gericht? 410 00:28:14,277 --> 00:28:17,739 Ik hoop dat de dialoog tussen activisten… 411 00:28:17,822 --> 00:28:22,201 …en hands-on mensen die het werk doen constructief blijft. 412 00:28:22,285 --> 00:28:24,829 Ik probeer m'n snavel op te zetten… 413 00:28:25,747 --> 00:28:27,957 We slaan alarm als kanaries. 414 00:28:29,333 --> 00:28:32,795 Er was een groep in het VK, genaamd Extinction Rebellion… 415 00:28:32,879 --> 00:28:37,425 …en ik reed naar een afspraak en ze blokkeerden de weg. 416 00:28:37,508 --> 00:28:39,093 Extinction. 417 00:28:39,177 --> 00:28:40,595 Rebellion. 418 00:28:41,471 --> 00:28:43,806 Ze hebben zeker bewustzijn gecreëerd. 419 00:28:43,890 --> 00:28:45,600 Het is een politieke wereld. 420 00:28:45,683 --> 00:28:49,312 Het probleem is en dat is helaas zo met al deze dingen… 421 00:28:49,395 --> 00:28:53,941 …als de schone manier te duur is, wie gaat het dan betalen? 422 00:28:56,402 --> 00:29:00,072 Andere landen zullen niet naar nul gaan als wij niet eerst gaan. 423 00:29:00,156 --> 00:29:01,866 Maar het gaat veel verder. 424 00:29:01,949 --> 00:29:06,662 Het is ook dat we veel meer geld hebben dan andere landen… 425 00:29:06,746 --> 00:29:11,959 …en we kunnen niet van Brazilië, India, Indonesië verwachten… 426 00:29:12,043 --> 00:29:15,797 …de grote opkomende economieën, dat ze koolstofvrij worden… 427 00:29:15,880 --> 00:29:19,342 …door veel meer geld uit te geven aan schone oplossingen. 428 00:29:22,303 --> 00:29:26,098 We moeten echt fossiele brandstoffen duurder maken… 429 00:29:26,182 --> 00:29:30,770 …maar altijd als de brandstofprijzen stijgen is er een grote politieke crisis. 430 00:29:30,853 --> 00:29:36,567 Het woord belasting is een gruwel in dit land. 431 00:29:36,651 --> 00:29:39,320 Er wordt niet eens over gepraat. 432 00:29:41,364 --> 00:29:43,366 De overheid speelt een grote rol… 433 00:29:43,449 --> 00:29:47,078 …omdat het hun regels zijn, hun fiscale prikkels… 434 00:29:47,161 --> 00:29:52,208 …die deze dingen versnellen naar het lab, uit het lab en naar de grote schaal. 435 00:29:52,875 --> 00:29:57,129 Uiteindelijk wordt de schone technologie net zo goedkoop of goedkoper. 436 00:29:58,297 --> 00:30:00,132 We hebben een morele plicht. 437 00:30:00,216 --> 00:30:04,846 En we hebben de economische middelen om de investeringen te doen… 438 00:30:04,929 --> 00:30:07,598 …die de technologische doorbraken creëren… 439 00:30:07,682 --> 00:30:10,977 …en ze door de kosten-volumecurve te drijven… 440 00:30:11,060 --> 00:30:15,565 …opdat de oplossingen beschikbaar worden voor iedereen op de planeet. 441 00:30:16,941 --> 00:30:19,902 De zonne-energie en windenergie heeft dat bereikt. 442 00:30:19,986 --> 00:30:23,823 Daarom zie je zelfs in delen van het land… 443 00:30:23,906 --> 00:30:27,660 …waar de wetgevers niet erg klimaatgericht zijn… 444 00:30:27,743 --> 00:30:29,662 …bijvoorbeeld in Texas… 445 00:30:29,745 --> 00:30:33,499 …dat ze ongelooflijk profiteren van wind- en zonne-energie. 446 00:30:33,583 --> 00:30:36,294 Het is een groot deel van hun energiemix. 447 00:30:36,794 --> 00:30:39,297 Dat had niet gekund zonder fiscale prikkels… 448 00:30:39,380 --> 00:30:43,301 …voor zon en wind, dus het beleid heeft ertoe bijgedragen. 449 00:30:43,384 --> 00:30:48,472 Maar die prikkels hadden niet gekund als de technologie niet klaar was. 450 00:30:49,015 --> 00:30:51,684 Er liggen technologieën op de plank. 451 00:30:51,767 --> 00:30:56,230 Die moeten onze gemeenschappen in. Vandaag, nu, en snel. 452 00:30:56,814 --> 00:30:58,941 TRANSPORT 15% 453 00:30:59,025 --> 00:31:01,944 AUTO'S - VRACHTWAGENS BOTEN - VLIEGTUIGEN 454 00:31:02,028 --> 00:31:05,907 Vliegen is meer dan 3% van alle uitstoot… 455 00:31:06,407 --> 00:31:12,371 …maar een oplossing die vandaag werkt, is brandstoffen gebruiken van planten. 456 00:31:12,955 --> 00:31:15,082 Wat we biobrandstoffen noemen. 457 00:31:16,167 --> 00:31:18,461 Helaas kost die brandstof… 458 00:31:18,544 --> 00:31:24,258 …meer dan het dubbele dan wat normale vliegtuigbrandstof kost. 459 00:31:25,760 --> 00:31:29,722 Ik koop dat voor mijn vliegreizen. Dat creëert vraag. 460 00:31:29,805 --> 00:31:34,852 Naarmate de vraag toeneemt, komen er nieuwe ideeën om de kosten… 461 00:31:34,936 --> 00:31:37,939 …dicht bij die van de huidige brandstof te krijgen. 462 00:31:38,940 --> 00:31:44,028 De extra kosten van een elektrische auto daalt na verloop van tijd. 463 00:31:44,111 --> 00:31:47,490 Personenauto's zijn slechts 8% van alle uitstoot… 464 00:31:47,573 --> 00:31:51,827 …maar als iedereen die nieuwe personenauto's koopt… 465 00:31:52,411 --> 00:31:54,914 …dan heb je 8% opgelost. 466 00:31:57,708 --> 00:31:59,835 Waterstof in hoge dichtheid kan het… 467 00:31:59,919 --> 00:32:03,839 …goedkoop van plek van productie naar plek van gebruik krijgen. 468 00:32:03,923 --> 00:32:07,343 Ons eerste voertuig aangedreven met Verne cryo-compressie. 469 00:32:07,426 --> 00:32:10,513 Onze markt is klasse 8, zware vrachtwagens… 470 00:32:10,596 --> 00:32:14,141 …want daar is het grootste commerciële belang. 471 00:32:14,225 --> 00:32:17,895 Batterij elektrische vrachtwagens kunnen nu 400 kilometer rijden… 472 00:32:17,979 --> 00:32:20,523 …en met onze opslag straks 1600. 473 00:32:20,606 --> 00:32:23,234 Dat is wat dieseltrucks nu kunnen rijden. 474 00:32:23,317 --> 00:32:25,486 Is er IE bij betrokken? 475 00:32:25,569 --> 00:32:26,946 Er is niet veel materiaal… 476 00:32:27,029 --> 00:32:29,865 …dat zowel het cryogene als de hoge druk kan… 477 00:32:29,949 --> 00:32:33,202 …dus bij de warmtewisselaar hebben we IE. 478 00:32:34,412 --> 00:32:35,997 TRANSPORT 15% 479 00:32:36,080 --> 00:32:39,333 AUTO'S - VRACHTWAGENS BOTEN - VLIEGTUIGEN 480 00:32:39,417 --> 00:32:42,503 TOTALE WERELDWIJDE EMISSIES 481 00:32:47,341 --> 00:32:49,301 We gaan zo snel mogelijk… 482 00:32:49,385 --> 00:32:53,139 …om emissies in alle vijf categorieën naar nul te krijgen. 483 00:32:53,889 --> 00:32:59,437 Maar voor we daar zijn, is er veel meer CO2 vrijgekomen. 484 00:33:00,062 --> 00:33:02,273 Fijn dat je er bent. Nogmaals bedankt. 485 00:33:02,356 --> 00:33:05,901 We zijn erg blij. -Ja, het wordt vast leuk. 486 00:33:06,610 --> 00:33:10,239 Als je gelooft dat we opwarming moeten beperken tot 1,5 graden… 487 00:33:10,322 --> 00:33:14,118 …moet je voor koolstofverwijderingstechnologie zijn. 488 00:33:14,201 --> 00:33:16,996 Dus koolstof uit de lucht halen, in de grond stoppen… 489 00:33:17,079 --> 00:33:21,208 …en dan zo'n tien gigaton per jaar, 50 jaar lang tot 2100. 490 00:33:21,709 --> 00:33:25,713 Dat is verbijsterend. Niemand denkt daaraan of heeft het erover. 491 00:33:25,796 --> 00:33:27,965 Daar gaan we. -Heren. 492 00:33:31,552 --> 00:33:34,805 Wat vind je van koolstofafvang en de rol ervan? 493 00:33:34,889 --> 00:33:38,809 In ons Breakthrough Energy-portfolio zit een aantal bedrijven… 494 00:33:38,893 --> 00:33:42,188 …dat probeert om de kosten ervan te verlagen. 495 00:33:42,271 --> 00:33:45,191 Ik ben de grootste individuele cliënt van Climeworks… 496 00:33:45,274 --> 00:33:48,736 …wat koolstofafvanging doet voor 300 dollar per ton. 497 00:33:48,819 --> 00:33:51,197 Wat betekent dat, de grootste cliënt? 498 00:33:51,280 --> 00:33:52,740 Hoe ziet dat eruit? 499 00:33:52,823 --> 00:33:57,745 Ik schrijf een cheque uit. -Compenseer je je eigen uitstoot daarmee? 500 00:33:57,828 --> 00:33:58,662 Ja. 501 00:34:04,794 --> 00:34:09,131 REYKJAVIK, IJSLAND 502 00:34:18,933 --> 00:34:22,144 Ik werk voor een bedrijf dat klimaatverandering aanpakt… 503 00:34:22,228 --> 00:34:26,857 …bij de bron, namelijk de CO2 die al in de atmosfeer zit… 504 00:34:26,941 --> 00:34:28,776 …die de planeet verwarmt. 505 00:34:31,403 --> 00:34:35,241 Climeworks verwijdert CO2 uit de atmosfeer. 506 00:34:35,991 --> 00:34:38,786 Om dat eruit te filteren is een uitdaging… 507 00:34:38,869 --> 00:34:42,581 …omdat het de meest verdunde bron van CO2 is die beschikbaar is. 508 00:34:44,375 --> 00:34:49,505 We trekken een enorme hoeveelheid lucht door een filter. 509 00:34:50,506 --> 00:34:52,133 Als de lucht dat passeert… 510 00:34:52,216 --> 00:34:56,345 …reageren de CO2-moleculen en die blijven in het filtermateriaal. 511 00:34:57,304 --> 00:35:00,391 We sluiten het af en verhitten die kamer… 512 00:35:01,267 --> 00:35:03,853 …wat de chemische reactie omkeert… 513 00:35:06,105 --> 00:35:09,817 …en dan zuigen we de CO2 naar onze centrale. 514 00:35:13,070 --> 00:35:17,366 We verbinden onszelf ook alleen aan duurzame energiebronnen… 515 00:35:17,449 --> 00:35:19,910 …zoals geothermische energie, hier in IJsland. 516 00:35:24,373 --> 00:35:27,835 Het proces is eigenlijk niet zo ingewikkeld… 517 00:35:27,918 --> 00:35:33,340 …maar om het technologisch uit te voeren en efficiënt te doen is een uitdaging. 518 00:35:36,135 --> 00:35:37,928 Ze verwijderen echt koolstof. 519 00:35:38,012 --> 00:35:41,724 Niet alleen trekken ze 't eruit, maar het wordt gemineraliseerd… 520 00:35:41,807 --> 00:35:43,434 …in de centrale in IJsland. 521 00:35:46,562 --> 00:35:49,356 Hier zit ik naast een injectieput. 522 00:35:49,440 --> 00:35:54,153 Dit is een van de putten waarin we de CO2 injecteren… 523 00:35:54,236 --> 00:35:59,366 …en dit is 's werelds eerste injectieput voor dit proces. 524 00:36:01,160 --> 00:36:04,455 We injecteren water en CO2… 525 00:36:04,538 --> 00:36:08,667 …en op een bepaalde diepte, laten we de CO2 vrij in de waterstroom… 526 00:36:08,751 --> 00:36:14,548 …en op deze diepte is de druk hoog genoeg voor het SodaStream-effect. 527 00:36:16,050 --> 00:36:18,886 We duwen de CO2 het water in… 528 00:36:18,969 --> 00:36:24,558 …en dan gaat de CO2 in het gesteente en verandert het in steen. 529 00:36:26,352 --> 00:36:28,896 Dit kost niet veel energie. 530 00:36:28,979 --> 00:36:32,942 We maken gebruik van het water dat al in de grond zit… 531 00:36:33,025 --> 00:36:35,069 …om druk op de CO2 uit te oefenen. 532 00:36:41,575 --> 00:36:47,623 Een centrale van vier kiloton gedeeld door de 40 gigaton die we per jaar uitstoten. 533 00:36:47,706 --> 00:36:52,962 Dan halen we nu nul komma tien nullen en dan een één, procent… 534 00:36:53,045 --> 00:36:57,967 …van de totale uitstoot per jaar weg. 535 00:36:58,050 --> 00:37:02,388 Daarom is het zo essentieel dat we deze technologie opschalen. 536 00:37:03,389 --> 00:37:06,600 Natuurlijk willen we bijna een nutsbedrijf zijn. 537 00:37:06,684 --> 00:37:09,937 In plaats van elke week het afval bij je huis op te halen… 538 00:37:10,020 --> 00:37:11,855 …maken we de atmosfeer schoon. 539 00:37:12,773 --> 00:37:17,611 Maar directe luchtvangst is er niet om de huidige emissies op te lossen. 540 00:37:17,695 --> 00:37:22,533 Het is echt om de emissies op te ruimen die er al zijn. 541 00:37:24,743 --> 00:37:25,828 Op dit moment… 542 00:37:25,911 --> 00:37:30,958 …zitten de grootste afvanginstallaties op minder dan 100.000 ton per jaar. 543 00:37:31,041 --> 00:37:33,961 Ze bouwen een aantal die in de miljoenen lopen… 544 00:37:34,044 --> 00:37:39,383 …maar tot je het uitbreidt tot miljarden blijft het een afrondingsmarge. 545 00:37:39,466 --> 00:37:41,176 Het heeft niet echt impact. 546 00:37:43,887 --> 00:37:48,309 Het is een gek idee om CO2 uit de lucht te halen… 547 00:37:48,392 --> 00:37:51,603 …die je daar hebt gebracht door energie op te wekken. 548 00:37:51,687 --> 00:37:54,690 Je moet je energie op een andere manier opwekken. 549 00:37:54,773 --> 00:37:59,028 Het feit dat heel serieuze mensen hierover praten… 550 00:37:59,111 --> 00:38:02,323 …suggereert hoe wanhopig we zijn om door te blijven gaan… 551 00:38:02,406 --> 00:38:06,702 …en een noodoplossing te vinden die het laat verdwijnen. 552 00:38:11,123 --> 00:38:15,169 Veel van deze gesprekken gaan alleen over mensen. 553 00:38:16,462 --> 00:38:21,550 Andere soorten waarmee we de planeet delen worden echt het slachtoffer. 554 00:38:24,178 --> 00:38:28,182 Wordt de oceaan een plek waar we onze koolstof kunnen dumpen? 555 00:38:28,682 --> 00:38:33,020 Zijn bossen plaatsen waar we zoveel mogelijk koolstof kunnen opslaan? 556 00:38:33,520 --> 00:38:37,608 Kunnen we bomen genetisch aanpassen? Dat is spannend. 557 00:38:37,691 --> 00:38:41,320 Er is veel potentieel, maar 'n andere manier om het te bekijken… 558 00:38:41,403 --> 00:38:45,115 …is dat de boom die er nu staat, belangrijk is voor veel soorten… 559 00:38:45,199 --> 00:38:46,784 …die erin leven. 560 00:38:47,618 --> 00:38:49,453 Dus niets is echt gratis. 561 00:38:50,329 --> 00:38:52,081 Er is geen wondermiddel. 562 00:38:54,333 --> 00:38:59,129 Als alles met elektrolyse wordt gedaan, hebben we tot wel 140 fabrieken nodig… 563 00:38:59,213 --> 00:39:02,132 …die de kerntechnologie maken, de accupakketten. 564 00:39:02,216 --> 00:39:04,343 Elk vijf keer zo groot… 565 00:39:04,426 --> 00:39:10,140 …als de grootste fabriek die we nu hebben om zulke productie te halen. 566 00:39:11,475 --> 00:39:16,188 Wat echt is doorgedrongen bij mij… 567 00:39:16,271 --> 00:39:18,565 …is de uitdaging van schaal. 568 00:39:18,649 --> 00:39:22,319 Hoe moeilijk het is om de innovaties op grote schaal in te zetten. 569 00:39:22,403 --> 00:39:24,947 Het tegenkomen en begrijpen… 570 00:39:25,030 --> 00:39:27,991 …hoe moeilijk het is om deze dingen uit te bouwen. 571 00:39:28,075 --> 00:39:31,370 We moeten snel gaan, want het gaat lang duren. 572 00:39:31,870 --> 00:39:37,501 Dit wordt een zware, hobbelige, vuile, rommelige rit. 573 00:39:37,584 --> 00:39:40,379 En soms zal het kantje boord zijn… 574 00:39:40,462 --> 00:39:43,340 …en erop lijken dat we op een ramp af stevenen. 575 00:39:43,424 --> 00:39:46,468 Dus ik begrijp al dat dit krankzinnig is. 576 00:39:46,552 --> 00:39:48,679 We slaan een bizarre weg in. 577 00:39:52,891 --> 00:39:54,852 Ik wil optimistisch zijn. 578 00:39:54,935 --> 00:39:57,312 Ik wil geen onheilsprofeet zijn… 579 00:39:57,396 --> 00:40:01,567 …en niet tegendraads zijn om maar tegendraads te zijn. 580 00:40:01,650 --> 00:40:04,236 Maar ik kijk naar waar we staan. 581 00:40:04,319 --> 00:40:07,156 We zitten op een tijdlijn van vijf tot tien jaar… 582 00:40:07,239 --> 00:40:10,242 …om nul te bereiken. Ik ben wel een optimist. 583 00:40:10,325 --> 00:40:12,578 Er is kans dat het ons lukt. 584 00:40:12,661 --> 00:40:16,123 Je liet geweldige voorbeelden zien, maar ik heb niet veel hoop. 585 00:40:16,206 --> 00:40:19,960 Ik handel vanuit liefde voor mijn thuis… 586 00:40:20,043 --> 00:40:22,713 …de mensen, en iedereen die erbij betrokken is… 587 00:40:22,796 --> 00:40:24,590 …en een gezonde dosis angst. 588 00:40:25,883 --> 00:40:28,385 Ik huil elke keer als ik erover praat. 589 00:40:28,469 --> 00:40:33,599 Als ik jullie passie hoor, denk ik: we gaan niet zo snel als jullie willen. 590 00:40:33,682 --> 00:40:35,017 Het is niet makkelijk. 591 00:40:35,100 --> 00:40:39,021 Dit is de hele fysieke infrastructuur. 592 00:40:39,605 --> 00:40:43,150 Het kost tijd om de innovaties op grote schaal te doen… 593 00:40:43,233 --> 00:40:47,196 …maar het zet me aan tot nadenken over hoe we sneller kunnen gaan. 594 00:40:48,030 --> 00:40:49,031 Dus bedankt. 595 00:40:50,115 --> 00:40:52,284 We hebben veel werk te doen… 596 00:40:52,367 --> 00:40:55,245 …en hoe eerder, hoe beter. 597 00:41:31,532 --> 00:41:33,617 Vertaling: Wietske de Vries