1
00:00:15,475 --> 00:00:17,143
Được rồi, câu hỏi đầu tiên.

2
00:00:17,727 --> 00:00:19,771
Ông có quá giàu không?

3
00:00:21,856 --> 00:00:23,149
Thật kỳ lạ

4
00:00:24,609 --> 00:00:29,655
khi có những người trị giá một tỷ,
mười tỷ, một trăm tỷ đô la.

5
00:00:29,739 --> 00:00:34,160
Đó là một số tiền quá lớn
khi so sánh với các nhu cầu cá nhân.

6
00:00:35,620 --> 00:00:38,831
Tôi nhớ khi còn trẻ
và tôi đã xem danh sách Forbes,

7
00:00:38,915 --> 00:00:43,294
và nó làm tôi thấy rất hấp dẫn
khi hiểu cách xã hội vận hành,

8
00:00:43,377 --> 00:00:46,964
đó là bất động sản và ngân hàng
là các ngành hái ra tiền.

9
00:00:47,048 --> 00:00:48,883
Danh sách đó toàn dân Phố Wall.

10
00:00:48,966 --> 00:00:53,429
Vì sao nguồn của cải đó rất lớn,
và nó có tính thế hệ ra sao?

11
00:00:54,514 --> 00:00:56,808
Tôi nhớ có người nói với tôi:

12
00:00:56,891 --> 00:00:59,268
"Anh nghĩ mình sẽ có tên trong đó chứ?"

13
00:00:59,811 --> 00:01:00,853
Và tôi nghĩ:

14
00:01:02,063 --> 00:01:05,858
"Có thể thứ tôi đang làm, phần mềm,
sẽ đưa tôi vào danh sách đó".

15
00:01:05,942 --> 00:01:08,361
Tôi không thực sự nghĩ vậy
vào những năm đầu,

16
00:01:08,444 --> 00:01:10,905
và rồi điều đó hóa ra là sai.

17
00:01:10,988 --> 00:01:15,076
Bill Gates, với 4,2 tỷ đô la,
là người giàu thứ hai đất nước.

18
00:01:15,159 --> 00:01:17,787
Bill Gates, người giàu nhất đất nước…

19
00:01:18,746 --> 00:01:20,998
Vậy câu trả lời là "có" hay "không"?

20
00:01:24,544 --> 00:01:26,838
ĐIỀU GÌ KẾ TIẾP?

21
00:01:27,505 --> 00:01:31,008
BẠN CÓ THỂ TRỞ NÊN QUÁ GIÀU KHÔNG?

22
00:01:37,390 --> 00:01:40,143
Chà, khá là điên rồ
khi chúng ta có các tỷ phú.

23
00:01:41,018 --> 00:01:43,604
Đó là một khối tài sản khổng lồ,

24
00:01:43,688 --> 00:01:48,943
và sẽ khá ngớ ngẩn
nếu bạn cố tiêu hết khối tài sản đó.

25
00:01:50,236 --> 00:01:55,449
Bạn muốn số tiền đó được trả lại xã hội,
thay vì tiêu xài hết.

26
00:01:56,868 --> 00:01:58,661
Ở một đất nước giàu có như Mỹ,

27
00:01:58,744 --> 00:02:01,539
thực tế là sự nghèo khổ vẫn còn tồn tại

28
00:02:01,622 --> 00:02:06,085
chứng tỏ hệ thống an sinh của chúng ta
không đủ tốt như ta muốn,

29
00:02:07,461 --> 00:02:12,008
song tôi không nghĩ
việc cấm giàu có trên một mức độ nào đó

30
00:02:12,091 --> 00:02:17,722
là một cách làm đúng đắn,
nhưng tôi không đủ tư cách để nói điều đó.

31
00:02:18,389 --> 00:02:21,726
Dù tôi hiểu
lý do vài người có cảm giác như vậy,

32
00:02:23,019 --> 00:02:25,605
nên đó là một cuộc tranh luận hay.

33
00:02:29,483 --> 00:02:33,321
Khi chúng ta thấy những lều trại rải rác
ở hai bên đường cao tốc,

34
00:02:34,447 --> 00:02:37,575
các y tá đổ gục vì kiệt sức
trên tàu điện ngầm,

35
00:02:38,451 --> 00:02:40,828
các trẻ em nghèo tới bữa ăn từ thiện,

36
00:02:41,495 --> 00:02:47,501
tôi nghĩ câu hỏi mà ta phải hỏi đi hỏi lại
chính là: "Ai được lợi?"

37
00:02:50,046 --> 00:02:54,467
Ở Mỹ, có những người chiến thắng
là vì có kẻ thua lỗ,

38
00:02:55,092 --> 00:02:58,763
và không ai thắng nhiều hơn
giới siêu giàu.

39
00:02:59,931 --> 00:03:04,644
Một phần trăm số người giàu nhất nước Mỹ
nắm đến 40% tài sản quốc gia.

40
00:03:05,144 --> 00:03:09,273
Có hơn 38 triệu người Mỹ
không đủ tiền mua nhu yếu phẩm,

41
00:03:09,357 --> 00:03:12,318
nên nếu người nghèo ở Mỹ
thành lập một quốc gia,

42
00:03:12,401 --> 00:03:14,237
quốc gia đó sẽ lớn hơn nước Úc.

43
00:03:16,864 --> 00:03:20,368
Một tỷ đô la là một nghìn triệu đô la,

44
00:03:20,451 --> 00:03:24,830
và có những tỷ phú
nắm trong tay 200 tỷ đô la.

45
00:03:24,914 --> 00:03:28,251
Họ có 200.000 triệu

46
00:03:29,126 --> 00:03:34,674
khi nhiều trẻ em của chúng ta
không có chỗ để ở.

47
00:03:35,424 --> 00:03:36,676
Điều đó thật điên rồ.

48
00:03:38,719 --> 00:03:43,599
Nghe này, trong một thế giới hoàn hảo,
tôi nghĩ tỷ phú sẽ không tồn tại.

49
00:03:44,558 --> 00:03:45,935
Bạn có thể dễ dàng lập luận

50
00:03:46,018 --> 00:03:48,896
rằng sự tồn tại của một tỷ phú
là sai lầm trong chính sách,

51
00:03:49,897 --> 00:03:52,275
nhất là nếu biết
hầu hết các tỷ phú làm gì với nó.

52
00:03:58,489 --> 00:03:59,907
Nhưng, dù sao thì,

53
00:04:00,825 --> 00:04:04,537
ta đều biết có nhiều cách thể hiện
quyền lực với tài sản lớn như vậy,

54
00:04:04,620 --> 00:04:06,706
tác động lên bầu cử, vân vân.

55
00:04:07,707 --> 00:04:12,003
Vậy nếu bạn tạo ra
một xã hội có quá nhiều của cải

56
00:04:12,503 --> 00:04:17,341
với quá ít người, thì đến một lúc nào đó,
bạn không thể gọi nó là nền dân chủ nữa.

57
00:04:17,425 --> 00:04:19,635
1% DÂN SỐ ĐANG HÚT MÁU TA
DẸP FED ĐI

58
00:04:19,719 --> 00:04:23,264
Nhiều người nghĩ
ta nên loại bỏ các tỷ phú, họ đã nhầm.

59
00:04:23,347 --> 00:04:24,473
ĂN THỊT NGƯỜI GIÀU

60
00:04:24,557 --> 00:04:27,560
Những thay đổi bước ngoặt đó
sẽ làm hỏng nền kinh tế

61
00:04:27,643 --> 00:04:31,022
vì ta phải lập một hệ thống kinh tế mới,
điều ta không biết làm.

62
00:04:31,731 --> 00:04:34,900
Người ta hình dung
về một xã hội bình quân chủ nghĩa,

63
00:04:34,984 --> 00:04:38,362
mà khi nhìn vào các xã hội
bình quân chủ nghĩa hơn hẳn ta,

64
00:04:38,446 --> 00:04:42,033
họ có các tỷ phú,
và đôi khi còn nhiều là đằng khác.

65
00:04:42,116 --> 00:04:46,162
Nhật Bản có các tỷ phú.
Pháp có các tỷ phú.

66
00:04:46,245 --> 00:04:48,497
Vùng Bắc Âu có các tỷ phú.

67
00:04:49,290 --> 00:04:51,459
Có bao nhiêu tỷ phú trên thế giới?

68
00:04:51,542 --> 00:04:54,879
Số người như thế không lớn,
và bạn có thể nói là:

69
00:04:54,962 --> 00:04:57,590
"Ừ, có một tỷ đô
đúng là một chuyện điên rồ",

70
00:04:57,673 --> 00:05:01,177
nhưng bạn cũng phải nhận ra rằng
đó không phải là vấn đề.

71
00:05:01,260 --> 00:05:05,181
Đó là triệu chứng của một điều tuyệt vời.
Đó là giấc mơ Mỹ.

72
00:05:05,765 --> 00:05:08,351
Đó là điều khiến nước Mỹ đặc biệt.

73
00:05:10,561 --> 00:05:13,147
Chị sẽ ghép từ này vì ta đang nói về tiền.

74
00:05:13,230 --> 00:05:14,273
Được.

75
00:05:14,774 --> 00:05:17,109
Chị nghĩ nó chỉ được mười điểm. Nhỉ?

76
00:05:17,193 --> 00:05:18,652
CHỊ GÁI

77
00:05:19,612 --> 00:05:21,781
Bố mẹ cho chúng ta chơi nhiều trò.

78
00:05:21,864 --> 00:05:24,408
Chúng ta không cạnh tranh

79
00:05:25,034 --> 00:05:28,662
theo kiểu so sánh
thành quả công việc với nhau.

80
00:05:28,746 --> 00:05:30,539
Điều đó sẽ rất khó.

81
00:05:31,332 --> 00:05:32,708
Anh thắng rồi. Ừ.

82
00:05:32,792 --> 00:05:38,297
Chúng ta cạnh tranh
khi chơi các trò chơi gia đình.

83
00:05:38,381 --> 00:05:40,424
Chị nhớ hồi anh ấy ở tốp 400 chứ?

84
00:05:40,508 --> 00:05:42,385
- Forbes 500 chứ nhỉ?
- Tốp 400.

85
00:05:42,468 --> 00:05:45,513
Nên mỗi năm, khi nó được công bố,
có câu đùa vui là:

86
00:05:45,596 --> 00:05:49,975
"Anh ấy vẫn đứng đầu à? Ôi".
Đó là một vấn đề được quan tâm,

87
00:05:50,059 --> 00:05:54,063
và sau đó là bản chất cạnh tranh
mà chúng ta đều có.

88
00:05:54,146 --> 00:05:56,107
Kiểu: "Được rồi. Vẫn đứng đầu".

89
00:05:56,190 --> 00:05:58,651
Và anh đã từ thiện đủ để tránh vấn đề đó.

90
00:05:58,734 --> 00:06:01,821
- Cậu ấy cứ cố tránh vị trí đó.
- Anh ấy không thích.

91
00:06:02,488 --> 00:06:05,783
Ừ. Nó là một nét đặc biệt của gia đình ta.

92
00:06:06,367 --> 00:06:11,455
Em còn nhớ, ngay khi
anh chuyển về Seattle với Microsoft,

93
00:06:11,539 --> 00:06:14,542
một trong những câu chuyện
mẹ nói với anh là:

94
00:06:14,625 --> 00:06:17,420
"Con sẽ làm gì để đền đáp cho cộng đồng?"

95
00:06:17,503 --> 00:06:20,506
- Gọi là gì nhỉ? Bữa trưa dành cho cô dâu.
- Ừ.

96
00:06:21,465 --> 00:06:23,968
Có câu nói là:

97
00:06:24,051 --> 00:06:27,054
"Của cải đi đôi với trách nhiệm", nên…

98
00:06:28,973 --> 00:06:32,101
Ông đã nói một chút về việc
muốn ra khỏi danh sách tỷ phú.

99
00:06:32,601 --> 00:06:37,773
Không, việc ở trong danh sách đó
chẳng phải chuyện tồi tệ gì cho lắm.

100
00:06:37,857 --> 00:06:41,318
Tôi chỉ đang giải thích
là nó không phải một thứ tích cực.

101
00:06:42,653 --> 00:06:44,321
Tôi nghĩ thế giới sẽ tốt hơn

102
00:06:44,405 --> 00:06:48,909
nếu các tỷ phú tự nguyện chọn việc
cho đi tài sản của mình nhiều hơn.

103
00:06:49,493 --> 00:06:51,537
Nếu tôi không làm từ thiện,

104
00:06:51,620 --> 00:06:54,540
tôi sẽ giàu hơn bây giờ rất nhiều.

105
00:06:57,710 --> 00:07:02,381
Tôi luôn nghĩ mình là một cậu học sinh
cố tìm hiểu gốc rễ của các vấn đề.

106
00:07:05,092 --> 00:07:10,764
Vào những năm 1990,
khi dần đến ngưỡng giàu khó tin này,

107
00:07:11,265 --> 00:07:14,685
tôi đang nghiên cứu các nền tảng vĩ đại.

108
00:07:15,269 --> 00:07:17,146
Rockefeller đã làm gì?

109
00:07:17,229 --> 00:07:22,067
Carnegie đã nói: "Cái chết trong giàu sang
là cái chết ô nhục".

110
00:07:23,277 --> 00:07:29,408
Tôi gửi món quà khổng lồ đầu tiên
trị giá 20 tỷ đô vào năm 2000.

111
00:07:31,243 --> 00:07:35,539
Khi bạn bước vào, quỹ nói:
"Mọi mạng sống đều có giá trị như nhau",

112
00:07:36,040 --> 00:07:39,793
đó là tập hợp các giá trị thúc đẩy
công việc chúng tôi làm.

113
00:07:40,753 --> 00:07:43,464
Điều quan trọng nhất ở Mỹ sẽ là giáo dục,

114
00:07:43,547 --> 00:07:46,425
chương trình tốt hơn,
đào tạo giáo viên tốt hơn.

115
00:07:47,259 --> 00:07:51,555
Chúng tôi cũng tham gia vào sức khỏe
toàn cầu. Các vấn đề đó rất phức tạp,

116
00:07:51,639 --> 00:07:55,893
nhưng chúng tôi rất phấn khích
với hơn một tỷ đô la mỗi năm đó

117
00:07:55,976 --> 00:07:57,978
và đảm bảo nó được sử dụng hợp lý.

118
00:07:59,772 --> 00:08:04,610
Tôi rất ủng hộ ý tưởng rằng người giàu
nên cho đi để giảm sự không công bằng,

119
00:08:04,693 --> 00:08:08,322
cả ở đất nước này và trên toàn thế giới.

120
00:08:09,240 --> 00:08:13,869
Ta có đủ tiền để làm tốt hơn nhiều.

121
00:08:19,917 --> 00:08:22,169
Tôi nghĩ cả hai ta đều tự hào vì

122
00:08:22,253 --> 00:08:25,381
nước Mỹ tự xưng
là miền đất của cơ hội bình đẳng,

123
00:08:25,464 --> 00:08:27,758
nhưng khi chủ nghĩa tư bản phát triển,

124
00:08:27,841 --> 00:08:31,428
sự công bằng đó chưa được mạnh mẽ
như ta muốn thấy.

125
00:08:31,512 --> 00:08:32,805
Nên tôi tò mò là

126
00:08:32,888 --> 00:08:36,016
nước Mỹ nên phấn đấu thế nào
để giảm bất bình đẳng?

127
00:08:36,100 --> 00:08:39,687
Tôi nghĩ là, thật không may,
chúng ta đang đi sai hướng.

128
00:08:40,688 --> 00:08:42,314
Ta có một tình cảnh tồi tệ

129
00:08:42,398 --> 00:08:44,900
là có ba người, trong đó có anh,

130
00:08:44,984 --> 00:08:47,987
sở hữu nhiều của cải
hơn nửa dưới dân số nước Mỹ.

131
00:08:48,070 --> 00:08:50,698
Nó làm tôi nhớ, có lẽ là 150 năm trước,

132
00:08:50,781 --> 00:08:56,954
Sa hoàng của Nga hoặc các vị vua Châu Âu
có tất cả của cải và quyền lực

133
00:08:57,037 --> 00:08:58,872
vì quyền thiêng liêng nói rằng:

134
00:08:58,956 --> 00:09:02,960
"Chúa nói anh có thể làm chủ mọi thứ
và có tất cả quyền lực.

135
00:09:03,043 --> 00:09:07,798
Chúa đã nói thế". Tôi không thấy
vương miện trên đầu anh, nhỉ?

136
00:09:07,881 --> 00:09:10,676
- Anh không phải Vua Bill.
- Tôi không cãi được.

137
00:09:12,595 --> 00:09:19,101
Nhưng nếu là ông, liệu ông có ra luật
để xóa bỏ các tỷ phú không?

138
00:09:19,184 --> 00:09:23,105
- Ông sẽ xử lý thế nào? Được.
- Tôi sẽ làm thế.

139
00:09:23,188 --> 00:09:27,067
Anh là, và tôi chỉ đang nói về anh thôi,
một người rất sáng tạo.

140
00:09:27,151 --> 00:09:30,446
Anh xứng đáng giàu lên vì điều đó chứ?
Có. Mà ở mức nào?

141
00:09:30,529 --> 00:09:32,615
Với một tỷ, anh có sống được không?

142
00:09:32,698 --> 00:09:36,577
Anh có thể nuôi gia đình chứ? Có thể.
Trả tiền thuê nhà? Có thể.

143
00:09:36,660 --> 00:09:39,121
- Tôi không có ý chỉ trích anh.
- Vâng.

144
00:09:39,204 --> 00:09:43,792
Thế giới có nhiều đại tỷ phú,
và đi kèm với đó là quyền lực rất lớn.

145
00:09:43,876 --> 00:09:46,879
Tôi chấp nhận được điều đó không? Không.
Nếu anh hỏi tôi:

146
00:09:46,962 --> 00:09:50,883
"Ông nghĩ ta nên loại bỏ
khái niệm tỷ phú chứ?" Tôi sẽ nói là có.

147
00:09:50,966 --> 00:09:55,387
Tôi có những lo lắng thật sự về thứ
mà tôi gọi là chủ nghĩa siêu tư bản,

148
00:09:55,471 --> 00:10:00,643
và đó là sự tập trung của cải và quyền lực
đến khó tin

149
00:10:00,726 --> 00:10:04,313
trong tay một số ít,
và ý nghĩa của nó với toàn xã hội.

150
00:10:04,938 --> 00:10:08,567
Theo anh, hệ thống có đang hiệu quả
hay không? Có hay không?

151
00:10:09,193 --> 00:10:10,152
Anh nghĩ sao?

152
00:10:12,529 --> 00:10:18,786
Tôi rất tin tưởng rằng chủ nghĩa tư bản
là một phần đúng của giải pháp.

153
00:10:20,746 --> 00:10:27,127
Chủ nghĩa tư bản tạo ra sự tự do
cho đổi mới và tính dễ dịch chuyển,

154
00:10:28,671 --> 00:10:33,592
và ở một đất nước như nước Mỹ,
vì ta không tin vào tầng lớp quý tộc,

155
00:10:34,551 --> 00:10:38,263
ta tự hào về ý tưởng dịch chuyển thu nhập.

156
00:10:40,349 --> 00:10:45,562
Ý tưởng đó là tạo ra cơ hội bình đẳng
để mọi người có thể tự do dịch chuyển

157
00:10:46,563 --> 00:10:52,152
và không bị bó buộc
bởi thu nhập của cha mẹ họ.

158
00:10:55,447 --> 00:10:59,827
Hồi nhỏ, tôi là
một thằng bé da trắng khỏe mạnh

159
00:10:59,910 --> 00:11:05,207
ở một gia đình trung thượng lưu
được học hành cực kỳ bài bản,

160
00:11:05,791 --> 00:11:11,672
điều đó cho phép tôi theo học một trường
đại học tuyệt vời và bắt đầu kinh doanh.

161
00:11:11,755 --> 00:11:16,802
Ý tôi là, môi trường và thời điểm
lúc bấy giờ ở nước Mỹ là cực kỳ may mắn.

162
00:11:16,885 --> 00:11:19,638
Cậu sinh viên bỏ học Harvard
đồng sáng lập công ty phần mềm

163
00:11:19,722 --> 00:11:23,225
cùng một người bạn thời thơ ấu
khi mới 19 tuổi.

164
00:11:23,892 --> 00:11:25,978
Đây là người giàu nhất Trái Đất.

165
00:11:26,645 --> 00:11:29,231
Tôi tin vào một sự tằn tiện nhất định,

166
00:11:29,314 --> 00:11:34,653
nhưng tôi đã mua cho mình
một chiếc xe Porsche vào năm 19 tuổi.

167
00:11:42,035 --> 00:11:44,872
Vì vậy, với một người như tôi,
sự chuyển dịch

168
00:11:44,955 --> 00:11:50,836
cũng như cơ hội chọn nghề nghiệp
và thành công là cực kỳ cao,

169
00:11:50,919 --> 00:11:52,504
nhưng với phụ nữ,

170
00:11:53,046 --> 00:11:56,759
người có các vấn đề sức khỏe,
người không phải da trắng,

171
00:11:56,842 --> 00:11:59,845
những người không thực sự có
các cơ hội đó,

172
00:12:01,263 --> 00:12:04,224
ta đã có sự tiến bộ trong các vấn đề đó,

173
00:12:05,350 --> 00:12:10,814
nhưng còn lâu mới đạt được
mức độ mà giấc mơ Mỹ đại diện.

174
00:12:13,150 --> 00:12:16,236
Bắt đầu với việc trả mức lương đủ sống
cho người trẻ.

175
00:12:16,320 --> 00:12:17,488
Đúng vậy!

176
00:12:18,572 --> 00:12:19,823
Nay ta không chịu đựng nữa.

177
00:12:19,907 --> 00:12:23,702
Đã có 1,2 triệu công nhân bỏ việc,
bỏ ngành công nghiệp này

178
00:12:23,786 --> 00:12:26,872
vì đã chịu quá đủ.
Ta sẽ không quay lại trừ khi…

179
00:12:26,955 --> 00:12:28,540
- Đúng vậy.
- Phải!

180
00:12:29,166 --> 00:12:33,378
Lương của lao động sống nhờ tiền boa
ở Chicago có thể sắp tăng cao.

181
00:12:33,462 --> 00:12:36,173
Giờ họ được trả chín đô một giờ
kèm tiền boa,

182
00:12:36,256 --> 00:12:39,676
song hội đồng thành phố có thể bắt
giới chủ trả lương ngang với ngành khác,

183
00:12:39,760 --> 00:12:41,178
gần 16 đô la một giờ.

184
00:12:42,137 --> 00:12:44,973
Ở Mỹ, có ít nhất hai bậc lương.

185
00:12:45,057 --> 00:12:45,891
CHỦ TỊCH

186
00:12:45,974 --> 00:12:50,479
Ta có mức lương tối thiểu của liên bang
là bảy đô la và hai mươi lăm xu,

187
00:12:50,562 --> 00:12:53,398
và lương dưới tối thiểu
cho lao động sống nhờ tiền boa.

188
00:12:53,482 --> 00:12:55,901
Mức lương dưới tối thiểu đó khác nhau
ở từng bang.

189
00:12:55,984 --> 00:12:59,363
Ở cấp độ liên bang
là hai đô la và mười ba xu mỗi giờ.

190
00:13:00,239 --> 00:13:02,032
Trong số những người này,

191
00:13:02,115 --> 00:13:05,828
tới nay, phụ nữ vẫn chiếm đa số,
với tỉ lệ cao là phụ nữ da màu.

192
00:13:05,911 --> 00:13:08,539
Ta có tỷ lệ mẹ đơn thân cao nhất
ở bất cứ nghề nào,

193
00:13:08,622 --> 00:13:11,416
gặp tỷ lệ nghèo đói cao hơn ba lần
so với các ngành khác.

194
00:13:11,500 --> 00:13:14,086
- Mua phiếu đồ ăn đắt gấp đôi.
- Hãy trả lương công bằng…

195
00:13:14,169 --> 00:13:16,797
Nhưng trong 15, 20 năm qua,

196
00:13:16,880 --> 00:13:21,802
đã có một nhóm lãnh đạo phụ nữ da đen
tuyệt vời của One Fair Wage

197
00:13:21,885 --> 00:13:26,890
ở Chicago, và họ đang đấu tranh để có
mức lương tối thiểu cao nhất kèm tiền boa.

198
00:13:27,558 --> 00:13:29,476
Tiền lương không đều.

199
00:13:29,560 --> 00:13:31,562
Tiền boa thì lúc này lúc kia.

200
00:13:31,645 --> 00:13:37,192
Vài buổi sáng, khi về nhà,
tôi kiếm được khoảng 80 đến 150 đô la.

201
00:13:38,068 --> 00:13:40,237
Đôi khi tôi kiếm được 40 đô la.

202
00:13:40,320 --> 00:13:44,658
Cô đã nói với tôi rằng
cô kiếm được khoảng 15.000 đô la một năm.

203
00:13:44,741 --> 00:13:45,826
Một năm.

204
00:13:45,909 --> 00:13:47,828
- Nên…
- Kèm hỗ trợ từ cộng đồng.

205
00:13:47,911 --> 00:13:51,582
Cô phải nhờ vào hỗ trợ cộng đồng.
Cô có hay được gặp con không?

206
00:13:52,666 --> 00:13:55,043
Chỉ khi tôi gọi nó dậy và đưa nó đi học.

207
00:13:55,127 --> 00:14:00,132
Đó là khoảng thời gian làm mẹ duy nhất,
và điều đó đã diễn ra trong hai năm.

208
00:14:01,008 --> 00:14:03,218
Chào buổi sáng, quý vị và Thị trưởng.

209
00:14:03,302 --> 00:14:08,181
Lao động sống nhờ tiền boa chủ yếu
là phụ nữ, bị buộc sống bằng tiền boa.

210
00:14:08,265 --> 00:14:14,354
Sống dựa vào tiền boa, chúng tôi không hề
biết là mỗi ngày sẽ kiếm được bao nhiêu.

211
00:14:14,438 --> 00:14:18,442
Nên sẽ thật tốt
nếu chúng tôi có một mức lương thực tế.

212
00:14:18,525 --> 00:14:22,237
Xin cảm ơn, tôi đã nói xong,
thưa thị trưởng. Tôi xong rồi.

213
00:14:25,782 --> 00:14:29,828
Rốt cuộc thì, ta đang phải đối mặt
với chủ nghĩa tư bản, nhỉ?

214
00:14:29,912 --> 00:14:31,914
Những kẻ chóp bu cần chúng ta.

215
00:14:31,997 --> 00:14:36,293
Mỗi năm, chi phí sinh hoạt tăng lên,
và ta phải bám trụ với ngành này,

216
00:14:36,376 --> 00:14:40,797
và phải tự đứng dậy
khi vẫn dựa vào hỗ trợ cộng đồng,

217
00:14:40,881 --> 00:14:45,177
nên thật không công bằng,
nhưng họ cần trả lương một cách công bằng

218
00:14:45,260 --> 00:14:48,513
vì nếu không, họ sẽ thua lỗ.

219
00:14:50,641 --> 00:14:55,812
Ở Mỹ, chúng tôi muốn mọi người có
các điều kiện cơ bản nhất định.

220
00:14:55,896 --> 00:15:00,901
Bạn biết đó, là y tế, giáo dục,
nhà ở đàng hoàng

221
00:15:00,984 --> 00:15:04,863
và vậy thì làm thế nào để thiết kế ra
những hệ thống phù hợp

222
00:15:04,947 --> 00:15:09,910
giúp nâng cao các điều kiện cơ bản đó?

223
00:15:13,956 --> 00:15:15,540
- Thượng nghị sĩ.
- Bill, ổn chứ?

224
00:15:15,624 --> 00:15:18,085
- Cảm ơn đã tham gia.
- Dĩ nhiên. Mừng gặp anh.

225
00:15:18,627 --> 00:15:20,420
Câu chuyện về vai trò của chính phủ

226
00:15:20,504 --> 00:15:23,882
và khu vực tư nhân,
cả đời ông đã nghĩ về chuyện đó,

227
00:15:23,966 --> 00:15:28,887
và Mỹ là nước giàu nhất
nhưng vẫn cách xa lý tưởng mà ta muốn.

228
00:15:28,971 --> 00:15:30,389
Rõ ràng rồi.

229
00:15:30,472 --> 00:15:34,017
Nền kinh tế thị trường của ta,
hay chủ nghĩa tư bản,

230
00:15:34,101 --> 00:15:36,728
đã tạo ra cực kỳ nhiều của cải.

231
00:15:36,812 --> 00:15:41,775
Nó không hoàn hảo. Nó chỉ tình cờ là
lựa chọn tốt nhất ta thấy trên thế giới.

232
00:15:41,858 --> 00:15:44,277
Nhiều người đã phải sống trong nghèo đói

233
00:15:44,361 --> 00:15:47,280
hàng trăm năm
với chủ nghĩa xã hội và cộng sản.

234
00:15:47,364 --> 00:15:50,075
Cuối cùng họ cũng áp dụng
kinh tế thị trường.

235
00:15:50,158 --> 00:15:52,911
Ví dụ, Trung Quốc đã làm vậy,
và thú vị là,

236
00:15:52,995 --> 00:15:55,956
hàng trăm triệu người đã thoát nghèo.

237
00:15:56,581 --> 00:15:59,126
Khi nhìn vào
sự đánh đổi mà Mỹ đã phải chịu,

238
00:15:59,209 --> 00:16:03,797
có thể là so với châu Âu,
nơi có nền kinh tế kém năng động hơn,

239
00:16:03,880 --> 00:16:08,885
có vài người muốn ta giống châu Âu hơn.
Ông thấy sự đánh đổi đó thế nào?

240
00:16:08,969 --> 00:16:12,222
Tôi nghĩ nếu anh so sánh
sức sống và sự phát triển

241
00:16:12,305 --> 00:16:16,143
của nước Mỹ so với châu Âu,
anh sẽ nói rằng:

242
00:16:16,226 --> 00:16:19,521
'Trời ạ, có vẻ nước Mỹ hội tụ
toàn thứ tốt đẹp".

243
00:16:20,480 --> 00:16:23,608
Chẳng nghi ngờ gì
khi những người sáng tạo nhất thế giới

244
00:16:23,692 --> 00:16:26,153
nghĩ về việc thành lập một doanh nghiệp,

245
00:16:26,236 --> 00:16:28,822
họ sẽ chọn làm điều đó ở Mỹ.

246
00:16:28,905 --> 00:16:33,076
Các doanh nghiệp tỷ đô đều nằm ở nước Mỹ.

247
00:16:33,160 --> 00:16:36,038
Các công ty kỳ lân này
đều là doanh nghiệp Mỹ.

248
00:16:36,121 --> 00:16:38,707
Vì sao? Ý tôi là, ta có cùng lối nghĩ.

249
00:16:38,790 --> 00:16:42,919
Tôi tin rằng
mức chịu đựng rủi ro ở nước ta cao hơn.

250
00:16:43,003 --> 00:16:45,464
Luật phá sản, hệ thống tài chính của ta,

251
00:16:45,547 --> 00:16:48,425
các lựa chọn cho các doanh nhân,

252
00:16:48,508 --> 00:16:52,554
những thứ này tạo ra
một môi trường chấp nhận rủi ro và đổi mới

253
00:16:52,637 --> 00:16:55,015
dẫn đến nhiều thành công, và nhân tiện,

254
00:16:55,098 --> 00:16:58,185
nếu anh muốn
người ta thoát khỏi cảnh nghèo đói

255
00:16:58,268 --> 00:17:00,145
và có cơ hội tốt hơn,

256
00:17:00,228 --> 00:17:04,357
gần như chẳng có
loại thần dược nào tốt hơn sự tăng trưởng.

257
00:17:04,941 --> 00:17:06,485
Nếu kinh tế phát triển,

258
00:17:06,568 --> 00:17:09,696
nếu có các doanh nghiệp mới thành lập
và tuyển người,

259
00:17:09,780 --> 00:17:12,491
điều đó tạo ra cơ hội thoát nghèo.

260
00:17:15,702 --> 00:17:19,998
Chủ nghĩa xã hội là một hệ thống tuyệt vời
để khiến tất cả nghèo như nhau.

261
00:17:20,707 --> 00:17:23,710
Chủ nghĩa tư bản
khiến người ta giàu không đồng đều.

262
00:17:24,920 --> 00:17:27,130
Trong lịch sử nhân loại,

263
00:17:27,714 --> 00:17:32,677
các quốc gia phát triển mạnh là
những quốc gia có nhiều dòng chảy nhất.

264
00:17:34,012 --> 00:17:39,935
Dòng chảy ý tưởng, dòng vốn,
dòng người và dòng chảy quyền lực.

265
00:17:40,852 --> 00:17:44,606
Làm ơn hãy nhớ lại
lý do mà các nền kinh tế tăng trưởng.

266
00:17:45,524 --> 00:17:50,237
Cho dù đó là Henry Ford với chiếc Model T
hay Bill Gates với Microsoft,

267
00:17:50,987 --> 00:17:55,742
bất cứ thứ gì tạo việc làm tốt sẽ có lợi
cho cả lao động cấp cao lẫn cấp thấp.

268
00:17:56,326 --> 00:17:58,745
Nó nâng mức sàn lên.

269
00:17:58,829 --> 00:18:03,458
Nó cũng nâng mức trần,
và khi đó nên có chính sách của chính phủ

270
00:18:03,542 --> 00:18:07,921
để thu hẹp khoảng cách
giữa mức trần và mức sàn đang tăng lên đó

271
00:18:08,505 --> 00:18:11,466
bằng cách đầu tư nhiều hơn
vào lợi ích công cộng.

272
00:18:12,050 --> 00:18:16,346
Vận tải công cộng,
công viên công cộng, trường học công cộng

273
00:18:16,429 --> 00:18:21,476
để tạo ra nền móng cho bất kỳ
xã hội tư bản dân chủ lành mạnh nào.

274
00:18:27,732 --> 00:18:28,608
- Chào.
- Chào.

275
00:18:29,317 --> 00:18:30,152
Chào.

276
00:18:31,153 --> 00:18:32,571
- Chào.
- Hân hạnh.

277
00:18:32,654 --> 00:18:34,072
- Connor Maxwell.
- Chào.

278
00:18:34,156 --> 00:18:35,448
Vào việc luôn thôi.

279
00:18:35,532 --> 00:18:41,079
Một trong số chủ đề chúng tôi rất quan tâm
ở Quỹ Bill và Melinda Gates

280
00:18:41,163 --> 00:18:43,248
là thách thức của sự chuyển dịch kinh tế,

281
00:18:43,331 --> 00:18:47,919
nhưng đồng thời, tôi nghĩ
để thực sự hiểu những thách thức này,

282
00:18:48,003 --> 00:18:51,381
thật hữu ích khi nói chuyện
với những người có chuyên môn

283
00:18:51,464 --> 00:18:53,550
thông qua kinh nghiệm sống của họ.

284
00:18:53,633 --> 00:18:57,596
Michael, Ariana, Lashana,
ba người đã xây dựng chuyên môn

285
00:18:57,679 --> 00:19:01,558
nhờ đào tạo nghề
cho tới tái hòa nhập và khởi nghiệp.

286
00:19:01,641 --> 00:19:07,063
Cả ba người đều có tuổi thơ khó khăn
làm ảnh hưởng đến cơ hội của mình,

287
00:19:07,147 --> 00:19:12,277
nên có lẽ chúng tôi muốn nghe
về hành trình của ba người. Được chứ?

288
00:19:13,320 --> 00:19:15,739
Được chứ? Michael, bắt đầu với anh nhé?

289
00:19:15,822 --> 00:19:19,618
Được. Tuổi thơ tôi khá vất vả.

290
00:19:19,701 --> 00:19:24,080
Tôi có cha mẹ,
nhưng họ đều đi tù từ khi tôi còn rất nhỏ,

291
00:19:24,164 --> 00:19:27,959
và tôi cũng đã bị bắt khi còn nhỏ.

292
00:19:28,043 --> 00:19:30,128
Tôi bị bắt giữ khi mới 15 tuổi.

293
00:19:30,212 --> 00:19:31,338
Mười lăm tuổi? Chà.

294
00:19:32,005 --> 00:19:34,216
Tới năm 28 tuổi, tôi mới được thả.

295
00:19:34,299 --> 00:19:35,508
Hai mươi tám tuổi?

296
00:19:35,592 --> 00:19:37,719
- Hai mươi tám tuổi, vâng.
- Chà.

297
00:19:37,802 --> 00:19:42,557
Đó là một thời điểm quan trọng
trong cuộc đời tôi,

298
00:19:42,641 --> 00:19:48,104
và khi tôi được trả tự do, không có nhiều
các chương trình tái hòa nhập

299
00:19:48,188 --> 00:19:49,898
hoặc giúp kiếm việc làm,

300
00:19:49,981 --> 00:19:54,277
hay bất cứ sự giúp đỡ nào dù là nhỏ nhất,
như tạo lập hồ sơ ứng tuyển.

301
00:19:54,361 --> 00:19:56,529
Khi anh sắp ra tù, họ đã trang bị gì

302
00:19:56,613 --> 00:19:58,657
để giúp anh đi bước tiếp theo?

303
00:19:59,449 --> 00:20:01,284
Hai trăm đô la khi ra tới cổng.

304
00:20:03,495 --> 00:20:04,371
Có vậy thôi.

305
00:20:05,080 --> 00:20:09,709
Một người bị giam cùng tôi nói:
"Anh nên thử lái xe tải",

306
00:20:09,793 --> 00:20:13,421
mà tôi chỉ thực sự hứng thú
khi con trai tôi nghe được và nói:

307
00:20:13,505 --> 00:20:15,298
"Hay đấy bố. Bố nên thử".

308
00:20:15,382 --> 00:20:16,216
Được rồi.

309
00:20:17,384 --> 00:20:21,096
Thằng bé khá vui và háo hức
được lái xe đường dài vào mùa hè.

310
00:20:22,514 --> 00:20:26,268
Tuyệt. Ariana, cô có muốn chia sẻ
một chút về mình không?

311
00:20:26,351 --> 00:20:27,185
Được.

312
00:20:27,769 --> 00:20:32,607
Tôi là một người chị
trong một gia đình có bốn anh chị em.

313
00:20:32,691 --> 00:20:33,525
CHỦ CỬA HÀNG

314
00:20:33,608 --> 00:20:36,361
Bọn tôi lớn lên
trong một gia đình có bạo hành.

315
00:20:36,444 --> 00:20:39,906
Năm tôi sáu hay bảy tuổi,
gia đình tôi kiệt quệ

316
00:20:40,448 --> 00:20:42,701
nên đã chuyển sâu vào phía Đông Oakland,

317
00:20:42,784 --> 00:20:48,373
và đó không phải là
một khu vực giàu có gì.

318
00:20:53,003 --> 00:20:57,882
Nghèo đói thường có liên quan
trực tiếp tới tiền,

319
00:20:57,966 --> 00:21:03,930
và ta thường không nói về gánh nặng tâm lý
mà một người phải chịu.

320
00:21:05,640 --> 00:21:08,393
Mẹ tôi lúc nào cũng phải bươn chải.

321
00:21:08,476 --> 00:21:10,562
Bà làm nhiều việc một lúc.

322
00:21:12,480 --> 00:21:16,484
Khi thiếu nguồn lực, đặc biệt là tiền,

323
00:21:16,568 --> 00:21:18,570
mọi chuyển động đều bị ảnh hưởng.

324
00:21:20,572 --> 00:21:22,574
Nó ảnh hưởng đến nơi sinh sống,

325
00:21:22,657 --> 00:21:25,327
việc bạn có các cửa hàng tạp hóa không,

326
00:21:25,410 --> 00:21:28,538
có xe hay trường học hay không.

327
00:21:29,748 --> 00:21:34,127
Nó đi vào mọi khía cạnh của cuộc sống.

328
00:21:36,379 --> 00:21:39,674
Điều đó tạo ra một phản ứng đau thương.

329
00:21:39,758 --> 00:21:45,513
Cuối cùng, nó khiến bạn
luôn ở trạng thái sinh tồn.

330
00:21:45,597 --> 00:21:50,352
Bạn không thể nhìn xa hơn
và lên kế hoạch cho tương lai

331
00:21:50,435 --> 00:21:54,105
vì bạn còn phải lo bữa tối.

332
00:21:56,274 --> 00:21:58,610
Nên khi ở trong trạng thái sinh tồn đó,

333
00:21:58,693 --> 00:22:00,612
tâm trí bạn không được yên.

334
00:22:00,695 --> 00:22:04,115
Bạn không có thời gian
để lên kế hoạch cho tương lai.

335
00:22:04,199 --> 00:22:06,993
Bạn không có không gian để ước mơ.

336
00:22:10,955 --> 00:22:13,958
Bất bình đẳng là một vấn đề rất khó vì

337
00:22:15,585 --> 00:22:17,921
nó không đơn thuần
là một vấn đề về thu nhập

338
00:22:18,755 --> 00:22:20,590
mà còn là chất lượng cuộc sống.

339
00:22:22,133 --> 00:22:24,844
Tôi biết bữa tối tiếp theo của tôi
sẽ tới từ đâu.

340
00:22:24,928 --> 00:22:27,180
Tôi biết tối nay tôi sẽ có nơi trú ẩn.

341
00:22:28,014 --> 00:22:31,267
Tôi có cơ hội
để các con tôi được học hành.

342
00:22:33,561 --> 00:22:38,149
Chúng ta muốn trở thành một vùng đất
nơi mọi người khởi nghiệp, và,

343
00:22:38,900 --> 00:22:44,072
có cảm giác về thành công
và không bị kẹt trong một hệ thống nơi họ

344
00:22:44,823 --> 00:22:46,199
chịu thiếu thốn.

345
00:22:51,454 --> 00:22:53,123
Tôi thích từ "bất bình đẳng"

346
00:22:53,206 --> 00:22:56,835
vì tôi thấy, trớ trêu thay,
đó là một từ mang tính toàn diện.

347
00:22:56,918 --> 00:22:58,044
PHÓNG VIÊN ĐIỀU TRA

348
00:22:59,963 --> 00:23:02,215
Nó gợi lên một mối quan hệ

349
00:23:02,298 --> 00:23:07,720
giữa những người đứng đầu
và những người đang vật lộn để tồn tại.

350
00:23:09,389 --> 00:23:11,558
Ta đều ở trên một quang phổ chung

351
00:23:12,725 --> 00:23:14,978
bao gồm cả các tỷ phú,

352
00:23:15,854 --> 00:23:17,188
và đó là một quốc gia.

353
00:23:18,440 --> 00:23:23,069
Cần gì để thu hẹp khoảng cách
giữa những gì bạn có và những gì bạn cần

354
00:23:23,153 --> 00:23:27,490
để không chỉ sống sót
mà còn tiến lên ở nước Mỹ?

355
00:23:27,574 --> 00:23:29,742
Càng ngày, khoảng cách đó càng rộng,

356
00:23:30,994 --> 00:23:37,876
nhưng dù ta có nói thế nào về vấn đề này,
dù nó là bất bình đẳng hay…

357
00:23:39,461 --> 00:23:42,839
Đó có phải…? Đó là
trực thăng BLADE bay tới The Hamptons.

358
00:23:42,922 --> 00:23:44,591
- Thật đấy.
- Nay là thứ Sáu.

359
00:23:44,674 --> 00:23:45,633
Chúa ơi.

360
00:23:50,096 --> 00:23:53,099
Một lý do mọi người nghĩ
đây là một vấn đề khó xử lý

361
00:23:53,892 --> 00:23:56,561
là nó có quá nhiều khía cạnh.

362
00:23:56,644 --> 00:24:00,273
Ta có thể coi điều này
như một vấn đề về chăm sóc y tế.

363
00:24:00,356 --> 00:24:05,445
Gần một phần ba dân số
không được chăm sóc y tế thường xuyên.

364
00:24:06,237 --> 00:24:08,573
Đó cũng là một vấn đề về giáo dục

365
00:24:09,157 --> 00:24:13,495
và mức độ giáo dục
bạn đủ điều kiện nhận được,

366
00:24:14,162 --> 00:24:16,122
và đó cũng là vấn đề về thu nhập.

367
00:24:16,831 --> 00:24:18,666
Tôi nghĩ ta cũng cần nhìn rộng ra

368
00:24:19,501 --> 00:24:22,670
và ta sẽ thấy
sự khác biệt là lớn đến thế nào.

369
00:24:23,254 --> 00:24:25,131
Nếu bạn có mức lương trung bình

370
00:24:25,215 --> 00:24:28,218
ở một đất nước như Hà Lan hoặc Mỹ,

371
00:24:28,301 --> 00:24:31,137
bạn đã thuộc về
5% dân số giàu nhất thế giới.

372
00:24:31,721 --> 00:24:36,059
Hơn một nửa dân số thế giới
sống với ít hơn bảy đô la một ngày.

373
00:24:36,684 --> 00:24:40,396
Nhưng cũng có sự bất bình đẳng
bên trong sự bất bình đẳng.

374
00:24:41,147 --> 00:24:43,358
Sự phân chia giới tính thường xảy ra.

375
00:24:44,108 --> 00:24:46,486
Các cộng đồng đó
thường là người da đen và da nâu.

376
00:24:47,195 --> 00:24:50,615
Vấn đề về chủng tộc và tầng lớp
là không giống nhau,

377
00:24:50,698 --> 00:24:52,492
nhưng có sự chồng chéo.

378
00:24:53,493 --> 00:24:56,329
Chúng ta có thể thấy
hết lần này đến lần khác

379
00:24:56,412 --> 00:24:59,666
rằng những hệ tư tưởng này
liên kết chặt chẽ với nhau.

380
00:25:01,125 --> 00:25:06,965
Đã có sự thành công của liên đoàn lao động
và mức lương tương đối cao giữa thế kỷ 20,

381
00:25:07,048 --> 00:25:10,593
nhưng sự phân biệt đã ngăn người da đen
tiếp cận với điều đó.

382
00:25:10,677 --> 00:25:11,928
DÀNH CHO NGƯỜI DA MÀU

383
00:25:12,011 --> 00:25:17,183
Hiện tại, một hộ gia đình da trắng
trung bình có nhiều hơn mười lần của cải

384
00:25:17,267 --> 00:25:19,561
so với một hộ gia đình người da đen.

385
00:25:21,145 --> 00:25:25,483
Một trong những điều đáng chú ý nhất
mà ta thấy giữa đại dịch

386
00:25:26,359 --> 00:25:30,613
là những cộng đồng bị ảnh hưởng
một cách không tương xứng

387
00:25:30,697 --> 00:25:33,116
bởi tỷ lệ tử vong khác hẳn nhau,

388
00:25:33,700 --> 00:25:36,369
chịu bạo lực từ cảnh sát
một cách không tương xứng,

389
00:25:36,869 --> 00:25:40,790
và có một mối tương quan về chủng tộc
với các yếu tố này,

390
00:25:40,873 --> 00:25:43,501
điều này càng làm trầm trọng thêm

391
00:25:43,585 --> 00:25:46,504
vấn đề tổng thể
về sự bất bình đẳng trong xã hội.

392
00:25:48,756 --> 00:25:53,928
Tôi không nghĩ ta đã có
một cách giải quyết vấn đề hiệu quả,

393
00:25:54,012 --> 00:25:57,557
nhưng nước Mỹ đã làm rất tốt.
Ta có Chính sách Kinh tế Mới.

394
00:25:57,640 --> 00:26:00,768
Ta đã triển khai An sinh Xã hội,
Medicare, Medicaid,

395
00:26:00,852 --> 00:26:05,231
và ta đã cùng nhau xây nên
một nhà nước dân chủ xã hội ở Mỹ,

396
00:26:05,315 --> 00:26:07,817
và những người hình dung nước Mỹ

397
00:26:07,900 --> 00:26:11,571
như một vùng đất hoang siêu tư bản
đã nhầm lẫn,

398
00:26:12,572 --> 00:26:18,077
nhưng việc tạo ra một xã hội bình đẳng hơn
với mức sinh hoạt cơ bản

399
00:26:18,161 --> 00:26:20,038
đã được nhiều quốc gia làm tốt.

400
00:26:20,121 --> 00:26:22,498
Ta đã tụt lại, và ta cần làm tốt hơn.

401
00:26:25,460 --> 00:26:28,963
Có lẽ tôi chỉ đang lạc quan,
mà ở thời đại của chúng ta,

402
00:26:29,047 --> 00:26:35,219
ta đã có những bước tiến về tổng tài sản,
mạng lưới an toàn, giáo dục

403
00:26:35,303 --> 00:26:38,139
dù gặp nhiều thử thách khó khăn.

404
00:26:38,222 --> 00:26:42,602
Ông có nghĩ rằng sau này ta vẫn sẽ có
những bước tiến mới hay không?

405
00:26:43,269 --> 00:26:45,688
Ngày nay có những trận chiến văn hóa

406
00:26:45,772 --> 00:26:48,316
và sự ma quỷ hóa phe đối đầu về chính trị.

407
00:26:48,399 --> 00:26:52,570
Nên chính sách,
những thứ giúp mọi người thoát nghèo,

408
00:26:52,654 --> 00:26:54,113
đã bị gạt sang một bên.

409
00:26:54,656 --> 00:26:57,909
Tôi nghĩ các đảng chính trị
vẫn đang hơi loay hoay.

410
00:26:57,992 --> 00:27:02,246
Họ không biết phải đi đâu.
Ví dụ như đảng của tôi

411
00:27:02,330 --> 00:27:06,793
có hai phần ba là
những người không được học đại học.

412
00:27:07,335 --> 00:27:11,422
Có lẽ đây là những người
muốn mức lương tối thiểu cao hơn,

413
00:27:11,506 --> 00:27:15,009
mà từ lâu, tính chất chính thống
của Đảng Cộng hòa là:

414
00:27:15,093 --> 00:27:18,971
"Đừng tăng lương tối thiểu".
Đó là những gì các doanh nghiệp nói.

415
00:27:19,055 --> 00:27:20,640
Giờ chúng ta phải làm gì?

416
00:27:20,723 --> 00:27:23,726
Ở một mức độ nào đó,
sự loay hoay đó đã làm ta

417
00:27:23,810 --> 00:27:27,689
mất đi tiến triển trong việc xử lý
các thách thức ta gặp phải

418
00:27:27,772 --> 00:27:30,274
nên ta phải giải quyết vấn đề này.

419
00:27:30,358 --> 00:27:32,694
Đó có phải thay đổi về chính sách thuế?

420
00:27:32,777 --> 00:27:37,490
Chắc chắn. Tôi nghĩ chính sách thuế của ta
có những sự bất thường cần điều chỉnh.

421
00:27:37,990 --> 00:27:41,869
Đó có phải là cắt giảm
một số ngân sách hay không? Chắc chắn.

422
00:27:44,664 --> 00:27:46,874
Đây là một điều tuyệt vời về lịch sử.

423
00:27:46,958 --> 00:27:49,877
Nó cho bạn một góc nhìn về những gì có thể

424
00:27:49,961 --> 00:27:53,756
vì đôi khi người ta nói:
"Chắc chắn không thể tăng thuế.

425
00:27:53,840 --> 00:27:56,008
Điều đó chưa từng xảy ra". Thực ra…

426
00:27:58,010 --> 00:28:00,179
Trong thập niên 1950 và 1960,

427
00:28:00,263 --> 00:28:04,600
thuế cho người siêu giàu lên đến 80, 90%.

428
00:28:04,684 --> 00:28:08,438
Hóa ra tăng trưởng kinh tế
thời 1950 và 1960 là cao nhất.

429
00:28:08,521 --> 00:28:10,022
Có rất nhiều sự đổi mới

430
00:28:10,648 --> 00:28:14,360
và tới thập niên 1980 và 1990,
sự đổi mới này đã chậm lại.

431
00:28:15,361 --> 00:28:17,947
Ta cần những khoản đầu tư lớn hơn
cho lợi ích công cộng.

432
00:28:18,030 --> 00:28:20,408
Dân chủ là như thế, phải không?

433
00:28:20,491 --> 00:28:24,746
Thuế là khoản đầu tư chung của chúng ta
cho lợi ích công cộng.

434
00:28:25,997 --> 00:28:30,877
Thật kỳ lạ khi xu hướng ở Mỹ là giảm thuế,

435
00:28:30,960 --> 00:28:36,466
nhưng tôi bất ngờ khi người giàu không bị
đánh thuế nhiều hơn hiện tại.

436
00:28:37,341 --> 00:28:39,844
Nếu thuế tăng đáng kể,

437
00:28:39,927 --> 00:28:42,972
ta sẽ có đủ tiền
để nâng cao mạng lưới an toàn,

438
00:28:43,055 --> 00:28:46,893
thứ mà theo tôi đang không có đủ vốn…

439
00:28:46,976 --> 00:28:49,771
Những người khác
có thể còn đi sâu hơn tôi, và…

440
00:28:52,732 --> 00:28:57,320
Có lẽ tôi và ông cùng đồng ý rằng
hệ thống thuế là công cụ quan trọng

441
00:28:57,403 --> 00:29:00,156
để kiểm soát
những gì chủ nghĩa tư bản làm,

442
00:29:00,239 --> 00:29:03,034
nơi ta có những người siêu giàu như tôi,

443
00:29:03,117 --> 00:29:05,953
nên theo hệ thống thuế mà tôi muốn có,

444
00:29:06,037 --> 00:29:09,457
người giàu sẽ chỉ còn một phần ba tài sản.

445
00:29:09,540 --> 00:29:12,668
Chà, rõ ràng là
tôi còn muốn làm chặt chẽ hơn.

446
00:29:12,752 --> 00:29:16,297
Tôi nghĩ… Bạn của anh, Warren Buffett,
đã chỉ ra rằng

447
00:29:16,798 --> 00:29:20,468
thuế suất thực tế của anh ấy
còn thấp hơn của thư ký.

448
00:29:21,469 --> 00:29:23,888
Đó đâu phải điều người dân Mỹ muốn thấy.

449
00:29:23,971 --> 00:29:27,350
Đúng là họ muốn thấy
người giàu trả phần thuế công bằng,

450
00:29:27,433 --> 00:29:32,271
mà không may là hệ thống chính trị của ta
đại diện cho nhu cầu của người giàu

451
00:29:32,355 --> 00:29:34,732
hơn là của người dân Mỹ bình thường.

452
00:29:34,816 --> 00:29:37,652
Họ làm những bảng câu hỏi về hạnh phúc.

453
00:29:37,735 --> 00:29:38,986
- Anh biết chứ?
- Có.

454
00:29:39,070 --> 00:29:42,323
Họ phát hiện ra rằng
các nước ổn định về kinh tế

455
00:29:42,406 --> 00:29:47,328
như ở Bắc Âu, thường là Đan Mạch
hay Phần Lan, là những nước đứng đầu.

456
00:29:47,411 --> 00:29:50,832
Vì sao? Tôi nghĩ là vì
người dân không phải chịu căng thẳng

457
00:29:50,915 --> 00:29:54,502
về việc kiếm tiền nuôi con
hay chăm sóc y tế cho chúng.

458
00:29:54,585 --> 00:29:59,507
Với mức độ căng thẳng về kinh tế đó,
và tôi nói:

459
00:29:59,590 --> 00:30:02,385
"Anh sẽ không còn phải lo
kiếm ăn cho gia đình,

460
00:30:02,927 --> 00:30:04,345
hay chữa bệnh cho con cái".

461
00:30:06,305 --> 00:30:09,725
Cảm ơn. Nó có khiến cuộc sống của họ
hoàn hảo không? Không.

462
00:30:10,560 --> 00:30:14,897
Nó có làm giảm áp lực và làm tăng
sự hạnh phúc hay an toàn không?

463
00:30:14,981 --> 00:30:16,148
Tôi nghĩ là có.

464
00:30:20,236 --> 00:30:23,990
Gần đây tôi đã tweet rằng
tôi đã trả rất nhiều tiền thuế,

465
00:30:24,991 --> 00:30:26,534
và tôi tự hào về điều đó.

466
00:30:28,828 --> 00:30:33,082
Một trong những điều yêu nước nhất
mà một người Mỹ có thể làm là bước ra,

467
00:30:33,165 --> 00:30:37,003
trở nên giàu có khủng khiếp,
tạo ra thật nhiều việc làm,

468
00:30:37,545 --> 00:30:41,299
đầu tư vào công ty của bạn
và những người khác, rồi đóng thuế.

469
00:30:42,008 --> 00:30:47,138
Nghe này, tôi là kẻ may mắn nhất thế giới,
và khi tôi viết tấm séc

470
00:30:47,221 --> 00:30:49,181
trị giá hàng trăm triệu đô đó cho IRS,

471
00:30:49,682 --> 00:30:52,894
tôi không hề thích điều đó,
nhưng tôi tự hào

472
00:30:52,977 --> 00:30:59,150
vì đường sá, quân đội,
cảnh sát, giáo viên, Medicaid, Medicare,

473
00:30:59,734 --> 00:31:02,612
là một phần quan trọng
từ tiền thuế của chúng ta

474
00:31:02,695 --> 00:31:04,655
và tôi cảm thấy như đã đền đáp xã hội.

475
00:31:06,782 --> 00:31:11,412
Người ta hay nói là chẳng có giải pháp
kỳ diệu nào để giải quyết bất bình đẳng.

476
00:31:11,913 --> 00:31:13,748
Tôi muốn thách thức ý tưởng đó.

477
00:31:13,831 --> 00:31:18,878
Tôi nghĩ có một biện pháp như thế,
theo một nghĩa rất rộng, đó là sự hỗ trợ.

478
00:31:20,087 --> 00:31:23,758
Những điều này trải dài
từ lớp tiền mẫu giáo phổ thông

479
00:31:24,550 --> 00:31:31,307
đến nhà ở xã hội, mức lương đủ sống,
hay thậm chí là thu nhập cơ bản phổ thông.

480
00:31:31,390 --> 00:31:35,227
Ta phải có sàn thu nhập.
Ta có thể xóa bỏ nghèo đói trên đất nước.

481
00:31:35,311 --> 00:31:38,105
Mỗi khi có người nói về sự can thiệp đó,

482
00:31:38,189 --> 00:31:41,025
câu trả lời sẽ là: "Nó quá tốn kém".

483
00:31:41,108 --> 00:31:45,237
Số tiền đáng kinh ngạc mà Mỹ đã chi
cho các chương trình phúc lợi năm ngoái.

484
00:31:45,321 --> 00:31:47,865
Vấn đề với lối suy nghĩ đó là

485
00:31:47,949 --> 00:31:51,911
họ cho rằng nếu không đầu tư
vào các chương trình tốn kém này,

486
00:31:51,994 --> 00:31:54,664
ta đang tiết kiệm tiền,
mà thực tế thì không.

487
00:31:54,747 --> 00:31:57,083
Cái giá của sự nghèo đói

488
00:31:57,166 --> 00:32:00,836
là sự sụt giảm năng suất
ở thị trường lao động,

489
00:32:00,920 --> 00:32:04,590
khi chi phí liên quan đến
tội phạm và sức khỏe gia tăng.

490
00:32:05,424 --> 00:32:07,593
Nhà xã hội học Mark Rank ước tính

491
00:32:07,677 --> 00:32:12,139
tình trạng nghèo đói của trẻ em ở Mỹ
tiêu tốn khoảng 1.000 tỷ đô la mỗi năm.

492
00:32:14,058 --> 00:32:18,437
Một vấn đề khác mà ta phải đối mặt
là có rất nhiều chương trình

493
00:32:19,271 --> 00:32:23,150
rất quan trọng và hữu ích
cho rất nhiều người có nhu cầu,

494
00:32:23,651 --> 00:32:25,069
nhưng không dễ tiếp cận.

495
00:32:25,987 --> 00:32:30,408
Trên thực tế, ta đã khiến nó
trở nên rất khó để có được quyền lợi.

496
00:32:31,117 --> 00:32:34,912
Kể cả những người
mà luật pháp yêu cầu phục vụ bạn.

497
00:32:36,247 --> 00:32:41,836
Bill, ông biết về Tín thuế
Thu nhập kiếm được. Không dễ lấy đâu.

498
00:32:43,212 --> 00:32:45,172
Đây là Mẫu 1040 gồm hai trang…

499
00:32:46,048 --> 00:32:47,842
GIÁM ĐỐC CHƯƠNG TRÌNH LIÊN KẾT

500
00:32:47,925 --> 00:32:50,553
…và đây là hướng dẫn hàng trăm trang

501
00:32:50,636 --> 00:32:53,222
đi kèm với biểu mẫu hai trang này.

502
00:32:53,973 --> 00:32:59,854
Nên ta sẽ xem ông có giúp được ai đó
xin Tín thuế Thu nhập kiếm được hay không.

503
00:33:02,023 --> 00:33:05,484
Bill, gửi ông thêm một chiếc bút chì nữa,
để dự phòng.

504
00:33:07,028 --> 00:33:11,615
Tín thuế Thu nhập kiếm được
là tín thuế quan trọng nhất

505
00:33:11,699 --> 00:33:14,368
mà các hộ gia đình có thu nhập
từ vừa đến thấp có thể xin.

506
00:33:14,452 --> 00:33:18,706
Nó có thể lên đến hàng ngàn đô la.

507
00:33:18,789 --> 00:33:24,503
Nó được coi là chương trình
chống đói nghèo lớn nhất nước.

508
00:33:24,587 --> 00:33:28,799
Nên việc tính toán đúng là rất quan trọng.

509
00:33:29,717 --> 00:33:33,763
Ta sẽ bắt đầu với một ví dụ.
Và đó là Maria Johnson.

510
00:33:33,846 --> 00:33:35,806
- Tôi thích ảnh của cô ấy.
- Vâng.

511
00:33:37,933 --> 00:33:41,604
Cô ấy là một bà mẹ đơn thân
với hai đứa con.

512
00:33:41,687 --> 00:33:45,775
Cô ấy làm hai việc.
Nhiều công việc, nhiều con.

513
00:33:45,858 --> 00:33:49,278
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào…
Tín thuế Thu nhập kiếm được,

514
00:33:49,361 --> 00:33:52,281
nếu bạn cộng
số tiền không được nhận hàng năm,

515
00:33:52,364 --> 00:33:55,785
họ đã bỏ phí khoảng 17 tỷ đô la mỗi năm.

516
00:33:55,868 --> 00:33:58,871
"Nhân viên nhà thờ, giáo sĩ…"
Chúa ơi, "Lương Chiến đấu".

517
00:33:58,954 --> 00:34:03,125
Và nếu cộng tổng số tiền hỗ trợ
chưa sử dụng hàng năm,

518
00:34:03,209 --> 00:34:08,547
hơn 140 tỷ đô la viện trợ nghèo đói
đã không được động tới.

519
00:34:10,257 --> 00:34:13,594
Ta đã chất lên các chương trình này
những gánh nặng hành chính.

520
00:34:14,095 --> 00:34:16,722
Và theo tôi,

521
00:34:16,806 --> 00:34:20,810
việc ai đó xin bảo hiểm thất nghiệp
hay phiếu thực phẩm

522
00:34:20,893 --> 00:34:24,855
nên dễ dàng
như việc tôi lấy điện thoại ra và đặt

523
00:34:24,939 --> 00:34:28,400
cám chim hay gì đó,
rồi nhận hàng vào ngày hôm sau.

524
00:34:28,943 --> 00:34:32,947
- Câu trả lời là "không".
- Được rồi. Chà, lạ lùng thật.

525
00:34:33,030 --> 00:34:35,699
Ông có tự tin
là mình đã điền chính xác không?

526
00:34:35,783 --> 00:34:38,619
Việc này can hệ đến rất nhiều tiền,
như ông thấy.

527
00:34:38,702 --> 00:34:41,956
Tôi chắc chắn 80% là tôi đã làm đúng.

528
00:34:43,207 --> 00:34:46,627
Tôi sẽ đưa ông tờ giấy này
để so sánh với kết quả của ông.

529
00:34:47,294 --> 00:34:51,173
Vậy là tôi đã bị lệch 5.000 đô la. Ôi.

530
00:34:54,343 --> 00:34:57,930
Tôi đã quen với các mẫu đơn này,
nhưng chúng thật phức tạp.

531
00:34:58,013 --> 00:35:01,767
Ý tôi là, anh phải bỏ qua nhiều thứ
và đọc các định nghĩa.

532
00:35:01,851 --> 00:35:03,269
- Phải.
- Chúa ơi.

533
00:35:03,352 --> 00:35:06,814
Còn chưa nói tới hai công việc
và nuôi dạy hai đứa trẻ.

534
00:35:06,897 --> 00:35:08,858
- Nuôi hai đứa.
- Nuôi hai đứa.

535
00:35:09,817 --> 00:35:13,571
Sự phức tạp mà một người nghèo gặp phải

536
00:35:13,654 --> 00:35:19,201
với các chương trình cấp nhà nước
và liên bang là rất lớn.

537
00:35:21,036 --> 00:35:24,540
Và ở nhiều chương trình,
chưa tới 50% người đủ điều kiện

538
00:35:24,623 --> 00:35:28,460
có thể thực sự tận dụng nó.

539
00:35:28,544 --> 00:35:33,340
Theo một cách nào đó, bạn có thể nói
rằng đó là những người cần nó nhất.

540
00:35:35,426 --> 00:35:40,514
Thật khó để có thứ họ cần, nhất là khi
họ đang đối mặt với khủng hoảng.

541
00:35:42,933 --> 00:35:43,767
"Nên".

542
00:35:44,643 --> 00:35:47,730
Em chưa bao giờ nói với anh ấy về thuế.

543
00:35:47,813 --> 00:35:49,815
- Anh có nói với chị Kristi.
- Mong là vậy.

544
00:35:49,899 --> 00:35:51,859
Chị Kristi đã tính thuế cho anh.

545
00:35:51,942 --> 00:35:53,110
Ta có gì nào?

546
00:35:53,694 --> 00:35:56,363
Số điểm là 82, 97 và 93.

547
00:35:56,447 --> 00:35:57,615
- Ồ.
- Em dẫn đầu.

548
00:35:58,240 --> 00:36:00,242
Giờ em chỉ còn toàn nguyên âm.

549
00:36:02,369 --> 00:36:03,954
Chính em giữ chúng lại mà.

550
00:36:04,955 --> 00:36:09,543
Phải, Kristi và anh rất giống nhau.
Một sự khác biệt giữa anh và chị ấy là

551
00:36:09,627 --> 00:36:13,547
anh được nuông chiều
và may mắn trong nhiều thứ,

552
00:36:13,631 --> 00:36:17,801
nhưng anh luôn có cách nhìn lạc quan.

553
00:36:17,885 --> 00:36:21,013
Chị nghĩ với một doanh nhân,
đó là cách để thành công.

554
00:36:21,096 --> 00:36:22,264
Không, nó rất hữu ích.

555
00:36:22,765 --> 00:36:26,101
Nhất là khi làm ăn ổn thỏa,
nó lại càng được củng cố.

556
00:36:28,646 --> 00:36:31,565
- Còn em ở đâu?
- Chắc là ở giữa hai anh chị.

557
00:36:31,649 --> 00:36:33,067
- Ừ.
- Ừ.

558
00:36:33,150 --> 00:36:35,444
Em nghĩ là, nếu thiếu đi sự lạc quan,

559
00:36:35,527 --> 00:36:39,823
làm sao anh ấy có thể tiếp tục
làm việc thiện,

560
00:36:39,907 --> 00:36:42,034
vì việc đó rất dễ gây nản lòng.

561
00:36:42,117 --> 00:36:45,454
Nhưng cách não của anh ấy hoạt động là,
có lẽ trong đầu,

562
00:36:45,537 --> 00:36:50,334
anh ấy đã có ý tưởng
về cách giải quyết những điều này.

563
00:36:51,627 --> 00:36:55,798
Nên khi chúng ta còn đang tuyệt vọng,
anh ấy đã có kế hoạch rồi.

564
00:36:57,258 --> 00:37:00,678
Mùa hè vừa qua,
Warren Buffett cùng Bill và Melinda Gates

565
00:37:00,761 --> 00:37:03,555
đã công bố ý tưởng về quỹ Giving Pledge.

566
00:37:03,639 --> 00:37:05,641
Họ đang mời các tỷ phú của nước Mỹ

567
00:37:05,724 --> 00:37:08,811
tham gia vào việc cho đi
ít nhất một nửa tài sản.

568
00:37:08,894 --> 00:37:09,853
VỀ GIVING PLEDGE

569
00:37:09,937 --> 00:37:11,981
Warren, Melinda và tôi đã gặp

570
00:37:12,064 --> 00:37:14,525
những nhà từ thiện quan trọng,

571
00:37:14,608 --> 00:37:17,361
chúng tôi đã ăn tối và hỏi họ

572
00:37:17,444 --> 00:37:20,698
cách họ chọn việc tốt để làm
và cách họ tận tụy với nó,

573
00:37:20,781 --> 00:37:23,242
và lý do nhiều người không như vậy.

574
00:37:23,325 --> 00:37:27,997
Tôi dần dần thấy được rằng
với từ thiện, bạn bị cô lập.

575
00:37:29,248 --> 00:37:33,377
Nó buộc bạn phải nghĩ về cái chết,
về di chúc,

576
00:37:33,460 --> 00:37:39,550
về những chủ đề
mà ta dễ dàng bỏ qua và trì hoãn hơn.

577
00:37:39,633 --> 00:37:44,013
Khi họ ký, điều đó nghĩa là gì?
Rằng họ sẽ cho đi phần lớn tài sản…

578
00:37:44,096 --> 00:37:45,723
- Hay một chút…
- Phần lớn.

579
00:37:45,806 --> 00:37:50,936
Và trong số các thành viên,
nhiều người sẽ cho đi 99%.

580
00:37:51,520 --> 00:37:54,273
Khi mời các tỷ phú
cho đi ít nhất một nửa tài sản,

581
00:37:55,274 --> 00:37:57,651
tôi bất ngờ khi nó thuận lợi đến thế.

582
00:37:58,152 --> 00:38:03,198
Rõ ràng là có khá nhiều người
coi của cải của họ là thứ để truyền lại,

583
00:38:03,282 --> 00:38:05,951
nên họ muốn cho con cái mình.

584
00:38:06,785 --> 00:38:08,412
Cũng có nhiều người

585
00:38:08,495 --> 00:38:12,082
chưa đối mặt với vấn đề là ai sẽ cho đi.

586
00:38:12,916 --> 00:38:16,378
Nhưng những người tham gia cam kết
đã học hỏi lẫn nhau

587
00:38:16,462 --> 00:38:20,507
và truyền cảm hứng cho nhau.
Chúng tôi chỉ mong có vài chục người,

588
00:38:20,591 --> 00:38:23,052
mà giờ chúng tôi đã có hơn 300 người.

589
00:38:24,595 --> 00:38:28,390
Bằng cách cho đi tài sản của mình,
Bill Gates, về cơ bản,

590
00:38:28,474 --> 00:38:33,896
đang áp thuế thu nhập và thuế tài sản
lên chính bản thân.

591
00:38:33,979 --> 00:38:37,358
Những gì ông ấy đang làm
đã đặt ra một câu hỏi thú vị:

592
00:38:37,441 --> 00:38:41,904
"Liệu ông ấy có thể quyết định sẽ làm gì
với tiền của mình, thay vì chính phủ?"

593
00:38:41,987 --> 00:38:44,531
Bạn có thể thấy hai luồng tranh luận.

594
00:38:44,615 --> 00:38:45,866
Nhưng vấn đề là

595
00:38:45,949 --> 00:38:50,162
nhiều tỷ phú không hành động
như Bill Gates.

596
00:38:50,704 --> 00:38:53,665
Hoặc họ sẽ ôm hết tiền,
hoặc nếu có, họ sẽ cho đi

597
00:38:53,749 --> 00:38:57,044
những thứ không cần thiết
với lợi ích công cộng.

598
00:38:58,003 --> 00:39:01,548
Một số người nói:
"Các tỷ phú đền đáp cho xã hội rất nhiều".

599
00:39:02,633 --> 00:39:04,760
Tôi thấy hoàn toàn vô cảm.

600
00:39:04,843 --> 00:39:09,681
Ý tôi là, việc từ thiện của hầu hết tỷ phú
về cơ bản là đặt tên

601
00:39:09,765 --> 00:39:14,186
cho một tòa nhà đại học sang trọng
hay bảo tàng nào đó. Chỉ là sự phù phiếm.

602
00:39:15,979 --> 00:39:21,402
Dĩ nhiên, việc từ thiện có
yếu tố về danh tiếng và cái tôi trong đó,

603
00:39:21,485 --> 00:39:24,863
nhưng rốt cuộc, bạn phải tự hỏi:

604
00:39:24,947 --> 00:39:28,033
"Nó có thực làm xã hội tốt lên không?"

605
00:39:28,617 --> 00:39:30,911
Một tỷ phú như Bill Gates thì sao?

606
00:39:31,745 --> 00:39:34,748
Quỹ Bill và Melinda Gates đã cứu
hàng triệu người.

607
00:39:34,832 --> 00:39:38,502
Có lẽ không ai có thể phủ nhận điều đó,
nhưng mặt khác,

608
00:39:39,336 --> 00:39:43,424
tôi muốn một thế giới
nơi các chính phủ có đủ nguồn lực

609
00:39:43,507 --> 00:39:46,802
để làm công việc
mà hiếm lắm mới có một nhà từ thiện làm.

610
00:39:47,761 --> 00:39:52,099
Quỹ Gates tài trợ
cho các thử nghiệm táo bạo và tiên tiến

611
00:39:52,182 --> 00:39:56,228
mà các cơ quan nhà nước
phụ thuộc vào tiền thuế không làm được.

612
00:39:57,229 --> 00:40:00,649
UTTAR PRADESH, ẤN ĐỘ

613
00:40:00,732 --> 00:40:04,319
Ấn Độ là một nơi rất quan trọng
cho công việc của quỹ.

614
00:40:05,237 --> 00:40:07,698
Chúng tôi đã phối hợp được với chính phủ,

615
00:40:07,781 --> 00:40:12,703
vì họ có chung mục tiêu
giảm bất bình đẳng và nâng đỡ mọi người.

616
00:40:14,204 --> 00:40:16,707
Rõ ràng chúng tôi có thể chọn những người

617
00:40:16,790 --> 00:40:19,960
đã cống hiến cuộc đời họ
cho những vấn đề này,

618
00:40:20,043 --> 00:40:23,464
tài trợ cho họ
và đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng.

619
00:40:24,590 --> 00:40:27,301
Bill, khi xem xét
vấn đề bất bình đẳng ở Ấn Độ,

620
00:40:27,384 --> 00:40:31,054
phụ nữ không có sự tiếp cận công bằng
với các cơ hội.

621
00:40:31,138 --> 00:40:35,058
Một trong số các chương trình quan trọng
mà chính phủ triển khai

622
00:40:35,142 --> 00:40:36,768
là các nhóm tự lực.

623
00:40:37,769 --> 00:40:40,898
Đây là các nhóm
gồm 10 đến 20 phụ nữ cùng làng.

624
00:40:40,981 --> 00:40:45,527
Những thứ giúp chuyển dịch thông tin,
mở rộng khả năng tiếp cận thị trường

625
00:40:45,611 --> 00:40:47,446
và các dịch vụ ngân hàng.

626
00:40:48,030 --> 00:40:51,200
Chúng tôi thấy
nhiều phụ nữ bắt đầu kinh doanh nhỏ.

627
00:40:51,742 --> 00:40:55,204
Giờ chúng tôi đã có
90 triệu phụ nữ được tổ chức.

628
00:40:55,287 --> 00:40:58,373
Cùng nhau, họ đã tiết kiệm được
sáu tỷ đô la.

629
00:40:58,457 --> 00:41:01,585
- Vì sao chị nhận khoản vay?
- Cho trang trại của tôi.

630
00:41:02,753 --> 00:41:07,049
Chúng tôi tin, nếu có thể tiếp tục
phát triển loại hình doanh nghiệp này,

631
00:41:07,132 --> 00:41:10,469
ta thực sự có thể tạo ra
50 đến 75 triệu việc làm

632
00:41:10,552 --> 00:41:13,055
ở vùng nông thôn Ấn Độ
trong tương lai gần.

633
00:41:13,680 --> 00:41:17,392
- Chúng ta là phụ nữ Ấn Độ.
- Chúng ta là phụ nữ Ấn Độ.

634
00:41:17,476 --> 00:41:21,271
- Ta không phải hoa mà là tia lửa.
- Ta không phải hoa mà là tia lửa.

635
00:41:23,774 --> 00:41:28,946
Bạn phải nói được rằng
vẫn còn rất nhiều sự bất bình đẳng

636
00:41:29,029 --> 00:41:34,618
và ta đã có sự tiến bộ đáng kinh ngạc
về vấn đề này.

637
00:41:35,494 --> 00:41:38,455
Nhận thức của chúng ta về những thứ tồi tệ
cao đến nỗi

638
00:41:38,539 --> 00:41:43,377
người ta thường bị nhầm lẫn rằng
thế giới đang trở nên tồi tệ hơn.

639
00:41:43,877 --> 00:41:46,338
Nên đôi khi tôi tự nhủ:

640
00:41:46,421 --> 00:41:50,551
"Này, đợi đã. Hãy học hỏi
từ những trường hợp ta đã làm tốt

641
00:41:50,634 --> 00:41:53,428
và sự tiến bộ đáng kinh ngạc
mà ta đã tạo ra".

642
00:41:54,638 --> 00:41:56,139
NGÀY 10 THÁNG 10 NĂM 2023

643
00:41:56,223 --> 00:41:59,768
Hôm nay đánh dấu sự kết thúc
cho mức lương dưới tối thiểu ở Chicago.

644
00:41:59,851 --> 00:42:01,812
Ba mươi sáu phiếu thuận.

645
00:42:01,895 --> 00:42:05,649
Chỉ vài giờ trước, hội đồng thành phố
đã bỏ phiếu để hủy bỏ hệ thống đó.

646
00:42:06,149 --> 00:42:07,901
Vấn đề đã được thông qua.

647
00:42:07,985 --> 00:42:12,072
Đó là lần đầu tiên
trong 22 năm làm tổ chức của tôi,

648
00:42:12,155 --> 00:42:14,950
ta thấy đa số các nhà lập pháp nói:

649
00:42:15,033 --> 00:42:18,453
"Không, ta thực sự phải sát cánh
cùng người lao động".

650
00:42:19,663 --> 00:42:25,210
Dự luật ở Chicago có nghĩa là những
người lao động đó có thể tự nuôi mình,

651
00:42:25,294 --> 00:42:27,546
việc sử dụng hỗ trợ công cộng sẽ giảm.

652
00:42:28,171 --> 00:42:30,799
Đó là thứ mang tính lịch sử
về giây phút này.

653
00:42:30,882 --> 00:42:32,676
Và nó xảy ra ở mọi cấp độ,

654
00:42:32,759 --> 00:42:37,389
từ các diễn viên được trả lương cao
tới các nhân viên nhà hàng lương thấp.

655
00:42:38,473 --> 00:42:41,018
Người ta đang đứng lên
và đòi hỏi nhiều hơn.

656
00:42:41,101 --> 00:42:42,811
Điều đó nghĩa là sao?

657
00:42:42,894 --> 00:42:47,524
Đây có thể là dấu chấm hết
cho công việc lương thấp mà ta biết.

658
00:42:51,570 --> 00:42:54,781
Khi xem xét
lịch sử lâu dài của các vấn đề này…

659
00:42:57,659 --> 00:43:02,664
Điều ta thực sự thấy
là các vấn đề này có sự biến đổi.

660
00:43:03,790 --> 00:43:08,712
Năm 1964, khi chính quyền Johnson
phát động cuộc chiến chống đói nghèo,

661
00:43:08,795 --> 00:43:13,759
mười năm sau đó, mức nghèo đói
chỉ còn một nửa so với năm 1960.

662
00:43:13,842 --> 00:43:15,510
Nó đã tạo ra khác biệt lớn.

663
00:43:16,720 --> 00:43:20,807
Có được một thành công lớn như vậy,
dù cơ hội là rất thấp, một phần là

664
00:43:20,891 --> 00:43:23,101
nhờ những người Mỹ bình thường

665
00:43:23,185 --> 00:43:27,022
đã gây áp lực lên các nhà lập pháp,
nêu vấn đề này với công chúng.

666
00:43:28,357 --> 00:43:32,235
Điều đó có nghĩa là
cách tốt nhất để chặn đứng nghèo đói

667
00:43:32,319 --> 00:43:35,739
là đoàn kết lại và cùng nhau đòi hỏi.

668
00:43:36,782 --> 00:43:39,534
Nó cần và yêu cầu sự chú ý

669
00:43:39,618 --> 00:43:43,455
của những người thông minh
và quyền lực nhất.

670
00:43:43,538 --> 00:43:47,459
Không chỉ các nhà hoạt động thực địa,
mà còn là các tỷ phú như Bill Gates.

671
00:43:48,543 --> 00:43:53,340
Tôi rất hào hứng về 20 năm tới,
đó là lúc ta dùng số tiền này.

672
00:43:54,091 --> 00:43:57,719
Sẽ có rất nhiều đổi mới trong tương lai,

673
00:43:57,803 --> 00:44:01,640
và không có gì
phải là của riêng giới thượng lưu cả.

674
00:44:34,881 --> 00:44:36,967
Biên dịch: Nathalie Nguyen