1 00:00:09,509 --> 00:00:14,764 Nasza pszenica zawdzięcza swoją wyjątkowość ziemi, na której rośnie. 2 00:00:17,434 --> 00:00:19,477 W górach wokół naszego miasta 3 00:00:20,979 --> 00:00:24,149 panują dla niej trudne warunki. 4 00:00:29,696 --> 00:00:35,577 Zimą siewki pszenicy są przykryte białą warstwą szronu. 5 00:00:37,996 --> 00:00:41,499 Inne rośliny zginęłyby pod śniegiem. 6 00:00:42,876 --> 00:00:44,669 Z pszenicą jest inaczej. 7 00:00:46,379 --> 00:00:48,339 Gdy cieplejsza pogoda topi śnieg, 8 00:00:48,423 --> 00:00:51,009 pszenica rośnie lepiej i obficiej. 9 00:00:54,012 --> 00:00:56,014 Pszenica jest smaczna. 10 00:00:56,097 --> 00:00:58,391 Makaron pszenny ma bogatszy aromat. 11 00:01:00,518 --> 00:01:03,063 W chwili, gdy podnosisz pokrywę, 12 00:01:03,146 --> 00:01:06,316 pomieszczenie wypełnia zapach makaronu. 13 00:01:09,778 --> 00:01:12,072 Nie musisz niczego do niego dodawać, 14 00:01:12,155 --> 00:01:16,409 by docenić tę wyjątkową woń. 15 00:01:20,872 --> 00:01:24,501 Tradycja spożywania produktów mącznych sięga tysięcy lat. 16 00:01:25,085 --> 00:01:28,171 Nigdy nie mogłabym jej porzucić. 17 00:01:30,840 --> 00:01:33,718 Pszenica jest dla mnie niezwykle cenna. 18 00:02:49,752 --> 00:02:54,632 {\an8}Londyńczycy uwielbiają chińską kuchnię. 19 00:02:55,800 --> 00:02:59,971 Jednak dania serwowane w Londynie nie oddają jej różnorodności. 20 00:03:02,265 --> 00:03:04,267 Odwiedzając kolejne prowincje, 21 00:03:04,350 --> 00:03:07,645 trafiamy do zupełnie nowych kulinarnych światów. 22 00:03:09,981 --> 00:03:12,233 Kuchnia Guirong Wei 23 00:03:13,193 --> 00:03:16,112 nie sprowadza się do biznesu i gotowania. 24 00:03:18,573 --> 00:03:20,491 Pełni misję kulturową. 25 00:03:25,663 --> 00:03:29,334 W Chinach niewiele kobiet jest szefami kuchni. 26 00:03:30,168 --> 00:03:33,379 Aby się wybić, muszą być najlepsze. 27 00:03:34,422 --> 00:03:36,132 Tak jest z Guirong. 28 00:03:42,847 --> 00:03:45,308 Przyjechała tu z niczym. 29 00:03:45,391 --> 00:03:47,060 Nie zna angielskiego. 30 00:03:47,143 --> 00:03:49,812 A właśnie otworzyła czwartą restaurację. 31 00:03:51,064 --> 00:03:54,567 Umieściła kuchnię Xi’anu na kulinarnej mapie Londynu. 32 00:03:55,568 --> 00:03:58,154 Xi’an, jedna ze starożytnych stolic świata, 33 00:03:58,238 --> 00:04:03,117 jest kulturalnym centrum Chin o ważnych tradycjach gastronomicznych. 34 00:04:03,201 --> 00:04:07,747 Jedwabny Szlak i ludność muzułmańska wpłynęły na wiele aspektów kuchni regionu, 35 00:04:07,830 --> 00:04:11,167 takich jak profile smakowe czy wykorzystywane przyprawy. 36 00:04:11,251 --> 00:04:14,170 {\an8}Dlatego wielu ze spotykanych tam potraw 37 00:04:14,254 --> 00:04:17,465 {\an8}nie znajdziemy w żadnym innym regionie Chin. 38 00:04:18,591 --> 00:04:20,009 Dania Guirong 39 00:04:20,802 --> 00:04:23,179 przenoszą gości prosto do Xi’anu. 40 00:04:31,229 --> 00:04:35,483 Wielu obcokrajowców mylnie sądzi, że w Chinach je się głównie ryż. 41 00:04:36,067 --> 00:04:38,653 Ale Guirong Wei jest z Chin Północnych, 42 00:04:38,736 --> 00:04:41,030 gdzie króluje pszenica 43 00:04:41,531 --> 00:04:44,492 i mianshi, czyli mączne jedzenie. 44 00:04:44,575 --> 00:04:48,162 Znajdziemy tam pierożki, chleb i makaron. 45 00:04:48,746 --> 00:04:51,916 Xi’an słynie z makaronu. 46 00:04:52,000 --> 00:04:54,419 Mają tam dziesiątki odmian 47 00:04:54,502 --> 00:04:58,464 ciętego czy ręcznie lepionego makaronu. 48 00:04:59,841 --> 00:05:03,261 Londyn zaczyna się zakochiwać w xi’ańskim makaronie 49 00:05:03,845 --> 00:05:06,389 dzięki wysiłkom Guirong Wei. 50 00:05:13,938 --> 00:05:19,152 {\an8}XI’AN, PROWINCJA SHAANXI, CHINY 51 00:05:21,279 --> 00:05:24,657 W Shaanxi znajdziemy około 100 rodzajów makaronu. 52 00:05:28,286 --> 00:05:30,788 Najbardziej znany jest makaron Biang Biang. 53 00:05:33,499 --> 00:05:37,462 Jak żaden inny pozwala zrozumieć kuchnię Xi’anu. 54 00:05:45,553 --> 00:05:48,806 Jestem z Shaanxi i dorastałam w Xi’anie, 55 00:05:48,890 --> 00:05:53,269 a zatem mam obowiązek kontynuować tradycję miejscowej kuchni. 56 00:05:54,979 --> 00:05:57,690 Dlatego wyrabiam makaron ręcznie. 57 00:06:00,777 --> 00:06:03,112 Chcę zachować zapach mąki. 58 00:06:06,282 --> 00:06:10,203 Gdy byłam dzieckiem, babcia i mama nauczyły mnie robić makaron. 59 00:06:15,208 --> 00:06:18,878 Ciasto uderzające o deskę wydaje dźwięk „biang-biang”. 60 00:06:20,088 --> 00:06:21,964 Bardzo lubię cały ten proces. 61 00:06:29,639 --> 00:06:33,393 Makaron łączymy zwykle z różnymi dodatkami: 62 00:06:33,476 --> 00:06:38,147 miejscowym octem, szalotką, chili i czosnkiem. 63 00:06:39,315 --> 00:06:42,360 Gdy polewasz przyprawy olejem, 64 00:06:42,443 --> 00:06:43,986 słychać skwierczenie. 65 00:06:46,072 --> 00:06:47,990 To przepiękny makaron. 66 00:06:48,074 --> 00:06:50,743 Jest sprężysty i wygląda, jakby tańczył. 67 00:06:54,789 --> 00:06:56,416 Wystarczy jeden kęs 68 00:06:56,499 --> 00:06:59,252 i już wiem, że jedna miska to za mało. 69 00:07:00,670 --> 00:07:05,174 Danie jest miękkie, ciągliwe i gładkie jednocześnie. 70 00:07:07,009 --> 00:07:09,095 Chyba nigdy mi się nie znudzi. 71 00:07:13,099 --> 00:07:17,478 Chciałabym, żeby więcej ludzi na całym świecie mogło go skosztować. 72 00:07:19,355 --> 00:07:23,526 Chcę pomagać mu docierać do najdalszych zakątków globu. 73 00:07:24,277 --> 00:07:26,654 To mój obowiązek i powinność. 74 00:07:32,577 --> 00:07:37,290 {\an8}MAKARON BIANG BIANG 75 00:07:51,888 --> 00:07:56,517 Jest takie chińskie powiedzenie: „Nikt nie ma gwarancji życia w szczęściu”. 76 00:07:58,269 --> 00:08:02,315 Miałam trudniejsze dzieciństwo niż moi rówieśnicy. 77 00:08:07,695 --> 00:08:10,823 Urodziłam się na południu prowincji Shaanxi w Chinach. 78 00:08:12,158 --> 00:08:14,577 Nasza wioska liczyła 800 osób. 79 00:08:16,120 --> 00:08:18,080 Wszyscy żyliśmy w biedzie, 80 00:08:19,707 --> 00:08:22,376 a moja rodzina była jedną z najbiedniejszych. 81 00:08:26,172 --> 00:08:27,715 Byliśmy wieśniakami. 82 00:08:30,718 --> 00:08:34,347 Naszej rodzinie co roku brakowało jedzenia. 83 00:08:36,307 --> 00:08:38,434 Jestem najstarszym dzieckiem. 84 00:08:38,935 --> 00:08:40,811 Mam dwie młodsze siostry. 85 00:08:43,272 --> 00:08:47,568 W tamtych czasach mawiało się, że trzy córki to śmierć rodu. 86 00:08:50,363 --> 00:08:52,323 Moi rodzice myśleli, że bez syna 87 00:08:52,406 --> 00:08:55,076 nie będą mieli nikogo do pracy fizycznej 88 00:08:55,159 --> 00:08:57,078 i wspierania ich na starość. 89 00:08:59,747 --> 00:09:02,333 Jako najstarsza córka w rodzinie 90 00:09:03,376 --> 00:09:06,504 miałam obowiązek sprowadzić im do domu zięcia. 91 00:09:09,382 --> 00:09:11,884 Buntowałam się przeciwko takiemu myśleniu. 92 00:09:14,887 --> 00:09:18,474 Chciałam wyruszyć w świat i się uczyć. 93 00:09:25,356 --> 00:09:26,774 Myślałam sobie: 94 00:09:26,857 --> 00:09:30,736 „Moi rodzice nie mają syna, ale kiedyś im pokażę, 95 00:09:30,820 --> 00:09:34,657 że mogę osiągać to samo, co chłopcy”. 96 00:09:44,417 --> 00:09:49,589 {\an8}WIOSKA BOHEKOU, PROWINCJA SHAANXI, CHINY 97 00:09:52,216 --> 00:09:55,428 Moim pierwszym marzeniem był wyjazd poza góry Qin Ling. 98 00:10:01,017 --> 00:10:04,937 W tamtym czasie tylko nauka mogła nam to umożliwić. 99 00:10:08,232 --> 00:10:12,612 Ale naszej rodziny nie było stać na czesne dla całej trójki dzieci. 100 00:10:17,074 --> 00:10:19,952 Gdy miałam 11 albo 12 lat, podjęłam decyzję. 101 00:10:21,829 --> 00:10:25,291 Rzuciłam szkołę, żeby zacząć zarabiać 102 00:10:26,876 --> 00:10:30,838 i zapewnić siostrom dobre wykształcenie. 103 00:10:30,921 --> 00:10:33,507 Skorzystałaby na tym cała rodzina. 104 00:10:40,139 --> 00:10:42,933 Pierwszą pracę znalazłam w restauracji Paomo. 105 00:10:44,935 --> 00:10:47,521 Zmywałam naczynia i wykonywałam różne prace. 106 00:10:51,651 --> 00:10:55,321 Zmywając naczynia, obserwowałam szefa kuchni. 107 00:10:55,404 --> 00:10:57,865 Jego praca wyglądała fajnie. 108 00:11:01,243 --> 00:11:02,495 Miała w sobie rytm. 109 00:11:03,496 --> 00:11:07,541 Kucharz wiedział, kiedy dodać przyprawy, kiedy potrząsnąć wokiem 110 00:11:08,501 --> 00:11:11,045 i kiedy wyszorować dno naczynia. 111 00:11:12,880 --> 00:11:16,842 Gdy byłam dzieckiem, nikt nie uczył mnie muzyki, 112 00:11:16,926 --> 00:11:20,721 ale odgłosy kuchni były dla mnie jak piosenka. 113 00:11:25,935 --> 00:11:28,312 Szum płukanego woka, 114 00:11:28,813 --> 00:11:31,399 brzęk chochli podczas mieszania, 115 00:11:32,566 --> 00:11:34,443 trzask płomieni. 116 00:11:35,319 --> 00:11:39,115 Nie musiałam patrzeć, żeby wiedzieć, co się dzieje w kuchni. 117 00:11:39,198 --> 00:11:41,492 „Szef kuchni dodaje przyprawy”. 118 00:11:41,575 --> 00:11:45,538 „Danie gotowe. Już je podają”. 119 00:11:48,874 --> 00:11:53,170 Wyobrażałam sobie, że sama będę kiedyś robić coś takiego. 120 00:12:08,018 --> 00:12:10,896 Pewnego dnia moja kuzynka przyjechała z Xi’anu, 121 00:12:10,980 --> 00:12:13,232 wielkiej stolicy prowincji. 122 00:12:15,526 --> 00:12:18,154 Powiedziała mi, żebym pojechała tam z nią. 123 00:12:19,572 --> 00:12:21,949 Mówiła, że w mieście łatwo znaleźć pracę 124 00:12:22,032 --> 00:12:24,910 i że na pewno zarobię więcej niż u siebie. 125 00:12:28,622 --> 00:12:32,293 Wtedy postanowiłam, że tam wyjadę. 126 00:12:39,675 --> 00:12:41,343 Moja rodzina była przeciwna. 127 00:12:43,220 --> 00:12:44,972 Miałam wtedy tylko 13 lat. 128 00:12:46,599 --> 00:12:50,936 Przebycie gór Qin Ling autem trwało dziesięć godzin. 129 00:12:52,313 --> 00:12:54,523 Rodzice bali się, że jeśli wyjadę, 130 00:12:54,607 --> 00:12:57,234 to pewnie już nigdy nie wrócę. 131 00:13:02,239 --> 00:13:05,242 Obiecałam im, że wrócę 132 00:13:05,326 --> 00:13:07,620 i nie zostawię ich bez opieki. 133 00:13:09,872 --> 00:13:12,625 Przed wyjazdem porozmawiałam z siostrami. 134 00:13:12,708 --> 00:13:15,961 Wskazałam na kuchenną ścianę i powiedziałam im: 135 00:13:16,587 --> 00:13:19,340 „Zawsze byłam wzorową uczennicą. 136 00:13:19,423 --> 00:13:21,759 Na ścianie wisi mnóstwo moich dyplomów. 137 00:13:23,302 --> 00:13:27,139 Jeśli nie będziecie się chciały uczyć, to wasz problem. 138 00:13:28,432 --> 00:13:32,061 Do mnie należy tylko to, żeby zatroszczyć się o wasze czesne”. 139 00:13:35,397 --> 00:13:39,151 Przy rodzinie zgrywałam silną optymistkę, 140 00:13:41,237 --> 00:13:45,574 ale zaraz po wyjeździe autobusu zalałam się łzami. 141 00:14:00,506 --> 00:14:04,343 Gdy dotarłam do Xi’anu, kuzynka zabrała mnie do centrum. 142 00:14:07,930 --> 00:14:09,723 Xi’an to historyczna stolica. 143 00:14:11,559 --> 00:14:15,145 Jej historia i bogactwa sięgają tysięcy lat. 144 00:14:18,858 --> 00:14:21,277 Czułam, że w tym mieście 145 00:14:21,360 --> 00:14:24,029 na pewno znajdę swoje miejsce. 146 00:14:33,163 --> 00:14:36,125 Odwiedziłyśmy targowiska pod starymi murami miasta. 147 00:14:39,503 --> 00:14:41,714 Sprzedawano na nich wiele potraw. 148 00:14:43,757 --> 00:14:45,092 Bułeczki na parze, 149 00:14:45,968 --> 00:14:48,679 pierożki typowe dla regionu 150 00:14:53,601 --> 00:14:55,311 i wiele rodzajów makaronu. 151 00:14:57,771 --> 00:15:01,025 Mieszkańcy mojej wioski uwielbiali makaron, 152 00:15:01,108 --> 00:15:03,944 ale ludzie w Xi’anie kochali go jeszcze bardziej. 153 00:15:09,575 --> 00:15:11,201 W czasie spaceru 154 00:15:11,285 --> 00:15:14,538 kuzynka powiedziała mi: „Naucz się jakiegoś fachu”. 155 00:15:18,959 --> 00:15:22,129 Powiedziała, że mogę się nauczyć układania kwiatów. 156 00:15:24,089 --> 00:15:27,134 A ja na to: „Nie dam rady. Jestem chłopczycą. 157 00:15:27,217 --> 00:15:28,969 To nie dla mnie”. 158 00:15:30,304 --> 00:15:33,349 „To może zostaniesz krawcową?” 159 00:15:34,183 --> 00:15:37,478 „Krawcowe pracują na siedząco. Jeszcze gorzej!” 160 00:15:38,854 --> 00:15:40,814 „No to co chcesz robić?” 161 00:15:41,315 --> 00:15:42,232 Odpowiedziałam: 162 00:15:42,316 --> 00:15:44,318 „Chcę zostać szefem kuchni”. 163 00:15:47,988 --> 00:15:50,032 Moją kuzynkę bardzo to zmartwiło. 164 00:15:52,660 --> 00:15:55,537 To był męski zawód. 165 00:15:58,874 --> 00:16:03,712 Powiedziałam jej, że to nic. Że zdolnościom dorównuję chłopcom. 166 00:16:26,151 --> 00:16:30,197 Jednym z najpopularniejszych ulicznych dań Xi’anu jest Liangpi, 167 00:16:30,280 --> 00:16:31,573 makaron na zimno. 168 00:16:32,533 --> 00:16:36,036 To połączenie śliskiego, białego, skrobiowego makaronu 169 00:16:36,120 --> 00:16:39,373 i kleistego, żółtego glutenu pszennego. 170 00:16:40,791 --> 00:16:46,213 Przygotowuje się je, rozdzielając ciasto na skrobię i gluten, 171 00:16:47,172 --> 00:16:50,426 co w Chinach praktykuje się od wieków. 172 00:16:55,681 --> 00:16:57,641 Najpierw robię ciasto z mąki 173 00:16:58,350 --> 00:17:00,352 i moczę je w wodzie. 174 00:17:02,479 --> 00:17:06,316 Płuczę je do całkowitego oddzielenia glutenu i skrobi. 175 00:17:09,778 --> 00:17:12,364 Potem gotuję na parze gluten. 176 00:17:13,490 --> 00:17:18,078 Wykorzystuję do tego wodę ze skrobią. 177 00:17:19,913 --> 00:17:21,165 Gdy ciasto wystygnie, 178 00:17:21,248 --> 00:17:23,667 kroję je na paski makaronu. 179 00:17:27,379 --> 00:17:31,091 To skomplikowany i pracochłonny proces. 180 00:17:31,675 --> 00:17:33,343 Ale warty zachodu. 181 00:17:34,928 --> 00:17:39,475 Liangpi podaje się w formie sałatki z kawałkami ogórka, czosnkiem i octem. 182 00:17:40,267 --> 00:17:43,687 To orzeźwiające danie o ciekawej konsystencji: 183 00:17:44,188 --> 00:17:47,024 miękkiej, śliskiej i nieco chrupkiej. 184 00:17:48,776 --> 00:17:51,487 To prawdziwe doznanie zmysłowe. 185 00:17:53,447 --> 00:17:57,326 Kuchnia chińska jest pełna nowatorskich technik. 186 00:17:57,409 --> 00:18:00,245 Dania, które dzięki nim powstają, 187 00:18:00,329 --> 00:18:04,041 znaleźć możemy wyłącznie w Chinach. 188 00:18:06,168 --> 00:18:08,921 Nigdzie indziej nie skosztujecie 189 00:18:09,004 --> 00:18:11,465 płukanego makaronu z mojego miasta. 190 00:18:12,674 --> 00:18:15,594 Żadna inna kuchnia nie może się równać z naszą. 191 00:18:16,678 --> 00:18:19,515 W końcu jej historia liczy sobie tysiące lat. 192 00:18:19,598 --> 00:18:21,725 Przetrwała tak długo nie bez powodu. 193 00:18:26,522 --> 00:18:33,529 {\an8}XI’AŃSKI MAKARON NA ZIMNO 194 00:18:45,666 --> 00:18:48,669 Po tym, jak ukończyłam szkołę kulinarną, 195 00:18:50,212 --> 00:18:54,174 moją rodzinną wieś zniszczyła powódź. 196 00:18:56,927 --> 00:18:59,596 Siostra powiedziała mi przez telefon, 197 00:18:59,680 --> 00:19:03,225 że woda wdarła się do naszego domu. 198 00:19:04,226 --> 00:19:06,603 Gdyby dom się zawalił, 199 00:19:06,687 --> 00:19:10,065 moja rodzina mogłaby zginąć pod gruzami. 200 00:19:15,863 --> 00:19:19,283 Chińczycy mają we krwi opiekę nad rodzicami. 201 00:19:27,583 --> 00:19:30,169 Denerwowałam się, bo w tamtym czasie 202 00:19:30,252 --> 00:19:32,421 byłam na stażu i mało zarabiałam. 203 00:19:36,300 --> 00:19:39,094 Nie miałam dość oszczędności, by pomóc rodzinie. 204 00:19:42,347 --> 00:19:45,392 Nie mogłam też wrócić, żeby się z nią zobaczyć. 205 00:19:48,187 --> 00:19:50,063 Wtedy wpadłam na pewien pomysł. 206 00:19:56,528 --> 00:19:59,031 Musiałam się rozwijać, żeby zarabiać więcej 207 00:19:59,114 --> 00:20:01,867 i pomóc rodzicom zbudować nowy dom. 208 00:20:06,246 --> 00:20:08,248 Długo to planowałam. 209 00:20:12,169 --> 00:20:15,088 Nie mogłam rzucić pracy w kuchni. 210 00:20:18,217 --> 00:20:19,843 Pomagałam nawet innym. 211 00:20:22,763 --> 00:20:24,348 Przyrządzałam zimne dania, 212 00:20:24,848 --> 00:20:26,433 siekałam składniki, 213 00:20:27,601 --> 00:20:28,936 mieszałam potrawy, 214 00:20:30,646 --> 00:20:32,814 robiłam mączne dania i nie tylko. 215 00:20:36,109 --> 00:20:38,612 Nie traktowałam tego jak pracę dla innych. 216 00:20:40,155 --> 00:20:42,032 Robiłam to dla swojej rodziny. 217 00:21:06,473 --> 00:21:10,018 Przez wiele lat pracowałam w hotelu, 218 00:21:10,102 --> 00:21:13,814 robiąc wszystko, by doskonalić siebie i swoje umiejętności. 219 00:21:16,316 --> 00:21:20,654 Pewnego dnia nasz szef kuchni wyjechał do Tokio, 220 00:21:22,864 --> 00:21:25,200 a ja powiedziałam kierowniczce, 221 00:21:25,284 --> 00:21:28,453 że jestem gotowa go zastąpić. 222 00:21:29,037 --> 00:21:30,914 Spytałam, czy da mi szansę. 223 00:21:33,292 --> 00:21:36,336 Zgodziła się przyjąć mnie na próbę. 224 00:21:44,720 --> 00:21:47,556 Martwiłam się głównie o jedno. 225 00:21:48,473 --> 00:21:51,184 Byłam jedyną kobietą w kuchni 226 00:21:51,268 --> 00:21:54,104 i miałam rządzić grupą starszych mężczyzn. 227 00:21:56,648 --> 00:21:59,151 Wszyscy byli bardziej doświadczeni ode mnie. 228 00:22:01,153 --> 00:22:03,822 Sprawdzałam obecność jako najmłodsza w kuchni, 229 00:22:03,905 --> 00:22:05,490 w dodatku kobieta! 230 00:22:05,574 --> 00:22:08,744 Patrzyłam na rzędy mężczyzn, wyczytując ich imiona. 231 00:22:10,495 --> 00:22:12,456 W Chinach nie ma wielu kobiet, 232 00:22:12,539 --> 00:22:16,251 które rządzą w kuchni i odpowiadają za woki. 233 00:22:17,836 --> 00:22:20,672 Uważa się je za niekobiece i uciążliwe. 234 00:22:21,923 --> 00:22:23,633 Chińskie szefowe kuchni 235 00:22:23,717 --> 00:22:26,261 muszą zrobić wszystko, żeby się wykazać 236 00:22:26,345 --> 00:22:27,804 i prześcignąć mężczyzn. 237 00:22:32,059 --> 00:22:34,853 Czułam, że nie będzie łatwo. 238 00:22:36,730 --> 00:22:41,109 Ale wciąż byłam przekonana, że dam sobie radę. 239 00:22:44,946 --> 00:22:47,866 Nie przestawałam ciężko pracować. 240 00:22:47,949 --> 00:22:50,827 Codziennie robiłam swoje. 241 00:22:53,205 --> 00:22:55,207 I zespół w końcu się przyzwyczaił. 242 00:22:57,542 --> 00:23:01,254 Później nie miał już ze mną żadnego problemu. 243 00:23:03,215 --> 00:23:06,426 Spełniło się moje marzenie o prowadzeniu kuchni. 244 00:23:16,561 --> 00:23:18,355 Bez ogórka? 245 00:23:22,109 --> 00:23:25,362 Nie, tutaj go nie dodajemy. 246 00:23:28,949 --> 00:23:31,076 Pracując jako szef kuchni w Xi’anie, 247 00:23:31,159 --> 00:23:33,745 Guirong zaimponowała swoim współpracownikom. 248 00:23:37,165 --> 00:23:38,875 W 2008 roku 249 00:23:39,459 --> 00:23:42,921 zaproponowano jej wyjazd do Londynu 250 00:23:43,004 --> 00:23:46,341 i pracę w słynnej syczuańskiej restauracji, Barshu. 251 00:23:51,888 --> 00:23:54,224 Strasznie mnie to ucieszyło, 252 00:23:54,307 --> 00:23:56,977 bo płace w Londynie były bardzo wysokie. 253 00:23:59,438 --> 00:24:02,357 Myślałam, że jeśli przez rok popracuję za granicą, 254 00:24:02,441 --> 00:24:05,026 to zdołam wybudować rodzicom dom. 255 00:24:06,945 --> 00:24:09,739 Poza tym zawsze marzyłam o takim wyjeździe. 256 00:24:11,366 --> 00:24:14,744 Ale to był o wiele poważniejszy krok niż wyjazd do Xi’anu. 257 00:24:23,503 --> 00:24:25,213 Nigdy nie leciałam samolotem. 258 00:24:30,886 --> 00:24:33,722 Gdy tylko wylądowałam na brytyjskiej ziemi, 259 00:24:33,805 --> 00:24:36,308 chciałam zobaczyć, jak wygląda ten kraj. 260 00:24:37,851 --> 00:24:39,478 Na zewnątrz mżyło. 261 00:24:43,815 --> 00:24:46,526 Już o 16.30 zrobiło się ciemno. 262 00:24:48,487 --> 00:24:50,864 Ulice były bardzo wąskie. 263 00:24:53,241 --> 00:24:55,285 Żadnych nowoczesnych wieżowców. 264 00:24:57,287 --> 00:24:58,914 Londyn miał być rozwinięty, 265 00:24:58,997 --> 00:25:01,791 a wszędzie widziałam tylko stare, obskurne domy. 266 00:25:05,837 --> 00:25:07,297 Denerwowałam się. 267 00:25:17,516 --> 00:25:21,311 {\an8}LONDYN, WIELKA BRYTANIA 268 00:25:26,900 --> 00:25:30,070 W Londynie można było zjeść wiele różnych rzeczy. 269 00:25:32,030 --> 00:25:34,783 Skosztowałam dań malezyjskich, hiszpańskich… 270 00:25:35,534 --> 00:25:36,493 I pizzy. 271 00:25:38,161 --> 00:25:41,206 Ale kuchnia chińska pozostawiała wiele do życzenia. 272 00:25:42,958 --> 00:25:46,670 W mieście brakowało ludzi z Xi’anu i knajpek z makaronem. 273 00:25:51,341 --> 00:25:55,804 Gdy Guirong Wei przyjechała do Londynu, zaczęła pracę w Barshu. 274 00:25:57,097 --> 00:26:00,892 Była to pierwsza licząca się syczuańska restauracja w Londynie. 275 00:26:01,476 --> 00:26:03,353 Odnosiła sukcesy. 276 00:26:04,354 --> 00:26:09,192 Okazało się, że Londyńczycy byli gotowi na poznanie nowych chińskich smaków. 277 00:26:10,485 --> 00:26:14,823 Guirong była w nieznanym miejscu i nie znała miejscowego języka, 278 00:26:15,782 --> 00:26:19,536 ale była niezwykle uparta i wytrwała. 279 00:26:21,871 --> 00:26:26,251 Jako jedyna w kuchni nie pochodziłam z Syczuanu. 280 00:26:28,712 --> 00:26:33,133 Tradycyjna kuchnia Shaanxi bardzo się różni od syczuańskiej. 281 00:26:35,135 --> 00:26:38,054 Uwielbiam przyrządzać dania mojego regionu. 282 00:26:39,681 --> 00:26:41,057 Dlatego pewnego dnia 283 00:26:41,141 --> 00:26:44,102 zrobiłam dla kolegów makaron Biang Biang. 284 00:26:46,605 --> 00:26:48,940 Wszystkim niezwykle zasmakował. 285 00:26:51,443 --> 00:26:53,153 Bardzo mnie to ucieszyło. 286 00:26:55,405 --> 00:26:59,534 W każdą niedzielę przyrządzałam inne mączne danie. 287 00:27:02,996 --> 00:27:05,582 Koledzy niecierpliwie ich wyczekiwali. 288 00:27:07,042 --> 00:27:11,421 „Nareszcie coś z Shaanxi, a nie z Syczuanu!” 289 00:27:13,673 --> 00:27:15,550 To mnie zainspirowało. 290 00:27:16,259 --> 00:27:19,596 Postanowiłam otworzyć knajpkę z daniami z moich okolic. 291 00:27:39,532 --> 00:27:40,867 Dopiero wróciłaś? 292 00:27:42,118 --> 00:27:43,620 Około dziewiątej. 293 00:27:44,245 --> 00:27:45,622 A gdzie Cytrynka? 294 00:27:47,082 --> 00:27:49,000 Nadal w Hunanie. 295 00:27:50,001 --> 00:27:51,503 Dobrze się bawi, 296 00:27:51,586 --> 00:27:54,964 więc zostanie w naszej wsi do rozpoczęcia szkoły. 297 00:27:55,048 --> 00:27:56,091 Rozumiem. 298 00:27:56,174 --> 00:27:58,968 Może nawet nie będzie chciała wrócić do szkoły? 299 00:27:59,594 --> 00:28:02,347 Jest bardzo niegrzeczna, jak mała Yue Yue. 300 00:28:03,431 --> 00:28:04,265 Tak. 301 00:28:04,349 --> 00:28:07,394 Namówi dziadków na wszystko. 302 00:28:08,353 --> 00:28:10,105 Jeździ u dziadka na barana. 303 00:28:12,273 --> 00:28:15,902 Mówisz, że ona tam rządzi? 304 00:28:19,155 --> 00:28:21,491 Przepracowałam w Barshu siedem lat. 305 00:28:23,284 --> 00:28:26,830 Przez cały ten czas praca szła mi gładko. 306 00:28:27,330 --> 00:28:28,748 - Kończymy? - Dobra. 307 00:28:32,043 --> 00:28:35,797 Co roku wysyłałam rodzicom pieniądze, 308 00:28:35,880 --> 00:28:38,299 żeby moje siostry mogły się dalej uczyć. 309 00:28:42,053 --> 00:28:44,514 Czułam, że coś mi się w życiu udało. 310 00:28:49,144 --> 00:28:52,439 Mogłabym zostać w Barshu do emerytury. 311 00:28:57,485 --> 00:29:00,447 Ale wciąż czułam w sobie pragnienie 312 00:29:00,530 --> 00:29:04,159 prezentowania mącznej kuchni Shaanxi mieszkańcom Zachodu. 313 00:29:09,330 --> 00:29:12,000 Powiedziałam szefowi, 314 00:29:12,083 --> 00:29:14,794 że chciałabym otworzyć własną restaurację. 315 00:29:17,088 --> 00:29:19,883 Nie chciał, żebym odeszła. 316 00:29:19,966 --> 00:29:22,927 Powiedział mi: „Nasza restauracja ma się świetnie. 317 00:29:25,263 --> 00:29:28,641 Gdy otworzymy drugi lokal, zostaniesz szefową kuchni. 318 00:29:31,394 --> 00:29:35,273 Mogę cię też przenieść do restauracji z gwiazdką Michelin. 319 00:29:35,356 --> 00:29:36,524 Same dobre opcje”. 320 00:29:39,819 --> 00:29:42,322 Odpowiedziałam, że chcę się uczyć, 321 00:29:42,405 --> 00:29:46,534 ale jego propozycje nie pomogą mi spełnić mojego marzenia. 322 00:29:49,746 --> 00:29:52,290 Odrzuciłam jego ofertę. 323 00:29:53,958 --> 00:29:56,920 I odeszłam z Barshu. 324 00:30:09,557 --> 00:30:12,560 Wynajęłam lokal na moją pierwszą restaurację. 325 00:30:16,314 --> 00:30:19,943 Musiałam zacząć od przygotowania menu. 326 00:30:24,155 --> 00:30:27,784 Musiały się w nim znaleźć podstawowe dania kuchni Shaanxi. 327 00:30:31,371 --> 00:30:35,250 Trochę się bałam, że mieszkańcy Zachodu nie będą na nie otwarci. 328 00:30:42,382 --> 00:30:44,801 Moi rodacy kochają ciągnący się makaron. 329 00:30:47,637 --> 00:30:50,849 Wielu właścicieli restauracji się go obawiało. 330 00:30:55,103 --> 00:30:58,773 Sądzili, że kleiste makarony nie sprzedadzą się w Londynie. 331 00:31:01,150 --> 00:31:04,279 Wciąż słyszałam, że ludzie z Zachodu go nie polubią. 332 00:31:05,822 --> 00:31:08,074 Gotując syczuańskie jedzenie w Barshu, 333 00:31:08,157 --> 00:31:13,037 używaliśmy mniej syczuańskich papryczek, bo ich smak był za mocny dla miejscowych. 334 00:31:17,292 --> 00:31:21,754 We własnej restauracji nie chciałam iść na żadne kompromisy. 335 00:31:27,385 --> 00:31:30,179 Sama ściągałam papryczki z Chin 336 00:31:30,680 --> 00:31:32,515 i mieliłam je na proszek. 337 00:31:35,226 --> 00:31:37,604 Nie mogłam przewidzieć, czy mi się uda. 338 00:31:39,480 --> 00:31:41,024 Trochę się obawiałam. 339 00:31:42,692 --> 00:31:45,820 Moi pracownicy nie znali makaronu Shaanxi. 340 00:31:46,404 --> 00:31:48,573 Musiałam ich wszystkiego nauczyć. 341 00:31:49,991 --> 00:31:55,455 Naprzeciwko mojej restauracji Xi’an Impression były dwa wielkie budynki. 342 00:31:56,998 --> 00:32:03,796 Ich mieszkańcy przychodzili próbować, a niektórzy zaczęli wracać dzień po dniu. 343 00:32:08,384 --> 00:32:11,804 Nie potrzebowaliśmy reklamy. Wystarczyła poczta pantoflowa. 344 00:32:13,973 --> 00:32:16,142 Po trzech tygodniach 345 00:32:17,685 --> 00:32:19,771 zadzwonili do mnie z Guardiana. 346 00:32:20,521 --> 00:32:22,273 CUDOWNIE KLEISTY 347 00:32:22,357 --> 00:32:24,317 Odezwał się też Time Out. 348 00:32:25,318 --> 00:32:26,945 Chcieli o nas napisać. 349 00:32:30,823 --> 00:32:32,158 Byłam w szoku. 350 00:32:35,370 --> 00:32:38,039 Mój biznes zaczął rozkwitać. 351 00:32:40,124 --> 00:32:42,293 Bardzo mnie to cieszyło. 352 00:33:07,068 --> 00:33:08,403 Dwa miesiące później 353 00:33:08,486 --> 00:33:11,990 zaczęłam odczuwać dyskomfort w całym ciele. 354 00:33:12,073 --> 00:33:16,035 Myślałam, że wykończyła mnie praca w restauracji. 355 00:33:19,914 --> 00:33:22,583 Poszłam do lekarza, a on powiedział, 356 00:33:22,667 --> 00:33:25,378 że jestem w trzecim miesiącu ciąży. 357 00:33:25,461 --> 00:33:26,838 Nie miałam pojęcia. 358 00:33:36,222 --> 00:33:40,435 Byłam rozdarta psychicznie. 359 00:33:43,980 --> 00:33:49,152 Rozwijanie kariery w ciąży 360 00:33:49,944 --> 00:33:52,864 jest niezwykle trudne. 361 00:33:59,746 --> 00:34:04,375 Zawsze sądziłam, że to restauracje są moim powołaniem. 362 00:34:06,502 --> 00:34:09,547 Ta praca mogła odmienić losy mojej rodziny. 363 00:34:11,966 --> 00:34:13,885 Nie mogłam jej rzucić. 364 00:34:18,598 --> 00:34:20,600 Nie wiedziałam, jak sobie poradzę, 365 00:34:21,100 --> 00:34:23,352 ale byłam zdeterminowana. 366 00:34:25,897 --> 00:34:27,565 Przyjaciele się zamartwiali. 367 00:34:27,648 --> 00:34:32,487 „Chcesz się kręcić z wielkim brzuchem po kuchni pełnej noży i woków? 368 00:34:33,780 --> 00:34:35,114 Nie boisz się?” 369 00:34:38,826 --> 00:34:43,206 Powiedziałam im, że znajdę sposób, żeby zrobić to, czego naprawdę chciałam. 370 00:34:43,873 --> 00:34:46,793 Żeby pogodzić macierzyństwo z karierą. 371 00:35:04,477 --> 00:35:08,189 Po urodzeniu córki zrobiłam sobie miesiąc wolnego. 372 00:35:08,981 --> 00:35:12,401 Potem zatrudniłam do pomocy nianię, 373 00:35:12,485 --> 00:35:15,321 żeby móc wrócić do pracy. 374 00:35:20,451 --> 00:35:21,744 Dobrze mi szło, 375 00:35:23,162 --> 00:35:25,957 więc otworzyłam drugą restaurację, Master Wei. 376 00:35:28,376 --> 00:35:30,128 Zaczynałam pracę o 7.00 rano, 377 00:35:30,211 --> 00:35:33,756 a do domu wracałam o północy albo o 1.00. 378 00:35:35,633 --> 00:35:37,718 Bez wody. Podgrzeję tu olej. 379 00:35:37,802 --> 00:35:38,803 Nie dolewaj wody. 380 00:35:38,886 --> 00:35:40,847 Dobrze. Wok wysechł. 381 00:35:43,641 --> 00:35:45,977 Przez większość dzieciństwa mojej córki 382 00:35:47,812 --> 00:35:50,022 nie spędzałam z nią zbyt wiele czasu. 383 00:35:56,529 --> 00:35:58,739 Byłam wewnętrznie rozdarta. 384 00:36:00,741 --> 00:36:04,370 Nie wiedziałam, czy powinnam skupiać się na córce, 385 00:36:04,453 --> 00:36:09,458 czy poświęcać więcej czasu restauracjom i dawać z siebie wszystko w pracy. 386 00:36:12,044 --> 00:36:16,591 Najtrudniej było mi wtedy, gdy córka miała gorączkę, 387 00:36:18,301 --> 00:36:20,303 a je nie mogłam przy niej być. 388 00:36:22,013 --> 00:36:24,640 Do szpitala zabrała ją moja przyjaciółka. 389 00:36:28,019 --> 00:36:29,937 Córka wciąż pytała, 390 00:36:30,021 --> 00:36:32,857 kiedy odpocznę i spędzę z nią więcej czasu. 391 00:36:34,525 --> 00:36:37,111 Nie chciała, żebym zbyt ciężko pracowała. 392 00:36:46,370 --> 00:36:47,997 Nie byłam dobrą matką. 393 00:36:51,083 --> 00:36:52,710 Czułam się zagubiona. 394 00:37:06,140 --> 00:37:08,100 - Trzymaj mnie za rękę. - Dobrze. 395 00:37:10,144 --> 00:37:12,396 - Słyszysz kaczuszki? - Tak. 396 00:37:15,733 --> 00:37:18,194 Na pewno są głodne. 397 00:37:18,277 --> 00:37:19,403 Tak. 398 00:37:21,280 --> 00:37:22,823 Chodź tutaj, mamo. 399 00:37:22,907 --> 00:37:23,866 Gdzie? 400 00:37:23,950 --> 00:37:24,784 Tutaj. 401 00:37:28,746 --> 00:37:29,956 Pomogę ci. 402 00:37:30,998 --> 00:37:31,832 Połóż tutaj. 403 00:37:36,963 --> 00:37:39,090 Płyną tu! 404 00:37:46,639 --> 00:37:51,811 Chcę, żeby moja córka miała lepsze życie niż ja. 405 00:37:54,355 --> 00:37:56,649 Musiałam tak ciężko pracować, 406 00:37:56,732 --> 00:37:59,068 żeby zapewnić jej lepsze wykształcenie. 407 00:38:02,822 --> 00:38:05,324 Muszę wierzyć, że wszystko jest tego warte. 408 00:38:07,410 --> 00:38:08,869 A gdybyś tam wpadła? 409 00:38:09,412 --> 00:38:10,830 Uratowałabyś mnie. 410 00:38:10,913 --> 00:38:12,290 Myślisz? 411 00:38:12,373 --> 00:38:14,750 Nie umiem pływać. A ty? 412 00:38:15,376 --> 00:38:16,919 - Potrafisz? - Troszkę. 413 00:38:17,003 --> 00:38:18,254 Troszkę? 414 00:38:18,337 --> 00:38:20,214 - Fajnie, co? - Tak. 415 00:38:24,176 --> 00:38:25,386 Chodź tutaj, Yue. 416 00:38:28,639 --> 00:38:31,892 Gdy tylko znajdę trochę wolnego czasu, 417 00:38:33,436 --> 00:38:37,606 wychodzę z nią i pokazuję jej świat. 418 00:38:42,361 --> 00:38:44,322 Ledwo mam dla niej czas, 419 00:38:46,532 --> 00:38:50,369 ale mogę dać jej możliwości kształcenia się. 420 00:38:52,371 --> 00:38:54,415 To moja życiowa odpowiedzialność. 421 00:38:57,376 --> 00:38:59,337 Rety, jak to zrobiłaś? 422 00:38:59,420 --> 00:39:00,463 Nie wiem. 423 00:39:00,546 --> 00:39:03,883 Rzucam i leci daleko. 424 00:39:03,966 --> 00:39:05,426 Rozumiem. 425 00:39:06,177 --> 00:39:08,137 - Nauczysz mnie? - Dobrze. 426 00:39:10,681 --> 00:39:13,476 Zapisałam córkę do dobrej szkoły. 427 00:39:15,227 --> 00:39:17,730 Podczas rekrutacji była bardzo szczęśliwa. 428 00:39:17,813 --> 00:39:20,775 Świetnie odpowiadała na pytania. 429 00:39:22,860 --> 00:39:25,863 Dyrektor powiedział jej: „Witamy w naszej szkole”. 430 00:39:27,823 --> 00:39:29,450 To było wspaniałe uczucie. 431 00:39:31,202 --> 00:39:32,328 Co powiedziały? 432 00:39:32,411 --> 00:39:34,205 - Rozmawiają, prawda? - Tak. 433 00:39:34,288 --> 00:39:36,248 - Rozmawiają. - Wiem! 434 00:39:37,625 --> 00:39:42,755 „Próbowałaś tego chleba? Jest pyszny!” 435 00:39:45,591 --> 00:39:47,593 Szkoła jest daleko, 436 00:39:48,594 --> 00:39:51,347 więc musiałam się przenieść na południe. 437 00:39:53,140 --> 00:39:59,605 Codziennie poświęcam 3,5 godziny na dojazdy i powroty z pracy. 438 00:40:01,899 --> 00:40:06,153 To niełatwe, ale myślę, że warto. 439 00:40:06,862 --> 00:40:09,740 Moja córka świetnie się bawi w szkole. 440 00:40:11,700 --> 00:40:14,537 Chciałaby spędzać ze mną więcej czasu, 441 00:40:16,539 --> 00:40:18,374 ale teraz już rozumie, 442 00:40:18,457 --> 00:40:22,503 dlaczego jej mama musi codziennie tak ciężko pracować. 443 00:40:29,635 --> 00:40:33,597 SMAŻONE SKRAWKI ZIEMNIAKA Z OCTEM I CHILI 444 00:40:39,728 --> 00:40:43,107 {\an8}XI’AŃSKI MAKARON NA ZIMNO 445 00:40:47,653 --> 00:40:51,031 YUBA PO XI’AŃSKU 446 00:40:54,452 --> 00:40:57,288 BURGER Z SZARPANĄ WIEPRZOWINĄ PO XI’AŃSKU 447 00:41:02,668 --> 00:41:06,213 PIKANTNE GRZYBY MUN 448 00:41:11,469 --> 00:41:15,347 ŻEBERKA Z SOLĄ I PIEPRZEM 449 00:41:17,933 --> 00:41:20,769 {\an8}BARANINA Z RĘCZNIE WYRABIANYM SMAŻONYM MAKARONEM 450 00:41:23,939 --> 00:41:26,734 UCHO WIEPRZOWE NA OSTRO Z OGÓRKIEM 451 00:41:29,987 --> 00:41:32,698 {\an8}PIEROŻKI WONTON ZE SMAŻONĄ WIEPRZOWINĄ I WODOROSTAMI 452 00:41:36,368 --> 00:41:41,165 {\an8}SMAŻONE PIEROŻKI Z DZIKIMI ZIOŁAMI 453 00:41:45,252 --> 00:41:48,923 {\an8}ZUPA Z QISHAŃSKIM MAKARONEM 454 00:41:51,592 --> 00:41:56,388 {\an8}PAOMO WOŁOWA PO XI’AŃSKU 455 00:41:59,850 --> 00:42:02,520 {\an8}KLEISTE CIASTO RYŻOWE Z BRĄZOWYM CUKREM 456 00:42:07,358 --> 00:42:10,694 {\an8}MAKARON BIANG BIANG 457 00:42:24,208 --> 00:42:25,834 Zawinę cię w to, Yue. 458 00:42:25,918 --> 00:42:28,087 Chodź, zawiniemy cię. 459 00:42:28,587 --> 00:42:29,505 Może być? 460 00:42:30,005 --> 00:42:31,840 Zawinąć cię? 461 00:42:31,924 --> 00:42:33,842 Zmieścisz się. 462 00:42:35,594 --> 00:42:39,306 Czuję, że jestem na dobrej drodze. 463 00:42:42,643 --> 00:42:48,274 Gotowanie nie tylko pozwoliło mi robić w życiu to, co kocham, 464 00:42:48,357 --> 00:42:51,151 ale też pomogło mojej rodzinie. 465 00:42:54,113 --> 00:42:57,575 Moje siostry są teraz w pełni niezależne. 466 00:42:59,410 --> 00:43:01,704 Moja najmłodsza siostra jest lekarką. 467 00:43:04,957 --> 00:43:08,168 Druga siostra też dobrze sobie radzi w Xi’anie. 468 00:43:12,131 --> 00:43:14,258 Wciąż wspieram rodziców. 469 00:43:15,593 --> 00:43:19,346 Wybudowałam rodzinie cztery parterowe domy. 470 00:43:23,684 --> 00:43:25,978 Moi rodzice myślą teraz, 471 00:43:26,061 --> 00:43:29,231 że taka córka jak ja jest lepsza niż synowie. 472 00:43:31,191 --> 00:43:33,611 Mam nadzieję, że gdy moja córka dorośnie, 473 00:43:33,694 --> 00:43:35,613 zrozumie swój potencjał. 474 00:43:39,033 --> 00:43:43,120 Nie będę jej do niczego zmuszać ani zniechęcać. 475 00:43:45,456 --> 00:43:47,374 Córka dobrze o tym wie. 476 00:43:52,713 --> 00:43:56,425 Dzięki staraniom takich restauratorów jak Guirong 477 00:43:56,508 --> 00:44:00,304 chińska kuchnia uwolniła się od wielu stereotypów. 478 00:44:02,473 --> 00:44:06,977 Ludzie z Zachodu zaczynają odkrywać jej różnorodność. 479 00:44:08,771 --> 00:44:10,731 Pozwalają jej się zaskoczyć. 480 00:44:11,231 --> 00:44:13,192 Jest jeszcze wiele do odkrycia. 481 00:44:14,068 --> 00:44:18,072 W Londynie to Guirong Wei jest symbolem kuchni Xi’anu. 482 00:44:21,825 --> 00:44:25,829 Moje życie przypominało dotąd wzrost pszenicy w Shaanxi. 483 00:44:27,706 --> 00:44:30,376 Pszenica jest wytrwała i wytrzymała. 484 00:44:30,459 --> 00:44:32,461 Codziennie jest silniejsza. 485 00:44:34,630 --> 00:44:36,507 Moja droga nie była łatwa, 486 00:44:36,590 --> 00:44:39,635 ale trudności zmieniły mnie 487 00:44:39,718 --> 00:44:43,055 w odpowiedzialną i niezależną osobę. 488 00:44:44,473 --> 00:44:48,769 W przyszłości nadal chcę być jak pszenica. 489 00:44:49,853 --> 00:44:53,148 I pokonywać przeszkody, jedną po drugiej. 490 00:46:50,098 --> 00:46:53,685 Napisy: Aleksandra Basińska