1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX
2
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX
3
00:00:10,343 --> 00:00:11,261
Ayan.
4
00:00:13,555 --> 00:00:14,763
Nagtataka ang lahat
5
00:00:14,764 --> 00:00:17,225
kung bakit may dala akong video camera.
6
00:00:18,309 --> 00:00:21,228
Si Claudine, isa sa mga tagakolekta namin.
7
00:00:21,229 --> 00:00:24,274
Kinukunan ko ito
para makita ng mama ko 'yong opisina ko.
8
00:00:28,361 --> 00:00:31,780
Nasa collections department tayo.
Pero parang walang tao.
9
00:00:31,781 --> 00:00:33,658
Nandito ako, gaga.
10
00:00:34,325 --> 00:00:36,076
Sa iba kasi ako nakatingin.
11
00:00:36,077 --> 00:00:39,621
Nandito si Pammy. Sobrang bait niya.
12
00:00:39,622 --> 00:00:40,540
Oo.
13
00:00:44,252 --> 00:00:48,630
Nagtatrabaho ako noon sa credit union
sa federal building sa downtown.
14
00:00:48,631 --> 00:00:51,050
{\an8}Hi, Mr. Mog.
Si Amy po ito, galing sa credit union.
15
00:00:51,051 --> 00:00:52,593
{\an8}Excited talaga ako noon
16
00:00:52,594 --> 00:00:55,596
{\an8}kasi malapit ko nang mabili
'yong unang bahay ko.
17
00:00:55,597 --> 00:00:58,307
Pagpasok ko sa trabaho noong umagang 'yon,
18
00:00:58,308 --> 00:01:00,434
ikinuwento ko sa mga kaibigan ko.
19
00:01:00,435 --> 00:01:02,478
- 'Yan si Claudette.
- Hi!
20
00:01:02,479 --> 00:01:06,024
Kinausap ko ang lahat ng bisita.
21
00:01:06,608 --> 00:01:08,317
Kuwan, di ako nagtrabaho.
22
00:01:08,318 --> 00:01:10,027
Hi, Mama.
23
00:01:10,028 --> 00:01:12,404
Gusto ko ang mga taong nakatrabaho ko.
24
00:01:12,405 --> 00:01:14,573
May community kami sa building.
25
00:01:14,574 --> 00:01:15,908
Siya si Mary.
26
00:01:15,909 --> 00:01:17,034
Hi, Mama at Papa.
27
00:01:17,035 --> 00:01:20,412
Barkada ko 'yong mga katrabaho ko.
28
00:01:20,413 --> 00:01:21,831
Mga kaibigan ko sila.
29
00:01:24,793 --> 00:01:26,294
Di ko napahalagahan 'yon.
30
00:01:28,630 --> 00:01:31,590
'Yong mga agency sa federal building,
31
00:01:31,591 --> 00:01:37,972
Social Security, HUD, ATF, Secret Service,
tapos may daycare.
32
00:01:47,440 --> 00:01:51,193
{\an8}Anim na buwan pa lang si Tony noon.
33
00:01:51,194 --> 00:01:56,950
At bailiff ako ng judge
sa county courthouse.
34
00:01:57,826 --> 00:01:59,868
Gusto kong nababantayan ko pa rin siya.
35
00:01:59,869 --> 00:02:03,247
Malapit lang 'yong daycare
sa Murrah building,
36
00:02:03,248 --> 00:02:05,041
kaya doon namin siya iniwan.
37
00:02:06,960 --> 00:02:09,795
Masisiyahan kayo sa handog namin
sa Oklahoma At Four ngayon.
38
00:02:09,796 --> 00:02:12,464
Dadalhin namin kayo
sa mundo ng pantasya ng buhay...
39
00:02:12,465 --> 00:02:14,424
Trenta lang ako noon.
40
00:02:14,425 --> 00:02:17,761
{\an8}Siyam na araw akong nagtrabaho
sa Channel 9.
41
00:02:17,762 --> 00:02:20,139
{\an8}Excited akong nagmaneho papunta roon.
42
00:02:20,140 --> 00:02:22,724
{\an8}Ako 'yong four o'clock anchor noong hapon,
43
00:02:22,725 --> 00:02:26,186
at sinimulan na namin 'yong bagong show
44
00:02:26,187 --> 00:02:28,355
na eere sa Channel 9.
45
00:02:28,356 --> 00:02:30,983
Green jacket
at malaking white shirt 'yong suot ko,
46
00:02:30,984 --> 00:02:33,152
at naisip kong magsuot
ng magagandang alahas.
47
00:02:33,153 --> 00:02:34,778
Gusto kong magpaganda.
48
00:02:34,779 --> 00:02:37,406
Excited na excited akong nagmaneho
papunta sa trabaho.
49
00:02:37,407 --> 00:02:38,783
Magandang araw 'yon.
50
00:02:41,035 --> 00:02:42,287
Meron ba tayong...
51
00:02:42,871 --> 00:02:44,788
{\an8}Nagtrabaho ako sa University of Oklahoma
52
00:02:44,789 --> 00:02:47,749
{\an8}bilang third-year resident
sa emergency medicine at trauma.
53
00:02:47,750 --> 00:02:51,628
Alas-siyete ng umaga ako natapos,
medyo nahihilo at nasusuka na,
54
00:02:51,629 --> 00:02:53,423
kaya gusto ko nang matulog.
55
00:02:54,757 --> 00:02:57,467
Tumawag 'yong kaibigan ko,
gustong mag-almusal.
56
00:02:57,468 --> 00:03:00,597
At sa apat na taon ko sa OU,
di pa ako nag-almusal,
57
00:03:01,431 --> 00:03:03,224
pero pumayag ako noon.
58
00:03:08,980 --> 00:03:12,274
'Yong katrabaho ko,
si Robin, na pitong buwang buntis,
59
00:03:12,275 --> 00:03:15,445
umupo sa mesa sa tabi ko,
60
00:03:16,446 --> 00:03:18,823
tapos may tumawag.
61
00:03:19,407 --> 00:03:24,829
Tapos bigla na lang may sumabog.
62
00:03:45,808 --> 00:03:48,685
Mga bata, may sumabog pa lang sa downtown.
63
00:03:48,686 --> 00:03:52,065
- Pwede mong sabihin kung saan?
- Sa may Broadway at Fifth.
64
00:03:53,024 --> 00:03:56,318
Wala na ang buong harapan
ng federal building.
65
00:03:56,319 --> 00:03:58,070
Lahat ng palapag hanggang sa bubong.
66
00:03:58,071 --> 00:04:00,949
Kailangan namin ang lahat
ng bombero at ambulansiya.
67
00:04:01,574 --> 00:04:03,868
Naku, makinig ka sa akin. Masama ito.
68
00:04:09,415 --> 00:04:11,668
Espesyal na araw ang April 19.
69
00:04:12,210 --> 00:04:16,089
Fundraiser namin 'yon
para sa Special Olympics. Golf tournament.
70
00:04:16,965 --> 00:04:20,717
Nandoon ang halos lahat ng head
ng law enforcement agencies.
71
00:04:20,718 --> 00:04:26,266
{\an8}Kakatapos lang namin sa unang tee shots
noong biglang tumunog ang pager ko.
72
00:04:27,767 --> 00:04:32,689
Tapos tumunog din 'yong pagers
ng ibang agency head.
73
00:04:33,940 --> 00:04:36,275
Sinabi sa aming nagkaroon ng pambobomba
74
00:04:36,276 --> 00:04:37,567
sa federal building.
75
00:04:37,568 --> 00:04:40,529
Bumalik kami sa Oklahoma City,
76
00:04:40,530 --> 00:04:45,409
pero hindi namin naisip
na ganoon kalala 'yong nangyari.
77
00:04:45,410 --> 00:04:47,160
{\an8}Ako si Tammy Payne ng TV 9 newsroom.
78
00:04:47,161 --> 00:04:50,706
{\an8}Kung nasa downtown kayo,
malamang narinig at naramdaman ninyo.
79
00:04:50,707 --> 00:04:53,917
{\an8}Isang pagsabog sa downtown.
80
00:04:53,918 --> 00:04:56,420
Heto ang live picture galing sa Ranger 9.
81
00:04:56,421 --> 00:04:58,088
Nasa chopper 9 si Jesse.
82
00:04:58,089 --> 00:05:01,009
Jesse, ano ang nakikita mo mula sa ere?
83
00:05:01,676 --> 00:05:03,844
Tammy, kita ang makapal na itim na usok
84
00:05:03,845 --> 00:05:06,555
galing sa federal court building
sa downtown.
85
00:05:06,556 --> 00:05:10,267
Kita ang glass na sumabog
galing sa ibang opisina sa downtown,
86
00:05:10,268 --> 00:05:12,228
limang kanto ang layo.
87
00:05:14,063 --> 00:05:14,897
{\an8}Tammy.
88
00:05:16,190 --> 00:05:17,065
Tammy.
89
00:05:17,066 --> 00:05:22,946
Mukhang sumabog ang bahagi ng building.
Kailangan naming lumipat sa kabila.
90
00:05:22,947 --> 00:05:25,032
Ang federal building daw iyon.
91
00:05:25,033 --> 00:05:29,703
Bukas ang mic ko, tama ba? Kung pwede...
Kung pwede, wag nating patayin
92
00:05:29,704 --> 00:05:31,455
para makausap ko si Jesse.
93
00:05:31,456 --> 00:05:34,958
Kung ikaw... Habang lumilipat ang chopper
sa kabilang parte ng building...
94
00:05:34,959 --> 00:05:37,252
- Jesus. Hala. Grabe.
- Tingnan ninyo ang kuha.
95
00:05:37,253 --> 00:05:39,046
Talagang di kapani-paniwala.
96
00:05:39,047 --> 00:05:42,007
Sumabog ang bahagi
ng federal building. Jesse?
97
00:05:42,008 --> 00:05:45,011
Mga sangkatlo ng building ang sumabog.
98
00:05:45,511 --> 00:05:50,182
Makikita mo ang usok,
debris, at sunog sa lupa,
99
00:05:50,183 --> 00:05:51,934
sa downtown.
100
00:05:52,977 --> 00:05:54,479
Nakapanlulumo ito.
101
00:05:55,438 --> 00:05:59,149
At hindi pa natin alam
kung ano ang sanhi ng pagsabog.
102
00:05:59,150 --> 00:06:00,568
Kumakain kami ng almusal
103
00:06:01,069 --> 00:06:04,447
noong may sumabog
at tumilapon kami galing sa mesa.
104
00:06:07,283 --> 00:06:11,620
Tumayo ako at naglakad papunta sa pinto.
Parang umuulan ng papel.
105
00:06:11,621 --> 00:06:14,832
Parang snow ng papel. Nagkalat ang debris.
106
00:06:16,667 --> 00:06:18,753
Parang di totoo. Sobrang tahimik.
107
00:06:20,338 --> 00:06:22,589
May alarm ng kotse sa di kalayuan.
108
00:06:22,590 --> 00:06:24,717
Naririnig mo ang huni ng mga ibon.
109
00:06:25,968 --> 00:06:28,428
Noong kumalat 'yong shockwave sa kalye,
110
00:06:28,429 --> 00:06:31,723
natanggal ang lahat ng bintana
sa matataas na building.
111
00:06:31,724 --> 00:06:33,810
Nadurog ang lahat ng kotse.
112
00:06:35,770 --> 00:06:38,773
At tumakbo ako sa federal building.
113
00:06:40,900 --> 00:06:45,862
Noong nangyari 'yong pagsabog,
nasa korte kami, at ramdam mo 'yon.
114
00:06:45,863 --> 00:06:47,989
Bumagsak 'yong tiles ng kisame.
115
00:06:47,990 --> 00:06:50,200
Nabasag 'yong mga bintana.
116
00:06:50,201 --> 00:06:51,743
- Tara.
- Umalis na tayo.
117
00:06:51,744 --> 00:06:54,997
Sumisigaw 'yong mga tao,
"Labas, alis na, labas."
118
00:06:57,250 --> 00:06:58,292
Ang gulo.
119
00:07:06,551 --> 00:07:09,428
Naririnig ko 'yong mga tao,
"Ano'ng nangyari?"
120
00:07:09,429 --> 00:07:13,433
Doon ko narinig na may sinabihan ang pulis
121
00:07:14,016 --> 00:07:18,354
na may sumabog sa Murrah building.
122
00:07:18,938 --> 00:07:21,732
Sabi ko, "Hindi."
Naaalala ko, napasigaw na ako.
123
00:07:24,569 --> 00:07:25,402
Pagdating ko,
124
00:07:25,403 --> 00:07:28,697
nilamon na ng apoy ang paradahan sa tapat.
125
00:07:28,698 --> 00:07:31,868
Nahati na 'yong building,
kaya kita mo 'yong loob.
126
00:07:33,536 --> 00:07:36,163
Nagsilabasan 'yong mga tao,
naglalakad na parang zombies,
127
00:07:36,164 --> 00:07:39,125
at naglakad sila
hanggang sa bumagsak sila.
128
00:07:40,209 --> 00:07:41,461
Tulala sila.
129
00:07:42,086 --> 00:07:45,046
May dalagang umabot pa sa bangketa.
130
00:07:45,047 --> 00:07:48,717
Nakatingin siya sa kawalan.
Kaya lumapit ako, "Ayos ka lang?"
131
00:07:48,718 --> 00:07:52,971
Tumingin siya sa akin,
at sabi niya, "Hindi ko alam."
132
00:07:52,972 --> 00:07:55,183
Wala siyang idea
kung ano'ng nangyari sa kanya.
133
00:07:56,225 --> 00:07:57,434
Nasa scene si Robin Marsh.
134
00:07:57,435 --> 00:07:59,561
- Robin, naririnig mo ba kami?
- Oo.
135
00:07:59,562 --> 00:08:00,562
{\an8}Di kapani-paniwala.
136
00:08:00,563 --> 00:08:03,523
{\an8}Ang sinasabi ng lahat dito,
"Di kapani-paniwala
137
00:08:03,524 --> 00:08:05,735
{\an8}na mangyayari ito sa Oklahoma City."
138
00:08:06,319 --> 00:08:09,946
Bilang reporter, at bilang tao,
community ko ito.
139
00:08:09,947 --> 00:08:14,242
Nahahati ka sa iba't ibang direksiyon
kung paano gagawin ang trabaho mo,
140
00:08:14,243 --> 00:08:16,661
at paano ka nasasaktan para sa mga tao.
141
00:08:16,662 --> 00:08:20,457
Ginamot mo 'yong mga tao.
Ano'ng sinabi ng mga nasaktan?
142
00:08:20,458 --> 00:08:22,542
Tulala lang. Tulala lang sila.
143
00:08:22,543 --> 00:08:24,586
Naaalala ko, sa di kalayuan,
144
00:08:24,587 --> 00:08:27,131
may pulis na literal na...
145
00:08:28,257 --> 00:08:29,383
di na alam ang gagawin.
146
00:08:31,427 --> 00:08:34,596
Tingin ko, ganoon kaming lahat.
147
00:08:34,597 --> 00:08:37,433
Di na alam kung ano'ng gagawin.
148
00:08:40,311 --> 00:08:44,272
Pag malaking kaso ang hawak mo,
alam mong magiging magulo ang lahat.
149
00:08:44,273 --> 00:08:47,401
Kalokohan ito, kuwan... Di ako makapaniwala.
150
00:08:48,736 --> 00:08:51,821
'Yong una kong ginawa,
kinontrol ko muna 'yong lugar.
151
00:08:51,822 --> 00:08:54,366
Sinubukan kong protektahan
'yong crime scene.
152
00:08:54,367 --> 00:08:56,744
Di na namin kailangang sabihin. Atras.
153
00:08:57,912 --> 00:08:59,412
Hinarangan ang lahat ng kalye.
154
00:08:59,413 --> 00:09:03,334
Sinubukan kong makapasok,
pero ayaw nila kaming padaanin.
155
00:09:03,918 --> 00:09:06,002
May nasigawan pa akong pulis.
156
00:09:06,003 --> 00:09:10,883
Sabi ko, "Kailangan kong makapasok.
Kailangan kong puntahan 'yong anak ko.
157
00:09:11,467 --> 00:09:12,885
Nasa daycare siya."
158
00:09:13,636 --> 00:09:15,845
At sa puntong 'yon, sinabi na niya,
159
00:09:15,846 --> 00:09:18,891
"Dinadala na
sa ospital ang lahat ng bata."
160
00:09:19,475 --> 00:09:22,018
{\an8}Medyo magulo rito.
Sinusubukan nilang kontrolin.
161
00:09:22,019 --> 00:09:25,188
{\an8}Wala pang naiulat na namatay sa ngayon.
162
00:09:25,189 --> 00:09:27,607
{\an8}Gaya ng sinabi ko, marami ang nasaktan.
163
00:09:27,608 --> 00:09:30,528
Siyempre,
gusto naming maintindihan ang nangyari,
164
00:09:31,320 --> 00:09:36,617
pero sa kasong ito,
kinailangan munang iligtas 'yong mga tao.
165
00:09:39,287 --> 00:09:43,915
Ang bilis ng pangyayari. May lima, sampu,
15 segundo ka para tingnan 'yong tao.
166
00:09:43,916 --> 00:09:46,209
Sige, pag handa ka na, handa kaming...
167
00:09:46,210 --> 00:09:49,296
Naghanap ako ng mga senyales
na buhay pa 'yong tao. Kahit ano.
168
00:09:49,297 --> 00:09:52,299
Corneal reflexes,
paghinga, tibok ng puso, pulso.
169
00:09:52,300 --> 00:09:57,096
Kahit anong magpapahiwatig
na buhay pa 'yong tao.
170
00:09:58,222 --> 00:10:00,307
Sinabi ko kung sino 'yong mauuna,
171
00:10:00,308 --> 00:10:02,393
at sino 'yong kaya pang maghintay.
172
00:10:03,227 --> 00:10:04,728
Isa siya sa mga kritikal.
173
00:10:04,729 --> 00:10:08,065
At sino 'yong hindi na dadaan.
174
00:10:08,774 --> 00:10:11,193
Mass casualty triage na ang tawag doon.
175
00:10:11,777 --> 00:10:13,069
Ano'ng pangalan mo?
176
00:10:13,070 --> 00:10:15,530
Dagdag pa roon, may mga bata.
177
00:10:15,531 --> 00:10:16,907
Ano'ng pangalan mo?
178
00:10:19,201 --> 00:10:20,786
'Yong mga anak namin...
179
00:10:26,042 --> 00:10:29,336
Pero isa lang sa mga bata 'yong nakita ko
na lumabas nang buhay,
180
00:10:29,337 --> 00:10:31,504
at sa likod niya, may mas matandang babae
181
00:10:31,505 --> 00:10:35,843
na inilabas nang nakasakay sa stretcher,
at pareho silang nahihirapang huminga.
182
00:10:37,595 --> 00:10:40,222
Pero malala 'yong injuries sa ulo ng bata,
183
00:10:41,140 --> 00:10:44,643
kaya sinabihan ko silang balutin siya
184
00:10:44,644 --> 00:10:47,103
at ilipat sa pansamantalang morge namin,
185
00:10:47,104 --> 00:10:51,150
at dapat may kasama 'yong bata
hanggang sa huling hininga niya.
186
00:10:51,734 --> 00:10:56,238
Di natanggap 'yon ng marami.
Minura nila ako.
187
00:10:56,822 --> 00:10:59,075
Sabi nila, "Putsa, nagbibiro ka yata."
188
00:10:59,950 --> 00:11:03,620
At sabi ko,
"Di na siya maililigtas. May babae rito.
189
00:11:03,621 --> 00:11:07,083
May dalawa pang lalabas.
Masyado nang marami."
190
00:11:10,711 --> 00:11:13,297
Paglingon ko,
nasa likod ko 'yong mama niya.
191
00:11:14,465 --> 00:11:16,842
Tulala siya. At...
192
00:11:24,433 --> 00:11:27,019
Di niya sinamahan ang anak niya.
Kumaway lang siya.
193
00:11:27,645 --> 00:11:28,520
Ganito lang...
194
00:11:28,521 --> 00:11:31,107
Noong inilipat na namin, kumaway lang siya
195
00:11:31,899 --> 00:11:32,858
tapos umalis.
196
00:11:53,713 --> 00:11:58,467
ISANG ORAS AT 18 MINUTO
PAGKATAPOS NG PAMBOBOMBA
197
00:12:01,595 --> 00:12:05,432
Sunod-sunod na nagpadala
ng unit ang headquarters ng Oklahoma City
198
00:12:05,433 --> 00:12:09,061
sa downtown area.
Alam naming may malaking nangyari.
199
00:12:10,521 --> 00:12:12,814
{\an8}Nakatanggap ako ng tawag
galing sa headquarters,
200
00:12:12,815 --> 00:12:15,484
{\an8}doon lang daw ako
sa area ko sa routine patrol.
201
00:12:20,656 --> 00:12:24,618
Nagmamaneho ako sa interstate,
sa likod ng lumang dilaw na Mercury.
202
00:12:27,329 --> 00:12:31,083
Nakita kong walang plaka
sa likod noong sasakyan,
203
00:12:32,251 --> 00:12:35,588
kaya pinindot ko 'yong lights at siren,
tapos pinahinto ko siya.
204
00:12:37,506 --> 00:12:42,011
Binuksan ko 'yong pinto ko at sumigaw ako,
"Driver, lumabas ka sa sasakyan."
205
00:12:43,471 --> 00:12:45,264
Hindi siya lumabas agad.
206
00:12:47,349 --> 00:12:49,935
Sumigaw ulit ako, "Driver, lumabas ka."
207
00:12:52,104 --> 00:12:54,982
Binuksan ng driver 'yong pinto niya.
208
00:12:56,692 --> 00:12:58,985
Matangkad at payat 'yong lalaki.
209
00:12:58,986 --> 00:13:00,780
Military-style 'yong gupit.
210
00:13:01,697 --> 00:13:03,907
Tinanong ko siya,
"May driver's license ka ba?"
211
00:13:03,908 --> 00:13:06,075
Hinawakan niya
ang kanang bulsa niya sa likod,
212
00:13:06,076 --> 00:13:09,497
at may nakita akong umbok
sa kaliwang braso niya, mukhang armas.
213
00:13:10,080 --> 00:13:13,208
Hinawakan ko 'yong labas ng jacket
kung nasaan 'yong umbok
214
00:13:13,209 --> 00:13:15,418
habang inilalabas ko 'yong armas ko,
215
00:13:15,419 --> 00:13:17,128
at idinikit ko sa ulo niya.
216
00:13:17,129 --> 00:13:20,298
At sabi niya, "May laman 'yong armas ko."
217
00:13:20,299 --> 00:13:23,426
Idinikit ko pa
sa likod ng ulo niya 'yong baril ko.
218
00:13:23,427 --> 00:13:24,845
Sabi ko, "Akin din."
219
00:13:26,180 --> 00:13:27,806
Kinapkapan ko siya at pinosasan.
220
00:13:27,807 --> 00:13:31,142
Kinuha ko 'yong lisensiya niya
at tinawagan ko 'yong dispatcher ko.
221
00:13:31,143 --> 00:13:34,980
Pinatingnan ko kung wanted si Tim McVeigh.
222
00:13:38,776 --> 00:13:42,195
Walang report na ninakaw 'yong kotse.
Di rin siya wanted.
223
00:13:42,196 --> 00:13:46,282
At wala akong nakitang criminal record,
pero may dala siyang armas,
224
00:13:46,283 --> 00:13:49,662
kaya hinuli ko siya.
225
00:13:53,874 --> 00:13:55,583
Naaalala ko ang araw na 'yon.
226
00:13:55,584 --> 00:13:58,587
{\an8}Nakatutok ako sa TV.
227
00:13:59,713 --> 00:14:04,844
{\an8}Tapos pumasok si Charlie,
may kasamang lalaking mukhang normal,
228
00:14:06,178 --> 00:14:07,679
{\an8}misdemeanor 'yong kaso.
229
00:14:07,680 --> 00:14:09,264
Ang standard operating procedure
230
00:14:09,265 --> 00:14:14,227
para sa nahuli sa traffic at misdemeanors,
pinapalaya sila nang maaga kinabukasan.
231
00:14:14,228 --> 00:14:16,688
Inasikaso ko 'yong fingerprints niya.
232
00:14:16,689 --> 00:14:17,897
Di siya pinawisan.
233
00:14:17,898 --> 00:14:19,732
Pati 'yong mga palad niya.
234
00:14:19,733 --> 00:14:23,361
Kalmado siya,
at nanood siya ng TV kasama namin.
235
00:14:23,362 --> 00:14:28,241
{\an8}Nag-usap kami ni Marsha Moritz
tungkol sa napanood namin sa TV,
236
00:14:28,242 --> 00:14:31,619
{\an8}at ilang beses tumingin si McVeigh doon,
237
00:14:31,620 --> 00:14:34,539
{\an8}pero wala siyang sinabi
tungkol sa napanood niya.
238
00:14:34,540 --> 00:14:37,500
Pagkatapos, kinunan ko siya ng litrato.
239
00:14:37,501 --> 00:14:41,045
{\an8}Kailangang gumapang ng mga trabahador
sa wreckage para subukan...
240
00:14:41,046 --> 00:14:44,090
{\an8}Tinitingnan ko ang litrato,
pero nakikinig ako sa audio.
241
00:14:44,091 --> 00:14:45,675
{\an8}...kinakausap nila ang mga biktima...
242
00:14:45,676 --> 00:14:48,846
{\an8}Sa unang pagkakataon,
nakita ko ang resulta sa TV.
243
00:14:59,899 --> 00:15:01,483
Namanhid 'yong katawan ko,
244
00:15:02,735 --> 00:15:04,028
at di ako nakagalaw.
245
00:15:05,029 --> 00:15:07,448
Wala talaga akong naramdaman.
246
00:15:09,700 --> 00:15:12,118
Mainit at madilim noon.
247
00:15:12,119 --> 00:15:13,704
Wala akong makita.
248
00:15:15,581 --> 00:15:18,083
Pag huminga ako, napapaso ako.
249
00:15:20,169 --> 00:15:21,795
Akala ko, patay na ako.
250
00:15:24,965 --> 00:15:27,676
Pero may narinig akong siren sa malayo.
251
00:15:28,761 --> 00:15:31,096
Naisip ko, nailibing ako nang buhay.
252
00:15:32,765 --> 00:15:36,894
Sumigaw ako para humingi ng tulong,
pero wala akong narinig.
253
00:15:38,103 --> 00:15:39,647
'Yon ang pinakanakakasuka...
254
00:15:41,815 --> 00:15:43,359
nakakatakot na pakiramdam.
255
00:15:44,068 --> 00:15:44,944
Basta...
256
00:15:47,488 --> 00:15:48,822
Mag-isa lang ako.
257
00:15:54,244 --> 00:15:56,955
Sa puntong 'yon,
sira na 'yong communications.
258
00:15:56,956 --> 00:15:59,374
Di na gumagana 'yong phone systems.
259
00:15:59,375 --> 00:16:02,835
Kaya nagtayo kami ng command post,
260
00:16:02,836 --> 00:16:06,339
at kinailangan kong gumamit ng runners
para magpadala ng mga mensahe
261
00:16:06,340 --> 00:16:09,385
sa iba't ibang law enforcement agency.
262
00:16:10,052 --> 00:16:13,763
Kinailangan naming malaman agad
'yong pinagmulan ng pagsabog.
263
00:16:13,764 --> 00:16:16,307
Nagkaroon ng ilang ulat
tungkol sa sanhi ng pagsabog.
264
00:16:16,308 --> 00:16:18,518
Posible raw na sumabog ang gas main.
265
00:16:18,519 --> 00:16:19,936
Di tayo sigurado sa nangyari.
266
00:16:19,937 --> 00:16:23,648
Tinitingnan na ng fire department
kung sumabog ang gas main.
267
00:16:23,649 --> 00:16:26,693
{\an8}Kung hindi gas leak o ganoon,
268
00:16:26,694 --> 00:16:30,197
{\an8}kung pambobomba nga,
masasabing sopistikado 'yon.
269
00:16:30,990 --> 00:16:33,366
Base sa pag-uusap namin
ng bomb technicians,
270
00:16:33,367 --> 00:16:36,203
may malaking crater sa harap ng building,
271
00:16:37,121 --> 00:16:38,204
na nagsasaad
272
00:16:38,205 --> 00:16:40,958
na 'yon ang pinagmulan ng mismong bomba.
273
00:16:42,334 --> 00:16:46,046
At papunta sa building 'yong pagsabog.
274
00:16:46,547 --> 00:16:49,716
Base sa lahat ng impormasyong 'yon,
naniwala kami
275
00:16:49,717 --> 00:16:51,593
na bomba nga 'yon.
276
00:16:52,720 --> 00:16:55,931
Wala pang ganoong bomba
na sumabog sa United States.
277
00:16:56,974 --> 00:17:00,059
{\an8}Malamang, ang sitwasyon
na nasa harap ko noon
278
00:17:00,060 --> 00:17:04,230
{\an8}ang magiging pinakamalaking imbestigasyon
sa kasaysayan ng FBI.
279
00:17:04,231 --> 00:17:05,274
Tabi!
280
00:17:07,526 --> 00:17:09,444
Malinaw na sa mga imbestigador
281
00:17:09,445 --> 00:17:12,155
na ang malaking pagsabog
sa federal building...
282
00:17:12,156 --> 00:17:14,657
Di pa sigurado
kung ilan ang nasaktan at nawawala,
283
00:17:14,658 --> 00:17:17,618
at wala pa ring suspect
o umaangkin ng responsibilidad...
284
00:17:17,619 --> 00:17:19,871
...salarin sa pambobomba sa Oklahoma.
285
00:17:19,872 --> 00:17:21,330
Gaya ng iniulat ni Bill Neely...
286
00:17:21,331 --> 00:17:23,167
Walang ulat...
287
00:17:24,418 --> 00:17:27,295
- ...Los Angeles, di sila...
- ...Iran lang ang nagmungkahi ng suspects...
288
00:17:27,296 --> 00:17:29,923
...criminal courts building, na laging...
289
00:17:34,720 --> 00:17:38,639
Ang pambobomba sa Oklahoma City
ang pinakamalaking kuwento sa mundo
290
00:17:38,640 --> 00:17:40,225
mula noong nangyari 'yon.
291
00:17:40,809 --> 00:17:44,562
{\an8}Walang katulad ang kuwentong 'yon
sa ibang sinundan namin,
292
00:17:44,563 --> 00:17:46,231
{\an8}kasi sobrang laki noon.
293
00:17:47,024 --> 00:17:50,944
At bago pa man sinabi ng FBI
na terrorist attack 'yon,
294
00:17:51,612 --> 00:17:54,280
tiningnan na ng mga tao para alamin
295
00:17:54,281 --> 00:17:56,574
kung sino ang posibleng gumawa noon.
296
00:17:56,575 --> 00:18:00,996
Noong una pa lang,
maraming kakaibang tip na ang dumating.
297
00:18:03,123 --> 00:18:05,333
{\an8}May nakita akong tatlong lalaki.
298
00:18:05,334 --> 00:18:08,544
{\an8}Bumili sila ng ammonia nitrate
na makakapuno ng isang pickup.
299
00:18:08,545 --> 00:18:10,421
Sumakay siya sa taxi. Green o...
300
00:18:10,422 --> 00:18:12,090
{\an8}May mga kutsilyo siya sa boots.
301
00:18:12,091 --> 00:18:14,926
{\an8}-May mga pala at asarol sila...
- Itim at wavy 'yong buhok...
302
00:18:14,927 --> 00:18:16,010
Mukha siyang may...
303
00:18:16,011 --> 00:18:17,637
Maitim, may balbas na Arabs...
304
00:18:17,638 --> 00:18:19,263
Nasa 5' 6" hanggang 5' 7".
305
00:18:19,264 --> 00:18:21,558
Sila ang nasa likod ng pambobomba.
306
00:18:22,434 --> 00:18:24,310
May bulletin sa FBI,
307
00:18:24,311 --> 00:18:30,066
naghahanap daw sila ng brown na SUV
na may dalawang Middle Easterner.
308
00:18:30,067 --> 00:18:32,527
Dalawang suspect,
mga Middle Eastern na lalaki,
309
00:18:32,528 --> 00:18:36,823
20 hanggang 25 at 35 hanggang 38,
parehong may balbas.
310
00:18:36,824 --> 00:18:41,452
Sa isang iglap, tinitingnan na namin,
may kinalaman ba ito sa Middle East?
311
00:18:41,453 --> 00:18:43,496
{\an8}Ayon sa source ng gobyerno ng US,
312
00:18:43,497 --> 00:18:47,750
{\an8}posibleng konektado ito
sa Middle East terrorism.
313
00:18:47,751 --> 00:18:49,585
Di opisyal, pero para sa FBI,
314
00:18:49,586 --> 00:18:52,506
may kinalaman ang Middle East
sa insidente.
315
00:18:53,090 --> 00:18:54,924
Muslim na babae at isang bata.
316
00:18:54,925 --> 00:19:00,388
Sobrang bilis nilang tumakbo
ng anak niya noong dumaan sila.
317
00:19:00,389 --> 00:19:02,765
Bihis na bihis sila, kaya nagtaka ako.
318
00:19:02,766 --> 00:19:05,561
Maraming Middle Easterner
ang labas-masok doon.
319
00:19:06,103 --> 00:19:07,520
Kumusta sila?
320
00:19:07,521 --> 00:19:10,858
Mukha silang... Sorry,
pero magkamukha silang lahat.
321
00:19:11,441 --> 00:19:12,316
Pakitingnan naman
322
00:19:12,317 --> 00:19:15,362
kung ito ang pangalawang anniversary
noong sa Waco.
323
00:19:16,196 --> 00:19:18,447
- Parehong araw.
- Sumabog sa parehong araw?
324
00:19:18,448 --> 00:19:21,033
- Kaya nitong 19.
- Parehong araw na nangyari ang sa Waco.
325
00:19:21,034 --> 00:19:22,619
- Jesus.
- Noong '93.
326
00:19:24,621 --> 00:19:28,583
{\an8}Sabi ng isa sa mga reporter namin,
April 19 'yon,
327
00:19:28,584 --> 00:19:32,921
{\an8}kaya posibleng domestic terrorism
'yong nangyari.
328
00:19:33,505 --> 00:19:36,508
{\an8}Di ko alam
kung masyado pang maaga para hindi isipin
329
00:19:37,426 --> 00:19:41,847
{\an8}na ganti ang pag-atakeng ito sa nangyari
sa Waco dalawang taon ang nakaraan.
330
00:19:48,645 --> 00:19:51,898
Noong 1993,
nagkaroon ng raid sa Branch Davidians
331
00:19:51,899 --> 00:19:54,650
na pinamunuan ni David Koresh
332
00:19:54,651 --> 00:19:59,990
na nagtipon ng napakalaking arsenal
ng ilegal na armas sa Waco.
333
00:20:00,949 --> 00:20:03,117
911, ano po ang emergency ninyo?
334
00:20:03,118 --> 00:20:05,953
Napalilibutan ang building
ng 75 na lalaki, binabaril kami.
335
00:20:05,954 --> 00:20:08,623
May mga bata at babae rito.
Patigilin n'yo!
336
00:20:08,624 --> 00:20:14,670
Nauwi sa barilan at 51 na araw
ng paglusob, kung saan pumasok 'yong FBI.
337
00:20:14,671 --> 00:20:17,006
Isa si Bob Ricks sa mga agent
338
00:20:17,007 --> 00:20:21,302
na nanguna sa nangyari
sa paglusob sa Branch Davidians sa Waco.
339
00:20:21,303 --> 00:20:24,513
Tinutukan namin kung lalabas ba sila.
340
00:20:24,514 --> 00:20:27,975
Lagi lang, "Naghihintay ako
ng mensahe galing sa Diyos."
341
00:20:27,976 --> 00:20:29,894
Alam namin sa simula pa lang
342
00:20:29,895 --> 00:20:33,899
na mahirap ayusin ang Waco.
343
00:20:36,860 --> 00:20:41,489
Noong April 19, sinubukan nilang palabasin
ang mga Davidian gamit ang tear gas.
344
00:20:41,490 --> 00:20:46,954
Nagkaroon ng sunog, at 76 katao
ang namatay, kabilang ang 22 na bata.
345
00:20:49,915 --> 00:20:54,835
'Yong sa Waco 'yong pinakamasaklap
sa modern history ng FBI,
346
00:20:54,836 --> 00:20:58,798
at naging magnet 'yon
para sa iba't ibang uri ng tao
347
00:20:58,799 --> 00:21:02,635
na nag-alala kung ano'ng gagawin
ng gobyerno sa mga baril nila.
348
00:21:02,636 --> 00:21:05,096
Nakakainis 'yong problema
sa mga babae at bata.
349
00:21:05,097 --> 00:21:06,973
Bakit pa ba sila pumunta roon?
350
00:21:06,974 --> 00:21:08,517
Para sa letseng baril,
351
00:21:09,017 --> 00:21:10,977
na karapatan naman niya.
352
00:21:10,978 --> 00:21:14,397
Sa buong bansa, nagdaos ng mga protesta.
353
00:21:14,398 --> 00:21:18,317
Tulad ng committee ng 1776,
sa Lincoln Memorial sa Washington.
354
00:21:18,318 --> 00:21:22,029
Kung magpapasa ka ng ilegal
at di makatarungang gun laws
355
00:21:22,030 --> 00:21:26,827
na nagbabawal sa karapatan namin
na magdala ng baril, kaawaan ka ng Diyos.
356
00:21:28,078 --> 00:21:28,911
{\an8}MAY ARAW DIN KAYO
357
00:21:28,912 --> 00:21:31,747
At may mga taong bumuo ng mga militia.
358
00:21:31,748 --> 00:21:35,419
Ang ATF ang mga kriminal, hindi ako.
Masunurin ako sa batas.
359
00:21:36,003 --> 00:21:38,796
Di ako pumatay ng 80 katao sa Waco.
360
00:21:38,797 --> 00:21:43,301
May extreme right-wing groups
na binanggit ang paghihiganti,
361
00:21:43,302 --> 00:21:47,806
na kailangang labanan ng mga tao
ang ginawa ng federal government.
362
00:21:48,390 --> 00:21:51,017
Bago ang pambobomba sa Oklahoma City,
363
00:21:51,018 --> 00:21:53,352
nagkasagutan kami ng Attorney General
364
00:21:53,353 --> 00:21:55,396
noong bumisita siya rito.
365
00:21:55,397 --> 00:22:01,610
Sabi ko, "Kahit di mo naiintindihan,
malaki pa rin ang Waco rito."
366
00:22:01,611 --> 00:22:05,157
At sabi niya, "Parang wala nang pakialam
ang mga tao roon."
367
00:22:06,616 --> 00:22:11,121
Sa katunayan, inutusan kami
na wag nang pag-usapan ang Waco.
368
00:22:11,705 --> 00:22:14,665
Noong nakita ko 'yong mga eksena
noong araw ng pambobomba,
369
00:22:14,666 --> 00:22:18,169
naisip ko agad na tungkol 'yon sa Waco.
370
00:22:18,170 --> 00:22:20,296
At nakakagulat talaga,
371
00:22:20,297 --> 00:22:23,759
kinailangan kong ihinto ang kotse,
at sumuka ako sa kanal.
372
00:22:24,968 --> 00:22:28,430
Sabi ng assistant ko,
"Bob, April 19 ngayon."
373
00:22:29,556 --> 00:22:34,101
At nakaramdam ako...
nakaramdam ako ng bugso ng emosyon,
374
00:22:34,102 --> 00:22:37,146
at noong una pa lang,
375
00:22:37,147 --> 00:22:43,403
{\an8}naniwala akong posible talaga
na may kinalaman 'yon sa Waco.
376
00:22:44,279 --> 00:22:47,698
{\an8}Maraming tao sa bansang ito,
umaabot sa libo-libo,
377
00:22:47,699 --> 00:22:49,325
{\an8}ang naniniwala na ang terrorist...
378
00:22:49,326 --> 00:22:51,744
{\an8}Terrorist attack ang sabi ko,
iyon ang tawag nila.
379
00:22:51,745 --> 00:22:54,455
{\an8}...ang standoff sa Waco
na humantong sa sunog
380
00:22:54,456 --> 00:22:57,041
{\an8}ang putok na umalingawngaw sa buong mundo.
381
00:22:57,042 --> 00:23:02,088
{\an8}Para sa kanila, gera ito laban sa gobyerno
at naniniwala silang iyon ang unang putok.
382
00:23:02,089 --> 00:23:04,465
{\an8}Matindi 'yong takot
383
00:23:04,466 --> 00:23:08,011
na opening salvo 'yon
para sa mas malaking bagay.
384
00:23:12,557 --> 00:23:16,353
Noong umagang 'yon,
binuksan ko ang TV, at nakita ko ang usok.
385
00:23:17,145 --> 00:23:20,606
{\an8}FBI agent ako
na nakatalaga sa Oklahoma City Division.
386
00:23:20,607 --> 00:23:24,110
{\an8}May iba't ibang agency
sa A.P. Murrah Federal Building.
387
00:23:24,111 --> 00:23:25,695
Kilala ko ang lahat ng nandoon.
388
00:23:27,572 --> 00:23:30,074
Noong makita ko ang building,
sumakay agad ako sa kotse,
389
00:23:30,075 --> 00:23:32,368
inilagay 'yong red light,
binuksan 'yong siren,
390
00:23:32,369 --> 00:23:34,287
at nagmadaling pumunta sa downtown.
391
00:23:34,871 --> 00:23:36,081
Sobrang bilis ko.
392
00:23:36,581 --> 00:23:40,918
Nagkalat 'yong red lights,
may itim na usok galing sa mga kotse,
393
00:23:40,919 --> 00:23:44,798
at pagdating ko sa kanto,
nakita ko 'yong federal building.
394
00:23:51,054 --> 00:23:52,138
Nakita ko,
395
00:23:52,139 --> 00:23:55,976
pero di talaga tinanggap ng utak ko
kung ano'ng nakikita ko.
396
00:23:57,602 --> 00:24:00,938
Pumasok ako para maghanap
ng nakaligtas sa pambobomba
397
00:24:00,939 --> 00:24:02,607
na nasa building pa rin.
398
00:24:04,234 --> 00:24:05,484
Pero di malabo
399
00:24:05,485 --> 00:24:09,364
na 'yong taong nagpasabog
ng explosive device,
400
00:24:09,990 --> 00:24:11,866
may pangalawa pang inilagay
401
00:24:11,867 --> 00:24:15,078
bilang pag-atake sa mga responder.
402
00:24:16,663 --> 00:24:21,835
Kaya may mga naghanap na
ng pangalawang device.
403
00:24:24,463 --> 00:24:25,880
{\an8}Naghanap kami ng ebidensiya.
404
00:24:25,881 --> 00:24:28,674
{\an8}Naghanap kami ng explosives
na baka napalayo,
405
00:24:28,675 --> 00:24:30,886
kahit anong makakasakit sa mga tao.
406
00:24:31,511 --> 00:24:34,181
May siyam na palapag 'yong building,
407
00:24:34,890 --> 00:24:38,392
ganito kakapal 'yong semento
ng bawat palapag,
408
00:24:38,393 --> 00:24:40,228
at may kabilya sa gitna.
409
00:24:41,480 --> 00:24:45,150
Nagpatong-patong ang mga palapag
noong gumuho sila.
410
00:24:46,193 --> 00:24:50,279
Bumagsak sa susunod 'yong nasa taas,
hanggang sa bumagsak ang lahat
411
00:24:50,280 --> 00:24:54,034
kung saan wala na silang mapuntahan,
at kailangang daanan 'yon.
412
00:24:55,410 --> 00:24:58,371
Naghanap muna kami ng mga sugatan,
413
00:24:59,372 --> 00:25:03,668
may dumating na mga doktor,
at nag-amputate sila roon sa building.
414
00:25:04,836 --> 00:25:07,963
Noong gumapang ang surgeon sa butas
para mag-amputate,
415
00:25:07,964 --> 00:25:12,177
iniabot niya ang pitaka niya at sinabi,
"Kung gumuho, pakibigay sa asawa ko."
416
00:25:14,221 --> 00:25:16,931
Sobrang hirap gumalaw sa building.
417
00:25:16,932 --> 00:25:19,768
Walang nakasisiguro na di guguho 'yon.
418
00:25:21,811 --> 00:25:25,440
May nurse na pumasok
sa building para tumulong,
419
00:25:26,399 --> 00:25:29,485
pero may nahulog na semento
at tumama sa ulo niya,
420
00:25:29,486 --> 00:25:30,862
tapos namatay siya.
421
00:25:40,413 --> 00:25:42,665
May mga katawan dito. May lalaki rito...
422
00:25:42,666 --> 00:25:44,626
May narinig akong mga boses ng lalaki.
423
00:25:46,044 --> 00:25:48,170
Sumigaw ako, tapos sumigaw din siya,
424
00:25:48,171 --> 00:25:50,590
"May buhay. Kailangan namin ng backup."
425
00:25:51,424 --> 00:25:53,300
Sabi niya, "Di ka namin makita.
426
00:25:53,301 --> 00:25:56,263
Susundan namin 'yong boses mo.
Kausapin mo kami."
427
00:25:58,223 --> 00:25:59,432
May isa pa!
428
00:26:00,016 --> 00:26:00,934
Ayos.
429
00:26:02,310 --> 00:26:03,687
Tingnan mo 'yong linya.
430
00:26:13,321 --> 00:26:16,949
Narinig kong papalapit na sila.
Nakalabas ang kanang kamay ko
431
00:26:16,950 --> 00:26:18,577
sa gilid ng mga guho.
432
00:26:19,703 --> 00:26:23,164
At naramdaman ko
na may sumagi sa kamay ko.
433
00:26:23,665 --> 00:26:26,292
Sabi ko, "Nahawakan mo yata ang kamay ko."
434
00:26:26,293 --> 00:26:28,460
Sabi niya, "Ano'ng kulay ng damit mo?"
435
00:26:28,461 --> 00:26:32,048
Sabi ko, "Di ko alam."
Sabi niya, "Isipin mo! Ano'ng kulay?"
436
00:26:32,924 --> 00:26:34,133
Sabi ko, "Green".
437
00:26:34,134 --> 00:26:38,263
Tapos naramdaman ko agad
na may humawak sa kamay ko.
438
00:26:39,431 --> 00:26:42,600
Naisip ko, "Eto na."
Sabi nila, "Isa, dalawa, tatlo".
439
00:26:42,601 --> 00:26:44,644
Hihilahin na nila ako palabas.
440
00:26:46,313 --> 00:26:50,025
ISANG ORAS AT 26 MINUTO
PAGKATAPOS NG PAMBOBOMBA
441
00:26:54,863 --> 00:26:57,448
Naglakad ako sa building, at tumingala ako
442
00:26:57,449 --> 00:26:59,576
sa ibabaw ng mga guho,
443
00:27:00,994 --> 00:27:03,496
at doon ko nakita ang LAWS rocket box.
444
00:27:06,082 --> 00:27:10,794
Shoulder-fired rocket 'yong LAWS rocket.
Nagpapaputok ng malaking projectile.
445
00:27:10,795 --> 00:27:12,422
Kapag tumama, sumasabog.
446
00:27:13,048 --> 00:27:14,841
Kahit mga tangke.
447
00:27:15,759 --> 00:27:17,468
Tapos bigla akong sinabihan
448
00:27:17,469 --> 00:27:20,304
na may nahanap na isa pang bomba
sa loob ng Murrah building.
449
00:27:20,305 --> 00:27:23,015
Tinamaan mismo 'yong building,
at nandoon 'yong mama ko.
450
00:27:23,016 --> 00:27:24,016
May bomba!
451
00:27:24,017 --> 00:27:25,435
Bomba! Tara na.
452
00:27:26,436 --> 00:27:28,271
Umatras kayo, may bomba!
453
00:27:28,855 --> 00:27:31,024
May isa pang bomba! Diyos ko!
454
00:27:32,275 --> 00:27:33,109
Sandali.
455
00:27:34,110 --> 00:27:35,819
Umalis na kayong lahat.
456
00:27:35,820 --> 00:27:40,282
Lahat ng unit, paalisin lahat sa east side
ng federal building. May emergency doon.
457
00:27:40,283 --> 00:27:43,119
Narinig kong nagkagulo na.
458
00:27:43,703 --> 00:27:45,704
Nanginig 'yong mga guho,
459
00:27:45,705 --> 00:27:49,541
at narinig ko,
parang tumatakbo 'yong mga tao sa ibabaw.
460
00:27:49,542 --> 00:27:51,543
- Ano'ng nangyayari?
- May isa pang bomba.
461
00:27:51,544 --> 00:27:54,213
Pinapalabas ang lahat,
kahit ang nagmamando.
462
00:27:54,214 --> 00:27:57,175
Nagtakbuhan ang lahat palabas ng building.
463
00:28:04,140 --> 00:28:05,724
Tumanggi akong umalis.
464
00:28:05,725 --> 00:28:09,478
Tinutukan ng baril ang binti ko ng patrol,
"Babarilin kita kung di ka aalis."
465
00:28:09,479 --> 00:28:10,813
"May mga pasyente ako."
466
00:28:10,814 --> 00:28:15,151
At sabi niya, "Babarilin talaga kita
sa binti kung di ka aalis."
467
00:28:16,194 --> 00:28:17,152
Kaya umalis ako.
468
00:28:17,153 --> 00:28:19,947
{\an8}Maraming nag-aalala roon
tungkol sa pangalawang pagsabog.
469
00:28:19,948 --> 00:28:22,282
{\an8}Lumilikas na ang lahat
sa downtown Oklahoma City.
470
00:28:22,283 --> 00:28:24,660
{\an8}Kahit ang medical professionals.
471
00:28:24,661 --> 00:28:28,498
Sabi noong mga lalaki,
"May isa pang bomba."
472
00:28:30,583 --> 00:28:32,544
Alam ko na kung ano'ng nangyayari.
473
00:28:33,920 --> 00:28:37,799
Sinabi ko sa kanila ang pangalan ko,
na sabihin sa pamilya ko na mahal ko sila.
474
00:28:40,677 --> 00:28:43,012
Iiwan nila akong nakalibing nang buhay.
475
00:28:47,767 --> 00:28:50,311
Nag-isip-isip ako tungkol sa buhay ko, at...
476
00:28:52,814 --> 00:28:54,190
Mga relasyon, at
477
00:28:55,442 --> 00:28:57,985
ginamit ko sana 'yong buhay ko
para makatulong, at...
478
00:28:57,986 --> 00:28:59,946
di man lang ako naging mama.
479
00:29:01,990 --> 00:29:04,617
At sa isang iglap,
480
00:29:05,660 --> 00:29:07,036
naging klaro sa akin.
481
00:29:08,079 --> 00:29:10,415
Di ako nabuhay nang totoo sa sarili ko.
482
00:29:11,666 --> 00:29:15,295
Noong naghahanda na akong mamatay,
doon ko naisip
483
00:29:16,171 --> 00:29:17,671
na ayaw kong mabuhay nang ganoon.
484
00:29:17,672 --> 00:29:20,133
Gusto kong baguhin 'yong buhay ko.
Pero huli na.
485
00:29:24,929 --> 00:29:28,432
Kailangan pa ninyong lumayo.
Layo pa. Sige pa.
486
00:29:28,433 --> 00:29:31,436
- Bilisan mo, tanga!
- Lumayo pa kayo.
487
00:29:33,521 --> 00:29:36,733
Umakyat kami sa hagdan,
kami noong isang trooper.
488
00:29:37,609 --> 00:29:42,488
Tapos kinailangan kong ibaba 'yon
mula sa pangwalong palapag na gumuho,
489
00:29:42,489 --> 00:29:46,701
dapat mabilis 'yong pagbaba ko sa hagdan
kasi baka sumabog.
490
00:29:51,539 --> 00:29:55,584
Pumunta ako roon, at base sa LAWS rocket,
491
00:29:55,585 --> 00:29:57,586
umaandar 'yon.
492
00:29:57,587 --> 00:29:59,671
Kaya itinali namin sa lubid.
493
00:29:59,672 --> 00:30:01,674
Dinala namin 'yong kahon pababa.
494
00:30:05,595 --> 00:30:07,013
Ginawa namin 'yon.
495
00:30:07,597 --> 00:30:13,394
{\an8}Inilagay namin sa truck. Dinala nila
sa bomb range ng county at sinunog.
496
00:30:16,648 --> 00:30:18,273
Hindi 'yon totoong device.
497
00:30:18,274 --> 00:30:23,071
Peke 'yon na gagamitin dapat
sa customs sting operation.
498
00:30:24,322 --> 00:30:26,406
At sobrang nakakadismaya
499
00:30:26,407 --> 00:30:29,494
kasi ginulo noon 'yong rescue effort.
500
00:30:30,161 --> 00:30:33,122
Pagkatapos, napabalik ko na ang mga tao.
501
00:30:33,706 --> 00:30:36,583
{\an8}Para sa inyong kaalaman,
kinumpirma ng ATF agents
502
00:30:36,584 --> 00:30:40,379
{\an8}na ang bombang nakita nila
at nagpataranta sa mga tao
503
00:30:40,380 --> 00:30:43,465
{\an8}ay isang training device sa ATF office,
504
00:30:43,466 --> 00:30:47,719
{\an8}isa sa mga field office nila rito
sa Oklahoma City sa building na iyon.
505
00:30:47,720 --> 00:30:49,596
May mga tao pa sa loob.
506
00:30:49,597 --> 00:30:52,892
Hindi pa kumpirmado
kung buhay pa ang ilan sa kanila.
507
00:30:53,977 --> 00:30:56,812
Tumakbo ako sa kalye,
papunta sa fire truck.
508
00:30:56,813 --> 00:31:00,649
Nakita ko si Special Agent Matt Lotspeich.
Di siya mapakali.
509
00:31:00,650 --> 00:31:02,276
Sabi ko, "Ano'ng nangyayari?"
510
00:31:02,277 --> 00:31:04,570
Sabi niya, "May iniwan akong buhay
sa building."
511
00:31:04,571 --> 00:31:07,614
Lumingon kami, tumingin sa building,
512
00:31:07,615 --> 00:31:09,242
at bumalik kami.
513
00:31:15,623 --> 00:31:16,915
Nasaan siya?
514
00:31:16,916 --> 00:31:19,251
Makapal 'yong alikabok,
515
00:31:19,252 --> 00:31:22,005
at ramdam mo ang panginginig ng building.
516
00:31:23,047 --> 00:31:24,716
At naisip ko,
517
00:31:25,300 --> 00:31:28,303
"Sana pwede ko pang sabihin
sa mga anak ko na mahal ko sila."
518
00:31:30,013 --> 00:31:31,347
Dahil sa puntong 'yon...
519
00:31:36,519 --> 00:31:39,022
di ako sigurado
kung makakalabas kami roon.
520
00:31:44,110 --> 00:31:48,865
Tapos bumaba kami
kung saan natabunan si Amy ng mga guho.
521
00:31:49,365 --> 00:31:52,410
May semento na nakahiga nang ganito,
522
00:31:53,286 --> 00:31:55,330
at nasa ilalim mismo si Amy,
523
00:31:57,582 --> 00:31:58,833
natabunan ng mga guho.
524
00:32:02,211 --> 00:32:06,215
Narinig ko 'yong mga boses ng mga lalaki,
at hinawakan ng isa 'yong kamay ko.
525
00:32:06,799 --> 00:32:07,800
Hawak ko na siya.
526
00:32:09,135 --> 00:32:12,930
May nahawakan siyang kamay,
pero may inaayos 'yong lalaki,
527
00:32:12,931 --> 00:32:18,186
kaya inilipat 'yong kamay niya sa boots
ni Matt, at doon siya kumapit.
528
00:32:19,145 --> 00:32:20,980
Di na ako bibitaw noon.
529
00:32:23,483 --> 00:32:26,360
Iniabot sa akin ni Matt
at ng mga bombero 'yong mga guho
530
00:32:26,361 --> 00:32:28,905
para ibigay sa mga pulis na kasama namin.
531
00:32:30,323 --> 00:32:31,740
At nakita na namin siya.
532
00:32:31,741 --> 00:32:34,786
Parang, "Paanong buhay pa siya?"
533
00:32:37,038 --> 00:32:40,792
Naipit ako, at habang kinukuha nila ako,
534
00:32:41,334 --> 00:32:43,962
sabi nila sa akin, nasa upuan pa rin ako,
535
00:32:44,462 --> 00:32:47,507
nakabaliktad, nasa ilalim
ng halos sampung talampakang guho.
536
00:32:51,219 --> 00:32:52,886
Tapos bigla nilang sinabi,
537
00:32:52,887 --> 00:32:55,098
"Bibilang kami ng tatlo.
Malamang masakit ito."
538
00:33:00,103 --> 00:33:04,899
Bumilang sila ng tatlo bago nila hinila.
Lumabas ako galing sa ilalim ng mga guho.
539
00:33:06,150 --> 00:33:07,484
Oo, masakit ang lahat.
540
00:33:07,485 --> 00:33:09,529
Nabuhay ang lahat ng nerve, pero...
541
00:33:10,154 --> 00:33:11,489
di na importante 'yon.
542
00:33:13,449 --> 00:33:15,827
Inilabas nila ako
sa likod ng federal building.
543
00:33:17,078 --> 00:33:19,288
Di ako makapaniwala sa nakita ko.
544
00:33:21,207 --> 00:33:23,542
Di ko alam kung ano'ng injuries ko.
545
00:33:23,543 --> 00:33:25,670
Wala akong balita sa mga kaibigan ko, pero
546
00:33:26,629 --> 00:33:27,964
di ko makakalimutan...
547
00:33:29,507 --> 00:33:33,719
tumingin ako sa langit,
nilanghap ko 'yong sariwang hangin,
548
00:33:33,720 --> 00:33:36,848
at ipinangako ko sa Diyos
na babaguhin ko 'yong buhay ko.
549
00:33:38,808 --> 00:33:40,767
2 ORAS AT 28 MINUTO
PAGKATAPOS NG PAMBOBOMBA
550
00:33:40,768 --> 00:33:43,270
Marami pa rin ang takot
sa downtown ng Oklahoma City,
551
00:33:43,271 --> 00:33:46,023
habang inaalam ng mga awtoridad
kung sino ang salarin,
552
00:33:46,024 --> 00:33:47,942
at kung ano ang matitira sa ginawa nila.
553
00:33:49,736 --> 00:33:53,071
Madalas, mahirap talaga
ang mga kaso ng pambobomba
554
00:33:53,072 --> 00:33:54,949
dahil wasak na ang ebidensiya.
555
00:33:56,701 --> 00:34:01,246
Kinailangan naming maghanap
sa halos ten-square-block na lugar
556
00:34:01,247 --> 00:34:04,250
para sa lahat ng posibleng ebidensiya.
557
00:34:05,376 --> 00:34:08,211
Tinanong ako
kung sino'ng pwedeng tumulong,
558
00:34:08,212 --> 00:34:12,215
{\an8}at naisip ko na malaki ang maitutulong
ni Danny Coulson.
559
00:34:12,216 --> 00:34:14,634
{\an8}Siya 'yong head ng hostage rescue team.
560
00:34:14,635 --> 00:34:18,431
{\an8}Dumeretso agad ako sa command center
para makipagkita kay Ricks.
561
00:34:18,931 --> 00:34:21,600
Sabi niya,
"Ikaw ang humawak sa evidence recovery,
562
00:34:21,601 --> 00:34:24,061
at ako sa imbestigasyon."
563
00:34:24,062 --> 00:34:27,981
Ipinadala namin ang evidence response team
para maghanap sa site.
564
00:34:27,982 --> 00:34:31,026
Daan-daang tao ang nagtrabaho sa scene,
565
00:34:31,027 --> 00:34:34,946
kaya may sistema 'yong pagsasagawa
ng imbestigasyon.
566
00:34:34,947 --> 00:34:38,700
{\an8}Naniniwala ang law enforcement agencies
na bomba iyon, posibleng car bomb.
567
00:34:38,701 --> 00:34:42,496
{\an8}Di pa napatutunayan.
Di pa kumpirmado ng forensics.
568
00:34:42,497 --> 00:34:44,664
Marami kaming sinuri.
569
00:34:44,665 --> 00:34:48,419
Ang differential ng truck ang naging susi.
570
00:34:49,170 --> 00:34:54,466
Nahanap ang unang importanteng ebidensiya
isang bloke mula sa federal building,
571
00:34:54,467 --> 00:34:57,844
sa harap ng Regency Towers,
'yong apartment complex.
572
00:34:57,845 --> 00:34:59,179
May lalaki sa labas.
573
00:34:59,180 --> 00:35:03,141
May narinig siyang umiikot na ingay,
parang helicopter,
574
00:35:03,142 --> 00:35:07,020
tapos biglang lumipad 'yong rear axle
papunta sa kotse.
575
00:35:07,021 --> 00:35:11,441
Lumapit sa akin ang FBI
kasi 16 na taon na ako sa auto theft.
576
00:35:11,442 --> 00:35:16,738
At noong nakita ko 'yong axle
na malayo sa borough building,
577
00:35:16,739 --> 00:35:21,160
alam kong galing 'yon
sa truck na nagpasabog ng building.
578
00:35:22,203 --> 00:35:24,871
Sa sobrang lakas ng pagsabog,
579
00:35:24,872 --> 00:35:27,499
'yong rear axle galing sa truck
580
00:35:27,500 --> 00:35:31,129
na ginamit sa paghatid ng bomba, sumabog.
581
00:35:32,130 --> 00:35:34,256
'Yong huling number lang 'yong nakita ko.
582
00:35:34,257 --> 00:35:39,261
Gamit 'yong chem tool at wire brush,
nilinis ko hanggang sa nakita 'yong bakal,
583
00:35:39,262 --> 00:35:41,556
at nakuha ko 'yong number sa likod.
584
00:35:42,181 --> 00:35:43,849
Malaki ang naitulong noon.
585
00:35:43,850 --> 00:35:46,977
Tumawag ako sa National Auto Theft Bureau.
586
00:35:46,978 --> 00:35:51,941
Sabi ko sa babae, "Alamin mo ang full VIN
nitong confidential number."
587
00:35:53,401 --> 00:35:55,945
Sabi niya,
"Active ang rental truck na 'to."
588
00:35:56,612 --> 00:36:00,323
Nirentahan 'yong truck
dalawang araw ang nakaraan
589
00:36:00,324 --> 00:36:03,536
sa Elliott's Body Shop,
sa Junction City, Kansas.
590
00:36:08,082 --> 00:36:10,458
{\an8}Noong araw ng pambobomba,
nasa one-person office ako
591
00:36:10,459 --> 00:36:11,418
{\an8}sa Salina, Kansas.
592
00:36:11,419 --> 00:36:16,214
{\an8}Akala ko, mapapanood ko lang 'yon sa TV,
at madidismaya ako na wala akong magawa.
593
00:36:16,215 --> 00:36:18,842
Pero noong hapon,
bandang alas-tres, may tumawag sa akin.
594
00:36:18,843 --> 00:36:21,970
Nirentahan daw 'yong truck
sa Junction City, Kansas.
595
00:36:21,971 --> 00:36:24,472
Pinapunta agad ako roon
para kunin 'yong mga dokumento
596
00:36:24,473 --> 00:36:26,349
at dalhin sa lab.
597
00:36:26,350 --> 00:36:31,146
Noong tinitingnan ko ang rental documents
galing sa Elliott's Body Shop,
598
00:36:31,147 --> 00:36:33,857
nakita ko 'yong pangalan ng nagrenta,
599
00:36:33,858 --> 00:36:34,942
{\an8}Robert Kling.
600
00:36:37,486 --> 00:36:39,196
Nag-interview kami ng mga tao
601
00:36:39,197 --> 00:36:40,947
sa Elliott's Body Shop.
602
00:36:40,948 --> 00:36:44,242
Pagkakataon na namin 'yon
para makagawa ng sketches.
603
00:36:44,243 --> 00:36:48,455
Tinawagan ako ng bureau,
nasa eroplano na raw 'yong sketch artist,
604
00:36:48,456 --> 00:36:50,875
darating sa umaga.
605
00:36:52,418 --> 00:36:55,421
PITONG ORAS AT 28 MINUTO
PAGKATAPOS NG PAMBOBOMBA
606
00:36:56,547 --> 00:36:59,674
Idineklara ito ni President Clinton
na isang federal emergency.
607
00:36:59,675 --> 00:37:01,134
Nagkaroon ng malaking debate
608
00:37:01,135 --> 00:37:04,429
kung ilalabas ang impormasyon
tungkol sa Ryder truck.
609
00:37:04,430 --> 00:37:08,935
Sa huli, naisip namin
na magdadala 'yon ng libo-libong lead,
610
00:37:09,518 --> 00:37:11,938
kaya itinago namin 'yong impormasyon.
611
00:37:12,521 --> 00:37:14,981
{\an8}Sa ngayon, hindi pa kami sigurado
612
00:37:14,982 --> 00:37:19,362
{\an8}kung sino ang nasa likod
ng pambobombang ito.
613
00:37:20,529 --> 00:37:25,617
{\an8}Nagkaroon kami ng daan-daan,
kung hindi libo-libo, na lead
614
00:37:25,618 --> 00:37:29,788
{\an8}mula sa mga taong tumatawag
hanggang sa mga mapagkakatiwalaang saksi.
615
00:37:29,789 --> 00:37:32,541
{\an8}Sineseryoso namin ang bawat isa.
616
00:37:33,376 --> 00:37:37,671
{\an8}Pero sa ngayon, di tayo pwedeng manghula
kung sino ang salarin.
617
00:37:37,672 --> 00:37:39,965
{\an8}Gusto ko lang noon na masiguro
618
00:37:39,966 --> 00:37:42,593
sa American public na malulutas 'yon.
619
00:37:45,638 --> 00:37:47,682
TAGPUAN NG MGA PAMILYA
NA BIKTIMA NG SAKUNA
620
00:37:49,100 --> 00:37:50,726
Pumunta ako sa simbahan.
621
00:37:51,686 --> 00:37:55,022
Itinayo 'yon bilang emergency site
kung saan makakapaghintay ang lahat.
622
00:37:55,523 --> 00:37:57,483
Nandoon ang lahat ng pamilya.
623
00:37:59,402 --> 00:38:01,612
Lahat ng may kaanak sa building.
624
00:38:07,285 --> 00:38:09,245
Naaalala kong pumasok si Tony.
625
00:38:10,830 --> 00:38:11,664
At...
626
00:38:13,082 --> 00:38:15,542
'yong naaalala ko lang, 'yong mukha niya.
627
00:38:15,543 --> 00:38:17,877
At hindi kami nakapagsalita.
628
00:38:17,878 --> 00:38:19,380
Nagyakapan lang kami.
629
00:38:22,633 --> 00:38:24,259
Kinagabihan,
630
00:38:24,260 --> 00:38:27,887
trabaho kong makipag-usap
sa mga magulang na nandoon,
631
00:38:27,888 --> 00:38:30,308
na di alam 'yong kapalaran
ng mahal nila sa buhay.
632
00:38:30,850 --> 00:38:32,726
Kukumustahin natin si Robin Marsh.
633
00:38:32,727 --> 00:38:34,394
Kasama niya ang ilang kaanak,
634
00:38:34,395 --> 00:38:38,482
ilan sa marami
na naghihintay ng balita. Robin?
635
00:38:39,108 --> 00:38:41,443
{\an8}Oo. Kasama natin ang pamilyang Cooper.
636
00:38:41,444 --> 00:38:43,778
{\an8}May litrato tayo ng batang si Antonio.
637
00:38:43,779 --> 00:38:45,448
{\an8}Anim na buwan lang siya.
638
00:38:46,490 --> 00:38:49,368
Ito ang sanggol
na ipinagdarasal natin ngayon.
639
00:38:50,536 --> 00:38:54,289
{\an8}Ang narinig namin,
posible na ang isang bata,
640
00:38:54,290 --> 00:38:58,084
{\an8}isang John Doe na hindi pinangalanan,
ang Cooper baby.
641
00:38:58,085 --> 00:39:01,212
{\an8}Mrs. Cooper, nagtatrabaho ka sa downtown.
Ikuwento mo ang umaga mo.
642
00:39:01,213 --> 00:39:05,676
{\an8}Nakagawian mo ba na iwan ang baby
na si Antonio sa daycare center?
643
00:39:06,927 --> 00:39:09,846
{\an8}Oo, araw-araw ko siyang hinahatid at...
644
00:39:09,847 --> 00:39:13,559
{\an8}pinupuntahan tuwing tanghalian,
pero di ako nakapunta ngayon.
645
00:39:15,061 --> 00:39:18,064
Naaalala ko noong unang gabi,
sobrang lamig.
646
00:39:18,564 --> 00:39:20,191
Bumaba 'yong temperature.
647
00:39:22,735 --> 00:39:26,613
Umulan, at sabi ko,
"Panginoon, sana wala sa building
648
00:39:26,614 --> 00:39:29,658
'yong anak ko, giniginaw at nagugutom, at...
649
00:39:31,118 --> 00:39:32,369
at nasaktan."
650
00:39:32,370 --> 00:39:34,372
'Yon ang pinakamahirap na gabi sa lahat.
651
00:39:38,918 --> 00:39:42,587
{\an8}Ang huling kailangan ng kahit sino rito,
nandito ngayon, ang ulan.
652
00:39:42,588 --> 00:39:45,840
{\an8}Pero nakakapangilabot ang makikita ninyo
sa likod ko.
653
00:39:45,841 --> 00:39:47,717
Tuloy ang pagsagip ngayong gabi,
654
00:39:47,718 --> 00:39:51,179
at umaasa silang makahanap
ng mga nakaligtas,
655
00:39:51,180 --> 00:39:55,767
{\an8}pero ayon sa babaeng buong araw tumulong
sa pagkuha ng mga biktima sa gumuho,
656
00:39:55,768 --> 00:39:59,313
{\an8}natatakot siyang aabot
sa daan-daan ang patay.
657
00:40:05,778 --> 00:40:09,572
ISANG ARAW PAGKATAPOS NG PAMBOBOMBA
658
00:40:09,573 --> 00:40:12,784
May masayang wakas ang isang kuwento
kaninang umaga sa Oklahoma City.
659
00:40:12,785 --> 00:40:15,453
Ang kuwento ni Amy Petty,
natabunan nang limang oras
660
00:40:15,454 --> 00:40:18,873
sa gumuhong Murrah building
bago tuluyang mailigtas.
661
00:40:18,874 --> 00:40:21,000
Ngayong umaga,
nasa Presbyterian Hospital siya
662
00:40:21,001 --> 00:40:22,252
sa Oklahoma City.
663
00:40:22,253 --> 00:40:23,504
Kumusta ka?
664
00:40:24,088 --> 00:40:26,756
{\an8}Masakit ang katawan ko,
pero masuwerte akong buhay ako.
665
00:40:26,757 --> 00:40:29,427
{\an8}Ano'ng sinasabi ng mga doktor
tungkol sa kondisyon mo?
666
00:40:30,761 --> 00:40:34,557
Sasakit lang 'yong katawan ko,
at may malaking hiwa sa binti ko.
667
00:40:35,141 --> 00:40:36,475
Magiging okay din ako.
668
00:40:38,185 --> 00:40:43,982
Walang tigil 'yong pag-ring ng phone,
669
00:40:43,983 --> 00:40:46,651
'yong mga kaanak ng mga katrabaho ko,
670
00:40:46,652 --> 00:40:48,988
tumawag para itanong kung nakita ko
671
00:40:50,364 --> 00:40:53,659
sila sa trabaho noon.
Nakita ko ba kung ano'ng suot nila?
672
00:40:56,036 --> 00:40:57,872
At hindi ko maalala.
673
00:41:00,833 --> 00:41:04,545
Sana mahanap sila, at sana buhay pa sila.
674
00:41:18,142 --> 00:41:20,269
Masaklap na araw ang April 19,
675
00:41:21,061 --> 00:41:25,483
{\an8}at noong April 20, 'yong mga tao...
676
00:41:27,234 --> 00:41:28,277
{\an8}nagbayanihan.
677
00:41:30,488 --> 00:41:34,074
Nagdala ang mga tao
ng pagkain at iba't ibang bagay.
678
00:41:34,575 --> 00:41:38,077
{\an8}Makikita sa may karatula ang pila
ng mga taong tutulong.
679
00:41:38,078 --> 00:41:43,417
{\an8}Kahit na may mga pagkakaiba tayo,
pwede tayong magkaisa para makatulong.
680
00:41:46,378 --> 00:41:53,051
Kita mo na sa gitna
ng kabaliwan at pananakot,
681
00:41:53,052 --> 00:41:56,555
may daan-daan at, kalaunan, libo-libo
682
00:41:57,056 --> 00:41:58,473
na kabutihan.
683
00:41:58,474 --> 00:42:02,269
Na taong lumalapit
at sinusubukang makatulong.
684
00:42:03,521 --> 00:42:08,191
Nagtayo sila ng shopping center sa lugar.
Kung wala kang boots, bibigyan ka.
685
00:42:08,192 --> 00:42:11,319
Kung gusto mong kumain, meron.
Di sila nagpapabayad.
686
00:42:11,320 --> 00:42:14,155
{\an8}Grabe 'yong mga taga-Oklahoma.
687
00:42:14,156 --> 00:42:16,283
Kaya nagawang magpatuloy ng lahat.
688
00:42:19,870 --> 00:42:22,373
SALAMAT SA TULONG!
PAGPALAIN KAYO NG DIYOS!
689
00:42:24,833 --> 00:42:26,334
Dumating 'yong sketch artist
690
00:42:26,335 --> 00:42:28,545
{\an8}at nagtrabaho kasama 'yong tatlong saksi
691
00:42:28,546 --> 00:42:29,922
{\an8}mula sa Elliott's Body Shop.
692
00:42:34,093 --> 00:42:37,512
Nagulat siya dahil puting lalaki
na mukhang galing militar
693
00:42:37,513 --> 00:42:40,056
ang inilarawan ng unang saksi.
694
00:42:40,057 --> 00:42:41,767
Di lalaking Middle Eastern.
695
00:42:43,352 --> 00:42:45,353
At alas-siyete na.
696
00:42:45,354 --> 00:42:46,854
Dalawa ang sketch namin.
697
00:42:46,855 --> 00:42:49,191
John Doe one at John Doe two.
698
00:42:52,069 --> 00:42:57,907
Tapos nagpadala ako ng teams ng agents
para mag-canvas sa Junction City
699
00:42:57,908 --> 00:43:00,410
kung may nakakita sa dalawang taong 'yon.
700
00:43:00,411 --> 00:43:02,412
May napansin ka bang Ryder truck,
o malaki...
701
00:43:02,413 --> 00:43:03,788
Naglagay kami ng mga harang.
702
00:43:03,789 --> 00:43:06,958
Nag-interview kami
ng mga posibleng nakakita ng Ryder truck
703
00:43:06,959 --> 00:43:10,129
o kahina-hinalang tao sa lugar na 'yon.
704
00:43:13,340 --> 00:43:15,926
{\an8}Noong umagang 'yon,
tumawag ako sa opisina ng court clerk.
705
00:43:17,386 --> 00:43:20,347
{\an8}Sinubukan kong madala
si Timothy McVeigh sa korte.
706
00:43:21,223 --> 00:43:25,644
Pero sabi nila, "Di siya madadala ngayon.
Busy kami." Sabi ko, "Okay."
707
00:43:27,146 --> 00:43:29,106
Sa ibang araw na lang si Timothy McVeigh.
708
00:43:31,025 --> 00:43:35,111
Kumusta po? Iniimbestigahan namin
ang pambobomba sa Oklahoma City.
709
00:43:35,112 --> 00:43:39,365
{\an8}Kumuha ang agents ng mga kopya ng sketch
at pumunta sa mga restaurant,
710
00:43:39,366 --> 00:43:42,327
tindahan ng mga piyesa, at hotel.
711
00:43:42,328 --> 00:43:45,163
Nagbahay-bahay 'yong FBI agents,
712
00:43:45,164 --> 00:43:48,625
at nagtanong,
"Nakita o kilala mo ba sila?"
713
00:43:48,626 --> 00:43:51,544
Marami silang napuntahan
sa loob ng apat na oras.
714
00:43:51,545 --> 00:43:53,379
At naging masuwerte kami
715
00:43:53,380 --> 00:43:56,466
noong pumunta 'yong isang team
sa Dreamland Hotel
716
00:43:56,467 --> 00:43:58,761
at nakausap 'yong may-ari, si Lea McGowan.
717
00:43:59,345 --> 00:44:02,889
Tinanong siya,
"May dumaan bang Ryder truck kamakailan?"
718
00:44:02,890 --> 00:44:05,058
Sabi niya, "Meron nga."
719
00:44:05,059 --> 00:44:09,896
Ipinakita namin 'yong iginuhit ng artist
galing sa Elliott's Body Shop.
720
00:44:09,897 --> 00:44:12,815
Sabi niya,
"Oo, kamukhang-kamukha niya 'yong tao
721
00:44:12,816 --> 00:44:15,151
na may Ryder truck na pumunta rito."
722
00:44:15,152 --> 00:44:18,072
Ganoon 'yong itsura ni Mr. McVeigh.
723
00:44:18,656 --> 00:44:21,574
Tumingin sila sa akin, "McVeigh?"
na parang nagsisinungaling ako.
724
00:44:21,575 --> 00:44:24,203
Di ako nagsisinungaling.
Isinulat niya 'yong Mr. McVeigh.
725
00:44:24,703 --> 00:44:27,164
Unang beses namin narinig
'yong pangalang Tim McVeigh.
726
00:44:28,374 --> 00:44:31,918
{\an8}Tinanong ko, "May gumawa na ba
ng NCIC offline search?"
727
00:44:31,919 --> 00:44:35,673
'Yong NCIC 'yong database
ng bawat pag-aresto sa bansa.
728
00:44:37,675 --> 00:44:42,178
Noong 1995, may mga computer tape pa
na magsasabi sa 'yo
729
00:44:42,179 --> 00:44:44,681
kung pinahinto ng pulis ang isang tao.
730
00:44:44,682 --> 00:44:48,018
Kung saan at kailan.
731
00:44:48,852 --> 00:44:52,188
Pero kung may kailangan ka
sa offline data,
732
00:44:52,189 --> 00:44:56,485
kailangan mong bigyan
ng pangalan na hahanapin.
733
00:44:58,612 --> 00:45:00,905
Maglalagay ka ng tape,
tapos hahanapin doon.
734
00:45:00,906 --> 00:45:03,534
Tatanggalin mo,
magkakarga ka ng iba, at maghahanap ulit.
735
00:45:04,243 --> 00:45:05,703
Mabagal lang 'yon.
736
00:45:08,330 --> 00:45:11,250
Kasabay noon,
tiningnan namin 'yong phone records.
737
00:45:11,834 --> 00:45:15,962
Lahat ng tawag galing sa room 25
sa Dreamland Motel,
738
00:45:15,963 --> 00:45:17,840
na nirentahan ni McVeigh.
739
00:45:19,633 --> 00:45:23,928
Noong Sabado ng gabi,
tumawag siya sa local restaurant,
740
00:45:23,929 --> 00:45:28,684
kung saan nag-order si Robert Kling.
741
00:45:29,685 --> 00:45:34,230
Alam namin na Robert Kling ang pangalan
noong nagrenta ng Ryder truck.
742
00:45:34,231 --> 00:45:38,276
Tapos alam na namin
na si Timothy McVeigh si Robert Kling,
743
00:45:38,277 --> 00:45:41,113
o konektado siya kay Robert Kling.
744
00:45:42,281 --> 00:45:47,828
Nakatutok kami sa isa
sa mga kasabwat sa pambobomba.
745
00:45:49,288 --> 00:45:53,709
31 ORAS PAGKATAPOS NG PAMBOBOMBA
746
00:45:58,547 --> 00:46:01,091
{\an8}May nahanap na sasakyan
ang mga imbestigador
747
00:46:01,592 --> 00:46:04,511
{\an8}na ginamit sa pag-atake kahapon
748
00:46:05,095 --> 00:46:07,473
sa federal building dito sa Oklahoma City.
749
00:46:08,849 --> 00:46:11,058
Natukoy sa karagdagang imbestigasyon
750
00:46:11,059 --> 00:46:14,730
na may konektadong dalawang puting lalaki
sa sasakyang ito.
751
00:46:16,607 --> 00:46:20,068
Inihanda na ang composite sketches nila.
752
00:46:20,652 --> 00:46:22,862
Sinumang may impormasyon
tungkol sa kanila,
753
00:46:22,863 --> 00:46:26,116
magbigay-alam agad
sa pinakamalapit na opisina ng FBI.
754
00:46:26,700 --> 00:46:29,286
Nagulat ako
noong nakita namin ang sketches.
755
00:46:30,037 --> 00:46:31,746
{\an8}Mukha silang mga Bubba!
756
00:46:31,747 --> 00:46:34,540
{\an8}Parang wanted sa pagnanakaw ng beer truck.
757
00:46:34,541 --> 00:46:39,754
{\an8}Mukhang di nila kayang magplano
ng ganoon kalaking pagsabog.
758
00:46:39,755 --> 00:46:42,715
Parang ginusto nating isipin
na iba 'yong gumawa noon sa atin.
759
00:46:42,716 --> 00:46:45,593
Muli, Mitch at Jenifer,
malaking pagbabago ito,
760
00:46:45,594 --> 00:46:47,136
mula sa kuwento
761
00:46:47,137 --> 00:46:50,223
at haka-haka
na Islamic fundamentalists ito,
762
00:46:50,224 --> 00:46:54,602
pero ngayon,
biglang sa Waco na ulit nakatutok.
763
00:46:54,603 --> 00:46:58,981
Sa domestic terrorism na ulit nakatutok,
di na sa international terrorism.
764
00:46:58,982 --> 00:47:00,734
At maiisip mo...
765
00:47:02,402 --> 00:47:05,197
Wow. Pero tayo 'yon.
766
00:47:11,495 --> 00:47:13,830
DALAWANG ARAW PAGKATAPOS NG PAMBOBOMBA
767
00:47:13,831 --> 00:47:15,248
Matindi pa rin ang dalamhati,
768
00:47:15,249 --> 00:47:18,167
{\an8}at lumalalim ito
kada oras dito sa Oklahoma City.
769
00:47:18,168 --> 00:47:21,337
{\an8}Pati ang galit. Naririnig namin
sa mga tumatawag sa station namin.
770
00:47:21,338 --> 00:47:23,798
Tingnan natin ang impormasyon
tungkol sa suspect,
771
00:47:23,799 --> 00:47:26,259
na inilabas ng FBI kahapon.
772
00:47:26,260 --> 00:47:29,637
Una, ipinakita ng media
ang isang puting lalaki, 5'10".
773
00:47:29,638 --> 00:47:33,266
Nakakatawa, noong nasa selda ako,
inilarawan ang composite.
774
00:47:33,267 --> 00:47:35,143
5'9" hanggang 6'1".
775
00:47:35,894 --> 00:47:38,104
Sabi ng isa sa mga nasa loob,
776
00:47:38,105 --> 00:47:43,150
"Naku, kararating mo lang," pero pabiro.
Sabi ko, "Pero makinig ka sa inilarawan.
777
00:47:43,151 --> 00:47:46,279
Di ako 'yan. 6'2 ako."
At nagbiruan pa kami.
778
00:47:46,280 --> 00:47:48,114
Tapos nauto nga sila,
779
00:47:48,115 --> 00:47:50,491
naniwalang di ako 'yong inilarawan.
780
00:47:50,492 --> 00:47:53,287
At nawala na 'yong hinala nila.
781
00:48:00,168 --> 00:48:03,462
{\an8}ISANG RESULTA - TIMOTHY JAMES MCVEIGH
TINGNAN ANG MGA DETALYE
782
00:48:03,463 --> 00:48:05,965
Bumangon ako kinabukasan,
pumunta sa command post.
783
00:48:05,966 --> 00:48:09,136
Excited ang lahat.
Sabi ko, "Ano'ng nangyayari?"
784
00:48:09,845 --> 00:48:14,140
Pumunta si Walt Lamar sa opisina ko
at sinabi, "Boss, di ka maniniwala."
785
00:48:14,141 --> 00:48:17,727
"Inaresto si Timothy McVeigh
sa Perry, Oklahoma,
786
00:48:17,728 --> 00:48:20,022
isang oras pagkatapos ng pambobomba."
787
00:48:21,440 --> 00:48:24,817
Kalagitnaan ng umaga,
tumawag sa telephone 'yong FBI,
788
00:48:24,818 --> 00:48:27,738
gustong malaman
kung nasa kulungan pa rin si Tim McVeigh.
789
00:48:28,447 --> 00:48:29,614
Sabi ko,
790
00:48:29,615 --> 00:48:32,199
{\an8}"Dinala na siya korte,
791
00:48:32,200 --> 00:48:35,454
{\an8}nakatayo sa harap ng judge
habang nag-uusap tayo."
792
00:48:36,330 --> 00:48:39,833
Makakalabas na siya
sa loob ng 35, 45 minuto.
793
00:48:41,418 --> 00:48:42,835
Siya ang susi
794
00:48:42,836 --> 00:48:45,671
na magtatahi sa buong imbestigasyon.
795
00:48:45,672 --> 00:48:48,174
Inutusan ko si Danny na pumunta sa Perry
796
00:48:48,175 --> 00:48:52,178
at ihanda ang paglipat kay McVeigh
pabalik sa Oklahoma City.
797
00:48:52,179 --> 00:48:53,722
Sabi niya, "Danny, damputin mo."
798
00:48:59,978 --> 00:49:02,021
Narinig namin na may inaresto,
799
00:49:02,022 --> 00:49:05,484
{\an8}at may tao sa Perry, Oklahoma,
sa Noble County Courthouse.
800
00:49:07,736 --> 00:49:09,904
Sumakay ako sa kotse
kasama ang photographer
801
00:49:09,905 --> 00:49:11,406
at pumunta kami sa Perry.
802
00:49:15,243 --> 00:49:18,788
{\an8}May espesyal na ulat mula sa CBS,
posibleng may inaresto na.
803
00:49:18,789 --> 00:49:20,873
{\an8}Tingnan nga natin kung pwede.
804
00:49:20,874 --> 00:49:25,795
{\an8}Sinabihan tayo na may inarestong suspect
sa Perry, Oklahoma,
805
00:49:25,796 --> 00:49:28,589
{\an8}na tugma sa paglalarawan
ng isa sa mga suspect,
806
00:49:28,590 --> 00:49:31,176
na inilabas ang composite picture kahapon.
807
00:49:32,219 --> 00:49:34,720
{\an8}At pagkatapos, kasabay sa Perry,
808
00:49:34,721 --> 00:49:37,724
{\an8}nalaman namin
na may raid sa Decker, Michigan.
809
00:49:38,934 --> 00:49:41,477
Dahil sa booking card niya sa kulungan,
810
00:49:41,478 --> 00:49:45,649
isinulat na home address
ni McVeigh ang Decker.
811
00:49:46,316 --> 00:49:48,442
At sa Dreamland Motel,
812
00:49:48,443 --> 00:49:52,489
ginamit ni Timothy McVeigh
'yong parehong address sa Michigan.
813
00:49:53,031 --> 00:49:57,160
May tao sa bahay na 'yon
na konektado mismo sa bomba.
814
00:49:57,744 --> 00:50:00,663
Mabilis na lumabas 'yon sa national media.
815
00:50:00,664 --> 00:50:04,125
Nahanap na ng mga awtoridad
ang posibleng suspect sa isang bahay
816
00:50:04,126 --> 00:50:05,126
{\an8}sa probinsiya
817
00:50:05,127 --> 00:50:10,172
{\an8}at napapaligiran na
ng federal, local, at state authorities.
818
00:50:10,173 --> 00:50:13,384
{\an8}May mga TV sa newsroom,
at pag tiningnan mo,
819
00:50:13,385 --> 00:50:17,263
{\an8}may mga live shot
ng farmhouse sa Decker, Michigan,
820
00:50:17,264 --> 00:50:19,348
{\an8}kung saan nangyayari 'yong raid.
821
00:50:19,349 --> 00:50:23,811
{\an8}Nalaman namin na pag-aari 'yong farmhouse
ni James Nichols,
822
00:50:23,812 --> 00:50:27,440
{\an8}at may kapatid siyang si Terry Nichols,
na nakatira rin doon.
823
00:50:27,441 --> 00:50:29,942
{\an8}Ang bahay o ang outbuilding sa likod,
824
00:50:29,943 --> 00:50:34,697
{\an8}maaaring may Jerry Lynn Nichols,
James Douglas Nichols, ilang kapatid,
825
00:50:34,698 --> 00:50:37,491
{\an8}isa, pareho sila, o ilang kaanak nila.
826
00:50:37,492 --> 00:50:42,204
{\an8}At dalawa silang posibleng suspect
sa pambobomba sa Oklahoma City.
827
00:50:42,205 --> 00:50:44,832
Iyon ang kaugnayan nito,
alam mo, sa Decker, Michigan.
828
00:50:44,833 --> 00:50:46,959
Nalaman natin pati ang pangalan ng lalaki
829
00:50:46,960 --> 00:50:50,254
na inaresto sa Perry, Oklahoma.
Isang Timothy McVeigh.
830
00:50:50,255 --> 00:50:53,841
Iyon ang taong inaresto ngayong araw
sa Perry, Oklahoma.
831
00:50:53,842 --> 00:50:57,219
Pinalibutan namin ang bahay,
at lumabas ang lahat sa national TV,
832
00:50:57,220 --> 00:51:00,556
{\an8}kaya sobrang delikado 'yon.
833
00:51:00,557 --> 00:51:03,350
{\an8}Papasok na sila sa bahay.
Papasok sa bahay.
834
00:51:03,351 --> 00:51:06,146
{\an8}Mas nakikita n'yo pa siguro kaysa sa akin.
835
00:51:07,606 --> 00:51:09,774
{\an8}Mukhang papasok na sila sa bahay.
836
00:51:09,775 --> 00:51:15,072
{\an8}Pumasok ang FBI sa bahay sa Decker,
pero wala silang nahanap.
837
00:51:19,868 --> 00:51:24,038
{\an8}Live tayo sa Perry, Oklahoma,
kasama si Robin Marsh. Robin.
838
00:51:24,039 --> 00:51:26,791
{\an8}Habang nasa live broadcasting kami,
839
00:51:26,792 --> 00:51:29,543
mas maraming tao ang dumating,
tumingin ako sa paligid,
840
00:51:29,544 --> 00:51:31,420
at libo-libo na ang tao roon.
841
00:51:31,421 --> 00:51:34,131
Nandito ang media
mula sa iba't ibang parte ng mundo
842
00:51:34,132 --> 00:51:35,883
sa maliit na bayan ng Oklahoma.
843
00:51:35,884 --> 00:51:39,804
{\an8}At nakikita ninyong pumapasok
ang mga opisyal na di nakauniporme
844
00:51:39,805 --> 00:51:41,388
{\an8}sa Noble County Jail.
845
00:51:41,389 --> 00:51:43,974
{\an8}Hinatid sila ng Oklahoma Highway Patrol.
846
00:51:43,975 --> 00:51:46,227
{\an8}Muntik nang makalabas si McVeigh.
847
00:51:46,228 --> 00:51:47,853
{\an8}Makakalabas na dapat siya.
848
00:51:47,854 --> 00:51:50,564
{\an8}Masuwerte kaming nauna kaming nakarating.
849
00:51:50,565 --> 00:51:53,943
{\an8}Kung di namin nalaman
sa oras na nalaman namin,
850
00:51:53,944 --> 00:51:58,949
nahirapan sana ang lahat
noong panahong 'yon.
851
00:52:00,200 --> 00:52:02,077
{\an8}Umakyat ako sa hagdan,
852
00:52:02,661 --> 00:52:04,995
{\an8}at may lalaking may suot na cowboy hat.
853
00:52:04,996 --> 00:52:07,289
{\an8}Lumapit siya at sinabi,
"Mga taga-FBI kayo?"
854
00:52:07,290 --> 00:52:08,374
Sabi ko, "Oo."
855
00:52:08,375 --> 00:52:10,709
Sabi niya,
"Kung magkaproblema kayo sa ebidensiya,
856
00:52:10,710 --> 00:52:13,255
{\an8}ilabas n'yo siya sa likod ng gate,
kami na ang bahala."
857
00:52:13,755 --> 00:52:17,258
{\an8}Tensiyonado na ang lahat.
Gusto siyang makita noong mga tao.
858
00:52:17,259 --> 00:52:20,177
Dapat pakawalan siya sa harap
para mabugbog siya.
859
00:52:20,178 --> 00:52:23,055
{\an8}Kung sila 'yong salarin,
dapat patayin 'yong mga gago.
860
00:52:23,056 --> 00:52:25,349
- Sabihin mo sa camera.
- Patayin siya.
861
00:52:25,350 --> 00:52:27,853
- Patayin siya.
- Dapat nga siyang patayin.
862
00:52:28,436 --> 00:52:32,940
Tumingin ako sa taas, at nandoon
ang SWAT Team sa Noble County Courthouse.
863
00:52:32,941 --> 00:52:36,319
Iniisip ko lang noon,
"Dapat ilabas na 'yong lalaki."
864
00:52:37,112 --> 00:52:41,323
Nag-alala talaga ako na kukunin
o papatayin siya ng masamang tao.
865
00:52:41,324 --> 00:52:43,784
Kung parte siya ng isang grupo,
866
00:52:43,785 --> 00:52:46,620
kung ako 'yong nagpapatakbo noon,
papatayin ko muna siya.
867
00:52:46,621 --> 00:52:48,582
Ayokong kumanta siya.
868
00:52:50,292 --> 00:52:54,296
Nag-abang lang kami.
Di na kami makapaghintay.
869
00:52:56,464 --> 00:52:59,259
Noong una kong nakita si McVeigh,
kamukha niya ang composite.
870
00:52:59,759 --> 00:53:01,760
Sabi niya,
"Alam mo kung bakit tayo nandito?"
871
00:53:01,761 --> 00:53:05,389
Sabi ko,
"Oo, 'yong sa Oklahoma City yata."
872
00:53:05,390 --> 00:53:08,100
Sabi ko, "Para sa mga susunod,
gusto ko na ng abogado."
873
00:53:08,101 --> 00:53:10,311
Tungkulin kong protektahan si McVeigh.
874
00:53:10,312 --> 00:53:13,480
Ayoko siyang protektahan,
pero trabaho ko 'yon.
875
00:53:13,481 --> 00:53:16,901
Sabi ko,
"Pwedeng makahingi ng bulletproof vest?
876
00:53:16,902 --> 00:53:20,112
Kung babarilin ako,
tatanggapin ko, pero uulitin ko,
877
00:53:20,113 --> 00:53:23,115
bibigyan ba ako ng vest?"
Sabi nila, "Hindi."
878
00:53:23,116 --> 00:53:25,202
Sabi ko, "Kung sapatos?"
879
00:53:25,785 --> 00:53:27,954
Sabi nila, "Hindi rin."
880
00:53:30,874 --> 00:53:31,708
Salamat.
881
00:53:56,274 --> 00:54:00,027
Mahirap marinig isa-isa
kasi sabay-sabay silang sumisigaw noon.
882
00:54:00,028 --> 00:54:01,278
Pero may naaalala ako.
883
00:54:01,279 --> 00:54:04,991
Narinig ko, "Tumingin ka rito, gago,
babykiller. Tingnan mo ako sa mukha."
884
00:54:05,492 --> 00:54:09,204
Naisip ko agad, "Di kita pagbibigyan,
baka sumaya ka pa."
885
00:54:10,956 --> 00:54:13,374
Nagmadaling umalis si Mr. McVeigh,
886
00:54:13,375 --> 00:54:17,253
mula rito sa Noble County Courthouse,
sa maliit na lungsod ng Perry, Oklahoma.
887
00:54:17,254 --> 00:54:20,839
Dinala siya rito
dahil sa traffic charge at weapons charge,
888
00:54:20,840 --> 00:54:24,426
pero di alam ng DA at ng judge
kung sino ang lalaking iyon.
889
00:54:24,427 --> 00:54:25,970
{\an8}May inasikaso pa kami ng judge,
890
00:54:25,971 --> 00:54:28,013
{\an8}kaya naghintay kami
hanggang kaninang umaga.
891
00:54:28,014 --> 00:54:31,850
{\an8}Buong araw naming sinasabi, karaniwan,
makakapagpiyansa na dapat 'yong lalaki.
892
00:54:31,851 --> 00:54:33,520
{\an8}Ano'ng nararamdaman mo ngayon?
893
00:54:34,187 --> 00:54:35,438
Binantayan tayo ng Diyos.
894
00:54:37,732 --> 00:54:41,151
{\an8}Kasabay noon, nagsimulang mangolekta
ng ebidensiya ang FBI.
895
00:54:41,152 --> 00:54:44,363
{\an8}Sa bahay ni James Nichols
at ng kapatid niyang si Terry.
896
00:54:44,364 --> 00:54:46,907
{\an8}Kontra talaga sa gobyerno
ang magkapatid na Nichols.
897
00:54:46,908 --> 00:54:49,660
{\an8}Di sila naniniwala
sa sistema ng gobyerno, sa mga bangko.
898
00:54:49,661 --> 00:54:52,330
{\an8}Puno sila ng galit sa gobyerno.
899
00:54:52,914 --> 00:54:55,165
Marami kaming nalaman
tungkol kay Terry Nichols,
900
00:54:55,166 --> 00:54:59,211
na isa sa malalapit na kasamahan
ni Timothy McVeigh.
901
00:54:59,212 --> 00:55:01,297
Nalaman agad ng FBI
902
00:55:01,298 --> 00:55:04,508
na matagal na nanirahan doon
si Tim McVeigh.
903
00:55:04,509 --> 00:55:07,137
Kaibigan siya dati
ni Terry Nichols sa army.
904
00:55:08,805 --> 00:55:10,347
{\an8}May nakita kaming company photo
905
00:55:10,348 --> 00:55:14,269
{\an8}kung saan magkasama
sina Terry Nichols at Tim McVeigh.
906
00:55:14,894 --> 00:55:17,646
Ibinuhos ko na ang atensiyon ko noon
907
00:55:17,647 --> 00:55:20,483
sa paghahanap kay Terry Nichols.
908
00:55:21,192 --> 00:55:26,156
Nakilala namin ang dati niyang asawa
na si Lana Padilla.
909
00:55:27,073 --> 00:55:28,991
Sabi niya, nakatira na si Terry
910
00:55:28,992 --> 00:55:30,744
sa Herington, Kansas.
911
00:55:31,494 --> 00:55:33,787
Malapit lang ang Herington
912
00:55:33,788 --> 00:55:36,832
kung saan nirentahan ang Ryder truck
sa Junction City, Kansas,
913
00:55:36,833 --> 00:55:39,044
kaya interesado talaga kami
kay Terry Nichols.
914
00:55:40,086 --> 00:55:44,007
Nag-set up kami
sa bahay ni Terry Nichols sa utos na,
915
00:55:44,591 --> 00:55:48,303
"Wag magpahalata,
pero wag siyang hayaang makatakas."
916
00:55:49,971 --> 00:55:51,555
Tumambay 'yong agents doon
917
00:55:51,556 --> 00:55:55,684
hanggang lumabas si Terry Nichols
kasama 'yong asawa at anak niya,
918
00:55:55,685 --> 00:55:58,146
{\an8}sumakay sa truck at nagmaneho paalis.
919
00:55:58,646 --> 00:56:00,314
{\an8}Habang sinusundan ng agents,
920
00:56:00,315 --> 00:56:04,234
{\an8}lumiko si Terry Nichols
at dumaan sa kalyeng tinitirhan niya,
921
00:56:04,235 --> 00:56:07,864
at pumunta
sa Herington Department of Public Safety.
922
00:56:08,698 --> 00:56:11,283
Mukhang napansin niya 'yong nagmamanman,
923
00:56:11,284 --> 00:56:15,079
at pumunta siya
sa local police department para sumuko.
924
00:56:15,080 --> 00:56:19,625
{\an8}Pansamantala siyang natukoy
bilang si Terry Nichols ng Michigan.
925
00:56:19,626 --> 00:56:23,004
{\an8}Sumuko raw siya sa local police
ng Herington, Kansas.
926
00:56:39,521 --> 00:56:41,897
Nakaupo sa likod ng kotse ko si McVeigh.
927
00:56:41,898 --> 00:56:43,857
Tumayo siya, pero pinaupo ko.
928
00:56:43,858 --> 00:56:47,487
Sabi ko, "Magpapakabait ka
sa biyaheng ito, o sasaktan kita.
929
00:56:48,238 --> 00:56:51,074
Maging maginoo ka para kami rin."
Sabi niya, "Opo."
930
00:56:52,492 --> 00:56:55,994
Pinosasan ko siya sa sahig
sa gitna ng helicopter
931
00:56:55,995 --> 00:56:59,081
dahil ayokong tumakas siya
at magpakamatay.
932
00:56:59,082 --> 00:57:02,043
Gusto naming buhay siya, di patay.
933
00:57:02,836 --> 00:57:05,088
Pero di namin alam
kung ano'ng kinakaharap namin.
934
00:57:05,588 --> 00:57:07,798
Isang lalaki lang 'yon.
935
00:57:07,799 --> 00:57:11,468
Parte ba siya ng mas malaking sabwatan,
at may mga gustong pumatay sa kanya?
936
00:57:11,469 --> 00:57:15,557
Di namin alam.
Kaya kinausap ko sa intercom 'yong piloto.
937
00:57:16,850 --> 00:57:20,394
Sabi ko, "Babaan mo ang lipad.
Ayokong matamaan ng LAW rocket."
938
00:57:20,395 --> 00:57:21,354
Gumano'n siya...
939
00:57:21,938 --> 00:57:27,025
Tumalon kami sa mga bakod.
Ganoon kababa ang lipad namin.
940
00:57:27,026 --> 00:57:29,194
At di kumurap si McVeigh.
941
00:57:29,195 --> 00:57:30,363
Umupo siya na parang...
942
00:57:31,281 --> 00:57:33,574
Di tumingin sa kaliwa o sa kanan.
943
00:57:33,575 --> 00:57:35,577
Walang emosyon.
944
00:57:44,377 --> 00:57:47,213
Sa tulong ni Bob Ricks,
nadala siya sa Tinker Air Force Base.
945
00:57:47,797 --> 00:57:50,508
Nagpadala rin siya
ng FBI SWAT team bilang security.
946
00:58:00,143 --> 00:58:03,813
Ngayong gabi, inaresto ang isang American,
at kinakapanayam ang isa pa.
947
00:58:06,149 --> 00:58:08,150
Sa police department ng Herington,
948
00:58:08,151 --> 00:58:11,237
{\an8}sampung oras silang nag-interview
kay Terry Nichols.
949
00:58:12,864 --> 00:58:14,365
Kinausap namin siya.
950
00:58:14,991 --> 00:58:17,577
Di siya mukhang natataranta o kinakabahan.
951
00:58:19,996 --> 00:58:22,165
Wala siyang emosyon, kalmado lang.
952
00:58:23,374 --> 00:58:26,627
Binalik-balikan namin ang pagpunta nila
sa gun shows
953
00:58:26,628 --> 00:58:28,962
at pag-uusap nila
tungkol sa paggawa ng mga bomba.
954
00:58:28,963 --> 00:58:31,215
'Yon ang pinakamahabang interview
na ginawa ko.
955
00:58:31,216 --> 00:58:33,927
Mabigat 'yong mga tanong namin sa kanya.
956
00:58:35,011 --> 00:58:39,015
Sabi ko, "Tingin mo,
posibleng si McVeigh 'yong gumawa nito?"
957
00:58:40,350 --> 00:58:42,643
At 'yong sagot niya,
958
00:58:42,644 --> 00:58:44,979
"Pwede niyang gawin 'yon
nang di ko nalalaman."
959
00:58:45,563 --> 00:58:47,356
Pero sinabi ni Terry,
960
00:58:47,357 --> 00:58:51,110
"Pareho kami ng alam ni Tim McVeigh
sa paggawa ng mga bomba."
961
00:58:52,403 --> 00:58:55,948
Di namin siya napaamin,
"Ako ang gumawa" o "Kami ang gumawa,"
962
00:58:55,949 --> 00:58:59,160
pero noong narinig ko ang dalawang 'yon,
sa tingin ko,
963
00:58:59,911 --> 00:59:01,246
'yon ang kailangan ko.
964
00:59:04,040 --> 00:59:05,457
Wala nang duda
965
00:59:05,458 --> 00:59:09,879
na kung ihaharap namin siya sa jury,
hahatulan siyang nagkasala.
966
00:59:17,887 --> 00:59:19,304
3 ARAW PAGKATAPOS NG PAMBOBOMBA
967
00:59:19,305 --> 00:59:22,099
{\an8}Titingnan muna natin
ang mga balita ngayong umaga.
968
00:59:22,100 --> 00:59:25,852
{\an8}Umuusad na ang federal agents
sa imbestigasyon sa pambobomba.
969
00:59:25,853 --> 00:59:27,688
{\an8}Masasabi ng iba na napakabilis nila.
970
00:59:27,689 --> 00:59:30,315
{\an8}May kinasuhan nang lalaki,
at kinakapanayam na ang iba.
971
00:59:30,316 --> 00:59:32,735
{\an8}Nagpapahiwatig
na mas marami pa ang aarestuhin.
972
00:59:34,362 --> 00:59:39,908
Noong sumuko si Terry,
hinalungkat ng FBI agents ang bahay niya.
973
00:59:39,909 --> 00:59:42,619
'Yong tanong, mag-isa lang ba siya?
974
00:59:42,620 --> 00:59:46,791
Parte ba siya ng grupo?
At mangyayari ba ulit 'yon?
975
00:59:50,253 --> 00:59:52,379
Di nila alam kung may mga tripwire
976
00:59:52,380 --> 00:59:54,674
o kahit anong magpapasabog ng bomba.
977
01:00:01,472 --> 01:00:04,558
Kaya naging maingat talaga
'yong search warrant team
978
01:00:04,559 --> 01:00:06,978
bago sila nagsimulang maghalungkat.
979
01:00:14,152 --> 01:00:17,779
Marami kaming nahanap na ebidensiya
sa loob ng bahay.
980
01:00:17,780 --> 01:00:20,490
{\an8}Limang rolyo ng primer det, blasting caps.
981
01:00:20,491 --> 01:00:22,409
{\an8}May nakita kaming calling card
982
01:00:22,410 --> 01:00:25,662
at resibo para sa 900 na kilo
ng ammonium nitrate.
983
01:00:25,663 --> 01:00:30,125
Pagkatapos ng pambobomba,
sinubukan ni Nichols na itapon 'yon.
984
01:00:30,126 --> 01:00:34,129
Sa sobrang dami ng itinapon niya
na ammonium nitrate fertilizer sa bakuran,
985
01:00:34,130 --> 01:00:36,256
sabi ng mga kapitbahay,
mukhang may snow noon.
986
01:00:36,257 --> 01:00:40,093
Nakakabuo na kami
ng magandang kaso laban kay Terry Nichols
987
01:00:40,094 --> 01:00:41,428
at Tim McVeigh.
988
01:00:41,429 --> 01:00:44,849
Pero alam namin, sa ganitong kaso,
kailangan namin ng tagaloob.
989
01:00:50,146 --> 01:00:53,357
Tinawagan ko 'yong division sa Buffalo,
tagaroon kasi si McVeigh,
990
01:00:53,358 --> 01:00:55,401
at ipinasundo ko 'yong papa niya.
991
01:00:56,778 --> 01:00:59,738
{\an8}At naawa talaga ako sa kanya.
992
01:00:59,739 --> 01:01:01,157
{\an8}Kung anak ko 'yon,
993
01:01:01,908 --> 01:01:04,410
di ko kakayanin. Masaklap talaga.
994
01:01:06,162 --> 01:01:10,041
Tinanong ko siya,
"Sino kaya ang kasabwat ng anak mo rito?"
995
01:01:11,292 --> 01:01:13,920
Sabi niya,
"Sina Terry Nichols at Michael Fortier."
996
01:01:15,171 --> 01:01:16,005
Bingo.
997
01:01:17,382 --> 01:01:21,510
Sabay naglingkod sa militar
sina Michael Fortier, Terry Nichols,
998
01:01:21,511 --> 01:01:22,594
at Tim McVeigh.
999
01:01:22,595 --> 01:01:25,180
Iisa 'yong hulma nilang tatlo.
1000
01:01:25,181 --> 01:01:30,018
Malapit sila sa isa't isa,
parehong kontra sa gobyerno.
1001
01:01:30,019 --> 01:01:32,521
At nakatira na siya sa Arizona.
1002
01:01:32,522 --> 01:01:33,480
Sabi ni Bob Ricks,
1003
01:01:33,481 --> 01:01:36,651
"Lalapit tayo kay Michael Fortier,
at gusto kong ikaw ang gumawa."
1004
01:01:44,283 --> 01:01:47,912
{\an8}Inareglo namin sa sheriff
na dalhin siya para makausap ko.
1005
01:01:49,455 --> 01:01:51,207
Kahina-hinala siya.
1006
01:01:53,418 --> 01:01:56,420
Sabi namin, "Mag-usap tayo
tungkol sa pambobomba sa Oklahoma."
1007
01:01:56,421 --> 01:01:57,671
At nagalit siya.
1008
01:01:57,672 --> 01:02:01,842
Di ako naniniwala na may pinasabog
na building si Tim sa Oklahoma.
1009
01:02:01,843 --> 01:02:04,761
Pabalik-balik si McVeigh
sa Kingman nitong nakaraang taon.
1010
01:02:04,762 --> 01:02:06,680
Sa tulong ni Fortier, nagkatrabaho siya.
1011
01:02:06,681 --> 01:02:08,056
Ayokong makipag-usap.
1012
01:02:08,057 --> 01:02:11,268
Si Mike Fortier,
taga-Kingman at kaibigan ni McVeigh,
1013
01:02:11,269 --> 01:02:14,146
sabi ng ilang source,
posibleng pangunahing saksi sa kaso.
1014
01:02:14,147 --> 01:02:16,314
{\an8}Hinalughog ng FBI ang trailer niya.
1015
01:02:16,315 --> 01:02:18,692
Nagulo ang buhay niya
nitong mga nakaraang linggo
1016
01:02:18,693 --> 01:02:20,610
dahil sa federal agents at media.
1017
01:02:20,611 --> 01:02:25,575
'Yong problema, di sapat ang impormasyon
para kasuhan si Michael Fortier.
1018
01:02:27,702 --> 01:02:30,413
BAHAY NG MGA NICHOLS
1019
01:02:31,998 --> 01:02:35,417
Ang pinakamahalagang nakita namin
sa bahay ni Terry Nichols
1020
01:02:35,418 --> 01:02:38,879
na nagdiin kay Michael Fortier
sa pambobomba, 'yong calling card.
1021
01:02:38,880 --> 01:02:42,883
Bumalik tayo sa nakaraan.
Wala pang cell phone noon,
1022
01:02:42,884 --> 01:02:45,886
pero makakabili ka
ng calling card na prepaid,
1023
01:02:45,887 --> 01:02:49,097
at paminsan-minsan,
kailangan mong dagdagan ang pondo.
1024
01:02:49,098 --> 01:02:50,432
Bumili sila ng calling card
1025
01:02:50,433 --> 01:02:52,809
kasi akala nila,
di malalaman kung sino sila.
1026
01:02:52,810 --> 01:02:55,854
Ginawa naming roadmap 'yong calling card.
1027
01:02:55,855 --> 01:02:59,357
'Yong calling card 'yong susi
1028
01:02:59,358 --> 01:03:03,779
kung paano napagdugtong-dugtong
ng FBI ang buong sapot.
1029
01:03:03,780 --> 01:03:07,325
Pero dinala sila sa mga lugar
na di sana nila nalaman kung wala 'yon.
1030
01:03:09,744 --> 01:03:15,373
Pwede na naming matunton
kung saan sila pumunta sa bansa
1031
01:03:15,374 --> 01:03:17,877
noong bumili sila
ng mga kailangan sa pambobomba.
1032
01:03:20,421 --> 01:03:22,506
'Yong isa pang nakuha sa calling card,
1033
01:03:22,507 --> 01:03:27,762
di 'yon malaki at malawakang sabwatan
gaya ng hinala namin noong una,
1034
01:03:28,513 --> 01:03:31,432
kundi limitado lang
sa maliit na grupo ng mga tao.
1035
01:03:32,391 --> 01:03:36,853
Pero kailangan ng sapat na ebidensiya
para makasuhan sila.
1036
01:03:36,854 --> 01:03:40,148
Kung may tagaloob na kakanta,
malayo ang mararating,
1037
01:03:40,149 --> 01:03:43,945
lalo na kung mapatutunayan ang lahat
ng sasabihin nila.
1038
01:03:44,570 --> 01:03:48,031
Pinagtalunan talaga namin 'yon,
pero nagkasundo rin kami.
1039
01:03:48,032 --> 01:03:50,618
Minsan kailangan mong makipagkasundo
sa demonyo.
1040
01:03:51,244 --> 01:03:53,788
Naaalala ko, sabi niya,
"Di mo nakukuha. Nasa gera tayo."
1041
01:03:54,288 --> 01:03:56,290
Sabi ko, "Hindi. Pinatay na sana kita."
1042
01:03:56,791 --> 01:04:00,001
Sabi niya, "Tungkol ito sa Constitution."
Sabi ko, "Oo.
1043
01:04:00,002 --> 01:04:02,420
Aarestuhin ka namin sa ilalim noon.
1044
01:04:02,421 --> 01:04:04,881
Ipakukulong kita sa ilalim noon.
1045
01:04:04,882 --> 01:04:05,799
At isang araw,
1046
01:04:05,800 --> 01:04:09,219
itatali ka namin sa stretcher,
tutusukan ng karayom,
1047
01:04:09,220 --> 01:04:12,306
at papatayin sa ilalim ng Constitution."
1048
01:04:13,140 --> 01:04:16,727
Di namin maatim 'yong kasunduan
kay Michael Fortier,
1049
01:04:17,436 --> 01:04:18,937
pero alam naming kailangan 'yon.
1050
01:04:18,938 --> 01:04:20,939
Marami siyang ibinigay na impormasyon.
1051
01:04:20,940 --> 01:04:23,775
'Yon yata 'yong pinakanakatulong sa kaso.
1052
01:04:23,776 --> 01:04:27,154
Ikinuwento niya na nag-meeting sila
ni McVeigh sa kusina niya,
1053
01:04:27,989 --> 01:04:31,116
at paano ikinuwento ni McVeigh
kung paano niya bubuuin ang bomba.
1054
01:04:31,117 --> 01:04:32,784
Gumamit siya ng dalawang lata
1055
01:04:32,785 --> 01:04:37,080
para ipakita kung paano dapat gagawa
si McVeigh ng shaped charge.
1056
01:04:37,081 --> 01:04:41,293
Pagkatapos makuha nina Terry Nichols
at Tim McVeigh ang mga kailangan sa bomba,
1057
01:04:41,294 --> 01:04:44,547
ipinakita nila kay Michael Fortier.
1058
01:04:46,591 --> 01:04:50,260
Kinumbinsi siya ni Timothy McVeigh
na pumunta sa Oklahoma City,
1059
01:04:50,261 --> 01:04:53,388
at ipinakita sa kanya
kung saan mangyayari 'yong pambobomba.
1060
01:04:53,389 --> 01:04:57,268
Pagkatapos, tingin ko,
nakita ni Michael Fortier na totoo 'yon.
1061
01:04:57,852 --> 01:05:00,896
Sigurado na siya
kung ano'ng gagawin ni Tim McVeigh.
1062
01:05:00,897 --> 01:05:04,774
Kung tumawag siya, di nagpakilala,
napigilan niya sana ang lahat.
1063
01:05:04,775 --> 01:05:07,736
Kinasuhan siya
sa naunang kaalaman niya sa pambobomba,
1064
01:05:07,737 --> 01:05:10,655
kaya tetestigo siya
laban kina McVeigh at Nichols
1065
01:05:10,656 --> 01:05:12,658
sa pag-asang mas gagaan
ang hatol sa kanya.
1066
01:05:23,419 --> 01:05:27,130
Mahirap para sa aming lahat,
at naisip namin na may posibilidad
1067
01:05:27,131 --> 01:05:29,341
{\an8}na tatlong sanggol pa ang nasa building.
1068
01:05:29,342 --> 01:05:33,596
{\an8}Nakatutok kami ngayon sa lugar
kung saan posible silang matagpuan.
1069
01:05:42,188 --> 01:05:43,772
Naaalala ko ang araw na ibinalita
1070
01:05:43,773 --> 01:05:47,777
na nakapasok sila sa lugar
kung nasaan ang mga bangkay ng mga baby.
1071
01:05:48,569 --> 01:05:53,157
Sobrang saya namin na nahanap nila siya.
1072
01:05:53,824 --> 01:05:56,076
Di sa buhay siya, pero natagpuan siya.
1073
01:05:56,077 --> 01:05:58,536
'Yon na lang,
1074
01:05:58,537 --> 01:06:01,666
alam mo, "Sana nandoon siya at buo siya."
1075
01:06:09,215 --> 01:06:12,217
Pagkatapos noon, tuwing gabi,
1076
01:06:12,218 --> 01:06:16,180
nagmamaneho ako papunta sa kulungan niya.
1077
01:06:17,056 --> 01:06:18,933
Umuupo lang ako roon.
1078
01:06:27,858 --> 01:06:29,694
Umuupo sa dilim,
1079
01:06:30,903 --> 01:06:34,240
iniisip kung paano makakapasok,
para masaktan ko siya.
1080
01:06:40,413 --> 01:06:43,665
Ang pag-aresto kay Tim McVeigh
ang resulta ng pambihirang kombinasyon
1081
01:06:43,666 --> 01:06:46,751
ng kakayahan, suwerte, at tiyempo
sa panig ng mismong gobyerno
1082
01:06:46,752 --> 01:06:49,129
na kinamumuhian niya
dahil sa kawalan ng kakayahan.
1083
01:06:49,130 --> 01:06:50,755
Ang daming tanong.
1084
01:06:50,756 --> 01:06:53,675
Isa sa mga nakakalito,
kung nagkasala nga siya,
1085
01:06:53,676 --> 01:06:55,969
ano ang nagtulak sa kanya para gawin ito?
1086
01:06:55,970 --> 01:07:01,725
Gustong malaman ng lahat kung sino siya,
at kung bakit niya ginawa ang ginawa niya.
1087
01:07:01,726 --> 01:07:06,688
{\an8}Nakuha ni Lou Michel,
'yong reporter na taga-Buffalo, ang scoop
1088
01:07:06,689 --> 01:07:10,443
{\an8}na hinahabol ng lahat sa mundo
habang sinusundan 'yong pambobomba.
1089
01:07:14,196 --> 01:07:15,865
Noong nasa kulungan siya,
1090
01:07:16,449 --> 01:07:22,079
{\an8}nag-record kami ni Dan Herbeck
ng mga 60 oras na panayam sa kanya.
1091
01:07:22,830 --> 01:07:24,789
At karamihan doon,
1092
01:07:24,790 --> 01:07:29,420
di pa naririnig
ang ganoon kalalim na mga usapan.
1093
01:07:30,421 --> 01:07:34,424
Narinig namin na army veteran siya
ng unang Gulf War,
1094
01:07:34,425 --> 01:07:38,429
na mahilig siya sa mga baril,
pero walang nakakakilala sa kanya.
1095
01:07:39,513 --> 01:07:41,724
Kaya nagsimula kami sa kabataan niya.
1096
01:07:42,850 --> 01:07:46,644
Naaalala ko, dahil maliit ako,
walang pumipili sa akin sa teams.
1097
01:07:46,645 --> 01:07:50,441
May malaking bubog siya sa pambu-bully
1098
01:07:51,275 --> 01:07:55,738
kasi patpatin siya noong bata,
inaasar siya.
1099
01:07:56,238 --> 01:07:59,616
Tinawag nila akong "Noodle McVeigh"
sa sobrang payat ko.
1100
01:07:59,617 --> 01:08:04,330
"Noodle", "Chicken Noodle Soup",
"Chicken McNuggets", "McVeigh McNuggets".
1101
01:08:05,164 --> 01:08:09,001
Di ko masasabi
na marami akong mabuting kaibigan.
1102
01:08:09,585 --> 01:08:14,172
Base sa imbestigasyon namin,
di siya nagkaroon ng relasyon sa babae.
1103
01:08:14,173 --> 01:08:17,593
Halos tugma siya
sa paglalarawan ng school shooter.
1104
01:08:18,177 --> 01:08:20,428
May comic book collections siya,
1105
01:08:20,429 --> 01:08:22,889
na ibinenta niya
1106
01:08:22,890 --> 01:08:28,229
para makabili siya ng mga baril
kasi napapanatag siya dahil sa mga 'yon.
1107
01:08:28,854 --> 01:08:32,607
Sa murang edad,
mahilig na siya sa mga baril.
1108
01:08:32,608 --> 01:08:36,820
May litrato si McVeigh,
nakabitin siya sa puno
1109
01:08:36,821 --> 01:08:39,614
at may pistol sa holster niya sa balikat.
1110
01:08:39,615 --> 01:08:45,412
Tugma sa kagustuhan niya
na maging machong taga-militar.
1111
01:08:46,372 --> 01:08:48,414
Bilang commander in chief,
1112
01:08:48,415 --> 01:08:52,168
maiuulat ko sa inyo,
natalo na ang kalaban.
1113
01:08:52,169 --> 01:08:54,255
Tapos na ang gera.
1114
01:08:55,464 --> 01:08:59,300
Umuwi siya galing sa unang Gulf War.
Binigyan siya ng Bronze Star.
1115
01:08:59,301 --> 01:09:01,720
Pumatay siya ng ilang Iraqi.
1116
01:09:02,304 --> 01:09:05,558
Pero kahit sa army,
di siya nakahanap ng tahanan.
1117
01:09:06,058 --> 01:09:08,977
Pag sumali ka sa militar,
kukunin ang kalayaan mo.
1118
01:09:08,978 --> 01:09:11,271
Doon mo lang makikita
kung ano pala ang meron ka.
1119
01:09:11,272 --> 01:09:16,442
Di ko kontrolado noon
kung paano ako ginamit ng gobyerno.
1120
01:09:16,443 --> 01:09:19,864
Pagkatapos ng unang Gulf War,
napariwara siya.
1121
01:09:20,614 --> 01:09:22,073
Pagala-gala sa bansa,
1122
01:09:22,074 --> 01:09:25,618
mula sa Decker, Michigan,
kasama ng magkapatid na Nichols,
1123
01:09:25,619 --> 01:09:29,164
hanggang sa Kingman, Arizona,
kay Michael Fortier.
1124
01:09:29,165 --> 01:09:31,041
Paglabas ko sa militar,
1125
01:09:31,542 --> 01:09:35,378
gusto kong pag-aralan ang mga problema
sa fundamental rights.
1126
01:09:35,379 --> 01:09:38,715
Lalo na 'yong gun rights,
property rights, mga ganoon.
1127
01:09:38,716 --> 01:09:42,552
Habang nililibot ni McVeigh
'yong mga gun show sa bansa,
1128
01:09:42,553 --> 01:09:47,849
lagi siyang nakikinig
sa mga right-wing radio host,
1129
01:09:47,850 --> 01:09:53,188
na nagpapakalat ng mga conspiracy theory
at kuwento laban sa gobyerno.
1130
01:09:53,189 --> 01:09:56,733
"Ayaw namin sa gobyerno.
Kukunin nila ang mga baril namin."
1131
01:09:56,734 --> 01:09:58,903
At nakikinig si McVeigh sa ganoon.
1132
01:09:59,653 --> 01:10:01,447
Patay. Sapul sa puso.
1133
01:10:02,323 --> 01:10:04,365
Tinatanggalan tayo ng mga karapatan.
1134
01:10:04,366 --> 01:10:05,325
Anong karapatan?
1135
01:10:05,326 --> 01:10:06,744
Na magkaroon ng baril.
1136
01:10:07,328 --> 01:10:11,664
Lumalaki lang ang galit niya sa gobyerno.
1137
01:10:11,665 --> 01:10:15,252
Kaya binaling niya ito sa libro
na inidolo niya, The Turner Diaries.
1138
01:10:17,338 --> 01:10:21,174
{\an8}Libro 'yong The Turner Diaries
na isinulat ni William Pierce,
1139
01:10:21,175 --> 01:10:23,344
na matagal nang neo-Nazi.
1140
01:10:24,553 --> 01:10:29,015
Kuwento 'yon
ng white supremacist revolutionary
1141
01:10:29,016 --> 01:10:33,561
na nanguna sa pag-aalsa
laban sa federal government.
1142
01:10:33,562 --> 01:10:36,105
NAKASALALAY SA GERANG ITO
ANG KINABUKASAN NG LAHI NATIN
1143
01:10:36,106 --> 01:10:40,443
Parang bibliya 'yon
ng right-wing extremists.
1144
01:10:40,444 --> 01:10:43,529
Sa front cover,
may babaeng nagpapaputok ng pistol
1145
01:10:43,530 --> 01:10:45,156
at lalaking nagpapaputok ng AR-15.
1146
01:10:45,157 --> 01:10:47,700
Sabi, " The Turner Diaries,
1147
01:10:47,701 --> 01:10:50,788
ano'ng gagawin mo
pag kinuha nila ang mga baril mo?"
1148
01:10:51,413 --> 01:10:55,500
{\an8}Siguro 'yong pinakamahalagang idea
na sinasabi sa The Turner Diaries,
1149
01:10:55,501 --> 01:11:01,297
{\an8}kailangang tumigil sa pagiging manonood
ng tao at magsimula siyang lumahok.
1150
01:11:01,298 --> 01:11:06,010
Sa The Turner Diaries, may illustration
kung saan pinapasabog ng main character
1151
01:11:06,011 --> 01:11:09,472
ang FBI headquarters gamit ang truck bomb.
1152
01:11:09,473 --> 01:11:13,768
Puno 'yong truck ng parehong uri
ng ammonium nitrate explosives
1153
01:11:13,769 --> 01:11:15,645
na ginamit ni McVeigh sa pambobomba.
1154
01:11:15,646 --> 01:11:19,691
{\an8}Tapos, nangyari 'yong sa Waco noong '93.
1155
01:11:19,692 --> 01:11:21,402
{\an8}Kararating ko lang.
1156
01:11:23,237 --> 01:11:27,156
{\an8}May nagsabi sa aking marami ang matatakot
na maglagay ng ganito.
1157
01:11:27,157 --> 01:11:28,492
{\an8}GOBYERNONG TAKOT SA BARIL
1158
01:11:29,827 --> 01:11:33,663
Aabot sa 86 katao ang sinasabing namatay
sa sunog kahapon,
1159
01:11:33,664 --> 01:11:35,581
kabilang ang 17 na bata.
1160
01:11:35,582 --> 01:11:40,253
May mga seryosong katanungan
tungkol sa pagpuwersa ng FBI na makapasok.
1161
01:11:40,254 --> 01:11:43,965
At mahirap maalala
na nagsimula ang lahat sa search warrant
1162
01:11:43,966 --> 01:11:46,676
at isang taguan ng mga ilegal na armas.
1163
01:11:46,677 --> 01:11:50,471
At para sa katulad ni McVeigh,
ebidensiya talaga 'yon
1164
01:11:50,472 --> 01:11:54,392
na hinahabol ng feds ang mga tulad niya.
1165
01:11:54,393 --> 01:11:58,521
Kaya nagkaroon siya ng layunin.
1166
01:11:58,522 --> 01:12:01,107
'Yong desisyon kong pumatay ng tao
sa Murrah building...
1167
01:12:01,108 --> 01:12:03,484
di ko ginawa kasi may makukuha ako.
1168
01:12:03,485 --> 01:12:07,196
Para sa ikabubuti ng lahat 'yon.
1169
01:12:07,197 --> 01:12:11,242
Tama na, sobra na.
Sa Waco nagsimula ang gerang ito.
1170
01:12:11,243 --> 01:12:13,328
Sana matapos sa Oklahoma.
1171
01:12:13,329 --> 01:12:15,747
Akala niya, magiging bayani siya,
1172
01:12:15,748 --> 01:12:19,083
magbibigay ng babala sa lahat
ng taga-America na oras na
1173
01:12:19,084 --> 01:12:21,669
para labanan ang gobyerno
bago kunin ang mga baril nila.
1174
01:12:21,670 --> 01:12:26,382
Umasa siya na magsisimula
ng rebolusyon 'yong pambobomba.
1175
01:12:26,383 --> 01:12:29,552
Di ako nahihiya sa nararamdaman ko,
dahil tao ako.
1176
01:12:29,553 --> 01:12:32,764
Kung may mga kahinaan
o pagkakamali ako, sasabihin ko.
1177
01:12:32,765 --> 01:12:33,807
Pero wala.
1178
01:12:34,892 --> 01:12:35,934
Nagsisisi ba ako?
1179
01:12:37,269 --> 01:12:38,103
Hindi.
1180
01:12:42,608 --> 01:12:46,486
Nagbigay ng indictment ang grand jury
sa hukuman sa tapat
1181
01:12:46,487 --> 01:12:50,198
ng site ng pinakamalalang terrorist attack
sa United States.
1182
01:12:50,199 --> 01:12:54,535
Ayon sa indictment,
sina Timothy McVeigh at Terry Nichols lang
1183
01:12:54,536 --> 01:12:56,496
ang nagplano at nagsagawa ng pambobomba.
1184
01:12:56,497 --> 01:13:01,459
Kinasuhan din ngayon si Michael Fortier
ng pagkakaroon ng kaalaman sa pambobomba.
1185
01:13:01,460 --> 01:13:04,462
Tetestigo siya
laban kina McVeigh at Nichols
1186
01:13:04,463 --> 01:13:06,714
sa pag-asa
na mas gagaan ang hatol sa kanya.
1187
01:13:06,715 --> 01:13:09,592
Dahil sa inamin niya,
pagdating namin sa korte,
1188
01:13:09,593 --> 01:13:11,470
nakakalula talaga 'yong kaso.
1189
01:13:14,098 --> 01:13:16,891
Ngayon, ang star witness ng gobyerno
laban kay Timothy McVeigh
1190
01:13:16,892 --> 01:13:19,268
ay tetestigo
sa Oklahoma City bombing trial.
1191
01:13:19,269 --> 01:13:21,437
Inaasahang sasabihin
ni Michael Fortier sa jury
1192
01:13:21,438 --> 01:13:24,941
na idinetalye ni McVeigh sa kanya
kung paano niya bubuuin ang bomba
1193
01:13:24,942 --> 01:13:27,402
at pasasabugin ang federal building
sa Oklahoma City.
1194
01:13:27,403 --> 01:13:30,279
Nahirapan talaga ako sa trial.
1195
01:13:30,280 --> 01:13:32,698
Ayoko sanang maging parte noon.
1196
01:13:32,699 --> 01:13:34,575
{\an8}Ayokong pumunta roon.
1197
01:13:34,576 --> 01:13:37,286
{\an8}Halos magpanggap akong di 'yon nangyayari.
1198
01:13:37,287 --> 01:13:39,414
{\an8}Sa loob ng 11 araw na testimonyo,
1199
01:13:39,415 --> 01:13:42,750
{\an8}higit sa 90 na saksi
ang inilabas ng prosecution,
1200
01:13:42,751 --> 01:13:45,878
{\an8}na nagbigay ng motibo ni McVeigh
at nagtunton sa mga galaw niya.
1201
01:13:45,879 --> 01:13:49,757
Sa huli, gusto ni McVeigh
na makilala sa pambobomba
1202
01:13:49,758 --> 01:13:51,217
na ginawa niya.
1203
01:13:51,218 --> 01:13:53,845
'Yong mga tao sa Oklahoma
na nawalan ng mahal sa buhay,
1204
01:13:53,846 --> 01:13:56,305
pasensiya na, pero alam n'yo?
1205
01:13:56,306 --> 01:13:59,100
Di kayo ang unang ina na nawalan ng anak.
1206
01:13:59,101 --> 01:14:03,187
Di kayo ang unang lolo o lola
na nawalan ng apo.
1207
01:14:03,188 --> 01:14:06,483
Ang masasabi ko, "Tumahimik kayo.
Alam n'yo? Di kayo espesyal."
1208
01:14:07,734 --> 01:14:08,819
Kalimutan n'yo na lang.
1209
01:14:16,743 --> 01:14:21,832
Ang sumusunod ang hatol ng jury
sa kaso ni Timothy McVeigh, count one.
1210
01:14:22,708 --> 01:14:23,792
{\an8}Conspiracy.
1211
01:14:24,418 --> 01:14:25,419
{\an8}Guilty.
1212
01:14:31,675 --> 01:14:33,218
{\an8}Noong binasa ang hatol,
1213
01:14:34,094 --> 01:14:36,596
{\an8}parang may naglabas ng hangin sa gulong.
1214
01:14:36,597 --> 01:14:39,515
Tapos na.
1215
01:14:39,516 --> 01:14:44,479
Batay sa mga pagsasaalang-alang na ito,
nagkakaisang inirerekomenda ng jury
1216
01:14:44,480 --> 01:14:46,356
na ipataw ang sumusunod na hatol,
1217
01:14:46,857 --> 01:14:50,569
kamatayan para sa nasasakdal
na si Timothy McVeigh.
1218
01:14:57,910 --> 01:14:59,578
JURY KAY MCVEIGH: SA IMPIYERNO KA!
1219
01:15:01,079 --> 01:15:04,500
Ayokong mamatay siya
noong nagdesisyon silang bitayin siya.
1220
01:15:05,417 --> 01:15:06,876
Gusto ko sanang magprotesta.
1221
01:15:06,877 --> 01:15:09,295
{\an8}Walang reaksiyon si Timothy McVeigh,
1222
01:15:09,296 --> 01:15:12,841
{\an8}di natinag noong narinig niya
na inirekomenda ng jury ang kamatayan.
1223
01:15:14,259 --> 01:15:16,511
Hindi tama. Hindi patas.
1224
01:15:16,512 --> 01:15:20,599
Makakatakas siya.
Mabubuhay kami nang dala ito. Siya, hindi.
1225
01:15:49,002 --> 01:15:52,548
Pag nagsasalita ako
tungkol sa Oklahoma Standard, totoo 'yon.
1226
01:15:56,843 --> 01:15:59,972
{\an8}Daan-daan ang kuwento
ng mga tao na tumugon
1227
01:16:00,639 --> 01:16:01,723
{\an8}noong araw na iyon.
1228
01:16:02,307 --> 01:16:05,810
Gusto ko lang tumulong sa mga tao,
sa mga biktima at pamilya nila.
1229
01:16:05,811 --> 01:16:07,688
Ipinaglaban nila ang isa't isa.
1230
01:16:10,691 --> 01:16:12,400
Binantayan nila ang isa't isa.
1231
01:16:12,401 --> 01:16:14,903
Ipaalam mo sa kanya
na may kabutihan pa sa mundo.
1232
01:16:15,487 --> 01:16:17,196
Iniligtas nila ang isa't isa.
1233
01:16:17,197 --> 01:16:19,491
SA OKLAHOMA CITY AT VOLUNTEERS...
SALAMAT.
1234
01:16:20,075 --> 01:16:22,076
Ipinagdasal nila ang isa't isa.
1235
01:16:22,077 --> 01:16:25,080
Oo, panalangin
para sa mga nawalan ng mahal sa buhay.
1236
01:16:26,164 --> 01:16:29,792
Maiisip mo kung bakit marami ang tumulong.
1237
01:16:29,793 --> 01:16:34,798
Kailangan ng mga tao ng masasandalan,
hahawak sa kamay nila, yayakap sa kanila.
1238
01:16:35,966 --> 01:16:38,885
Mga kapitbahay, kaibigan,
kaanak, nanay, at tatay.
1239
01:16:39,636 --> 01:16:40,637
Mga anak nila.
1240
01:16:45,267 --> 01:16:46,767
Tayo 'yon.
1241
01:16:46,768 --> 01:16:48,562
PAGPALAIN ANG MGA BATA
1242
01:16:53,525 --> 01:16:55,776
Nagningning ang Oklahoma Standard.
1243
01:16:55,777 --> 01:16:58,488
{\an8}Ipinakita noon ang puso
ng mga taga-Oklahoma.
1244
01:16:58,989 --> 01:17:00,324
{\an8}Na may malasakit sila.
1245
01:17:27,142 --> 01:17:29,018
Lahat ng pagsasanay ko sa mass casualty,
1246
01:17:29,019 --> 01:17:32,981
ni minsan di ako sinanay
sa aspekto ng pagiging tao.
1247
01:17:33,857 --> 01:17:36,151
Di ko alam noong pumasok ako
1248
01:17:37,486 --> 01:17:39,363
kung ano'ng magiging epekto noon sa akin.
1249
01:17:41,782 --> 01:17:44,910
Nababagabag pa rin ako,
kahit sa bata doon sa triage.
1250
01:17:45,494 --> 01:17:46,787
Na kinailangan kong bitawan.
1251
01:17:48,246 --> 01:17:49,665
Nababagabag talaga ako.
1252
01:17:50,290 --> 01:17:53,417
NAGRETIRO SI CARL SPENGLER
MATAPOS ANG 20 TAON SA EMERGENCY MEDICINE.
1253
01:17:53,418 --> 01:17:58,048
NAKATIRA SIYA SA TULSA
AT NAGBEBENTA NG REAL ESTATE.
1254
01:18:00,008 --> 01:18:01,468
Ang pangalawa kong anak,
1255
01:18:02,010 --> 01:18:05,305
si Carlos Moore Jr.,
ka-birthday ni Little Tony.
1256
01:18:06,682 --> 01:18:09,893
Matagal akong naging helicopter mom,
maraming taon.
1257
01:18:11,103 --> 01:18:14,523
Ayos lang. Ayos lang sa akin 'yon.
1258
01:18:15,107 --> 01:18:17,316
TAGA-OKLAHOMA CITY PA RIN SI RENEE MOORE.
1259
01:18:17,317 --> 01:18:20,569
Siya ang pinakamamahal ko.
1260
01:18:20,570 --> 01:18:24,074
Oo. Dalawampu't dalawa na siya ngayon.
Di ako makapaniwala.
1261
01:18:25,242 --> 01:18:27,160
Pero mahal ko siya.
1262
01:18:33,041 --> 01:18:37,295
Mapalad akong nagkaroon ako
ng pangalawang pagkakataon.
1263
01:18:40,340 --> 01:18:42,300
Gusto kong maging makabuluhan ito
1264
01:18:44,052 --> 01:18:47,138
para sa buhay ng mga tao na di nagkaroon
ng pangalawang pagkakataon,
1265
01:18:47,139 --> 01:18:48,640
kaya niyayakap ko ang akin.
1266
01:18:49,891 --> 01:18:53,436
SI AMY DOWNS ANG CEO NG CREDIT UNION
NA PINAGTRABAHUHAN NIYA NOONG 1995.
1267
01:18:53,437 --> 01:18:56,188
ISA SIYANG MOTIVATIONAL SPEAKER,
TRIATHLETE,
1268
01:18:56,189 --> 01:18:58,108
AT INA.
1269
01:19:01,319 --> 01:19:02,611
UMAMIN SI MICHAEL FORTIER
1270
01:19:02,612 --> 01:19:05,448
NA DI NIYA INALERTO ANG MGA AWTORIDAD
SA PLANO NI MCVEIGH.
1271
01:19:05,449 --> 01:19:07,742
MAHIGIT SAMPUNG TAON SIYANG NAKULONG.
1272
01:19:07,743 --> 01:19:11,747
NAMUMUHAY SILA NG MISIS NIYA
SA FEDERAL WITNESS PROTECTION PROGRAM.
1273
01:19:12,247 --> 01:19:16,751
NAHATULAN NG 161 COUNTS OF MURDER
SA ESTADO NG OKLAHOMA SI TERRY NICHOLS.
1274
01:19:16,752 --> 01:19:21,505
HABAMBUHAY SIYANG NAKAKULONG
NANG WALANG PAROL AT MAY 161 LIFE SENTENCE
1275
01:19:21,506 --> 01:19:25,093
SA FEDERAL SUPERMAX PRISON
SA FLORENCE, COLORADO.
1276
01:19:25,802 --> 01:19:27,011
BINITAY SI TIMOTHY MCVEIGH
1277
01:19:27,012 --> 01:19:29,764
SA PAMAMAGITAN NG LETHAL INJECTION
NOONG JUNE 11, 2001.
1278
01:19:29,765 --> 01:19:33,309
DAAN-DAANG KAANAK AT KAIBIGAN
NG MGA BIKTIMA NG PAMBOBOMBA
1279
01:19:33,310 --> 01:19:36,688
ANG NANOOD SA CLOSE CIRCUIT TELEVISION.
1280
01:20:23,652 --> 01:20:25,319
168 KATAO, KABILANG ANG 19 NA BATA,
1281
01:20:25,320 --> 01:20:28,030
ANG NAMATAY
NOONG APRIL 19, 1995 SA OKLAHOMA CITY.
1282
01:20:28,031 --> 01:20:31,867
ANG PELIKULANG ITO AY PARA SA KANILA,
SA LAHAT NG NAGTANGKANG ILIGTAS SILA,
1283
01:20:31,868 --> 01:20:35,747
AT SA LAHAT NG KAIBIGAN AT KAANAK
NA NANGUNGULILA SA KANILA.
1284
01:22:14,387 --> 01:22:19,392
Nagsalin ng Subtitle:
Marionne Dominique Mancol