1
00:00:02,000 --> 00:00:07,000
Downloaded from
YTS.MX
2
00:00:08,000 --> 00:00:13,000
Official YIFY movies site:
YTS.MX
3
00:00:10,385 --> 00:00:11,386
İşte başlıyoruz.
4
00:00:13,555 --> 00:00:16,891
Herkes neden
elimde kamerayla dolaştığımı merak ediyor.
5
00:00:18,309 --> 00:00:21,270
Claudine burada. Tahsilat ekibinden biri.
6
00:00:21,271 --> 00:00:24,149
Annem iş yerimi görsün diye çekiyorum.
7
00:00:28,361 --> 00:00:31,780
Burası tahsilat departmanı
ama kimse yok sanırım.
8
00:00:31,781 --> 00:00:33,658
Ben varım ya şapşal.
9
00:00:34,325 --> 00:00:36,076
Diğer tarafa bakıyordum.
10
00:00:36,077 --> 00:00:39,621
Burada da Pammy var.
Dünyalar tatlısı biri.
11
00:00:39,622 --> 00:00:40,539
Evet.
12
00:00:40,540 --> 00:00:44,168
19 NİSAN 1995
ALFRED P. MURRAH BİNASI, OKLOHAMA CITY
13
00:00:44,169 --> 00:00:48,630
Merkezdeki federal binasında
kredi birliğinde çalışıyordum.
14
00:00:48,631 --> 00:00:51,216
{\an8}Merhaba Bay Mog.
Ben kredi birliğinden Amy.
15
00:00:51,217 --> 00:00:52,593
{\an8}Çok heyecanlıydım
16
00:00:52,594 --> 00:00:55,596
{\an8}çünkü ilk ev satışımı
tamamlamak üzereydim.
17
00:00:55,597 --> 00:00:57,891
O sabah işe gittiğimde
18
00:00:58,391 --> 00:01:00,434
arkadaşlarla gevezelik ediyordum.
19
00:01:00,435 --> 00:01:02,478
- Claudette burada.
- Selam!
20
00:01:02,479 --> 00:01:05,607
Öyle koşuşturup
gelen herkesle sohbet ediyordum.
21
00:01:06,608 --> 00:01:08,317
Bir iş yapmıyordum.
22
00:01:08,318 --> 00:01:09,611
Merhaba annesi.
23
00:01:10,111 --> 00:01:12,404
İş arkadaşlarımı çok severdim.
24
00:01:12,405 --> 00:01:14,573
Binada bir topluluk hissi vardı.
25
00:01:14,574 --> 00:01:15,908
Mary.
26
00:01:15,909 --> 00:01:17,034
Selam anne, baba.
27
00:01:17,035 --> 00:01:20,412
Tüm arkadaş grubum iş yerindendi.
28
00:01:20,413 --> 00:01:21,581
Arkadaşım onlardı.
29
00:01:24,667 --> 00:01:25,877
Kıymetini bilemedim.
30
00:01:28,630 --> 00:01:30,923
Federal binasındaki bulunan kurumlar
31
00:01:30,924 --> 00:01:33,509
Sosyal Güvenlik,
İskan ve Kentsel Kalkınma,
32
00:01:33,510 --> 00:01:37,972
Alkol, Tütün, Ateşli Silahlar Bürosu,
Gizli Servisti, bir de kreş vardı.
33
00:01:47,440 --> 00:01:50,485
Küçük Tony o dönem altı aylıktı.
34
00:01:51,277 --> 00:01:56,950
Ben de cadde sonundaki bölge adliyesinde
mübaşir olarak çalışıyordum.
35
00:01:57,826 --> 00:01:59,952
Gün boyu onu kontrol etmek isterdim.
36
00:01:59,953 --> 00:02:03,247
Murrah Binası'ndaki kreş bana yakındı.
37
00:02:03,248 --> 00:02:05,041
O yüzden onu oraya yazdırdık.
38
00:02:06,960 --> 00:02:09,962
Bugünkü Oklahoma At Four'da
güzel bir haberimiz var.
39
00:02:09,963 --> 00:02:12,548
Sizleri fantezi dünyasına doğru gezintiye...
40
00:02:12,549 --> 00:02:14,424
Otuz yaşındaydım.
41
00:02:14,425 --> 00:02:17,761
Channel 9'da çalışmaya başlayalı
daha dokuz gün olmuştu.
42
00:02:17,762 --> 00:02:22,683
{\an8}O sabah işe giderken çok heyecanlıydım
çünkü 16.00 haberlerini ben sunacaktım
43
00:02:22,684 --> 00:02:24,434
ve Channel 9'da başlayacak
44
00:02:24,435 --> 00:02:28,355
yeni bir programın zeminini
oluşturmaya başlamıştık.
45
00:02:28,356 --> 00:02:30,983
Yeşil ceketim,
geniş, beyaz gömleğim vardı.
46
00:02:30,984 --> 00:02:33,152
Güzel bir takı takayım, demiştim.
47
00:02:33,153 --> 00:02:34,778
Güzel görünmek istemiştim.
48
00:02:34,779 --> 00:02:37,406
Büyük heyecanla
işe gittiğimi hatırlıyorum.
49
00:02:37,407 --> 00:02:38,783
Güzel bir gündü.
50
00:02:41,202 --> 00:02:42,287
Hiç şey var mı...
51
00:02:42,871 --> 00:02:44,788
{\an8}Acil tıp ve travma servisinde
52
00:02:44,789 --> 00:02:47,749
{\an8}üç yıldır
asistan doktor olarak çalışıyordum.
53
00:02:47,750 --> 00:02:51,628
07.00'de kalktığımda
yarı başım dönüyor, yarı midem bulanıyor
54
00:02:51,629 --> 00:02:53,423
ve geri yatmak istiyordum.
55
00:02:54,799 --> 00:02:57,467
Bir arkadaşım arayıp
kahvaltıya gitmek istedi.
56
00:02:57,468 --> 00:03:00,597
Oklahoma Üniversitesi'ndeki dört senemde
hiç kahvaltıya gitmedim
57
00:03:01,431 --> 00:03:03,224
ama o gün gitmeyi kabul ettim.
58
00:03:08,980 --> 00:03:12,274
İş arkadaşlarımdan
yedi aylık hamile olan Robin
59
00:03:12,275 --> 00:03:15,445
gelip yanımdaki masaya oturdu.
60
00:03:16,446 --> 00:03:18,823
Sonra telefon çaldı.
61
00:03:19,449 --> 00:03:24,829
Sonra birden kafamın içinde
bir kükreme sesi duyuyordum.
62
00:03:35,256 --> 00:03:42,263
AMERİKA'DA TERÖR:
OKLAHOMA CITY BOMBALI SALDIRISI
63
00:03:45,808 --> 00:03:48,269
Beyler, şehir merkezinde patlama oldu.
64
00:03:48,770 --> 00:03:52,065
- Konum verir misin?
- Broadway ve Beşinci Cadde.
65
00:03:53,024 --> 00:03:56,360
Federal binasının tüm ön cephesi gitti.
66
00:03:56,361 --> 00:03:58,070
Çatıya kadar tüm katlar.
67
00:03:58,071 --> 00:04:00,949
Tüm itfaiyeleri, tüm ambulansları getirin.
68
00:04:01,574 --> 00:04:03,451
Dostum, beni dinle. Durum kötü.
69
00:04:09,415 --> 00:04:11,542
19 Nisan özel bir gündü.
70
00:04:12,210 --> 00:04:16,089
Özel Olimpiyatlar için bağış topluyorduk.
Golf turnuvası vardı.
71
00:04:16,965 --> 00:04:20,677
Kolluk kuvvetlerinin
neredeyse her müdürü oradaydı.
72
00:04:21,302 --> 00:04:26,266
{\an8}İlk vuruşlarımızı yeni yapmıştık
ve birden çağrı cihazım çaldı.
73
00:04:27,767 --> 00:04:32,689
Sonra diğer birim müdürlerinin
çağrı cihazları da çalmaya başladı.
74
00:04:33,773 --> 00:04:34,856
Federal binasında
75
00:04:34,857 --> 00:04:37,567
bir tür bombalı saldırı
olduğunu söylediler.
76
00:04:37,568 --> 00:04:40,529
Sonra Oklahoma City'ye döndük
77
00:04:40,530 --> 00:04:45,409
ama o büyüklükte olmasını
hiç beklemiyorduk.
78
00:04:45,410 --> 00:04:47,160
{\an8}Ben TV 9'dan Tammy Payne.
79
00:04:47,161 --> 00:04:50,706
{\an8}Şehir merkezindeyseniz
muhtemelen duyup hissetmişsinizdir.
80
00:04:50,707 --> 00:04:53,501
{\an8}Şehir merkezinde bir tür patlama yaşandı.
81
00:04:54,002 --> 00:04:56,420
Ranger 9'dan canlı görüntü aktarıyoruz.
82
00:04:56,421 --> 00:04:58,088
Jesse helikopter dokuzda.
83
00:04:58,089 --> 00:05:01,009
Jesse, havadan neler gördüğünü anlat.
84
00:05:01,634 --> 00:05:03,844
Tammy, merkezdeki belediye binasından
85
00:05:03,845 --> 00:05:06,555
yoğun, siyah bir duman
yükseldiği görülüyor.
86
00:05:06,556 --> 00:05:12,228
Merkezdeki yaklaşık beş blok ötedeki
diğer ofis binalarının camları patlamış.
87
00:05:14,063 --> 00:05:14,897
Tammy.
88
00:05:16,190 --> 00:05:17,065
Tammy.
89
00:05:17,066 --> 00:05:20,736
Binanın bir parçası
patlatılmış gibi görünüyor.
90
00:05:20,737 --> 00:05:22,738
Diğer taraftan dolaşmamız gerek.
91
00:05:22,739 --> 00:05:25,032
Söylenene göre burası federal binası.
92
00:05:25,033 --> 00:05:29,703
Mikrofonum açık, doğru mu?
Mümkünse mikrofonum açık kalsın.
93
00:05:29,704 --> 00:05:31,455
Jesse'yle konuşabileyim.
94
00:05:31,456 --> 00:05:34,958
Helikopter dokuz
federal binasının etrafından dolanırken...
95
00:05:34,959 --> 00:05:39,046
- Tanrı aşkına, inanamıyorum.
- Şuna bakın. İnanılacak gibi değil.
96
00:05:39,047 --> 00:05:42,007
Federal binasının
bir kenarı patlamış. Jesse.
97
00:05:42,008 --> 00:05:45,011
Binanın üçte biri havaya uçmuş.
98
00:05:45,511 --> 00:05:50,182
Duman ve molozlar var. Yerde yangın var.
99
00:05:50,183 --> 00:05:51,934
Şehir merkezinde, yerde.
100
00:05:52,977 --> 00:05:54,479
İç parçalayıcı bir durum.
101
00:05:55,438 --> 00:05:59,149
Patlamanın sebebini henüz bilmiyoruz.
102
00:05:59,150 --> 00:06:00,568
Kahvaltı yapıyorduk.
103
00:06:01,069 --> 00:06:03,863
Sonra masamızı sallayan bir patlama oldu.
104
00:06:07,283 --> 00:06:11,620
Kalkıp kapıya yöneldim.
Havadan kâğıt gibi bir şey yağıyordu.
105
00:06:11,621 --> 00:06:14,832
Kar yağar gibi kâğıt yağıyordu.
Her yerde moloz vardı.
106
00:06:16,626 --> 00:06:18,753
İnanılmaz bir andı, çıt çıkmıyordu.
107
00:06:20,338 --> 00:06:24,133
Uzaktan araba alarmı sesi geliyordu.
Kuş cıvıltıları duyuluyordu.
108
00:06:25,968 --> 00:06:28,512
Sokak boyu yayılan bir şok dalgası
109
00:06:28,513 --> 00:06:31,723
yüksek binaların pencerelerini patlatmış.
110
00:06:31,724 --> 00:06:33,810
Arabaları dümdüz etmiş.
111
00:06:35,770 --> 00:06:38,772
Koşarak federal binasına gittim.
112
00:06:38,773 --> 00:06:40,816
{\an8}MURRAH BİNASI
BÖLGE ADLİYESİ
113
00:06:40,817 --> 00:06:45,446
Patlama gerçekleştiğinde adliyedeydik,
patlamayı hissettik.
114
00:06:45,947 --> 00:06:47,824
Tavan döşemeleri düştü.
115
00:06:48,324 --> 00:06:49,617
Camlar kırıldı.
116
00:06:50,201 --> 00:06:51,701
- Hadi.
- Binayı boşaltın.
117
00:06:51,702 --> 00:06:54,997
İnsanlar "Çıkın.
Binayı tahliye edin" diye bağırıyordu.
118
00:06:57,250 --> 00:06:58,251
Kaos çıkmıştı.
119
00:07:06,551 --> 00:07:09,428
Herkes "Ne oldu?" diye soruyordu.
120
00:07:09,429 --> 00:07:13,433
O an bir polisin kalabalık içinden birine
121
00:07:14,183 --> 00:07:18,354
Murrah Binası'nda
patlama yaşandığını söylediğini duydum.
122
00:07:18,938 --> 00:07:21,732
Olamaz, dedim. Çığlık atmaya başladım.
123
00:07:24,569 --> 00:07:28,655
Vardığımda sokağın karşısındaki otopark
tamamen alevler içindeydi.
124
00:07:28,656 --> 00:07:31,868
Binanın yarısı tıraşlanmıştı.
Binanın içi görülüyordu.
125
00:07:33,536 --> 00:07:36,163
İnsanlar dışarı çıkmış,
zombi gibi yürüyordu.
126
00:07:36,164 --> 00:07:39,125
Olabildiğince uzaklaşıp
yere yığılıyorlardı.
127
00:07:40,042 --> 00:07:40,877
Şoktaydılar.
128
00:07:42,086 --> 00:07:45,046
Genç bir kadın kaldırıma kadar yürüdü,
129
00:07:45,047 --> 00:07:46,715
öylece boşluğa bakıyordu.
130
00:07:46,716 --> 00:07:48,717
Yanına gidip "İyi misin?" dedim.
131
00:07:48,718 --> 00:07:52,971
Bana bakıp "Bilmiyorum" dedi.
132
00:07:52,972 --> 00:07:55,183
Başına neler geldiğinden bihaberdi.
133
00:07:56,267 --> 00:07:57,434
Robin olay yerinde.
134
00:07:57,435 --> 00:08:00,562
- Robin, hatta mısın?
- Evet. Akıl almaz bir an.
135
00:08:00,563 --> 00:08:05,735
{\an8}Herkes "Bunun Oklahoma City'de olacağına
asla inanmazdık" diyor.
136
00:08:06,444 --> 00:08:09,946
Bir muhabir, birey
ve insan olarak orası benim camiamdı.
137
00:08:09,947 --> 00:08:12,700
İnsan bin farklı yöne çekiliyor.
138
00:08:13,201 --> 00:08:16,661
İşimi nasıl yapacağım,
onların acısını nasıl anlayacağım?
139
00:08:16,662 --> 00:08:20,457
Tedavi ettiklerin oldu.
Yaralılar neler anlattı?
140
00:08:20,458 --> 00:08:22,542
Şok içindeler. Şoktaydılar.
141
00:08:22,543 --> 00:08:27,131
Hatırlarım, yakınımda
bir polis memuru vardı, tüm bu yaşananları
142
00:08:28,341 --> 00:08:29,342
kaldıramamıştı.
143
00:08:31,427 --> 00:08:34,638
Yaşananları hepimiz için
bu kelimeyle tarif edebiliriz.
144
00:08:34,639 --> 00:08:37,433
Kimse kaldıramadı.
145
00:08:40,394 --> 00:08:44,272
Karşımızda büyük bir dava olduğunda
kargaşa çıkacağını anlarsınız.
146
00:08:44,273 --> 00:08:47,401
Resmen saçmalık, yani bunu... Aklım almıyor.
147
00:08:48,778 --> 00:08:51,780
Yaptığım ilk şey
alanı kontrol altına almaktı.
148
00:08:51,781 --> 00:08:54,366
Çünkü suç mahallini korumaya çalışıyorduk.
149
00:08:54,367 --> 00:08:56,244
Söylememize gerek yok, açılın.
150
00:08:57,912 --> 00:08:59,412
Sokaklar trafiğe kapandı.
151
00:08:59,413 --> 00:09:03,000
Girmeye çalıştım, giremedim
çünkü geçmemize izin vermediler.
152
00:09:03,918 --> 00:09:06,002
Bir polis memuruna bağırdım.
153
00:09:06,003 --> 00:09:12,885
"Geçmem gerek.
Oğlumun yanına gitmeliyim. Kreşte" dedim.
154
00:09:13,636 --> 00:09:18,891
O an bana
"Tüm çocuklar hastaneye götürülüyor" dedi.
155
00:09:19,559 --> 00:09:22,185
{\an8}Hengâme var.
Kontrolü sağlamaya çalışıyorlar.
156
00:09:22,186 --> 00:09:25,188
{\an8}Şu an
hayatını kaybedenlere dair bir rakam yok.
157
00:09:25,189 --> 00:09:27,607
{\an8}Dediğim gibi pek çok yaralı var.
158
00:09:27,608 --> 00:09:30,528
Elbette olan biteni anlamaya çalıştık
159
00:09:31,320 --> 00:09:36,617
ama o noktada öncelik can kurtarmaktı.
160
00:09:39,370 --> 00:09:43,873
Her şey çok hızlı ilerliyordu.
Birini 10, 15 saniyede teşhis ediyorduk.
161
00:09:43,874 --> 00:09:46,209
Tamam, hazır olduğunda biz de...
162
00:09:46,210 --> 00:09:49,296
Sadece yaşam belirtisi arıyordum.
Ne olursa.
163
00:09:49,297 --> 00:09:52,299
Kornea refleksi,
solunum, kalp atışı, nabız.
164
00:09:52,300 --> 00:09:56,762
Yaşam belirtisi olduğunu gösterecek
herhangi bir şey arıyordum.
165
00:09:58,222 --> 00:09:59,431
Kimin ilk gidip
166
00:09:59,432 --> 00:10:02,435
kimin birkaç dakika
bekleyebileceğini söylüyordum.
167
00:10:03,227 --> 00:10:04,728
Bunun durumu kritik.
168
00:10:04,729 --> 00:10:07,648
Bir de kimin gitmeyeceğini.
169
00:10:08,816 --> 00:10:11,193
Toplu zayiat triyajı böyle yapılır.
170
00:10:11,861 --> 00:10:13,069
Adını söyler misin?
171
00:10:13,070 --> 00:10:15,530
Bunların üzerine bir de çocuklar vardı.
172
00:10:15,531 --> 00:10:16,741
Adını söyler misin?
173
00:10:19,410 --> 00:10:20,411
Bebeklerimiz...
174
00:10:26,125 --> 00:10:29,336
Sadece bir çocuğun
yaşam belirtisi gösterdiğini gördüm.
175
00:10:29,337 --> 00:10:31,546
Tam arkasında yaşlı bir kadın vardı.
176
00:10:31,547 --> 00:10:35,635
Sedyeyle çıkarttılar.
İkisi de zar zor nefes alıyordu.
177
00:10:37,595 --> 00:10:40,222
Çocuğun başında
çok ciddi yaralanmalar vardı.
178
00:10:41,140 --> 00:10:42,767
Kadını sarıp
179
00:10:43,517 --> 00:10:47,979
hazırladığımız geçici morga almalarını
ve nefes almayı bırakana kadar
180
00:10:47,980 --> 00:10:50,733
birinin çocuğun yanında
kalmasını söyledim.
181
00:10:51,734 --> 00:10:56,238
Pek çok kişi bunu iyi karşılamadı
ve bana küfretti.
182
00:10:56,822 --> 00:10:58,949
"Şaka herhâlde, amına koyayım" dedi.
183
00:10:59,950 --> 00:11:03,620
"Kurtaracak bir şey yok.
Burada bir kadın var.
184
00:11:03,621 --> 00:11:07,083
İki kişi daha çıkıyor.
Çok fazla kişi var" dedim.
185
00:11:10,711 --> 00:11:12,922
Arkamı döndüğümde annesi arkamdaydı.
186
00:11:14,465 --> 00:11:16,842
Kendini kaybetmişti ve...
187
00:11:24,475 --> 00:11:26,686
Çocuğuyla gitmedi, sadece el salladı.
188
00:11:27,645 --> 00:11:28,603
Böyle...
189
00:11:28,604 --> 00:11:30,940
Çocuğunu aldığımızda sadece el salladı
190
00:11:31,857 --> 00:11:32,858
ve uzaklaştı.
191
00:11:52,670 --> 00:11:58,467
10.20
BOMBALI SALDIRIDAN 1 SAAT, 18 DAKİKA SONRA
192
00:12:01,637 --> 00:12:06,516
Oklahoma City merkezi tüm birimleri
şehir merkezine yönlendiriyordu.
193
00:12:06,517 --> 00:12:09,061
Büyük bir olay olduğunu anlamıştık.
194
00:12:10,521 --> 00:12:12,397
{\an8}Merkezden bir çağrı geldi.
195
00:12:12,398 --> 00:12:15,484
{\an8}Bölgemde kalıp
rutin devriyeye devam etmemi söyledi.
196
00:12:20,656 --> 00:12:24,618
Eyaletler arası yoldaydım.
Eski, sarı bir Mercury'nin arkasındaydım.
197
00:12:27,329 --> 00:12:31,083
Aracın arkasında plaka olmadığını gördüm.
198
00:12:32,251 --> 00:12:34,837
Işıkları ve sireni açıp onu sağa çektim.
199
00:12:37,506 --> 00:12:41,594
Sonra kapımı açıp
"Şoför, araçtan in" diye bağırdım.
200
00:12:43,471 --> 00:12:45,097
İnmesi zaman aldı.
201
00:12:47,349 --> 00:12:49,935
Tekrar bağırdım. "Şoför, araçtan in."
202
00:12:52,104 --> 00:12:54,565
Aracın sürücü kapısı açıldı.
203
00:12:56,692 --> 00:12:58,985
Uzun boylu, sıska bir adamdı.
204
00:12:58,986 --> 00:13:00,780
Asker tarzı saç kesimi vardı.
205
00:13:01,697 --> 00:13:03,907
"Ehliyetin var mı?" diye sordum.
206
00:13:03,908 --> 00:13:09,497
Eli sağ cebine gitti, sol kolunun altında
silah gibi görünen bir şişkinlik gördüm.
207
00:13:10,206 --> 00:13:13,208
Ceketindeki şişkinliği kavrarken
208
00:13:13,209 --> 00:13:15,418
aynı zamanda silahımı çektim
209
00:13:15,419 --> 00:13:17,128
ve başına dayadım.
210
00:13:17,129 --> 00:13:20,298
"Benim silahım dolu" dedi.
211
00:13:20,299 --> 00:13:24,845
Tabancamın namlusuyla ensesine dürtüp
"Benimki de dolu" dedim.
212
00:13:26,222 --> 00:13:31,142
Üzerini arayıp kelepçeledim.
Ehliyetini aldım ve merkezi aradım.
213
00:13:31,143 --> 00:13:34,979
Tim McVeigh'in aranıp aranmadığını sordum.
214
00:13:34,980 --> 00:13:38,733
{\an8}NCIC ANA KAYITLARI
MCVEIGH, TIMOTHY JAMES
215
00:13:38,734 --> 00:13:42,195
Araba çalıntı değildi.
Adam da aranmıyordu.
216
00:13:42,196 --> 00:13:45,950
Herhangi bir sabıka kaydı bulamadım
ama dolu silah taşıyordu
217
00:13:46,951 --> 00:13:49,661
ve bu yüzden gözaltına aldım.
218
00:13:49,662 --> 00:13:53,832
NOBLE BÖLGE NEZARETHANESİ
PERRY, OKLAHOMA
219
00:13:53,833 --> 00:13:55,000
O gün aklımda.
220
00:13:55,751 --> 00:13:58,587
{\an8}Gözümü televizyondan ayıramıyordum.
221
00:13:59,713 --> 00:14:04,844
{\an8}Sonra Charlie
gayet sıradan görünen birini getirdi.
222
00:14:06,178 --> 00:14:07,679
Kabahat suçundan.
223
00:14:07,680 --> 00:14:09,264
Standart prosedüre göre
224
00:14:09,265 --> 00:14:14,227
trafik ve kabahat suçundan
içeri alınan biri ertesi sabah salınır.
225
00:14:14,228 --> 00:14:16,272
Parmak izlerini aldım.
226
00:14:16,772 --> 00:14:17,897
Terli değildi.
227
00:14:17,898 --> 00:14:19,732
Avuçları terli değildi.
228
00:14:19,733 --> 00:14:23,361
Sakindi, bizimle televizyon izliyordu.
229
00:14:23,362 --> 00:14:28,241
{\an8}Marsha Moritz'le
televizyonda gördüklerimizi konuşuyorduk.
230
00:14:28,242 --> 00:14:31,703
{\an8}McVeigh televizyona birkaç kez baktı
231
00:14:31,704 --> 00:14:34,539
{\an8}ama gördükleri hakkında
hiçbir yorum yapmadı.
232
00:14:34,540 --> 00:14:37,500
Ondan sonra fotoğrafını çektim.
233
00:14:37,501 --> 00:14:41,004
{\an8}İşçiler enkazın arasından
emekleyerek geçiyor...
234
00:14:41,005 --> 00:14:44,048
{\an8}Gözüm televizyondaydı,
sesi dinlemeye çalışıyordum.
235
00:14:44,049 --> 00:14:45,675
{\an8}...kurbanlarla konuşuyorlar...
236
00:14:45,676 --> 00:14:48,846
{\an8}Sonucu ilk kez o televizyonda gördüm.
237
00:14:59,899 --> 00:15:01,483
Bedenim uyuşmuş hâldeydi.
238
00:15:02,735 --> 00:15:04,028
Hareket edemedim.
239
00:15:05,029 --> 00:15:07,031
Pek bir şey hissetmiyordum.
240
00:15:09,700 --> 00:15:12,118
Çok sıcak ve karanlıktı.
241
00:15:12,119 --> 00:15:13,704
Hiçbir şey göremedim.
242
00:15:15,581 --> 00:15:18,083
Nefes aldığımda yanıyordum.
243
00:15:20,169 --> 00:15:21,503
Öldüğümü düşündüm.
244
00:15:24,965 --> 00:15:27,676
Ama sonra uzaktan bir siren sesi duydum.
245
00:15:28,761 --> 00:15:31,096
Diri diri gömüldüğümü anladım.
246
00:15:32,765 --> 00:15:36,477
Yardım çığlıkları atıyordum
ama hiçbir şey duymadım.
247
00:15:38,103 --> 00:15:39,647
Yaşadığım en iğrenç...
248
00:15:41,857 --> 00:15:43,025
...en korkunç histi.
249
00:15:44,068 --> 00:15:44,944
Tek kelimeyle...
250
00:15:47,488 --> 00:15:48,822
Yapayalnızdım.
251
00:15:54,244 --> 00:15:56,955
O noktada iletişim kesilmişti.
252
00:15:56,956 --> 00:15:59,374
Telefon sistemleri çalışmıyordu.
253
00:15:59,375 --> 00:16:02,503
Biz de bir komuta merkezi kurduk.
254
00:16:03,003 --> 00:16:06,339
Alandaki farklı kolluk kuvveti birimlerine
255
00:16:06,340 --> 00:16:08,801
birileri koşarak giderek mesaj iletirdi.
256
00:16:10,052 --> 00:16:13,763
Patlamanın kaynağını
hemen belirlememiz gerekiyordu.
257
00:16:13,764 --> 00:16:16,349
Aldığımız duyumlara göre
patlamanın kaynağı
258
00:16:16,350 --> 00:16:18,518
ana gaz borusu patlaması olabilir.
259
00:16:18,519 --> 00:16:19,936
Sebebini bilmiyoruz.
260
00:16:19,937 --> 00:16:23,648
İtfaiye şu an
gaz patlaması ihtimalini araştırıyor.
261
00:16:23,649 --> 00:16:26,567
{\an8}Gaz kaçağı veya öyle bir şey değilse,
262
00:16:26,568 --> 00:16:30,197
{\an8}bombalı saldırıysa
karşımızda karmaşık bir olay var demektir.
263
00:16:30,990 --> 00:16:33,366
Bomba teknisyenlerimin de dediğine göre
264
00:16:33,367 --> 00:16:36,203
binanın hemen önünde
büyük bir krater vardı.
265
00:16:37,121 --> 00:16:40,958
Yani patlamanın kaynağı bu kraterdi.
266
00:16:42,334 --> 00:16:46,046
Patlamanın yönü binaya çevrilmişti.
267
00:16:46,547 --> 00:16:51,593
Bu bilgileri toplayınca bunun gerçekten
bombalı saldırı olduğu sonucunu çıkardık.
268
00:16:52,720 --> 00:16:55,931
ABD'de hiç böyle bir bomba patlamamıştı.
269
00:16:56,974 --> 00:17:00,560
{\an8}Artık karşımda muhtemelen
270
00:17:00,561 --> 00:17:04,230
FBI tarihinin
en kapsamlı soruşturması vardı.
271
00:17:04,231 --> 00:17:05,315
Açılın!
272
00:17:07,526 --> 00:17:09,527
Soruşturmacılar artık emin,
273
00:17:09,528 --> 00:17:12,155
federal binasındaki büyük patlama...
274
00:17:12,156 --> 00:17:14,657
Yaralı ve kayıp sayısı henüz kesin değil.
275
00:17:14,658 --> 00:17:17,660
Hâlâ bir şüpheli
veya saldırıyı üstlenen biri yok.
276
00:17:17,661 --> 00:17:19,746
...Oklahoma'daki saldırıdan sorumlu.
277
00:17:19,747 --> 00:17:21,456
Bill Neely'nin dediği gibi...
278
00:17:21,457 --> 00:17:23,167
Hiçbir rapor yok...
279
00:17:24,501 --> 00:17:27,211
- ...Los Angeles, hiç...
- ...tek şüpheli İran...
280
00:17:27,212 --> 00:17:29,923
...ceza mahkemesi binası. Bu bina daima...
281
00:17:34,845 --> 00:17:38,598
Oklahoma City bombalı saldırısı
yaşandığı andan itibaren
282
00:17:38,599 --> 00:17:40,225
dünyanın gündemine oturdu.
283
00:17:40,934 --> 00:17:44,562
{\an8}Hiçbirimiz daha önce
öyle bir haber vermemiştik.
284
00:17:44,563 --> 00:17:46,231
{\an8}Çok büyük bir haberdi.
285
00:17:47,024 --> 00:17:50,944
FBI bunun terörist saldırısı olduğunu
söylemeden önce bile
286
00:17:51,612 --> 00:17:53,237
insanlar saldırıya bakıp
287
00:17:53,238 --> 00:17:56,574
sorumlunun kim olabileceğini
anlamaya çalıştı.
288
00:17:56,575 --> 00:18:00,996
Başlarda çok saçma ihbarlar geliyordu.
289
00:18:03,123 --> 00:18:05,333
{\an8}Üç adam gördüm.
290
00:18:05,334 --> 00:18:08,628
{\an8}Amonyak nitrat dolu bir kamyonet aldılar.
291
00:18:08,629 --> 00:18:10,379
Taksiye bindi, ya yeşil...
292
00:18:10,380 --> 00:18:12,090
{\an8}Bıçakları botlarına soktu.
293
00:18:12,091 --> 00:18:14,008
{\an8}Kürekleri, çapaları vardı.
294
00:18:14,009 --> 00:18:14,926
{\an8}Dalgalı saçlı...
295
00:18:14,927 --> 00:18:16,010
Sanki bir tür...
296
00:18:16,011 --> 00:18:17,637
Esmer, sakallı Araplar...
297
00:18:17,638 --> 00:18:19,263
1,67 ila 1,70 boylarında.
298
00:18:19,264 --> 00:18:21,558
Saldırıyı onlar düzenledi, eminim.
299
00:18:22,434 --> 00:18:26,104
FBI, içinde
Orta Doğulu iki kişinin oturduğu
300
00:18:26,105 --> 00:18:30,066
kahverengi SUV aradıklarını bildirdi.
301
00:18:30,067 --> 00:18:32,527
İki şüpheli Orta Doğulu,
302
00:18:32,528 --> 00:18:36,823
yirmi, 25 ve 35, 38 yaşlarında;
ikisi de sakallı.
303
00:18:36,824 --> 00:18:39,909
Birden hepimiz
Orta Doğu'nun ilgisi var mı diye
304
00:18:39,910 --> 00:18:41,452
araştırmaya başladık.
305
00:18:41,453 --> 00:18:45,498
{\an8}ABD hükûmeti kaynağının
CBS News'a verdiği bilgiye göre
306
00:18:45,499 --> 00:18:47,750
{\an8}saldırı Orta Doğu terörüne benziyor.
307
00:18:47,751 --> 00:18:49,752
Resmî olmasa da FBI bu saldırıyı
308
00:18:49,753 --> 00:18:52,506
Orta Doğu bağlantılı saldırı
olarak görüyor.
309
00:18:53,090 --> 00:18:54,924
Müslüman bir kadın ve çocuk.
310
00:18:54,925 --> 00:19:00,055
Kızıyla birlikte çok hızlı,
çok yüksek tempolu bir şekilde geçti.
311
00:19:00,556 --> 00:19:02,765
Hepsi süslenmişti, bunu tuhaf buldum.
312
00:19:02,766 --> 00:19:05,185
Oraya bir sürü Orta Doğulu girip çıktı.
313
00:19:06,103 --> 00:19:07,520
Tipleri nasıldı?
314
00:19:07,521 --> 00:19:10,857
Bana... Üzgünüm
ama bana göre hepsi birbirine benziyor.
315
00:19:10,858 --> 00:19:15,195
Bugün Waco'nun ikinci yıl dönümü mü,
birisi öğrenebilir mi?
316
00:19:16,196 --> 00:19:18,447
- Aynı gün.
- Aynı gün mü patladı?
317
00:19:18,448 --> 00:19:21,033
- Bu yüzden 19'u.
- Waco'yla aynı gün.
318
00:19:21,034 --> 00:19:22,619
- Tanrım.
- 1993'te.
319
00:19:24,621 --> 00:19:28,583
{\an8}Muhabirlerimizden biri
o günün ayın 19'u olduğunu
320
00:19:28,584 --> 00:19:32,921
{\an8}ve ülke içi terörizm
olabileceğine söyledi.
321
00:19:33,630 --> 00:19:36,425
{\an8}Bu saldırının iki sene önce bugün
322
00:19:37,384 --> 00:19:40,803
{\an8}Waco'da yaşananlara
misilleme olduğu ihtimalini elemek için
323
00:19:40,804 --> 00:19:41,846
{\an8}şu an çok erken.
324
00:19:41,847 --> 00:19:44,933
1993
BRANCH DAVIDIAN YERLEŞKESİ, WACO, TEKSAS
325
00:19:48,645 --> 00:19:51,898
1993'te Branch Davidian'lara
bir baskın düzenlendi.
326
00:19:51,899 --> 00:19:54,650
Başlarında David Koresh vardı
327
00:19:54,651 --> 00:19:59,990
ve Waco'da yasa dışı silahlardan oluşan
çok büyük bir cephanelik topluyorlardı.
328
00:20:00,949 --> 00:20:03,075
911, acil durumunuz nedir?
329
00:20:03,076 --> 00:20:05,953
Binamızın etrafında 75 adam var,
ateş açıyorlar.
330
00:20:05,954 --> 00:20:08,623
Burada çocuklar ve kadınlar var.
Geri çekin!
331
00:20:08,624 --> 00:20:13,044
Sonunda silahlı çatışma
ve 51 günlük bir kuşatma oldu.
332
00:20:13,045 --> 00:20:14,670
FBI içeri girdi.
333
00:20:14,671 --> 00:20:21,302
Waco'daki Branch Davidian kuşatmasının
başında olan ajanlardan biri Bob Ricks'ti.
334
00:20:21,303 --> 00:20:24,513
Çıkıp çıkmayacaklarına
odaklanmaya çalışıyoruz.
335
00:20:24,514 --> 00:20:27,975
Onlar da sürekli
"Tanrı'dan bir mesaj bekliyorum" dedi.
336
00:20:27,976 --> 00:20:32,021
Waco olayını çözüme kavuşturmanın
son derece zor olacağını
337
00:20:32,022 --> 00:20:33,899
başından beri biliyorduk.
338
00:20:34,900 --> 00:20:36,776
19 NİSAN 1993
339
00:20:36,777 --> 00:20:42,573
19 Nisan'da Davidian'ları
göz yaşartıcı gazla çıkarmaya çalıştılar
340
00:20:42,574 --> 00:20:46,370
ve yangın çıktı, 22'si çocuk,
toplam 76 kişi öldü.
341
00:20:49,915 --> 00:20:54,419
FBI'ın modern tarihinde en dibe battığı
dönemlerden biri Waco olayıydı
342
00:20:54,920 --> 00:20:58,798
ve pek çok insan
hükûmetin ele geçirdiği silahlarla
343
00:20:58,799 --> 00:21:02,635
ne yapacağını konusunda endişeye kapıldı.
344
00:21:02,636 --> 00:21:05,096
Kadınlar ve çocuklar çok endişe veriyor.
345
00:21:05,097 --> 00:21:06,931
Oraya neden gittiler ki?
346
00:21:06,932 --> 00:21:08,517
Bulundurmaya hakları olan
347
00:21:09,017 --> 00:21:10,977
lanet silahlar yüzünden.
348
00:21:10,978 --> 00:21:14,397
Ülke genelinde protestolar düzenlendi.
349
00:21:14,398 --> 00:21:18,317
Mesela 1776 Komitesi,
Vaşington, Lincoln Anıtı'nda düzenledi.
350
00:21:18,318 --> 00:21:22,029
Silah bulundurma
ve taşıma hakkımızı elimizden alan,
351
00:21:22,030 --> 00:21:26,827
kanunsuz ve adaletsiz yasalar çıkarırsanız
Tanrı yardımcınız olsun.
352
00:21:28,078 --> 00:21:28,995
{\an8}İNTİKAM GELİYOR
353
00:21:28,996 --> 00:21:31,747
Milisler oluşturan gruplar oldu.
354
00:21:31,748 --> 00:21:35,419
Asıl suçlu ATF, ben değilim.
Ben kanunlara uyan vatandaşım.
355
00:21:36,169 --> 00:21:38,796
Waco'da 80 küsur insanı
katleden ben değilim.
356
00:21:38,797 --> 00:21:43,301
{\an8}Misillemeden bahseden
aşırı sağcı gruplar vardı.
357
00:21:43,302 --> 00:21:47,806
{\an8}Federal hükûmetin yaptıklarına
bir karşılık verilmeli diyorlardı.
358
00:21:48,515 --> 00:21:51,058
Oklahoma City bombalı saldırısından önce
359
00:21:51,059 --> 00:21:54,980
başsavcı burayı ziyaret ettiğinde
onunla bir konuşmam oldu.
360
00:21:55,480 --> 00:22:00,694
Dedim ki "Belki anlamıyorsunuz
ama burası Waco'yu hâlâ atlatamadı."
361
00:22:01,695 --> 00:22:05,157
O da "Bence artık kimse
Waco'yu düşünmüyor" dedi.
362
00:22:06,616 --> 00:22:11,121
Hatta artık
Waco hakkında konuşmama emri aldık.
363
00:22:11,788 --> 00:22:14,665
Bombalı saldırı gününe ait
o fotoğrafları görünce
364
00:22:14,666 --> 00:22:18,169
Waco'yla bağlantılı olduğunu
hemen anladım.
365
00:22:18,170 --> 00:22:20,296
Öyle sarsıcı bir andı ki
366
00:22:20,297 --> 00:22:23,383
arabayı durdurup
bir hendeğe kusmam gerekti.
367
00:22:24,968 --> 00:22:28,430
Asistanım "Bob, bugün 19 Nisan" dedi.
368
00:22:29,556 --> 00:22:34,101
Bunu duyduğum an
başımdan kaynar sular döküldü
369
00:22:34,102 --> 00:22:37,146
ve tam o ilk anda
370
00:22:37,147 --> 00:22:43,403
bu saldırının büyük ihtimalle
Waco'yla ilgili olduğunu düşündüm.
371
00:22:44,279 --> 00:22:47,698
{\an8}Bu ülkede
sayıları binlere varan pek çok insan,
372
00:22:47,699 --> 00:22:51,869
{\an8}Waco'daki terör saldırısını,
terör saldırısı diyorum, öyle görüyorlar,
373
00:22:51,870 --> 00:22:54,455
{\an8}oradaki çatışmayı ve sonunda çıkan yangını
374
00:22:54,456 --> 00:22:57,083
{\an8}savaşı başlatan ilk kurşun olarak görüyor.
375
00:22:57,084 --> 00:23:02,046
{\an8}Hükûmetle savaşta olduklarını düşünüyorlar
ve o olayı ilk kurşun olarak görüyorlar.
376
00:23:02,047 --> 00:23:04,507
{\an8}Bu saldırının çok daha büyük bir olayın
377
00:23:04,508 --> 00:23:08,011
başlangıcı olduğu yönünde
büyük bir korku vardı.
378
00:23:12,557 --> 00:23:16,353
O sabah televizyonu açtım
ve duman bulutunu gördüm.
379
00:23:17,145 --> 00:23:20,399
{\an8}Oklahoma City bölümüne atanmış
bir FBI ajanıydım.
380
00:23:20,899 --> 00:23:24,110
{\an8}A.P. Murrah Federal Binası'nda
pek çok kurum vardı.
381
00:23:24,111 --> 00:23:25,695
Herkesi tanıyordum.
382
00:23:27,614 --> 00:23:30,074
Binayı görünce hemen arabama atladım,
383
00:23:30,075 --> 00:23:34,287
çakarı taktım, sireni açtım
ve süratla Oklahoma City merkeze gittim.
384
00:23:34,955 --> 00:23:36,081
Uçuyordum.
385
00:23:36,581 --> 00:23:40,918
Her yerde sirenler vardı,
arabalardan siyah dumanlar çıkıyordu.
386
00:23:40,919 --> 00:23:44,381
Bir köşeyi dönünce
federal binasını gördüm.
387
00:23:51,054 --> 00:23:52,138
Görebiliyordum
388
00:23:52,139 --> 00:23:55,559
ama beynim
gördüklerimi tam kabullenmiyordu.
389
00:23:57,602 --> 00:23:59,019
Saldırı sonrası hayatta kalan
390
00:23:59,020 --> 00:24:02,441
ve hâlâ binada olan kişileri bulmak için
içeri girdim.
391
00:24:04,234 --> 00:24:09,364
Ama bir bomba patlatan kişinin
ikinci bir patlayıcı düzenek yerleştirmesi
392
00:24:09,990 --> 00:24:11,866
oldukça sık görülür.
393
00:24:11,867 --> 00:24:15,078
O ikinci bomba
müdahale eden ekiplere bir saldırıdır.
394
00:24:16,663 --> 00:24:21,418
Bina içinde
ikinci bir düzenek arayan kişiler vardı.
395
00:24:24,463 --> 00:24:27,465
{\an8}Kanıt aradık,
kenara atılmış herhangi bir patlayıcı,
396
00:24:27,466 --> 00:24:30,302
{\an8}insanlara zarar verecek bir şey arıyorduk.
397
00:24:31,511 --> 00:24:34,181
Bina dokuz katlıydı.
398
00:24:34,890 --> 00:24:40,228
Her kat şu kalınlıkta betondan oluşuyordu
ve ortasında betonarme demiri vardı.
399
00:24:41,480 --> 00:24:45,150
Katlar birbirinin üstüne kat kat çökmüştü.
400
00:24:46,443 --> 00:24:50,237
Üst kat bir alt katın üstüne,
o da bir alt katın üstüne çökmüştü.
401
00:24:50,238 --> 00:24:53,867
Zemine kadar çökmüşlerdi.
Böyle bir alandan geçmemiz gerekti.
402
00:24:55,410 --> 00:24:58,371
İlk olarak yaralı aradık.
403
00:24:59,331 --> 00:25:00,873
Doktorlar geldi,
404
00:25:00,874 --> 00:25:03,668
orada, binanın içinde ampütasyon yaptılar.
405
00:25:04,878 --> 00:25:08,464
Bir cerrah ampütasyon yapmak için
bir deliğe girdiğinde
406
00:25:08,465 --> 00:25:12,177
cüzdanını verip
"Tepeme çökerse bunu karıma ver" dedi.
407
00:25:14,221 --> 00:25:16,931
Binanın içinde hareket etmek çok zordu.
408
00:25:16,932 --> 00:25:19,768
Binanın yıkılıp yıkılmayacağını
bilen yoktu.
409
00:25:21,811 --> 00:25:25,440
Bir hemşire yardım etmek için
koşarak binaya girdi
410
00:25:26,399 --> 00:25:29,485
ve başına bir beton parçası düştü.
411
00:25:29,486 --> 00:25:30,862
Sonra hemşire öldü.
412
00:25:40,497 --> 00:25:42,665
Burada cesetler var. Bir adam var.
413
00:25:42,666 --> 00:25:44,251
Erkek sesleri duydum.
414
00:25:46,086 --> 00:25:50,590
Bağırmaya başladım, o da
"Canlı var, destek lazım" diye bağırdı.
415
00:25:51,424 --> 00:25:52,925
Sonra "Seni göremiyoruz.
416
00:25:52,926 --> 00:25:56,263
Sesini takip etmemiz gerek.
Konuşmaya devam et" dedi.
417
00:25:58,223 --> 00:25:59,432
Bir tane daha var!
418
00:26:00,016 --> 00:26:00,934
Güzel.
419
00:26:02,352 --> 00:26:03,687
Hattı kontrol et.
420
00:26:13,321 --> 00:26:18,285
Yaklaştıklarını duyabiliyordum,
sağ elimi molozlar arasından çıkarmıştım.
421
00:26:19,703 --> 00:26:23,164
Birinin elimi okşadığını hissettim.
422
00:26:23,665 --> 00:26:25,750
"Sanırım elime dokundun" dedim.
423
00:26:26,334 --> 00:26:28,460
"Gömleğinin rengi ne?" dedi.
424
00:26:28,461 --> 00:26:31,965
"Bilmiyorum" dedim.
"Düşün, gömleğinin rengi ne?" dedi.
425
00:26:32,924 --> 00:26:34,133
"Yeşil" dedim.
426
00:26:34,134 --> 00:26:38,263
Yeşil der demez
birinin elimi kavradığını hissettim.
427
00:26:39,431 --> 00:26:42,683
"Kurtuldum. Bir, iki, üç deyip
beni çıkaracaklar" dedim.
428
00:26:42,684 --> 00:26:44,644
Çıkarmaya hazırlanıyorlardı.
429
00:26:45,353 --> 00:26:50,025
10.28.
BOMBALI SALDIRIDAN 1 SAAT 26 DAKİKA SONRA
430
00:26:55,030 --> 00:26:59,576
Binanın etrafında dolaştım,
sonra moloz yığınının tepesine baktım.
431
00:27:00,994 --> 00:27:03,496
Tam o an LAWS roket kutusunu gördüm.
432
00:27:06,082 --> 00:27:08,959
LAWS roketi omuzdan atılan bir rokettir.
433
00:27:08,960 --> 00:27:10,794
Büyük bir füze atar.
434
00:27:10,795 --> 00:27:12,422
Füze çarpınca patlar.
435
00:27:13,048 --> 00:27:14,591
Tankları patlatırlar.
436
00:27:15,759 --> 00:27:17,134
Aniden Murrah binasında
437
00:27:17,135 --> 00:27:20,304
başka bir bombanın
bulunduğuna dair bir uyarı geldi.
438
00:27:20,305 --> 00:27:23,015
Bu bina tam ortasındaydı, annem içeride.
439
00:27:23,016 --> 00:27:24,016
Bomba var!
440
00:27:24,017 --> 00:27:25,435
Bomba! Koşun!
441
00:27:26,436 --> 00:27:28,271
Herkes geri çekilsin, bomba!
442
00:27:28,897 --> 00:27:31,024
Bir bomba daha! Aman tanrım!
443
00:27:32,275 --> 00:27:33,109
Durun.
444
00:27:34,110 --> 00:27:35,487
Herkes tahliye etsin.
445
00:27:35,987 --> 00:27:38,364
Tüm birimler binanın doğusunu boşaltsın.
446
00:27:38,365 --> 00:27:40,282
Aşağıda acil bir durum var.
447
00:27:40,283 --> 00:27:43,203
Büyük bir gürültü duydum.
448
00:27:43,703 --> 00:27:45,704
Molozlar sallanmaya başladı.
449
00:27:45,705 --> 00:27:49,541
İnsanların üstümden
koşarak geçtiğini duyabiliyordum.
450
00:27:49,542 --> 00:27:51,543
- Ne oluyor?
- Başka bomba bulundu.
451
00:27:51,544 --> 00:27:54,213
Komuta dâhil herkese çıkın diyorlar.
452
00:27:54,214 --> 00:27:57,175
Herkes tüm hızıyla binadan ayrılıyordu.
453
00:28:04,140 --> 00:28:05,266
Ben gitmedim.
454
00:28:05,767 --> 00:28:09,478
Bir otoban polisi silah doğrultup
"Gitmezsen seni vururum" dedi.
455
00:28:09,479 --> 00:28:15,151
"Ama hastalarım var" dedim.
"Gitmezsen seni bacağından vururum" dedi.
456
00:28:16,194 --> 00:28:17,152
Ben de gittim.
457
00:28:17,153 --> 00:28:22,282
{\an8}İkinci bir patlamadan korkuluyor.
Oklahoma City merkezini tahliye ediyorlar.
458
00:28:22,283 --> 00:28:24,660
{\an8}Sağlık görevlileri de uzaklaşıyor.
459
00:28:24,661 --> 00:28:28,331
O adamlar
"Bir bomba daha var" demeye başladı.
460
00:28:30,583 --> 00:28:32,127
Neler olduğunu anladım.
461
00:28:34,003 --> 00:28:37,465
Onlara ismimi
ve ailemi sevdiğimi söylemeye başladım.
462
00:28:40,719 --> 00:28:42,929
Beni diri diri gömülü bırakıyorlardı.
463
00:28:47,767 --> 00:28:50,270
Hayatımı düşünmeye başladım.
464
00:28:52,856 --> 00:28:54,190
İlişkilerimi,
465
00:28:55,483 --> 00:28:57,985
başkalarına yardım etmeyi düşündüm.
466
00:28:57,986 --> 00:28:59,946
Hiç anne olmamıştım.
467
00:29:01,990 --> 00:29:04,617
Sonra birden
468
00:29:05,660 --> 00:29:07,036
her şey çok netleşti.
469
00:29:08,121 --> 00:29:10,373
Hayatımda kendime dürüst olmamıştım.
470
00:29:11,666 --> 00:29:17,421
Ölmeye hazır olduğumda bunu düşünüp
artık böyle yaşamak istemediğimi anladım.
471
00:29:17,422 --> 00:29:20,175
Farklı yaşamak istiyordum
ama artık çok geçti.
472
00:29:24,929 --> 00:29:28,432
Daha da geriye gidin.
Daha geriye gidin. Daha da geriye.
473
00:29:28,433 --> 00:29:31,019
- Yürü geri zekâlı!
- Daha geriye gidin.
474
00:29:33,521 --> 00:29:36,733
O otoban polisiyle bir merdivenden çıktık.
475
00:29:37,609 --> 00:29:42,113
O merdiveni kullanarak
sekiz katlık bir moloz yığınından
476
00:29:42,697 --> 00:29:46,701
hızlı şekilde inmem gerekiyordu
çünkü bombayı patlatmak istemiyordum.
477
00:29:51,539 --> 00:29:55,584
Yanına gittim,
LAWS roketinin durumuna bakınca
478
00:29:55,585 --> 00:29:57,628
patlamaya hazır olduğunu anladım.
479
00:29:57,629 --> 00:29:59,671
Sonra bomba etrafına ip geçirdik.
480
00:29:59,672 --> 00:30:01,674
Kutuyu aşağıya indiriyorduk.
481
00:30:05,595 --> 00:30:07,012
İndirdik.
482
00:30:07,013 --> 00:30:08,472
{\an8}Kamyona koyduk.
483
00:30:08,473 --> 00:30:13,394
{\an8}Bölgedeki bomba poligonuna götürdüler
ve ateşe verdiler.
484
00:30:16,648 --> 00:30:18,273
Gerçek bir cihaz değildi.
485
00:30:18,274 --> 00:30:23,071
Gümrüğün gizli operasyonunda kullanılacak
sahte bir bombaydı.
486
00:30:24,322 --> 00:30:26,406
Bu olay sinirleri son derece gerdi
487
00:30:26,407 --> 00:30:29,661
çünkü kurtarma çalışmalarını
sekteye uğratmıştı.
488
00:30:30,161 --> 00:30:33,122
Sonra insanları tekrar binaya alabildim.
489
00:30:33,706 --> 00:30:36,542
{\an8}Şunu da bildirelim,
ATF ajanları buldukları
490
00:30:36,543 --> 00:30:40,170
{\an8}ve bu yüzden insanları
alandan uzaklaştırdıkları patlayıcının
491
00:30:40,171 --> 00:30:43,465
{\an8}ATF ofisinde bulunan
eğitim cihazı olduğunu teyit etti.
492
00:30:43,466 --> 00:30:47,719
{\an8}Saha ofislerinden biri
Oklahoma City'de, o binada yer alıyor.
493
00:30:47,720 --> 00:30:49,596
İçeride hâlâ insanlar var.
494
00:30:49,597 --> 00:30:52,308
Yaşayıp yaşamadıklarından emin değiller.
495
00:30:53,977 --> 00:30:56,812
Sokakta koşuyordum,
bir itfaiye kamyonuna bindim.
496
00:30:56,813 --> 00:31:00,649
Özel Ajan Matt Lotspeich'i gördüm,
çok üzgün olduğu görülüyordu.
497
00:31:00,650 --> 00:31:02,276
"Matt, ne oldu?" dedim.
498
00:31:02,277 --> 00:31:04,570
"Binada canlı birini bıraktım" dedi.
499
00:31:04,571 --> 00:31:09,242
Dönüp binaya baktık.
Sonra ikimiz de tekrar içeri koştuk.
500
00:31:15,623 --> 00:31:16,915
Nerede?
501
00:31:16,916 --> 00:31:19,251
Çok yoğun bir toz vardı.
502
00:31:19,252 --> 00:31:22,005
Binanın hâlâ oynadığını hissedebiliyorduk.
503
00:31:23,047 --> 00:31:24,716
Çocuklarıma onları sevdiğimi
504
00:31:25,383 --> 00:31:28,219
keşke bir kez daha söyleyebilseydim
diye düşündüm
505
00:31:30,013 --> 00:31:31,139
çünkü o an...
506
00:31:36,394 --> 00:31:39,022
...o binadan
çıkıp çıkmayacağımızı bilmiyordum.
507
00:31:44,110 --> 00:31:48,865
Sonra Amy'nin gömülü olduğu
molozlara ulaştık.
508
00:31:49,365 --> 00:31:52,410
Şöyle duran bir beton parçası vardı.
509
00:31:53,286 --> 00:31:55,330
Amy tam altındaydı.
510
00:31:57,498 --> 00:31:58,833
Tonlarca molozun altındaydı.
511
00:32:02,253 --> 00:32:06,215
Adamların seslerini duydum,
biri elimi tuttu.
512
00:32:06,883 --> 00:32:07,884
Tuttum.
513
00:32:09,135 --> 00:32:12,513
Birinin elini tutabildi.
Tuttuğu adam çalışıyordu.
514
00:32:13,014 --> 00:32:18,186
Amy'nin elini Matt'in botuna koydu.
Matt'in botunu tutuyordu.
515
00:32:19,145 --> 00:32:20,980
Bu kez bırakmayacaktım.
516
00:32:23,566 --> 00:32:27,235
Matt ve itfaiyeciler
yanımızdaki polislere vermem için
517
00:32:27,236 --> 00:32:28,905
bana moloz veriyordu.
518
00:32:30,406 --> 00:32:34,202
Sonra Amy'yi görmeye başladık.
"Nasıl hayatta olabiliyor" dedik.
519
00:32:37,038 --> 00:32:40,792
Sıkışıp kalmıştım
ve üzerimdekileri aldıkça
520
00:32:41,292 --> 00:32:43,962
üç metre moloz altında hâlâ sandalyemde,
521
00:32:44,462 --> 00:32:47,382
baş aşağı şekilde
gömülü olduğumu söylediler.
522
00:32:51,094 --> 00:32:55,098
Sonra birden "Üçe kadar sayacağız.
Muhtemelen canın yanacak" dediler.
523
00:33:00,228 --> 00:33:04,649
Üçe kadar sayıp beni çektiler.
Molozların altından kurtuldum.
524
00:33:06,234 --> 00:33:07,484
Her yerim acıyordu.
525
00:33:07,485 --> 00:33:09,362
Tüm sinirlerim uyandı
526
00:33:10,238 --> 00:33:11,447
ama önemi yoktu.
527
00:33:13,449 --> 00:33:15,243
Binanın arkasından çıkardılar.
528
00:33:17,078 --> 00:33:19,288
Gözlerime inanamadım.
529
00:33:21,207 --> 00:33:23,542
Nasıl yaralandığımı bilmiyordum.
530
00:33:23,543 --> 00:33:27,630
Arkadaşlarıma ne olduğunu bilmiyordum
ama şunu hiç unutmayacağım,
531
00:33:29,507 --> 00:33:33,344
gökyüzüne bakıp o temiz havayı soludum
ve Tanrı'ya söz verdim,
532
00:33:33,845 --> 00:33:36,389
ve bir daha aynı hayatı yaşamayacaktım.
533
00:33:38,808 --> 00:33:40,809
SALDIRIDAN 2 SAAT, 28 DAKİKA SONRA
534
00:33:40,810 --> 00:33:43,145
Oklahoma City'de hâlâ büyük korku var.
535
00:33:43,146 --> 00:33:45,230
Yetkililer kimin yaptığını,
536
00:33:45,231 --> 00:33:47,942
sonrasında olabilecekleri
anlamaya çalışıyor.
537
00:33:49,736 --> 00:33:53,071
Bombalı saldırı vakaları
çoğu zaman son derece zordur
538
00:33:53,072 --> 00:33:54,949
çünkü deliller de yok olur.
539
00:33:56,701 --> 00:34:00,328
Yaklaşık 10 blokluk alanı aramamız
540
00:34:00,329 --> 00:34:04,250
ve bulabildiğimiz tüm delilleri
toplamamız gerekti.
541
00:34:05,376 --> 00:34:08,211
Kimden yardım almak istediğimi sordular.
542
00:34:08,212 --> 00:34:12,299
{\an8}Danny Coulson'ın
çok yardımcı olabileceğini düşündüm.
543
00:34:12,300 --> 00:34:14,676
{\an8}Rehine kurtarma ekibinin başındaydı.
544
00:34:14,677 --> 00:34:18,431
{\an8}Oraya gidince hemen
komuta merkezine gidip Ricks'le buluştum.
545
00:34:18,931 --> 00:34:23,644
"Delil toplama işini sen üstlen.
Soruşturmayı ben yönetirim" dedi.
546
00:34:24,145 --> 00:34:27,939
Delil müdahale ekibini içeri gönderip
alanı aramaya başladık.
547
00:34:27,940 --> 00:34:31,026
Alanda çalışan yüzlerce insan vardı.
548
00:34:31,027 --> 00:34:34,530
Soruşturmayı sistematik olarak yürüttük.
549
00:34:35,114 --> 00:34:39,034
{\an8}Kolluk kuvvetleri arabaya yerleştirilmiş
bomba olduğunu düşünüyor.
550
00:34:39,035 --> 00:34:42,329
{\an8}Henüz kanıtlanmadı.
Adli tıp henüz bir karar vermedi.
551
00:34:42,330 --> 00:34:44,664
Pek çok şeyi gözden geçirdik.
552
00:34:44,665 --> 00:34:48,419
En önemli delil kamyonun diferansiyeliydi.
553
00:34:49,253 --> 00:34:54,466
Ele geçirdiğimiz ilk kilit delil
federal binasından bir blok ötede,
554
00:34:54,467 --> 00:34:57,844
Regency Towers adlı
bir apartmanın önünde bulundu.
555
00:34:57,845 --> 00:35:02,642
Dışarıda bir adam varmış.
Helikopter gibi bir pervane sesi duymuş.
556
00:35:03,351 --> 00:35:06,562
Bir arka aks birden
bir arabaya doğru uçmuş.
557
00:35:07,063 --> 00:35:10,440
On altı yıl boyunca
araba hırsızlıklarında çalıştığım için
558
00:35:10,441 --> 00:35:11,441
FBI bana geldi.
559
00:35:11,442 --> 00:35:16,738
Federal binasından o kadar uzağa gelmiş
o araba aks kovanını görünce
560
00:35:16,739 --> 00:35:21,160
binayı havaya uçuran
kamyondan fırladığını anladım.
561
00:35:22,203 --> 00:35:24,956
Patlamanın şiddeti o kadar büyüktü ki
562
00:35:25,456 --> 00:35:29,042
bombanın taşındığı kamyonun
563
00:35:29,043 --> 00:35:31,129
arka aksı fırlamıştı.
564
00:35:32,130 --> 00:35:34,256
Sadece son rakamı görebiliyordum.
565
00:35:34,257 --> 00:35:39,261
Kimyasal temizleme aleti
ve fırçayla metalin boyasını çıkardım.
566
00:35:39,262 --> 00:35:41,305
Sonra sondaki numarayı aldım.
567
00:35:42,181 --> 00:35:43,849
Bu büyük bir keşifti.
568
00:35:43,850 --> 00:35:46,977
Ulusal Araç Hırsızlığı Bürosunu aradım,
569
00:35:46,978 --> 00:35:51,941
"Bu kısıtlı rakamdan
tam bir şase numarası çıkarın" dedim.
570
00:35:53,442 --> 00:35:56,070
"Faal olarak
kiralanan bir kamyona ait" dedi.
571
00:35:56,612 --> 00:36:03,536
O kamyon iki gün önce Junction City'deki
Elliotts's Tamirhanesi'nden kiralanmıştı.
572
00:36:08,040 --> 00:36:11,459
{\an8}Saldırının yaşandığı gün
Salina, Kansas'taki ofiste tektim.
573
00:36:11,460 --> 00:36:16,214
{\an8}Davayı TV'den izleyeceğimi düşünüp
bir şey yapamayacağım için sinirlenmiştim
574
00:36:16,215 --> 00:36:18,466
ama saat 15.00 gibi telefon geldi.
575
00:36:18,467 --> 00:36:21,970
Kamyonun Junction City, Kansas'ta
kiralandığını söylediler.
576
00:36:21,971 --> 00:36:26,349
"Hemen oraya git, belgeleri al
ve laboratuvara geri getir" dediler.
577
00:36:26,350 --> 00:36:31,146
Elliott's Tamirhanesi'nden
kiralama belgelerini incelerken
578
00:36:31,147 --> 00:36:34,942
kiralayan kişinin kullandığı ismin
Robert Kling olduğunu gördüm.
579
00:36:37,486 --> 00:36:41,031
Elliott's Tamirhanesi'ndekilerin
ifadelerini almaya başladık.
580
00:36:41,032 --> 00:36:43,659
Robot resim çıkarma imkânımız vardı.
581
00:36:44,285 --> 00:36:46,119
Büro beni arayıp
582
00:36:46,120 --> 00:36:50,874
robot resim ressamının uçağa bindiğini,
sabaha orada olacağını söylediler.
583
00:36:50,875 --> 00:36:55,421
16.30
BOMBALI SALDIRIDAN 7 SAAT, 28 DAKİKA SONRA
584
00:36:56,547 --> 00:36:59,674
Başkan Clinton
saldırıyı federal acil durum ilan etti.
585
00:36:59,675 --> 00:37:01,134
Ryder kamyonu bilgisini
586
00:37:01,135 --> 00:37:03,888
yayınlayıp yayınlamama konusu
çok tartışıldı.
587
00:37:04,513 --> 00:37:08,935
Sonunda bu bilgiyle
binlerce ihbar geleceğini düşünüp
588
00:37:09,644 --> 00:37:11,938
bu bilgiyi sakladık.
589
00:37:12,521 --> 00:37:16,651
{\an8}Şu an bu bombalı saldırıyı
kimin yapmış olabileceğine dair
590
00:37:17,151 --> 00:37:19,362
{\an8}hiçbir varsayımımız yok.
591
00:37:20,529 --> 00:37:25,284
{\an8}Görgü tanıklarından yüzlerce,
592
00:37:25,785 --> 00:37:29,788
{\an8}hatta binlerce ihbar aldık.
593
00:37:29,789 --> 00:37:32,541
{\an8}Her bir ihbar
ciddiyetle değerlendiriliyor.
594
00:37:33,376 --> 00:37:37,671
{\an8}Şu noktada sorumlunun kimliğine dair
bir spekülasyonda bulunamayız.
595
00:37:37,672 --> 00:37:39,965
{\an8}Amacım Amerikan kamuoyunu
596
00:37:39,966 --> 00:37:42,592
bu olayın çözüleceğine inandırmaktı.
597
00:37:42,593 --> 00:37:45,553
FIRST CHRISTIAN KİLİSESİ
OKLAHOMA CITY
598
00:37:45,554 --> 00:37:47,682
FELAKET KURBANI AİLELERİNİN BULUŞMA YERİ
599
00:37:49,100 --> 00:37:50,726
Sonunda kiliseye gittim.
600
00:37:51,769 --> 00:37:54,814
Herkesin gitmesi için
acil durum bölgesi seçilmişti.
601
00:37:56,023 --> 00:37:57,483
Bütün aileler oradaydı.
602
00:37:59,402 --> 00:38:01,487
Herkesin binada bir yakını vardı.
603
00:38:07,285 --> 00:38:09,245
Tony'nin geldiğini hatırlıyorum.
604
00:38:10,830 --> 00:38:11,831
Ve
605
00:38:13,082 --> 00:38:15,542
hatırladığım tek şey yüzüydü.
606
00:38:15,543 --> 00:38:19,380
Konuşamadık bile.
Sadece birbirimize sarıldık.
607
00:38:22,633 --> 00:38:27,555
Benim görevim gece oluncaya kadar
sevdiklerine ne olduğunu bilmeyen
608
00:38:28,055 --> 00:38:30,099
oradaki tüm ailelerle konuşmaktı.
609
00:38:30,850 --> 00:38:32,726
Robin Marsh'a bağlanacağız.
610
00:38:32,727 --> 00:38:38,482
Robin şu an
haber bekleyen ailelerin yanında. Robin.
611
00:38:39,108 --> 00:38:41,484
{\an8}Evet, şu an yanımızda Cooper ailesi var.
612
00:38:41,485 --> 00:38:45,448
{\an8}Elimizde küçük Antonio'nun fotoğrafı var.
Altı aylık.
613
00:38:46,490 --> 00:38:49,368
Şu an hepimiz bu bebek için dua ediyoruz.
614
00:38:50,536 --> 00:38:54,289
{\an8}Henüz ismi belirlenmeyen bir çocuğun
615
00:38:54,290 --> 00:38:58,084
{\an8}Cooper bebek olabileceğini duyduk.
616
00:38:58,085 --> 00:39:01,212
{\an8}Bayan Cooper, merkezdeydiniz.
Sabahınız nasıl geçti?
617
00:39:01,213 --> 00:39:05,676
{\an8}Antonio bebeği
her zaman kreşe götürür müydünüz?
618
00:39:06,927 --> 00:39:09,846
{\an8}Evet, her gün kreşe bırakırdım.
619
00:39:09,847 --> 00:39:13,559
{\an8}Öğle arasında onu görürdüm.
Bugün göremedim.
620
00:39:15,561 --> 00:39:18,064
Hatırlıyorum, ilk gece hava çok soğuktu.
621
00:39:18,564 --> 00:39:19,899
Sıcaklık düştü.
622
00:39:22,735 --> 00:39:26,613
Yağmur başladı,
"Tanrı'm, lütfen bebeğim üşümüş
623
00:39:26,614 --> 00:39:29,658
ve aç hâlde,
acılar içinde o binada olmasın"
624
00:39:31,077 --> 00:39:31,952
dedim.
625
00:39:32,453 --> 00:39:34,372
Ömrümün en kötü gecesiydi.
626
00:39:39,085 --> 00:39:42,587
{\an8}Burada isteyeceğimiz son şey buydu,
yağmur yağması
627
00:39:42,588 --> 00:39:45,799
{\an8}ama arkamda ürkütücü bir manzara var.
628
00:39:45,800 --> 00:39:48,510
Kurtarma çalışmaları
bu akşam da devam ediyor
629
00:39:48,511 --> 00:39:52,263
{\an8}ve hayatta kalan birilerine
ulaşacaklarını umut etseler de
630
00:39:52,264 --> 00:39:55,600
{\an8}tüm gün molozlar içinden
kurbanları çıkaran bir kadın
631
00:39:55,601 --> 00:39:59,313
{\an8}ölü sayısının yüzlere dayanacağından
korktuğunu belirtti.
632
00:40:04,568 --> 00:40:09,572
20 NİSAN 1995
BOMBALI SALDIRIDAN 1 GÜN SONRA
633
00:40:09,573 --> 00:40:12,784
Bu sabah Oklahoma City'de
mutlu sonlu bir hikâye var.
634
00:40:12,785 --> 00:40:16,162
Murrah Binası'nın molozları altında
beş saat mahsur kalan
635
00:40:16,163 --> 00:40:18,873
ve nihayet kurtarılan
Amy Petty'nin hikâyesi.
636
00:40:18,874 --> 00:40:22,252
Bu sabah Oklahoma City'deki
Presbyterian Hastanesi'nde.
637
00:40:22,253 --> 00:40:23,504
Nasılsın?
638
00:40:24,088 --> 00:40:26,798
{\an8}Ağrılarım var
ama yaşadığım için çok şanslıyım.
639
00:40:26,799 --> 00:40:29,260
{\an8}Doktorlar durumun hakkında ne diyor?
640
00:40:30,761 --> 00:40:34,557
Ağrılarım devam edecekmiş,
bacağımda büyük bir kesik var.
641
00:40:35,141 --> 00:40:36,183
Ama iyileşeceğim.
642
00:40:38,185 --> 00:40:43,982
Telefon durmadan çalıyordu.
643
00:40:43,983 --> 00:40:45,775
İş arkadaşlarımın aileleri
644
00:40:45,776 --> 00:40:48,988
o gün belli kişileri
iş yerinde görüp görmediğimi,
645
00:40:50,364 --> 00:40:53,492
ne giydiklerini
bilip bilmediğimi soruyordu.
646
00:40:56,036 --> 00:40:57,872
Hatırlamıyordum.
647
00:41:00,833 --> 00:41:02,333
Umarım onları bulurlar.
648
00:41:02,334 --> 00:41:04,378
Umarım bulurlar ve hayattadırlar.
649
00:41:18,142 --> 00:41:20,269
19 Nisan korkunç bir gündü.
650
00:41:21,061 --> 00:41:25,483
{\an8}20 Nisan'da insanların bir araya geldiği
651
00:41:27,234 --> 00:41:28,277
{\an8}gündü.
652
00:41:30,488 --> 00:41:34,074
İnsanlar yemekler getiriyor,
çeşitli şeyler getiriyordu.
653
00:41:34,575 --> 00:41:38,077
Tabelada görülüyor.
Herkes yardım etmek için sıraya giriyor.
654
00:41:38,078 --> 00:41:41,331
{\an8}Farklılıklarımız olsa da
birine yardım etmek için
655
00:41:41,332 --> 00:41:43,417
{\an8}en azından el ele verebiliyoruz.
656
00:41:46,378 --> 00:41:52,801
Bu tek bir delilik
ve dehşet eylemi karşısında
657
00:41:53,636 --> 00:41:56,555
yüzlerce, hatta binlerce
iyilik yapıldığını
658
00:41:57,056 --> 00:41:58,473
görebilirsiniz.
659
00:41:58,474 --> 00:42:02,269
İnsanlar yaraları sarmak için
yardım eli uzatıyordu.
660
00:42:03,521 --> 00:42:06,231
Yakınımızda alışveriş merkezi kurdular.
661
00:42:06,232 --> 00:42:08,191
Botu olmayana bot verirlerdi.
662
00:42:08,192 --> 00:42:11,319
Yiyecek isteyene verirlerdi.
Tek kuruş almazlardı.
663
00:42:11,320 --> 00:42:14,155
{\an8}Oklahoma halkı inanılmazdı.
664
00:42:14,156 --> 00:42:16,283
Herkesi ayakta tutan bence buydu.
665
00:42:19,870 --> 00:42:22,373
YARDIMLARINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER!
TANRI HEPİNİZİ KUTSASIN!
666
00:42:24,875 --> 00:42:26,417
Robot resim ressamı geldi.
667
00:42:26,418 --> 00:42:29,922
{\an8}Elliott's Tamirhanesi'nden
üç tanıkla çalışmaya başladı.
668
00:42:34,093 --> 00:42:38,304
İlk tanık askerlik geçmişine sahip
beyaz, erkek tarif ettiği,
669
00:42:38,305 --> 00:42:41,767
Orta Doğulu birini
tarif etmediği için şaşırmıştı.
670
00:42:43,352 --> 00:42:46,854
Saat 19.00 olmuştu
ve elimizde iki robot resim vardı.
671
00:42:46,855 --> 00:42:49,191
Kimliği belirsiz iki kişi.
672
00:42:52,069 --> 00:42:57,907
Timlere Junction City bölgesini tarayıp
673
00:42:57,908 --> 00:43:00,410
bu iki kişiyi aramalarını emrettim.
674
00:43:00,411 --> 00:43:02,412
Ryder kamyonu veya büyük bir...
675
00:43:02,413 --> 00:43:03,997
Çevirme noktaları kurduk.
676
00:43:03,998 --> 00:43:07,417
Ryder kamyonu
veya o bölgede şüpheli bir faaliyet
677
00:43:07,418 --> 00:43:10,129
görmüş olabilecek herkesle konuştuk.
678
00:43:13,424 --> 00:43:15,926
O sabah adliye katibi ofisini aradım.
679
00:43:17,386 --> 00:43:20,347
{\an8}McVeigh'i o gün
mahkemeye çıkarmaya çalışıyordum.
680
00:43:21,223 --> 00:43:25,644
"Onu bugün çıkaramayız, yoğunuz" dediler.
Ben de "Tamam" dedim.
681
00:43:27,187 --> 00:43:29,106
McVeigh'i bir gün daha tuttuk.
682
00:43:31,025 --> 00:43:35,070
Merhaba, Oklahoma City saldırısı üzerinde
soruşturma yürütüyoruz.
683
00:43:35,696 --> 00:43:39,365
Ajanlar robot resmin kopyasını alıp
684
00:43:39,366 --> 00:43:42,327
restoranlara, kaportacılara
veya otellere gitti.
685
00:43:42,328 --> 00:43:45,163
FBI ajanları resmen kapı kapı dolaşıp
686
00:43:45,164 --> 00:43:47,875
"Bu adamları gördünüz mü?" diye sordu.
687
00:43:48,751 --> 00:43:51,544
Dört saat içinde
pek çok iş yerine gittiler.
688
00:43:51,545 --> 00:43:53,379
Sonra şansımız yaver gitti.
689
00:43:53,380 --> 00:43:56,466
Bir tim Dreamland Hotel'e gidip
690
00:43:56,467 --> 00:43:58,761
otel sahibi Lea McGowan'la konuştu.
691
00:43:59,345 --> 00:44:02,889
Ona "Ryder kamyonuyla
gelen birini gördünüz mü?" diye sorunca
692
00:44:02,890 --> 00:44:04,475
"Aslında gördüm" demiş.
693
00:44:05,142 --> 00:44:09,937
Elliott's Tamirhanesi'ndekilerle
çıkardığımız resimleri gösterdiğimizde
694
00:44:09,938 --> 00:44:15,151
"Evet, Ryder kamyonuyla buraya gelen
o kişiye çok benziyor" demiş.
695
00:44:15,152 --> 00:44:17,863
Genel hatlarıyla
Bay McVeigh'in fotoğrafıydı.
696
00:44:18,572 --> 00:44:21,658
Bana bakıp
yalan atıyormuşum gibi "McVeigh?" dediler.
697
00:44:21,659 --> 00:44:23,994
Yalan değil. Bay McVeigh yazdı.
698
00:44:24,703 --> 00:44:27,164
Tim McVeigh ismini ilk kez o an duyduk.
699
00:44:28,374 --> 00:44:31,918
{\an8}"Bu isim üzerinde
NCIC çevrimdışı arama yapıldı mı?" dedim.
700
00:44:31,919 --> 00:44:35,673
NCIC ülkede yapılan her tutuklamanın
bulunduğu veri tabanıdır.
701
00:44:37,675 --> 00:44:41,302
1995'te bilgisayar kasetleri bir kişinin
702
00:44:41,303 --> 00:44:44,681
polis tarafından
çevrilip çevrilmediğini gösterirdi.
703
00:44:44,682 --> 00:44:48,018
Nerede çevrildiğini,
ne zaman çevrildiğini gösterirdi
704
00:44:48,852 --> 00:44:52,188
ama o çevrimdışı verilerden
bir bilgi istiyorsanız
705
00:44:52,189 --> 00:44:56,485
bilgisayardan o ismi bulmanız gerekirdi.
706
00:44:58,612 --> 00:45:00,614
Kaseti takardınız ve arardı.
707
00:45:01,115 --> 00:45:03,450
Çıkarıp başka kaset takar ve arardınız.
708
00:45:04,243 --> 00:45:05,703
Ağır çekimde gibiydi.
709
00:45:08,330 --> 00:45:10,833
Aynı zamanda telefon kayıtlarına baktık.
710
00:45:11,834 --> 00:45:17,840
McVeigh'in Dreamland Motel'de tuttuğu
25. odadan yapılan tüm aramaları istedik.
711
00:45:19,633 --> 00:45:23,928
Cumartesi gecesi
bölgedeki bir restoranı aramış
712
00:45:23,929 --> 00:45:28,684
ve Robert Kling adına bir sipariş vermiş.
713
00:45:29,685 --> 00:45:33,814
Ryder kamyonunu Robert Kling adıyla
kiraladığını biliyoruz.
714
00:45:34,314 --> 00:45:38,276
Böylece ya Timothy McVeigh
aslında Robert Kling'di
715
00:45:38,277 --> 00:45:41,113
ya da Robert Kling'le bağlantısı var.
716
00:45:42,281 --> 00:45:47,327
Bu bombalı saldırının ardındaki kişilerden
en az birinin kimliğini tespit etmiştik.
717
00:45:47,911 --> 00:45:53,709
16.08
BOMBALI SALDIRIDAN 31 SAAT SONRA
718
00:45:58,547 --> 00:46:00,883
{\an8}Dedektifler dün Oklahoma City'deki
719
00:46:01,550 --> 00:46:04,511
{\an8}federal binasına yapılan saldırıda
720
00:46:05,179 --> 00:46:07,473
kullanılan aracı tespit etti.
721
00:46:08,849 --> 00:46:11,058
Daha detaylı araştırmalarda
722
00:46:11,059 --> 00:46:14,730
aracın iki beyaz erkek tarafından
kiralandığını tespit ettik.
723
00:46:16,690 --> 00:46:19,651
Bu iki adamın robot resimleri çıkarıldı.
724
00:46:20,736 --> 00:46:22,862
Bu iki adama dair bilgisi olanlar
725
00:46:22,863 --> 00:46:26,116
en yakın FBI ofisine bilgi vermeli.
726
00:46:26,867 --> 00:46:29,286
Eskizleri görünce aklım başımdan gitti.
727
00:46:29,995 --> 00:46:34,540
{\an8}Bizim Güneylilere benziyorlardı.
Bira kamyonu soygunundan arananlara.
728
00:46:34,541 --> 00:46:39,754
{\an8}Bu inanılmaz saldırıyı planlayabilecek
birine benzemiyorlardı.
729
00:46:39,755 --> 00:46:42,715
Sanırım başkasının yaptığını
düşünmek istedik.
730
00:46:42,716 --> 00:46:45,593
Mitch, Jenifer; büyük bir değişiklik oldu.
731
00:46:45,594 --> 00:46:47,220
Konuşulan her şeye bakınca
732
00:46:47,221 --> 00:46:50,223
İslamcı kökenli bir saldırı
olduğu düşünülüyordu
733
00:46:50,224 --> 00:46:54,602
ama şimdi
dikkatimizi tekrar Waco'ya çevirdik.
734
00:46:54,603 --> 00:46:58,981
Uluslararası terörizmdense
ülke içi terörizm olduğuna odaklanılıyor.
735
00:46:58,982 --> 00:47:00,734
Sonra fark ettik ki...
736
00:47:02,402 --> 00:47:05,197
"Vay be. Bu bizden biri" dedik.
737
00:47:10,536 --> 00:47:13,830
21 NİSAN 1995
BOMBALI SALDIRIDAN 2 GÜN SONRA
738
00:47:13,831 --> 00:47:15,331
Hâlâ büyük bir hüzün var
739
00:47:15,332 --> 00:47:18,167
ve Oklahoma City'de
her geçen saat katlanıyor.
740
00:47:18,168 --> 00:47:21,337
{\an8}Öfkemiz de büyük.
Arayanlardan bunu anlıyoruz.
741
00:47:21,338 --> 00:47:25,884
FBI'ın dün öğlen yayınladığı
şüpheli hakkındaki bilgilere bakalım.
742
00:47:26,385 --> 00:47:29,637
Önce medya 1,77 boyunda,
beyaz erkek olduğunu söyledi.
743
00:47:29,638 --> 00:47:33,267
Komiktir, ben hücredeyken
robot resmi tarif ettiler.
744
00:47:33,851 --> 00:47:35,185
1,75'le 1,81 arasında.
745
00:47:35,894 --> 00:47:38,104
İçerideki adamlardan biri
746
00:47:38,105 --> 00:47:41,023
"Tanrım, sen yeni geldin" dedi
ama şakasına.
747
00:47:41,024 --> 00:47:43,150
"Tarifi dinlesene. Ben değilim.
748
00:47:43,151 --> 00:47:46,279
Benim boyum 1,87" dedim.
Şakalaşmaya devam ettik.
749
00:47:46,280 --> 00:47:50,491
Ondan sonra tarife uymadığım yalanına
tamamen inandılar.
750
00:47:50,492 --> 00:47:53,287
Ondan sonra hiç şüphelenmediler.
751
00:48:00,168 --> 00:48:03,337
1 SONUÇ - TOMITHY JAMES MCVEIGH
DETAYLARI GÖR
752
00:48:03,338 --> 00:48:05,965
Ertesi sabah kalkıp
komuta merkezine geldim.
753
00:48:05,966 --> 00:48:09,136
Herkes heyecanlıydı,
"Neler oluyor?" dedim.
754
00:48:09,928 --> 00:48:14,140
Walt Lamar ofisime gelip
"Patron, buna inanamayacaksın.
755
00:48:14,141 --> 00:48:17,727
Timothy McVeigh
bombalı saldırıdan yaklaşık bir saat sonra
756
00:48:17,728 --> 00:48:20,022
Perry, Oklahoma'da tutuklanmış" dedi.
757
00:48:21,440 --> 00:48:24,358
Sabah FBI'dan bir telefon geldi.
758
00:48:24,359 --> 00:48:27,529
Tim McVeigh'in
hâlâ hapiste olup olmadığını sordular.
759
00:48:28,447 --> 00:48:32,199
{\an8}"Onlara McVeigh
mahkeme salonuna gönderildi
760
00:48:32,200 --> 00:48:35,454
{\an8}ve şu an yargıç karşısında" dedim.
761
00:48:36,330 --> 00:48:39,249
Kapıdan 35, 45 dakika önce çıkmıştı.
762
00:48:41,418 --> 00:48:45,671
Tüm soruşturmayı
bir arada tutacak kilit nokta oydu.
763
00:48:45,672 --> 00:48:47,632
Danny'ye Perry'ye gidip
764
00:48:47,633 --> 00:48:52,178
McVeigh'in Oklahoma City'ye
sevk edilmeye hazırlanmasını söyledim.
765
00:48:52,179 --> 00:48:53,722
"Danny, onu getir" dedi.
766
00:48:59,937 --> 00:49:01,312
Bir tutuklama olduğunu,
767
00:49:01,313 --> 00:49:05,484
{\an8}birinin Perry, Oklahoma'daki
Noble Bölge Adliyesi'nde olduğunu duyduk.
768
00:49:07,778 --> 00:49:11,156
Bir fotoğrafçıyla arabaya atlayıp
Perry'ye gittik.
769
00:49:15,243 --> 00:49:18,788
{\an8}CBS'ten özel bir bilgi aldık.
Bir tutuklama olabilir.
770
00:49:18,789 --> 00:49:20,873
{\an8}Detayları almaya çalışalım.
771
00:49:20,874 --> 00:49:25,836
{\an8}Bir şüphelinin Perry, Oklahoma'da
tutuklandığı bilgisini aldık.
772
00:49:25,837 --> 00:49:31,176
{\an8}Bu kişi dün iki şüpheli için
yayınlanan robot resimdeki eşkâle uyuyor.
773
00:49:32,219 --> 00:49:34,595
{\an8}Aynı anda Perry'de
774
00:49:34,596 --> 00:49:37,724
{\an8}Decker, Michigan'da
bir baskın olduğunu öğrendik.
775
00:49:38,934 --> 00:49:41,477
Hapse giriş formunda
776
00:49:41,478 --> 00:49:45,649
McVeigh ev adresi olarak
Decker'da bir adresi göstermişti.
777
00:49:46,316 --> 00:49:48,442
Timothy McVeigh,
778
00:49:48,443 --> 00:49:52,489
Dreamland Motel'de
Michigan'daki aynı adresi kullanmıştı.
779
00:49:53,031 --> 00:49:57,160
Yani o evdeki birinin
bombayla doğrudan bağlantısı vardı.
780
00:49:57,744 --> 00:50:00,705
Bu haber de
hızlı bir şekilde ulusal medyaya düştü.
781
00:50:00,706 --> 00:50:05,084
{\an8}Yetkililer kırsal kesimdeki evde
olası bir şüpheli tespit etti.
782
00:50:05,085 --> 00:50:09,840
{\an8}Federal yetkililer, bölge yetkilileri
ve eyalet yetkilileri evin etrafını sardı.
783
00:50:10,340 --> 00:50:13,884
{\an8}Haber odasında televizyonlar var,
kafamızı kaldırdığımızda
784
00:50:13,885 --> 00:50:17,263
{\an8}Decker, Michigan'daki çiftlik evi
canlı yayındaydı.
785
00:50:17,264 --> 00:50:19,348
{\an8}Evi basıyorlardı.
786
00:50:19,349 --> 00:50:22,852
{\an8}O çiftlik evinin
James Nichols'a ait olduğunu
787
00:50:22,853 --> 00:50:27,440
{\an8}ve orada yaşayan Terry Nichols adında
kardeşi olduğunu öğrendik.
788
00:50:27,441 --> 00:50:29,942
{\an8}Bu evde veya arkasındaki ek binada
789
00:50:29,943 --> 00:50:33,112
{\an8}Jerry Lynn Nichols, James Douglas Nichols,
790
00:50:33,113 --> 00:50:37,491
{\an8}bir veya iki kardeşi
veya ailesinden başkaları olabilir.
791
00:50:37,492 --> 00:50:38,743
Bu iki isim
792
00:50:38,744 --> 00:50:42,204
Oklahoma City bombalı saldırısının
iki olası şüphelisi.
793
00:50:42,205 --> 00:50:44,832
Decker, Michigan'la ilişkisi bu.
794
00:50:44,833 --> 00:50:48,085
Perry, Oklahoma'da
tutuklanan adamın isminin
795
00:50:48,086 --> 00:50:50,254
Timothy McVeigh olduğunu öğrendik.
796
00:50:50,255 --> 00:50:53,841
Bugün Perry, Oklahoma'da
tutuklanan kişi de o.
797
00:50:53,842 --> 00:50:57,219
Evin etrafını sardık,
ulusal televizyona çıktı.
798
00:50:57,220 --> 00:51:00,556
{\an8}Yani son derece tehlikeliydi.
799
00:51:00,557 --> 00:51:03,350
{\an8}Eve giriyorlar. Eve doğru yürüyorlar.
800
00:51:03,351 --> 00:51:06,146
{\an8}Benden daha iyi görüyorsunuzdur.
801
00:51:07,606 --> 00:51:09,441
{\an8}Görünüşe göre eve giriyorlar.
802
00:51:09,941 --> 00:51:15,072
{\an8}FBI, Decker'daki eve girdi
ve kimseyi bulamadı.
803
00:51:19,868 --> 00:51:23,705
{\an8}Şu an Robin Marsh'la
Perry, Oklahoma'ya gidiyoruz, Robin.
804
00:51:24,206 --> 00:51:26,791
{\an8}Biz orada canlı yayın yapıyorken
805
00:51:26,792 --> 00:51:30,712
daha çok insan geldi, etrafına baktım
ve binlerce insan vardı.
806
00:51:31,505 --> 00:51:33,339
Oklahoma'daki bu küçük kasabaya
807
00:51:33,340 --> 00:51:36,342
dünyanın dört bir yanından
basın mensupları geldi.
808
00:51:36,343 --> 00:51:39,804
{\an8}Bazı sivil yetkililerin
Noble Bölge Nezarethanesi'ne
809
00:51:39,805 --> 00:51:41,388
{\an8}girdiğini görüyorsunuz.
810
00:51:41,389 --> 00:51:43,974
{\an8}Oklahoma Otoyol Devriyesi getirdi.
811
00:51:43,975 --> 00:51:47,853
{\an8}McVeigh mahkeme salonundan çıkmaya
çok yakındı, oradan çıkacaktı.
812
00:51:47,854 --> 00:51:50,564
{\an8}Ama şansımıza salınmadan oraya vardık.
813
00:51:50,565 --> 00:51:53,943
{\an8}Timothy McVeigh'i o an bulmasaydık
814
00:51:53,944 --> 00:51:58,698
olayın içindeki herkes için
yıpratıcı şekilde zaman geçerdi.
815
00:52:00,200 --> 00:52:02,202
{\an8}Hatırlarım, merdivenlerden çıktım,
816
00:52:02,702 --> 00:52:04,995
{\an8}orada kovboy şapkalı bir adam vardı.
817
00:52:04,996 --> 00:52:07,289
{\an8}Gelip "FBI'dan mısınız?" diye sordu.
818
00:52:07,290 --> 00:52:08,457
"Evet" dedim.
819
00:52:08,458 --> 00:52:10,668
"Delil konusunda sorun yaşarsanız
820
00:52:10,669 --> 00:52:13,213
{\an8}onu arka kapıdan salın, biz alırız" dedi.
821
00:52:13,713 --> 00:52:16,675
{\an8}Gerilim yüksekti.
Kalabalık adamı görmek istiyordu.
822
00:52:17,342 --> 00:52:20,178
Önden çıkarmalılar, bize teslim etmeliler.
823
00:52:20,762 --> 00:52:23,055
Suçluysa şerefsizi öldürün.
824
00:52:23,056 --> 00:52:24,724
- Kameraya söyle.
- Öldürün.
825
00:52:25,433 --> 00:52:27,435
- Öldürün.
- Bence de öldürmeliler.
826
00:52:28,520 --> 00:52:31,730
Yukarı baktım,
Noble Bölgesi Adliyesi tepesinde
827
00:52:31,731 --> 00:52:32,940
SWAT timi vardı.
828
00:52:32,941 --> 00:52:36,319
Bu adamı çıkarmalılar diye düşündüm.
829
00:52:37,112 --> 00:52:41,323
Kötü birinin onu öldürmeye çalışmasından
çok endişelenmiştim.
830
00:52:41,324 --> 00:52:43,701
Yani bir örgütün parçasıysa
831
00:52:43,702 --> 00:52:46,620
ve o örgütün başında ben olsaydım
onu öldürürdüm.
832
00:52:46,621 --> 00:52:48,582
Konuşmasını istemezdim.
833
00:52:50,292 --> 00:52:54,296
Öylece bekledik.
Beklenti çok yükseliyordu.
834
00:52:56,464 --> 00:52:59,259
McVeigh'i ilk gördüğümde
robot resmine benzettim.
835
00:52:59,759 --> 00:53:01,635
"Niye buradayız biliyor musun?" dedi.
836
00:53:01,636 --> 00:53:05,389
"Evet, galiba
Oklahoma City meselesi için" dedim.
837
00:53:05,390 --> 00:53:08,100
"Bundan sonrası için
avukat istiyorum" dedim.
838
00:53:08,101 --> 00:53:10,311
McVeigh'i korumak benim görevim.
839
00:53:10,312 --> 00:53:13,480
Onu korumak istemiyordum
ama bu benim işimdi.
840
00:53:13,481 --> 00:53:16,901
" Yelek alabilir miyim?
Kurşun geçirmez yelek.
841
00:53:16,902 --> 00:53:20,112
Kurşun yiyeceksem yerim
ama tekrar soruyorum.
842
00:53:20,113 --> 00:53:23,115
Yelek verecek misiniz?" dedim.
"Hayır" dediler.
843
00:53:23,116 --> 00:53:25,202
"Ayakkabı nasıl olur?" dedim.
844
00:53:25,785 --> 00:53:27,454
"Ayakkabı da olmaz" dediler.
845
00:53:30,874 --> 00:53:31,875
Teşekkürler.
846
00:53:56,107 --> 00:54:00,027
Söylenenleri tek tek anlamak zordu,
hep bir ağızdan bağırıyorlardı.
847
00:54:00,028 --> 00:54:01,320
Ama bir söz aklımda.
848
00:54:01,321 --> 00:54:04,991
"Buraya bak orospu çocuğu, bebek katili.
Yüzüme bak" dedi.
849
00:54:05,492 --> 00:54:08,828
Başta "Oraya bakarak
sana bu zevki yaşatmayacağım" dedim.
850
00:54:10,956 --> 00:54:16,962
Bay McVeigh Küçük Perry, Oklahoma'daki
Noble Bölge Adliyesi'nden uzaklaştı.
851
00:54:17,462 --> 00:54:20,839
Buraya trafik
ve silah suçlarından getirilmişti
852
00:54:20,840 --> 00:54:24,426
ama savcı ve yargıç
bu adamın kim olduğunu fark etmedi.
853
00:54:24,427 --> 00:54:28,013
{\an8}Başka işler nedeniyle
yargıçla sabahı beklememiz gerekti.
854
00:54:28,014 --> 00:54:31,767
{\an8}Tüm gün söyledik,
çoğu durumda bu adam dün çıkardı.
855
00:54:31,768 --> 00:54:33,395
{\an8}Bu konuda ne düşünüyorsun?
856
00:54:34,271 --> 00:54:35,438
Tanrı bizi kolladı.
857
00:54:37,774 --> 00:54:41,151
{\an8}Aynı zamanda FBI delil toplamaya başladı.
858
00:54:41,152 --> 00:54:44,363
{\an8}James Nichols ve kardeşi Terry'nin evinde.
859
00:54:44,364 --> 00:54:46,907
{\an8}Nichols kardeşler hükûmet karşıtıydı.
860
00:54:46,908 --> 00:54:50,160
{\an8}Hükûmet sistemimize,
bankalarımıza inanmıyorlar.
861
00:54:50,161 --> 00:54:52,247
{\an8}Hükûmete karşı nefret dolular.
862
00:54:52,789 --> 00:54:55,165
Terry Nichols hakkında çok şey öğrendik.
863
00:54:55,166 --> 00:54:59,211
Timothy McVeigh'in
en yakın dostlarından biriydi.
864
00:54:59,212 --> 00:55:03,132
FBI çok geçmeden
Tim McVeigh'in bir süre orada yaşadığını
865
00:55:03,133 --> 00:55:07,137
ve Terry Nichols'ın
askerlik arkadaşı olduğunu öğrendi.
866
00:55:08,805 --> 00:55:12,558
{\an8}Hem Terry Nichols'ın
hem de Tim McVeigh'in bulunduğu
867
00:55:12,559 --> 00:55:14,269
{\an8}askerlik fotoğrafı bulduk.
868
00:55:14,894 --> 00:55:20,483
O an tüm önceliğimi
Terry Nichols'ı bulmaya verdim.
869
00:55:21,192 --> 00:55:26,072
Terry Nichols'ın eski eşi,
Lana Padilla'yı öğrendik.
870
00:55:27,073 --> 00:55:30,744
Padilla bize Terry'nin
Herington, Kansas'ta yaşadığını söyledi.
871
00:55:31,494 --> 00:55:36,832
Herington, Ryder kamyonunun kiralandığı
Junction City, Kansas'ın devamındaydı.
872
00:55:36,833 --> 00:55:39,044
Artık Terry Nichols'a odaklanmıştık.
873
00:55:39,961 --> 00:55:42,212
Terry Nichols'ın evini izlemeye aldık.
874
00:55:42,213 --> 00:55:43,590
Talimatlarımız
875
00:55:44,591 --> 00:55:48,303
hem görünmemeye çalışmak
hem de kaçmasına izin vermemekti.
876
00:55:50,013 --> 00:55:51,972
Ajanlar bir süre orada bekledi.
877
00:55:51,973 --> 00:55:55,684
Sonra Terry Nichols'ın karısı
ve çocuklarıyla dışarı çıkıp
878
00:55:55,685 --> 00:55:57,937
kamyonete binip, gittiğini gördü.
879
00:55:58,646 --> 00:55:59,898
Ajanlar takip ederken
880
00:56:00,398 --> 00:56:04,234
Terry Nichols dönüp
yaşadığı sokaktan geçerek
881
00:56:04,235 --> 00:56:07,447
Herington Kamu Güvenliği Departmanına
gitmeye başladı.
882
00:56:09,199 --> 00:56:11,283
Muhtemelen ortamı gözetledi
883
00:56:11,284 --> 00:56:15,079
ve bölgesindeki karakola gidip
teslim oldu.
884
00:56:15,080 --> 00:56:19,625
{\an8}Şimdilik Michigan'lı Terry Nichols
olduğu tespit edildi.
885
00:56:19,626 --> 00:56:23,004
{\an8}Herington, Kansas'da
karakola teslim olduğunu söylediler.
886
00:56:39,604 --> 00:56:41,398
McVeigh arabamda arkadaydı.
887
00:56:41,981 --> 00:56:43,857
Kalkmaya çalıştı, onu oturttum.
888
00:56:43,858 --> 00:56:47,487
"Yolda düzgün duracaksın
yoksa canını yakarım.
889
00:56:48,196 --> 00:56:51,074
Uslu durursan bir şey yapmayız" dedim.
Anlaşıldı dedi.
890
00:56:52,492 --> 00:56:55,994
Onu helikopterin ortasında
yere kelepçeledim
891
00:56:55,995 --> 00:56:59,081
çünkü elimden kaçıp
kendini öldürmesini istemedim.
892
00:56:59,082 --> 00:57:02,043
O adamı canlı istiyorduk.
Ölmesini istemiyorduk.
893
00:57:02,919 --> 00:57:05,046
Elimizde ne olduğunu bilmiyorduk.
894
00:57:05,588 --> 00:57:07,673
Bu bir adamdı. Tek bir adam.
895
00:57:07,674 --> 00:57:11,468
Büyük bir komplonun parçası mı?
Onu öldürmeye çalışanlar var mı?
896
00:57:11,469 --> 00:57:15,557
Hiç bilmiyorduk.
Pilotla interkomdan konuştum.
897
00:57:16,933 --> 00:57:19,936
"Alçaktan uç.
LAW roketi yemek istemiyorum" dedim.
898
00:57:20,478 --> 00:57:21,354
Şöyle yaptı...
899
00:57:22,188 --> 00:57:26,484
Resmen çitlerin üstünden atlıyorduk.
O kadar alçaktan uçuyorduk.
900
00:57:27,235 --> 00:57:29,194
McVeigh gözünü hiç kırpmadı.
901
00:57:29,195 --> 00:57:30,280
Böyle oturdu.
902
00:57:31,281 --> 00:57:33,158
Ne sola ne sağa baktı.
903
00:57:33,658 --> 00:57:35,577
Donup kalmıştı.
904
00:57:39,914 --> 00:57:43,376
TINKER HAVA KUVVETLERİ ÜSSÜ
OKLAHOMA
905
00:57:44,377 --> 00:57:47,213
Bob onu Tinker Hava Kuvvetleri Üssü'ne
götürmemizi istedi.
906
00:57:47,797 --> 00:57:50,508
Ayrıca emniyeti için
FBI, SWAT timi gönderdi.
907
00:58:00,143 --> 00:58:03,813
Bu akşam bir Amerikalı tutuklandı,
başka bir Amerikalı sorguda.
908
00:58:06,149 --> 00:58:08,192
Herington'daki karakolda
909
00:58:08,193 --> 00:58:11,237
{\an8}Terry Nichols'ı 10 saattir sorguluyorlar.
910
00:58:12,864 --> 00:58:14,407
Onunla konuşmaya başladık.
911
00:58:14,991 --> 00:58:17,577
Kızgın görünmüyordu. Gergin görünmüyordu.
912
00:58:19,996 --> 00:58:22,165
Soğuk ve sakindi.
913
00:58:23,374 --> 00:58:26,543
Silah fuarlarına gitmelerine,
914
00:58:26,544 --> 00:58:28,962
bomba yapmaktan konuşmalarına değindik.
915
00:58:28,963 --> 00:58:31,215
Yaptığım en uzun sorguydu.
916
00:58:31,216 --> 00:58:33,718
Karşısına çok sağlam şeyler çıkarabildik.
917
00:58:35,011 --> 00:58:39,015
"Bunu McVeigh'in
yapmış olma ihtimali var mı?" dedim.
918
00:58:40,350 --> 00:58:42,227
Şu cevabı verdi,
919
00:58:42,727 --> 00:58:44,896
"Haberim olmadan yapmış olabilir."
920
00:58:45,563 --> 00:58:47,356
Sonra Terry şöyle dedi,
921
00:58:47,357 --> 00:58:51,110
"McVeigh bomba yapmaktan
ne kadar anlıyorsa ben de o kadar anlarım"
922
00:58:52,403 --> 00:58:55,989
Ona hiç "Ben yaptım"
veya "Biz yaptık" dedirtemedik
923
00:58:55,990 --> 00:59:00,662
ama bu cümleleri duyduğumda
bana sorarsanız ihtiyacım olanı almıştım.
924
00:59:04,040 --> 00:59:09,879
Bu adamı jürinin karşısına çıkarırsak
onu suçlu bulacaklarına dair şüphe yoktu.
925
00:59:17,136 --> 00:59:19,513
22 NİSAN 1995
BOMBALI SALDIRIDAN 3 GÜN SONRA
926
00:59:19,514 --> 00:59:22,140
Öncelikle bu sabahki manşetlere bakalım.
927
00:59:22,141 --> 00:59:25,769
Federal ajanlar
bombalı saldırı soruşturmasında ilerliyor.
928
00:59:25,770 --> 00:59:27,688
Hızlı ilerliyorlar diyebiliriz.
929
00:59:27,689 --> 00:59:30,399
Biri suçlu bulundu,
diğerleri sorgulanıyor.
930
00:59:30,400 --> 00:59:32,652
Daha fazla tutuklama olacak gibi.
931
00:59:34,362 --> 00:59:39,576
Terry teslim olmuşken
FBI ajanları evini arıyordu.
932
00:59:40,076 --> 00:59:42,619
Artık sorulan sorular "Bu işte tek mi?
933
00:59:42,620 --> 00:59:46,791
Bir grubun üyesi mi?
Bu olay tekrar yaşanacak mı?"
934
00:59:50,336 --> 00:59:54,424
Bir patlama tetikleyecek bir tuzak teli
olup olmadığını bilmiyorlardı.
935
01:00:01,472 --> 01:00:04,558
Bu yüzden arama ekipleri
aramaya başlamadan önce
936
01:00:04,559 --> 01:00:06,394
geniş önlemler alıyordu.
937
01:00:14,277 --> 01:00:17,196
O evin içi resmen delil hazinesiydi.
938
01:00:17,780 --> 01:00:20,490
Beş rulo kapsül fünye,
patlayıcı kapsülü bulduk.
939
01:00:20,491 --> 01:00:22,409
{\an8}Telefon kartı bulduk.
940
01:00:22,410 --> 01:00:25,455
Dokuz yüz kilogramlık
amonyum nitrat fişi bulduk.
941
01:00:26,247 --> 01:00:30,125
Bombalı saldırıdan sonra
Nichols bunlardan kurtulmaya çalışıyordu.
942
01:00:30,126 --> 01:00:33,462
Bahçesine o kadar çok
amonyum nitrat gübresi atmış ki
943
01:00:33,463 --> 01:00:36,256
komşular kar yağmış gibi
göründüğünü söylemiş.
944
01:00:36,257 --> 01:00:38,842
Hem Terry Nichols'a
hem Tim McVeigh'e karşı
945
01:00:38,843 --> 01:00:41,553
sağlam bir dava oluşturmaya başlamıştık
946
01:00:41,554 --> 01:00:44,849
ama böyle bir davada
içeriden birine ihtiyacımız vardı.
947
01:00:50,146 --> 01:00:53,231
Buffalo'daki birimi aradım.
McVeigh oraya gitmişti.
948
01:00:53,232 --> 01:00:55,360
Babasını aldırdım.
949
01:00:56,778 --> 01:00:59,738
Babasını çok yakından anlıyordum.
950
01:00:59,739 --> 01:01:01,324
Bunu benim oğlum yapsaydı
951
01:01:01,908 --> 01:01:04,410
buna dayanamazdım, felaket olurdu.
952
01:01:06,204 --> 01:01:10,041
"Oğlun bunu kiminle yapmış olabilir?"
diye sordum.
953
01:01:11,292 --> 01:01:13,670
"Terry Nichols ve Michael Fortier" dedi.
954
01:01:15,088 --> 01:01:16,005
Bingo.
955
01:01:17,382 --> 01:01:19,299
Michael Fortier, Terry Nichols
956
01:01:19,300 --> 01:01:22,594
ve Tim McVeigh
aynı zamanda askerlik yapmış.
957
01:01:22,595 --> 01:01:24,971
Aralarından su sızmazmış.
958
01:01:24,972 --> 01:01:29,602
Çok yakınlarmış,
üçü de hükûmete karşıymış.
959
01:01:30,103 --> 01:01:32,396
Artık Arizona'da yaşıyordu.
960
01:01:32,397 --> 01:01:36,651
Bob Ricks "Fortier'le konuşmalıyız.
Senin konuşmanı istiyorum" dedi.
961
01:01:44,283 --> 01:01:47,912
{\an8}Onunla konuşmak için
şeriften onu içeri almasını istedik.
962
01:01:49,455 --> 01:01:51,207
Fareye benziyordu.
963
01:01:53,418 --> 01:01:56,420
"Oklahoma'daki
saldırı hakkında konuşalım" dedik.
964
01:01:56,421 --> 01:01:57,671
Küplere bindi.
965
01:01:57,672 --> 01:02:01,426
Tim'in Oklahoma'da bir yeri
patlattığını düşünmüyorum.
966
01:02:01,926 --> 01:02:04,761
McVeigh geçmişte
dönem dönem Kingman'da yaşadı.
967
01:02:04,762 --> 01:02:06,805
Fortier iş bulmasına yardım etti.
968
01:02:06,806 --> 01:02:08,140
Konuşmak istemiyorum.
969
01:02:08,141 --> 01:02:11,435
McVeigh'in askerlik arkadaşı,
Kingman'da yaşayan Mike Fortier
970
01:02:11,436 --> 01:02:14,146
bazı kaynaklara göre
davada önemli bir tanık.
971
01:02:14,147 --> 01:02:16,231
{\an8}FBI, Fortier'in karavanını bastı.
972
01:02:16,232 --> 01:02:20,611
Federal ajanlar, medya son birkaç haftada
Fortier'in hayatını altüst etti.
973
01:02:21,195 --> 01:02:25,575
O dönemki sorun Fortier'i suçlu bulacak
yeterli delilimizin olmamasıydı.
974
01:02:27,702 --> 01:02:30,413
NICHOLS'UN EVİ
HERINGTON, KANSAS
975
01:02:31,998 --> 01:02:34,624
Terry Nichols'ın evinde bulunanlar içinde
976
01:02:34,625 --> 01:02:38,880
Fortier'i bombayla ilişkilendiren
en önemli şey telefon kartıydı.
977
01:02:39,464 --> 01:02:42,966
Biraz geçmişe gitmemiz gerek
çünkü cep telefonlarımız yoktu.
978
01:02:42,967 --> 01:02:45,886
Ön ödemeli telefon kartları alırdık.
979
01:02:45,887 --> 01:02:48,639
Arada karta
tekrar para yüklemeniz gerekirdi.
980
01:02:49,182 --> 01:02:52,809
Kimliklerini saklayacaklarını
düşündüklerinden kart almışlar.
981
01:02:52,810 --> 01:02:55,271
O kart sayesinde bir harita çıkardık.
982
01:02:56,147 --> 01:03:01,943
Bu kart FBI'ın tüm şebekenin
haritasını çıkartmasını sağlayan
983
01:03:01,944 --> 01:03:03,779
çok önemli bir delildi.
984
01:03:03,780 --> 01:03:07,325
FBI'ı başka türlü
bilemeyecekleri yerlere çıkardı.
985
01:03:09,744 --> 01:03:13,789
Şimdi geri dönüp
bomba malzemelerini almak için
986
01:03:13,790 --> 01:03:16,458
ülke boyunca gittikleri yerleri
987
01:03:16,459 --> 01:03:17,877
takip edebiliyorduk.
988
01:03:20,463 --> 01:03:23,924
Telefon kartının
bize gösterdiği bir diğer şey de
989
01:03:23,925 --> 01:03:27,762
başta düşündüğümüz
geniş çaplı, kapsamlı bir planın aksine
990
01:03:28,554 --> 01:03:31,641
saldırıyı küçük bir grubun
gerçekleştirmiş olmasıydı.
991
01:03:32,391 --> 01:03:36,521
Ama yargılanmaları için
yeterli delili toplamamız gerekiyordu.
992
01:03:37,021 --> 01:03:40,148
İçeriden biri neler olduğunu anlattı.
Bu çok önemli.
993
01:03:40,149 --> 01:03:43,820
Özellikle söyledikleri her şeyi
teyit edebilirseniz.
994
01:03:44,570 --> 01:03:50,034
Bu konuda çok tartışsak da sonuca vardık.
Bazen şeytanla anlaşma yapmalısınız.
995
01:03:51,202 --> 01:03:53,204
"Anlamıyorsunuz, savaştayız" dedi.
996
01:03:54,163 --> 01:03:56,290
"Yok, seni çoktan öldürürdüm" dedim.
997
01:03:56,916 --> 01:04:02,420
"Anayasayla ilgili" dedi. "Evet.
Seni anayasaya dayanarak tutuklayacağız.
998
01:04:02,421 --> 01:04:04,881
Anayasaya dayanarak mahkûm edileceksin
999
01:04:04,882 --> 01:04:05,799
ve bir gün
1000
01:04:05,800 --> 01:04:09,219
seni bir sedyeye bağlayıp
koluna bir iğne yapacağız
1001
01:04:09,220 --> 01:04:12,306
ve seni anayasaya dayanarak
idam edeceğiz" dedim.
1002
01:04:13,140 --> 01:04:16,727
Hepimiz Michael Fortier'e
tahammül edemesek de
1003
01:04:17,395 --> 01:04:18,937
bunu yapmamız gerekiyordu.
1004
01:04:18,938 --> 01:04:20,856
Bize bir sürü bilgi verdi.
1005
01:04:20,857 --> 01:04:23,401
Davanın seyrini bu değiştirmiş olabilir.
1006
01:04:23,901 --> 01:04:26,904
Mutfağında McVeigh'le buluştuğunu,
1007
01:04:27,947 --> 01:04:31,116
McVeigh'in de
bomba yapmaktan bahsettiğini anlattı.
1008
01:04:31,117 --> 01:04:36,664
McVeigh'e patlayıcı yapmayı
öğretmek için iki teneke kutu kullanmış.
1009
01:04:37,164 --> 01:04:41,293
Terry Nichols ve Tim McVeigh
bomba malzemelerini aldıktan sonra
1010
01:04:41,294 --> 01:04:44,505
bu malzemeleri
Michael Fortier'e göstermişler.
1011
01:04:46,632 --> 01:04:50,260
Timothy McVeigh
onu Oklahoma City'ye gitmeye ikna etmiş.
1012
01:04:50,261 --> 01:04:53,388
Bombalı saldırının
nerede yapılacağını göstermiş.
1013
01:04:53,389 --> 01:04:56,934
Ondan sonra
Michael Fortier işin ciddiyetini anladı.
1014
01:04:57,852 --> 01:05:01,021
Tim McVeigh'in ne yapacağını biliyordu.
1015
01:05:01,022 --> 01:05:04,775
İsimsiz bir telefonla
tüm bunlara engel olabilirdi.
1016
01:05:05,359 --> 01:05:08,320
Bombalı saldırıyı
önceden bilmekten suçlanıp
1017
01:05:08,321 --> 01:05:11,615
daha hafif ceza almak için
McVeigh ve Nichols aleyhinde
1018
01:05:11,616 --> 01:05:12,658
tanıklık edecek.
1019
01:05:15,620 --> 01:05:19,123
ALFRED P. MURRAH
FEDERAL BİNASI
1020
01:05:23,419 --> 01:05:29,341
{\an8}Hepimiz için zordu, üç bebeğin
hâlâ binada olabileceğini anladık.
1021
01:05:29,342 --> 01:05:33,596
{\an8}Şu an o bebeklerin
bulunabileceği yerlere yoğunlaştık.
1022
01:05:42,229 --> 01:05:44,814
Bebeklerin cesetlerinin bulunduğu yere
1023
01:05:44,815 --> 01:05:47,777
girebildiklerini duyurdukları
günü hatırlıyorum.
1024
01:05:48,569 --> 01:05:53,157
Onları buldukları için çok sevindik.
1025
01:05:53,866 --> 01:05:56,868
Hayatta olduklarından değil,
buldukları için.
1026
01:05:56,869 --> 01:05:58,536
Olay buna dönüşmüştü.
1027
01:05:58,537 --> 01:06:01,666
Lütfen hepsi orada olsun, dedik.
1028
01:06:09,215 --> 01:06:11,801
Ondan sonra geceleri
1029
01:06:12,468 --> 01:06:16,180
adamın bulunduğu hapishaneye giderdim.
1030
01:06:17,056 --> 01:06:18,933
Orada otururdum.
1031
01:06:27,858 --> 01:06:29,527
Karanlıkta öylece otururdum.
1032
01:06:30,736 --> 01:06:34,365
Onun canını yakmak için
içeri nasıl girebileceğimi düşünürdüm.
1033
01:06:40,413 --> 01:06:44,374
Tim McVeigh'in beceriksiz deyip
kin güttüğü hükûmet
1034
01:06:44,375 --> 01:06:47,627
büyük bir beceri, şans ve zamanlamayla
1035
01:06:47,628 --> 01:06:49,129
bu şahsı tutukladı.
1036
01:06:49,130 --> 01:06:50,755
Çok fazla soru var.
1037
01:06:50,756 --> 01:06:55,636
En kafa karıştırıcı sorulardan biri şu,
o iddialardan suçluysa bunu neden yaptı?
1038
01:06:56,137 --> 01:07:01,725
Herkes kim olduğunu,
bunu neden yaptığını öğrenmek istedi.
1039
01:07:01,726 --> 01:07:04,811
Lou Michel adında Buffalo'lu bir gazeteci
1040
01:07:04,812 --> 01:07:10,442
{\an8}bombalı saldırının haberini yapan herkesin
yapmak isteyeceği bir özel haber yaptı.
1041
01:07:10,443 --> 01:07:14,112
ABD YÜKSEK GÜVENLİKLİ CEZAEVİ
FLORENCE, COLORADO
1042
01:07:14,113 --> 01:07:15,865
Hapisteyken
1043
01:07:16,615 --> 01:07:21,954
{\an8}Dan Herbeck'le birlikte
onunla 60 saat konuşmamızı kaydettik.
1044
01:07:22,830 --> 01:07:24,373
Çoğunlukla
1045
01:07:24,874 --> 01:07:29,420
bu konuşmaların derinliğini
daha önce kimse duymamıştı.
1046
01:07:30,421 --> 01:07:34,424
Birinci Körfez Savaşı gazisi olduğu,
silahları sevdiği konuşuluyordu
1047
01:07:34,425 --> 01:07:38,429
ama aslında herkes için gizemli biriydi.
1048
01:07:39,638 --> 01:07:41,724
Çocukluğuyla başladık.
1049
01:07:42,892 --> 01:07:46,312
Boyum çok kısa olduğu için
kimse beni takımlarına seçmezdi.
1050
01:07:46,812 --> 01:07:50,441
Sürekli alay edilen
sıska bir çocuk olduğu için
1051
01:07:51,275 --> 01:07:55,738
zorbalanmak resmen DNA'sına işlemişti.
1052
01:07:56,238 --> 01:07:59,616
Sıska olduğum için
bana Zargana McVeigh demeye başladılar.
1053
01:07:59,617 --> 01:08:04,330
Zargana, zargana çorbası,
zargana kızartma, zargana McVeigh.
1054
01:08:05,164 --> 01:08:09,001
Çok fazla yakın arkadaşım
olduğunu söyleyemem.
1055
01:08:09,585 --> 01:08:13,756
Bir kadınla anlamlı bir ilişki
yaşadığına dair bir şey bulamadık.
1056
01:08:14,256 --> 01:08:17,593
Okullara saldırı düzenleyenlerin
kişiliğine sahipti.
1057
01:08:18,177 --> 01:08:20,428
Çizgi roman koleksiyonu vardı.
1058
01:08:20,429 --> 01:08:22,889
Silah satın almak için
1059
01:08:22,890 --> 01:08:28,229
bu çizgi roman koleksiyonunu sattı,
silahlar ona güvende hissettiriyordu.
1060
01:08:28,854 --> 01:08:32,607
Çok küçük yaştan itibaren
silahları çok seviyordu.
1061
01:08:32,608 --> 01:08:36,820
McVeigh bir fotoğrafında ağaçtan sarkıyor,
1062
01:08:36,821 --> 01:08:39,281
omzunda içi dolu bir tabanca kılıfı var.
1063
01:08:39,782 --> 01:08:45,411
Olmaya çalıştığı
o maço asker tipine uyuyordu.
1064
01:08:45,412 --> 01:08:46,371
{\an8}IRAK, 1991
1065
01:08:46,372 --> 01:08:47,665
Başkomutan olarak
1066
01:08:48,499 --> 01:08:52,168
saldırganlığın
mağlup edildiğini söyleyebilirim.
1067
01:08:52,169 --> 01:08:53,838
Savaş sona erdi.
1068
01:08:55,464 --> 01:08:57,715
Birinci Körfez Savaşı'ndan döndü.
1069
01:08:57,716 --> 01:08:59,300
Bronz Yıldızı vardı.
1070
01:08:59,301 --> 01:09:01,720
Birkaç Iraklı öldürmüştü.
1071
01:09:02,471 --> 01:09:05,599
Orduda bile dışlanıyordu.
1072
01:09:06,100 --> 01:09:08,977
Orduya katıldığında
özgürlüğün elinden alındı.
1073
01:09:08,978 --> 01:09:11,271
Bir şey gidince kıymetini anlarsın.
1074
01:09:11,272 --> 01:09:14,274
Hükûmetimin beni ne için
kullanacağı konusunda
1075
01:09:14,275 --> 01:09:16,110
hiçbir seçim hakkım yoktu.
1076
01:09:16,610 --> 01:09:19,864
Birinci Körfez Savaşı'ndan sonra
kendini kaybetmişti.
1077
01:09:20,614 --> 01:09:22,073
Oradan oraya dolaştı,
1078
01:09:22,074 --> 01:09:25,618
Nichols kardeşlerle Decker, Michigan'dan
1079
01:09:25,619 --> 01:09:28,873
Kingman, Arizona'ya,
Michael Fortier'in yanına gitti.
1080
01:09:29,373 --> 01:09:31,041
Askerden döndüğümde
1081
01:09:31,542 --> 01:09:35,171
temel haklar meselesini
derinden anlamak istedim.
1082
01:09:35,671 --> 01:09:38,715
Özellikle silah bulundurma
ve mülkiyet haklarını.
1083
01:09:38,716 --> 01:09:42,552
McVeigh ülke boyunca
bir silah fuarından diğerine giderken
1084
01:09:42,553 --> 01:09:47,849
aralık vermeden
aşırı sağcı radyo sunucularını dinliyordu.
1085
01:09:47,850 --> 01:09:52,771
Komplo teorileri yayan,
hükûmet karşıtı söylemler kusan kişileri.
1086
01:09:53,272 --> 01:09:56,733
"Hükûmetten nefret ediyoruz.
Silahlarımızı alacaklar."
1087
01:09:56,734 --> 01:09:58,903
McVeigh de bu kafadaydı.
1088
01:09:59,653 --> 01:10:01,447
Öldü. Tam kalbinden vurdum.
1089
01:10:02,364 --> 01:10:04,365
Haklarımızı elimizden alıyorlar.
1090
01:10:04,366 --> 01:10:05,325
Hangi hakları?
1091
01:10:05,326 --> 01:10:06,744
Silah haklarımızı.
1092
01:10:07,369 --> 01:10:11,664
Hükûmete karşı duyduğu öfke
giderek artıyordu.
1093
01:10:11,665 --> 01:10:15,252
O da idolleştirdiği kitaba,
The Turner Diaries'e sığındı.
1094
01:10:17,338 --> 01:10:18,838
The Turner Diaries
1095
01:10:18,839 --> 01:10:23,344
uzun zamandır neo-Nazi olan William Pierce
tarafından yazılmış bir kitap.
1096
01:10:25,054 --> 01:10:29,015
Beyaz ırkın üstünlüğü savunan kişilerin
bir devrim yapıp
1097
01:10:29,016 --> 01:10:33,811
federal hükûmete karşı
ayaklanmasını konu alıyor.
1098
01:10:33,812 --> 01:10:36,105
SAVAŞTAYIZ.
IRKIMIZIN GELECEĞİ BU SAVAŞA BAĞLI.
1099
01:10:36,106 --> 01:10:40,443
Aşırı sağcıların İncil'i olarak görülür.
1100
01:10:40,444 --> 01:10:45,156
Ön kapakta kız tabanca,
adam da AR-15'le ateş ediyor.
1101
01:10:45,157 --> 01:10:47,700
Şöyle yazıyor, "The Turner Diaries,
1102
01:10:47,701 --> 01:10:50,788
silahlarınızı almaya geldiklerinde
ne yapacaksınız?"
1103
01:10:51,413 --> 01:10:55,125
{\an8}The Turner Diaries'de
ifade edilen en önemli fikir
1104
01:10:55,626 --> 01:11:01,297
{\an8}her bireyin seyirci olmayı bırakıp
katılması gerektiğidir.
1105
01:11:01,298 --> 01:11:06,010
The Turner Diaries'de
ana karakter bomba yüklü bir kamyonla
1106
01:11:06,011 --> 01:11:09,472
FBI merkezini havaya uçuruyor.
1107
01:11:09,473 --> 01:11:15,645
Kamyonda McVeigh'in saldırıda kullandığı
aynı tür amonyum nitrat patlayıcılar var.
1108
01:11:15,646 --> 01:11:19,691
{\an8}Sonra 1993'te Waco olayı yaşanıyor.
1109
01:11:19,692 --> 01:11:21,402
{\an8}Bugün geldim.
1110
01:11:23,237 --> 01:11:24,654
{\an8}Birisi bana çoğu kişinin
1111
01:11:24,655 --> 01:11:27,408
{\an8}böyle bir şey yapmaktan
korkacağını söyledi.
1112
01:11:29,827 --> 01:11:33,663
Dün çıkan yangında 86 kişinin
hayatını kaybettiği düşünülüyor.
1113
01:11:33,664 --> 01:11:35,581
Bunların 17'si çocuk.
1114
01:11:35,582 --> 01:11:40,253
FBI'ın neden böyle bir güç uygulamayı
seçtiği konusunda ciddi sorular var.
1115
01:11:40,254 --> 01:11:42,130
Tüm bunların bir arama emri
1116
01:11:42,131 --> 01:11:46,676
ve iddiaya göre yasa dışı silah zulasıyla
başladığına inanmak güç.
1117
01:11:46,677 --> 01:11:50,471
Bu olay McVeigh gibi biri için
federal polisin
1118
01:11:50,472 --> 01:11:54,392
onun gibi insanların peşinde olduğunun
somut deliliydi.
1119
01:11:54,393 --> 01:11:58,521
Artık bir amacı vardı.
1120
01:11:58,522 --> 01:12:01,190
Murrah Binası'nda
insanları öldürme kararımı
1121
01:12:01,191 --> 01:12:03,193
kişisel çıkarım için yapmadım.
1122
01:12:03,694 --> 01:12:06,780
Bunu çoğunluğun iyiliği için yaptım.
1123
01:12:07,406 --> 01:12:10,909
Yeter artık. Bu savaşı Waco başlattı.
1124
01:12:11,410 --> 01:12:12,911
Umarım Oklahoma bitirir.
1125
01:12:13,412 --> 01:12:17,040
Hükûmet herkesin silahını almadan önce
Amerika'daki herkese
1126
01:12:17,041 --> 01:12:21,669
harekete geçme zamanının geldiğini
gösterecek kahraman olabileceğini düşündü.
1127
01:12:21,670 --> 01:12:25,924
Bu bombalı saldırının
devrim kıvılcımını yakmasını umuyordu.
1128
01:12:26,467 --> 01:12:29,594
Hiçbir duygumdan utanmıyorum
çünkü ben bir insanım
1129
01:12:29,595 --> 01:12:32,764
ve zayıflıklarım
veya hatalarım varsa bunu söylerim
1130
01:12:32,765 --> 01:12:33,849
ama yok.
1131
01:12:34,892 --> 01:12:35,893
Pişman mıyım?
1132
01:12:37,227 --> 01:12:38,062
Hayır.
1133
01:12:39,688 --> 01:12:42,315
{\an8}10 AĞUSTOS 1995
1134
01:12:42,316 --> 01:12:46,819
Büyük jüri ABD'de görülen en dehşet
terörist saldırısının yaşandığı bölgenin
1135
01:12:46,820 --> 01:12:50,198
hemen karşısındaki adliyede
iddianamesini sundu.
1136
01:12:50,199 --> 01:12:53,701
İddianameye göre Timothy McVeigh
ve Terry Nichols saldırıyı
1137
01:12:53,702 --> 01:12:56,496
yalnız başlarına planlayıp gerçekleştirdi.
1138
01:12:56,497 --> 01:12:59,082
Bugün ayrıca
Michael Fortier de suçlanıyor.
1139
01:12:59,083 --> 01:13:01,459
Saldırı gerçekleşmeden
bildiği için suçlanıyor.
1140
01:13:01,460 --> 01:13:06,714
Daha az ceza alma umuduyla McVeigh
ve Nichols aleyhinde tanıklık edecek.
1141
01:13:06,715 --> 01:13:11,469
Mahkeme salonuna giderken
bu davanın çok ağır olduğunu söyledi.
1142
01:13:11,470 --> 01:13:14,097
ABD FEDERAL ADLİYESİ
DENVER, COLORADO
1143
01:13:14,098 --> 01:13:17,183
Bugün hükûmetin baş tanığı
Oklahoma City saldırısı duruşmasında
1144
01:13:17,184 --> 01:13:19,268
McVeigh aleyhinde tanıklık edecek.
1145
01:13:19,269 --> 01:13:22,146
Michael Fortier'in
jüriye McVeigh'in bomba yapıp
1146
01:13:22,147 --> 01:13:25,066
Oklahoma City'deki binaya
saldırı düzenleyeceğini
1147
01:13:25,067 --> 01:13:27,402
detaylıca anlattığını
söylemesi bekleniyor.
1148
01:13:27,403 --> 01:13:30,279
Duruşmada gerçekten çok zorlandım.
1149
01:13:30,280 --> 01:13:32,698
Duruşmanın parçası olmak istemedim.
1150
01:13:32,699 --> 01:13:34,575
{\an8}Duruşmaya gitmek istemedim.
1151
01:13:34,576 --> 01:13:37,286
{\an8}Öyle bir şey yokmuş gibi
davranmaya çalıştım.
1152
01:13:37,287 --> 01:13:42,750
{\an8}Sadece 11 gün süren ifade verme sürecinde
savcı karşısına 90'dan fazla tanık çıktı.
1153
01:13:42,751 --> 01:13:45,879
{\an8}McVeigh'in saldırı nedeni
ve adımları anlatıldı.
1154
01:13:46,463 --> 01:13:49,757
İşin sonunda McVeigh
gerçekleştirdiği bombalı saldırıyı
1155
01:13:49,758 --> 01:13:51,134
üstlenmek istiyordu.
1156
01:13:51,135 --> 01:13:53,845
Oklahoma'da
hayatını kaybeden insanlar için
1157
01:13:53,846 --> 01:13:58,517
üzgünüm ama ne diyeceğim,
evladını kaybeden ilk anne siz değilsiniz.
1158
01:13:59,143 --> 01:14:02,771
Torununu kaybeden ilk büyükanne
veya büyükbaba siz değilsiniz.
1159
01:14:03,272 --> 01:14:06,191
"Kapa çeneni lan, özel değilsin" diyorum.
1160
01:14:07,734 --> 01:14:08,735
Aşın artık.
1161
01:14:16,743 --> 01:14:21,832
Jüri olarak Timothy McVeigh davasında
birinci suçlama için şu sonuca vardık,
1162
01:14:22,708 --> 01:14:23,709
komplo,
1163
01:14:24,418 --> 01:14:25,419
suçlu.
1164
01:14:31,675 --> 01:14:33,218
Karar okunduğunda
1165
01:14:34,094 --> 01:14:36,596
biri sanki bir lastiğin havasını boşalttı.
1166
01:14:36,597 --> 01:14:39,099
Bitmişti.
1167
01:14:39,600 --> 01:14:44,479
Bu maddeler düşünüldüğünde
jürinin oy birliğiyle bulunacağı öneri
1168
01:14:44,480 --> 01:14:46,148
şu cezanın verilmesidir,
1169
01:14:46,773 --> 01:14:50,569
sanık Timothy McVeigh
ölüm cezasına çarptırılmalıdır.
1170
01:14:57,910 --> 01:14:59,578
JÜRİDEN MCVEIGH'E: CANIN CEHENNEME!
1171
01:15:01,121 --> 01:15:04,374
Onu idam etmeye karar verdiklerinde
ölmesini istemedim.
1172
01:15:05,459 --> 01:15:06,876
İtiraz etmek istedim.
1173
01:15:06,877 --> 01:15:09,295
{\an8}Timothy McVeigh tepki göstermedi.
1174
01:15:09,296 --> 01:15:12,841
{\an8}Jürinin idam kararını duyduğunda
kılı bile kıpırdamadı.
1175
01:15:14,259 --> 01:15:16,094
Bu doğru değil. Adil değil.
1176
01:15:16,595 --> 01:15:20,599
Kolay yoldan gidiyor.
Biz bununla yaşamak zorundayız, o değil.
1177
01:15:49,169 --> 01:15:52,214
Oklahoma Standard'la konuştuğumda
durum gerçekti.
1178
01:15:56,843 --> 01:16:01,723
{\an8}O gün ilk müdahaleye giden insanların
yüzlerce hikâyeleri var.
1179
01:16:02,474 --> 01:16:05,810
Kurbanlara ve ailelerine
yardım etmek istiyorum sadece.
1180
01:16:05,811 --> 01:16:07,688
Birbirlerine destek oldular.
1181
01:16:10,691 --> 01:16:12,400
Göz kulak oldular.
1182
01:16:12,401 --> 01:16:14,903
Dünyada iyiliğin ölmediğini gösteriyoruz.
1183
01:16:15,654 --> 01:16:17,196
Birbirlerini kurtardılar.
1184
01:16:17,197 --> 01:16:19,491
OKLAHOMA CITY VE GÖNÜLLÜLERE...
TEŞEKKÜRLER
1185
01:16:20,242 --> 01:16:22,076
Birbirleri için dua ettiler.
1186
01:16:22,077 --> 01:16:25,080
Evet, hayatını kaybeden insanlar için dua.
1187
01:16:26,164 --> 01:16:29,792
Verilen bu toplu tepkinin
ne anlama geldiğini bir düşünün.
1188
01:16:29,793 --> 01:16:34,798
İnsanların dayanacak, elinden tutacak,
onlara sarılacak birine ihtiyacı var.
1189
01:16:35,924 --> 01:16:38,844
Komşular, arkadaşlar,
akrabalar, anneler, babalar.
1190
01:16:39,636 --> 01:16:40,637
Çocukları.
1191
01:16:45,267 --> 01:16:46,767
Hepsi biziz.
1192
01:16:46,768 --> 01:16:48,562
TANRI ÇOCUKLARI KORUSUN
1193
01:16:53,483 --> 01:16:55,360
Oklahoma Standard güneş gibi parladı.
1194
01:16:55,861 --> 01:17:00,449
{\an8}Oklahoma halkının gerçek yüzünü,
sevgi dolu insanlar olduklarını gösterdi.
1195
01:17:27,184 --> 01:17:29,018
Aldığım toplu zayiat eğitiminde
1196
01:17:29,019 --> 01:17:32,564
insan faktörü üzerinde
bir kez bile eğitim vermediler.
1197
01:17:33,857 --> 01:17:36,151
Müdahaleye giderken bilmediğim tek şey
1198
01:17:37,527 --> 01:17:39,404
bana neler yapacağıydı.
1199
01:17:41,782 --> 01:17:44,910
Bu hâlâ canımı sıkar.
Triyaj yaptığım o küçük kız.
1200
01:17:45,535 --> 01:17:46,787
Bırakmam gereken kız.
1201
01:17:48,246 --> 01:17:49,247
Canımı çok sıkar.
1202
01:17:50,290 --> 01:17:53,918
Dr. Carl Spengler acil tıpta
20 yıldan fazla çalıştıktan sonra
1203
01:17:53,919 --> 01:17:54,835
emekli oldu.
1204
01:17:54,836 --> 01:17:58,048
Tulsa'da yaşıyor ve emlakçılık yapıyor.
1205
01:18:00,008 --> 01:18:05,305
İkinci oğlum Carlos Moore Jr.
küçük Tony'nin doğum gününde doğdu.
1206
01:18:06,682 --> 01:18:09,893
Uzun süre, yıllar boyu
onun üzerine titredim.
1207
01:18:11,103 --> 01:18:14,106
Olsun. Bunu sorun etmiyorum.
1208
01:18:15,107 --> 01:18:17,316
Renee Moore hâlâ Oklahoma City'de yaşıyor.
1209
01:18:17,317 --> 01:18:19,611
O benim hayatımın aşkı.
1210
01:18:20,654 --> 01:18:23,990
Evet. Şu an 22 yaşında. İnanamıyorum.
1211
01:18:25,242 --> 01:18:27,160
Ama evet, onu seviyorum.
1212
01:18:33,041 --> 01:18:37,129
İkinci bir şansı elde ettiğim için
çok ama çok mutluyum.
1213
01:18:40,257 --> 01:18:41,883
İkinci şansıma kucak açmam...
1214
01:18:44,094 --> 01:18:48,306
...umarım ikinci bir şansı
elde edemeyen insanlara onur verir.
1215
01:18:49,891 --> 01:18:53,436
Amy Downs 1995'te çalıştığı
Krediler Birliğinin CEO'su.
1216
01:18:53,437 --> 01:18:56,188
Motivasyon konuşmacısı, triatlet
1217
01:18:56,189 --> 01:18:58,108
ve bir anne.
1218
01:19:01,319 --> 01:19:05,614
Michael Fortier, McVeigh'in planını
yetkililere bildirmediğini kabul etti.
1219
01:19:05,615 --> 01:19:07,825
Hapishanede 10 yıldan fazla geçirdi.
1220
01:19:07,826 --> 01:19:11,371
Eşiyle birlikte
federal tanık koruma programında yaşıyor.
1221
01:19:12,164 --> 01:19:16,751
Terry Nichols, Oklahoma eyaletinde
161 farklı cinayetten suçlu bulundu.
1222
01:19:16,752 --> 01:19:20,588
Florence, Colorado'daki
federal yüksek güvenlikli cezaevinde
1223
01:19:20,589 --> 01:19:25,093
şartlı tahliye imkânı olmadan müebbet
ve 161 ayrı müebbet hapis cezası aldı.
1224
01:19:25,802 --> 01:19:30,014
Timothy McVeigh, 11 Haziran 2001'de
zehirli iğne yöntemiyle idam edildi.
1225
01:19:30,015 --> 01:19:33,309
Bombalı saldırı kurbanlarının aileleri
ve dostları
1226
01:19:33,310 --> 01:19:36,688
McVeigh'in idamını
kapalı devre televizyondan izledi.
1227
01:20:23,652 --> 01:20:28,030
19'u çocuk 168 kişi 19 Nisan 1995'te,
Okhahoma City'de hayatını kaybetti.
1228
01:20:28,031 --> 01:20:31,867
Bu belgesel o insanları
kurtarmaya çalışan kişilere,
1229
01:20:31,868 --> 01:20:35,747
onları özleyen dostlarına
ve ailelerine adanmıştır.
1230
01:22:14,387 --> 01:22:19,392
Alt yazı çevirmeni: Ömür Gencer